Stratygrafia i zmiany facjalne najwyższego doggeru i malmu Jury Częstochowskiej

KELO!WEJ

Utwory

keloweju dolnego połuidn-ilawo-WI~chodniej ozęśici 01ttl:z.a111u ~ezęsto.dh\QW'$ie~ rwy!ks~oone są ,głównie ·W postaci rwaiPienri IPiiaiS7JCiey!StyiClll. żólłłtlosza 7 .ryCih, w. górnej części gtt"uzłowatych. W kiell"unku na ·NlW Old CzęstOOholwy zaZOOJCZa s:i.ę IW)'lraźnie wmnst \I>ila.sZIC'LY~~ osiadlu. rW iClloiliilelj części tEiglo

ogru\vlci

przetWaa:.aJją · pia:skldwlce walpinliSite z ~osltami mar~Li \piaszczyJ~t)'lch, o rbalr\waich ja!Siil!Os~a;ryloh, .SZiaJrO'ziiello-inylc!h d. :bó.ll1:ie:J..,br'llnJartlnYIOh. W sltmojp~j częśai pilas-lktowlce pllZekfulold!Zią rw rwa(plimie lulb m:rurtg>le

pi.als1Jczy-\S:te"

~aiZiw~czao z diounies•:dką rclhlliOiryltiu i ,g!1a'U!lrondlbi.l. . W dlro~icareh Wicluruia dolny kelawelj irep!l"ezentlowa-.ny jes.t pn;ez. rwapienie .piaszczyste, piaJS.k<JIW'Ce wap-.niste, białoszare, nieilrledy żółtoszare lub

sllJaro;ljielon-mar\ve,

parlilmlli. skrrzemieniałe

z

.niei"legul'Riiiilymi prrze-rostami i konkrecjami kirzemieni ciemnoomrych. .. Naj•wyżsrLą część kelorweju do1neglo na całym absza-1J"Ze lozęstJachcilwtslro-tw;ierluńlśldm ·1lW011zą gl11.l:Zl!O'wa1te wa-pienie i m.aJ~ rpilas·zklzyiSite z ·liiC!Zlilą lfaJUJną.

, Mi~olść ooaldólw ke!Lorweljru ,dJollneg\o GPo:zi'()IIIly Ma-,

:crocephaLiters typicu.s .I Keppleriters call'ovienstis) wy-lniosi rw poiliujdni~OIWIO-!wrSichroldnrieo 1częś1C1i: Q!JsrzaTU czę"" \s:tochoiwl.sllci~o ni®ale 2 m, natllomia!St tw OlklorUcy W:ie~

1'1l1Iliia . sięga olk. 20 m. .

· ~a ·abiSizall"Zie lclzę:sltochi01W\'31kiO-w:ieluńslcian ke'l:owej górny ;w~lzlf;ałioony jesłt jalklo bardzo chararkltery-styczn:a ·Wamitwa, n.aiZJWana ,,builaJStą". Zbrud10Wiana jes;t

z

lromyrch, IIlfi.aregunamie OlbitOCI7JOIIlych k:aiwa~kórw

w

a-pienia· i mar~głu !PiaJS!ZJCZY'Steg~o, którytdh porwierzeimira 'p~a jElSit dość CIZęS!to .ilłern chl.Joryltowytm. Znaczną

ezęść' maltarialu IW'alr'Sitiwy bullaJStej

stanowi

faun-a, Pt"zerwaŻI!llie 7ldedlol'!IIllorwanra, oość częsrtlo z w.ildooznyrrni

'ślaJdaJmli . Olbitoozernia.

w

wa:riSitw:ie tej wy~'tępuj ą me-kiedy .klook:rectje fO'Sfuryrtmvlo-marglis!te. SpoilWem za-'Z'WyiOZaij jeiSit mqieil ISZaJTO"ZJieilany, chllJoo"yrtloiwy z drob-llJO Ilorz;pros7;01Ilym ~U!kOI!litem. W całej Slkale obsoc~ 'Wiujerny d101ść często ISJk;upieni:a ·OioliltÓ'W.

" Na Olma'Wdialnylm olbsozamzre 'W\all'IŚtiWia :builJasta repa:e-zen'tuije lllrrzy pOOilomy keillolwejiU ,gÓJ:1Ilego (K0S'Il1.0Ceras 'ąwnoa:nli, Kosmoiere·ras pallrux i Kosmoceras jason),

a

nlieki.ejdy t31kiże część dyrwezru. M:i:ąlilsZIOŚiĆ /Wia<rgbwy birlrastejj wylnloS.i przElCiębnie 20 cm.

L[T,E!RlA·TURA

'l. Bukpwski G. -

Uber

das Bathonien, Callo-viern

W1ld

Oxtli0111dlirein iJn dero J'W'Ia!riiJclk€1!1 rorarkaJU-IWii.eluń. "Vettih. Geioll. R.---lA." lr887, :rur 18 .. : 12~ OreliCIZ!kiiOIW:LSk:i Z Ib. - Doiggretr na r01bs·za:rze

mięlclzy Wliellkdwiecldem a Lilb~dlzą. liG B1illl!l. 161. WatmzJaiWia 19519.

3. Ja

Blik<

q~ISik.ii S lt., S i8iiW' iK!Ikra- E ki eTit o-IW a E. - ObsZM" JPI(liiilli~drzy ~®ilcami a ~ręozy1cą.

Ba-ldra~nia pettl'IOłgrl~ircZine. All'lclhilwrum IG .. Wa~11Srz:awa

}1955.

4. K: 10 ·ndti

Jd

€1

:w

.i.c

z S

t. -

Baoonira g~e tlił iPaJŚimie :ll01ńn:a1cjji 1j'llll"a między CzęsltoCihOIWią a K111a-ikl01wern. ",Pa;m. Fri~~O@r." 1890,

rt.

10.

6. iKlll1 a 01 rei IW' s rk d R. - U lWialgi o wylklstz:tt;aJlicełnriJu TIU-idOiniQIŚinrelj serti jrUiry brunartm.ej w ;głębo/kilch otiWIO"" l'laJClh ,wie~r1tnhczy!ch .reljron'U Ozęstrochrorwy. iP[G, Biul. 154. Wail1S<ZC11W'a 11949. .

. •6. iMOSSIO'CIZY Zb. - Clll:l9Zialr lilUjjd-zy KJrne(pilcami

a

Wlręczy~cą. Qbjaśln.ieinlia do ma\I)y geor10iglicZ!llel"j.

ArohiJWIUm IG. WraTszawa 1955.

· 7. O iS ~ k a· iR. - ElateLania georliDigilcZine ilłÓIW l'!Udo-noonylch JIUTY K1ralklorwi3ko·-Wiel'Uń1Sik:ielj. IG. Bilull. 'Warrszawa r1r954.

8. !B ~ e m1 ·~ ikl ,J. - Billidiilwa .iJ .dzirede geol1arg:mme

oik!O-]~c GzęsbOic~oiV'ly. ZireunoiJa <:Zęsrt;·ol!:!!hOIWislka,

t.

1. Czę­ islboclbi::JIWa 1-933.

9. R e h b i n d ·e r B - Die mittelj.Ura•sischen Eli.sen-erl'lftihreden Thone Hings dero SW Rande des K!r:alklau - ·Wiellwner Z.Uges ·in Poilen. "Z. d. d . 1geoil. Gerseilll." . 119113, •Bid. 65.

'10. iR

ó

ż Y' ra ikl :i li rb. S. - .Górny rdogJgrer .i d'Oln.Y mailim Jru•ry iK.raJk!O\wrSklo-'Częstlorah()wl.31ki.ej. Inst. Geoll. P:rarce XiV[!I. w.aT.s.z:arwa 1953.

lLl. rZ IIll or

:s k

o J. - S1lraty!grl".arfioa rtł~ lrUid!olnlośnYJch lmięiclJzy Klr.z.e(pi:IDami a Wll"ęczy,cą nra poidllltaJWie otworQw: rwierll:inilczYJoh~ IG Bilul. Wall"s:z:a~wa 19.514. 12. Z n o s k o J. - Zarys stratygrafii łęczyckiego

do~geru. IG Bilul. 125. Wamrz:"l.wa 1957.

SUMMARY

The Jurais!31~c srfll'la~ba dev;e[Ojpeld in the reg!ioo orf

Ozęs1Jo1cho1wa - Wiirelluń \We['le eooC€1IJi~iloln:ailily trholriOilllg'hlY

.StUidlireld

iJn iP.oilarn(d. Thre sttrrarb:,graiPhlirc dliovmi'On of

Do~r s;brlruta dJn 1lhdiS reg!!O!Il.

ais

re$ec!ioall!ly detaililed. Thre sepera

te

SltlraibilgrajphiJc :h0ir.il2i01ns a111e C'Omil,)llehly IParlaeOIIll!!d.Lo,gtc8ilily ohrar.araterilse~d, as wreJil aiS .the fa.crirarl 1cll.amiges

a•re

inves,~d. Trhe fia;dall anrd th!iclmess changes of i.ndividual units of Doggar a.re com-pa.ri:sed OII1 thre ICl"OSS-seretLons (Fig.).

PE310ME

HpaROBCRO-'lleHcroxoBCRaH IOpa oTHOCHTCH R HaH-JIY'IIIIe :aay'leHHbiM o6paaoBaHHHM B IloJibiiie. B 'leH-croxoBCRO-BeJIIDHbCROM paHOHe OTJIOmeHHH ,o;orrepa O'leHb TO'IHO paC'IJieHeHbl Ha CTpaTHrpaqm'leCRHe ro-pH30HTbl. Orrpe,o;eJieHHbie ropH30HTbi HMeiDT rroJIHyiD rraJieoHToJior:a'leCRYID ,o;oRyMeHrau;:aiD. BhlJIH TaRme rrpocJiemeHbi ą>au;:aaJibHbie H3MeHeHHH, HaMe'laiDru;:aecH B 3THX o6paaoBaHHHX. CorrocraBJieHHe paapeaoB (p:ac.) OTo6pamaeT ą>aiJ;HaJibHbie H3MeHeHHH H MOIIJ;HOCTH OT-j\eJibHbiX aBeHheB f\Orrepa.

'STEF A!N . ZB.IGN[EiW. ROŻYOK•I Uniwersytet Warszawski

STRATYGRAFIA I ZMIANY FACJALNE

NA.JWYZSZEGO DOGGERU I MALMU JURY

CZĘSTOCHOWSKIEJ

W

OOIJNY!M I SIRJODKOIWYiM DOGGERJZIE IWYJI'arW-nylm · tw dollnelj ~ci: ~ i pialsłklO'Wicami kościeliskimi, a wyż·ej dużą serią ciemnych iłów rudo-oośnych, wórżmilciowama faJCijaillnew·obrębile pOIS:rmegó1-nyrch ,pięter . były sltlo~Surnlklotwro :n.ie!wlireillklie. F'latcije kiool-i;.ek;wenltinrile 'Uik!ŁaJdralły rS'i.ę IW trarki S!PO!Sóibr, że 'WISika.zy-wały nrad!Pienw n.a dstin:ienie .s1melfy ~O leżąrooj

w

dlrolilcy rZa'wielrldia, a IPÓŹJillied . na Slbotpn.i!OIWe jelj przee.UIWialll.ie :się na S 1dlo iNd.~OIW!dnitc i Rlodaików.

.. · G&-ny ;baJtlon przyno!si !l)oid rt;yrrn W171gJlędem poiW'a~e rź.miJany. Nalsłtępulje s:z.yibika i tdra1elklo pOIS'U!WaOqiCa S'lę

napmód

rtlr~. ·~ew meniSki IIlliremal od

.

raJZU

po-. kryrWa wyżynę •leżącą l!la E od ~i na S od Krze.;. ~:roWit:, IW!drzJierraijąlc .się nra nią oid NW d W.

Następu-'je sltro:pin·ilolw'a, . ratle . POIWaJŻna =iana w charrak;terrz.e sedyrrrienrtaJCijoi. Zln1ilklatią · ciJemne i~ osadZIOIIle w ŚI'OidX>­

wirsknl rre(d't.l!:krCYJjiilym, itaJk cohia:i-akttea:ys•ty•C2lne dlla głórw­

peij marsy diorggeru. Zruczytrnatią IS1.ę gi"'Onaadalić osady w~nn'(\ pOIC'zątilro,wlo !OOla:zilst!:e i z druri:ą domrieszlką roa:terta·Jtu telrygenilcznergo• .s~oJPnilorwiO wsrt~dąrce mied.:. i3·ca e:leiDeJilitlorm o;rrgaJn!Oigeru~Cizmylm, lk!tó!re paJnu)ją w

I!IllaJlm~e.

NaQrwięikls·re · z.roon.i!C!awanlia ·· :liltrol].ro~C7ID.e zazna~CZaOą l3·i.ę w gómynn brubornie dr lkell!owerj'U .

· Zmiany :fa~cjaline, rkitóne doltYJchDzars d:a'waiły ba11dm 1j.aLSI!iy oił.lr.a~ Bt1refy ;pl1ZYJbr.zerimej,. zaJczYJnratią się 2!decy-id:<Jrw'an.ie k;~ilk~ć. Ghall"l~ · osaidów ll."OOJn!'cuqe jsl1ę znaiCż!Ilole, a wJrelk 1lli!P'e'łllllle poido,bnyrch do· Sierbl!e

skał w sąsiednich rejonach je:st niejednakowy; Skła­

lnia

to

do szcze~gólnie •U/wlaZn)'lclh studiów n.ald TIOZ-mieiSZI~ i :7lmJ]aJn.allllli w cza.słe posZ~CretgÓiln3'1clh lfa~jd"

l'!Oilruti

ą~c naldizlioejje,

re

notlU\ją one pew~D.e ruchy

!Pio,d!l!oiŻa paJl.eiO(łlOd!OZ!Ilei2JO lleżąicelg<) pod pok.rY!Wą me-IZIO:roilku.

IPold W7l!!llęjdem l'IOOWI<liju 2Jmia1n f•aJdja.łnycll tw górnym baltondie, keffiotwe:jiU i 1dyjwe7lie cały ohs~T J.'UTy IWYiraJŹ­ tnie ~ełd s•ię na dlwla dutbe xegilolny: pófnoony

-tc.7lę.sltlotclhiotwlstk!o·-zaJwiooctańalkti i pio<łnlldnLolwy - olknl-ISiko-lkira!k:OIW'Sklt.

IPiertW!szy I'elgilon lchalralklteryrzlujje s·ię perw!nytm. lrom-(pil€1tem s'kaa:, stale [ploiwtta:rtzlalj ą~eyioh się po OObie tw telj 13am:etj kollej'DJOIŚIOi, 1choć wliek ilcfu. w1e~a 1J!Ilianie·. Na-ltiomia.srt drUJgi .reg1on, (ptD!l!u\dinJiJQiwy, cecbuje d'\.IJŻ.a i'zm•ientliOŚć :z.esjploru sik:alł i .to .zaJ~óiwtno

w

aci!Br.Uinnru po·-zilom.ytm., dalk ,il ,pilon•CJ\wylm. ~dla•rzalją się t.alk!że wyl!;>atdlld,

tże utlwlO!ry &'aJ!IlyiCh ~lięter jtuti;

w

odlejgłioiści paJI1U killx>-tmeltxów majją z-ujpełllnie ·illlli1y iSik!ład. Jeidn.otCZIE!Śirl'ie

I!'IO•z-lklła.d fa'Cijd: j.es•t 1m !ba.rid:ro sllrolllliPliikow:any, św:iia.dooą•c

lo ils'tJniJe.nd.u .Szell'\e®U rnliel:im

i

gl:ęi1lstzyc.lh lb.rturzld. \Ponlie!WIDL

IW

tnatslzy1m ~ąld:llie zajgaldiniień za)jlllltll-j emy się ty·lko Tegionem częstochawsłldm, musimy

!J;:;omilnątć ll'\O'l(pa.tlrytwlanie

ltY\Cih

Skątdilnąld lban:ld:ro

inlte-resujących układów facjalnyiCh ;i lich 'WY\laśnianie,

a (ptl1z.e:j!d~eimy ido l!l.iteoo lbłiiżs.~!1Jo zajpoonainia s•ię 11.e tstJo,swnlk.ami jpalnruijąeytm.'i IW :pólmio1cne1j •~i J.ury.

Na IJ.rornlpleit !Skla.ł cllal"aakkterylsltYidzlly\ch 'dlla ,gó:rlnego ilattom.u d lkelo!We!jiU iSiklllaJdadą się :bu pr:zede w\szyiSitkJim. 1żelaJz'ils.ie twajplie•Il'he oo;JJiJbolwe, lbii1ulnaltiile d ziellolna;we lw.a'Piende (pi.rus2'Jczylste li idiOIŚĆ StZJCzegOliny uillwór ltziW. ":wars:ttwa lbuiLaislta" tpiolkryrt;a iła.IW'i!cą ISib!'lomaifuiLiJtlu.

We IW!szyfs!Jldch IPłrlolliilla.dh IOid 'WieiLuln1a tp1WerL dzęsltio­ 'ChOłWę .aJŻ Ido ZatWielriC'La $01tyiklaJmy IWytm.lienlildne sk~y

w IPO.dalrbe(j rwyiŻeij ikio~ndślcli. J efd:nalk. iS'ZICIZelgólidwe lS!tlu-id1a tf,aJU!JlY si1Jw;iell'ld.z.a)j.ą, rże IWli;eik liloh lbyJn<aljmn'i.ej n;ie l jeJsit ltoafki sam. :Wi~dać rtP maiże natj•letpieij lilia :f ~:i! I()IO!Iii-ltów :żela'7Ji!sltY'cth, lkibÓI'Ia. tw olk!o!l!ilca•c!h 'W~eluln!ia· i Krne-pile rwy'Stęjpwje IW gó11n~ bartxmile, nie si~ąc do ije-,g!O IIllati!WYlŻlSzytC'h IO~iiw. 'W Qkloł~catch Często<chiOIWy

:tworzenie Slię looil.iltÓIW II'IO~dzyjna s•ię nJieloo. IPMm!i.ej

1_i

flJ:1wla

_{do satmeiglo} lklo<ńJca _{lbartlo:nru.. INat (pdlru:d!n'ie old}

Za-!I'ek l()lOil.lity 2!decyd•olwianie IWiklraJctza\ją ldto 1~0 ikellio~

tweijiu, a rw IO!kioililcadh Zalwlile<rlc~a 'otbejmrulj.ą d'lllż .ca•ły

!keloiWelj.

!Po lfa.~lł ololldtlo!wejj IOfd tN '7laiC'ZYJna się naSiliWać facjja brunalbny1db" S!łalbo· tżeiLaziS!tyloh IW.ajpieni (pialszczy1sltylch,

postępująca za strefą dużej ruchliwości wód,

w

któ-rej twOil'Zyły się oolity żelaziste. Tym piaszczystym 'WiaJPieniom. Jtoiw<a;rzys!Zą !Wik!łaidikii Stzall'!O'Zlicloln\wy•clh ma:nghl li ·~on'llt !W~Wagam'ją~Cy silę sttopn'ioiwto lku ts.'bl'IOfPOIWi. .

iNa {POI!n.otcy, lloollio· Wiiel.'liiDJiJa,, serila !ta ljeGtt tWYfją!1lklo­

•WO dotbl"ze tl'IOOWILnlięta, ma tdlo 'ki1kunaiStu metraw

miąU;'llol3ci li s·ięga <Jfd in<atjlwy17Js"rei!1Jo lba!lioln!U Ido Śii'IO!d­

ikia ke<liolwejiU. W <reljoin-ie męatlo1obolwi~kim ma 01na jiU!ł!

ni€1W1iele !PI<miaid :2 m 'i ibejmtllj·e ity1'kio ddLny kellowed. Na S 101d Żal!'lek di-enrie\je ana de<s·zcze baJridtXiej i ~n1likia

w

okdllilctaiCih Za/Wi!et!dia, twypamlla pTIZez fację

ool!ito-wą,

\kttóra

rtlrlwa ltam fWYtj:ąltdootwlo dtłwgo.

Góma \I)IO'WierlzJc.bnia ;piaSIZ.ICZy,stych wapiellli dlolne-!IJO !kellotweiju IW IW!ialu ll11ii.€tj1soatch nd;;ti ·ślałdy nis'?Jczeni:a prlzez 11la®r7-elbudąlce się 100'\~amitxm.y •i 11'10121mytwa'Illiia IPOid-•woldinegto. •W Jęj . s<IIDOil)ile .miOZyn~a s.ię tt'WiOII"Zyć OII'Yigi-'nail.na glaulkloln.itooiWta ,.IW~a ~·a", IW kltólretj 1gjmieiid'Za sdę l<fufść !r'zadk!ie tzlj:aJw:ilslkJo ilronoeii1ltrla.c!jli li jpr::z.e'm<iesrozanta !f,auin tparnu IPIOiZ:~omólw tsllmaltyi gJra!fU!oz-n)'lch,

idiObtfze

idruj ą,cy•dh ~S-Ię lwyjcWJiellić w L'>ąSied:n)!Jdh,

iba:rid:lliej (piOOru/d.n!itowylelh ~IO!llJaJch. W siktładrzlie fa·UIIlY

lteij

IWI3ii'Sltiwy •zamaicza się •Zldecy\dolw:atna II)rZelwa/ga i!1J}x>IW!onog<Xw i(amo1!11iitótw 'i lbelleminl~tólw) i dmn)'1Cih orga-•nJiJzmów IVI/!OJJruo \płylwa)j ącylclh, IW IPl'\ZeCi'w!iteństlwiie id'<> u/bósll!wa

ifiorun

IŻyją,cych 'Pl"ZY OO!ie, a

w

Sl'l.'oOZególności małżów. Wśród ślimaków spotyka się neklrofagi. W gó!l'-!Illej KlZęŚ.cl JWian'!St\Wy miej~a.mL ltra!ll~a 'Się na wy1ją tiklo-we nagroan~en!ia ·befllomn'lltów 1Ul'o7l01hy1Cih jedinokie-truiilllrow'o li :żyfwlo jpr:zypomiln!aijąJcylclh ,,belemm.iteln-5iclhl:a;c:hJt4,eilld"

.z

fWtiirltembelrlgu. Niri.eij,

na

oidJWtrM, są

one ull!oiioiilie lohaolty,cZJnlie, a tn!alwtelt •Cz:aJSem poł.ama.n,e.

416

Ze

sik:amdeni~aJm,i IPitwmi.esmne są konlklrecde

maJI"glf..lS!to-lf.osfmam~e i lbryllkli lśk:Cllł z n•ilż,ejj lerią-cego

dolnego ikeiiJaweju o .dlzliiwtnyCih iklsJzl1lałttac:h, crz;aJSem nawet l!'lo:z~:łęz:~Oiny'oh, ŚIWILaidczące o ity<m, rże nie

po-wmruły

rw

IWY'Il·iik!u tboc'zenia IJ,)o 1dn!ie, iaile jaklo· siku:tek ll'OZmY\W'am'i'a IPO~. N'ł 1i<ch poiwie:r:'ZJchinJiach itlrafialją się seii(pUiLe d śllaidy ldlzlitaH:a:nia skaibolt<JICzy.

Faluna

lted

tdecyimeitlrdweij twaJrstwy <lfdiPioiw.ia!d•a paru poziomom .gÓI'!IJ.ego lrelOIWeju, •kttórych mimo najsta-:rainJnliejlsrego ~ier.amlia· slkialm'ien!iJa:liości: 'Direpoldobna ·

IWY'Qichrębn.ić. IN:i~eidy wew:nąltirz lllllUls7Jli amOIIliiita IDe-'Płl'lerzlein:tuJj.ącei!IJO islba:rfszy IPD·ziilom mtoti.!na •z:naleźć folmly IPr.2leiW'Didn'ie miłold!stT.e®O· po2'J]ofmu.

Nie ma twąrtn:)ll~ że

w

.,iWiaJI!Sllwde ll:mLalslteij" ma-my Ido czymlie'rl'i:a z IOisaJdami ,,itlw:~ dlna" mo~­

tgJo, na lk:tócym !grOimaldz~ły s'ię m.'\lS.Zlle ?Jmai'iłYIC!h

"ZIWde-nąt zni01S7Jone ilu fPl'ZeiZ prąldy. ·Oklres 2'll'edulk.Owanyoh d3:aJdólw ln!iie

lkicm•ClZY

~ię 1jetdinak na mdej.

· IN .at d IW<alristlwą lbu•laJsitą ile!ż.y •ci

mika

IWlS.'l'IS!tiwa Sibl'loma-1l01Htu, którą moima śledzić n'ieprze.rW'aln>ie na priZes'tlrrreni wjelu dziesiątków kilometrów. Jest to nagromadZie-me pelwnego. irlold·z:aijnx aJig lw.'cl!Pi!ein!nyoh

r

osaJdólw c-he-miK:7Jny;dh ltiwotl"ZąąCYYdh Sl:retreg (ptDik!ryiwlaljąjcych 1się

na-ekorujpiień, aJ1e •jeldnioCl're'ś1!11ie tZ ldiOtbr.ze mzlna'C'za)ją•cą ·!Się

jaiktby IW'łókln;illltą strrunct;;u~rą IPjdnJo!wą.

Polw!ierZicbnia stirlornart:iOililtu slkłaida się

rz

:d;ro(bnyich ~ścii, • ~~ ulk:łaldern (plrzyJpom•hnająicytc!h nile-ktore ll'lotcllzta!Je 'ŚJ:aJdólw tf,aJLotwań IPOIWI31:latlący,cJh tw mieti-ISiC'!!l'<lh lklr.zy'ŻJCJ\Walntia s:ię zmienlnylelh ik:iel"Uiil!ków ipi'ą­

dow. CzaJsaJmt iW'atrsttwa ta pl':redęlla. {jelst !PI1żez !Pidno-~ ~aiil'ia wy{pe/bniloiil!e IWylżej. D.eżącym jasnym

w:a-!pien~e~. :J?o,z:a I7JaJdiklil!nii lbellemniila.irn!il !Pratw.łe ;'br.alk

w

IIl'J\eU :s:zlcząilików malkil'otfal\llny,, !kltóre fPO,Z!Wa•la'łyjby ;na ścisłe Kllkl:relślende

c.ei.i

'Wielk!u. PeJWine tw.IJJiiOts'k:i !Pold rtym

~ędem ;dtajje j~dinaik :Pr'zestiuJd~DIWaniie !lianm w

lw:a:I'l't-'Wiaoh IIllilżetj :i IWyZed lleiżącylch. · . Qtótż .w mli·a.rę /POIS'IliWia!nlra s'ię tz N lku

s

IW !Wiair!slbwtie lbullalslt.eu IW s!Pą~gu 1Stl'lomaltoi1irt;u ·lrolEijno II.Jibytwa il'a!Uln ~ak!te~U!J~cylclh mlJoidlsiZe poz~om.y. W !re\jo1!11ile

·Wie-~UID·J.a, L!IP]a l, !Ktłiolbu,dka IW twa<mttw'ie lbut1alslteij.

aetst

~JeSZ~cze :fa.Uinla tś·I'IOI~e!IJO·, a IPÓ7J:n!ited lju:ż itylliklo tdolne· go .dytwem.

rw

dk!oll!~cach Ozęsltocba,wy ljluiż n!ie . pr'?Je-kl"aie:z.a ~<ma górn.ego keiJJOIW'etlu

a

IIIllięd•zy Zattik,ami a Zaw-ie!I1Ciem b:r.a!k

w

n'~ej

mwat

pt'l2'ledslta'Wtlcielli

'WyiŹISzY:c!h (poziomów lkeLolwetju.

Z tdrlllj!1J1ej Sibriony

w

51tii1otPie ts1n1dmaltol!ilflu ol

didlzi:ello-n~ od iwy!Żejj tlei7JąJcyidh maJJ.'Ig~i scy\lliJolwyloh'

jjed!n!Qceiil-:tytmetirową !WlaTIStewtką IC!iernJnloziel<Jin,ejglo iłu ~a.ukoni­

!tawe!1Jo, iWs:zęldzile !sitlwie11di2'Ja sdę IOibecnotść :lia<Uiny

gar-!n~ idYJWel2lll. IMamy wtęc ttu jpr.reirłw:ę IW ~<ilu się osaJdólw (powięklstzalją,cą :filię totd 'Wiieln.tniia

w

ik:iemn-ilru Czętstoc:botwy i lZaJWiei1ci~a. iZa ZaJwlierlcletm .na

prze-!Stmeinj IPatl'IU k!illometl:ir·Ó!W ll.l:ZII.ljpehtia się 10111Ja ·· ba'l'ldaX> ~bilw, rbalk

ze

l]uiL w O~Oiwf~cach li: BZIOIW'ie

'Zim»ldu-~erny catły gór'ny ikiellowetJ :i ,dyiw!ez ~nltioJW.alile lprtl~ IPLaslkii l'Uib max!1J]e gl1łllllkloiillil1loiwe z drobnyttn!i !fols.folryitam'i. StrornaJ!Joil:it zni!k;a 7lll(pełn'ile l'Uib · p01j.awia 'się rzadkio IW II)OIS!Łaic1 Oldois'olbnliiOnYIOh ik:®, atle •jiUż

ile-iżący~clh 1ndeoo·

'WYibeti.

n:a ~andtcy fgórne~go· dytwtecru !i idolinego· IIlie!W'mt.

Wyslt·®•O!WialrlJie sbromatołilbu !je,st wyroaźniie ;p01W'lą71aille 'Ze sWefą rwy,k.a'ZJU\jąicą <hiartru!s st.mtygrrufilcl7!ny.

otlw:aJr-'tyim prolb!lemem jeiSt {jedlnalk:,

,crz.y

Bttrfornartlołilt tworzy(!

~ę (pii't2'Je'L <cally iC'ZiaJs je1g10 !tlr!Wiantia, czy lterł: idojpiero

w

;jego końcowej fazie. To oota<tnie !pl".ZYIPUS2lOZenie tWYfdaJje !slię lba:I1d!z'ietj jpraWid•opoldiobne rz:e IW~ęidu na

dtu:żą ljeidJiliOil!iltość typu wyik:iSIZita\lioenia tej ław,icy oraz

d~ rże IWISIZędzie <tam, gdzile jeti !Wiek datje się

iban'd:zlieli lsjpirecYJ2l(liWiać m!ięld;zy zawętixmytm:i gratil'icatmi wiellru ltllt:Wio!I'ólw D.etiąiCYich .w ~.ie i !ą>ąlgu, .przylpaida on :zJWyilde IIJJa śl'IOidlk!otwą C~Zęść tdytW!el'lJU. ·

IP•DIIla!d łaiW!iicą IS1moima1:1ollliltową ;natrlępuje ~aamowna

z·miana ,tYIPll Oisadó:w !i siOOsil.mlk:ów fatejlalnych; Ra-dylkalnlie ~rn.ruiejlsm S'ię

w

ooaldacll uJdmał matEmiału

terygeni.Cizn ego IDII'aiZ IZ/\Vłą;~ów żetlam. P.aJillll,j ą teraz mepod'll]ellnlte jasne ·Utlwtory wa[pli:enJne, głórwn!ie orga-n:ogen'iiCZD'e, o f·acjach !Wytrów.nanycll

:rm

'WiieliJmoh pr:zelllti!:1zen'!laich stięgają!Cydh daleko

!PI0!2'Ja

dba."ęb Juey'

CzęstlochOIWSkdej. R0!'14POCtLyna się duży,

kilkusetme-trowy

~OIJ:liP].eikis wapieiJJi,

Móry

sł'll1S74llie zasługuje na

Skalki o rdhatr:alk!tenze ~ratfio!wy'm lilie rwylsltę!PUiją

Jetd-crtaJ!t

.!ll'a ~ealłyim ,ol):lszanze .J:wry IKiraJklorw'Srki:>-.Często.choiW­ sktieJ, arle QgJJ."Ia;IT:IC2!0Ule są <t)'lli.l{.o 1do petwm.ed j,ed rczęślci.

Ułożenie ławic i towall."zyszące sąsiedztwu wapieni

s~alist.ych zmia!Ily -facji wyraźnie wskazują, że odpo-IW~aid~!Ją. ~~e .alś.rro~~il?l :r:lllf. ll'~dmo nóelstert;y idać

o;d!Po-tW-~d.ź., 1J ll!kl!e IWiłaJSICUWI;~e rQJ:>_g!l:Il!l.ZI!lly były ich it'WÓIDeaJmi.

s:ai!fy milkl~o~;k,oipo"':'e są \POrd 1tyrm IWZiględem mpe:IDie

n:helllle., ~:iy.z islkia·1a Offilt iak td;a,leoe jprr~eik!rysrbaill'tZIDIW·atrl!a

~ jplrzewa:im6e nie U:jarw.nr~a JS!trukttur :szc-ząt'lkÓiw .crr.ga~

;n]cz.ny>ch. (P€1w:ie.n IU!dtzi!talł iW :budJo,wJ!e ~raf bra;ły gąbl'&i,

tk:tóre tdmst:amczyiły ~r:Zlemii()Q'lQ{i na litoZlne btilly

.klr:::e-m'i€tll:i. Zdarrzarj-ą się ~ró!wlndetż, rCih!O<Ć .d;~i·ć rrza•:ilko,

llmra1e.

W ISitOL3'111IlikU id:> aJIJg•OWIU rra1\lJl"aJk lUI;awni.a wyra.źne

rsply.oo:t~e. toh!orc!iaJi: ibl1ZieJg mtotn:z:a .cl:ą,gJle leży d·ersKz·e W tbac:td'ZJO td'lllile:j IOI:i<1etg1DIŚrai •Otd rn<Hz·e)g(} :terrenu i o·:e zaznarcZla !Się rżtaJdiilY!ffii tślardrami d01pły,w:u ma:te.ria!lu

1_{teryJgan!rcz.nego.}

SprlyteaiJ!'•e l!nl:Jtr:Zia JtUrra•jskire!gO· ttrlwa tCiąg)le d:a•lerj. P·o-nad watll~eruiarmti t~atErs!t)'lmJi tlei:ą o !W'J<e~1e mntej .od tt!tch 'ZłwięZJłe i:l!W. ".waa>ien.ie !krrretd'OIWatte" maJ±ąroe -IS.ię

rw

~rękl-.1 .i IPO•zor31ba1Wii:adą!ce lb~ał<e .śilrudy. Madą orne

JWy-lmną rbUJdowę IQII!gll'!ltQ!g)ernt~C!ZI.ną tj_ mie1js0ami tZa'Wiierr.aJją

iolbif:iltą, d0!3ć \d~'bnze zru::'hci'Wla~ą d:a'Ll!nę, która rwslkaz·Ulje,

ze wJek .:,crh IOtdipotwiaida gómetmJu !I!arun~o!wi J.'Uib nawet

tpOtgraJri1c7Ju :IIa'Uinallru ·i aJS~ta'l'ltu t(w se:JJs1e IU!Ży>warnym

tw !jfurrze ~tęttJotkl:rrzy;slk!i'etj). Ultlwt:Jtry ~afiOIW e są :ttu jruli 'nlielktme r:i ;zoorC'ZI!ilie mm.'ire(jl3'ze n·iż w p.olprzetdnk:Jh

'Czę3daJC!Ih l'lll\lJl'atk!u. ·

W srtTiclp1e 'W!al])ieni lk!re!dioiWaJtytctho zazębialją.c się z .n:'.Jmi ilia,cjrallmie, >ro.zjpoozytna S:ię ser.ila rżól!ta!WY•Ch, ma:®Ety,ch .górn)'lc:ih WlaJp.leilli .pl]:yt~rotwytch z urbQgą

fanmą. M:reJj!Stcamoi IW:arpirenJie te !drują \prZleOŚIC!Iia · do

otdrnian z!biWŻioiilYJCh 1dio rw.afp:)e~ni tli:bo!g11atf:tez.nyc'h. Wśtród margltllsltytclh !W'll\Pietni \plYJt!()wy.clh IJ;llolj<aJWiia<j ą .s:ę !IlJ:e~d!llrże, atle \Piięk.n~e IWY•r:atiJone trlllfy zibUidorwan.e z rwapie!Ili ma-sy>wtnyoh, .ziblilżtony.cth ido skiaJJ:itstty>ch z rl!itCZ!Ilymi gą\1>­ !krami d :IlJi.eco· trZlaidsz.ymi. lk.or:at1o\Wicami. W wtajptieniatch ltYJoh itlklWią n.ielkli<eldy :wieilikile k!otn'klrtetoje !k:nz.e'm:ie!Ili

O' śred:nilcy pOiWyrżtelj

mratre.

·W mie\jls;C'arch baTd.zieó

'Oidl~ytc!h otd 'WISIJ;lloli!Ml!ia.nyrch ,ralf !ołbseilW'Il!je gię rćlw­ 'Il!iei: !J.)!'le,'jiśraila WlaJPi.en.'i \PlYtto,.wytelh lwi tia!snroozall'"e

ma•r>@e :iilial9te wyś;ciela!jąroe !P]:aiSkie, \drotść -no:zJlegre.

'Zlll-tgJłębien!i.a.

P·Oidołbnie )j,ark-lWIŚród watpilleni skarlitsttycll :płasZIC'LyZlny

IS€1dylme!Il.tacyi.i'neJgO IPDIChylle;IJ!ia WlaJr.Stiw IPOZOtrujj ą rtlu

~,ozn,e rwypiębr:zetn~ta r:i IIl'LeCiki, ;kitóre i 'W tym

,pnzy-'Pllrd:lru m;ie maoą n:tc 1Włsjp611neg1o· :z ibekitlooliką.

U!Wiail"IUIIl-'kOIWarn<e ·są torn.e iLOi1milm.ytmi r.zlró~Ill~oOIWaniaimli riillooci

gl"lo-ma;dz.ą_,cyclh s:ię ()iSJaldQw rO)!Iga•ruCJ\gen>i,cmytOh :i pcllw:$ł­

Jąieytmi

w

!ten Slpotsób n.'ierówlnoSioi:ami po"N.irernchtni, iiJJa

!k;tórylch OldroYfwilllła JSi.ę setdytmemrta,cija •.. Je'Żlelli .jednak

w&ód

'Wll\Pi•erui slk!ailiStytch lpCJ\Clhylenra tyrc!h

pOIWier:OOh-lll!i rbY'WI!lli ą ;diość istriCJime, 1tio iW\Śil'Ćrd serii gór<nYiCih

wa-pieni płytbOtWytOh rz reguły są to.ne 7llllaC'ZIIlie blllrd'zlied iłagD~d'Ile li II."'ZJllidiklo (pJ:1ztelkill.'a.c:1lalją lkillika sbo!pnri.

W rzJan!oltorw.anyoh 2l!nirarnadh · IW srtosuntlru ·do <r1irżeó 'leżącego rraur.alktu ZarzJIJJalC2la !Się IW!ięk!szy IIl•ilż \PCJipl"'Ledni:&

'l10!7mqj faJo~i d!LrusrtlCHnta'l'lgl!iJst.e\j, ik:tóm wy:rat2lnile

d!omli-nulje ;w IIlaOiwYiżsr?Jed doot~ tdo o'dste'I1walctjti n:a

po-'Wiemrohtn-i rw oJoo!litoooh OZlęst<JrclhiOIWY ISelrfi górnaj j·urry, Ziłolilonelj :z niel'biesik!aJwtotSZalrYicth ma:rlglli. Secia tta

7Jl.e <JidslJOrni.ęta i S<balbo mama tZatwtLera tai!IliOITilty, wśród k!tórylch 7}da)je IStę tSą IIJI"ZleldiSbatwtltciele poz.iiomu Idocems

planula tezY, .itntatcz,eQ !m~c, gónnelj rezęści !l)Orziomtl

EptiJpeLtoceras bimarmma~=.

a

IWiięc tjuiŻ IWiatnsitlw, .Jctó-re odpolwi•ada;łyfby !gJÓrln€łmJU a.sillllll"lbolw!i św~olk!rlzy(srkie­

mu z

·Rim.gstedia. Oznarczentita: !te, lbyna!jlmtni<elj IIl!i.eŁart:.:w~e,

wy~ą deszcze wery!fitka;cij,i., gJdy>Ż Zll!skalkująrcy

by.liby ilialklt., tże a&'tatl1t IC'ZęstbochO!wtsikli młaiłlby odmienny

ltYIP

ro2!WqjtU faJcijalbnegtO nilż

rw:

świętolkrnyslrim

i n:ie:zJbyt ord!1egłyoh dkoliJClatch DzraLbolszy>nra.

Na Zra'k.ońtdzretn:ie ~ lkrótikierg!o przeglątdu

gómed

jiUry ok>Olt1c CzęsrtlOiclboiwy ttir:ze!ba !llW'rócić IUIWagę ma

s;pralWę 'l.W:y.wtanych tu rteuirniinćlw SltlrllltYI!1J!'a!fLcz.nydh

i IJrZe!PrOiwatd•7Jarnytdh (POdiiirafłćrw. \Piod~aił ·jury gól'lned,

w

silmili lślw.itaJ'ttorwej, poza deij rdblo:lą rczę'Ś<Cią lilie tjesil; jesZICZe tdOIP110'Wiald!zlony ido pertf€11mj·i.

Jest

rbu j~

wiele ;zatS:aJd:nLczytch wą.tplilwtrnś.oi. Z t!;~ rwyrnilka, żre

Wiele. lt~ów :by.wa !UllytW!ainy.c!h oW j~

br.zm•~~en:JIU" aole IW Zlnaocozenw fak:tyocZJnym zujpclnie

odmileninym. Plolw:odluije

ibo

,dloiść 1częslte daoleko Edące

niepo1rom1rnienia, a; iktólJ'IC'h między ~i!Itnymi ·WYilloi~a·łY

dillugie dyskrulsje rw ISpmlwie '.ilsttnien'!a lk.iimetry1du !ll•a J'I.Lnz.e (K;ralkJowtsk!o·-CzęstochOIWSJk:ileij.

Szereg temni.onów S!tra!tNrallilc7mYich .U'ŻY!Wanych

u nas .niie oest ljed,ruo.maczny. Na !Pl'zykłald .sentwan

weld·lnllg l1mórey

:te®o

terminu 11\/.La'!'loo:u ora.z Ide LDII"iiOla

i Halllga, leży IW ealiośdi IPIOWY\Żej ISiekrwanu Roniera

i Heina. Popularny ,"oksford" przeżywał tak daleko

'ildąiCe IZimiany l!llraiiJiiJc, rl.e ibe.z iloonJkrroei1m~o i0kre'Śil€!Illia

jego granic i powołania się na nazwisko autora,

w

.ZirulJCze.n.iJu kltórle~o \jest

mY!ty,

m'oże oznaazać

wszysłtlkile piętra, poto:z;yn~ą,oc od ·ś'I'IOidlro•weg:o lke!l!O\W'ej'U

aż odo rwaimt\w z Exogyro virgula, lltllb zarwężać · się

ty<lko diO newiJZJu. D1atego !llrzelba zrworócić ·Ulwa!gę, lie

nlłiSz opodzia!ł ó!Uiry górneó Qp.l'lalcqwamy pr-Lez J. Lawfiń­ skiego dla Wy<Ży;ny iMa:bqpoi]!Eiklhelj li IWZIDil'IDIWiłiilY

w

za-sadzie na podziale Lapparrenta, pomimo wszystko ma

oochy tpo.d'ZJia!u ["~iO!ll:ailn€1go ii. 'l.liŻy!Wane

w

nim nazwy

stlrat~ne, ,a IPI!ZJede !WISZYISllkiim "astart", madą

ZJnoamenie k>lkaJine, nie odlpowiaodaoją.ce ściśle

pod01b-nym IWY'różni:ellliom

z

ilnnYIC'h. odlległy·oh kra16w.

SUMMARY

F:aci.oet> 1cb!amjgeis rwere :mther very lilm!ilted i:n the

l.Jower a.nJd IMildldlle ~er. Tohey :aJre ooonecietd wioth

the m~ Olf the sea Sihore, tha:t

wa:s

ohaon®ilng

litls

IP<JISitilom.

1lo!Wia•nd S, im. lbhe vliocimlilty o1 Zarwiel'lcie .. A grea!t ltreonsgreslsli'O!ll, amid more oom;pli.C'aoted facies

ochoa;n.lges, .iin oon!liomm.ilty w.ilth the \Clhanges of ibhe

HetroeYI!lJiam.

SuJllstr.aJtum,

arre oQibsoerved dm Up,per

Ba!tbtcmiam. '11he ferr.ilferouls oolliltes ood ferl"llgionOIUIS

łilmerstones lfaodieis we:re IWialnldoel'!ilnig be11Wleen Wieluń

•aJnid Częstloich~a fuloon ·~ Ba.'bhlollllian to Oaa[ovian.

They a~re disl1Jdl:Xultoeid ·alcloooidli~g to a C'Oillljp].itCated

maJiliilEir otf .l!acatiloin otf SlboalliS ai!lld ba!g!S,, SOIU.th from Częstlolcbolw.a. Ujp!per CaalliovioaJn :ils roejpresellllted by ;tbte

1.0 om th'ildk 1ayer, iJn IW\hiioh faJUina !fr.am ihs three

~ hoolil'zXll!l5 ils atCICIU!tiloulloalted. iDt 1ils

aro.

aJOOumu[attiJon

of dead fauna on the hall"d ground, l(łJ!1Jd oovered. with

a

slb:roma;bolłilbh bad. The ·WihiOOe obtamige aJilld

equ.ailJ.-s'alti:o~ of lfac!ieiS talke ,plaice iin Oxlfuo:ld.

The ZJO;ogenlic

~

are

ch:aJl'\aiCite~

in

MaJm, biJoohel'!lillall ~ilan JtiiilJ.oełS'tloole :im. tbte loweT

:part

as IW'ellD. a:s shelily lililllestoo.eiS (A.V!iatn),

arud

alfiter tbat ibitg .reel's (IRJaruJIIaod.tam.) !IJIIlOilg detr.itbaJl

li!rnesttolnes; im. <the U\W)er

pamt.

Tbte ailmtlldam.oe O!f

il"eedis l1s deCirea!Sed, .amd amoumrt; O!f sheliJ.y lilmesltones,

!rel!3oemi'dllin•g tbhe lii.thQgr:apMc OIIlieiS, ils liJnlcreased, at

tbte e!llld orf Ria1.1l1'13.ciam.. Argiilllalceloous łlloaJiilis aire present

ln A!s1la~I1tltam..

PE310ME

OTJiomeHH.fl ~orrepa H MaJibMa co~epmaT

OTHOCH-TeJibHo MaJIO qJa~HaJibHbiX pa3Jilł'łlłH Ił OT JiaraJIHCb

B~OJib Me~JieHHo nepe~BHrarorqeroc.fl K rory, 6epera

MOpH B OKpeCTHOCT.f!X 3aBep~H. B BepxHeM oaTe

Ha-'IHHaeTC.fl KpynHa.fl TpaHCrpeCClł.fl; O~HOBpeMeHHO, K

ce-Bepy oT 3aBep~.fl !IJa~HaJibHbie ycJioBHH ycJioiKH.f!IOTCH

B CB.fl3lł C ~BlłiKeHH.f!Mlł rep~HHCKOro OCHOBaHHH. Ilo

HanpaBJieHHIO oT BeJIIOH.fl K qeHcToxoBe, !IJa~HH

me-Jie3HCTbiX OOJIHTOB Ił iKeJie3HCTbiX, neC"!aHHCTbiX

lł3-BeCTH.f!KOB nepeMei.qaiOTCH llOCTeneHHO OT BepXHero oaTa

K KeJIJIOBero, a ~aJibiiie K ceBepy pacnoJiararoTCH

BeCbMa CJIOiKHbiM o6pa30M, oopasyH PHA OTMeJieii: Ił

oo-Jiee rJiyooKHX saJIHBOB. BepxHHii: KeJIJioBeii: npe~cTaB­

JieH 10-ceHTHMeTpOBbiM CJIOeM, B KOTOpOM KOH~eHTplł­

pyeTCH qJayHa ero Tpex BepXHlłX roplł30HTOB. 8TO

He-KpO~eH03, HaKOITJI.f!IO!.qlłHC.fl Ha o6pa30BaHHHX .lbaJIId

g)IIOIUUid, pa3MbiBaeMbiX BHa"!aJie Te'IeHHHMlł, a SaTeM

llplłKpbiThlMlł KOC.f!KOM CTpOMaTOJIHTOB. B HlłiKHeM OK

-CqJOp~e llpOHCXO~lłT llOJIHOe lł3MeHeHHe Ce~HMeHTa­

~lłOHHbiX ycJIOBH:lł H BbipaBHHBaHHe !IJa~H:lł Ha

o6IIIHp-Ho:lł ITJIOI.qa~H.

Becb MaJibM qeHcToxoBcKo:lł IOpbi npe~cTaBJiea

300reHHb!Mlł lł3BeCTIUIKaMH, B HlłlKHe:lł 'IaCTH KOTOpbiX

pa3BHBaroTc.fl KoJioHHH ryooK, a AaJibiiie, notJie ITJIHT-"!aTbiX lł3BeCTHHKOB aproBa, CBH~eTeJibCTBYJOI.qHX O

Ma-KCHMaJibHO:lł rJiy6HHe, o6pasyroTCH KPYITHhle

paypaKc-KHe pHqJhl, TOp"!ai.qHe Cpe~H ~eTpHTOBbiX

H3BeCTHH-KOB. B KOH~e paypaKCKOrO Hpyca pHqJhl yMeHbiiiaiOTCH,

a 6oJibiiiee pacnpocTpaHeHHe npHoopeTaroT MepreJIHC-Tbie, llJilłT"!aTbie H3BeCTH.f!KH, CXO~Hble C

JIHTOrpaqJCKH-MH H rJIHHHCThle MepreJIH, BCTynaro~e yme B acTapT.

JERJZY

IZJNOSKo

Instytut Geologiczny

TEKTONIKA OBSZARU

CZĘSTOCHOWSKIEGO

Q

.BWAIR, w !kltórytm IW)'1sitEPltią ult(wiolry lilu!ry

ozę-~ochoQiw'slktieij, ma. ~ć slloomlp]Ji!lro'W:aną :i

ilrute·re-&uiją,ocą iteikltollllilkę - tleżeli IW roztwari.laniatoh tek:ltoniiCiz..:

'nycll lnie 01g11a1rHozać lslię Jtyolldo tdo IPOik!ryiwy

pla:tfo·r-miQIWlelj. Z pu:nJklbu rwJ!dtzeni.a !kllaosy<CZille>j t€ildl<milk.i

!bu-doiW!a poicEloża ~ osa~diQWlejj dest

IIlta{jillltJo!bnieó-szym elemenJtem IW :tekltotnlilce ICaJłeigo

oi!Eza!1'1u.

J elj

•ohara'l~teJr IW ~dln.iczy ~ćlli tw'płytw:alł

w

jltlll'Ze .na

'i"OZJWQj .7Ualwilsk \Pailel~.aJfficznYICh, ona (l"X)t7JWÓij

tra!IJIS-gresj!i, .na 1ktSI7JbaJlttiołwaillie się .ilatQji d: ma szy'bkość

grto-madzeni:a się osaJdórw. W tpóźniejsozytdh ea;asaodh, :kiedy

polkry,wa ,plaitlformolwa 'llil.egła it€1kltoru~C2lnym OldJk:stz;ta!ł­

'oonlilom, •bamdrzio· du.ż.y a .ICIZalSem II!Jatwe't ·decy~dmjący

'W1PłY'w 111 a

:te

oQidiksiZitaiboenioa llll!i:ailia n.tkzyta i ~'h!otwy.:;

wana !Pt.ZJeZ 1dlłujgi tC:zJa!S lteniderllCija ltektmuCZIII.a podłoża,

\krtióra ·IW IPOISZIC'ZelgÓl!n~,oh !PII'ZYIPaldik:aooh ~ł:a się

WY-'ra:zJić !W tte'k:tonilce 1Pdtoonin€łj. MQwi:ąlc rwięc

o

:tek!bcm:~

dbszar.u ICZęlsltłoiC'hiOiwJslkiei~ naJ.eiży 1Z1dal: sobie sprawę,

ze

nlie QgJratn:te2a się 101I1Ja

tY.iUro

Ido nadmll0dlszy1ch

7da-W:is

•

k,

,wi!dioozny<coh 'W II"OOJIDile$ZJczenilu :poo7JCrregffl.n~ich

kom'plek:Ww \SkiaillnYICh. Tełk:toniJka

·

IPOik'rY'WY

lWJgr'y\wa

się n:a ~~. lktóre tw ailreiJe IOidlklsztaroeń pok:ryj\yY ··

W'spółulclzestn'ilczy, alLe k\tóre jEłdnooz®ie ma IW asóbre

:z;awail11;ą lbotgaltą ~ !tekr1xmioc7mą, II!Ji.epo!Wibaorzailiną ~'UŻ

w oiqręb1ę tioE!Igtao

!PiDiktrytwy.

!łJoilwa!Ża.IlliJa te'kitoinilczm.e - w dhro~ytm .. po~

I!J;ą!diklu - mouszą lby ć lP1'2'JeiP1101Wla/diwne naJjlp ie:rtw

w ob.rębie sk:aJł sfa.M~ J. usztyowni~~ ~dło­

ża, następnie

w

obrębie pokrywy Sikał osadowych,

418

\Woresreie m!Uis.i być rwydm:mny wpłyjw li s1ioorulnek

ddikl9zltalllooń lte'k!U:m'ilczny<ch podiJIOOa odlo ~egiD

pOklryrwi

\p]laltJf01!1IDOIWoeQ.

Sf:a!l!d!OW\alile i ulszltytw:nlilolne IPQdł!oże otbszaJl'lll ICIZęs.to­ IC'biQ!W'Slcie~

1bulduti

ą skały paole01:z;ok:ame, 'PJ.'"Lede

'\VfSZYSl;-l!dm mlodqp!deozoiczne - IPDICIZynadą~e od rwesdlfailiu

-ICZęStó ametamonifi~Wiai!l.e IOil'\CIJZ sk:aQy SIU.ibwuilikan~.

N:a pokrywę \osa!diorwą ~atdaiją sdę IIJ!tiw'ory

kenozoi-«ru,

gónn~ d ~ J.cr-eldy, moallttnlu, doggeru, , liasu, <reltY'kru.. kadpru, IW'aJPielll:ia

I!DlUISzJ..orweogp, retu ora'i

spo-ll.'aldyicznlie ~· pias,k:dwtca i ~ ~go.~.

TEKITON\IK!A. :?ODŁOZA

A'!lJ!rlil:z;u(ją.c ltek!tlcmikę IP()droż:a poiklrytwy osad<liWej ai,lie

sposólb .Qigl'lanilczyoć się ltyilko idlo tOibszarru CIZęsitOOhow..;

Sktitelgo 10h~by IZ. dieigo IW'~ędlu ti;e ~

ta

joe1St

~ą !Wliletlki.~ :aJklt:u Oli(llgen:ilczooglo, qdór.y

IOO:Zigl'Y-wał się na dnl.żytcth IOibszaJI'IaJch. Dla: lep;~ fWYii,aśnie.:.

rnJia. tekiton'ilki pOidro>ża oiJ:alei;y Uik:!liZiać ją na k•amWie

lca!łtośtci •i s~ozegótln!i.e potdlkireślliit mietjsoe, j,ak:ie (lJla \W tejj ca>bolśtoi 1Zlaljmuje.

· Wy:kOtname w 'ostarlm.ilm cmls>ie Mczm.e· wiel"Ceelia

tpoo:WialaJją roztwari:an:ia telctonliozne rw

malcZJIIJel.i

mietr2e Wi€!l"ać ·n:a lf:aik1lalch ii. tw pewnym Slbo(pnliJu UIIliktnąć l'iOIZIW'aożań btiłpod;tettytC'2lllyich. FaJidy lll(jarwtnillły ~a!tą

ltmeść ltelkllxmilczn.ą pot.d['oża

pokrywy osa.dorwej;

treści