J"ANKOSrECKI .
b
UPROSZCZENIE METOD
STWIERDZANIA:·
'.
PRZYDATNOŚCI
·GLlN
:
DO
WYROBU
CEGIEŁ
Cegły. Są ~. 'VI k8żdej.
dz1,ehdq:
kraju. D;1a-.tego cegielnie muszą by6 rozmieszczane tak) aby jak
n~bardziej skróci6 trasy przesyłania cegieł do miejsca
.bUdowy, ~gieln1e. powiriby więc . bY6 uruChamjane na
obszarach oiywionego budownictwa. Niezaletn1e· ()d tego powi;mly by6 rozmieszczane rÓWonO!iliemle, możli
wie we w~stk1ch reg!ooach kraju i. być na należy~ .
.łyJn. podom1e technicznym. Tymczasem 'obSzaTY wschodniej Polski pOsiadają raczej męwiel1kię,
{ry-mltywne za.kłady. Jeszcze.w 1953 r, produkcja cegiel" w· wOjewc5dztwach':
olszt;VnsIdm,.
lubelskim, biało stockim· i rzeszowskim stanowiła m1edWie 8,'ltia.Ołlól-. nokra,jowel produkcji cegieł. W pląnie cna ,"ok 1955 -udział ceg"ł:y produ.kbwane3 ;na tych obsżaraoh wzrosńą6 ma do 12,81' ••. Dlatego l'OID)IlCe. potn:eby budowniCtwa
. stawiają przed ;nami pawat;ne. zadania- w' zakresie
.rozwoju poznania bazy. surowcowej przemysłu mateńli
łów budowlanych w' całym kraju. :platego· r6W11ież
musimy usuwa6 przesZkody, z któryeh ·powodu !lP. ·w wOjew6ibmwie warszawskim istnieje .. ok; 22 nieczyn-'
nych ceg1el~. Mogłyby one . przy . n.aokładzie <*.
49000000 zł.. dawa6 rocznie. ·około·
n
300 000 sztukce-gieł. Zaznaczy6 warto, te w połowie !1" •. 1953. w· woje-wództwie. warszawskim n1eczyImYch było ok. 80
ce-sielnU ..
. Jedną .
z
takich głównych PfZE!I!Izk:6d,. hamującychrozbudowę p'rzemysłu materiałów budow1aDych,· jest n1ęopracowarue.8 więc nieotwarcie ża~lecza . surow"
cowego. dla nieczynnych. oraz proj~owanych !nowych zakładów. Z8gadnieDie poznania
bazY
surowcowej· madecydujące znaczenie dla rozwoju IPrzemysłu. ceg,lal ... ·
skiego. .
Dlatego również wydaje się by6 bardzo ;na czaslę
pOl"I,lszenie sPTawy'· pO'l.lllania jaJcQŚCi SUTOWCÓW· cegIal';' skićh' w· zwią~ z intensywn1e prowadzonymi bada-niami geologicz·nyml, · elksplQBtowanych i nowych .. złóż
surowców, opraoow8lDYch .dla. wznoszonych ·zakładów.
.. Ponieważ cegielnictwo jest przeIriysłem. masowym, wytwarzającym w aposób prosty dute .iI~cl stosu;n~
kawo tanich· mąterlałów, dłatego ·trzeba. tak roipożna6
włu~ci· surowców eegla.rsJdch, a naStępnie
opracowa6 -ta.k1e ich mełody przetwórcze, aby można
. było, nawet przy nisko, wykwaUfikowa.nYm <personelu sprawnie produk-owa6 dobre cegły. Budowmczowie powilrmi otnymywa6 cegły spem1ające' warunki
dkt'e-ś10ne
normarD1
(np. IllOrmą PN/BI2 001:n,a ~;Cegłybudowlane· pełne i ·sitówki wypalane z .gliny") a nie· wyroby o ··właaoośclach ·r6mych, trud:riych do· przewi-dzenia rurwet przez ich w:vtw6reów. Poznanie właśrj W~ci eksploatowanych surowców daje c:eramikowl
, .
~a2Jk:i
'elenientdz1ałaaiIa prą
prodUkcjicegieł·
1żmu..:
sza .go do ustalenia odpowiednich procesów prze.
twórczych surowca na dobrej. jakości cegły. . . '
Na ogól. bardzo rzadko spotyka się złoże surowców
ceglm&kich, zawierające' tylko jedną odmianę, o
jedno-litym. uJdadzie w.łasllOŚCi. Z~ wyetępuje Jdłka
odmian . suroWców. 'Rzete1ne Opl"acowaruc stosowania
tych 'odmian jako.. sldadników masy "\\'l'I'Obowej
ce-gieł - to główne zadanie nadzoru technicznego kaidęj
cegiellnf.. Tak postępować nałeży i .rriożna, gdy eksplo-ato\van.e złoże zostało geologIcznie qpracowane, a,.więc,·.
gdy wiadomo, jaka jest charakterystyka
technolo-giczIia iPoszczegóJlDych odmian, jak. <me występują'l jak
są zasobne, czyli gdy Il',POl"z'łlizcma została
dókumen-~cja: geoklgiczna złoża.. . .
Sądząc jednęk !Da pod!Jtswi.e materiąłów z narad
<ld-JYtych w J.953 i 1956 r. w iMinlsterstwie Przemysłu
MB-eria2ów' Budowlalnych <"MBterialy Budowlane" z·11164r. Ir 2 i z 195'5 ;nir 7) stwierdzić mO'ŻlDa, że szereg od
da'W-la dui Ip1"8cujących cegielń (np. Krubin, Gozd:n:ica)-nie .
na opracowań' złóż surowców. Techniczne
kieroWllli-$wo' tych zakładów, ·:nie posiadając geo1ogiczn.E!j
do-.t1JotD.E!lP.'łacjl .złÓŻ, nie ma więc podst8Iw dO !prowa~
nia racjOlllaJnej eksploataCji surowców 7,lodnie z
usta-loną recepturą i· hanDOIlO&ramami ,prod-Ukcji. A
tpl'Ze-cież ~beerue, gdy zbyt dobrych ce~eł jest. zapeWllliony,
gdy produkcja cegieł szybko rośnie i 'będzie· lIladal
wzrastać, gdy nieznajomość ek:sploatQwa:nycłl złÓŻ
ste.le grozi Q~iem jak9ŚCi a iIlaiWet
Ulnieruchomie-niem zakładu,
trudY
·~nia złoża i j~o uddkumen"towB!Dia szybko się amortyzUją. Z tej d~taoji
geologięz.nej złoża wymkać powbm.y kienmki ;pracy
zaJk.ładu przetwarzającego. surowce. . . .
'. Geologiczne 'bada:nia złÓŻ eurowców ceglarskich nie
. są w· PolsCe zagsdniefiiem ZU;Pełnie lDOwym. Jui w la-.
taeh 1918-.1924 iInż. Kazimierz Pawłowicz w
.pod-.ięczm!lru .. C~elniel1wo" opisał sposób ·badBJnia złół
tych &Urowców. Zwracał on iPrzy rl;ym szczególną uwa"; .
gę
:na
poznanie' własności surowców ze względu na·ich Wielką 4"óŻDarodDOŚć. Podobnie :I. i.nż. . S.
Tu.reziY-.l).ow1cz .~ecał w swym dziele p,t. ,J\la.tertały bud~ .
włrme i ich łączenie",· 'WYdanym w 1925
-r.
poznan\e.w.lasoości . surowców w różnych 'punktach złoża. PO
n
wojnie światQwej zagadg.ienie prawidłoWegookre-. ślania wła.s.nDlk:i surowców ceglarskich w·
apracowa-nia!ili geQl(lgicznYch było wielpkrotnie dyskutOW8llle,
co .znalazło 'swój wyraz ·również· w SZBI"eIłU publiko-. wanych artykułów. Dopiero jecJnak w 1952 r. z ch'Wiłą
powołania
w
Polsce Centra1lnego Urzędu' .Geologiisprawa odpowiedniego, ujed,noll~o badania .zł6ź
surowców ceglarakich . została postawiona:W. ~ób
. \v:tdciwy, jaiko ustawowy obowiązek ~108tatora
7l0ia. '.
Celem ujedl!lo1.icen.ia zasad' badania złÓŻ. 8'Ilrowe6w
.kopamycll wydana została· w dniu 10 paździem.ika
1952 '1". uchwała nr 864 Rady Mi.nist;r6w: w sprawie ustalBll1iS.. i za'!;wierdzania' stopnia poZnania zasobąw .
(ddkumen:"towama) złóż łropaJ.in. i ~ariJ.
dokonywa-nia mwestycji przed !P1'ZY5tąrpieniem· do, ekspl:aatacji
złoża (Monitor Polski IM" A-90 z 1952 '1".). W załączd!
.nych do wymienionej uchwały' .. Zasadach. UBtaolatnia
poznania zasQbów złóż .kopalin" ;POdalno' jBiko najważ
;n!ejszy *a.run~k pt;r.mllinla .złoża: słwIerdztmIe rodzaju' . '1 jak!JścI kopaliDy or.. określenie jej IIrzydałiDoAcL .
Nie ch~ąc nadmie~e rozszerzać aTtytkułu, nie będę tmJ.awiał ·gęstaiici rozmieszc~a wyrobiErk i otworów
badawczych, ogr~niczę się ·jedyme dO zagadJnienia
po-mania włllSIlOl§cl .surowców ceg1arakich i przydatnoścI
tych surowcóW do okre§lonej wYtWórezości· w
ustalonych odpowiednimi badaniami. wa1"Wllkach.
-OpracOWll!nB 'przez CUG,· stosow:n.ie do !postllJCowień
wymienionej Wyżej uchwały'. Rady Mmis.trów,
in-!truk!cja nr 7. z dnia 17 V 1954 .r". iN"' .sprawie ustalania
.zasobów złóż surowCów ilastych ceramiki budowlanej
móWi, że wielkość prób, zaikres i rozmiar teehnologicz ..
lIlych ~adań określają zalecania właściwych
illlfiy-tutów badawczych lub laboratoriów centrSlnych za-.
;rządów, a ~ .szczególności zaJ.eCeIItiJa Ialstytutu Technilk.i
Budowlanej "lub Instytutu' Technologii KD:zem1anów,
438
. przy
~
Wiel!k~
prób,poWtn.na:
,być.
talka, abY 'mo-:.żllwy był przelnystowy wypał wyt"'obów,' jekie mają
być ·z 'danej .kopal1ny produkowane. W dalszym ciągu
imttlukcja podaje, że' ustalenie -fodzaju i jakości
k0-paliny 'W. 'złożu powinno opierać się :na wynikach: .
badań mineralogicznych i p~trogra.fi~h ,piób
surowca, .
. 'badań wyodrębnionych części prób' lila' zawartość częcl mar&lietych lub wapi~h, .
badań plastYC2lIlośc.!. i skurczliwości liniowej
.iko.pa-liny przy wysychaniu 'wszystkich pobranych ~b
z wyodrębnJany(".h warstw i z cał~o 'Pl"zek:roju złoża~
badań cheniif2DYCh, :fizycznych i. ceramicznych
po-bra:nych prób, . '
badan' oznaczających. :t~tulY tQPnienla Ol"az.
e'kurczliwoścl !kopaliny po wypale jej w temperaturze
850 ł 950°·' . ' .
badań. p6iprzerilysłowych . i przemy810wych w' za[eż
pości od stoPnia,
w
ja1dm złoże jest·poznawane.
Wreszcie ustalenie ja!k:OŚcl kopaH.ity powinno być
potwierdzane wynł.kaini badań mormatywnyr.h,
_000-W!ąZl.ljąCYch --dla gotowych wyrobów, badań iP~
w8.dzonych na wyrobach otrzymll!ll.Ych z SUIl"OWCÓW
opmooytanego złoża. Pan.ieważ autorzy instrukCji dążą
do podania' w !I1f.ej calotici wanmków, które powi"IJlla
. spełn:iać dokumenta~a geologiC"lJIl& złoża, a więc
i cha:rakterys~a surowców, dlatego wy'IIHenia.ją
ba-dania, jaidm pOWinnY być poddane próby danego
8Il-rowca .. ·a nibmowicie: . . . . . .
1) omiaczenie zawartości . sldadników. "Chemicznych, a zwł.aszczli:· .
a. ik:rzernionki, tleników glinu, zelaza; wapnia,
. magnezu; ..
b. sia.rezab6w, węglsn6W;
~. związków organk:znich;
d. strait!PO prażęniu;
e. ubytku wody w 105°;
2) oznaczenie właSllOki fizycznych, fi zwłas.7Jcza:
a ..
ciężaru 'objętości~ego; .b. ciężaru włUclwego;
c. analizy granulometrycznej .(składu· ziai':nowego); .3) ozmi.f'.zenie ~eramiCZ114!,
El
zwłaszcza:a. plastyczn.odci; b. wody zarobowej;
c. skurczliwości. liniowej-'przy suszeniu;
d:
właściwej teJn:peratury .wypalu;·e. temperatury spiSkllllia;
. f .. skurezllwo6ci ogniowej P1'2Y temperaturze 850
. i 950-960°;
g.. skurcz1iwoki ~ałk:owitej.;
.h.
·:Q.ailiąkJ.iwaści po ~e w temperaturze 850i 95()...łł600;
i. wy1Jrzymałości. na zpiiataiiie· po wypale ·w
temperaturze 850 i 950--960 ° ; .
j. ~ 1DIl. zginanie (złamanie). po wy- .
pale w -temperaturze 850 i 950--960°;.. .
k. przesiąkUwaki. wyrobu o grubości' iPłytki'
10
mm
!PO wyipale w _peratUorze 850 i 95~960°; ,
1. stanu naWilżenia ~ów wyrałDnego w 0/0.
. AutorzY ms1lrukcji ~ się o jak· !!lBjrzetelńiej
sze 'odtworzenie faktycznych własności złala w opra~
cowywanej jego dOkumentacji geologicznej, lIlakazują
wykoil.anie opr&:z wierceń, którtmi w zasadzie' jest
poalawane złoże, również i wykonanie róWlg.omiernie
l'Omlieszczo1lych, Bzy'bików dla. umOżliwienia pobrania"
prób do tecłmologiCZ!I1Yeh badań kopali:ny'z .różnych
punktów złoża. . .
jak . więc widzimy, instrukcja oParta o poważne
do-św!adczenia wybitnych fachowców i 1iteratuT~
na-u,kową· zarówl11(, kr.ajową, jak i obcą, stawia ~s~.
wy-'. :tnąg1l'Ilia opracowywalllym dokumentaCjom geologicznym
złoża' przy okfeś]aniJi~rOOiaiu' i jakości kopaliny •. żąda
nie -tylko' wykonania prób przemysłowych, ·mających
-wyr8źnie określać P'1"ZYdatność w 'budowriiclwie ce-gieł; owytw"ormnych z danych glin, ale i żądf!l 'WY'ko-rumia badań laboratory~nych pobranych' :p1"Óbek' łUn,
J'est to
nlew,,1pliwle. podYktowa:ne· poezuc1em .wtaokie3
odpowiecizialna4cl przy zatwie'nizaniu p!.'2edldadanej.przez instytucje badawcze dokumentacji geologicznych, jak: f oboWią2ikiem wszechstronnego po2lllania . ~
dokumentatora wl~cl surowców na calym
opra-. cowywanym obszarze. •
Wydana uchwała nr 162 Rady Ministrów· z dD1a
·10 kwietnia 1954-! r. w sprawie dokonywania
. nakładów Inwestycyjnych w zakładach eksploatują cych niEik:tóre· złaża kopalin (Monitor Polski nr A'-37)
)K7ll.. 506 z d:nła 28 IV 1954· r.) olmił.a.. co prawda szereg wymagań,· określonydl wyżej omówioną. ln- .
.. struk:cją dla pewIDJ!'ch mewiel1dch złóż surowców
ce-gla.rakich, wymaga jednak od ~oatatora pazoania
· przydatności. kopaliny do· zamierzanej . wyN6rczoki.
w stopniu A. ..
Wydaje się· być słuszne w dalszym
·ciUU
~awianła.·tego zągadiil!enia przedstawić pokr6tce stosowa<ne· za
granicą' metody poznawania w~ci surowców
ce-glarskich 1 ich Pl"zyda~ ci<) ~j
Wytwl!l"-CZClŚCi. :I: tak ·M. G. Łundina·
w
swej pracy p.t •. ,~:K.ontroI proizwodstwa .gllnI.BIllogO kh1Picza"; wydanej.·w
1947
r.,
ZłIleca kontrolowanie wl~ci suroviców za..· r6wno badaniRmi pr~ pobranYch ·~e· w czaałe
pr6bnyr.h ekBploabK:ji, jaik i w czasie nonnalnej
eks-ploatacji oraz w czasie proces6w produkcyjnych.
A'Iltotka ,uważa, że wrowiec przezrnaczany do
produk-cji . cegły pależy .uprzednio podd8ć badaniom
oraz
próbom laboratoryjnym .i p6ltechniczoym, ~ których
.. podśtawie powinien być następnie ustalony skład
masy produkCyj;nej, ok.re&jący wzajemny stosunek:
poszczególnych odmiBill surowca i :n:ie2będnlł ilość
ma- ..
terJal6w schudzająC;Ych· 'VI tej masie. M.G. . Łundinazaleca przeprowadzanle la.boraI:ory;Jnych badań prób
i wyrobów, wykOIl8.DYch z badanych S'Ill"DWCÓW
w
&;PO-. s6b zgodny · z . podenym w omówionej instrUkcji,
zwt:acając szczeg6lną ·uwagę na:
oikreślenie stosl.Dlku poKCZeg6l1Dych odmian
su-rowców plastycznych . i wielkości dodawanych
skłaOników schudzających ogólną masę wyrąbową'
(dobór masy produkcyjne,), .
. ę-prli.wdzenf.e otrzymanych WyIrlk6w" w .
prze-twórniach na posiadanych przez nie Ul'ZIłdzeniach
i to zar6wpo aprawdzęnie międzyoperacyjne, jak
i ostateczne· wyrobów gotowych,. stosawnie do
·obowiązujących norm.
UłQżo~ przez jednego
z
·pracoWników, krlerującychraboratorium sorowców s1ai1:nych Urala1dego ZBrZIldu
· Geologicznego .. Mini&terstwa Geologii.ZSRR, A.. K.
8i-darowa, zbi6r p~t. "Badania teclmologiCDle. surowców skalnych·" rcta6żnia dwa .programy. badań surowc6w
ceglar&k:ich: skrócony i. pełiny •. SkIr6cany program ŻB-·
wiera minImum badań lIliezbędnych do wstępoe3 oceny
przydatności badanego" surowca dla ustalenia lIlOłll ..
WOIicl wykorzystBlllia tego surowca do danej P!OOdukcji.
Pełny program zawiera cały ~ampleks badań,nie
zbędnych do qstatecznej
ocenY
przydatnokl wedługwszy&tki.ch . zasadniczych wskaźnIków. . .
iPrzy ocen.l.e surowc6w z nowych
złÓŻ stos~jeeię
jako
zasadę poŻnania js.kościowej
chara:k:f.'erYBtykiza~
sobów tycli surowców, bada:nych
w
katelOrl,ipozna-· nia C (pa~. uchwała· nir ·864 Rady Mlniatrow ~ dnia
10 :Pddziemik:a 1952 r.) - . badania według programu
a1trócQnego. Do jalkotkliowej
oceny
~, bada-nych w kategorii po2lD8llia złoża B - wymagane jestWYkonanie. badań wedlug pełnego · progl'łąDu.
Panie--watl: akr600ny
program
badań obejmuje ~wanf.ewłaBllOki łłUl'OWCÓW decydujących o ich przyda1lności,
dłaitego w ;prą,padku uzysktmia ujemnych wyniików
. staje się zbędne p~rowadzanie dalszych badań
we-dług pełnego programu. A. ~ Sidorow ałusznie zaleca
paJJlUl.waĆ :właSllOki surowcl!w :najpierw według
&kró-conego programu, gdyż 'W ten spos6b zyskuje· się na
czasie i pi.eni~ Ze "W7.4Jlęd.u !Da
pewne
1"6żnlcemiędzy cytoW8l!lYlIli wyżej zestawieniami (zawar.tyID1
~~ .
"
.·pollkl. przekład: . Warazawa 1lIU. Wydawnictwa ..
GeolO-liczne.
·w fzistrukcji 1 pracy
liL
G. Ł1lDdJrlY) rodzalówwyma-. ganyd1 badań dla Wznania własności 1RJI."1JWc6w
CEl-gl.anId.ch, a zaiiriesl!Dl badan·
iPoda:nYm
przez A K.Si-dorowa, ;POZwmę sobie podać: programy badań tego ..
autora dla glin ceglarskich •
Program ~:
l •. Analiza sitowa z
Prze~ianiem.
przez sito o 10 000, .. oczek na CJIlI. .
2. OkJreślenie: • . .
wieJlkości i rodzaju grubszych okruchów i .
~-ceń w gJ.i:nach . . .
IPlastycznoki, ,
. .
'wody zarobowej,
wskatnika wrażliwośCi g1.I.n przy. 'suazeniu,
IPrzygotawanie pr6bn.ychmas cegla4-skich metodą
plastyezną lub p61suChą albO i jedlul i dnigIl
z ;wypalaniem ich do 950 D i .zbadaDiem: ~ ;na kiskanie i zginanie.
nąsiąkliwoścl,
akurcz1iwołk:i liniowej wYsychania. i wypału,
odporności na· zamrBŻenia. .
3. Opiaanfe wyglądu ~ętrznego i: próbek wypa-• 'lonych z przybliżonym o"kretUeniem rodzaju.
ProlP"aD1 pełny: .
Te . same ~smła, co PlZY pro~e s!klr6canym z dodaniem dla gliny surowej: .. .
· analizy chemicm1ej dla określenia:
SiO.,
MgO,· :AlIOa
'1'1<>.,
·FelOa, CaO itp.,~ sedymentacyjnej metodą pipetową,·
temperatury &piękania: .
Na riaradzie prociukt:yjnej' 'W Ministei1Wwie . Ma,te-.
r1alów BudbwlBlllYch w.dniu 4 grudniu 'lę53 !l". stwier-dzono.:
"w
ce~amice budowlanej robi Ell,w
rekordowo szybkim CZBSle no.wą produkcję . trudnegoasorty-mentu, jakim
jest
sitówka, sh1ł.ąca do budowywie-żowc6w, a nle !I'ooi się dobrze często lnajprymityvmiej .. azej ceilY, której tl!!chriologia jest opanowana od
ty-sięcy lat, 8. o· jej wysokiej ·jUol§cl świadczą do dzisiaj
mocno stojące mury naszych ·budowli histiorycznych".
Stwierdzenie to oparte na zbyt wielkiej . noki· dostaw
złych. cegieł na. budowy zmusza do wy:sunięcia
na-stępuJących dezyder!1tó:w. Trzeba ·milllnowicle:
a) p~piesZyć i zakończyć jaik najszybciej WHZelkle
proWad2lOllEl badania ~d przydatnością eqploato-wII..1'lYch surQVIc6w dl!! przekazaTlia ·kierownictwu·, . cegielni wiarogodnych materiałów
ó
dostępnyohsu-rowcach;· . . . . ..
b) i-ozwinąć jak najszerszą,
z
ok.Teślanymharm0no-gramem doątaw dokumentaCji, akcję badawczą
::-:tnoŚcl atrakcyj~h .złóż. ~c6w
cegIar-c)
ustaliĆ
iprzekazać
do IProdukcji 1;yIpy .maszyn. ~6bczy~ najsto&owruejazych dla średniej
ja-k.oki polskich surowców cegla.rskich . celem stop-niowego wymieniania. zużytych ur:r.ądzeń jeszcze
pracujących;
li) 'W'pt'owlldzić wreszcie Ujednolicone metody badań
surowców ceglarskich dla uzyskiw8n1a jedDOznacz- .
nych .~ badań stosownie do za3.eceń odby-·
. tego w lis1;qpadzie 1947 r. Qg6lnopol9kiego Zjamu· KierownIk6w Laboratori6w Budowlanych·
e) r~ć. i. obwarować terminami opublilwwania prace. prowadzane przez ~ prof. W.
wBWJ:'YiÓl
w 2;aJdBidzi.e MineralogU i Petrognifii Paiitechlniki
Gdańsld.ej nad ograniczeniem (a: nawet
w,yelimJno-/Wanieml) a.naliz chemic2J.I1Ych z badań surawc6w
ceramiki budowlanej; . .
. f) sięgnąć do doskooalych wyn:i!k:ów wytw6rców
daw-I onych material6w budow1anych i
·w
pewnej mlerze· wykorzystać etare metody produJa:ji dobrych cegieł
Pl"ZY zastosowaniu lIOWoczesnych" urządzeó.
produk-cyjnych, 7Jdolnych zastąpić dlugotMValość daw.nych
proces6w ~ródukcyj.nyctl, a zwłaszcza ogoJ;Dlly wy ..
s1lek ludzlti. ;przy usz1achetnillllliu i przer6bce
sti-rowców polskich.·
Ariykui~m tym chclałbym ~oła~ dysku~ję· nad
"
uproszczeniem proces6w badawczych własnOści
surow-. surow-. c6~. ·ceglarskich danego złoża.. Chodzi gł6wnie·o .tb,· .
,.; Czy o j~cl, a· więc o przydatnoiicl surowców do
okreśionej produkcji ma deeydowac! wykonanie
badęń· przemysłowych, tzn." badań w.łaaoości cegieł
już . wyprodukowanych z tych surowc6w?
. - .
2 .. Czy mnją byc! wykanYwane ·r6w.riie:! i . badania la-boratoryjne pr6b według np. pelnego programu ze 1Jbiciru A. K. Sidorowa 'l
Niewątpliwie. pro~clejjelłt
wykona!!
'W Czynnym, ~o..:· bliskim zakładzie pr6by przemysłowe z- powaZniejszej. ·i1oki gUd, pObranych z badanego złoża w sposób prży .. jęty'w eksploatacji surowców ceglarskich, a dla
pOzo-stałych punkt6w tego:! złoża· wyk0na6 badania' porów":
nawc~: skurczliwości,· wySychania, stopnia i rodzaju
zaniec:zylłZC2eft oraz badania ma.krOlrkopowe. Chodzi ·
przeciei ·0 stwierdzenie aktualnej przydatno~r.i gliny .
do produkcji dobrych CleBieł, a inne zastoso"W'anfa gUn
mogą byc!