E-gospodarka a państwo – aspekt instytucjonalny w zarysie

ISSN: 1896-382X | www.wnus.edu.pl/pl/edu/ DOI: 10.18276/epu.2016.122-02 | strony: 17-24

KATARZYNA CHOJNACKA

Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach1

E-*2632'$5.$$3$Ĕ67:2 – ASPEKT INSTYTUCJONALNY W ZARYSIE

Streszczenie

1LQLHMV]\DUW\NXáVWDQRZLQDPLDVWNĊUR]ZDĪDĔQDGXG]LDáHPSDĔVWZDZGRNRQu-MąFHM VLĊ RG ZLHOX ODW WUDQVIRUPDFML JRVSRGDUNL Z NLHUXQNX JRVSRGDUNL HOHNWURQLF]QHM =ZUyFRQRWXXZDJĊQDSRWU]HEĊSU]HSURZDG]DQLDZLHOX]PLDQSURFHGXUDOQ\FK]XG]La-áHP LQVW\WXFML PLĊG]\QDURGRZ\FK 3RGNUHĞORQR ]QDF]HQLH ,QWHUQHWX którego rola ]SXQNWX ZLG]HQLDSU]HSá\ZXLQIRUPDFML ZFDá\P W\P ]áRĪRQ\PSURFHVLH]PLDQMHVW NOXF]RZD$XWRUNDVWDUDáDVLĊ]QDOHĨüRGSRZLHGĨQDS\WDQLHRWR, czy przeprowadzane RGZLHOXODW]PLDQ\E\á\NRQLHF]QH.

6áRZDNOuczowe: e-ekonomia, pDĔVWZR,QWHUQHW

Wprowadzenie

,QWHUQHWZREHFQHMU]HF]\ZLVWRĞFLVWDQRZLSRGVWDZRZHLSRZV]HFKQLHGRVWĊp-QH ĨUyGáR LQIRUPDFML 2JURP XPLHV]F]RQ\FK Z QLP GDQ\FK L áDWZRĞü GRVWĊSX GR nich pozwala QDVZRERGQHSRJáĊELDQLHSRVLDGDQHMZLHG]\F]\XPLHMĊWQRĞFL$XWo- U]\NROHMQ\FKVWURQLQWHUQHWRZ\FKSU]HĞFLJDMąVLĊZSUyELHXDWUDNF\MQLHQLDXPLHVz-F]DQ\FK WDP WUHĞFL $JLWXMą L PRW\ZXMą F]\WHOQLND GR NRU]\VWDQLD ] QLFK 1LHFK ]DWHPZSURZDG]HQLHPGR ZáDĞFLZ\FKUR]ZDĪDĔEĊGąF\WDW\XPLHV]F]RQHQDjed-Q\P]ZLHOXRJyOQLHGRVWĊSQ\FKSRUWDOLLQWHUQHWRZ\FK0RJąRQHVWDQRZLüQLHMDNR PRWWRGODGDOV]\FKUR]ZDĪDĔ

Pierwszy z cytatów, autorstwa Alvina Tofflera (znanego z prac nt. rewolucji cyfrowej i komunikacyjnej), brzmi: Ä5RELąFU]HF]\ PDáHPXVLV]P\ĞOHüRU]HF]DFK wielkich – po to, by wszystkie

rzeF]\PDáHV]á\ZGREU\PNLHUXQNX´0RĪQDWX]a-1 _{:\G]LDá3UDZD$GPLQLVWUDFMLL=DU]ąG]DQLD, Instytut Prawa, Ekonomii i Administracji,} =DNáDG0LNURHNRQRPLL

WHPSU]\MąüĪHÄPDá\PLU]HF]DPL´EĊGąVWRSQLRZRZSURZDG]DQH]PLDQ\LQVW\WXFMo-nalne, które od dawna obserwujemy w gospodarce. To za LFKSRĞUHGQLFWZHPGRNRQu-MH VLĊ WUDQVIRUPDFMD JRVSRGDUNL QD ĞZLHFLH =DWHP JRVSRGDUND HOHNWURQLF]QD QDOHĪ\ GRJUXS\ÄU]HF]\ZLHONLFK´NWyU\FKWZRU]HQLHMHVWSURFHVHPGáXJRIDORZ\PL]áRĪo-nym.

Na SRF]ąWNX;; wieku Thomas Edison VWZLHUG]Lá: Ä-HĪHOLLVWQLHMe sposób, by ]URELüFRĞOHSLHM«]QDMGĊJR”. ,GąFW\PWRNLHPUR]XPRZDQLD, SRVWDZP\WH]ĊZy-PDJDMąFą]EDGDQLDF]\]PLDQ\LQVW\WXFMRQDOQHGRW\F]ąFHJRVSRGDUNL, jakie obser-wujemy, Vą NRQLHF]QH" 3RV]XNLZDQLH RGSRZLHG]L UR]SRF]QLHP\ RG SU]\ZRáDQLD QLH]EĊGQHMWHUPLQRORJLLLQDNUHĞOHQLDV\WXDFMLUyZQLHĪZ3ROVFH

1. E-gospodarka – IUDJPHQWWHRULL]XZ]JOĊGQLHQLHPJOREDOL]DFMLKDQGOX i podstaw prawnych

Gospodarka elektroniczna WUDNWRZDQDMHVWQDMF]ĊĞFLHMMDNRUHDOL]DFMDSURFHVyZ gospodarczych przy Z\NRU]\VWDQLX ĞURGNyZ HOHNWURQLF]QHM Z\PLDQ\ GDQ\FK (Wawszczyk 2003, s. 7). E-gospodarka (e-economy) to zatem w pewnym sensie wirtualna arena. To na niej SURZDG]RQD MHVW G]LDáDOQRĞü RGE\ZDMą VLĊ transakcje, GRFKRG]LGRWZRU]HQLDRUD]Z\PLDQ\ZDUWRĞFL. To UyZQLHĪWDP GRMU]HZDMąEH]So-ĞUHGQLH NRQWDNW\ SRPLĊG]\ XF]HVWQLNDPL owej wymiany (Wrycza 2010, s. 490). 3URFHV\WHPRJąE\üSRZLą]DQH]SRGREQ\PLG]LDáDQLDPL]DFKRG]ąF\PLQDWUDGy-cyjnym rynku. Są one jednak RGQLFKQLH]DOHĪQH

,QQHRNUHĞOHQLDGODe-gospodarki to: „gospodarka cyfrowa” (digital economy) lub „cyberekonomia”. Termin „nowa gospodarka” XĪ\ZDny MHVWUyZQLHĪMDNRSU]e-FLZLHĔVWZR ÄVWDUHM´, tradycyjnej gospodarki (Hartman, Sifonis, Kador 2001, s. XVIII). Gospodarka eOHNWURQLF]QD MHVW NRQVHNZHQFMą UR]woju technologicznego L NRQZHUJHQFML F]\OL SRáąF]HQLD VLĊ L SU]HQLNDQLD WHFKQLN SU]HWZDU]DQLD GDQ\FK telekomunikacji, wiedzy (Kisielnicki 2008, s. 331).

ĝOHG]ąF ]ZLą]HN SRPLĊG]\ JRVSRGDUNą D IRUPDPL MHM ILQDQVRZDQLD na prze-strzeni ostatnich kilkudziesLĊFLX ODW QLHWUXGQR ]DXZDĪ\ü ĪH VWRVRZDQH QLHJG\Ğ PHWRG\XOHJá\GHZDOXDFML)RUP\UHDOL]DFMLSURFHVyZZUDPDFKJRVSRGDUHNHZROu-RZDá\ Z NLHUXQNX ]PLDQ\ LFK FKDUDNWHUX =QDF]QD F]ĊĞü WUDQVDNFML KDQGORZ\FK ]DF]ĊáD GRW\F]\ü GyEU L XVáXJ QLH SRVLDGDMąF\FK PDWHrialnej postaci. Pierwsze VNU]\SFH ]DF]Ċá\ JUDü WHFKQRORJLH LQIRUPDW\F]QH 2EHFQLH VWRVRZDQH PHWRG\ ZQLF]\PQLHSU]\SRPLQDMąLFKNODV\F]Q\FKIRUP=RVWDá\XQRZRF]HĞQLRQHSU]H] GRVWĊSQH WHFKQRORJLH Z VSRVyE Z\PDJDMąF\ MHGQRF]HVQHJR SU]HRUJDQL]RZDQLD FDáHJRĞURGRZLVNDJRVSRGDUF]HJR

5yZQLHĪ Z SU]HGVLĊELRUVWZDFK RERN zmian o charakterze organizacyjnym, FDá\F]DVZLGRF]QHVą]PLDQ\WHFKQLF]QHQDNWyUHZSá\ZPDUR]ZyMNRPSXWHU\]a-

FML)LUP\VSHFMDOL]XMąFHVLĊZHZVND]DQ\PREV]DU]HSU]HĞFLJDMąVLĊZGRVWRVRZy- ZDQLXGRQRZ\FKVWDQGDUGyZ:UyĪQ\FKEUDQĪDFKZLGRF]Q\MHVWSRVWĊSZ]DNUe-VLHXPRĪOLZLHQLDZ\PLDQ\GRNXPHQWyZGURJąHOHNWURQLF]Qą

:  URNXQD SRWU]HE\ VWDQGDU\]DFML ZLĊNV]RĞFL GRNXPHQWyZ KDQGOX ]a- JUDQLF]QHJRLPHWRGLFKZ\VWDZLDQLDSRZRáDQD]RVWDáD*UXSD5RERF]DQU(uro-pejskiej Komisji Gospodarczej 21= 7R ZyZF]DV UR]SRF]ĊWR VWDUDQLD R XMHGQROi-FHQLH VWDQGDUGyZ GRW\F]ąF\FK WHOHWUDQVPLVML SRPLĊG]\ V\VWHPDPL REVáXJLZDQ\PL przez partnerów handlowych (por. Wawszczyk 2003, s. 8).

Globalna gospodDUNDR]QDF]D]DQLNDQLHJUDQLFGRW\F]ąF\FKPLĊG]\QDURGRZHM wymiany handlowej. Chodzi tu przede wszystkim o kwestie proceduralne, w zakre- VLHVWRVRZDQ\FKDOJRU\WPyZOXEF]\QQRĞFLGRW\F]ąF\FKZ\PLDQ\$E\RSW\PDOi-zacja transakcji w ramach e-JRVSRGDUNL E\áD PRĪOLZD NRQLHF]QH E\áR VWRSQLRZH ZSURZDG]DQLHUyĪQ\FKIRUPSLHQLąG]DHOHNWURQLF]QHJR3RZV]HFKQLHZ\NRU]\VWy- ZDQD]DWHPG]LVLDMPHWRGDSáDFHQLDNDUWą]DGREUROXEXVáXJĊZ\PDJDáDUHRUJDQi-]DFMLNZHVWLL]DU]ąG]DQLDSU]HSá\ZDPLSLHQLĊĪQ\PL=ZáDV]F]D ĪHSU]HSá\Zy finan-sowe w ramach nowej gospodarki VNXWHF]QLHRPLMDMąQDURGRZHJUDQLFH1LHPRĪQD MHGQDNPyZLüRZSURZDG]DQLXUR]ZLą]DĔPLĊG]\QDURGRZ\FK, MHĞOLZáDĞFLZHU]ąG\ L LQVW\WXFMH QLH ]DDNFHSWXMą UHJXODFML R ]DVLĊJX NUDMRZ\P =DWHP RG UR]ZLą]DĔ V]F]HJyáRZ\FKQDOHĪ\]GąĪDüGRUR]ZLą]DĔRFKDUDNWHU]H globalnym.

2EVHUZDFMD ]PLDQ MDNLH ]DFKRG]ą Z JRVSRGDUNDFK QD ĞZLHFLH, pozwala na VWZLHUG]HQLH LĪ JRVSRGDUND HOHNWURQLF]QD VWRSQLRZR, acz skutecznie, ]DVWĊSXMH JRVSRGDUNĊED]XMąFąQDGRNXPHQWDFKZZHUVMLSDSLHURZHM

: SRV]XNLZDQLX JHQH]\ ]PLDQ R MDNLFK E\áD PRZD PXVLP\ FRIQąü VLĊ GR GUXJLHM SRáRZ\ ;; Zieku. To wówczas w Europie Zachodniej zainicjowano pro-gram FAST (Forecasting and Assessment in the Field of Science and Technology). 'Dá RQ SRF]ąWHN UR]SRF]ĊWHM LQLFMDW\ZLH EXGRZDQLD UR]ZLQLĊWHJR VSRáHF]HĔVWZD informacyjnego w Europie. Po dwudziestu latach od tego wydarzenia (tj. w 1999 URNX5DGD(XURSHMVNDRSUDFRZDáDNROHMQąLQLFMDW\ZĊNWyUDPLDáDQDFHOu rozwój handlu elektronicznego poprzez wspieranie wielu dzied]LQĪ\FLD:]DNUHVLH]DGDĔ ]QDOD]áDVLĊZyZF]DVSRWU]HED]PLDQ\UDPSUDZQ\FKNWyUHSR]ZDODá\E\QDSU]e-SURZDG]DQLH GURJą HOHNWURQLF]Qą ]DPyZLHĔ SXEOLF]Q\FK : NROHMQ\P URNX RSUa-FRZDQD ]RVWDáD Ä'\UHNW\ZD Z VSUDZLH QLHNWyU\FK DVSHNWyZ SUDZQ\FK XVáXJ Z VSRáHF]HĔVWZLHLQIRUPDF\MQ\PDZV]F]HJyOQRĞFLKDQGOXHOHNWURQLFznego w obrĊ bie wolnego rynku („G\UHNW\ZDGRW\F]ąFa handlu elektronicznego”) 2000/31/WE”. 7RZQLHMF]\WDP\LĪÄUR]ZyMKDQGOXHOHNWURQLF]QHJRZVSRáHF]HĔVWZLHLQIRUPa-F\MQ\PRIHUXMHPRĪOLZRĞFLZDĪne dla zatrudnienia we Wspólnocie, w szczególno- ĞFLZPDá\FKLĞUHGQLFKSU]HGVLĊELRUVWZDFK8áDWZLRQZ]URVWJRVSRGDUF]\SU]Hd-VLĊELRUVWZ HXURSHMVNLFK MDN WHĪ LFK LQZHVW\FML Z LQQRZDFMĊ D WDNĪH PRĪH RQ Z]PRFQLüNRQNXUHQF\MQRĞüSU]HGVLĊELRUVWZHXURSHMVNLFK SRGZDUXQNLHPĪHNDĪ G\ EĊG]LH PyJá PLHü GRVWĊS GR ,QWHUQHWX´ We wskazanej dyrektywie odniesiono VLĊGRZLHOXLVWRWQ\FKNZHVWLLZW\PGRSRWU]HE\HOLPLQRZDQLDSU]HV]NyGGODEu-

GRZDQLDVSRáHF]HĔVWZDLQIRUPDF\MQHJRÄ7HSU]HV]NRG\PLHV]F]ąVLĊZUR]ELHĪQo-ĞFLXVWDZRGDZVWZMDNWHĪZQLHSHZQRĞFLSUDZDV\VWHPyZNUDMRZ\FKVWRVXMąF\FK VLĊGRW\FKXVáXJ´ &RZDĪQH, ]G\UHNW\Z\Z\NOXF]RQRQLHNWyUHG]LDáDOQRĞFL, w tym V\VWHPSRGDWNRZ\DV]F]HJyOQLHSRGDWHN9$70LPRSHZQ\FKRJUDQLF]HĔG\UHNWy-ZD WD PLDáD VZyM XG]LDá Z WZRU]HQLX UDP SUDZQ\FK GOD ĞZLDGF]HQLD EH]SRĞUHGQLFK XVáXJILQDQVRZ\FK

Przez „handel HOHNWURQLF]Q\´QDOHĪ\UR]XPLHü taki rodzaj handlu, który akcep-WXMHLZ\NRU]\VWXMHĞURGNLHOHNWURQLF]QHMZ\PLDQ\GDQ\FKEĊGąFHDOWHUQDW\ZąGOD RSLHUDMąF\FKVLĊQDSDSLHU]HPHWRGNRPXQLNRZDQLDVLĊLSU]HFKRZ\ZDQLDLQIRUPa-FMLZIRUPLHSDSLHURZHM3RMĊFLHWRPDQLH]Z\NOHV]HURNL]DNUHV2EHMPXMHERZLHP VZRLP]DNUHVHPNDĪGąWUDQVDNFMĊKDQGORZąGRW\F]ąFąGyEULXVáXJ, DOHWDNĪHV]e-URNRUR]XPLDQąG\VWU\EXFMĊG]LDáDOQRĞüEDQNRZąXEH]SLHF]HQLRZą, wszelkie po-UR]XPLHQLDLWG1LHE\áE\RQPRĪOLZ\EH]]DDNFHSWRZDQLDSRGSLVXHOHNWURQLF]QHJR SU]H]VWURQ\ELRUąFHXG]LDáZZ\PLDQLH

1.1. Geneza rozwoju e-JRVSRGDUNLZ3ROVFHZSLJXáFH

&KFąF XFKZ\FLü SRF]ąWNL UR]Zoju e-gospodarki w naszym kraju, QDOHĪDáRE\ FRIQąü VLĊ SDPLĊFLą GR GUXJLHM SRáRZ\ ODW  ;; wieku. Dopuszczono wówczas w pUDZLHEDQNRZ\PVNáDGDQLHRĞZLDGF]HĔZROL]DSRPRFąHOHNWURQLF]Q\FK QRĞQi-ków informacji. W 1999 roku ]RVWDá UyZQLHĪ SRZRáDQ\ VSHFMDOQ\ zHVSyá QD SRd-stawie zDU]ąG]HQLD 3UH]HVD 5DG\ 0LQLVWUyZ NWyUHJR ]DGDQLHP PLDáR E\ü SU]\Jo-WRZDQLH ]DáRĪHĔ SUDZQ\FK UHJXODFML Z ]DNUHVLH transakcji UHDOL]RZDQ\FK GURJą HOHNWURQLF]Qą %\áR WR PRĪOLZH SR ZHMĞFLX Z Ī\FLH XVWDZ\ ] GQLD  VLHUSQLD 1997 r. o KRS (DzU 01.17.209) GRSXV]F]DMąFHM VWRVRZDQLH Z\ĪHM Zspomnianego podpisu elektronicznego

1.2. Rozwój gospodarki a e-wiedza, F]\OLNLONDVáyZX]XSHáQLHQLDQWJRVSRGDUNL cyfrowej

$QDOL]Ċ H-JRVSRGDUNL PRĪQD E\áR VZRERGQLH UR]SRF]ąü RG SU]\ZRáDQLD Zy-korzystywanego w praktyFHQRZHJRSRGHMĞFLDGRNZHVWLLUHODFMLXU]ĊGyZ]SHWHn-WDPL :\QLND WR ] IDNWX LĪ Z ramach tego rodzaju gospodarki prowadzona jest m.in. HOHNWURQLF]QDZ\PLDQDGRNXPHQWyZHOHNWURQLF]QDEDQNRZRĞüHOHNWURQLF]QH ]DNXS\ HOHNWURQLF]Q\ WUDQVIHU ĞURGNyZ SLHQLĊĪnych, interaktywne systemy infor-PDFMLJáRVRZHMF]\WHĪV\VWHP\UH]HUZDFMLĩHEURZVNLV–37).

=DVWRVRZDQLHUR]ZLą]DĔRNUHĞODQ\FKPLDQHPIXQNFMRQRZDQLDH-XU]ĊGyZGDMH PRĪOLZRĞüEXGRZDQLDUHODFMLZVSRVyESR]ZDODMąF\QDFLąJáąEH]RVRERZąZLUWu-DOQą ZVSyáSUDFĊ 6NRUR WDND RUJDQL]DFMD Z]DMHPQ\FK UHODFML SU]\QRVL NRU]\VWQH dla regionów efekty, zadajmy pytanie o to, MDNLMHVWUHDOQ\ZSá\ZSDĔVWZDQDSUo-FHV\]DFKRG]ąFHZQRZHMJRVSRGDUFH=DNáDGDMąFĪHVSRáHF]HĔVWZRZ\PDJDWHJR DE\SLHQLąG]HSXEOLF]QH E\á\GREU]HXORNRZDQHPRĪHP\SU]\]QDüLĪ]DSRZLDGa-QD NLOND ODW WHPX SROLW\ND NZLWQąFHM JRVSRGDUNL F\IURZHM E\áDE\ ZáDĞQLH WDNLP G]LDáDQLHP

0RZDWXRSU]\MĊWHMZPDMXURNXSU]H].RPLVMĊ(XURSHMVNąÄ(XURSHj-skiej agHQG]LHF\IURZHM´-HM]DáRĪHQLD sSURZDG]Dá\VLĊGRNLONXG]LDáDĔ3RSLHUw-V]H FKRG]LáR R WZRU]HQLH MHGQROLWHJR U\QNX F\IURZHJR D QDVWĊSQLH ]ZLĊNV]DQLH zaufania do Internetu i prowadzRQ\FK Z QLP RSHUDFML 1LH]EĊGQ\ ZyZF]DV E\á V]\ENL,QWHUQHWLZ]URVWQDNáDGyZQD%5

Rys. 1. Cykl wzrostowy dla gospodarki cyfrowej

ħUyGáR http://europa.eu/rapid/press-release_IP-10-581_pl.htm?locale=enhttp://europa.eu/ rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/10/581

2. Kwestie instytucjonalne a makroekonomia

Funkcjonowanie e-JRVSRGDUNL Z\ZRáXMH ZLHOH S\WDĔ Z\PDJDMąF\FK RGSo-ZLHG]L0LĊG]\LQQ\PLZDUWR]DVWDQRZLüVLĊQDGW\P, MDNDMHVWPRĪOLZRĞüUHDOQHJR ZSá\ZXSDĔVWZDQDSURFHV\, MDNLH]DFKRG]ąZQRZHMJRVSRGDUFH&RZLĊFHM, moĪ QDSRGGDüSRG]DVWDQRZLHQLHNZHVWLĊ, QDLOHU]ąG\Vą ĞZLDGRPHV]\ENRQDVWĊSXMą F\FK ]PLDQ L F]\ SRWUDILą VSURVWDü SRMDZLDMąF\P VLĊ WUXGQRĞFLRP Z F]DVLH ]DU]ą dzania relacjami i procesami. Czy zatem e-JRVSRGDUNDMHVWV]DQVą, F]\]DJURĪHQLHP dla JRVSRGDUHN"3\WDQLDPRĪHP\PQRĪ\ü

=DNáDGDMąF ĪH H-JRVSRGDUND GDMH V]DQVĊ QD SU]\Vpieszony wzrost gospodar-F]\QLH]EĊGQHVWDMHVLĊ]JáĊELHQLHZLHG]\GRW\F]ąFHMZ\NRU]\VW\ZDQLDSRWHQFMDáX QRZ\FKWHFKQRORJLL%H]VSU]\MDMąFHJRW\PSURFHVRPSDĔVWZDNWyUHMHGQRF]HĞQLH PRĪHWZRU]\üSHZQHUDP\ XPRĪOLZLDMąFHLFKUHDOL]DFMĊQLH PRĪHP\VSRG]LHZDü VLĊGDOHNRLGąF\FK ]PLDQ7RSDĔVWZRMDNRLQVW\WXFMDPRĪH]DSHZQLüZDUXQNLGOD XF]FLZHMNRQNXUHQFML0RĪHUyZQLHĪSRGMąüNURNL]PLHU]DMąFHGRQDSá\ZXNDSLWDáX LQZHVW\F\MQHJR 3U]\ NLONX PLOLDUGDFK OXG]L NRU]\VWDMąF\FK ] VLHFL L WHOHIRQyZ

komórkowych WHQVSRVyEIXQNFMRQRZDQLDJRVSRGDUNLVWDáVLĊMXĪIDNWHP6LHüSo-]ZDOD QD ]DZLHUDQLH XPyZ L VWDáą NRPXQLNDFMĊ $SOLNRZDQLH R QRZH VWDQRZLVND Z\PDJD ]QDMRPRĞFL REVáXJL XU]ąG]HĔ PRELOQ\FK RUD] XPLHMĊWQRĞFL SU]HWZDU]DQLD wiedzy, które poprzedniemu pokoleniu b\á\REFH5RG]LVLĊ]DWHPNROHMQHS\WDQLH MDNZREOLF]XSRVWĊSXL]PLDQRGQDMGXMHVLĊJRVSRGDUNDZ3ROVFH"

$EVWUDKXMąFRG]PLDQRFKDUDNWHU]HSROLW\F]Q\PRNWyU\FKZRVWDWQLPRNUe-VLH PyZL VLĊ QLH W\ONR Z NUDMX PRĪHP\ ZQLRVNRZDü LĪ Z SROVNLHM JRVSRGDUce GU]HPLąMHV]F]HZLĊNV]HPRĪOLZRĞFLQLĪWHNWyUHE\á\Z\NRU]\VW\ZDQHGRW\FKF]DV ,VWQLHMH]DWHPSRWU]HEDXUXFKRPLHQLDSURFHGXUSR]ZDODMąF\FKQDLFKZ\NRU]\VWa-QLH -XĪ  ODWD WHPX ] UDSRUWX ĝZLDWRZHJR )RUXP (NRQRPLF]QHJR Z\QLNDáR ĪH Polska ma problemy w ]DNUHVLH LQIUDVWUXNWXU\ *G\E\ SRWUDNWRZDü WR SRMĊFLH QLe-]Z\NOHV]HURNRLZáąF]\üWXWDNĪHGRDQDOL]\LQIUDVWUXNWXUĊLQWHUQHWRZąPRĪQDE\ VWZLHUG]Lü SR SU]HVWXGLRZDQLX 5DSRUWX %&* ] PDMD  U LĪ LQWHUQHWRZD Jo-spodarka polska to nadal intensywnie ro]ZLMDMąF\ VLĊ VHNWRU Ī\FLD HNRQRPLF]QHJR Z3ROVFH:URNXRZDJRVSRGDUNDRVLąJQĊáDZDUWRĞüPOG]áFRVWDQRZi- áR3.%1DSĊG]DQDSU]H]Z\GDWNLNRQVXPSF\MQHLKDQGHOHOHNWURQLF]Q\Zy-WZRU]\áD  SU]\FKRGyZ 1LHVWHW\ XG]LDá LQZHVW\FML DGPLQLVWUDFML U]ąGRZHM E\á ZyZF]DVQLHZLHONLZUHODFMLGR3.%6\WXDFMD]PLHQLDVLĊZVSRVyEG\Qa- PLF]Q\:]URVWJRVSRGDUF]\3ROVNL]DOHĪ\ZFRUD]ZLĊNV]\PVWRSQLXRG]DDZDn-VRZDQLD JRVSRGDUNL LQWHUQHWRZHM Z ]DFKRG]ąFH SURFHV\ 7R ] NROHL Z\PXV]D So-WU]HEĊSRGQRV]HQLDNRPSHWHQFMLLXPLHMĊWQRĞFLSUDFRZQLNyZ

W komunikacie Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-6SRáHF]QHJR (.(6 L .RPLWHWX 5egionów z dnia 19.05.2010 r. QDVWURQLH]QDOD]á\VLĊQLH]Z\NOHLVWRWQHVáRZD&]\WDP\WDPLĪÄZ REOLF]XVWDU]HQLDVLĊVSRáHF]HĔVWZDLJOREDOQHMNRQNXUHQFMLPDP\GRZ\ERUXWU]\ RSFMH SUDFRZDü FLĊĪHM GáXĪHM OXE PąGU]HM %ĊG]LHP\ SUDZGRSRGREQLH PXVLHOL ]DVWRVRZDüZV]\VWNLHWU]\DOHWU]HFLDRSFMDWRMHG\Q\VSRVyEQD]DJZDUDQWRZDQLH lepszHM MDNRĞFL Ī\FLD (XURSHMF]\NyZ $E\ WHJR GRNRQDü Z UDPDFK DJHQG\ F\IUo-ZHM ]DSURSRQRZDQR G]LDáDQLD NWyUH QDOHĪ\ SRGMąü MDN QDMV]\EFLHM Z FHOX ]DSHw- nieQLDZ(XURSLHLQWHOLJHQWQHJRL]UyZQRZDĪRQHJRUR]ZRMXVSU]\MDMąFHJRZáąF]e-QLX VSRáHF]QHPX 3URSR]\FMH WH SU]\JRWXMą SRGáRĪH GOD GáXJRWHUPLQRZ\FK SU]e-PLDQ Z\QLNDMąF\FK ] SRVWĊSXMąFHM F\IU\]DFML JRVSRGDUNL L VSRáHF]HĔVWZD´ =DWHP ZUDFDMąF GR SRVWDZLRQHJR QD ZVWĊSLH S\WDQLD GRW\F]ąFHJR NRQLHF]QRĞFL SU]HSUo-ZDG]DQLD]PLDQRGSRZLHGĨMHVWWZLHUG]ąFD&]\WDMąF przedVWDZLRQąSU]H].RPLVMĊ (XURSHMVNąZPDUFXU6WUDWHJLĊ(XURSDQLHPDZąWSOLZRĞFLĪHRVLą JQLĊFLHZ]URVWXL]DWUXGQLHQLDQLHMHVWPRĪOLZHEH]PRELOL]DFML]HVWURQ\SRGPLo-WyZUyZQLHĪQDV]F]HEOXSDĔVWZRZ\P6WUDWHJLDSU]\QLHVLHVXNFHVW\ONRZV\tuacji, gdy technologie informacyjno-komunikacyjne (TIK) – a szczególnie Internet – ]RVWDQąZVSRVyERGSRZLHGQLZ\NRU]\VWDQH7RZyZF]DVEĊG]LHP\PRJOLFLHV]\ü VLĊ]RVLąJQLĊWHJRZ]URVWXJRVSRGDUF]HJRF]\SRSUDZ\FRG]LHQQHJRĪ\FLDRE\Za-teli i poprawy kondyFMLSU]HGVLĊELRUVWZ

$E\ RVLąJQąü ]DNáDGDQ\ ZH ZVSRPQLDQHM 6WUDWHJLL FHO, QLH]EĊGQD MHVW NRRr- G\QDFMDZLHOXG]LDáDĔ1DOHĪ\XSUDV]F]DüQDGDO]E\WVNRPSOLNRZDQHSU]HSLV\Go- W\F]ąFHWUDQVDNFMLF\IURZ\FKLKDQGOXHOHNWURQLF]QHJR1LH]EĊGQDMHVWWDNĪH]ZLĊk-szona ochrona prawna przy dokonywaniu transakcji internetowych. Prace w tych ]DNUHVDFKVąZWRNX 2UJDQ\SXEOLF]QHSRZLQQ\RGHJUDüUROĊZSURPRZDQLXU\n-NyZ WUHĞFL LQWHUQHWRZ\FK 3R VWURQLH U]ąGyZ MHVW ]DWHP NZHVWLD XGRVWĊSQLHQLa in-formacji sektora publicznego na przejrzystych, skutecznych i niedyskryminacyj-nych warunkach.

Mimo wprowadzenia wspólnej waluty w Europie pozostaje nadal otwarta spra- ZDÄQDURGRZHJR´SRG]LDáXU\QNyZSáDWQRĞFLHOHNWURQLF]Q\FKLHOHNWURQLF]QHJRIDk-WXURZDQLD3URFHVXMHGQROLFHQLDXVáXJSáDWQLF]\FK, zgodny z zaleceniami Parlamentu Europejskiego ZUDPDFK WZRU]HQLDMHGQROLWHJRREV]DUX SáDWQRĞFL PD]DNRĔF]\üVLĊ GRSDĨG]LHUQLNDU&RZLĊFHMGRUoku SDĔVWZDF]áRQNRZVNLH8(So-ZLQQ\SRGZRLüURF]QąNZRWĊZ\GDWNyZSXEOLF]Q\FKQD badania i rozwój TIK z kwo-ty 5,5 mld EUR do 11 mld EUR (w kwo-tym programy UE), w sposób, który pobudzi UyZQRZDĪQ\Z]URVWZ\GDWNyZVHNWRUDSU\ZDWQHJR]POG(85GRPOG(85 2]QDF]DWRĪHQDMEOLĪV]HODWDSRZLQQ\E\üSRGW\PZ]JOĊGHPQLH]Z\NOHLVWRWQH Podsumowanie Do 2015 roku U]ąG\NUDMyZHXURSHMVNLFKSRGHMPRZDá\ZLHOHG]LDáDĔ]PLHU]a-MąF\FKGRXVSUDZQLHQLDSURFHGXUZUDPDFKH-JRVSRGDUNL1DOHĪąGRQLFKFKRFLDĪE\ NURNL]PLHU]DMąFHGRZ\HOLPLQRZDQLDQLHSRWU]HEQ\FKWHFKQLF]Q\FKZ\PRJyZF]\ NRQLHF]QRĞFL VWRVRZDQLD GRGDWNRZ\FK XU]ąG]HĔ SR]ZDODMąF\FK QD NRU]\VWDQLH SU]H]NDĪGHJRRE\ZDWHOD]H-DGPLQLVWUDFML=DU]ąG]DQLHJRVSRGDUNąNUDMX]DF]\QD SU]\SRPLQDü NRPSOHNVRZ\ L QLH]Z\NOH ]áRĪRQ\ V\VWHP ED]XMąF\ QD H-wiedzy, e-danych oraz e-LQIRUPDFML:DĪQ\PVSRVREHP]GRE\ZDQLDZLHG]\VWDMHVLĊPRGe-lowanie NRPSXWHURZH LQVW\WXFML SDĔVWZRZ\FK :GUDĪDQH UR]ZLą]DQLH ÄH-XU]ąG´ ZSRV]F]HJyOQ\FKUHJLRQDFKQDV]HJRNUDMXMHVWSU]\NáDGHPEXGRZDQLDUHODFMLSo- PLĊG]\VSRáHF]HĔVWZHPDLQVW\WXFMDPLSDĔVWZRZ\PL7HLLQQHG]LDáDQLDQLHE\áy-E\PRĪOLZHJG\E\QLHPRĪOLZRĞFL, jakie daje Internet, traktowany jako praktycznie Z\NRU]\VW\ZDQHQDU]ĊG]LHEĊGąFHZG\VSR]\FMLZV]\VWNLFKOXG]L2Zo QDU]ĊG]LH mDMąFH GRĞü VNRPSOLNRZDQą EXGRZĊ VWDMH VLĊ ZV]HFKREHFQH -HVW WR UyZQLHĪ Rb-szar koPXQLNDFML NWyU\ SRGOHJD QLHXVWDQQ\P ]PLDQRP -XĪ RG NLONX ODW ZUDFD S\WDQLHRWRF]\SRZLQLHQRQE\üGREUHPXĪ\WHF]QRĞFLSXEOLF]QHM

3RGVXPRZXMąFUR]ZDĪDQLD, PRĪQD]DVWDQRZLüVLĊQDGW\P, czy e-gospodarka XPQLHMV]DUROĊSDĔVWZD1DSHZQRQLH1DWRPLDVWRF]\ZLVW\PMHVWĪH]SRF]ąWNLHP XXI wieku ZHV]áR RQR Z QRZ\ HWDS JOREDOQHM ZVSyáSUDF\ Z ZLHOX REV]DUDFK 1DGDOPDGRVSHáQLHQLDFHOHRFKDUDNWHU]HSROLW\F]Q\PHNRQRPLF]Q\PLVSRáHFz-Q\P-HGQDNWUXGQRĞFLZUHDOL]DFML]DGDĔZ\QLNDMąE\üPRĪH]SRWU]HE\DNFeptacji

QRZ\FK FRUD] EDUG]LHM VNRPSOLNRZDQ\FK ÄQDU]ĊG]L´ : W\P ]DNUHVLH QLH]EĊGQD VWDMHVLĊRWZDUWRĞüJRVSRGDUNLLVSRáHF]HĔVWZDQDÄH-zmiany”. Bez odpowiedniego przygotowania i „e-HGXNDFML´QLHEĊG]LHRQDMHGQDNPRĪOLZD

Literatura

1. Dyrektywa Parlamentu i Rady WE z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych DVSHNWyZ SUDZQ\FK XVáXJ Z VSRáHF]HĔVWZLH LQIRUPDF\MQ\P D Z V]F]HJyOQRĞFL KDQGOX HOHNWURQLF]QHJR Z REUĊELH ZROQHJR U\QNX „G\UHNW\ZD GRW\F]ąFD KDQGOX elektronicznego”) (2000/31/WE).

2. Hartman A., Sifonis J., Kador J. (2001), E-biznes. Strategie sukcesu w gospodarce

internetowej, Warszawa: K.E. Liber.

3. Kisielnicki J. (2008), MIS – V\VWHP\LQIRUPDW\F]QH]DU]ąG]DQLD, Warszawa: Placet. 4. Prawo bankowe – ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU nUSR]]SyĨQ

zm.).

5. Wawszczyk A. (2003), E-JRVSRGDUND3RUDGQLNSU]HGVLĊELRUF\, Radom: PARP. 6. Wrycza S. (2010), ,QIRUPDW\NDHNRQRPLF]QD3RGUĊF]QLNDNDGHPLFNL, Warszawa:

PWE.

7. =DU]ąG]HQLe Prezesa Rady Ministrów nr 27 z dnia 17 maja 1999 r.

8. ĩHEURZVNL$ (2003), Informacja ryzykiem procesu decyzyjnego, w:

Monitorowa- QLHRWRF]HQLDSU]HSá\ZLEH]SLHF]HĔVWZRLQIRUPDFML:VWURQĊLQWHOLJHQFMLSU]Hd-VLĊELRUVWZD, UHG 5 %RURZLHFNL 0 .ZLHFLĔVNL Kraków: Kantor Wydawniczy

Zakamycze Grupa Wolters Kluwer.

9. http://ec.europa.eu/information_society/eeurope/i2010/index_en.htm [13.01.2016].

E-ECONOMY AND THE STATE – THE INSTITUTIONAL ASPECTS

Summary

This article is a substitute for the debate on public participation in the making for many years with economies in transition towards the digital economy. Highlighted here need to carry out a number of procedural changes involving international institutions. It stressed the importance of the Internet, whose role in terms of the flow of information, throughout this complex process of change, is crucial. The author tried to find the answer to the question of whether carried out for many years the changes were necessary?

Keywords: e-economy, the state, Internet.