Lokalna produkcja materiałów budowlanych a potrzeby budownictwa Indywidualnego w województwie łódzkim w latach 1986-1990

A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S ___________________FOLIA OE CONOMICA 83, 1988__________________

Jerzy Wal ewlcz*

LOKALNA PRODUKCJA M A T E R I A Ł Ó W BUDOWLANYCH A POTRZEBY BUOOWNICTWA INDYWIDUALNEGO

W WOJEWÓDZTWIE LÓOZKIM W LA TACH 1986-1990

Opracowanie niniejsze stanowi próbę przedstawienia stanu lo-kalnej bazy produkcyjnej ma t e r i a ł ó w budowlanych I skonfrontowania go z potrzebami materiałowymi, jakie wynikają z przyjętych na la-ta 1986-1990 zadań Indywidualnego budownictwa mieszkaniowego. W tym celu, po k r ó t k i m scharakteryzowaniu bazy surowcowej dla

lo-t

kalnej produkcji m a t e r i a ł ó w budowlanych w województwie łódzkim oraz Istniejącego w tym zakresie potencjału wytwórczego, dokonana zostanie ocena zapotrzebowania na ma t e r i a ł y budowlane pochod zące z produkcji lokalnej. Ok reślenie tych potrzeb opierać się będzie na współczynnikach zużycia podstawowych m a t e r i a ł ó w w przeliczeniu na 1 m i e s zkanie oddane do użytku w gospodarce nieuspołecznionej w 1983 r. Wielkość tych potrzeb porównana zostanie następnie z p r z e -widywanymi rozmiarami lokalnej produkcji m a t e r i a ł ó w budowlanych w województwie łódzkim w latach 1986-1990. Przedstawione zostaną zarówno wielkości produkcji wy nikające z oceny i zamierzeń p o -szczególnych producentów ma t e r i a ł ó w lokalnych, Jak i wielkości proponowane w programie rozwoju tej produkcji o p r a c o w a n y m w W y -dziale Budownictwa Ur zędu M i asta Łodzi. Kon f r o n t a c j a takich danych pozwoli na ocenę realności osiągnięcia zakładanych na lata 1986- 1990 rozmiarów budo wnictwa Indywidualnego oraz na wskazanie k i e runków działań, których podjęcie powinno służyć zrównoważeniu b i -lansu ma t e r i a ł ó w budowlanych pochodzących z produkcji lokalnej.

Dr, adiunkt w Zakładzie Ekonomiki Budownictwa I Inwestycji Instytutu Ekonomiki Produkcji UŁ.

1 . C h a r a k terystyka bazy surowcoweJ_dla lokalnej produkcji m a t e r jal ó w budowlanych

Wys tępujące na terenie wojewód zt wa łódzkiego zasoby surowcowe sy ba rdzo ubogie. Większe znaczenie dla produkcji m a t e r i a ł ó w b u -dowla ny ch m ają tylko gliny zwałowe, złoża kruszywa (piaski i pos- półki) oraz piaski kwarcowe. Inwentaryzacja zasobów ge ol og icznych przepr ow ad zo na według stanu na dzierf 1 stycznia 1982 r. wykazała Istnienie 72 złóż surowców, z czego 17 złóż zawier aj ący ch gliny zwałowe, 53 złoża zawierające kru sz yw o l 2 złoża piasku k w a r c o w e -go"*. Tylko nieliczne z tych złóż ma ją więks ze znaczenie g o s p o d a r -cze i m ogą być eksploatowane w skali przemysłowej przez jedn o-stki gospodarki uspołecznionej. W i ę kszość złóż posiada niewielkie zasoby, które są ek sp lo atowane przez pry wa tn yc h wy t w ó r c ó w m a t e -riałów bud ow la ny ch (rzemiosło) oraz przez okoliczną ludność dla wła sny ch potrzeb,

Spośród 17 złóż gliny zwałowej naj wi ęk sz e znaczenie g o s p o d a r -cze m a 7 złóż, przy któ ry ch zlo ka lizowane są cegi el ni e Łódzkiego Przedsiębiorstwa Ceramiki Budowlanej. Są toi 2 złoża w Pabia ni ca ch 2 złoża w ok olicach Pab ianic oraz złoża w W i l anowie koło Stryko- wa, w S trykowie-Sł^ioInicach i w łódzkiej dzielnicy -• Stoki. Złoża te

3

zawie ra ją w sumie około A m i n m surowca udokume nto wa ne go p r z e w a -żnie w kategorii C... Prz es zł o połowa całości zasobów gliny z w a ł o -wej znajduje się w złożu "Gospodarz" koło Pab ianic (około 2,1 młn

3

m ). Nie. wszy st kI e złoża są obecnie eksploatowane, nie wydobywa się na pr zy kł ad surowca *ze złoża "Ksawerów" koło Pa bi anić (jest o- no po łożone pod gruntami rolniczymi wysokiej klasy) craz z obu złóż znajduj ąc ych się w gra ni ca ch Pab ia ni c (brak jest zgody władz tego m i a s t a na eks ploatację złóż, ponieważ tereny , na któr yc h są one zlokalizowane, za re ze rwowano dla Innych celów). Nal e ż y dodać, że eks pl oa ta cja dwóch innych złóż w na jb li żs zy ch latach może być także zaniechana. Dotyczy to złoża w Strykowie-SmoI icac h, gdzie zasoby w eksploatowanej obecnie części złoża są już na w y -czer pa ni u oraz złoża "Stoki", gdzie sytuacja jest podobna, ząś na eks pl oa ta cj ę dalszej części złoża nie m a dutychczas zgody

1

Inwertaryzacja złóż kopalin stałych według stanu na 1.0 1. 1962 r., Wydział Ochr on y środowiska i Gospodarki Wo dn ej UMŁ.

władz mi as ta (teren ten może być pr ze zn ac zo ny w przyszłości na b u -dowę osiedla mi es zk aniowego). W ś ród innych, dużych złóż gliny zwałowej na uwagę zasługuje także ztoże w Adamowie kolo A l e k s a n -drowa Łódzkiego, którego zasoby udokume nt ow an e w kategorii А, В

3

i С wynoszą około 1,7 min m . W przypa dk u wybu do wa ni a cegielni o rocznej zdolności produkcyjnej 18 m i n j.c., zasoby surowca w y s t a r -czyłyby na około 60 lat eksploatacji. Pozostałe, ni ew ie lk ie złoża gliny zwałowej (łącznie 9 złóż) są w y k o r z y s tywane przez pry wa tn yc h wyt wórców cegły*.

Jeśli chodzi o zasoby kruszywa natu ra ln eg o w wojewó dz tw ie łódzkim, to najwięks ze znaczenie gos po da rc ze m ają 2 złoża u ż y t k o w a -ne przez Łódzkie Zakłady Eksploatacji Kruszywa. Zawierają one łą-cznie około 27,5 mir» ton pias kó w oraz pia s k ó w przewars tw io ny ch żwirami i zlokalizowane są w Łodzi na Stokach oraz w Nowosolnej koło Łodzi. Owa m n i e j s z e złoża znajdujące się również w N o w o s o l -nej I na Stokach, eksploatowane przez Kcmurialne Przedsiębi o r s two Transpor tu i Sprzętu Budowlanego, zawierają około 1,4 m i n ton k r u -szywa. Na zlecenie tego przedsi ęb io rs tw a prz ep rowadzono na S t o -kach (w pobl iż u obecnie uży tko wa ne go złoża) dodatkowe badania, które pozwoliły na udoku me nt ow an ie w kategorii C1 bog at yc h zasobów piasku o wysokiej jakości, wy no szących około 2,0 m i n ton. Z p o z o -stałych więks zy ch złóż wym ienić też należy złoże pia sk u "KaroU-w" koło Ale ksandrowa Łó dzkiego zawierające około 900 tys. ton surowca eksp loatowanego przez W o j e w ódzkie Przedsięb i o r s t w o Dróg i Mostów. Poza tym wstępne badania wyk az ał y także Istnienie dużego złoża krus zywa w R u d u n k a c h koło Zgierza, ale dok ła dn ego okr eś le ni a w i e l -kości i jakości złoża jeszcze nie dokonano. Poz ostałe złoża k r u -szywa bud ow la ne go są prz ew aż ni e nie wie lk ie i ekspl oa to wa ne są przez ich pr yw at ny ch właścicieli, prywatny ch w y t wórców wyrobów b e t o n o -wych o r az ludność m i e jscową w łącznej ilości 6-7 tys. ton r o c z -nie, co zaspokaja w całości bieżą ce pot rz eb y tej grupy odbiorców.

Z jaowodu zupełnego braku złóż żwiru naturalnego, po tr ze by w o -jewództwa łódzkiego w tym zakresie zaspok aja ne są wy łącznie dzięki d ostawom z innych województw, a zwła sz cza zielonogór sk ie go , wro cł aw skiego ! opoł-skiego. Dla skrócenia pr ze ciętnej odległości przewozów kruszywa, celowe byłoby szersze niż dotychczas wykorz ys ta

-Dane pochodzą ce z kart inw en ta ryzaęyjnych złóż oraz z Ł ó d z -kiego P r zeds iębi or stwa Ceramiki Budowlanej.

nie dobrych jakościowo kruszy w z sąsiednich województw {złoża w Rydwanie, Cz at ol in ie i Oą bkowicach) oraz pod jęcie intensywnej eks- ploatacji złóż kru szywa (także żwirów) w rejonie Zdurtsktej Woli I Sieradza (m. In. złoże “Plaski I", "Piaski II" 1 "Rechla",

któ-g rych eksploat ac ję planuje się rozpocząć po гокц 1985) .

Na terenie woj ew ód zt wa łódzkiego znajdują się 2 złoża piasku kwarcow ego nad aj ąc eg o się do produkcji wyrobów s y I Ik a t o w y c h . Jed-no z tych złóż, zlo ka lizowane w Ma r i a n o w i e (północno-z ac ho dn ia część Łodzi), jest od wie lu lat w y k o r z y s tywane do produkcji cegły wapienno- pi as ko we j. Zasoby bila ns ow e w eks ploatowanej dotychczas części złoża wed łu g stanu na poc zątek 1982 r. wy nosiły 367 tys. m

1 są obecnie na wyczerpaniu, natomiast zasoby po za bi lansowe wyno-3

szące około 3670 tys. m znajdują się pod terenami leśnymi, stąd nie ma zgody na ich eksploatację. Badania geo lo gi cz ne p r z e p r o w a -dzone w 1958 r. wyk az ał y wysoki p o z i o m wód gruntowych, mi ąższość warstw y piasku nad ająca się do eksploatacji wy nos ił a tylko około 2 metrów, w związku z c zym eksploat ac ja była n Ieopłаса I n a . N a t o -miast wiercenia kont ro ln e p rzeprowadzone ostatnio wy ka za ły z n a -czne obniżen ie się zwi erciadła wod y gruntowej, obec ni e miąż sz oś ć wars tw y piasku nadającej się do eksploatacji waha się w g r a n i -cach od 6 do 8 metrów. W ostatn ic h latach teren ten został c z ę -ściowo prz eznaczony na ogródki działkowe, zaś pozo st ał a jego część jest zarez er wo wa na pod projekt ow an e osie dl e do mk ów j e d n o r o d z i n -nych, w związku z czym Wydział Planowania Przestrzenn eg o, U r b a n i -styki i' Nadzoru Bud ow lanego Ur zędu Mias t a Łodzi odma wi a códz ki em u Pr zeds iębI o r stwu Ceramiki Budowlanej zezwolenia na ek sp lo at ac ję

tej części złoża.

Dru gi e złoże piasku kwa rc owego nadają ce go się do produkcji cegły wapienno -p ia sk ow ej położone jest w miejscowości Bibianówkoło 0-zorkowa. Zasoby tego złoża udokumentowane wst ęp ni e w kategorii C , ,

3

wyno sz ą około 2,6 min m piasku kwarcowego. Przewiduje się, że d a l -sze, do kł ad niejsze badania geolo gi cz ne wy ka żą jeszcze wię ks ze г я - soby. Łódzki e P r z edsiębiorstwo Ceramiki Bu do wl an ej u z yskało zgodę na e k sploatację tego złoża (około 41 ha), dzięki czem u m o gła z o -stać podjęta decyzja o budo wi e w Bi bi an ow ie nowego zakładu

wy-Da ne po ch od zą ce z kart inw cn ta ry zacyjnych złóż oraz z Łódzkich Z a k ł a c ó w Eksploatacji Kruszywa.

twarza ją ceg o cegłę wapienno-pia sk ow ą. Ma on w przyszłości zastąpić funkcjonujący od 1965 r. zakład "Maria n ó w " 4 .

2. Baza produkcyjna m a t e r i a łów b u do wlanych z surowców poc hodzenia lokalnego

S chara kt er yz uj em y pokrótce potencjał lokalnej produkcji p o d -stawowych m a t e r i a ł ó w budow la ny ch w w o jewództwie łódzkim, są toi

1) drob no wy mi ar ow e m a t eriały ceramicz ne (łącznie z cegłą wapien-no-piask ow ą) oraz betonowe,

2 ) kr us zy wo budowlane,

3) wy roby betonowe, w tym el em en ty stropowe,

4) mat e r i a ł y izolacyjne (tylko płyty w l ó r o w o - c e m e n t o w e ), 5) m a t eriały pod ło go we z drv na,

6 ) stolarka budowl an a otworowa.

Po minięto tutaj produkcję prefab r y k a t ó w wie l k o w y m i a r o w y c h I innych elementów systemowych wytwar z a n y c h w fabrykach domów o- raz p ozostałych wyt wó rniach p o m ocniczych p r z e d s i ę b i o r s t w b u d o -wlano-m on ta żo wy ch , po nieważ nie jest ona zaliczana do produkcji lo-kalnej.

G ł ó w n y m wytwórca drobnowymiarowych m a t e r i a ł ó w ście nn yc h c e r a m i -czn yc h w woj ewództwie łódzkim jest Łódzkie Prze d s i ę b i o r s t w o C e r a -miki Budowlanej. Są one pr od ukowane w 7 zakład ac h O d działu Ł ó d z -kiego ŁPCB, a mianow ic ie ! "Wilanów" koło Strykowa, "Gospodarz" i "Ksawerów" koło Pabianic, "Nowa" I "M ło dz ie ni as ze k" w Pabianicach, " S t r y k ó w - S m o Iice" oraz "Stoki* w Łodzi. Słaba Jakość surowca p o -woduje, że prod uk uj e się pr ze wa żn ie ce głę pełną kla sy 75 lub n a j -wyżej 1 0 0, a tylko zakład "Gospodarz" w y twarza ok oło 4,2 min je-dnos te k ce ra micznych rocznie cegły kratówki, zaś zakład " M ł o d z i e -niaszek - 4,2 m i n j.c. cegły dziurawki. Zakładyi "Ksawerów", "Nowa*

i "M ło dz ie ni as ze k" nie mo g ą ko rzystać z wł a s n e g o surowca I w y k o -rzy st uj ą glinę do wo żo ną z kopałni "Gospodarz". Słabe na ogół w y -posaże ni e techniczne za kł ad ów I trudne warunki pra cy (piece k r ę -gowe) powodują, że zak ła dy te b orykają się z trudnościami, które wyn ikają m. in. ze znacz ny ch n i e d o b o r ó w w stanie zat ru dn ie ni a

(niepełna obsada jednej zmiany, chociaż w prawie wszystkich z a k ł a dach oprócz zakładu "Młodzieniaszek" Istnieje możllwość p r o w a dzenia pracy dwuzmlanowej). Z tego powodu roczna produkcja c e -ramiki czerwonej w tych zakładach wynosi około 16-20 m in j.c., podczas gdy przy pełnej obsadzie jednej zmiany mogłaby wynosić 27,4 m in j.c., zaś przy pełnej obsadzie dwóch zmian roboczych

pro-5 dukcja mogłaby wzrosnąć do 45,3 m i n j.c. rocinle .

Wyroby ceramiczne w postaci cegły palonej wytwarzane są r ów-nież przez rzemieślników zrzeszonych w Izbie Rzemieślniczej. Obecnie na terenie województwa łódzkiego działa 9 cegielni rze-mieślniczych, których roczna produkcja wynosi łącznie około 6-7 m i n J.c., zaś ich maksymalna zdolność produkcyjna oceniana Jest

na około 9 m in J.c.®

Do wyrobów ceramicznych zaliczono tu także cegłą wapienno- -piaskową, która na terenie województwa łódzkiego wytwar zana jest tylko w zakładzie "Marianów" n a l eżącym do Łódzkiego P r z e d s i ę b i o r -stwa Ceramiki Budowlanej. Zakład ten pracuje w systemie dwuzmia- n o w y m i obecnie daje roczną produkcją rządu 24-25 m in J.c. Przy zapewnieniu pełnego zatrudnienia na drugiej zmianie, cegielnia ta może dać roczną produkcją około 28 m in J.c. Z uwagi ,na w y c z e r p a -nie się zasobów piasku w części złoża udostępnionogo Łódzkiemu P r zeds iąbior s twu Ceramiki Budowlanej do eksploatacji, istnieje piina potrzeba rozwiązania problemu bazy surowcowej dla Zakładu "Marianów*. O p t y malnym w y j ś c i e m byłoby kontynu owanie produkcji w tym ŁukłidzIe poprzez udostępnienie mu dalszej części złoża przy jedn c z * s n y m przejściu na wytwarzanie cegły wapienno-piaskowej- -pyłowej. Umożliwiłoby to wykorzy stanie części pyłów dymnicowych poc hodzących z łódzkich elektrociepłowni, przy znacznym zmniejsze-niu zużycia piasku kwarcowego (wyrobisko po piasku w kopalni "Ma-rianów" Jest wykorzystywane właśnie jako wysypisko pyłów d y m n i c o -wych) . Nowy zakład mający powstać w Biblanowie nie byłby wtedy

zakładem odtworzeń i o w y m dla "Marianowa", lecz jego produkcja w ca-łości służyłaby poprawie bilansu ma t e r i a ł ó w ściennych w w o j e w ó d z -twie łódzkim"^.

J Dane z Łódzkiego Przedsiębiorstwa Ceramiki Budowlanej. 6 Na podstawie danych Izby Rzemi eślniczej w Łodzi.

Według danych uzyskanych w Łódzk Im P r zeds iębi o r stwie Ceramiki B u d o w l a n e j .

Z produkowanych na terenie województwa łódzkiego materiałów ściennych betonowy ch należy wym ienić bloczki i dyie g a z o b e t o n o w e , bet onowe pustaki oraz bloki ścienne różnego rodzaju.

.BJoczkl i dyle gazobetonowe wyt wa rz an e są wyłyc.’nie przez Przedsiębi o r s two Produkcji Betonó w "Prefabe.t" w Łodzi (ul.

Wieniaw-skiego), ba zujące na pyłach dy mn icowych pochodz ąc yc h z łódzkiej elektrociepłowni EC II. Wie tk oś ć produkcji tego zakładu wynosi

o-3

becnie około 115 tys. m , tj. około 80 m i n j.c. blo czków i dvli. Wie lkość ta ma wz rosnąć w wy ni ku prz eprowadzaneJ obecnie moder

3 nizacji i w końcu lat osiemdzi es ią ty ch ma wynieść około 170 tys. m (119 m i n j. c.) blo cz kó w i dyli gazobeto no wy ch rocznie. Zaklaá ten wy twarza również wielk ow ym ia ro we elementy osłonowa dla potrzeb budown ict wa uprze my sł ow io ne go .

Drugą grup® drobn ow ym ia ro wy ch bet on owych m a t e r i a ł ó w Ściennych stanowią pustaki i bloki, wśród który ch dominującą część stanowią pustaki "Alfa". Łączna ich produk cj a w roku 1984 wyn io sł a 29,0 iriln j.c., zaś na rok 1985 plano wa no około 30,75 m i n j.c. Pon ad p o ł o -wę tych wyrobó w wyt warza rzemiosło (62,8%). Dużą część pu st ak ów

"Alfa" wy tw ar za ją też zespoły chł op sk ie i ludność indywidualnie - 17,2 X ogólnej produkcji. Przedsiębiorstwo Produkcji Elem en tó w Bu do wlanych w Strykowie wytwarza 11,8% wyrobów oraz Łódzkie P r z e d

-siębiorstwo Ceramiki Budowlanej 6,0%, które produk uj e pustaki "Al-fa" w niektóry ch cegiel ni ac h po sezonie w y p a ł o w y m w ramach p r o -dukcji ubocznej. Pozo st ał e drobne ilości pus taków "Alfa" (łącznie 2,2%) wytwarzają: Sp ółdzielczy Kombinat Budo wl an y " K o m b u d " , W o j e -wódzki Związek Ro ln ic zych Spółdzielni Produ k c y j n y c h oraz P r z e d -siębiorstwo B udownictwa Rolniczego.

Pr odukcja pozo st ał yc h blo kó w i pu st aków ściennych jest n i e -wielka (około 2 m i n j.c. rocznie) i ob ej mu je pustaki "SM" (wytwa-rzane przez Łódzkie Zakłady Eksploatacji Kruszy wa ), bloki betonowe "M" (SKB "Kombud") oraz inne dr ob nowymiarowe el em en ty betonowe (Wojewódzki Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych)^.'

Kolej ną ważną grupą asor ty me nt ow ą lokalnej- produkcji m a t e r i a -łów budow la ny ch stanowi kruszywo, które v* woj ewództwie łódzkim

8

Dane te uz ys ka no w P r z e dsiębiorstwie Produkcji Betonów "Pre- f a b e t - Ł ó d ź " .

g

Dane na pods ta wi e informacji uz ys ka nych w Wyd z i a l e B u d o w n i c -twa UMŁ oraz na podstawie obl ic ze ń własnych.

dost arczane jest głównie przez Łódzkie Zakłady Eksploatacji K r u -szywa oraz zespoły chłopskie i dosta wc ów indywidualnych. Na łą cz -ny ilość około 1085 ton kruszywa wy do bywanego rocznie w w o j e -wód ztwie łódzkim, na tych pr od ucentów przypada okoł o 70% (bez produkcji w Za kładach ŁZEK po ło żo ny ch w wo jewództwach syslednich i bez pr zywozu spoza wojewó dz tw a łódzkiego). Pozost ał a i łoić kr uszywa wydobywana jest przez K o m unalne Pr zedslęblórstwo Transpo rt u i Sprzętu Budowlanego, W ojewódzkie P r z edsiębiorstwo D róg i M o s t ó w oraz Prz edsiębiorstwo Budown ic tw a K omunalnego w Pa bianicach, g ł ó w -nie dla potrzeb dro gownictwa i dla potrzeb własnych. Z tego wzgl j- du, jak również z uwagi na to, że po roku 1985 Ko munalne P r z e d -siębiorstwo Transportu i Sprzętu Budowl an eg o będzie stopniowo z a -przestaw ać wydobycia krus zy w (wynosi ono obecnie około 270 tys. ton rocznie, czyli blisko 1/4 ogóln eg o wydobycia) - w bilansie kru-szyw budowl an yc h uwzględniona zostanie tylko pr odukcja Łódzkich Z akładów Eksploatacji Kru szywa oraz wydob yc ie kru szywa przez

zes-10 poły chłopskie I ludność indywidualnie

Na st ępny grupę m a t e r i a ł ó w bud ow lanych stanowię wy ro by z betonu, do któ ry ch zaliczono elementy stropowe z betonu (bez w i e l k o w y m i a r o -wych) oraz różnorodne Inne drobne elementy bet onowe za wy j y t k i e m ele mentów ściennych, a więc elementy drogowe, kręgi studzienne, rury betonowe, elementy ogrodzeniowe, różne elementy dla potrzeb bud ow nictwa 'inżynieryjnego Itp. Łyczna pr odukcja tych elemen- tów wynosi obecnie około 112 tys. m rocznie, w tym około 14,5 tys. m ^ - e l e mentów stropowych. Największymi producentami wyrobów z bet onu sys P r zeds iębi or sťwo Produkcji E l e mentów B udowlanych w Stry- kowie (45,8% ogólnej Ilości), Mi ej skie P r zeds ięblor s two El ementów Bud ow lanych (31,4%) oraz Sp ołeczne P r z edsiębiorstwo Bu dowlane (11,3%). P o z ostała część (11,5% ogólnej produkcji) pochodzi od takich wyt w ó r c ó w jak: rzemiosło. P r z edsiębiorstwo Bud ow nictwa R o l n i czego, SKB “Kombud", zespoły chłopskie i producenci indywldualni, W o -jewódzki Zwiyzek Spółdzielni Produkcyjnych, O zorkowskie P r z e d s i ę bio rstwo Komunalne, Pr zeds Ięblo r s two Budo wn ic tw a Wod n e g o w K o n s t a n -tynowie, Woj ew ódzka Sp ółdzielnia Budo wn ic tw a Wiejsk i e g o oraz

Woje-1 Woje-1 wódzk ie Pr ze ds iębiorstwo Dr óg i M o s t ó w

Wedł u g danych uzyskan yc h w Łód zkich Zakł ad ac h Eksploatacji K ruszywa I w W y dziale Bu downictwa UMŁ. ,

Z materiałów izolacyjnych stosowanych w budownictwie - produkcja lokalna w województwie łódzkim obejmuje tylko płyty wlórowo-ce- mentowe, których rocznie wytwarza się około 110 tys. m 2 . Płyty te

wytwarzane sę tylko przez Miejskie Przedsiębiorstwo Elementów Budowlanych (około 84% ogólnej produkcji) oraz przez rzemiosło (po-zostałe 16% produkcji).

Z kolei, jeśli chodzi o materiały podłogowe z drewna, to sa O

one wytwarzane w łącznej Ilości 128-130 tys. m rocznie, z czego około 2/3, a więc 6 6,6% przypada na Przedsiębiorstwo Produkcji Elementów Budowlanych w Strykowie, około 28,1% na rzemiosło, za! 5,1% na Miejskie Przedsiębiorstwo Elementów Budowlanych. Pozostałe niewielkie Ilości stolarki podłogowej (0,2% ogólnej Ilości) p r o d u -kcja SK8 "Kombud* oraz Przedsiębiorstwo Budownictwa Rolniczego

(dla potrzeb własnego budownictwa).

Ostatnia grupę materiałowa, rozpatrywana vv ramach lokalnej produkcji materiałów budowlanych, stanowi stolarka budowlana o t w o -rowa. Jest ona obecnie wytwarzana w łącznej Ilości około 30 t y s . m2 rocznie, a najwięksi Jej producenci toi Komunalna P r z e d s i ę b i o r -stwo Wyrobów Budowlanych (44,0% całej produkcji), P r z e d s i ę b i o r -stwo Produkcji Elementów Budowlanych w Strykowie (22,0%), r z emio-sło (13,3%), SKB "Kombud" (9,3%) oraz Społeczne Przedsiębiorstwo Budowlane (9,2%). Pozostała część (2,1%) stolarki otworowej w y -twarzają Ozorkowskie Przedsiębiorstwo Komunalne oraz

Przedslęblor-1? stwo Budownictwa Rolniczego ".

Zgodnie z ustaleniami dotyczącymi zakresu lokalnej produkcji materiałów budowlanych, nie została tu ujęta produkcja

wielkowymia-rowych systemowych elementów prefabrykowanych, produkcja drobnych elementów betonowych i żelbetowych pochodząca z wytwórni p o m o c -niczych przedsiębi o r stw budowlanych i przeznaczona wyłącznie dla potrzeb własnej produkcji budowlano-montażowej, materiały podłogowe oraz stolarka budowlana otworowa wytwarzana w stolarniach p r z e d -siębiorstw budowlano-montażowych i zużywana dla potrzeb własnej produkcji budowlano-montażowej itp.

3. P o d s tawy I założenia do określenla potrzeb ma teriałowych budownictwa op_a rf ego na ma tercja ł ach_ pochodzących

« 1- PC.0d.4kcj i lokalnej

W latach 1981-1983 w województwie łódzkim oddano do użytku w gospo da rc e nieuspołec zn io ne j łącznie 2081 m ieszkań w bu dynkach jednorodzinnych. Daje to prz eciętnie 694 m i e s zkania rocznie, tj.

13

dokładnie tyle, ile od dano do użytku w roku 1983 . Wstępne dane za rok 1984 uzy skane w Wyd ziale Bu do wnictwa UMŁ wskazują, że liczba m i e s z k a ń od daw an yc h rocznie do uży tk u gospod ar ce nieuspoł ec zn io ne j nadal utrzymuje się w granicach 670-700 mi e s z k a ń w budownic tw ie indywidualnym. Jednocześnie Wojewódzka Oyr ek cj a Inwestycji p r z e w i -duje, że w roku 1985 odd an yc h zostanie do uży tku około 1000 m i e -szkań, natomiast założenia na dalsze lata są następujące:

1986 - 1100 mieszkań, 1987 - 1150 mieszkań, 1988 - 1200 mieszkań, 1989 - 1250 mieszkań, 1990 - 1300 mieszkań.

Daje to r a zem 6000 mie s z k a ń w budowni ct wi e indywi du al ny m w la-tach 1 9 8 6 - 1 9 9 0 1 4 .

Dla oblicz eni a potrzeb m a t e r i a ł o w y c h budown ict wa op artego na m a t e r i a ł a c h poc ho dz ąc yc h z produkcji lokalnej pr zy ję to n a s t ę p u j ą

-ce założenia: .

- pod st aw ą do obl iczeń jest liczba m i e s z k a ń w budowni ct wi e in-d y w i in-d u a l n y m oin-din-d an yc h do uży tk u w 1983 r. t j . 694 mi e s z k a n i a (co jest równe średniej rocznej z lat 19811983), łącznie z o d p o w i a d a -jącą tej ilości mie s z k a ń wielkością budow ni ct wa nie mieszkalnego w gospodar ce ni euspołecznionej,

- zakłada się wstępnie, że stopień zaspokoj en ia potrz eb p o s z -cz ególnych ro dz ajó w budow ni ct wa w zakresie rozpatr yw an yc h m a t e -ria łó w będzie ksz ta łto wa ć się w ha bach -następnych analo gi cz ni e

jak w roku 1983,

13

Na po dstawie danych z R ocznika St aty stycznego W ojewództwa Mi e j s k i e g o Łódzkiego, Łódi 1984, s. 305.

14

- pr zyjmuje się, i* udział pr zy wo zu z innych wo j e w ó d z t w na przychodów) I udział wy wo zu z terenu wo je wództwa łódzkiego (stro-na rozchodów) bida w og ól ny ch bilan sa ch ro zp at ry wan yc h m a t e r i a ł ó w ana logiczne jak w roku 1983,

- w ob li cz en ia ch nie uwzględn ia się p r e f abrykatów w i e l k o w y -m i a r o w y c h z wytwórni systemowych, wyr o b ó w z betonu, stolarki p o -dłogowej i otworowej z wytwórni pom ocniczych p r z e d s iębiorstw bu- d owjano-mo nt eż ow yc h zużywanych przez nie dla potrzeb własnej p r o -dukcji bud owlano-montażowej,

- nie uwzględn ia się również w obl iczeniach kruszy wa w y d o b y w a -nego i zużywanego dla celó w drogownictwa, w łasnych potrze b itp* przez Komu na ln e Prz ed si ębiorstwo Tr an sp or tu I Spr zę tu Budowlanego, Wojewó d z k i e P r z e d s I ę b l o r s two Oróg i M o s t ó w oraz P r z edsiębiorstwo Bud ow nictwa K o m u n alnego w Pabianicach,

- zakłada się, że proporcja m i ę d z y zużyć Iem m a ter Iałów z p r o -dukcji lokalnej przez budo wn ic tw o Indywidualne oraz uspo łe cz ni on e bę dzie kształ to wa ć się jak w roku 1983,

przy ob li cz aniu potrze b materia ło wy ch , przyj mu je się nie zmi en io no strukturę m a t e r i a ł ó w bu dowlanych, natomiast poż ędane kierunki zmian tej struktury zostaną ws ka zane przy u s t alaniu p r o -gramu produkc j I,

przy jm uj e się, że ilość m a t e r i a ł ó w nie zb ęd na do w ybudowania jednego mieszk a n i a Jednorodzinnego nie ulegnie Istotnym zmianom (średnia powier zc hn ia uży tkowa jednego mi e s z k a n i a od danego do u-żytku w gospodar ce nieus po łe cz ni on ej w 1983 r. wy ni osła 1 0 2 , 4

2 >15 m ł ,

- w obl iczeniach uwzględn ia się w zas adzie produk cj ę jed no-stek nieusp oł ec zn io ny ch , spó łd zi el cz yc h oraz tych p r z e d s iębiorstw państwowych, dla który ch funkcję org an u z a ł ożycielskiego s p e ł n i a -ją terenowe organy administracji państwowej. Wy j ą t k o w o jednak u- wzg łę dnlono również produk cj ę trzech przedsię bi or st w, dla k t ó -rych o r g a n e m założ y c i e l s k i m jest Min ister Bu downictwa, G o s p o d a r -ki Przest rze nn ej i Ochr on y środowiska, z uwagi na ich znac ze ni e w zaspokaj an iu potrzeb' województwa, w tym także potrz eb b udownictwa indywidualnego oraz z uwagi na kon ie czność uzysk an ia pełnego, nie zaś wycinkowego, obrazu żao pa tr ze nl a materiałowego. Są toi Łódzkie

P r z edslębiorstwo Ceramiki Budowlanej (tylko Oddzi a ł - Ł ó d ź , o b e j m u -jący zakłady z terenu wojewó dz tw a łódzkiego), Pr ze ds ię biorstwo Produkcji Betonów "Pre fa b e t - Ł ó d ź " , oraz Łódzkie Zakłady E k s p l o a -tacji K r uszywa (tylko kop alnie zlo ka li zowane na terenie w o j e w ó d z -twa łódzk i e g o ) .

-Analiza produleejf I zużycia podstaw ow yc h m a t e r i a ł ó w p o c h o d z e -nia Ipkalnego w 1983 r. umożliwi ła oblicze ni e Jednostkowych w s k a -źn ik ów zużycia m a t e r i a ł ó w na 1 "m ie szkanie sprowadzone" (w 1983 r. od dano do użytku 694 mie sz ka ni a) . Przez pojęcie "m ieszkanie s p r o w a -dzone" rozumie się tutaj zaanga żo wa ni e m a t e r i a ł ó w na jedno m i e -szkanie w budowni ct wi e J ednorodzinnym wraz z od powiadającą mu wi el ko ścią zużycia ma t e r i a ł ó w i wyr o b ó w poch od zen ia lokalnego przez b udownictwo pozostałe (zarówno Indywidualne, jak i uspo łe cz ni on e korzys ta ją ce z tych m a t e r i a ł ó w I wyrobów). Wsk aźnik ten stanowi więc 1/694 c z ę ś ć całej produkcji lokalnej wytworz on ej i z u ż y -tej w 1983 r. w wojewódz tw ie łódzkim. Dane doty cz ące wielkości lo-kalnej produkcji m a t e r i a ł ó w bu do wlanych w woj ewództwie łódzkim w 1983 r. uzyskane w W ydziale Bud ow nictwa UM Ł oraz obl ic zo ne na tej po dstawie wskaźniki Jednostkowego ^użyc I a ma ter I a łów w p r z e -liczeniu na 1 "mieszkanie s prowadzone” , przedstawione zostały w tab. 1. W tab. 1 za mieszczono też wskaźniki jednostkowego zużycia m a -teriałów poc ho dz en ia lokalnego obe jm uj ąc e wyłącz ni e zużycie materia-łów bud ow lanych w budowni ct wi e Indywidualnym. O brazują więc one średnie zużycie m a t e r i a ł ó w w przelicz en iu na jedno mi e s z k a n i e w b u -dow ni ctwie Je dn or od zi nn ym wraz z od po wi adającą m u częścią zużycia m a t e r i a ł ó w w po z o s t a ł y m ' bu downictwie nieuspołe cz ni on ym . Wskaźniki te, w odr óż nieniu od- poprzednich, m a j ą charakter bardziej z a g r e -gowany, pon ie wa ż dane uz yskane z W o j ewódzkiej Dyrekcji Inwe st y-cji - na pods ta wi e któryc h zostały obliczone*1 nie b yły w y s t a r c z a -jąco szczegółowe.

W danych zawartych w tab. 1 uwagę zwraca fakt, że dla stol a r -ki otworowej. wsk aźnik zużycia o g ó ł e m i wsk aź ni k zużycia w b u -do wn ic twie indyw id ua ln ym są sobie równe. Wyn i k a to z faktu, że nie cała stolarka zużywana w b u d ownictwie jest zar ej es tr ow an a w danych statyst yc zn yc h doty cz ąc yc h produkcji lokalnej. Cz ąŚó

sto-larki wyk on an a jest na m i e j s c u budowy i od razu wbu dowywana - nie stając się p r z e d m i o t e m obrotu mat er ia ła mi budowlanymi.

Wielkość pfSłiukc j i lokalnej w woj. łódzk im w 1983 r. oraz ws kaźniki jedn os tk ow eg o zużycia m a t e r i a ł ó w pochod z e n i a lokalnego

Asortyment Jednostka _{mi ary}

Wi e 1kośd produkcji I oka 1 ne j

w 1983

Wska źn ik i jedno st ko we go zużycia m a t e r i a ł ó w p ochodzenia lokalnego

(na 1 "mies zk an ie sprawdzone*} w bud ownictwie o g ó ł e m w tymi w b u d o w n i -ctwie in dywi-d u a l n y m 1 2 3 4 5 Ma t e r i a ł y ścienne d r o b n o w y m i a r o -we ogó ł e m t y s . j.c. 137 488 198,11 37,80

Materiały ścienne ce ra mi czne tys. j.c. 41 050 59,15 12,60

cegła ce ra mi cz na pełna tys. j.c. 16 656 24,00 •

wyro by ce ra mi cz ne drążone tys. j.c. 6 565 9,46 •

cęgi a wapienno- p i a s k o w a tys. j.c. 17 829 25,69 •

M e i e r i a ł y ścienne be tonowe tys. j.c. 96 43e 138,96 25,20

blr.cjki i dyle gaz obetonowe tys. j.c. 82 1 0 0 118,30 •

pustaki i bloki be to nowe tys. j.c. 14 338 2 0 , 6 6 _•

pustak i "Al te" t y s . j.c. 14 026 2 0 , 2 1 _•

p c.'st ał e pustaki i bloki tys. j.c. 312 0,45 •

♦o

iO o

1 2 ₃ 4 5 K r u s z y w o budowlane o g ó ł e m tona 750 0 0 0 1 080,00 1 0 0 , 0 0 piasek tona 516 0 0 0 743,00 . pospółka tona 234 0 0 0 337,00 W y r o b y z be tonu o g ó ł e m (bez m a t e r i a ł ó w ściennych) m3 97 264 140,15 2 0 , 0 0 e l e m e n t y stropowe be to no we m3 13 033 18,78 •

pozos ta łe wy roby z be tonu m3 64 231 121,37 _•

P ł yty w iórowo-cementowe m2 98 964 142,60 1 1 0 , 0 0

M a t e r i a ł y podłogowe z dr ew na m2 1 0 1 2 2 0 145,85 71,00

St olarka budowl an e otw or ow a m2 27 760 40,00 40,00

4. P o t r zeby województwa łódzkiego w M k r t ł l e I oka I ne j p r o d u k c j I materi a łów budo w l a n ych

a możliwości Ich zaspokojenia «г-ťjcrrs.-.~rg~.-= ľ i' j.; .^ssss... • ь * I. ' -UJ~Г. „J...

W celu zorientowania sie w wielkości produkcji przewidywanej przez p o s z c z e g ó Inycn prod uc en tó w na lata 1986-1990, Wydział Bu downictwa UMŁ rozesłał do nich jednolity wzór tabeli z prośby o podanie przewidywanej na rok 1990 wielkości po te nc jału produkcji lokalnej pos zc ze gó ln yc h as or ty me nt ów m a t e r i a ł ó w budowlanych. Z b i o r -cze zes tawienie tych wielkości podanych przez p roducentów z a w i e -ra tab. 2 , w której zostały one por ów na ne z jednej strony z w i e l k o -ścią potrzeb województwa w tym zakresie, a z drugiej strony z wiel ko śc ią produkcji lokalnej pr og ra mowanej na lata 1986-1990 przez Wydział Budow ni ct wa UMŁ.

Z danych przedstawi on yc h w tab. 2 wynika, że dla większości grup materiałow yc h, pr zewidywany przez pr od ucentów wzrost p r o d u k -cji do roku 1990 jest niewielki i prawie we wszystk ic h p r z y p a d -kach niższy od za kł adanego wzros tu rozm iar ów bud ow nictwa in dywi-dualnego. Jedynie w przy pa dk u bet on ow yc h bl oków i p u staków ści e n -nych, prz ew id ywany wskaźnik wzros tu produkcji znacznie przekrac za wskaźnik dynamiki wielkości budow ni ct wa i n d y w i d u a I n e g o .

W asort ym en ta ch trzech ga tu nk ów b loczków gazo betonowych pospó»ki oraz bet on ow yc h elem en tó w stropowych producenci zakładają na rok TJ90 prod uk cj ę mni e j s zą niż była wy ko na na w roku 1983. Zawarte w tab. 2 dane, Ilustrujące potrzeby woje wó dz tw a łódzkiego w zakresie lokalr\ej produkcji m a t e r i a ł ó w budowlan/ch, oblic zo ne zostały dla lat 1986-1990 na pod st aw ie plan ow an yc h rozmiarów bu dow nictwa indywidualnego i usta lo nych uprzed ni o w s p ó ł czynników zużycia m a t e r i a ł ó w p o c h o d z ą -cych z produkcji lokalnej. W tab. 2 po da no także różnice, jakie wystę pu ją mię d z y potrzebami woj ew ództwa oraz wielkością p r z e w i d y -wanej lokálnej produkcji m a t e r i a ł ó w b udowlanych według oceny p r o -duc entów 1 według oceny Wycfzlału B udownictwa UMŁ (niedobry lub nadwy żk i).

Jak widać, wielkości produkcji p r z ewidziane przez p roducentów na lata (Э86-1990 nie wystar cz ą na po kr yc ie potr ze b w o jewóiiztwa

ł ó d Z K i e g a . Ola większości grup mate r i ałowy cn (poza s t o l a r k ą o t w o -rową i podłogową) następ ow ał ob y system at yc zn e p o w i ę k s z a n i e się niedoboru, szczególnie znacznego w zakresie m a t e r i a ł ó w ś c i e n n y c h

T a b e I a 2 P o r ó wnanie potrze b woj. łódzkiego (ogółem) z wi el ko ścią pr zewidywanej produkcji lokalnej

w latach 1986-1990 W y s z c z e g ó 1 n i en i e M a t e r i a ł y ścienne (min drobnowymi ar owe j.c.) Kru - ■ s żywo cgó ł«m i t y s . t o n ) W y r o -by z b e t o -nu (t y s . .л3 ) Płyty w i ć- rowo c e m e n -towe (t y s . m 2 > Mate-riały podło-gowe z dre-wna (tys. m2 ) Stola-rka otwo-rowa (tys. m2 ) ogółem cegła c e r a -mi czna pe ł na wyro-by cera- micz-ne drą-żone cegła wa- pien- no- pias-kowa b 1 ocz kl gazo- beto- nowe ■pus-tak i i b i ok i b e t o -nowe 1

г

₃ 4 5 6 7 8 9 1 0 1 1 1 2 ! 1986 Po t r z e b y 21?,9 26,4 10,4 28,3 130,1 22,7 1 188,0 154,2 156,9 160,4 44,0 Pro du kc ja a 177,9 •19,2 7,3 27,9 91,0 32,5 1 188,0 130,0 133,5 145,0 36,0 b 166,0 17,8 7,2 27,9 72,1 41,0 782,5 111,3 103,0 136,0 33,2 R ó ż n i ca

a

-40,0 -7,2 -3,1 -0,4 -3?,1 >9,6 - -24,2 -23,4 -15,4 -8 , 0 b -51,9 -6 , 6 -3,2 -0,4 -58,0 ♦ 18,3 -405,5 -42,9 -53,9 -23,6 -1 0 , 8 1987 P o trzeby 277,8 27,6 10,9 29,5 136,0 23,8 1 242,0 161,2 164,0 167,7 46,0 P rodukc ja a 185, S 20,4 8,5 27,9 91,0 38,0 1 242,0 151,2 152,0 153,0 42,0

1 _{7 3 4 7 5} 6 b 169,3 _ 1 0 , 2 ?.2 27,9 73,5 R óž n i ca a -42,0 -7,2 -2,4 -1 , 6 _-45,0 b -56,*: -9,4 -3.7 j-1,6 -62,5 1988 Pot rzeby 237,7 28,8 П , 4 30,8 141,9 Produ kc Ja a 2 1 0 , 2 2 1 , 0 1 0 , 0 27,3 107,5 b 172,0 18,7 7,2 27,9 74,2 Różn t ca a -27,5 -7,8 -1.4 -2,9 -34,4 b -65,7 -1 0 , 1 _{-4,2 -2,9 -67,7} 1989 Potrzeby 247,6 30,0 1 1 , 6 32,1 147,9 Produkcja а 228,9 21,5 11,4 30,0 115,0 b 174,1 19,2 7,2 27,9 74,2 RcSżn i ca a -18,7 -8,5 -0,4 -2 , 1 -32,9 b -73,5 -1 0 , 6 -4,6 -4,2 -73,7 7 8 9 1 0 1 1 1 2 42,5 794,0 114,3 109,0 145,8 36,3 •1 ^ . 2 - _-1 0 , 0 _-1 2 , 0 -14,7 -4,0 «18,7 -448,0 -46,9 -55,5 -21,9 -9,7 24.8 43.8 44,0 ♦19,0 ■*19,2 25,8 1 296,0 168,1 171,1 175,0 46,0 1 _296,0 606,0 166,1 117,3 171,1 115,0 165,0 154,2 48,0 39,9 -490,0 -so, e -56,1 --1 0 , 0 -2 0 , 8 _-8 . 1 1 350,0 175,2 178,3 182,3 50,0 1 350,0 318,0 175,2 120,9 178,3 1 2 1 , 0 160,0 164,0 54,0 42,6

--532,0 -54,3 -57,3

-?

ŕ

.

_{, 4,}

₁₃

-16,3 •4.0 •7rÄ

;

'i !в 3

fr

■о у о

t

£

• о* ly !S-i — iu \ o* ! **> i y£j : 8 o> i/'

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 V 990 • Pot rzeby 257,5 31,2 12,3 33,4 153,7 26,9 1 404,0 182,2 185,4 189,6 52,0 Produkc ja a •245,4 22,6 12,5 30,0 119,0 61,3 1 404,0 182,2 185,4 200,0 60,0 b 178,2 20,0 7,2 27,9 75,6 47,5 830,0 124,0 127,0 189,6 46,5 R5i n i ca • a -12,1 -8,6 ♦0,2 -3,4 -34,7 ♦34,4 - - - ♦10,4 ♦8,0 b -79,3 -11,2 -5,1 -5,5 -76,1 ♦20,6 -574,0 -58,2 -58,4 -6,6 -5,5

a - wie lk oś ć produkcji wg pr ogr am u W y d z i a ł u Budow ni ct wa LMŁ, b - wie lk ość produkcji wg o- ceny producentów.

(głównie bloc zków I dyli g a z o b e t o n o w y c h ), kruszywa (zwłaszcza pos- półl^i), wyrobów z betonu oraz płyt wiórowo-cementowych. Jedynie bilans ściennych pu st aków I bl ok ów betonowych (zwłaszcza dotyczy to pu st aków " A lfa“ ) wy ka zu je znaczn ą nadwyżkę, co m o ż e c z ę ś c i o -wo złagodzić niedobór innych m a t e r iałów ściennych.

Z kolei w tab. 3 przedst aw io no dane do tyczące potrz eb samego tylko indywidualnego bu do wnictwa miesz k a n i o w e g o w wojewódz tw ie łódzkim (łącznie z odpow i a d a j ą c y m m u p o z o s t a ł y m bu d o w n i c t w e m n i e -usp oł ecznionym), obliczone w sposób analogiczny, jak zawarte w popr ze dn iej tabeli dane dotycz ąc e potrzeb w ojewództwa ogółem.

T a b e l a 3 Pr ze wi dy wa ne za potrzebowanie budown ic tw a indywidualnego na

m a t e r i a ł y pochodz ąc e z produkcji lokalnej

Asor t yment

Jednos tka mi ary

P o trzeby budo wn ic tw a Indywi duaInego

1986 1987 1988 1989 1990 M a t eriały íс lenne drobnowymi arowe m i n J.c. 41,6 43,5 45,4 47,3 49,2 m a t e r i a ł y c e r a m i -czne # m i n j.c. 13,9 14,5 15,1 15,8 16,4 ma t e r i a ł y Śc ien-ne z betonu m i n j.c. 27,7 29,0 30,3 31,5 •32,8 Kr u s z y w o budowlane tys. ton 110,0 115,0 120,0 125,0 130,0 W y r o b y 2 betonu (bez m a t , śc 1 en* nych) ty», rr? 22,0 23,0 24,0 25,0 26,0 Pły ty wlór ow o- ce - mentowe tys, m2 121,0 126,5 132,0 137,5 143,0 M a t e r i a ł y p o d ł o g o -we z drewna t y s . m2 78,1 81.7 85,2 88,0 92,3 St olarka budo wl an a

otw orowa t y s . m2 44,0 46,0 48,0 50,0 52,jO

1 r & d ł ot Materiały Wojewódzkiej Dyrekcji Inwestycji ora z o- b licze ni a własne.

Tab. 4 zawlerą wskaźniki pro centowe, któ re zostały obliczone ja-ko t

- stosunek wielkości prz ew idywanej produkcji lokalnej (wg oce ny produc e n t ó w I wg oceny Wy d z i a ł u b udownictwa LML) do potrzeb w o j e -wód zt wa ogółem,

- stosunek potrzeb budownictwa Indywidualnego do przewidywanej wielkości produkcji lokalnej og ółem (również wg oceny produ ce nt ów 1 wg oceny Wy d z i a ł u Budowni ct wa LMŁ).

Jeśli chodzi o trzy pi erwsze grupy mate ri ał ów , tj. m a t eriały ścienne, kr us zy wo I wyroby z betonu, to obser wu je się stopniowe o b -niżanie wska źn ik a zaspokoj en ia potrzeb województwa. Natomiast dla po zo stałych grup mate r Iałów (stolarka otworowa, podł og ow a I płyty w i ó r o w o - c e m e n t o w e ) , wsk aźnik zaspoko je ni a potrz eb wojew ód zt wa w la-tach 1986-1990 nie znacznie wzrasta. W o d w rotnym ki eru nk u zmie-ni ają się wartości wskaźn ik a procento we go udział u potrzeb b u d o -w nic t-w a Indywidualnego w prz ew idywanej wielkości produkcji lokal-nej. Dla trzech pi er ws zy ch grup m a t e r i a ł o w y c h (materiały ściennę, kru szywo i wy roby z betonu) wzrasta on nieznacznie, natomiast dla p ozostałych grup m a t e riałowych ws ka źn ik ten w latach 1986-1990 wyr aźnie maleje. Wartość tego wska źn ik a przekrac za ję ca 100X (syt ua cja ta dotyczy płyt wlóirowocementowych i stolarki otworowej) o z n a -cza, że przewi dy wa na przez p roducentów wielko ść produkcji nie tylko nie wystar cz a na po krycie potrze b całego woj ewództwa łódzkiego, ale nawet na pokrycie samych tylko potrzeb budo wn ic tw a indywidualnego. Przewidywane wielkości produkcji lokalnej według oceny Wyd z i ału B u d o w -ni ct wa UMŁ zaczerpnięte zostały z "Programu rozwoju produkcji

16 m a t e r i a ł ó w budow la ny ch w woj ew ód zt wi e łódzkim w latach 1985-1990* . Zakład an e pie rw ot ni e w tym program ie wielkości produkcji zostały sk or ygowane z uwagi na zmianę p rzewidywanych rozm ia ró w b u d o w n i c -twa (po czątkowo za kładano wybu do wa ni e w latach 1986-1990 około 5000 m i e s z k a ń w bud ow ni ct wi e indy wi du al ny m czyli po 1000 m i e s z -kań rocznie, natomiast ak tualne założenia Woj ewódzkiej Dyrekcji

Inwestycji prz ew id uj ą wybu do wa ni e w tym okresie 6000 mieszkań, tj. od 1100 w roku 1986 - stopniowy wzrost do 1300 m i e s z k a ń w roku 1990) .

Osi ąg nięcie zakłada ny ch w "Progra mi e rozwoju", a następnie skory go wa ny ch i p r zedstawionych w tab. 2 wielkości produkcji, poz- woI iłoby na i

*16

G . K u f m a , E . M a I a r z , J . W a I e w i c z , P r o g r a m rozwoju produkcji m a t e r i a ł ó w b udowlanych w wo je wództwie łódzkim 1985-1990, Wydział Bu do wnictwa U M Ł , gru dz ie ń 1984.

Wska rnik zaspokojenia potrzeb woj. łódzkiego w zakresie m a t e r i a ł ó w poc ho dz ąc yc h z produkcji lokalnej

(w X ) Ma t eriały ścienne drobnowymi arowe K r u s z y wo b u -Wyroby z betonu Płyty wi óro-Mate- r i a ły Sto I a r -ka otwo-Rok O g ó ł e m Ma t e- r i ały c e r a -mi cz- ne Ma te- r i a ł у b e t o -nowe

dów I ane bez mate r i ałów ścIen- nych •wo-ce- men t o - we p o d ł o -gowe z drewna rowa 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Stosunek wielkości produkcji wg programu W y działu Bud ow ni ct wa UMŁ do potrzeb woj. ogółem

1986 81,6 83,6 80,8 100,0 84,3 85,1 90,4 81,8

1987 81,6 83,5 80,7 100,0 93,8 92,7 92,4 91,3

1988 88,4 83,0 90.8 100,0 100,0 100,0 94 ,3 100,0

1989 92,4 85,1 95,6 100,0 100,0 100,0 98,7 108,0

1990 95,3 84,7 99,8 100,0 100,0 100,0 105,5 115,4

Stosunek wielkości produkcji do potrzeb woj wg oceny pr od ucentów o gół e m 1986 76,2 81,3 74,0 65,9 72,2 65,6 85,3 75,5 1987 74,3 78,4 72,6 63,9 70,9 66,5 86,9 78,9 1988 72,4 75,8 70,9 62,2 69,8 67,2 88,1 83,1 1989 70,3 73,5 69,0 60,6 69,0 67,9 90,0 85,2 1990 69,2 71,7 68,2 59,1 68,1 68,5 96,5 89,4 Stosunek i

potrzeb budown ic tw a indywidualnego do wielkości produkcji wg pr og ra mu W ydziału B udownictwa UMŁ

1*86 23,4 25,6 22,4 9,3 16,9 90,6 53,9 122,2 19S7 23,4 25,5 22,5 9.3 15,2 83,2 52,7 109,5 1 9 за * 21,6 25,6 20,0 9,3 14,3 77,1 51,6 100,0 j U . 9 I 20,7 25,1 19,0 9,3 14,3 77,1 49,3 92,6 h S 9 0 20,0 25,2 18,2 9,3 14,3 77, 1 46,? 86,7

Tabela 4 (cd.)

1 2 _{3 4 . J 6 7 8 9}

Stosunek potrzeb budownictwa indywidualnych do wielkości produkcji wg ocen y pr od ucentów

1986 25,1 26,3 24,5 14,1 19,8 117,5 57,1 132,5

1987 25,7 27,2 25,0 14,5 20,1 116,1 56,0 126,7

1988 26,4 28,1 26,6 14,9 20,5 114,8 55,3 120,3

1989 27,2 29,1 26,3 15,3 20,7 113,6 53,7 117,4

1990 27,6 29,8 26,6 15,7 21,0 112,6 50,4 111,8

L r 6 d ł oi Obliczenia własne na podstawie danych uzyskanych w W y d z i a l e Bud ow ni ctw a UMŁ.

- stopniowe zmniejszenie n i e doboru m a t e r iałów ściennych z 40- -42 m i n j.c. w latach 1986-1987 do około 12 m i n j.c. w roku 1990 z pe rs pektywy wy el im in ow an ia go po roku 1990,

- zrównoważenie bila ns u kr us zy wa w c a łym okresi e 1986-1990, - wyelimin ow an ie nie doboru wyr o b ó w z betonu począ ws zy od roku 1988, w tym ele mentów stropowych od roku 1987,

- wyelimin ow ani e niedob or u płyt wiórowo c e m e n t o w y c h 1 stol a r -ki ot worowej w roku 1988, zai n i e doboru m a t e r i a ł ó w podłogo wy ch z drewna w 1990 r.

/

5. Kierunki działania w celu zrównoważeni a bilans u ma t e r i a ł ó w budowl an yc h pochodzą cy ch z produkcji lokalnej

Dla zrównoważeni a bila ns u ma t e r i a ł ó w bu dowlanych, po ch od zą cy ch z produkcji lokalnej w latach 1986-1990, kon ie cz ne jest przy ję ci e (z pewnymi m o d y f i k a c j a m j ) oraz zreaI izowanie rozwi ąz ać i p r z e d s i ę -wzięć zap ro po no wa ny ch w cy t o w a n y m już "Programie rozwoju" o p r a c o -w a n y m -w Wydz iale Bu do -wnict-wa Łi^Ł, a -w a n o -w i c i e i

- zw ię kszenie produkcji PP B "Prełabet-Łódź" do 119 m i n j.c. (170 týs. m ) blo cz ków i dyli gazobeto no wy ch w 1S90 r. po m o d e r n i -zacji zakładu,

- pełniej sz e wykor zys t an i e moc y produk cy jn ej w zakładzie, ".Ma-rianów" do czasu wybudo wa ni a no wego zakładu (od tw or ze ni ow eg o dla "Marianowa") w celu uzyskania produkcji rzędu 28 m i n j.c. cegły w a -pie nn o piaskowej w latach 1996-1S83, a po u r u chomieniu nowego

zakła-du syIikatowego w Bibianowle - co najmniej 30 min j.c. cegły wa- p Ie n n o - p Iaskowej w latach 1989-1990 łącznie z obu zakładów,

- dzięki zw ię kszeniu stopnia wy ko rz ystania moc y pro dukcyjnej w ce gi elniach Łód zk ie go Przedsiębiorstwa Ceramiki Budowlanej - Oddział Łóuf (zwłaszcza dzięki uzu pe łn ie ni u br ak ów w stanie zatrudnienia), a także w cegie ln ia ch rz em ie ślniczych zwiększenie produkcji c e -gły ceramicznej pełnej do 22,6 min j.c., zai ceramicz ny ch wyrob ów drąż on yc h do 12,5 m i n j.c. w 1990 r.,

- zwiększenie stopnia wyk or zystania m o c y pr od uk cyjnych u d o -tychczasowych pr od ucentów bet on ow yc h bloków i pus taków Ściennych (zwłaszcza pus taków "Alfa") 1 ewentu al ne uruchom ie ni e tej p r o d u k -cji w Innych zakładach (np. rzemieślniczych), tak aby łączna ich pr odukcja wzrosła w , 1990 do 61 m i n j.c.

Pow yższe prze ds ię wz ię ci a powinny łącznie poz wolić na z m n i e j -szenie niedo bo ru m a t e r i a ł ó w ściennych w wo je wództwie łódzkim do okoł o 12 m i n j.c. w roku 1990. Taką Ilość m a t e r i a ł ó w ściennych - dla całkow it eg o zaspokoj en ia potrzeb - nal eż ałoby sprowadzić spoza woj ew ództwa łódzkiego (np. przez wykorzystanie produkcji zakładów Łódz ki eg o Pr zed si ębiorstwa Ceramiki Budowlanej zna jd uj ąc yc h się w wo jewództwach sąsiednich).

Jeśli chodzi o zrównoważenie bil a n s ó w po zo stałych grup mat e-t riałowych, to możliwości są następujące)

1) W zakresie kruszywa, powinno być ono uzy skane dzięki o d p o -w i e dniemu zwię ks ze ni u wyd ob yc ia przez Łódz ki e Zakłady E k s p l o a t a -cji Kr us zywa oraz zespoły chłopskie I indywidualnie ludność, zaś w przypa dk u bra ku możliwości całko wi te go zaspokoj en ia potrz eb w ramach wo je wództwa łódzkiego - przez wy korzystanie kr usz yw a w y d o -by wa nego przez Zakłady ŁZEK znajdujące się w sąsied ni ch w o j e -wództwach.

2) Zr ów no ważenIe bil an su wyrobów z bet onu będzie mo żliwe, p o -czą ws zy od roku 1986, jednakże pod w a r u n k i e m stopniowego

zwiększę-3 3

nia Ich produkcji od 130 tys. m w roku 1986 do około 182 tys. m w 1990 r. (w tym eleme nt ów stropowych z be tonu z 17,0 do 2 U, U tys. m 3 ). Do osiąg ni ęc ia tej wielkości produkcji powinni przyczynić się przede w s z y s t k i m najwięksi dotych cz as producenci wyr o b ó w г be-tonu, a w i ę c t Mie j s k i e P r z edsiębiorstwo Ele m e n t ó w Budowlanych, Przed-si ęb iorstwo Produkcji E l e mentów Budowl a n y c h w Strykowie, S p o ł e -czne Przedsięb i o r s t w o Budowlane, S p ó łdzielczy Kombinat Budow la ny •Kombud" oraz rzemiosło.

3) Równie* w zakresie płyt wiórowo-cementowych pokrycie zwię-kszo ny ch potrzeb w ojewództwa możliw e będzie poc zą ws zy od 1988 r. Według Wydziału Budownictwa UMŁ wymagaó to jednak będzie

zwię-j

kszenia produkcji tych płyt od 133,5 tys. m w roku 1986 do185,4 tys. m 2 w roku 1990. Oo tej wielkości powinni zwiększyć łącznie swoją produkcję obecni wytwórcy, tj. Mie jskie Pr zeds Ięblor s two E- lementów Budo wl an yc h oraz rzemiosło. W przypa dk u braku takiej m o -żliwości, należał ob y do datkowo ur uchomić produ kc ję płyt wlórowo- -ce me nt ow yc h w Innych zakładach.

4) W odnies ie ni u do m a t e r i a ł ó w pod ło go wy ch z drewna oraz sto-larki budowlanej otworowej, wielkości produkcji zakładane przez Wy-dział Budow ni ct wa Ur zędu Miasta Łodzi zapewniają uzy sk an ie w la-tach 1989-1990 niewielkiej nadwyżki w stosunku do zwi ększonych o- bec ni e potrzeb budo wn ic tw a kor zy st aj ąc eg o z lokalnej produkcji m a t e r i a ł ó w budowlanych.

Tak więc tylko w odni es ie ni u do m a t e r i a ł ó w śc iennych nie z a -kłada się całkowitej likwidacji nied ob or u do roku 1990, co wynika z ograni cz on yc h możliwości zwiększenia produkcji przez d o t y c h c z a -sowych wytwórców, ograniczonej możliwości zastępo wa ni a (s ubstytu-cji) wyrob ów ceg la rsklch oraz ga zo be to nu przez pustaki I bloki be to nowe (przy ogó l n y m niedo bo rz e m a t e r i a ł ó w ściennych może w y s t ą -pić nadmiar p u staków "Alfa" nie znajduj ąc yc h nabywców), a także z konieczności ost ro żn eg o pro gr am ow an ia inwestycji nowych, jak też poleg a j ą c y c h na rozbudow ie lub modernizacji istniejących zakładów z uwágl na ogran ic zo no ść środków finansowych, jakie m o żna na te cele przeznaczyć.