Jacek Rydlewski,Paweł
Valde-Nowak
Sromowce Wyżne - Kąty, gm.
Czorsztyn, woj. nowosądeckie
Informator Archeologiczny : badania 14, 21-22
21
łych. Sondaże zeszłoroczn e zostały w ięc niejako wchłonięte p rzez j e den wykop główny /1/80/, który osiągnął ro zm iary 353 m2. Wykonano również dwa szurfy geologiczne o w ym iarze 6 m2 każdy, jeden w za chodniej, drugi w północnej części stanowiska. Łącznie powierzchnia przebadana w ciągu dotychczasowych sezonów wynosi 367 m2. Uzyska no 1482 zabytki, pochodzące w dużej m ie r2e z obszaru skupienia c zę ś ciowo przebadanego w 1978 r . Zabytki w skupieniu zalegają w układzie zaburzonym p rzez działanie procesu koluwialnego, n iszczącą ro lę sy stemu korzeniowego drzew porastających niegdyś teren stanowiska i w reszcie p rzez działalność zw ierząt ryjących. Podkreślić jednak na leży, że zakłócenie układu pierwotnego nie było duże. Przem aw iać za tym może zbieżność surowcowa wyrobów w danych partiach skupienia, jego regularnie owalny zarys, obecność składanek pomiędzy wyrobami, a także grupowanie się wyrobów powiązanych funkcjonalnie /np. rd ze nie, tłuczki/.
Struktura wewnętrzna inwentarza uzyskanego w br, je s t następu ją ca : rdzenie - 37, odłupki i ich fragmenty - 917, w ióry i ich fragm en ty - 134, okruchy i surowiaki - 132, tłuczki i ro zc ie ra c ze - 75, r y l- czaki - 2, narzędzia - 124. W grupie narzędzi wystąpiło: 38 drapaczy, 15 rylców , 13 tylczaków, 12 półtylczaków, 4 przekłuwacze, 2 zgrzebła, 1 wiertnik, 3 skrobacze w ielorakie, 1 kombinowane, 4 fragmenty na rzęd zi oraz 31 odłupków i wiórów retuszowanych /w tym wnękowe/. Struktura surowca: krzem ień jurajski podkrakowski - 51, obsydian - 22, granit i piaskowiec - 75 /m .in. tłuczki/, nieokreślone - 2. P o zo stałe wyroby zostały wykonane z m iejscowego radiolarytu pienińskiego różnych odmian. Uzyskane zabytki można łączyć z szeroko pojętą fazą osadnictwa ludności z tylczakam i łukowymi i drapaczami tarnowiański- m i. Po badaniach tegorocznych można przyjąć, że większość stanowi
ska została przebadana.
Planowana je s t ewentualna kontynuacja prac wykopaliskowych w form ie uzupełniających sondaży kontrolnych.
SROMOWCE W Y Ż N E -K Ą T Y Uniwersytet Jagielloński gm, Czorsztyn Instytut A rch eologii woj. nowosądeckie
Badania prowadzili m gr Jacek Rydlewski, m gr Paweł Valde-Nowak. Finansowała Okręgowa Dyrekcja Gospodarki Wodnej w Krakowie, Drugi sezon badań. Obozowisko s chy łk o w o pale olity c z ne.
Wytyczono 3 wykopy szerokoprzestrzenne o raz 2 sondaże, r o z kopując ogółem 239 m2.*i Niestety najbogatszy w zabytki wykop 11/79/
80 ze względu na pokrycie pola uprawami tylko częściow o mógł by£ rozszerzon y. Wyniki sondaży upoważniają do stwierdzenia, iż stano wisko ma znacznie większe ro zm iary, niż pierwotnie przypuszczano.
22
Potw ierdzone natomiast zostały ubiegłoroczne obserw acje dotyczące rozm iarów przeobrażeń stokowych na stanowisku, a tym samym z a burzeń pierw otnego układu piani graficznego.
Uzyskano 1952 w yroby radiolarytow e i krzem ienne o ra z liczn ą s e r ię tłuczków, podkładek i retuszerów kamiennych. W raz z inwenta rzem ubiegłorocznym daje to s e rię około 3 tys, wyrobów, w tym 60 n arzęd zi. W śród ogrom nej przew agi radiolarytu pienińskiego w ystą p iło także 67 wyrobów z importowanego k rze m ie n ia czekoladowego, bałtyckiego oraz ju rajsk iego podkrakowskiego. Rdzenie zespołu są w przewadze jednopiętowe w iórow e i wiórów o-odłupk owe, rza d ziej dwupiętowe. Struktura grupy n arzędzi: 10 drapaczy, 7 rylców , 1 pół- tylczak, 1 w iórow iec, 5 przekłuwaczy, 3 zgrzeb ła, 10 zbrojników tylcowych /w tym form y geom etryczne/ 23 w ió ry i odłupk i retu szo wane. Inwentarz związany je s t z tzw. późnym technokompleksem magdaleńskim.
Badania będą kontynuowane.
W IE R ZB IC A P. P. Pracow nie K onserw acji w oj. radom skie Zabytków
Stanowisko " Ż e le " Pracownia A rch eologiczn o-Kons er w ator ska
Oddział w W arszawie
Badania prowadziła m gr Hanna M łynarczyk, Finansowała WSI w Radomiu. P ie rw s z y sezon badań. Kopalnia krzem ien ia "czekoladow ego" ze schyłkowego paleolitu, neolitu i wczesnego brązu.
W związku z zagrożen iem kopalni k rzem ien ia "czek oladow ego" " Ż e le " p rzez rozbudowę Cementowni "P r z y ja ź ń " przystąpiono do r e a liz a c ji programu prac badawczych ę> charakterze ratowniczym .
Na podstawie przeprowadzonej jesien ią 1979 r . inw entaryzacji pow ierzchniowej stanowiska określono przybliżon y zasięg kopalni, r e jony prawdopodobnego występowania szybów, pracowni k rze m ie n la r-
skich ich ogólną chronologię o ra z kierunki przetw órstwa surówca. Ponadto określono stopień zn iszczen ia stanowiska. W 1980 roku kon tynuowano rozpoznanie kopalni. Pracownia Stosowania Metod G eofi zycznych IHKM P A N przeprow adziła badania geofizyczn e dwóch w y cinków pola górn iczego. Wykonano także plan hipsom etryczny kopalni.
W rejon ie północnym pola górn iczego założono dwa wykopy a r cheologiczne.
Wykop 1/80 obejm ował obszar 50 m2. Celem badań w tym m ie j scu było uzyskanie danych um ożliwiających charakterystykę obiektów eksploatacyjnych kopalni. Na głębokości 30 cm od powierzchni obszar
