KRYTERIA ALGEBRAICZNE STABILNOŚCI UKŁADÓW LINIOWYCH
Zadanie 1 Problem:
Zbadać stabilność układu zamkniętego przedstawionego na schemacie według kryterium Hurwitza.
x(t)
y(t)
G
1
(s)
G
2
(s)
Rys 1. Schemat układu regulacji
Rozwiązanie:
Transmitancja układu otwartego ma postać : Transmitancja układu otwartego (1) powstała z wymnożenia transmitancji w bloczkach
( ) ( )( )
4
2
1
6
+
+
=
s
s
s
s
G
o (1)Transmitancja układu zamkniętego ma postać:
( )
( )
( )
s G s G s G o o z = +1 (2) Transmitancja układu zamkniętego ma
postać (2) ponieważ jest to układ ze sztywnym sprzężeniem zwrotnym
( ) ( )( )
4
2
1
6
6
+
+
+
=
s
s
s
s
G
z (3)Równanie charakterystyczne układu zamkniętego ma postać: s(4+s)(2s+1)+6=0
(4s+s2)(2s+1)+6=0 8s2+4s+2s3+s2+6=0
2s3+9s2+4s+6=0 (4) Współczynniki wielomianu : a0=6 , a1=4 , a2=9 , a3=2
Liczymy stabilność układu: Sprawdzamy warunki Hurwitza:
1)warunek konieczny-wszystkie współczynniki wielomianu dodatnie. W równaniu (4) wszystkie współczynniki istnieją i są dodatnie , więc układ zamknięty może być stabilny , ale nie jest to pewne. 2)warunek wystarczający-wyznaczniki Hurwitza i jego podwyznaczniki mają wartości większe od zera. Stopień wielomianu n=3
Zgodnie z tabelą wyznacznik Hurwitza ma postać:
= = ∆ − − − − − − − 0 2 1 0 3 2 3 4 5 1 2 3 1 0 0 0 0 a a a a a a a a a a a a a a n n n n n n n n n (5)
(
)
(
0 0 4 9 9 0 6 6 2)
216 72 144 0 6 0 0 9 2 0 6 4 9 6 0 0 9 4 6 0 2 9 3 > = − = ⋅ ⋅ + ⋅ ⋅ + ⋅ ⋅ − − ⋅ ⋅ + ⋅ ⋅ + ⋅ ⋅ = = ∆ (6)Podwyznacznik drugiego rzędu:
> = = ⋅ − ⋅ = = = ∆ 9 4 6 2 36_12 24 4 6 2 9 1 0 3 2 2 a a a a (7)
Podwyznacznik pierwszego rzędu:
∆1=a2=9>0 (8)
Drugi warunek Hurwitza jest spełniony, a zatem układ zamknięty jest stabilny.
Zadanie 2 Problem:
Zbadać stabilność układu regulacji przedstawionego na schemacie stosując kryterium Hurwitza . Sprawdzić stabilność układu otwartego i zamkniętego.
x(t)
y(t)
G
1
(s)
G
2
(s)
Rys.1.Schemat układu regulacji
Rozwiązanie:
Transmitancje poszczególnych elementów:
( )
2
5
1=
+
s
s
G
(1)( )
2
5
4
2=
+
s
s
G
(2)Transmitancja układu otwartego:
( ) ( )(
4
5
2
)
20
0=
+
+
s
s
s
G
(3) Wyznacznik ∆2 powstał przez wydzielenie podwyznacznika z ∆3 = ∆ 0 0 0 9 4 6 0 2 9 3 Transmitancja układu otwartego powstała po wymnożeniu transmitancji w bloczkach czyli wzorów (1) i (2)Równanie charakterystyczne dla układu otwartego:
(s+4)(5s+2)=0 (4)
5s2+22s+8=0
Współczynniki wielomianu: a2=5 , a1=22 , a0=8 Liczymy stabilność układu otwartego:
Sprawdzamy warunki Hurwitza:
1)warunek konieczny-wszystkie współczynniki wielomianu dodatnie. W równaniu (4) wszystkie współczynniki istnieją i są dodatnie , więc układ zamknięty może być stabilny , ale nie jest to pewne. 2)warunek wystarczający-wyznaczniki Hurwitza i jego podwyznaczniki mają wartości
większe od zera.
Stopień wielomianu n=2
Zgodnie z tabelą wyznacznik ∆n=∆2 i ma postać:
0 176 8 0 5 22 0 0 2 1 2 3 1 2 = > = = = ∆ − − − a a a a a a a n n n n (5)
Podwyznacznik pierwszego stopnia:
0
22
1 1 1=
=
=
>
∆
a
n−a
(6)Drugi warunek Hurwitza jest spełniony ponieważ wyznaczniki (5) i (6) są dodatnie , a zatem układ otwarty jest stabilny.
Badamy układ zamknięty:
Transmitancja układu zamkniętego wynosi:
( )
( ) ( )
( )
s G s G s G s Gz 2 1 1 1+ = (7) Równanie (4) powstaje poprzez przyrównanie mianownika transmitancji do zera Określamy wyznacznik Hurwitza (5) i jego podwyznacznik (6) Transmitancja układu zamkniętego ma wzór (7) ponieważ układ jest ze sprzężeniem zwrotnym Po podstawieniu wzorów (1) i (2) do wzoru (7) i wymnożeniu otrzymujemy:( )
28
22
5
10
25
2+
+
+
=
s
s
s
s
G
z (8)Równanie charakterystyczne dla układu zamkniętego ma postać:
5s2+22s+28=0 (9)
Współczynniki wielomianu: a2=5,a1=22,a0=28 Liczymy stabilność układu zamkniętego: Sprawdzamy warunki Hurwitza:
1)warunek konieczny-wszystkie współczynniki wielomianu dodatnie. W równaniu (9) wszystkie współczynniki istnieją i są dodatnie , więc układ zamknięty może być stabilny , ale nie jest to pewne. 2)warunek wystarczający-wyznaczniki Hurwitza i jego podwyznaczniki mają wartości większe od zera. Stopień wielomianu n=2
Zgodnie z tabelą wyznaczników obliczamy wyznacznik Hurwitza ∆2 i jego podwyznacznik ∆1:
Podwyznacznik pierwszego stopnia:
0
22
1 1 1=
=
=
>
∆
a
n−a
(10)Wyznacznik drugiego stopnia:
(11)
0
616
0
5
28
22
28
0
5
22
0
0 2 1 2 3 1 2>
=
⋅
−
⋅
=
=
=
=
=
∆
− − −a
a
a
a
a
a
a
n n n nDrugi warunek Hurwitza jest spełniony. Wszystkie wyznaczniki (10), (11) są większe od zera więc układ zamknięty także jest stabilny.
Zadanie 3
Problem:
Układ regulacji składa się z obiektu regulacji opisanego równaniem różniczkowym:
T
oy
k
x
dt
dy
+
=
⋅
⋅
oraz , regulatora opisanego równaniem różniczkowym:
T
1dt
de
T
x
dt
dx
+
=
⋅
⋅
2Rys.1. Schemat blokowy układu
Zbadać stabilność układu zamkniętego.
Dane:
T
o= 20 [s], T
2= 10 [s], T
1= 2[s] , k =5, k
2=3, przyjmując zerowe warunki początkowe.
Rozwiązanie:
Wyznaczamy transmitancje operatorową obiektu:
20
+ y
=
dt
dy
⋅
5
⋅x20s
⋅
Y
(
s
)
+
Y
(
s
)
=
5
⋅
X
(
s
)
Podwyznacznik pierwszego stopnia powstał z wydzielenia z wyznacznika Hurwitza ∆2:
=
∆
28
0
5
22
2Transformatę operatorowa obiektu można wyznaczyć przez
wyznaczenie transformaty Laplace’a .
G(s) =
)
(
)
(
s
X
s
Y
R
x(t)
OR
y(t)
e(t)
+
-
y
zad(t)
G(s) =
1
20
5
)
(
)
(
+
=
s
s
X
s
Y
(1)
Wyznaczamy transmitancje operatorową regulatora:
2
dt
de
x
dt
dx
+
=
⋅
10
⋅
2
⋅
s
⋅
X
(s
)
+X(s) = 10 E(s)
H(s) =
1
20
10
)
(
)
(
+
=
s
s
s
E
s
X
(2)
Transmitancja operatorowa układu otwartego:
G
o(s) = G(s) H(s) =
1
20
10
1
2
5
+
⋅
+
s
s
s
(3)
G
o(s) =
)
1
2
(
)
1
20
(
50
+
⋅
+
s
s
s
Transformatę operatorowa regulatora można wyznaczyć przez wyznaczenie transformaty Laplace’a.
Transformatę operatorową układu otwartego powstała z wymnożenia G0(s) = G(s) * H(s) (3)
Wyznaczamy równanie charakterystyczne układu:
1+
)
1
2
(
)
1
20
(
50
+
⋅
+
s
s
s
= 0 (4)
(20s+1)(2s+1) + 50s = 0
40s
2+ 20s + 2s +1 + 50s = 0
40s
2+ 72s + 1 = 0
(5)
Aby wyznaczyć równanie charakterystyczne układu należy przyrównać do zera mianownik i wyliczyć pierwiastki.
Równanie charakterystyczne to można obliczyć stosując wzór : 1+Go(s) = 0
∆ = 5024
s
1=
=
−
1
,
785
s
2=
=
−
0
,
015
W tym przypadku widać bezpośrednio , że układ zamknięty jest stabilny, ponieważ oba pierwiastki
istnieją i mają wartości rzeczywiste mniejsze od zera s
1,2<0.
Obliczamy ∆ oraz pierwiastki s1,s2 na podstawie wzorów