Marek Gumkowski, Andrzej Z.
Makowiecki
"Tadeusz Żeleński (Boy)", Andrzej Z.
Makowiecki, Warszawa 1974 :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 18/1 (55), 245
( I I ) MAKOWIECKI An drzej Z . : Tadeusz Ż e le ń s k i (B o y ). War szawa 1974, W .Pow sz., s s . 313, n lb . 3» i l u s t r . , z ł 2 7 , -P rz y stę p n ie n apisan a m on ografia, w k t ó r e j autor s t a r a s i ę p rze d sta w ić Boya m ożliw ie w szechstronn ie - n ie ty lk o j a ko krytyka i p is a r z a , a le także jako p u b lic y s t ę , tłum acza, d z ia ła c z a sp o łe c zn e g o . Oprócz wypowiedzi drukowanych wyko rzy sta n o tu rów nież korespondencję Boya. W b i b l i o g r a f i i za m ykającej tom z n a jd u je s i ę l i s t a o rygin aln y ch utworów i p rzekładów , k tó re w yszły spod p ió r a Tadeusza Ż e le ń s k ie g o , o raz z e sta w ie n ie n a jw a ż n ie jsz y c h opracowań książkowych d o ty czących je g o tw ó rc z o ś c i.
BP/55/57 M.G.
( I I ) MARCZYŃSKI Jacek: K on strukcja dramatów Zbigniew a H e rb e rta . "P r z e g lą d Humanistyczny" 1974 nr 5 8. 103-116. P ró b u ją c , na w s t ę p ie , o k r e ś lić cechy gatunkowe dramatu au tor poszukuje w d z i e l e lit e r a c k im wyznaczników um ożliw ia jących p rze k ła d te k stu na s p e k ta k l, zaś w o p is ie sp ek tak lu w yk orzy stu je wyodrębnione p rzez T.Kowzana systemy znaków stosowanych w t e a t r z e ; tworzą one t e a t r a ln ą "la n g u e ", a każ da nowa in s c e n iz a c ja stanow i " p a r o l e " . R ozróżn ien ie to p ro ponuje au tor z a s tą p ić terminem " k o d " i "kom unikat". S p e k ta k l, powtarza a u to r za Z.O sińskim , może mieć fa k t u rę p o lifo n ic z n ą i homofoniczną; p o d z ia ło w i temu odpowiada p o d z ia ł dramatów na p o lifo n ic z n e i hom ofoniczne. Dramaty Z .H e rb e rta są utwo rami homofonicznymi: c o ra z w iększą r o lę p e łn i w nich c is z a , m ilc z e n ie , k tó re s t a je s i ę partnerem bohaterów np. w "Drugim p o k o ju ". "L a le k " z o s t a ł nazwany p rze z H erberta "sztu k ą na g ło s y " . Kontekstem d la analizow anych dramatów H erberta j e s t w a rty k u le a n g ie ls k i dramat p oetycki D.Thomasa i T .S .E lio t a oraz rozw ój p o l s k ie j d ra m a tu rg ii, j a k i n a s t ę p ił na przełom ie l a t p ię ć d z ie s ią t y c h i s z e ś ć d z ie s ią t y c h .
