Sławomir Franek
Wieloletnia prognoza finansowa
-przymus czy potrzeba?
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H, Oeconomia 46/3, 251-259
U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N – P O L O N I A
VOL. XLVI, 3 SECTIO H 2012
Katedra Finansów, Uniwersytet Szczeciński
SŁAWOMIR FRANEK
Wieloletnia prognoza finansowa – przymus czy potrzeba?1 Multi-year financial forecast – compulsion or need?
Słowa kluczowe: finanse publiczne, wieloletnie planowanie budżetowe Key words: public finance, multi-year budgeting
Wstęp
Jednym z postulatów nauki finansów publicznych w zakresie poprawy przej-rzystości i skuteczności jest wydłużenie horyzontu czasowego w procesie plano-wania budżetowego. Na poziomie samorządowym postulat ten znalazł odzwier-ciedlenie we wprowadzonym zapisami ustawy o finansach publicznych z 2009 roku obowiązku przygotowywania Wieloletniej prognozy finansowej (WPF). W praktyce jednak rozwiązania zastosowane przy konstrukcji WPF spotykają się z powszechną krytyką, której symptomatycznym przykładem może być następu-jące stwierdzenie C. Kosikowskiego: „instytucja wieloletniej prognozy finanso-wej została unormowana w sposób karykaturalny i jej przydatność w praktyce jest iluzoryczna”2. Nic więc dziwnego, że WPF jest traktowana jako rozwiązanie,
1Praca naukowa finansowana ze środków na naukę w latach 2010–2011 jako projekt badawczy
nr N N113 322 738.
2C. Kosikowski, Naprawa finansów publicznych w Polsce, Wydawnictwo Temida 2, Białystok
252 SŁAWOMIR FRANEK
którego stosowanie wynika z przymusu prawnego. Celem artykułu jest wskaza-nie, że analiza WPF może być przydatna w określeniu perspektyw rozwojowych JST, o ile jednak szczegółowej ocenie poddane zostaną założenia, na których opiera się jej konstrukcja. Tylko wtedy możliwe jest określenie stopnia „reali-styczności” WPF. Przedmiotem badań objęto wieloletnie prognozy finansowe trzech miast: Szczecina, Poznania i Wrocławia, wskazując na różnice w przyję-tych w każdym z nich założeniach konstrukcji prognoz wieloletnich.
1. Idea wieloletniego planowania budżetowego w JST – zalety i zagrożenia Dążąc do przejścia z rocznego planowania budżetowego na okres wieloletni, założyć można, że powinno to sprzyjać poprawie procesu planowania i ustalania priorytetów, bardziej efektywnemu zarządzaniu środkami finansowymi, ogra-niczenia czasu pracy na realizację procedury budżetowej3. Przegląd literatury z zakresu stosowania przez władze lokalne budżetów wieloletnich wskazuje na szereg przewag planów wieloletnich nad rocznych budżetami. Wśród nich wy-różnić można4poprawę zakresu i jakości planowania strategicznego, konieczność poszukiwania alternatywnych trwałych źródeł dochodów, zmniejszenie czasu po-święcanego na przygotowywanie budżetu, skoro główny ciężar prac budżetowych przypada raz na kilka lat, większą intensyfikacja działań w kierunku monitoro-wania realizowanych zadań i ich oceny z punktu widzenia skuteczności.
Oczywiście wskazać należy na pewne ograniczenia procesu wieloletniego planowania budżetowego, wśród których istotne wydają się5:
– brak elastyczności w zakresie reagowania na gwałtowne zmiany ekonomiczne, polityczne i programowe;
– ograniczenia techniczne, związane z koniecznością modyfikacji rozwiązań in-formatycznych, tak aby było one dostosowane do wymogów planowania i spra-wozdawania w ujęciu kilku lat;
– zmienność otoczenia utrudniająca prognozowanie dochodów i ograniczająca możliwość trafnego poziomu planowania wydatków.
W praktyce zauważyć można, że rozszerzenie horyzontu planistycznego spro-wadza się do tworzenia budżetów dwuletnich, czego przykładem mogą być do-świadczenia amerykańskie6. Podejście takie zdecydowanie różni się od
rozwią-3
A. Jackson, Taking the Plunge: The Conversion to Multi-year Budgeting, „Government Fi-nance Review” 2002, Aug., s. 24.
4 P. Christiansen, When multi-year budgeting makes sense, „Government Finance Review”
2004, Oct., http://findarticles.com/p/articles/mi_hb6642/is_5_20/ai_n29127625/
5 B. Blom, S. Guajardo, Multi-year Budgeting: A Primer for Finance Officers, „Government
Finance Review” 2000, Feb., s. 39–43.
6Szerzej na temat doświadczeń amerykańskich w tworzeniu budżetów dwuletnich w: S.
zań stosowanych w Polsce w sytuacji, w której wieloletnie prognozy finansowe obejmują okres nawet kilkudziesięciu lat.
2. Wieloletnia prognoza finansowa – główne punkty sporu
Krytyczna ocena stosowanych rozwiązań sprowadza się zasadniczo do kilku kwestii7: horyzontu czasowego WPF, zawartości WPF, sposobu uchwalania i wprowadzania WPF oraz powiązania rocznego budżetu z WPF.
Wprawdzie przepisy ustawy o finansach publicznych wskazują, że wielo-letnia prognoza finansowa obejmuje okres co najmniej roku budżetowego oraz trzech kolejnych lat, to jednak nie może być ona krótsza niż okres, na jaki przyjęto w jednostkach samorządu terytorialnego limity wydatków na realiza-cję przedsięwzięć wieloletnich. Trzeba jednak pamiętać, że częścią wieloletniej prognozy finansowej jest prognoza kwoty długu, którą na potrzeby WPF sporzą-dza się na okres, na który zaciągnięto albo planuje się zaciągnąć zobowiązania, co w praktyce oznacza obejmowanie horyzontem prognozy kilkudziesięciu lat. W tab. 1 przedstawiono horyzont czasowy wieloletnich prognoz finansowych obowiązujących w miastach zrzeszonych w Unii Metropolii Polskich.
Tabela 1. Horyzont czasowy wieloletnich prognoz finansowych miast Unii Metropolii Polskich Białystok Bydgoszcz Gdańsk Katowice Kraków Lublin
2037 2043 2040 2035 2052 2028 Łódź Poznań Rzeszów Szczecin Warszawa Wrocław 2031 2031 2039 2045 2033 2041
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych miast z 2012 roku.
Już to zestawienie wskazuje, że proces tworzenia wieloletniej prognozy fi-nansowej opierać się musi na daleko idących uproszczeniach. Z jednej strony ustawodawca nakazuje, aby WPF była realistyczna, z drugiej zaś zakłada ko-nieczność jej tworzenia nawet na okres czterdziestu lat, jak to jest w przypadku Krakowa. Stąd też za jeden z podstawowych mankamentów rozwiązań w za-kresie WPF uznaje się niemożność realistycznego przewidywania kształtowania się podstawowych wielkości budżetowych w horyzoncie tworzenia planu8. Jeżeli „realistyczność” utożsamiana jest z „trafnością” prognozy, to oczywiście trudno
[w:] Wyzwania dla samorządów w nowej perspektywie europejskiej, Zeszyty Naukowe, nr 682, Ekonomiczne Problemy Usług, nr 76, Szczecin 2011.
7
E. Czołpińska, Wieloletnia prognoza finansowa – doświadczenia po roku stosowania.
Prze-widywania, praktyka i wnioski de lege ferenda, „Finanse Komunalne” 2011, nr 12.
8
J. Salachna, Nowe formy prawne ograniczania deficytu oraz zadłużenia samorządu
teryto-rialnego, [w:] J. Szołno-Koguc, A. Pomorska, Ekonomiczne i prawne uwarunkowania i bariery redukcji deficytu i długu publicznego, Wolters Kluwer, Warszawa 2011, s. 529.
254 SŁAWOMIR FRANEK
nie zgodzić się z tym stwierdzeniem, chociaż de facto obiektywna ocena „reali-styczności” możliwa będzie po zakończeniu okresu objętego prognozą. Należy jednak uwzględnić, że istotą prognozowania jest przyjęcie określonego praw-dopodobieństwa przyszłych zdarzeń. Wielkości prognozowane wskazują, jakie mogą być podstawowe kategorie budżetowe w danym roku, przy założeniu, że parametry określające ich zmiany w kolejnych latach ukształtują się w zakładany sposób. Prognozy z określonym prawdopodobieństwem opisują przyszłe warunki działania, czyli to, co w planie powinno się uwzględnić jako warunki wyjściowe9. Tak więc „realistyczność” prognozy rozumieć można jako zgodność przyjętych do prognozy założeń, z wiedzą na temat kształtowania się przyszłych zdarzeń, dostępną w momencie tworzenia prognozy. W takiej sytuacji podstawowym kry-terium uznania prognozy za „realistyczną” jest ocena założeń zastosowanych w budowie prognozy.
3. Założenia budowy wieloletniej prognozy finansowej – doświadczenia wybranych JST
Do oceny założeń przyjętych w tworzeniu WPF wykorzystano informacje zawarte w objaśnieniach do WPF stanowiących, zgodnie z ustawą o finansach publicznych, jeden z załączników do uchwały o wieloletniej prognozie finanso-wej JST. Przedmiotem porównań stały się doświadczenia trzech miast: Szcze-cina, Poznania i Wrocławia. Ze względu na fakt, że każde z miast przygotowało WPF na inny okres, szczegółowej analizie poddano zapisy prognoz stworzonych wraz z przygotowywaniem budżetów na 2011 i 2012 rok, obejmujących okres 2012–2021.
Metodologia tworzenia WPF w Szczecinie oparta została na założeniach wykorzystywanych przy badaniu zdolności kredytowej. W pierwszym rzędzie określono strumienie dochodów bieżących oraz kwoty wydatków bieżących, niezbędnych do zabezpieczenia funkcjonowania miasta. Nadwyżka operacyjna, stanowiąca różnicę między dochodami bieżącymi i wydatkami bieżącymi (bez kosztów obsługi długu) została rozdysponowana na obsługę zadłużenia, a na-stępnie, po uwzględnieniu nadwyżki z lat ubiegłych, wolnych środków oraz przewidywanej wielkości dochodów majątkowych, przeznaczona została na fi-nansowanie inwestycji miasta. Ujemny wynik, po zsumowaniu wolnych środków na finansowanie inwestycji oraz środków bezzwrotnych i środków planowanych do uzyskania ze sprzedaży majątku, wskazywał na potrzebę korzystania z ze-wnętrznych źródeł finansowania w formie kredytu, pożyczki lub emisji obligacji.
9 J. Komorowski, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie. Teoria i praktyka, ODDK,
Dodatnia kwota pozwoliła na zwiększenie nakładów na wydatki majątkowe lub zmniejszenie zadłużenia miasta.
W przypadku WPF Poznania i Wrocławia nie wskazano kolejności tworze-nia poszczególnych elementów prognozy, podkreślono natomiast, podobnie jak dla Szczecina, że w przygotowywaniu prognozy wykorzystano dane makroeko-nomiczne dotyczące prognoz w zakresie dynamiki Produktu Krajowego Brutto oraz kształtowania średniorocznej dynamiki cen towarów i usług konsumpcyj-nych, ujętych w wieloletnim planie finansowym Państwa i w wytycznych doty-czących założeń makroekonomicznych na potrzeby wieloletnich prognoz finan-sowych jednostek samorządu terytorialnego.
W tab. 2 ukazano różnice w założeniach przyjętych do prognozowania wy-branych parametrów budżetowych na potrzeby tworzenia wieloletniej prognozy finansowej w Szczecinie, Poznaniu i Wrocławiu.
Tabela 2. Porównanie założeń prognostycznych wybranych parametrów budżetowych na potrzeby WPF
Szczecin Poznań Wrocław Dochody bieżące od 2015 stałe po 4 latach wzrost
o 3% wzrost 1,8%–3,5% rocznie Podatek od nieruchomości na poziomie roku 2012 3,6%–3,1% b.d. Dochody ze sprzedaży majątku
16 mln rocznie 50 mln rocznie wzrost 2,6%–3,5% rocznie
Wydatki majątkowe od 2017 wzrost 2014–2017 spadek, potem wzrost
od 2016 wzost zgodny z prognozą PKB
Kurs EUR/PLN 4,5 b.d. 3,97
Źródło: Opracowanie własne na podstawie załączników do WPF.
Zestawienie zawarte w tab. 2 wskazuje na znaczące różnice wynikające z przyjętej filozofii tworzenia prognozy wieloletniej w Szczecinie na tle Pozna-nia i Wrocławia. Można zauważyć istotny konserwatyzm przy prognozowaniu wielkości budżetowych na potrzeby WPF w Szczecinie. Świadczy o tym za-równo przyjęcie braku wzrostu dochodów bieżących począwszy od 2015 roku (wraz uwzględnieniem w całym okresie prognozy stałej kwoty dochodów z ty-tułu podatku od nieruchomości na poziomie wielkości z roku 2012), niewielkiej, stałej kwoty dochodów ze sprzedaży majątku, jak i znacznie odbiegającego od wytycznych Ministerstwa Finansów prognozowanego poziomu kursu EUR/PLN (ze względu na zadłużenie w euro wpływającego na poziom wyrażanego w zło-tych zadłużenia). Taki sposób budowy prognozy wieloletniej koresponduje z za-wartymi w objaśnieniach do WPF informacjami, że metodologia stosowana na potrzeby WPF jest zgodna z procedurą badania zdolności kredytowej miasta, za-sadniczo opartą na ostrożności w szacunkach przyszłych wielkości budżetowych.
256 SŁAWOMIR FRANEK
Wpływ przyjętych założeń na dynamikę dochodów i wydatków budżetowych między kolejnymi latami w wieloletniej prognozie finansowej przedstawiono w tab. 3. Prezentowane dla każdego z badanych miast wielkości uwzględniają zarówno dynamikę prognoz przyjętych na potrzeby tworzenia WPF rozpoczy-nającej się w 2011 roku (wiersz 2011), jak i wielkości uwzględnione w WPF, której pierwszym rokiem jest rok 2012 (wiersz 2012).
Tabela 3. Dynamika dochodów i wydatków pomiędzy kolejnymi latami uwzględnionymi w WPF
2013/ 2012 2014/ 2013 2015/ 2014 2016/ 2015 2017/ 2016 2018/ 2017 2019/ 2018 2020/ 2019 2021/ 2020 Szczecin Dynamika 2012 1,022 0,991 0,934 0,957 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 dochodów 2011 0,968 0,965 0,963 0,957 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 Dynamika 2012 0,908 0,965 0,824 1,141 0,899 1,000 1,000 1,002 1,002 wydatków 2011 0,824 0,946 0,959 1,032 0,944 1,000 1,000 1,002 1,002 Poznań Dynamika 2012 1,029 1,014 1,058 0,898 1,016 1,029 1,029 1,029 1,029 dochodów 2011 1,030 1,004 0,985 0,969 1,010 1,029 1,029 1,029 1,029 Dynamika 2012 0,886 1,067 1,002 0,896 1,009 1,052 1,016 1,037 1,034 wydatków 2011 0,942 1,035 0,936 0,967 1,001 1,046 1,029 1,027 1,035 Wrocław Dynamika 2012 0,900 1,040 1,024 1,024 1,025 1,024 1,024 1,024 1,024 dochodów 2011 0,983 1,061 0,994 1,026 1,026 1,025 1,025 1,025 1,025 Dynamika 2012 0,862 1,135 0,996 1,014 1,020 1,024 1,024 1,021 1,023 wydatków 2011 0,949 1,130 0,957 1,025 1,026 1,025 1,024 1,024 1,025 Źródło: Opracowanie własne na podstawie załączników do WPF.
Zaprezentowane w tab. 3 wielkości potwierdzają konserwatyzm prognozowa-nia w Szczecinie jako wynik założeń przyjętych przy tworzeniu WPF. Dochody zakładane od 2016 kształtować się mają na poziomie nieco ponad 1,6 mld zł, podczas gdy wydatki w tym okresie podlegać mają niewielkim (rzędu kilku mi-lionów zł) wzrostom, od 2024 roku osiągając stały poziom zapewniający ponad 40 mln zł nadwyżki budżetowej rocznie. Założenie takie przeczy logice. Wo-bec faktu, że ostatnie lata to znaczący wzrost nakładów inwestycyjnych, trudno uznać, że po zakończeniu realizacji inwestycji ich oddanie do użytku nie spowo-duje wzrostu wydatków na ich bieżące utrzymanie. Prognoza dochodów i wydat-ków Wrocławia zakłada powiązanie ich dynamiki po pierwszych czterech latach prognozy z prognozowanym wskaźnikiem średniorocznej inflacji. W przypadku Poznania nieco wyższa dynamika wydatków niż dynamika dochodów jest wyni-kiem założenia o wzroście wydatków majątkowych po roku 2020, który ma po-zwolić w końcowych latach prognozy osiągnąć poziom wydatków majątkowych przekraczający wydatki majątkowe planowane w budżecie roku 2012. W przy-padku prognozy Wrocławia już po 2020 roku zakładany jest powrót wydatków majątkowych do rekordowych poziomów lat 2011–2012. Warto jednocześnie zwrócić uwagę, że prognozy na kolejne lata znacząco różnią się od tendencji
widocznych w budżetach analizowanych miast w przeszłości. W każdym z nich średnioroczny wzrost wydatków (w okresie 2003–2010) kształtował się na po-ziomie ponad 10%, przy czym na niekorzyść Szczecina świadczyć może fakt niższej co roku dynamiki dochodów w relacji do wydatków (o około 1 punkt procentowy), w porównaniu do Poznania i Wrocławia.
Innych przyczyn rozbieżności w podejściu do prognozowania parametrów budżetowych między analizowanymi miastami doszukiwać się należy w ich po-tencjale analizowanych do zaciągania długu. Na korzyść Poznania świadczyć może niższy o kilka punktów procentowych wskaźnik zadłużenia w relacji do dochodów (na koniec 2011 roku wynosił on 45%, podczas gdy w Szczecinie i Wrocławiu przekraczał 52%).
Tabela 4. Nowe limity zadłużenia oraz ich prognozowane wykonanie w WPF na rok 2011 i 2012 (w %) 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Szczecin limit 2012 11,7 9,2 9,3 11,2 10,8 11,0 10,7 11,1 11,3 11,6 art. 243 5,2 4,8 5,3 6,4 7,4 8,4 8,1 7,9 7,4 6,9 limit 2011 11,4 9,0 9,9 11,2 11,2 10,7 10,5 10,8 11,0 11,2 art. 243 5,6 6,2 6,5 6,1 6,3 6,9 6,8 6,6 6,2 5,7 Poznań limit 2012 b.d. b.d. 11,0 12,0 11,2 11,9 12,5 13,8 14,5 15,3 art. 243 b.d. b.d. 9,2 10,1 10,5 10,8 8,2 9,0 7,8 6,9 limit 2011 b.d. b.d. 10,7 11,8 11,7 12,1 12,4 12,7 13,0 13,8 art. 243 b.d. b.d. 9,8 10,7 11,0 11,4 9,4 9,0 8,7 7,7 Wrocław limit 2012 12,9 13,4 14,1 17,8 19,9 21,8 22,9 23,1 23,2 23,4 art. 243 8,3 10,3 9,6 11,1 11,9 12,7 12,3 11,7 10,7 10,6 limit 2011 11,7 13,0 14,5 17,0 19,3 20,5 20,9 21,0 21,1 21,3 art. 243 10,0 10,6 10,1 11,9 12,2 12,8 12,8 12,1 10,9 10,7 Źródło: Opracowanie własne.
Z drugiej strony wielkość nowego wskaźnika zadłużenia oparta na indywidu-alnym limicie długu wskazuje, że limit Szczecina jest o kilka punktów procento-wych niższy od limitu Wrocławia i Poznania. Zestawienie limitów zadłużenia na tle wielkości prognozowanych w poszczególnych latach WPF (osobno dla WPF przygotowanych z budżetem na rok 2011 i 2012) dla Szczecina, Poznania i Wro-cławia ukazano w tab. 4. Stąd też zapewne bierze się opór większości dużych miast przed zawartymi w projekcie ustawy o finansach publicznych zmianami za-kładającymi dalsze uwzględnianie wskaźnika 60% długu JST w relacji do docho-dów. Wobec wykazywanego w wieloletniej prognozie finansowej stopniowego zwiększania różnicy między dopuszczalnym limitem zadłużenia wynikającym z 243 artykułu ustawy o finansach publicznych a poziomem prognozowanym w poszczególnych latach zapisy WPF wskazują bowiem na istnienie potencjału do dalszego zadłużania się JST, co stoi w sprzeczności ze strategią
ogranicza-258 SŁAWOMIR FRANEK
nia zadłużenia przez JST forsowaną przez Ministerstwo Finansów. Stąd zapewne pojawiły się pomysły dalszego zaostrzenia rozwiązań ustawowych w zakresie długu JST.
Jednym z kryteriów oceny jakości przygotowywanych w JST wieloletnich prognoz finansowych może być ich spójność z prognozami przyjmowanym wcze-śniej. W tab. 5 przedstawiono różnice procentowe dochodów i wydatków budże-towych między prognozami przygotowanymi wraz z budżetem JST na rok 2012 a prognozami przygotowanymi wraz z budżetem JST na 2011 rok, odniesionymi do każdego z lat WPF dla badanych miast.
Tabela 5. Różnice procentowe między kategoriami budżetowymi WPF uchwalonych w 2011 roku w porównaniu z WPF uchwalonymi w 2010 roku (w %)
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Szczecin Dochody ogółem 14,1 20,4 23,7 19,9 19,9 19,9 19,9 19,9 19,9 19,9 Wydatki ogółem 16,2 28,0 30,6 12,2 24,1 18,1 18,1 18,1 18,0 18,0 Poznań Dochody ogółem 1,0 0,9 1,9 9,5 1,5 2,0 2,0 2,0 2,0 2,0 Wydatki ogółem 6,1 –0,2 2,9 10,1 2,0 2,8 3,4 2,1 3,1 3,1 Wrocław Dochody ogółem 9,3 0,0 –1,9 1,0 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 Wydatki ogółem 8,2 –1,8 –1,3 2,7 1,7 1,1 1,0 1,0 0,7 0,5 Źródło: Opracowanie własne.
Analiza zaprezentowanych w tabeli danych pozwala na konstatację, że w przypadku Wrocławia występuje znacząca zbieżność zapisanych na poszcze-gólne lata wartości między prognozami przygotowanymi wraz opracowaniem budżetu na rok 2012 i 2011. W przypadku Szczecina natomiast można uznać, że zastosowana filozofia tworzenia prognozy w oparciu o restrykcyjne założe-nia badazałoże-nia zdolności kredytowej wymagała w kolejnym roku istotnej korekty. W przypadku każdego z miast zauważyć należy, że tym, co decyduje o ostatecz-nym kształcie prognozy, są wielkości przyjmowane dla pierwszych czterech– pięciu lat. W takim bowiem horyzoncie możliwe jest stosunkowo czytelne okre-ślenie zamierzeń w zakresie realizowanych przedsięwzięć. Kolejne lata prognozy stanowią jedynie rezultat zastosowanej reguły przeliczeniowej, uwzględniającej zazwyczaj wskaźnik inflacji albo stopę wzrostu PKB.
Zakończenie
W obecnej postaci wieloletnia prognoza finansowa jednostek samorządu tery-torialnego ma w zasadzie wymiar czysto techniczny sprowadzający się do ujęcia podstawowych wielkości budżetowych w ramy wieloletnie głównie z punktu widzenia możliwości wypełniania norm ostrożnościowych w zakresie długu. Wartość informacyjna tak skonstruowanej prognozy jest zazwyczaj niewielka,
zwłaszcza wobec przyjętego w większości JST dla dalszych lat prognozy zało-żenia o corocznym generowaniu nadwyżki budżetowej, a co za tym idzie braku nowo zaciąganego długu. Gdyby takie założenia uznać za wiążące, nie byłoby potrzeby nowelizacji ustawy o finansach publicznych w kierunku dalszego za-ostrzania możliwości zadłużania się przez JST. Użyteczność zaprezentowanych w JST informacji kończy się w zasadzie na okresie, w którym dokonuje się re-alizacja zapisanych w niej przedsięwzięć inwestycyjnych. Stad też uznać należy, że bez zbytniego uszczerbku dla zawartości informacyjnej WPF wskazane jest ograniczenie jej horyzontu do kilku lat. Możliwa wówczas będzie kompleksowa analiza skutków podejmowanych decyzji budżetowych zarówno z punktu wi-dzenia stabilności finansowej JST, jak i warunków wymaganych do spełnienia w przypadku chęci sfinansowania nowych zadań.
Bibliografia
Blom B., Guajardo S., Multi-year Budgeting: A Primer for Finance Officers, „Government Finance Review” 2000, Feb.
Christiansen P., When multi-year budgeting makes sense, „Government Finance Review” 2004, Oct., http://findarticles.com/p/articles/mi_hb6642/is_5_20/ai_n29127625/
A. Jackson, Taking the Plunge: The Conversion to Multi-year Budgeting, „Government Finance Review” 2002, Aug.
Czołpińska E., Wieloletnia prognoza finansowa – doświadczenia po roku stosowania.
Przewidy-wania, praktyka i wnioski de lege ferenda, „Finanse komunalne” 2011, nr 12.
Franek S., Doświadczenia władz stanowych i samorządowych w USA w stosowaniu budżetu
dwulet-niego, [w:] Wyzwania dla samorządów w nowej perspektywie europejskiej, Zeszyty
Naukowe, nr 682, Ekonomiczne Problemy Usług, nr 76, Szczecin 2011.
Komorowski J., Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie. Teoria i praktyka, ODDK, Gdańsk 2002.
Kosikowski C., Naprawa finansów publicznych w Polsce, Temida 2, Białystok 2011.
Recommended Budget Practices: A Framework For Improved State and Local Government Bud-geting, National Advisory Council on State and Local Budget, GFOA, Chicago
1998.
Salachna J., Nowe formy prawne ograniczania deficytu oraz zadłużenia samorządu terytorialnego, [w:] J. Szołno-Koguc, A. Pomorska (red.), Ekonomiczne i prawne uwarunkowania
i bariery redukcji deficytu i długu publicznego, Wolters Kluwer, Warszawa 2011. Uzasadnienie do rządowego projektu ustawy o finansach publicznych, Ministerstwo Finansów,
Warszawa 2008.
Summary
This article aims to point out that the analysis of multi-year financial forecast of local go-vernment units may be useful in determining their development prospects. The object of the study are multi-year financial projections of three cities: Szczecin, Poznan and Wroclaw. The research points to the differences in the assumptions adopted for the construction of multi-year forecasts.
