Prof. dr hab. Michał Kleiber, członek rzeczywisty PAN, prezes PAN
NAUKA 4/2010 • 9
RAPORT O ZAGROŻENIACH – PRÓBA DIAGNOZY
Rozprawy Komitetu Badań nad Zagrożeniami
przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk
MICHAŁ KLEIBER
Przedmowa
Publikację kolejnego tomu kwartalnika „Nauka” przyjmuję z wielką satysfakcją. Wynika ona z faktu, że ten zeszyt periodyku wydawanego przez Polską Akademię Nauk realizuje ideę, którą wielokrotnie określałem jako jedno z naczelnych zadań świata uczonych – publiczne zajmowanie dobitnego, wyrazistego stanowiska w najważniejszych sprawach dotyczących współczesności. Jedną z tych spraw jest kwestia zagrożeń natu-ralnych, cywilizacyjnych i kulturowych. Choć związane są z losami ludzkości od ich zarania, wymagają nieustanie modernizowanej i aktualizowanej perspektywy badawczej, określanej przez coraz to nowe wyzwania i okoliczności, jakie niesie dynamicznie zmie-niająca się rzeczywistość, nie do końca rozpoznawalna za pomocą dostępnych uczonym narzędzi analitycznych.
Postawa scjentystyczna i racjonalistyczna, którą demonstrujemy jako środowisko naukowe i intelektualne, nie może niestety w sposób radykalny wpływać na zmniejsze-nie liczby zagrożeń czyhających na współczesnego człowieka, ani też ograniczyć rodzą-cych się nowych zagrożeń nieznanych z przeszłości i nieprzewidywalnych. Może jednak, i w tym dostrzegam największą wartość refleksji tej problematyce poświęconej, zrozu-mieć cywilizacyjne i psychologiczne skutki zagrożeń, których bardzo często nie uświada-miamy sobie z należytą powagą i odwagą.
Chciałbym wyrazić przekonanie, że poświęcony zagrożeniom tom kwartalnika „Nauka”, na który składają się artykuły i rozprawy najwybitniejszych i nie tylko w na-szym kraju cenionych autorytetów w tej dziedzinie, znajdzie uważnych odbiorców zarów-no wśród uczonych, jak i w szerszych kręgach czytelniczych, którym winniśmy przecież oferować kompetentne i rzetelne rozprawy stanowiące najwartościowszy zaczyn do mądrej refleksji o świecie.