Wojciech Blajer,Joanna
Aksztulewicz,Jan Machnik
Rzeszów. Stanowiska 88 i 89
Informator Archeologiczny : badania 15, 53-55
53
Badania p row ad ził z e s p ó l pod k ierow n ictw em doc. dr hab, A lek san d ry C o fta -B ro n iew sk le j. F in an sow ał U n iw ersytet J a g ie llo ń sk i. P ie r w sz y se z o n badań. O bozowisko kultury c e r a m ik i w stęgow ej ry tej, ś la dy osad nictw a kultury pucharów lejk ow atych i kul tury am for k u listych .
Stanow isko p ołożone je s t na k raw ędzi doliny Tążyny w dolnej p a rtii n iew ielk ieg o pagórka. G leba p ia s z c z y s ta , m ie js c a m i zw ydm iona.
Badania son dażow e ukierunkowane na rozpoznan ie ob ozow isk a k u l tury ce r a m ik i w stęgow ej rytej /" ep iw stęg o w eg o " - cech y tr a n sfo r m a c ji w kierunku kultury pucharów lejk o w a ty ch / ob jęły p o w ierzch n ię 50 m^, w ram ach k tórej m ie ś c iło s i ę n ie w ielk ie sk u p isk o c e r a m ik i tej kultury na p ow ierzch ni stan ow isk a.
S traty gra fia stan o w isk a : w arstw a I - hum us w s p ó łc z e sn y /g r u b o ś c i 0 ,2 m / , Π - p róch n ica p ie r w o t n a /g r u b o ś c i 0, 2 -0 , 3 m / , III - sk a ła m a c ie r z y s ta /p ia s e k /. Z e w zględu na bardzo s iln e zb ielico w a n ie p róch n icy nie w yróżniono obiektów . C eram ika i n ie lic z n e k r z e m ie n ie kultury ce r a m ik i w stęg ow ej ry tej w y stą p iły w w a r stw ie I i II w w yraźnej k oncen t r a c ji w fo r m ie ow alu o w ym iarach 7 x 4 m o o r ie n ta c ji d łu ż sz e j o s i na lin ii NE-SW , rów n olegle do w a rstw ie stoku pagórka. Układ ten m ożna in terp retow ać jako p o z o s ta ło ś ć s z a ła s u . P o z o s ta łe , w ym ienion e na w s t ę p ie kultury rep rezen tow ały p ojed yn cze fragm en ty ce ra m ik i.
M ateriały przech ow yw an e s ą w K ated rze A r ch eo lo g ii w Poznaniu. Badania n ie będą kontynuowane.
REMBIELIN, gm . C h o rzele patrz
w oj, o str o łę c k ie o k res h a lsz ta ck i Stanow isko 1 "Łysa Góra"
RZESZÓW M uzeum O kręgowe
Stanow iska 88 1 89 w R z e sz o w ie
B adania prow ad ził m gr W ojciech B la je r p rzy w sp ó ł pracy Joanny A k sztu lew ic z. K onsultantem był p rof, dr hab. Jan M achnik. F in an sow ało M uzeum O kręgo we w R z e sz o w ie . D rugi sez o n badań. Osacfy w ie lo kulturow e: sta n . 86 - m ło d sza epoka k am ien ia i w czesn a epoka brązu; sta n , 89 - m ło d sza epoka kam ienia i w c zesn a epoka brązu, zapew ne te ż o k res h a lszta ck i.
54
Badania na stanow isku 88 m iaty ch arak ter ratow niczy 1 były kon tynuacją sezonu 1980. P r a c e koncentrow ały s i ę na dwóch zagadnieniach: 1 / nadzór nad budowlanym i robotam i ziem n y m i - głów nie w południowo- zachod n iej p artii stan ow isk a, 2 / rozpoznan ie p a rtii północnej - za pom o c ą dwóch rowów sondażow ych o w ym iarach 40 x 2 m . Rowy te m lafy od powiednio p rzeb ieg SE-NW 1 S-N ,
P ie r w sz y z rowów, w partii półn ocn ozachod n iej, m ia ł na celu p r z e c ię c ie str e fy pom iędzy stw ierd zo n y m i tu w ub. roku ob niżeniam i t e renu i rozpoznan ie ich ch arak teru . W tr a k c ie p rac okazało s i ę , i e w sp om niane obniżenia nie były z e sob ą zw iązane; m ia ły ra czej n iecko watą n iż rynnowatą fo r m ę, a p om ięd zy n im i d o ść płytko /n a g łę b o k o śc i 2 0 -3 0 c m / w ystąp iła calcow a g lin a - n iew ątp liw ie p o z o s ta ło ś ć dawnego w z n ie sie n ia . Na tle ca lca stw ierd zo n o w ystępow anie dołków słupow ych, co spowodow a ło k o n iec zn o ść p o s z e r z e n ia rowu son dażow ego na je g o południowo w sch od nim odcinku do o b szaru 10 x 15 m . W ięk szo ść o d sło n ięty ch dołków słu p o wych tw orzyła z a r y s prostok ąta o w ym iarach 5 x 4, 5 m, zorientow any w zd łu ż о з i Б -W , Słupy znajdow ały s i ę tu w narożnikach prostokąta 1 na środ k ach śc ia n w schodniej, północnej l zachod n iej. Dwa śla d y słupów w o d le g ło śc i 1 ,5 m od ścian y S su g ero w a ły istn ie n ie trapezow atego "aneksu" /p rzed sio n k a ? / . P rz y uw zględnieniu niektórych innych p ob lisk ich dołków 1 za ło że n iu , że c z ę ś ć słupów nie z o s ta ła uchwycona wskutek n iezn aczn ego za g łęb ien ia w d z is ie j s z y strop ca lca , m ożna rekon struow ać j e s z c z e w ięk s z y za r y s prostok ąta o w ym iarach ok. 8 x 6 m . W o k olicy ew netualnego obiektu słup ow ego jedynym i ch a ra k terystyczn y m i zabytkam i były zebrane z w arstw y próch n icy ułam ki ce ra m ik i kultury tr z c in ie с k lej, a ich sk u p i sk o w y stą p iło w ew nątrz prostokątnego z a r y su - p rzy je g o ś c ia n ie zachod niej. W w yp ełn lsk ach 4 dołków słupow ych - z konstrukcji ew entualnego obiektu - zn a lezio n o drobne ułam ki ce ra m ik i o cech a ch kultury tr z c in le c - ktej /d o m ie sz k a tłu czn ia, barwa p o w ie r z c h n i/. Na południowy zachód od obiektu słupow ego w ystąp iła nieckow a ta jam a o in ten sy w n ie ciem n y m w y- p ełn isk u , z pojedynczym i ułam kam i c e r a m ik i n eo lity cz n e j. W ob ręb ie rowu son dażow ego i jego p o s z e r z e ń wy eksplorow ano o g ó łe m 25 dołków słupow ych /w tym 6 d om n iem an ych / i d a ls z e 2 n ie w ielk ie nieckowata ja m y /n a północno zachodnim odcinku ro w u /.
N atom iast w d ru gim row ie sondażow ym , w północno w schodniej p a r tii stan ow isk a, nie stw ierd zo n o żadnych obiektów a rch eo lo g iczn y ch , le c z tylko drobne ułam ki ceram ik i kultury tr z c in ie c k ie j.
Na ścian a ch i w ob ręb ie wykopów budowlanych całk ow itą lub c z ę ś cio w ą e k sp lo r a c ją objęto 9 jam , a d a lszy ch 5 tylko zinw entaryzow ano wskutek n ie m o żn o ści p o sz e r z e n ia wykopów. Z te j lic z b y 2 obiekty ok azały s i ę n e o lity c z n e , a ch ro h ologię p ozostałych trudno na r a z ie o k r e ś lić z po wodu ubóstw a lub braku m ateriałów .
Badania sezonu 1981, z e w zględu na postępy prac budowlanych og ra n iczo n e do stosunkow o n iew ielk iego ob szaru , w n iosły poza śladam i konstru kcji słup ow ej, kilka innych ciekaw ych elem en tów . O tóż w ystępow a
55
nie jam n eolity czn ych p otw ierdzone z o s ta ło nie tylko w p a rtii południowo w sch od n iej, le c z stw ie rd zo n o j e tak że w p a rtia ch południowo w schodniej 1 p ó łn o cn o-za ch od n iej. U stalono zn a cz n ie w ię k sz y , n iż p ierw otn ie p rzy p u szcza n o, z a s ię g obiektów ku południowem u zachodow i oraz ku w sch o d o w i. Ł użne s k o r u p y kultury tr z c in le c k le j spotyka s i ę t e i o w ie le dalej ku północnem u w sch o d o w i, co jednak m ożna tłu m a cz y ć sp ły w a m i z w yżej położonych m ie js c w p ółn ocn o-zach od n iej p a rtii stan o w isk a. B io r ą c pod uwagę r o z m ie s z c z e n ie jam m ożna o b ecn ie su gero w a ć, że z a s ię g sta n o w i sk a 88 w yn osi z SW na NE ok. 230 m , z a ś z SE na NW co najm niej 180 m .
Na eą sied n im stan ow isk u 89, w je g o p a r tii p ołu d niow o-zach od niej w yeksplorow ano r e s z tk ę u szkodzonej p rze z wykop budowlanej owalnej jam y . Na jej p ła sk im dnie w y stą p iło skupisko ułamków c e r a m ik i, w tym z d u żego n aczyn ia w orkow atego, grub o Ściennego, z d o m ieszk ą tłu czn ia kam iennego z chropow aconą p o w ierzch n ią i z gu zk am i pod w ylew em . M a teria ł ten m oże n ależy łą c z y ć z kulturą łu życk ą o k resu h a lsz ta c k ie g o .
W zw iązku z e stan em zaaw ansow ania p rac budo walnych j e s t to zapew ne o statn i se z o n w ykopalisk na stan ow iskach 88 1 89.
M ateriały z badań 1981 r. złożo n o w M uzeum O kręgowym w R z e sz o w ie .
SANDOMIERZ-KRUKÓW M uzeum Okręgowe
w oj, ta r n o b rz esk ie w Sandom ierzu
B adania ratow n icze p row ad ziła m gr H alina W róbel. F in an sow ał WKZ w T arn obrzegu . O rug i se z o n ba dań. O sada kultury c e r a m ik i w stęgow ej rytej i k ul tu r le n d z ie ls k o -p o lg a r sk lc h . Siady osadnictw a k u l tury c e r a m ik i szn u ro w ej.
Wykopy zlo k a lizow an o w o d le g ło śc i kilkunastu m etrów w kierunku półn ocn o-w sch odn im od u b iegłoroczn ych d zia łek , ju ż na k ulm in acji w y n ie sie n ia , Ł ą czn ie przekopano o b sza r o p ow ierzch n i 0, 5 a ra , odkrywając 5 obiektów . B yły to 4 jam y o c h a r a k te r z e gosp o d a rczy m o ra z p alen isk o . Jam y poeladafy regu larn y, p raw ie k o listy k szta łt i śr e d n ic e ok. 2 m . B yły p łytkie /o p r ó c z jed n ej, o m ią ż s z o ś c i 0, 65 m / , co m o ż e b yó spow o dowane c z ę ś c io w o n iw ela cją teren u /s p ły w /. Obiekty - z w ła s z c z a dwa o c h a ra k te rze śtnietntokow ym - zawieramy bardzo dużą ilo ś ć m u s z li m a łży rzeczn ych ; n iek tóre e g z e m p la r z e n o siły śla<iy o gn ia. Ponadto w y stąp iły drobne fragm en ty k o ś c i z w ie r z ę c y c h , ułam ki naczyń zdobione orn am en tem rytym w typ ie ż e lisz o w s k lm o ra z ce ra m ik a w czesn y ch kultur le n - d z le lsk o -p o lg a r s k ic h /m a lic k a ? , sa m b o r z e c k a ? / .
M ateriały kultury ceram ik i w stęgow ej rytej i kultur le n d z ie ls k o - p olg a rsk ich w spółw ystępow afy we w szy stk ich ob iektach . Zabytki k r z e
