Hanna Filipkowska
"Świat jako zadanie inteligencji.
Studiu o Stefanie Żeromskim", Halina
Janaszek-Ivaničkowá, Warszawa
1971 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 14/42, 180
/11/ GÓRALSKA Anna: Koncepcje lit e r a t u r y r o s y js k ie j w p is mach Brzozowskiego. ŁTN Sprawozdania z Czynności i P o s ie dzeń Naukowych. R. 24. Łódź 1970 s. 6, nlb. 2.
Rozprawa przedstawia poglądy Stanisława Brzozowskiego na lit e r a t u r ę ro s yjs k ą . Zadaniem t e j lit e r a t u r y b yło , wg Brzozow sk iego, odtworzenie podstawowych uczuć i prawa narodu r o s y j sk iego. P is a rz e r e a liz u ją c y ten postulat - to moderniści i Dos to je w s k i: D ostojewski - dający w sw ojej tw órczości syntezę ży c ia auchowego R o s ji, moderniści - przez swo^je dążenie do u kształtow ania nowoczesnej r o s y js k ie j świadomości narodowej. U Brzozowskiego Koncepcja lit e r a t u r y r o s y js k ie j wiązała s ię z j e
go walką o społeczne i p o lity c zn e zaangażowanie lite r a tu r y pol s k ie j .
BP/42 I . J .
/11/ JANASZEK-IVANI$KOVA H alina: św iat jako zadanie in t e l i g e n c j i . Studium o S tefa n ie Żeromskim. PIW. warszawa 1971* IBL PAN. H is to r ia i Teoria L ite r a tu r y . Studia. 29, s. 260, z ł 2 5 ,
-Ksiąźka omawia twórczość Żeromskiego /powieści historyczne jak i tem atycznie współczesne/ jako lite r a c k ą r e a liz a c ję swoi stego mitu in te lig e n c k ie g o prometeizmu. Wskazuje na źródła/ro mantyzm, pozytywizm, socjalizm / kształtow ania s ię poglądów p i sarza na r o lę i zadania i n t e l i g e n c j i 1 konstruowania wzorców osobowych postaw. Konfrontuje szeroko te poglądy z pojęciam i znaczenia in te lig e n c k ie g o d zia ła n ia ,' pojawiającym i s ię w utwo rach p isarzy współczesnych Żeromskiemu, oraz z id e o lo g ią spo łeczną Brzozowskiego, S orela i Machajakiego.