Przemysław Miller
Analiza wpływu innowacyjnego
narzędzia na wspomaganie
działalności firm z branży FMCG na
rynku polskim
Ekonomiczne Problemy Usług nr 122, 349-358
2016
E k o n o m ic z n e P ro b le m y U s łu g nr 1 2 2
IS S N : 1 8 9 6 -3 8 2 X | w w w .w n u s .e d u .p l/p l/e d u /DOI: 10.18276/epu.2016.122-33 | strony: 351-360
PRZEMYSŁAW MILLER
U n i w e r s y t e t Ł ó d z k i 1
ANALIZA WPŁYWU INNOWACYJNEGO NARZĘDZIA NA WSPOMAGANIE
DZIAŁALNOŚCI FIRM Z BRANŻY FMCG NA RYNKU POLSKIM
Streszczenie
P r e z e n t o w a n y a r t y k u ł p r z e d s ta w ia w y n ik i a n a li z w y k o r z y s t a n ia i n n o w a c y jn e g o n a p o ls k im r y n k u n a r z ę d z i a s łu ż ą c e g o d o w s p o m a g a n i a p r o c e s u p r e f in a n s o w a n ia f a k tu r . C e le m n in i e js z e g o o p r a c o w a n ia j e s t w e r y f i k a c ja p o t e n c j a ł u n a r z ę d z i a w y k o r z y s t y w a n e g o p r z e z p o ls k ie f i r m y b r a n ż y F M C G . W a r t y k u le p r z e p r o w a d z o n o b a d a n ie r o z w o ju te g o i n s tr u m e n tu f i n a n s o w a n ia , b a z u ją c n a a n a li z ie m a t e r i a łu b a d a w c z e g o , o r a z d o k o n a n o p r z e g l ą d u li te r a tu r y p r z e d m io tu . S ł o w a k l u c z o w e : b r a n ż a F M C G , p r e f in a n s o w a n ie , f a k t o r in g , in n o w a c ja .Wprowadzenie
D l a p r o w a d z o n e g o p r z e z f i r m y p r o d u k c y j n e b i z n e s u b a r d z o i s t o t n a z e k o n o m i c z n e g o p u n k t u w i d z e n i a j e s t m o ż l i w o ś ć p r z y s p i e s z e n i a p ł a t n o ś c i z a s p r z e d a n y t o w a r . U m o ż l i w i a t o u t r z y m a n i e k o n d y c j i f i n a n s o w e j p r z e d s i ę b i o r s t w a , a t a k ż e j e g o r o z w ó j . T a k ą m o ż l i w o ś ć o f e r u j e o d p e w n e g o c z a s u j e d e n z r o d z i m y c h o p e r a t o r ó w E D I 1 2. W o f e r c i e r y n k o w e j z n a j d u j e s i ę r o z w i ą z a n i e , k t ó r e u m o ż l i w i a f i r m o m b r a n ż y F M C G 3 w y m i e n i a j ą c y m e - f a k t u r y p r z e k a z y w a n i e p r z e s ł a n y c h p o p r z e z p l a t f o r m ę E D I f a k t u r b e z p o ś r e d n i o d o s y s t e m u p o d m i o t u f i n a n s u j ą c e g o . P o w s k a z a n i u1 K a te d ra In fo rm aty k i, W y d zia ł Z arząd zan ia.
2 E le k tro n ic z n a w y m ian a d an y c h (ang. E le c tro n ic D a ta In terch a n g e).
3 O b ecn ie k o rzy stają z teg o ro zw iązan ia firm y rep rezen tu jące g łó w n ie tę b ra n ż ę - w m o d e lu fak to rin g u k lasy czn eg o , cho ciaż n ie m a w ty m o b szarze żad n y c h ogran iczeń . T akże fak to rin g m o że b yć zasto so w an y zaró w n o w m o d elu k lasy czn y m , ja k i o d w róconym .
p r z e z p o d m i o t w y b r a n y c h f a k t u r n a s t ę p u j e i c h p r z e k a z a n i e o n l i n e , w s p o s ó b a u t o m a t y c z n y , r o z p o c z y n a j ą c j e d n o c z e ś n i e p r o c e s i c h f i n a n s o w a n i a ( M i l l e r 2 0 1 5 ) . W l i t e r a t u r z e p r z e d m i o t u e l e k t r o n i c z n a w y m i a n a d a n y c h z o s t a ł a s z e r o k o o p i s a n a w z a k r e s i e t e c h n o l o g i i , s t o s o w a n i a c z y s t a n d a r y z a c j i . E D I j e s t t e c h n i k ą w y m i a n y p o m i ę d z y k o m p u t e r a m i o r g a n i z a c j i , w f o r m i e u p o r z ą d k o w a n e j i n a d a j ą c e j s i ę d o d a l s z e g o p r z e t w a r z a n i a ( E m m e l h a i n z 1 9 9 4 ) . W e d ł u g J a s h a p a r a ( 2 0 0 6 ) p o c z ą t k i h a n d l u e l e k t r o n i c z n e g o , o p a r t e g o n a t e c h n o l o g i i e l e k t r o n i c z n e j w y m i a n y d a n y c h , s i ę g a j ą l a t o s i e m d z i e s i ą t y c h X X w i e k u . W ó w c z a s f i r m y r o z p o c z ę ł y w y k o r z y s t y w a n i e E D I w c e l u o b n i ż e n i a k o s z t ó w p r z e s y ł a n i a d o k u m e n t ó w . W o p a r c i u o j e d n e z p o d s t a w o w y c h s t a n d a r d ó w : A N S I X . 1 2 ( s t a n d a r d a m e r y k a ń s k i ) o r a z E D I F A C T ( s t a n d a r d o p r a c o w a n y p o d a u s p i c j a m i O N Z ) z o s t a ł y s t w o r z o n e r ó ż n e s t a n d a r d y d z i e d z i n o w e ( N a d o l n a 2 0 1 2 ) . N a t o m i a s t t e g o t y p u n a r z ę d z i e , k t ó r e j e s t p r z e d m i o t e m n i n i e j s z e g o a r t y k u ł u , j e s t c a ł k o w i c i e n o w y m r o z w i ą z a n i e m w t y m o b s z a r z e b i z n e s o w y m w p r o w a d z o n y m n a p o l s k i m r y n k u .
1. Charakterystyka branży
J e d n ą z n a j i s t o t n i e j s z y c h d z i e d z i n z a r ó w n o ś w i a t o w e j , j a k i p o l s k i e j w s p ó ł c z e s n e j g o s p o d a r k i j e s t h a n d e l . S e k t o r t e n o d p o w i a d a z a b l i s k o 3 0 % g o s p o d a r k i P o l s k i , d a j ą c j e d n o c z e ś n i e z a t r u d n i e n i e b l i s k o 2 m i l i o n o m l u d z i . J e ś l i n a t o m i a s t z o s t a n ą u w z g l ę d n i o n e s e k t o r y p o w i ą z a n e , b ę d z i e t o ł ą c z n i e 3 , 6 m i l i o n a m i e j s c p r a c y ( D e l o i t t e 2 0 1 4 ) . W r a m a c h t e g o s e k t o r a w y r ó ż n i ć m o ż n a k i l k a b r a n ż , w s z c z e g ó l n o ś c i b r a n ż ę F M C G ( a n g . F a s t M o v in g C o n s u m e r G o o d s) - c z y l i b r a n ż ę a r t y k u ł ó w s z y b k o r a t u j ą c y c h . A u t o r z d a j e s o b i e s p r a w ę , i ż w o b e c n i e o b o w i ą z u j ą c e j w P o l s c e k l a s y f i k a c j i P K D 4 w p r o w a d z o n e j r o z p o r z ą d z e n i a m i R a d y M i n i s t r ó w ( R o z p o r z ą d z e n i e R a d y M i n i s t r ó w z d n i a 2 4 g r u d n i a 2 0 0 7 r . , R o z p o r z ą d z e n i e R a d y M i n i s t r ó w z d n i a 1 k w i e t n i a 2 0 0 9 r .) , k t ó r a z o s t a ł a o p r a c o w a n a n a p o d s t a w i e s t a t y s t y c z n e j k l a s y f i k a c j i d z i a ł a l n o ś c i g o s p o d a r c z e j N A C E R e v i s i o n 2 ( R o z p o r z ą d z e n i e ( W E ) N R 1 8 9 3 / 2 0 0 6 P a r l a m e n t u E u r o p e j s k i e g o i R a d y z d n i a 2 0 g r u d n i a 2 0 0 6 r .) , n i e w y s t ę p u j e t e r m i n „ b r a n ż a ” . N i e m n i e j , z u w a g i n a f a k t p o w s z e c h n e g o w y s t ę p o w a n i a t e g o o k r e ś l e n i a w p u b l i k a c j a c h , z a r ó w n o u r z ę d o w y c h , j a k i n a u k o w y c h , a t a k ż e f u n k c j o n o w a n i a t e g o t e r m i n u p o w s z e c h n i e w b i z n e s i e , a u t o r p o s t a n o w i ł p o s ł u g i w a ć s i ę t ą n a z w ą . W a k t u a l n y c h r o c z n i k a c h s t a t y s t y c z n y c h h a n d l u z a g r a n i c z n e g o G U S w p r o s t z a w a r t a j e s t i n f o r m a c j a , i ż s ą t o R o c z n i k i B r a n ż o w e ( G U S 2 0 1 5 ) . 4Przemysław Miller
351 W e d ł u g W ł a d y s ł a w a D o b e r s k i e g o ( 1 9 8 1 ) b r a n ż a t o g a ł ą ź d z i a ł a l n o ś c i g o s p o d a r c z e j , w h a n d l u p o d s t a w ą w y o d r ę b n i e n i a b r a n ż y j e s t a s o r t y m e n t t o w a r ó w b ę d ą c y c h p r z e d m i o t e m o b r o t u . J a k w s p o m n i a n o p o w y ż e j , r ó w n i e ż b i z n e s n a w i ą z u j e d o n o m e n k l a t u r y b r a n ż o w e j , t a k ż e b e z p o ś r e d n i o w k o n t e k ś c i e b r a n ż y F M C G , t w o r z ą c m .i n . k o n f e r e n c j e d e d y k o w a n e b r a n ż y h a n d l o w e j i F M C G , t a k i e j a k R e t a i l S u m m i t ( 2 0 1 5 ) . B r a n ż a F M C G o b e j m u j e a r t y k u ł y ż y w n o ś c i o w e i n i e ż y w n o ś c i o w e c z ę s t e g o z a k u p u ( K o w a l s k a 2 0 1 2 ) . S ą t o g ł ó w n i e s z e r o k o r o z u m i a n e a r t y k u ł y s p o ż y w c z e o r a z c h e m i a g o s p o d a r c z a . W s p o m n i a n e a r t y k u ł y s p o ż y w c z e , w s k ł a d k t ó r y c h z a l i c z a m y o w o c e , p i e c z y w o , s ł o d y c z e , a lk o h o l e , n a p o j e c z y t e ż a r t y k u ł y m l e c z a r s k i e , a t a k ż e l e k i O T C 5, s k ł a d a j ą s i ę n a 7 0 % p o l s k i e g o r y n k u F M C G . P o z o s t a ł e 3 0 % p r z y p a d a n a w y r o b y t y t o n i o w e , c h e m i c z n e o r a z k o s m e t y c z n e ( R o s i ń s k i 2 0 1 3 ) . N a l e ż y p r z y t y m p a m i ę t a ć , i ż s p o r a c z ę ś ć t e g o r y n k u m o ż e w z w i ą z k u z t y m d o t y c z y ć p r o d u k t ó w s e z o n o w y c h . D o n a j w i ę k s z y c h p r o d u c e n t ó w te j b r a n ż y w P o l s c e n a l e ż ą : P h i l i p M o r r i s , I m p e r i a l T o b a c c o , B r i t i s h A m e r i c a n T o b a c c o , P r o c t e r & G a m b l e , G r u p a Ż y w i e c , K o m p a n i a P i w o w a r s k a , N e s t l é , U n i l e v e r , G r u p a A n i m e x , D a n o n e , P e p s i C o l a , M a r s , G r u p a M a s p e x , S M M l e k o w i t a , J T I ( t y l k o F M C G ) . C e c h ą c h a r a k t e r y s t y c z n ą d l a r y n k u F M C G j e s t f a k t , i ż s p r z e d a ż p o j e d y n c z y c h p r o d u k t ó w p r z y n o s i n i s k i e z y s k i , n a t o m i a s t d o p i e r o e f e k t s k a l i , p r z y m a s o w e j s p r z e d a ż y , g e n e r u j e z y s k i z n a c z ą c e . W y n i k a t o w s z c z e g ó l n o ś c i z s z y b k i e j r o t a c j i , k t ó r a j e s t w t y m p r z y p a d k u b a r d z o i s t o t n y m e l e m e n t e m , a t a k ż e n i s k i c h k o s z t ó w p r o d u k c j i . S e k t o r t e n j e s t j e d n y m z n a j p r ę ż n i e j r o z w i j a j ą c y c h s i ę r y n k ó w z a r ó w n o n a ś w i e c i e , j a k i w P o l s c e . S z a c u j e s i ę , i ż w 2 0 1 6 r o k u w a r t o ś ć s p r z e d a ż y t e g o r y n k u w P o l s c e w z r o ś n i e n a w e t d o 2 5 0 m l d z ł. D l a p o r ó w n a n i a : w 2 0 1 0 r o k u w a r t o ś ć s p r z e d a ż y w y n o s i ł a 1 8 0 m l d z ł , n a t o m i a s t w 2 0 1 3 r o k u 2 1 1 , 6 m l d z ł ( p o r t a l s p o z y w c z y . p l 2 0 1 5 ) . J a k w y n i k a z r a p o r t u o p r a c o w a n e g o p r z e z f i r m ę N i e l s e n ( 2 0 1 5 ) , w E u r o p i e w o l u m e n s p r z e d a ż y t o w a r ó w F M C G w z r ó s ł o 1 ,3 % w t r z e c i m k w a r t a l e 2 0 1 5 r o k u , n a t o m i a s t w z r o s t c e n w t y m o k r e s i e w y n i ó s ł 1 ,7 % . W P o l s c e n a t o m i a s t w z r o s t w a r t o ś c i o w y s p r z e d a ż y p r o d u k t ó w F M C G w t r z e c i m k w a r t a l e 2 0 1 5 w y n i ó s ł 4 , 4 % w s t o s u n k u d o a n a l o g i c z n e g o o k r e s u r o k u p o p r z e d n i e g o . D a ł o t o P o l s c e c z w a r t ą l o k a t ę p o ś r ó d 2 1 p a ń s t w E u r o p y , p r z e d d o t y c h c z a s o w y m l i d e r e m , k t ó r y m b y ł a T u r c ja .2. Założenia projektu
C e l e m p r z e p r o w a d z o n y c h b a d a ń b y ł a o c e n a f a k t y c z n e g o f u n k c j o n o w a n i a t e g o n a r z ę d z i a w t r a k c i e t r z e c h l a t t r w a n i a p r o j e k t u . 5W z w i ą z k u z p o w y ż s z y m b a d a n i u z o s t a ł y p o d d a n e d a n e d o t y c z ą c e l i c z b y p r o c e s o w a n y c h f a k t u r o r a z l i c z b y p o d ł ą c z o n y c h f i r m z a o k r e s t r z e c h la t. D a n e p o c h o d z ą c e z s y s t e m u o p e r a t o r a E D I z o s t a ł y z a g r e g o w a n e i p o d d a n e b a d a n i o m i l o ś c i o w y m z w y k o r z y s t a n i e m n a r z ę d z i a s t a t y s t y c z n e g o . P r o j e k t z o s t a ł z a i n a u g u r o w a n y w d r u g i e j d e k a d z i e X X I w i e k u . W ó w c z a s u s ł u g a z o s t a ł a u r u c h o m i o n a w r a m a c h t z w . p i l o t a t e s t o w e g o z b a r d z o o g r a n i c z o n ą p u l ą k o n t r a h e n t ó w b i z n e s o w y c h . S t ą d t e ż d l a t e g o r o k u ( o z n a c z o n e g o j a k o r o k 0 , z u w a g i n a i n i c j a l i z a c y j n y c h a r a k t e r te j f a z y p r o j e k t u ) b r a k j e s t d a n y c h d o t y c z ą c y c h p r z e t w a r z a n e j l i c z b y f a k t u r . W k o l e j n y m r o k u ( r o k 1 ) z o s t a ł y w y k o n a n e p o d ł ą c z e n i a k o l e j n y c h k o n t r a h e n t ó w . B y ł t o t z w . r o k „ r o z r u c h o w y ” , a r e a l i z o w a n e p o d ł ą c z e n i a k l i e n t ó w b y ł y z a p l a n o w a n e j e s z c z e w p o p r z e d n i e j f a z i e . W z w i ą z k u z c z y m w t y m r o k u p o d ł ą c z e n i a b y ł y r e a l i z o w a n e j e d y n i e z p r z y g o t o w a n e j u p r z e d n i o „ p u l i ” p a r t n e r ó w b i z n e s o w y c h . K l i e n c i z a c z ę l i d o p i e r o p r z y z w y c z a j a ć s i ę d o k o r z y s t a n i a z te j u s ł u g i . N a s t ę p n y r o k ( r o k 2 ) b y ł r o k i e m „ w y g r z e w a n i a s i ę ” p r o j e k t u . W t y m c z a s i e n i e b y ł o r e a l i z o w a n y c h w i e l e p o d ł ą c z e ń n o w y c h k l i e n t ó w , n a t o m i a s t g ł ó w n a u w a g a p o ś w i ę c o n a b y ł a o b s e r w a c j o m f u n k c j o n o w a n i a u s ł u g i o r a z e f e k t o m , j a k i e o n a p r z y n o s i p o s z c z e g ó l n y m s t r o n o m . E f e k t e m t e g o p o d e j ś c i a b y ł b r a k z n a c z ą c e g o p r z y r o s t u k l i e n t ó w . O s t a t n i r o k ( r o k 3 ) p r z y n i ó s ł z n a c z ą c y w z r o s t p o d ł ą c z e ń n o w y c h f i r m ( d o s t a w c ó w z b r a n ż y F M C G ) . R y s u n e k 1 p r z e d s t a w i a r o z k ł a d p o d ł ą c z e ń d o s t a w c ó w w p o s z c z e g ó l n y c h l a t a c h d z i a ł a n i a p r o j e k t u . R y s. 1. R o z k ła d p o d łą c z e ń d o s ta w c ó w w p o s z c z e g ó ln y c h la ta c h Ź ró d ło : o p ra c o w a n ie w ła sn e .
Przemysław Miller
353 T e n w z r o s t p o d ł ą c z e ń s p o w o d o w a n y b y ł n a j p r a w d o p o d o b n i e j d w o m a c z y n n i k a m i . P o r o k u s t r o j e n i a s y s t e m u p o d j ę t e z o s t a ł y d z i a ł a n i a m a r k e t i n g o w e m a j ą c e n a c e l u d o t a r c i e d o s z e r o k i e j r z e s z y f i r m z i n f o r m a c j ą o t y m p r o d u k c i e . D r u g i m , n i e w ą t p l i w i e i s t o t n y m c z y n n i k i e m b y ł o s t a b i l n e f u n k c j o n o w a n i e u s ł u g i n a r y n k u o r a z k o r z y ś c i b i z n e s o w e , k t ó r e z a c z ę ł y c z e r p a ć f i r m y a k t y w n i e z n i e j k o r z y s t a j ą c e . O s t a t e c z n i e p r z e ł o ż y ł o s i ę t o n a z a i n t e r e s o w a n i e t ą u s ł u g ą k o l e j n y c h f i r m z b r a n ż y .3. Analiza wolumenu przesyłanych faktur - badanie efektywności
W s p o m n i a n y r o k 1 ( r o k r o z r u c h o w y ) b y ł r o k i e m , w k t ó r y m f i r m y a k t y w n i e k o r z y s t a ł y z u s ł u g i w s k a l i c a ł e g o r o k u . B l i s k o 1 9 % c a ł e g o w o l u m e n u s k i e r o w a n y c h d o f a k t o r i n g u f a k t u r , w r a m a c h t r z e c h l a t p r o j e k t u , b y ł o w y g e n e r o w a n y c h w t y m w ł a ś n i e r o k u ( r y s u n e k 2 ). R y s. 2. O d s e te k d o k u m e n tó w ro c z n ie , w s k a li c a łe g o p ro je k tu Ź ró d ło : o p ra c o w a n ie w ła sn e . D r u g i r o k p r z y n i ó s ł k o l e j n y w z r o s t w y n o s z ą c y o k o ł o 2 9 % . J e d n a k w z r o s t t e n n i e b y ł j u ż t a k s p e k t a k u l a r n y , j a k m o ż n a b y ł o b y o c z e k i w a ć . S z c z e g ó l n i e i n t e r e s u j ą c y j e s t s p a d e k l i c z b y p r z e t w a r z a n y c h f a k t u r , j a k i m o ż n a z a o b s e r w o w a ć w o s t a t n i m k w a r t a l e t e g o r o k u . R e a s u m u j ą c , o c z e k i w a n i a b y ł y d u ż e , a l e n a s t ą p i ł n i e s p o d z i e w a n y s p a d e k p o d k o n i e c t e g o o k r e s u . D o b r z e o b r a z u j e t o r y s u n e k 3 , n a k t ó r y m w i d a ć , i ż l i c z b a p r z e t w o r z o n y c h p r z e z s y s t e m f a k t u r b y ł a w t y m o k r e s i e n i ż s z a o d l i c z b y f a k t u r w a n a l o g i c z n y m o k r e s i e r o k u p o p r z e d n i e g o . O z n a c z a t o s p a d e k n i e
ty l k o w z g l ę d e m k w a r t a ł ó w b e z p o ś r e d n i o p o p r z e d z a j ą c y c h t e n o k r e s , a l e t a k ż e w z e s t a w i e n i u r o k d o r o k u . C z ę ś c i o w ą p r ó b ą w y t ł u m a c z e n i a te j a n o m a l i i m o ż e b y ć z a o b s e r w o w a n y s p a d e k s p r z e d a ż y w m a ł y c h i ś r e d n i c h s i e c i a c h F M C G w t y m o k r e s i e . T y l k o w s a m y m l i s t o p a d z i e t e g o r o k u s p a d ł a o n a o 2 % r o k d o r o k u , n a t o m i a s t w u j ę c i u m i e s i ę c z n y m t e n s p a d e k w y n o s i ł 4 , 5 % ( I S B n e w s 2 0 1 4 ) . R y s. 3. L ic z b a fa k tu r m ie s ię c z n ie , w s k a li c a łe g o p ro je k tu Ź ró d ło : o p ra c o w a n ie w ła sn e . N a j w i ę k s z y t r e n d r o s n ą c y w i d a ć w o s t a t n i m , t r z e c i m r o k u f u n k c j o n o w a n i a s y s t e m u . L i c z b a p r z e t w o r z o n y c h f a k t u r w t y m r o k u p r z e k r o c z y ł a l i c z b ę w y p r a c o w a n ą ł ą c z n i e w u b i e g ł y c h l a t a c h t r w a n i a p r o j e k t u . M o ż n a t o o c e n i ć p a t r z ą c z a r ó w n o n a r y s u n e k 2 , j a k i n a w y k r e s n a r y s u n k u 4 , n a k t ó r y m z a p r e z e n t o w a n e z o s t a ł o z e s t a w i e n i e m i e s i ę c z n e j l i c z b y p r z e t w o r z o n y c h f a k t u r w s k a l i d a n e g o r o k u . A n a l i z u j ą c k o l e j n y w y k r e s p r z e d s t a w i o n y n a r y s u n k u 5 , p r z e d s t a w i a j ą c y t r e n d n a r a s t a j ą c y w k o l e j n y c h k w a r t a ł a c h w s k a l i c a ł e g o p r o j e k t u , m o ż n a d o d a t k o w o z a o b s e r w o w a ć p o w t a r z a j ą c e s i ę w d w ó c h k o l e j n y c h l a t a c h ( r o k 2 i 3 ) s p a d k i w c z w a r t y m k w a r t a l e . P o n o w n i e m o ż n a d o m n i e m y w a ć , i ż t a k j a k d l a r o k u 2 s p o - w o d o w a n e j e s t t o o g ó l n y m s p a d k i e m s p r z e d a ż y t o w a r ó w z b r a n ż y F M C G . W y n i k a ć m o ż e t o z o g r a n i c z e n i a m o ż l i w o ś c i p o d a ż y t o w a r ó w s e z o n o w y c h ( m .in . ś w i e ż e o w o c e i w a r z y w a ) s t a n o w i ą c y c h i s t o t n ą s k ł a d o w ą k o s z y k a p r o d u k t ó w F M C G . N i e m n i e j p e ł n a w e r y f i k a c j a te j t e z y w y m a g a ł a b y d o d a t k o w e j a n a l i z y p r o f i l i p r o d u k c y j n y c h p o s z c z e g ó l n y c h d o s t a w c ó w k o r z y s t a j ą c y c h z te j u s ł u g i . N i e j e s t to w p r a w d z i e p r z e d m i o t e m t e g o b a d a n i a , j e d n a k ż e z u w a g i n a b a r d z o i n t e r e s u j ą c y a s p e k t t e g o z a g a d n i e n i a a u t o r n i e w y k l u c z a w p r z y s z ł o ś c i k o n t y n u o w a n i a b a d a ń t e g o t e m a t u .
Przemysław Miller
355 R y s. 4. L ic z b a fa k tu r m ie s ię c z n ie w d a n y m r o k u Ź ró d ło : o p ra c o w a n ie w ła sn e . R y s. 5. L ic z b a fa k tu r z a g re g o w a n a k w a rta ln ie w s k a li c a łe g o p ro je k tu Ź ró d ło : o p ra c o w a n ie w ła sn e . K o l e j n ą m o ż l i w o ś c i ą m o ż e b y ć t a k ż e o g r a n i c z e n i e n a b y w a n i a w t y m o k r e s i e s z e r o k i e j g a m y d ó b r o f e r o w a n y c h p r z e z b r a n ż ę F M C G w z w i ą z k u z z a k u p a m i b a r d z ie j k o s z t o w n y c h j e d n o s t k o w o p r o d u k t ó w , t a k i c h j a k : R T V , A G D , b i ż u t e r i a , d z i e ł a s z t u k i e t c ., w z w i ą z k u z o k r e s e m z a k u p ó w s z e r o k o r o z u m i a n y c h p r e z e n t ó w ś w i ą tecznych. Szczególnie widoczne jest to na wykresie przedstawionym na rysunku 6.
Zarówno w latach 2, jak i 3 wyraźnie zarysowana jest tendencja spadkowa pod
koniec roku. Jedynym odstępstwem jest pierwszy rok, jednakże to zaburzenie tren
du m ożna złożyć na karb relatywnie mniejszego portfela firm będących beneficjen
tami tej usługi, co mogło przełożyć się na niższą miarodajność wyników w tym
okresie.
R y s. 6. L ic z b a fa k tu r z a g re g o w a n a k w a rta ln ie w d a n y m ro k u Ź ró d ło : o p ra c o w a n ie w ła sn e .
Podsumowanie
Polskie przedsiębiorstwa z branży FM CG wykazują zainteresowanie innowa
cyjną usługą umożliwiającą przyspieszenie realizacji płatności za wystawiane
faktury. Świadczą o tym dwa następujące fakty. Po pierwsze, relatywnie duża
liczba firm, które przystąpiły do projektu w pierwszym etapie jego realizacji, kiedy
d e fa c t odopiero powstawał i pojawił się na rynku. Dotyczy to etapu tzw. „pilota”.
Po drugie, gwałtowny wzrost zainteresowania usługą i fala podłączeń dużej
liczby nowych podmiotów w ostatnim roku, kiedy po okresie „rozruchu” i stabili
zacji produkt stał się ju ż w pełni dojrzały, a co za tym idzie bardziej godny zaufa
nia. Ten okres przejściowy, kiedy firmy z pewnym dystansem czekały na dalszy
rozwój usługi, m ógł także wynikać z mentalności polskich przedsiębiorców, którzy
z pewnym oporem wdrażają w dalszym ciągu innowacyjne rozwiązania. Jak
widać w długim okresie zaobserwować m ożna systematyczny wzrost liczby klien
tów korzystających z tej usługi, jak również liczby przekazywanych do prefinanso-
wania faktur. Nadmienić należy także, iż w całym okresie funkcjonowania usługi
żaden klient z niej nie zrezygnował. M ożna zatem postawić tezę, iż usługa została
właściwie przygotowana i zrealizowana oraz iż trafiła w oczekiwania biznesowe
klientów.
Przemysław Miller
357Literatura
1. D e l o i t t e ( 2 0 1 4 ) , H a n d e l w P o lsc e - p r o g n o z y na p r z y s z ło ś ć, h t t p : / / w w w . d e l o i t t e .c o m / p l / p l / p a g e s / p r e s s - r e l e a s e s / a r t i c l e s / h a n d e l - w - p o l s c e - 2 0 1 4 . h t m l [ d o s tę p 6 .1 2 . 2 0 1 5 ] .
2 . D o b e r s k i W . ( 1 9 8 1 ) , B ra n ża, w : E n cyklopedia organizacji i za rzą d za n ia, re d .
L . P a s i e c z n y , s. 6 5 , W a r s z a w a : P a ń s t w o w e W y d a w n ic t w o E k o n o m ic z n e .
3. E m m e lh a i n z M .A . ( 1 9 9 4 ) , E lectro n ic D a ta In terch a n g e in L o g istics, w : The L o g istics H a n d b o o k, r e d . J .F . R o b e s o n , W .C . C o p a c in o , s. 7 3 7 - 7 5 6 , N e w Y o rk :
T h e F r e e P re s s .
4 . G U S ( 2 0 1 5 ) , R o c zn ik statystyczny handlu za g ra n iczn eg o, W a r s z a w a : Z a k ła d
W y d a w n ic t w S ta ty s ty c z n y c h .
5. I S B n e w s (2 0 1 4 ) , PIH: Sprzedaż detal, w m ałych i średnich sieciach F M C G spadla o 2,0% r/r w X I, h ttp ://f in a n s e .w p .p l/k a t,1 0 3 3 7 3 1 ,title ,P I H - S p r z e d a z - d e ta l- w - m a ly c h - i-
s r e d n ic h - s ie c ia c h - F M C G - s p a d la - o - 2 0 - r r - w - X I ,w id ,1 7 0 8 9 6 5 0 ,w ia d o m o s c .h tm l [d o s tę p 1 5 .1 2 .2 0 1 5 ].
6 . J a s h a p a r a A . ( 2 0 0 6 ) , Z arządzanie w ie d zą, W a r s z a w a : P o ls k ie W y d a w n ic t w o
E k o n o m ic z n e .
7 . K o w a l s k a K . ( 2 0 1 2 ) , R o zw ó j p o lskich sieci detalicznych ja k o sposób ograniczania siły rynkow ej m iędzynarodow ych korporacji h a n d lo w ych, W a r s z a w a : D if in .
8. M i l l e r P . ( 2 0 1 5 ) , N ow oczesne narzędzia w spom agające p ro c e s fin a n so w a n ia p rzed sięb io rstw n a p rzy k ła d zie usługi C om arch E D I F in a n so w a n ie, w :
U bezpieczenia i bankow ość z p e rsp e k ty w y m łodego ekonom isty. W ybrane p ro b le m y, re d . T .H . B e d n a r c z y k , s. 4 2 1 - 4 2 9 , L u b lin : W y d a w n ic t w o U n iw e r s y t e tu
M a r ii C u r ie - S k ło d o w s k ie j.
9. N a d o l n a B . ( 2 0 1 2 ) , Wpływ elektronicznej w ym ia n y danych (EDI) na fu n k c jo n o w a n ie kontroli za rzą d czej w je d n o stk a c h sektora fin a n só w p u b lic zn y c h,
Z e s z y ty N a u k o w e U n iw e r s y t e tu S z c z e c iń s k ie g o n r 7 1 8 , F in a n s e . R y n k i F in a n s o w e . U b e z p ie c z e n i a n r 5 3 , s. 8 1 - 9 6 .
10. N i e l s e n ( 2 0 1 5 ) , W E uropie sp rzed a ż w olu m en o w a p ro d u któ w F M C G rośnie szósty k w a rta ł z rzęd u, h ttp :/ /w w w .n ie l s e n .c o m /p l/ p l/ in s ig h ts /n e w s /2 0 1 5 / N i e ls e n - g r o w th -
r e p o r te r - Q 3 - 2 0 1 5 .h t m l [ d o s tę p 7 .0 1 .2 0 1 6 ] .
11. p o r t a ls p o z y w c z y .p l ( 2 0 1 5 ) , W artość rynku F M C G w P o lsce szybko ro śn ie,
h ttp ://w w w .p o r t a ls p o z y w c z y .p l/ h a n d e l/ w i a d o m o s c i/w a r t o s c - r y n k u - f m c g - w - p o ls c e - s z y b k o - r o s n i e ,1 1 9 5 5 4 .h tm l [ d o s tę p 3 0 .1 2 .2 0 1 5 ] . 12. R e ta i l S u m m it ( 2 0 1 5 ) , h tt p :/ /r e ta il - c o n f e r e n c e s .c o m [ d o s tę p 2 2 .1 1 .2 0 1 5 ] . 13. R o s iń s k i S. ( 2 0 1 3 ) , K a żd y p r o d u k t m a inne w ym a g a n ia, „ T S L b i z n e s ” , k w ie c ie ń , n r 4 (3 5 ) , s. 2 6 - 2 7 . 14. R o z p o r z ą d z e n i e ( W E ) N R 1 8 9 3 /2 0 0 6 P a r l a m e n t u E u r o p e js k ie g o i R a d y z d n ia 2 0 g r u d n i a 2 0 0 6 r. w s p r a w ie s ta ty s ty c z n e j k l a s y f ik a c ji d z ia ł a ln o ś c i g o s p o d a r c z e j N A C E R e v . 2 i z m i e n ia j ą c e r o z p o r z ą d z e n ie R a d y ( E W G ) n r 3 0 3 7 /9 0 o r a z n ie k tó r e
r o z p o r z ą d z e n ia W E w s p r a w ie o k r e ś lo n y c h d z i e d z i n s t a ty s ty c z n y c h , D z . U r z . U E L 3 9 3 /1 z d n ia 3 0 .1 2 .2 0 0 6 . 15. R o z p o r z ą d z e n i e R a d y M i n is t r ó w z d n ia 1 k w ie tn i a 2 0 0 9 r., z m i e n ia ją c e r o z p o r z ą d z e n ie w s p r a w ie P o ls k ie j K la s y f ik a c j i D z ia ła ln o ś c i ( P K D ) , D z U 2 0 0 9 , n r 5 9 , p o z . 4 8 9 . 16. R o z p o r z ą d z e n i e R a d y M i n is t r ó w z d n ia 2 4 g r u d n i a 2 0 0 7 r., w s p r a w ie P o ls k ie j K la s y f ik a c j i D z ia ła ln o ś c i ( P K D ) , D z U 2 5 1 , p o z . 1 8 8 5 . 17. T y lk o F M C G , P ro d u k ty i m arki F M C G i C P G, h tt p :/ /t y lk o f m c g .p l/ p r o d u k t y - i- m a r k i- f m c g - i- c p g [ d o s tę p 2 4 .1 0 .2 0 1 5 ] .
