Wiad. entomol.
33 (2) 126–138
Poznań 2014
Kózkowate (Coleoptera: Cerambycidae) z kolekcji
dr. Bolesława BURAKOWSKIEGO zebrane podczas wyprawy
entomologicznej do Rumunii
Longhorn beetles (Coleoptera: Cerambycidae) collected
by Dr. Bolesław B
URAKOWSKI
during entomological expedition
to Romania
Radosław P
LEWA
, Jacek H
ILSZCZAŃSKI
, Tomasz J
AWORSKI
Zakład Ochrony Lasu IBL, Sękocin Stary, ul. Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn
e-mail: r.plewa@ibles.waw.pl; j.hilszczanski@ibles.waw.pl; t.jaworski@ibles.waw.pl
ABSTRACT. The paper presents faunistic data of 36 species (197 specimens) collected
by Dr Bolesław B
URAKOWSKI in 1964 in Romania. New host plants for 5 species are given.KEY WORDS: Coleoptera, Cerambycidae, host plant, expedition, Romania.
Wstęp
Rumunia jest krajem stosunkowo dobrze poznanym pod względem
fauny chrząszczy z rodziny kózkowatych. Pierwsze obszerne dzieło
poś-więcone Cerambycidae Rumunii, wraz z kluczami do oznaczania
gatun-ków, opracowali P
ANIN
i S
ÃVULESCU
(1961). W ostatnim czasie pojawiło
się też kilka prac dotyczących występowania Cerambycidae w różnych
regionach tego kraju (S
ERAFIM
1999, 2004; S
ERAFIM
i M
AICAN
2008,
U
NGUREANU
i in. 2008). Na terenie Rumunii wciąż znajdowane są nowe
dla tego kraju gatunki (D
ASCĂLU
2005, 2010), a nawet opisuje się taksony
nowe dla wiedzy (S
AMA
i in. 2010, D
ASCĂLU
i F
USU
2012).
Dr Bolesław B
URAKOWSKI
uznawany jest za jednego z najwybitniejszych
polskich koleopterologów. Zasłynął on przede wszystkim opracowaniem
krajowej fauny Coleoptera w XXII-tomowym dziele pt. „Katalog Fauny
KÓZKOWATE (COLEOPTERA: CERAMBYCIDAE) Z KOLEKCJI […]
127
jest w wielu badaniach faunistycznych. Do końca swojego życia był aktywny
zawodowo i systematycznie prowadził hodowle wielu gatunków Coleoptera.
Szczególnie dużą wartość mają obserwacje autora dotyczące bionomii
chrząszczy oraz opisy stadiów przedimaginalnych. Więcej informacji
o życiorysie i dokonaniach naukowych dr. B. B
URAKOWSKIEGO
można
znaleźć w pracach Ś
LIPIŃSKIEGO
(1995) i W
ĘGRZYNOWICZA
(2001).
Podczas wieloletniej pracy dr B. B
URAKOWSKI
odbył kilka wypraw
entomologicznych, m.in. do Bułgarii, Rumunii, krajów byłej Jugosławii,
Mongolii i USA (Kalifornia). Za każdym razem autor skrupulatnie
groma-dził materiał entomologiczny, w tym żywe okazy, których obserwacje
w warunkach laboratoryjnych stały się przyczynkiem do poznania biologii
wielu gatunków. Jedna z bardziej interesujących wypraw miała miejsce
w dniach 2 X – 19 XI 1964 do Rumunii. Pomimo niekorzystnej dla zbioru
chrząszczy pory roku autor zdołał wykazać szereg interesujących i rzadko
spotykanych gatunków, głównie z rodziny Cerambycidae. Teren badań
obejmo-wał południowo-wschodnią (okolice Bukaresztu i obszar leśny położony
30 km od Morza Czarnego) oraz centralną (region Transylwanii) część kraju.
Celem niniejszej pracy jest zaprezentowanie wyników zbioru chrząszczy
z rodziny kózkowatych przez dr. B. B
URAKOWSKIEGO
podczas wyprawy
ento-mologicznej do Rumunii. Praca ma również stanowić uzupełnienie wiedzy
o nieznanych dotychczas roślinach żywicielskich larw Cerambycidae.
Materiał i metody
Chrząszcze z rodziny Cerambycidae zebrane przez dr. B
URAKOWSKIEGO
podczas wyprawy do Rumunii są zdeponowane w zbiorach zoologicznych
Muzeum i Instytutu Zoologii PAN (MiIZ) w Łomnej. Zachowały się w bardzo
dobrym stanie, choć były rozproszone w kilku gablotach razem z okazami
chrząszczy z innych rodzin. Część z nich została oznaczona przez prof.
Jerzego M. G
UTOWSKIEGO
w 1989 i 1990 roku (zaznaczono w tabeli),
jednak dane te nie zostały dotychczas opublikowane. Pozostały materiał
został oznaczony przez autorów niniejszej publikacji. Zbiorom towarzyszą
notatki autora (zeszyt nr. 16), w których znajdują się odniesienia do
nume-rów hodowli umieszczonych na etykietach pod okazami. Wynika z nich,
że większość gatunków uzyskano na drodze hodowli z larw, rzadziej z
pocz-warek, które prowadzono do 1970 roku w laboratorium MiIZ. Część danych
autor zebrał również na podstawie odnalezionych w rozkładającym się
drewnie szczątków imagines, a rzadziej na podstawie cech żerowisk larw.
Listę gatunków chrząszczy zestawiono w tabeli, a ich nazewnictwo
Wyn
ik
i
Ta
b.
K
óz
ko
w
at
e
odł
ow
ion
e
pr
ze
z
dr
. B
ol
es
ła
w
a
B
ur
ak
ow
sk
ie
go
w
R
um
uni
i w
1964
rok
u.
Longh
or
n
be
et
le
s co
llect
ed
by
d
r.
Bo
le
sł
aw
B
ur
ako
w
ski
in
R
om
ani
a
in
1964.
Po dr odz ina Su bf am ily Gat une k Sp ec ies L ok al iz ac ja Lo cal ity L icz ba os ob ni kó w N um be r of sp ec im en s L ar wa La rv a Po czw ar ka Pu pa Im ag o Im ag o R oś lin a ży w ici el sk a H os t pl ant N r o ka zu w ko le kc ji M iI Z N o sp ec im en in th e co lle ct io n of M aI Z Nr ho do w li N o rea rin g U w agi N ot es 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Pr io ni na e Ae go so m a sc ab ric or ne (S co po li, 17 63 ) B ăn ea sa , 1 0 km N B uc ur eş ti 1 ex . 4 X – 4 X 19 64 (m art w e) w d ziu pl i je sio nu Fr ax in us L. sp . 10 8/ 64 – B uc ur eş ti 1 ex . 23 X 22 V I 1 96 5 w k lo ni e Acer L. sp . 31 51 /IV Co m an a, ca 3 5 km N 00 B uc ur eş ti 1 ex . 25 X 6 VI II 19 65 w w yp al on ym p ie ńk u lip ow ym Tili a L. sp ., o bo k ż yw ej li py 31 59 /d B an at ul , B ăi le H er cu lan e 1 ex . 9 XI 2 po kr yw y i ś ró dp ie rs ie w k ło dzi e w ią zu Ul mu s L. sp . 32 16 L ept ur in ae Rh am nu siu m b ic ol or bi co lo r (S ch ra nk , 1 78 1) D ob ro ge a, B ab ad ag – – – 27 X 1 96 4 ot w or y w yl ot ow e im agi ne s na w iąz ie – 31 65 Rha gi um in qui sit or in qu is ito r (L in na eu s, 17 58 ) Ba na tu l, B ăi le H er cu lan e 1 ex . – – 7 X I 1 96 4 po d ko rą u sc hn ię te j s os ny Pi nu s L. sp . 10 8/ 64 – de t. J .M . Gu to ws ki 19 89 Al os te rna t abac ic ol or ta ba ci col or (D e G ee r, 1 77 5) Tr an si lv an ia G uş tre tita ad S ib iu 1 e x. 20 X – 5 V 19 67 w p rze gr zy bi ał ym , s uch ym i z m ur sz ał ym d rew ni e w ier zb y Sa lix L. sp . 8/ 67 31 38 /a Anopl ode ra s ex gu ttat a (F abr ic ius , 1775) B ăn ea sa , B uc ur eş ti 1 ex . – – 21 X 1 96 4 (re sz tk i im ag o) [ br ak d an ych ] 10 8/ 64 –1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 St ic to le pt ur a er yt hr op ter a (H ag en ba ch , 1 82 2) B an at ul , B ăi le H er cu lan e 1 ex . 3 XI 24 II I 1 96 5 10 IV 1 96 7 w st oj ący m , ży w ym k lo ni e u po ds ta w y pn ia 10 8/ 64 31 94 /a B an at ul , B ăi le H er cu la ne, Ş ap te Iz voa re 1 ex . – – 13 X I 1 96 4 w d zi up li w ią zu – S. rub ra r ub ra (Li nn ae us , 1 75 8) B an at ul , B ăi le H er cu lan e 1 ex . 7 XI 22 II I 1 96 5 12 IV 1 96 5 po d ko rą kł od y l eż ące j n a z ie m i (b rak g at un ku d rz ew a) 10 8/ 64 32 06 1 ex . 7 IV 1 96 5 27 IV 1 96 5 32 06 /II S. sc ute lla ta sc ute lla ta (F ab ric iu s, 17 81 ) B an at ul , B ăi le H er cu lan e 1 ex . 10 X I – 4 X 1 96 5 (m art w e) w k ło dz ie g ra bu C ar pi nu s L. sp . na zi em i 8/ 65 32 23 Le pt ur a a ur ul en ta Fab rici us , 1 79 2 B an at ul , B ăi le H er cu lan e 1 ex . 10 X I – 26 V 1 96 5 w g ał ęz i g rab u na z ie m i (ze zg ni lizn ą b ia łą ) 10 8/ 64 32 29 za cie ni en ie pr zez po w oj ni k Cl ema tis L . sp. 1 ex . 2 IV 1 96 5 5 V 19 65 w k ło dz ie g rab u n a z ie m i 8/ 66 32 23 Co m an a, ca 3 5 km S B ucu reş ti 1 ex . 25 X – 5 V 19 65 w w yp al on ym p ie ńk u lip ow ym , ob ok ż yw ej li py 10 8/ 64 31 59 /c Ru tp el a m ac ul at a m ac ul at a (P od a, 1 761 ) B an at ul , B ăi le H er cu lan e 7 e xx. 10 X I – 5 V 19 67 w g ał ęz i g rab u na z ie m i (ze zg ni lizn ą b ia łą ) 10 8/ 64 32 29 za ci en ien ie pr zez po w oj ni k 1 ex . 10 X I 5 V 19 65 13 V 1 96 5 (m art w e) 1 ex . – 7 IV 1 96 5 32 29 /a 1 ex . 6 XI 24 IV 1 96 5 w st oj ący m 1 ,5 m p ni u bu ka Fa gu s L. sp . o śr edn ic y 10 cm 32 05 1 ex . 9 XI 3 IV 1 96 5 w k ło dzi e w ią zu 32 16 B ăn ea sa , B uc ur eş ti 1 ex . 22 X – 1 V I 1 96 5 pr zy p od st aw ie p ni a l es zczy ny C or yl us L. sp . 8/ 66 31 44 , 31 46 1 ex . 7 IV 1 96 5 10 8/ 64 31 44 1 ex . 27 II I 1 96 5 12 IV 1 96 5 31 44 /I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 St en ur el la m el an ur a (L in na eu s, 17 58 ) B ăn ea sa , 1 0 km N B ucu re şti 1 ex . 22 X – 3 IV 1 96 5 w o dz io m ku w iąz u o śr ed ni cy 4 cm 10 8/ 64 31 49 B ăn ea sa , B uc ur eş ti 1 ex . 23 X 15 II I 1 96 5 w g ór ne j cz ęś ci g ał ęz i le sz czy ny , p or oś ni ęt ej g rzy be m 31 46 /b 1 ex . 22 X 24 II I 1 96 5 7 IV 1 96 5 pr zy p od st aw ie p ni a l es zczy ny 31 44 D ob ro ge a, B ab ad ag 3 exx . 29 X – 1 V I 1 96 6 w m ięk ki m p ró ch ni e ga łęzi de re ni a św id w y C orn us sa ng ui ne a L. n a zi em i 8/ 66 31 79 1 ex . 27 X 22 V I 1 96 5 w g ał ęz iach g rab u na z iem i 8/ 65 31 67 de t. J .M . Gu to ws ki 19 90 S. n ig ra (L in na eu s, 17 58 ) B ăn ea sa , 1 0 km N B ucu re şti 1 ex . 22 X – 2 III 1 96 5 w g ór ne j cz ęś ci g ał ęz i l es zczy ny o ś r. 1 8m m , p or oś ni ęt ej g rzy bem 10 8/ 64 31 46 /c B ăn ea sa , B uc ur eş ti 1 ex . 27 II I 1 96 5 w g ór ne j cz ęś ci g ał ęzi le sz czy ny , p or oś ni ęt ej g rzy be m ; w k om or ze p oczw ar ko w ej 31 46 /a S. se pt em pu nc ta ta se pt em pu nc tat a (F ab ric iu s, 17 92 ) D ob ro ge a, B ab ad ag 1 ex . 29 X – 31 V 1 96 6 w m ięk ki m p ró ch ni e ga łęzi de re ni a ś w id w y n a z ie m i 8/ 66 31 79 /b 1 ex . 31 79 /c 2 ex x. 29 X – 19 V 1 96 5 10 8/ 64 31 79 1 ex . 19 II I 1 96 5 20 V 1 96 5 B ăn ea sa , 1 0 km N B ucu re şti 1 ex . – – 22 X 1 96 4 (m art w e) w d ęb ie Q ue rc us L. sp . – w c ho dn i-kac h l ar w A no bi ida e pă du re a P aš ar ea ad B ucu res ti 1 ex . 23 X – 31 V 1 96 6 (m art w e) w n ad pal on ym p ie ńk u bu ka 8/ 66 31 93 de t. J .M . Gu to ws ki 19 90 St ra ng al ia at te nua ta (L in na eu s, 17 58 ) B ăn ea sa , B uc ur eş ti 1 ex . 22 X – 13 IV 1 96 5 pr zy p od st aw ie p ni a l es zczy ny 10 8/ 64 31 44 /II 1 ex . – 1 V I 1 96 6 8/ 66 31 44 , 31 46
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 C era m by ci na e Ax in op al pi s g ra ci lis gr ac ilis (K ry ni cki , 1 83 2) D ob ro ge a, B ab ad ag 1 ex . 29 X – 4 V 19 65 w g ał ęzi d ęb u n a zi em i 10 8/ 64 31 80 /a St en op te ru s fla vi co rn is K üs te r, 18 46 pă du re a P as ăr ea, ca 25 km N 00 B uc ur eş ti 1 ex . 24 X – 15 V II 19 66 (m art w e) w u ci ęt ej g ał ęzi R ob in ia ps eu do ac ac ia L. 8/ 66 31 57 1 ex . 18 IV 1 96 8 (m art w e) 8/ 68 C al lim us a ng ul at us an gu la tu s (S ch ra nk , 1 78 9) D ob ro ge a, B ab ad ag 1 ex . 29 X – 9 V III 1 96 7 (m art w e) w g ał ęzi d ęb u n a zi em i 8/ 67 31 80 /a 2 exx . – 29 X 1 96 4 w g ał ęzi d ęb u 10 8/ 64 – B an at ul , B ăi le H er cu lan e 1 ex . 10 X I – 24 II I 1 96 5 w g ał ęz i b uk a l eż ące j n a z ie m i 32 54 1 ex . 15 X I 8 V III 1 96 5 3 exx . 11 X I 18 IV 1 96 8 w g ał ęz i g rab u ś ci ęt ej w 1 96 4r . 8/ 68 32 30 1 ex . 9 V I 1 96 9 8/ 69 32 30 1 ex . 6 XI 25 V 1 96 5 w tw ar dy m d rew ni e g ał ęz i dęb ow ej n a zi em i 10 8/ 64 32 02 /a Băn eas a, B ucu re şti 1 ex . – – 6 X I 1 96 4 w g ał ęzi d ęb ow ej n a zi em i – Tr an si lv an ia, m ts . Făg ăr aş , m t. Po rc eş ti 2 exx . – – 14 X 1 96 4 w g ał ęz i b uk a Rop al opu s c la vi pe s (F ab ric iu s, 17 75 ) D ob ro ge a, B ab ad ag 2 exx . 28 X – 14 V 1 96 5 w zł am an ych g ał ęz iach g ło gu C rat ae gu s L. sp . 10 8/ 64 31 70 1 ex . 25 V I 1 96 5 8/ 65 31 70 /IV 1 ex . 19 II I 1 96 5 1 IV 1 96 5 10 8/ 64 31 70 /I 1 ex . – 12 IV 1 96 9 (m art w e) 8/ 69 31 70 1 ex . 22 IV 1 96 5 10 8/ 64 31 70 /II I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Ph ym at od es te sta ceu s (L in na eu s, 17 58 ) Tr an si lv an ia, Oc na -S ib iu -B ăi 7 exx . 13 X 22 II I 1 96 5 12 IV 1 96 5 po d k or ą i w k or ze śc ięt eg o dę bu 10 8/ 64 31 11 /c 1 ex . 20 IV 1 96 5 4 exx . – 4 X 19 65 (m art w e) 8/ 65 Po ec iliu m a ln i a ln i (L in na eu s, 17 67 ) B an at ul , B ăi le H er cu lan e 2 exx . 11 X I – 4 X 1 96 5 (m art w e) w g ał ązc e dęb u n a zi em i 8/ 65 32 37 P. p us ill um p us ill um (F ab ric iu s, 17 87 ) B an at ul , p ăd ur ea Jăl ăr ău a d B ăi le H er cu lan e 1 ex . – 11 X I 1 96 4 9 I 1 96 5 w g ał ązc e dęb u n a zi em i 10 8/ 64 32 37 An ag ly pt us m ys tic us (L in na eu s, 17 58 ) B an at ul , B ăi le H er cu lan e 1 ex . 9 XI – 8 IV 1 96 7 (m art w e) w st oj ący m 1 ,5 m p in iu b uk a o śr ed ni cy 1 0cm 8/ 67 32 05 Xy lo tre ch us a rv ic ol a O liv ie r, 179 5 D ob ro ge a, B ab ad ag 1 ex . 29 X – 5 V 19 67 (m art w e) w gr ab ie , r os nący m n a za ch od ni m z bo cz u do lin y 8/ 67 31 75 /II Pl ag io no tu s a rc ua tu s (L in na eu s, 17 58 ) D ob ro ge a, B ab ad ag 1 ex . 29 X 10 II 1 96 5 4 III 1 96 5 w p ien iu d ęb u leżą cy m n a zi em i 10 8/ 64 31 76 /a /IV 3 exx . 31 76 /a /V 1 ex . 8/ 65 31 76 /a /II 1 ex . 29 X (w k or ze ) – 5 IV 1 96 5 10 8/ 64 31 76 /a /V I Is ot om us sp ec io su s (S ch ne id er , 1 78 7) B an at ul , B ăi le H er cu lan e 3 exx . 11 X I – 22 V III 1 96 8 w g ał ęz i g rab u ś ci ęt ej w 1 96 4r . 8/ 68 32 30 2 exx . 18 IV 1 96 8 (m art w e) 2 exx . 28 V II 19 70 (m art w e) [b ra k da ny ch] 8/ 70 – 1 ex . 6 V III 1 96 5 w su ch ym , t w ar dy m d rew ni e pn ia b uk a 10 8/ 64 32 04 /a 1 ex . 5 V 19 67 8/ 67 31 75 /I D ob ro ge a, B ab ad ag 1 ex . 27 X – 12 IV 1 96 9 (m art w e) w g ał ęz i g rab u na z ie m i 8/ 69 31 67
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 L am iin ae M eso sa cu rc ul io noi de s (L in na eu s, 17 60 ) C om an a ca 35 km S B ucu reş ti 1 ex . 25 X – 15 IX 1 96 5 w g ał ęz i l ip y 8/ 65 31 58 /c B an at ul , p ăd ur ea Jăr ăl ău a d B ăi le H er cu lan e 1 ex . – – 11 X I 1 96 4 po d ko rą pn ia b uk a 10 8/ 64 – M es os a ne bu lo sa ne bu lo sa (F ab ric iu s, 17 81 ) Ba na tu l, B ăi le H er cu lan e 1 ex . 6 XI – 1 V I 1 96 6 w g ałę zi dę bo w ej (o zb utw ia ły m , m ięk ki m d rew ni e) leż ąc ej n a z iem i 8/ 66 32 02 1 ex . 5 V 19 67 8/ 67 1 ex . – 6 X I 1 96 4 (m art w e) po d ko rą [b ra k da ny ch o ro śli ni e ży w ic ie lsk ie j] 10 8/ 64 – 4 exx . – 6 X I 1 96 4 w g ał ęzi d ęb ow ej n a zi em i – 1 ex . – 12 X I 1 96 4 w k ło dz ie b uk a – 1 ex . – 13 X I 1 96 4 – – 2 exx . – 10 X I 1 96 4 w g ał ęz i g rab u – 1 ex . 9 XI 1 V I 1 96 6 (s zc zą tk i) w g ał ęz i d ęb ow ej leż ące j n a zi em i 8/ 66 32 19 /a B an at ul , p ăd ur ea Jă răl ău a d B ăi le H er cu lan e 1 ex . – 11 X I 1 96 4 w g ał ęz i g rab u l eż ące j n a z ie m i 10 8/ 64 – D ob ro ge a, B ab ad ag 1 ex . – 29 X 1 96 4 w g ał ęzi d ęb u Tr an si lv an ia, m ts . Făg ăr aş , m t. Po rc eş ti 1 ex . – 14 X 1 96 4 w g ał ęz i b uk a B ăn ea sa , 1 0 km N B ucu re şti 1 ex . 6 X 22 X I 1 96 5 (m art w e) w g ał ęz i d ęb u ( o bi ał ym pr óc hn ie) leżą cej n a zi em i 8/ 65 31 03 /a de t. J .M . Gu to ws ki 19 89 1 ex . 23 IV 1 96 6 w czę ści ow o zb ut w iał ym p ni u bu ka le żący m n a z ie m i 8/ 66 32 04 /b
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 M ori m us a sp er fu ner eu s M uls an t, 18 62 C om an a ca 35 k m S B ucu reş ti 1 ex . 25 X 26 IV 1 96 5 12 V 1 96 5 po d ko rą u p od sta w y, st oj ąc eg o pn ia lip y 8/ 65 31 60 /I 1 ex . 19 V 1 96 5 10 8/ 64 31 60 /II Po go no ch er us hi sp id us (L in na eu s, 17 58 ) B an at ul , B ăi le H er cu lan e 1 ex . 7 XI – 1 V III 1 96 5 (m art w e) w g ał ąz kach li py leż ąc ych n a zi em i 8/ 65 32 11 de t. J .M . Gu to ws ki 19 90 Le io pu s l in ne i W al lin , N yl an de r e t K vam m e, 2 00 9 Tr an si lv an ia, D um br av a-Si biu 3 exx . 12 X – 4 X 19 65 (m art w e) w g ał ęzi d ęb u 8/ 65 31 36 B ăn ea sa , 1 0 km N B ucu re şti 1 ex . 6 X 30 II I 1 96 5 20 IV 1 96 5 po d ko rą li py 10 8/ 64 31 05 Exo ce nt ru s ad sp er su s M ul sa nt , 1 84 6 B ăn ea sa , 1 0 km N B ucu re şti 5 exx . 6 X 14 X 1 96 6 w g ał ęzi ac h d ęb ow yc h na zi em i 8/ 66 31 03 /a D ob ro ge a, B ab ad ag 1 ex . 29 X – 4 V 19 65 w g ał ęzi d ęb u n a zi em i 10 8/ 64 31 80 /a 2 e xx. 25 V 1 96 5 1 ex . 27 X 25 V III 1 96 6 w g ał ęz i g rab u na z ie m i 8/ 66 31 67 B an at ul , B ăi le H er cu lan e 1 ex . 10 X I 1 V I 1 96 6 w st rą co nej p rzez w ia tr ga łęzi gr ab u n a z ie m i 32 24 pa du re a J ăl ăr ău ad B ăi le H er cu lan e 1 ex . 11 X I 20 IX 1 96 5 (m art w e) w g ał ązc e dęb u n a zi em i 8/ 65 32 37 /a de t. J .M . Gu to ws ki 19 90 ja ko E. lus itanus E. pu nc tip en ni s M ul san t et G ui lle be au , 1 85 6 B an at ul , B ăi le H er cu lan e 1 ex . 9 XI – 2 X I 1 96 7 (m art w e) w g ał ęz i [ ni ecz yt el na n az w a ro śli ny ] l eż ące j n a z ie m i 8/ 67 32 18 2 exx . 12 X I – 4 X 19 65 (m art w e) w g ał ęz i w iąz u l eż ące j n a z ie m i 8/ 65 32 42 1 ex . – 3 V I 1 96 5 w g ał ęz i w iąz u o śr ed ni cy 4 cm 10 8/ 64 32 40 /b E. lu sit an us (L in na eu s, 17 67 ) B an at ul , B ăi le H er cu lan e 1 ex . 3 XI – 4 X 19 65 na p ni u lip y w m ie js cu u ci ęt yc h gał ęz i 8/6 5 31 95 de t. J .M . Gu to ws ki 19 90 5 exx . 1 V I 1 96 6 8/ 66 31 95
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 ex . 10 8/ 64 31 95 24 e xx. 7 XI 1 V III 1 96 5 w g ał ąz kach li py leż ąc ych n a zi em i 8/ 65 32 11 22 e xx. , de t. J .M . Gu to ws ki 19 90 Ae go m or ph us fr an co tte i Sam a, 1 99 4 B ăn ea sa , 1 0 km N B ucu re şti 1 ex . 21 X 18 II I 1 96 5 12 IV 1 96 5 w g ał ęzi d ęb u leżą cej n a zi em i 10 8/ 64 31 40 /I 1 ex . 6 X – 3 IV 1 96 5 31 03 /a 1 ex . 20 IV 1 96 5 po d ko rą w p rz eg rzy bi ał ym dr ew ni e dę bu 31 03 /b Sa pe rd a oc to pu nc ta ta (S co po li, 17 72 ) D ob ro ge a, B ab ad ag 1 ex . 29 X – 3 IV 1 96 5 w zw al on ym p ni u l ip y; lar w y w k om or ach p ocz w ar ko w ych , cz ęś ć w k or ze – 31 82 /I 1 ex . 30 X 22 II I 1 96 5 31 II I 1 96 5 10 8/ 64 1 ex . 30 X – 15 IV 1 96 5 w zw al on ym p ni u l ip y; lar w y u je go p od st aw y 31 82 /a 3 exx . 26 X 16 II I 1 96 5 31 II I 1 96 5 w zw al on ym p ni u l ip y; lar w y w k om or ach p ocz w ar ko w ych w dr ewn ie 31 61 1 ex . 27 X – 7 IV 1 96 5 S. p un ct at a (L in na eu s, 17 67 ) pă du re a P as ăr ea, ca 2 5 km N 00 B uc ur eş ti 2 exx . 24 X 17 II I 1 96 5 3 IV 1 96 5 po d k or ą i w k or ze us yc haj ące go w iąz u 10 8/ 64 31 55 4 exx . – 15 IV 1 96 5 B uc ur eş ti 1 ex . 23 X 1 III 1 96 5 20 II I 1 96 5 st ar sz e l ar w y w p rz eg rzy bi ał ym , tw ar dy m p ró ch ni e, m ło ds ze w tw ar dy m d rew ni e k lo nu 31 51 1 ex . 27 II 1 96 5 15 II I 1 96 5 31 51 /I B ăn ea sa , 1 0 km N B uc ur eş ti 1 ex . 6 X 12 II 1 96 5 20 II 1 96 5 po d ko rą li py 31 05 1 ex . 16 II I 1 96 5 30 II I 1 96 5 w g ał ązc e gr ab u n a zi em i 31 05 /II D ob ro ge a, B ab ad ag 1 ex . 27 X 20 II I 1 96 5 3 IV 1 96 5 w u sy ch aj ący m w iąz ie ro sn ąc ym n a zb oc zu n ad w ąw ozem ; s ta rs ze la rw y po d ko rą , m ło ds ze w k or ze 31 66 /I 1 ex . 15 II I 1 96 5 1 IV 1 96 5 31 66 1 ex . – 20 IV 1 96 5 *M iIZ – M uz eu m i In sty tu t Z oo lo gii P ol sk iej A kad em ii N au k w Ł om ne j; ** M aI Z – M us eu m a nd In st itu te o f Z oo lo gy P ol is h A ca de m y of S ci en ce s i n Ło m na
136
R. PLEWA, J. HILSZCZAŃSKI, T. JAWORSKIPodsumowanie i dyskusja
Rezultatem wyprawy dr. B. B
URAKOWSKIEGO
do Rumunii w 1964 r.
było zebranie 36 gatunków Cerambycidae. Autor prowadził hodowle larw
i poczwarek oraz zebrał dorosłe chrząszcze z 12 gatunków drzew i
krze-wów liściastych oraz z jednego gatunku iglastego (z sosny). Najwięcej
gatunków kózkowatych odnotowanych zostało z dębu Quercus sp. (11),
grabu Carpinus sp. (10) i lipy Tilia sp. (9), najmniej zaś – po jednym
gatunku – z wierzby Salix sp., jesionu Fraxinus sp., robinii akacjowej
Robinia pseudoacacia L. i głogu Crataegus sp.
Wśród wykazanych gatunków na szczególną uwagę zasługuje bardzo
rzadko spotykany w skali Europy rogatek Aegomorphus francottei.
Gatu-nek ten był wcześniej znany z Rumunii (Comana Vlasca), jednak etykiety
umieszczone pod okazami znajdującymi się w Muzeum Historii Naturalnej
w Paryżu nie posiadają daty zbioru (A
LLEMAND
i in. 2002). Osobniki
A. francottei wyhodowane przez dr. B. B
URAKOWSKIEGO
potwierdzają
występowanie tego gatunku w południowo-wschodniej Rumunii.
Innym wartym uwagi gatunkiem kózki wykazanym w Rumunii jest
rzemlik Saperda punctata. Gatunek ten jest zwykle uznawany za
mono-faga wiązu, ale sporadycznie zasiedla też inne gatunki drzew, takie jak
topola Populus L. sp., dąb Quercus sp. czy lipa Tilia sp. (S
TARZYK
1999).
Wyniki hodowli dr. B. B
URAKOWSKIEGO
pozwoliły wykazać dwie nowe
rośliny żywicielskie larw S. punctata, tj. klon Acer sp. i grab Carpinus sp.
Dzięki obserwacjom dr. B. B
URAKOWSKIEGO
poznano nowe aspekty
biologii kilku innych gatunków Cerambycidae. Stwierdzono rozwój larw
Leptura aurulenta na lipie Tilia sp., Stenurella melanura na dereniu świdwie
Cornus sanguinea L. i grabie Carpinus sp., S. septempunctata
septem-punctata na dereniu świdwie C. sanguinea i buku Fagus sp. oraz Leiopus
linnei na lipie Tilia sp.
W przyszłości wskazane jest opracowanie pozostałych zbiorów dr.
B. B
URAKOWSKIEGO
, bowiem, jak wskazują wyniki niniejszej pracy, mogą
one zawierać cenne informacje na temat rozmieszczenia i biologii wielu
gatunków chrząszczy.
Podziękowania
Autorzy składają podziękowania mgr. Tomaszowi H
UFLEJTOWI
(MiIZ
PAN w Łomnej) za udostępnienie i możliwość opracowania zbiorów
KÓZKOWATE (COLEOPTERA: CERAMBYCIDAE) Z KOLEKCJI […]
