KOPEn
C
ude
Delft 178
Delft
t -I
.
.
~
I
i
o ;;..
~ o o...
...
,.. ii f-' ! . .:-1
! l_~ - ---'-1
" I : INI
r- ·N ,C I I ft-+---. - --~'-\L
> ) ~ I 1---
f
'
\
',I • I ; r -...J NI
,..i
•
Nï
I
. II
i
I
I
,1
C'
--.
II
ti ~ ,"
I
r;
I
r
.
;~
ó
. _ -== ===::;-+<~ T --t-+ -- -,.---f l'"
,. \:: ;5
·
r
L-. ~-rl
~ . I , I ~ . I I ". (' • , ) I , . 1 w 'c . -~•
i
..
•
~..
~ .!l
l I I .; I I ' 1 _. I n·
~
,~ I..
·
I
~ i I·
i
..
..
Efst. 11
"
"
!l 11 I! 11 11 11 11"
I 2 ~ ./ 4 5 6 7 r> 09
IC
11 12 InleidingHet elektrolytisch p~ocec
Ga~enstelling elektrolyt
-:~nkcle beLmcrijkc r,'crl::conc; i ties
Stroomdichtheid,stroomefficiency
S pémnincsver"'I;?cl
:::aektroderanr;sc:li2rJ:,ing, stroomverdc:lin
c
~lektTolytzuivering 't- 3nergieverbruik =-:ateri2.l en Tabellen 1,2 en 3 (materi~albnlans en fl OY!2,~' eet ) Berekening
Tabel 4 (m,u1eriel~e ge[,evcns voer 12
; blz. 1 11 1
-
3 ;r3
4
1;-11 5-
6 iI 6 I1 6 1I 7-
8 1I 9 !IIC
11"
11-
12 11 13-
14 !I 15-
17 i! 18I J
.
~'ev!
j
on
\/ Letallurgy of copper 19422 studie CO~)l;üf)sie D,l,t,
c..
CO:;Jper ;~mel tinr: émd ~,:cfining in thc U.S .~. 1B52
3
4, 57
8 9 ',.Butts TrèJ.nsactmol1S of 1\'et2.1 Enc;ineers ~'irk CtJ:1Jl1er 'e .1, • "/alkerCopper, Uw metal &nel i ts
alloys 1954
the .Imerican Il"lsti tutc of ~ ïning ~'xld
19)) \
li;ncyclopoec~ü~
')
"-
l~o\7 to refülC 8.nd c,:wt copper,choice of methods in rür..ing a."ld net8.11urgy 1932~:. '~'kov,rronsky " , ,einoso (frans. ,'mer . ~lektrochem.
~;oc. 52, 2(5,1927
G.G .}]rown Uni t Operat ions 1954
10 J
.
1':-
.
Coulson ~_ J . J' .~~ic}-w.rdson Chemical =~nginecrinc IIl~ LEID IJ\ G
De winninf, van koper,dat voor el ektrische doeleinden bruikbaar is,uit een lcopcrerts,is een proces da .. t uit vel e tr9 .. :p
-pen best~::at.
De aan elr eigenJijlce r:·ffinat.;e voorafca'-1.r-.elc trc.p,het
converteren,is het proces dat het koper uit een oxydi sche en
sulfidische massa ,mat te genacu:ld , vrijlt~[12kt .Het uit de convertor
komende produkt, het zogenaamdc; II blistorll lwper be s taa t voor
ca.
98
~ uit koper.Di t IIblistertl koper nu dient ceraffineerd t e vlOrden
daar het te onzuiver is voor direkt ~'e bruiI:.
Inprincipe best n2n cr twee I'2ffinage methoden:
I: VU11ï.'raffine.ge
2: ele~ .trolytL3che l~,-,ffinace .
Bij de vuurré',ffins,ce ",'0 rel t het blister koper geE\mol
-t on VlaarnCt C: c onzuiverheden in d~ VOrI!l van o:<ydc:n ae,n een slak
gobonden en ~~.ls zod::-cnig verwijderd vlOrd,;n.De n01"121ale duur V2-ll
elP r affinace periode is I tot
2
dagen .In het ele3ctrolytische proces ü-:; de duur vr~n deze: pc~ iode voor een overeenko~stige hoeve81heid koper 2? tot 37 da
-gen. ',~,ranneer de l,;:wal i toi t v;:-:.n de op deze v:ijze ~{erl:reC(;L koper
soorten vergelij::-:b2.2 .. r zoud.er. zijn zou alleen al op dez'.:· grond
het e~ektrolytische proces niet best:~m.Dit iE echter niet het
gev8.1.
Let de vuurr::,ffin~:,co };:::' .. 11 men, indi e.:.-: Gen C:' .. f zi et V::UJ. e11.
-kele 1,:reinig voorkoI!endc, zeel' ZlÜ verG blisters ,niet v(~rder
ko-m.i..L en dc:~ -.n ee" :"".L ", ... LJt:IL_ iverhel·r' \.oL v~n rn~-"• ct, l..:..1.c!._.... l')"('''''''''', ... L.vCO... l 00 • .. ' J ,
5
i,,'
.Eoper dat gebruikt moet ~orden voor clektrisc~e doe
l-ciD" c'n moet echt er een zuiverheid hebben van. tlinstens
99
,
g
et.
:-'
•
Eet zeer grome verbrui:,~ va~ juist kope~~' voor elel::tri
-sche doeleinden is de oorzaak dat tCGe~woordic het meeste ~o
per elektrolytisch seraffineerd wordt.
~~ls voorvlaJ.rde voor het toepassen van elektrolytische
raffin:::.ge geldt, omdat deze raffin~~ge het koper duurder maakt :
8.2 .. m'lezigh2i d van Genoeg kost bG .. :re not:~len zoal s _"~g,/~u,
I't eE ,,;ndere met c,len vaYl de pl .:.tina groeI') e21 eventueel .:i en
Fb om het proces economisch te maken.
Bevat het blister koper niet ce~oeG kostbare metal en
en toch te veel storend.:; verontreinigingen drke ni et door V1D.lr
-r::dfü" 2Ge te VeTTJij deren zi jn, zoals Ei , dan '1JOl'd t di t l::oper
niet eleJ~tro~l.ytiscb geraffineerd, en i s dus niet voor elektrisch
gebruil: geschikt ,doch vJordt voor le[:;erincen gebruil=t .
2.Het elektroJ,ytisch proces.
---
-
---In principe is de gang van het proces als volgt:
Koper uit de onzuivere ',,:::iade ':.'o:rdt clel:::tl'o~ytisch s~eoxyc1eerd
. ' ')
\,... \ ~ \ \
'\'-"~ { . ...
en komt in hot clc~tro].yt:
Cu - 2 e .... Cu'"
en eE:.':1zelfde hoc'Teelheid };Oljel'ionen uit het elcl:tI'olyt v!or
-dsn aande ~~thode eereduceerd en hi erop neerces12gen:
CuH
+ 2 e .... Cu
Beh:?lve kO:ger bevat de DDode echte!::' ook veront:::·eL'.igine;en.
lbe sarnenstellinc V2D de anode :.' is voor CC;~·.~. be]!Q,:'.ldc r affi
-nader i j v:C'ijv,rel constant da:iT st'_~eds _ eF:n ._bep:'[-.lc~ soort a
-noden eebruikt vrQrdt. - - -
-- - - Voor de hier teT Srg.'ë~~_~e ].::2l:1~Xl,s:l?:_ rcLf'finc,derij is de
SeT:lCmS t e l line;: Cu:99,40 "\ .. u:
C
,
23
oz/ton CUt0
,
:
(J, 27 _. _lS: 0,038 Ag: 8,67 ozjt on Sb: 0,024· Pb: 0,045 ITi: O,CL~3 ( en ~leinere hoeveelhed~n Se, Te, ?e, Co, Zn,en S.Het Cu "C lost in het z\72.velzuur i/:-U1 hot elektrolyt
op volgens de vel.
_
,
~u
Le
+ Ht SOlt j Cu80-4' + ,II.L-O + C1?-t
hetvrlJ kOBendo Cu zakt naar
ae
bodem.Dlè laatstei s ook het gev21 met de metalen die sterker ele~tro-positief
zijn dan koper zoals ~g,~u en Pt.
Jl..e kan nog een beetje 01,10sGe21.iiet in het e~ ektrolyt
~w!J.ende zilver wordt da::1 de.ar toegevoeGd NaCl als .eGCI neer
-e;eslagen.
Verdor zi jn ~)e, Te, en ~3 in de Uc110d'-; ;).,::mvre :,:i[; 8,ls
,\g,J3,'-cg~Te,Cu.t3e en CUz'§,en als zodani G OnOljlosbaar. Gok
deze verbindi~cen bezinl:en dus.
".S en Sb staan in do sn2J1XJiYlP'sree~_s ',-.'elis'.78.ar on
-der Cu en lossen d1:W op, dohh f1Ct vc~~schil is ~o };:lein d2.t
bij TIet grotere concentrnties dc~a jnet~len ele~tropositiaf
t .o. v. Cu kunnen worden en dus Bet Cu op de ka thOcL8 l'.1.eersla.::m.
',i' e moeten ej~ dus voor ZOI'ven c1o.t de elel:t11
ocl.' lJO
-tenti2.éü van (Ju croter blijft dan die vo.n __ s.
-c1.vr. z.
l
o
c
..
t~
Á
[
C
""J
>
f.
()
~
t::
h
[
~
I"PJ
oir/el:
~
[I'
f1
S'" [ (>W4.
>
0a, - '''Cl<r
[
a..;
,
]
t Îl. ï"'0
De andere in anoè_<.m voorl:::oy;,:ende rnet::ücn zoals Pb,
Fi,Fe,Co,etc.zijn zo sterk alcl:tTo negatief t .o.v. Cu (lat
ze ~:e.m8Jc~~elijl-;: in oplossinf: l.!~;t::"n ayl. cr c;ceJJ cevaar voor co
-precipit~tie met Cu bcsts2t.
Om :-:-.Ylcl.::re ,later te nOCJ118n red:.nen,rrc['; ec~tcr de
','lat betreft de Fb cone. ü:; dit eee"'. ljrobleem daar het elektrolyt veel z"'~l2,vel~~uuj. bCVé.t Gil het Fb dus als
1000.-sulfc:.a t neerslc2. t .l:i is verder 118.êJ.St .:\s verl'el,'iec: d ' be12,nc
-rijl:ste clektrolytverontrcinic~nc en zal bij de bcs~rekinc
hirorvc.n noc: ter r;:9:r<~c lC02Jen.
,\.lle bezonken verbindinee vormen te~'<'J1eIJ het ['.~'l0de
-slib.
Theoretisch :30U het elcl:tI'O~: 2Tt sl echt s bCGt~'1.o.n uit
88" Cu:::O" 0)10f5 8i::-~C, in zVJ.c:'.velzuuT .De hoevee lheid z1:r":.velz1.u"..r
wordt zo scko7,e:0 Cl.~;.t d': geleidbo.o.rheid zo c~root Doe;clijkis.f\ ') De zw[;.ve1 ZUll.rCOnC • ma,=; echter eCI' lJeI).~:'·aldc boven-
J
stc ,;!o..:::('dc niet ove:tGc:lri~d.'~'n.De ero tte Vr.'.l1 deze 1.7::-2::'(-:'8
hangt af V2.;: de l::operionenconc .Eer! te c:.~ote znc~valzuu::, conc.
zou n.l. tot n.c2l'slr::1,é'.n V,'ë',n :,-0~)e:r8uJLat leiden. en bovendien
r;evaë"' .. r Ol':l cvcr en voor w:lterstofol1t'.'ïik~:clinG Er',p d'? l:8.tho(~.'-:
(k:"... t'hoc1e -'-_ _ -' 1)ol~_ __ ... -_ ,~ic::kJ'-" ,'ti(',,-, ) e11 _ hl'cI~.1"'le(' 1 ... t.J :'(~1!'O ... ~L--' . . . rr" - _ CjLJ P':l,~11.-J._"ll'_ r, ... C',+r'ormve... v _ ... r
-l icze:.>1.
De l::opcrionenco:r.l.C. Ta:J.g een bepe. l de müüJ .um Vl8.;,'~l~de
:::liet over schrijden dCJ,arbi;i dalinc dezer conc. (le strLl.ctul-:..r
en de zuiverlJeid V8.11 het ~lec:rsl:J.g i~ cavaar kor'len en tevens de stroomefficiency daaltT
Verhoging Vrul de koperi onenconc. doet weli swaar
de kwal i tei t van het neerslag sti,lcen doch vergroot t evens
de produJdie kosten doordat è.e geleidbaarheid varl het elek -trolyt daalt.
De grenzen waartus~en het kopergehalte en het zwa -velzuure;ehal te zich beYle;:en zijn resp.
34
-
5
2
gril enI
2
5
-22
5
cr/I.In de pral;:tijk komen in het elcl~tTol:rt echt er nog
CO") n,2.ntal,uit de anode aîl'~oElstir;e,onz1..üverl:tec1lm voor .Om. ver
-schillende ::ce," enen n~af, de conc. dezer ol1~~u:i.'/c~r[l.Gd n niet te
r;I'o:.t r.'or(~n.
In de eerste pl2~ts daRlt d' celeiabacr~eiQ bij toe -ner18no.e onzuiverheid van het ele].:trolyt .
In ~e twce -e pl~cts nee~t bij toenemend& onzuiver -heid het Gevaar voor inslui ting vox'. verontrei:~üg;ing in het
l:at}lodisch necrsl e .. g toe voor::'.l \,/(::~.~;neer di t ;·~eer~;le.g door Ce
-brui:,: va:~ ;ç:.~otcrex stroomsterLten een }:or:'.~elige structuur
heefty
In de derde pl2sts,en dit geldt alleen voor ~s en Sb,zal bij oversc~lI'i·jcl:ï.ng van een bep2aldc vm,r,rcle van~s/
C'"
coprecipi t2,tie van As enSb met Cu pJ.8.:J,ts vinden.
De o::.Jlosbaarheiè v:=-~~, Sb in het elel::trolyt Ylordt door toevoeging van l~aCI of ~~Cl vernincL ~r(] tot een bedrc.c Viln ca. I , I gril . Bi j d8ze conc. Ü3 Sb niet {';evaarlijk. ~iet overschot Sb sl a:".t nee::' als o~::rchloricle •
. \s i s pre.ktisch ol1gelL'.i teerd in het elc::'tI'olyt
op-losba:~.r als arseenzuuT.Eet z2,1 zicL dus tot eeY:. [tev2x.rlijl~e
conc. in het elektrolyt }cunmm [~(:currmlercn. In verbc.nd hiermee is het nood!0a:r::elijk j;;el' tijc1see'·).heid een cedcc1t e V:C.~:'1 het
Alle andere in het elektrolyt op1osbre elementen accumuleren evenals As in het elektro-yt.De belangrijkste
onzuiverheid hieronder is Ni.Ook hierom moèt het el ektrolyt
steeds ververst worden. Voor de bere}::eninc ViJI. de hoeveelheid
elektrolyt die per tijdseenheid verv[~ngen n:oet worà.<':n is het
de rhalve I:1eestal voldoende de As en ~!i balansenop te stellen.
De bovengrenzen v~n de As en Ni conc. Zijn resp. 12,0 en 21,0
gril.
-Ter verbetering van de kvrali tei t V;,~l het kc,thodische
neerslag worden aa~ het elektrolyt nOG enkele andere stof en
toegevoegd. Zij bewerkstelligen een clad ,fij~ kristallijn op
-l)ervlak van het nec:rslag.
De bedoelèee stoffen zijL vn2.. iI:c:l~ ,een ':;lenesel
V;,I] vele aminozuren en t1gouJ.ac" .Uiervet:'
-'"is
I1g l uett of het mo-dernere 11 :,-vi tone 11 het eigerill-j1~e vrerLzar"e bes to..n6 dee 1 en
gou-l:=;>c eeE buffer die
een
teveel aan glue neutr:,üiseeTt.- , . " 1 ~t'- 1 ' . J ' "
])e vrer.lczaa:r:welC'L ve,t'. g ue VlYl.Q waarscllJ1LlJ_: zlJn oorzéTak in het feit dat het een :.8>thoc1epol arisatie "iTerOOrr;2csJ:t
(litt.3) .IIet nadE;el hie~cv8.n is dn,t het enercieve::cbruik stijgt
(10-20 ~~) e~ men dus niet teveel toe rno~t voegen.De gebruike
-lij!:e hoeveelheid glue v~rieert var 0,02-0,7 Ibs/ton neerge-slagen koper.
a: Temperatunrsverhoging Vét:.~ het elektrolyt verhoogt
dG geleidh::'èarheid hier'V3Jl e~l ve:cLlindsTt è~LJ..s het
GlJC1'c;ievel'-bI'uil~.~'Iet ;'T2-rr>teverbruil;: stijgt eci:ter ter1,'7ijl tOVGYlS een
srotere chemische corrosie van de elakt~odc~ 09trecCt I~aar
door ee~l intensievere elc::::tolyt verversinG en - zuivering van
l'2.et verwijderde gp-c3. ,=:\.;ltc: noo(' ::,lcelij~: ':,'olftdt.():r:, c1eze Tec~cmcn is ('- temlJcr[duur V2Xl het elet:troJ.yt begrensd tussen 48° en '
I: 650ft v . "','en o . .! voo~nr,""e .L_CW...L J.<..vCGO_ .,~ J . " l_ .l '11 d' t Ve ... ·,,1 Uc,L. ''''lel lü Ie ' '" 1 t "l-iT,.,r,J· _~ __ . __ ~v,.,"G v" "rl .. ,._ 0..~ '0 pla,'? ts waa::!:" de ::'~:,i'fin[~deTi j geves tic;d is. L:. v:arme l o..ndan zal men bij gelijkblijvende kosten met hogere ele~trolyttcmpera
turen l::v~YElen werken ...
b: ',~lektrol~Ttcirculé\tie i :::: ep11 2:.Ylcl.'re eSf~entiele fac
-tor.Deze is noodzal;:elj_j~-<:: on het ele~:trolyt hor,lO;:;ee:'l te houden
(rondom de ele~dY'oden zouden an.ders rel. kope:r::'.r::::~e res 'Cl. -rijl,~e
pl8.éttsen vooTkoIi'.cn te:E'\7ijl v(Jn;.er horizon-c2J.e e.;elé::lcdhëid in het elektrolyt in de elektrolyse zou o]t~eden) .Inhomo~eniteit
V2.Y' het ele:::trolyt veroo:tzC::Lakt versc~~illelld:; é'.:-1.nt:;st:Lru::- cl,'Y'
anOd0';l1 ,hetceen het perccnt:o,ce ['.fv;::'.l doet sti;je;en, en e~n
0;;'
-gelij~:TEatig ncer~3laaE op de }~F:,thoc"en.
\rerd -\.,... Clr is ele':troJ - - . . -,J 'Ttcirc'l! t.. •. __ atlo c r> "-' 10lr-'e" V -l' tJ ' .. 01"1 ~l. cl '- '-" ,- tel-,-.hç,r~_..1.1:''-''--ct. _
tUFr op de juiste hoogte te houden.De circu18:l:;j,e DIEf; ook weer
niet te Groot worden oL-:.d:.::. t clan het be~~L,kcn VélX!. éLl'loà.G- sli b
onmoge lij]\. wordt GE ECV8.CtI' voor inslui tinc; V8.l~ sli:; dcc;lt j cs
in het kathodisch neers18G ontstaat.
De gebrui~:::elij:::e ele'~trolJTtciI'cul,',tic is V2.}'], 2- 6
r<''=ll l onc>IT~l' 11 r C' -, t 'e '0'" ;:.~'-:"-- Q ... l.... • J.)::: J.. i. , ; • • '_ .
5.Stroomdichtheic1 en stroomefficiency.
---
-
---De stroomdichteid zou Den in principe zc Groot noce1ijk
eoeten mal:en om (-"e tijd noclic voor elektrolyse V2,.i' een bel):::;_~l
de hooveelheid koper zo ~lein TIogelijl: te houdcn.=r i s ech
-i b
t
'
t
....
.
,
J " • ~ -. ., . • ..l.;er cel~ ove!~s e gl~e~~s V::ll1. ce s TOOLlO,lOJ',C:lClCl .•. _lJ ~~ro vore
strooI!lc1ic~thedcn 'vvordt het ~'.:2,tl'l0c3.iscll. ::'c; rs1e_c: stcO(~S CI'over
van structuur hetc;eon, zo2.1s ree6s is aaneesti~!t( zi e 3) ,ni et
Ge',"!enstis. Is in verbant} met ,:'::'~'ote verontI'oinic;ine; va:. ~!et c
-leLtrolyt (veel anoeL sli 1), d'll,S onzu~,voTe 2!10d:.:11) ee1 ) fi ;j:.lC
stJ,ö1..1.C-tUl)T van b.et ~:',thO(I' o-;')el'vl,~)c nooc1z{.>_~~eJ :',j:: C:'~lJ:"'- zal nen
Liet lacere stroo::"J.o,iC:lthoo·;n-ÏlOeten '.7'.;rken.De crellzen Vi8Y,~:'tus
seH cl,; strOOl[lC~ioilt~:c:~'n zich boneer;t zijn, 2f!',G.::''l~:olir: V2Yl bo
-venGenoenè!.c f8,ctorer1.,van II- 26 ,~,m~)/sa_.ft.
Indien do stroomeificiency IeO ~ zou zijn,zou voor ~et
OI,lossen e.r:. het '.ve'T neorslc,cm op (:'e };:::tho' c V:C'.r.I, I ~:C l:oper
84e anp.uur nodiG zijn.
"~u Zijl: ëLe efi'icie11c~~r 0.80':;' (J.e; ~'-r.odc: en do ~:atho(:,e 11o(i t
rro1J'l'1 e'l ,~.c, t"'rI'~ :' c<-l-rooy,lef'~~;! rTo~'(l+ " ' r " oolr r'pl)eZl' n'o' VOOI'
L) ... __ .l~ \._'-" lI:J ~L C)U .... - _J .• , ___ v I.. __ l •. ·. l.. C.'~ L,·
do 1:2thoc!G-eff .,rVe:r-der ü; onder de cebruil:elij:~,e .J.rbeiclsom
-'~'"
-
a
"'-
"1
-
rr
---:r
/
t --, -"'i" ~ r c - ' 'Ol "il' 1.. 1.'" J' , 1.-,," TO C' 's u'c',n ,l G.'._ec.Cn uS S rOOüleJ.._ o ._cHl",leil __ u __ 1"Le __ ner C.,,,:~ .'. ' j •
~e oorzaken hiervoor zijn:
a: 70rtsluitinc tusGe~ 60 elektroden. Deze k2~ ontstaan
c~oor ten ee:,'ste : ln'omtrel:::=~en VéUl de elel:trodGn,hetceen vnl.
optr(;ed t gedurend,~ de eeI'ste 24 uur V8_:~ het ele~::t~'ol~,rse pro
-ces, z.:.ls dus noc wei:üc l::ope:c i s . eercesl[;.ce:::l Ol) (' e dlmne st~?_rt
kathoden.
ten t "'eedo - V'l '-' 0 • doo-~ 1. ",n,1-..!.._v LJ on-j-r't~"'l Uu C'" ... c.. .• J_ '1"1c •. , 1 _ pl •... (., "atsel-i .. C _ ... :t:i1r J- ~renl v... U ;:) l• ' 'rl-e .J ... ~_.
-re ne2rs1acen 0] ds l::athocl.c (onrec.:eh'.:,c1;i:=;ë-!?rls c8.1Groei~. Di t
verschii~ nse1 cO!'Jcentreert zich om uitsteeksels 0'') - (~,I~ l:c~t~,ocle en Ol". 0/ rancl2n Vé:1.J1 (~ •. ~ ;-2_~ho(c.
b: ~et o]tredcn van zwerfstromen. De ~oorn2~mste oor
-z,~1k hiervan t s het afvoeren van e811 gedeel te der stroom met
het cir culerende elektrolyt.::.~en 8.Jldere oorzaé~k is het g elei-dend zijn van bepaal de materialen in het circulatie systeem
door onvoldoende isolatie.
c:-Het chemisch weer orüossen V,è:!,n rc("c1s necI'gcsl cgen
koper.
d: 3lekt1'o-che:r.lisc]le Teal:tics van de l::athodo ,niet be
-trekkinrr heb'oende op het ne8:!.~sla~m '181" 118t l;:o':;e:!.~.
Bet d2len der stl~oomeîf. noet voor 2 - ~ 10 ';: op rel~ening
V2Yl. ~::ortslui ting, voor 2- 3~ 'op die V8J: z1:!erf~~troor:'. e:' voor 0,25
-C,
75
~-
,
opdie V;:Lj,l cl:eJüsche en - eleLtDechenische oxyd;,die ge-schreven 1,'101'o,on.
De anode stroomeff. is in het al!e~een ( , 20 -
1
,
7
C ,
:::.~oter dan de L:~thod.c stroOl'Jeff. ((oor het niet olJlos~3en vgn
oEzui verheden uit de ~:'J1od .. ,)~ et het reeds cenoeI:lde hero~:los~:en
vc~n kODer uit C.C kathode vel'OCrz2_:~J:t dit ee:1. lé',r,,,zamc stij,=i~lr:
V2.l' het ~,:o~lerC':oh::ü te JZ:~n het ele~~t:·,o:' :,t .De hoeve'ë:ll:.eic1 l:ol)~r '-' die op (',eze wij ze "extr~'. Ol)lost" i:(l het cle}:t:.-'oJ,yt is cc". -0,2
-
1
,
7
r' v['~r_ ëL:- hoeveelheic". r:eer,r"esl acen kO'j;r. '.an.':'ezien een tegroItè 'st i jging van het
en
gehC::,lte oYi.:.:;evrcl1st is (zie 3) moet re-gel::-fl,é,tic; een c~ecl VS.ll het el. doc~' e1e:~t:col~!se cellen Det OnolJ
-losbare elektroden gestmlrd worden om het overschot Cu neer te
\
6
0pnnnl'nITsv~~v01-~-~-~-~--~--~
~~~-Het spanninr;svî;r·v~.l tussen anode en kathode vindt zijn
oorz8.n.k in:
a: OhTIse '.veerstand V'ln elektroden en contacten.Bi j een st roomdichthei d v:.'.n 18 [tEp/ 8el. ft. beclr:'.;~gt l'18t hierdoor ontst2.ne sp8Tnin[r,sverIJel 36 - 60 mV.
b: Het sp:·'.nningsverv;J.l <:1001' het elektrolyt. Tiet hangt nauY! samen met de strooT:.dichthcid ,dc(::.fst;:~ncl tussen de elektro
-den en de so.:c·1Cnstellin v:.'.n Teet elej:t::<~'ol'rt(de s::lcc.v:ecrsté;.nd hiervan ";ol'dt inners cl'oor de S3JHenstGlli;~lE be~x).::.ld.) :\.311 de han.c1 VEm l i t t. 8 is net 1)01'11..11, V, ... rl grafis che voorstellingen
de neersh'.Yl.d V3.n het eleLtrolyt in e.i'h".nkel:·kheid veUl (~e Sél
-menstcl1inU' en (JO tell~',er-:ctl;.ur te lJe:cekencn.
c: De elekt!~oc1enpotentic.. __ ü en 'de po12.ris::tti eSl)().n
-nin~en.De elektrodenDotenti~lcn ontstaan foor~~t
de
zniver}leidvan E:.node en J:~l.thode verschillen.Pol:J.ris.:.tie~.:Jp:::'l2.ninGen vj,nd~n
hun oorz,é'.n2{ 0.9 .• in cl'" toegc,:,·oo,c;c:'·' 11 [luc!1 •
Eet tots.le sp~;,.nni" ,·c;v2rv::l bec1=-'~1.:::'.r;t in ce11en TIet o's,Josb'" re ;modc~n 0 ,2 - C, -:; tI.
Bij het uitvoeren (1 er elektrolyse zjën 2 syst emen in ge
-bruik:het "multi pl e" parallel systeem en het "Ficholsll seri e
systeem.
B5i het multiple systeoE :':i~nülG ;:mod'c?n en alle Ln.t}lo
-den in ~én t e.nk eleLtris c~,-'" [;esch';.~~eld .TJe ;:::.no(J en en lCic·.thoc".en or:. er:;- om""o.chtcr el:;' ,,8.T in :~ (": t:·'.nL.De stroon voor rülc ,~.rlOc:.cn word t ,::.anCc'Ioc .... rcl cloo=-:' :::'en oJ) c'.8 T:~mc1 VaIl (le tank bevcs-':".ic;èce
koperen T:.',il, die van ('J. ké'thoc:.en ;:-'0 rel. t 2.f[:evocrël door :-en op
de an~ere r~nd bevestiGde rnil.Je an00en rusten met cc~ ~2n
gegoten oor op de anode-rail(even~18 dè lcathodcn op 0e kat~o
de-r~il) en met ecn nnfer oo~· reisoleard OP c:.c tecenov6rli~
-0'a:n'-'~ r "'n(l v'''n ('e t"'1\.· (Zl'C' .ri~; ) . . L ·
G .L\ l,; .... L L.... •• c~I_J._ _ __ '--"_.
Om zo ,.reinig Eogelj:lc ~.:_mvoerleidinc::el1 te }:elJben (min
-der energ:Le-v()rli(~s ,ninc!('T il1,,'r;stGrinGs}~osten) r.'orC.en ecn
a:~,nIhal te.nkfJ in ~3eric Gesc~'.·",]::elc1 en ''-.·el zoèl.;:-.nie c1:'.t <ie; ë.node rail V8n cIe ene t:'n}~ gelji};: J;,,-',tll oel e-r:'.i l voor c~e nC::1.buri.r;e tC::'.nk is. "De eleldrodcn l:u nen ~u no:- Ol"> ? re,èni(:;l~en [';cr::'.ngsch'iLt
worden en ,:,'el zod3.niC ëLt (~e kat~0c.1cn uit (lC ene t ::.n3: Liet een
OOT direkt or d'::; .:';.noden uit cen nabl-:..~:'ice tc.n:c rU2tcn, (l c. Z2n.
':':hi tehe:.d- schi:U-cing of ':'1el de stroon van c~ -::. anodc uit Cl.C ene télnk Y!ordt vL-'. de rc.i l OY) cl! n.:c:wt li.'::,;:en(lr: l;:C'.tho0.'ê: uit c~e
/mdere t :J.nl::: overc:eè.r,~:'.cen ~ de 7.(:11.. 11~.:o.l1c8rll s chil;:]dne;. (zie fiC) .
.
W
Ch,pril
_~
I
- -~ '~.1
.11 _ _ _ _ 7:1 _ _ + .._
... - ,.~ ~- , . '-' , ' - - - e" ... -r---~--'-. .+-... - -_ - - ---:o r , !' •.. __ _ . J}~ ... - - - - - .• -... ---- .... 1 '-"~.+-I
-',
i
-
;~
..
~.-. -~_.
-·
.
"
..
··f
'P-'r'"
J~
I
~'i'
". : i-r----~-~
-+-1:i
f
,
I
_-
-
-=:;,
====-;
-~
.
4-t
"--~~.~
I. I,.
"'li
,1 :!'l 1 _ _J
~ 6De "Whitehead-schikLing behoeft minder dikke
distri-butie rails ( de stroom viOtd t imrn.ers direJd van de anode op de
kathode overgedragen)en de rail dient slechts om foutieve
stroom-verdeling te vooxkomenzodat de spanningsverliezen in de gelei
-jiirHJs _ en toevoer leidingen geringer zijn vmartegenover al s na
-'aeer-8taat dat de anode- en kathode ophangoren veel bewerke
-litjke:: hZibjn dan
t bij het Walkersyste~?{m,f~,tg\ee:~~q~~I~~ ' ~?~t~~ (,(I:, /< (Ol
me ZlC reng . ;v-, l , ' , , , , ' \ ,
Bij het Nichols seriesysteem zijn alle elektroden (die '
ook achter elk:?,ar iJ: de: tank hangen ) in serie gesch2Jre1d.
De stroom wordt bij de eerste elektrod:' ingevoerd en verlaat
de tan}'~ bij d--: 1aél,tste e1ektyode. ,11e ele};:trodcn zi~n derhalve
bipolair .Aan de ene kant lost koper op en aal:' de ;-nderc kant
slaat koper neer .
liVêE?gt men voor- en nadelem-van de systemen tee;en elkaar
af dan b1&j.kt dat nen in de praktijk vrijwel uitsluitend tot
het gebruik van het mul ti2:1esysteeI:1 is gekomen (L' de V. S. is
er slechts
één
grote raffinadcorij die Hicho1s gebruikt tegen-over tien het mu1tiplesysteèm. )
Voordelen van het multiple-systeem zijn: minder verlies
aan kostbare metalen,mtndeI' arbeidsinten,'-~ief, betere elektrolyt
-circulatie,minder zorg voor zuiverheid dcr kathoden,lagere kos
-ten voor het gieten der anoden (deze behoeven 2,an minder strenge
eisen te voldoen) .
Als voordelen Van het Richols-systeem gelden: ~rotere op
-brenst per eenheid \'an energie ( de stroomefficiency is klei
-ner d-:~n bij het multiple-systeem doch de spanningsval tussen de
elektrode is relatief n6g k1einer,terwijl er bovendien uindcr
spanningsverlie.s is door het veel kleiner aiè'xltal contacten) ,
-mü:der afval (d. i . het deel der El,iîodc: dat alloven het ele3ctrolyt
zit en dus aan de elektolyse niet me~,doet) ,minder tankruiLte
bij eenzelfde capaciteit.
In
3
is reeds aangetoond clat,om de elektrolyt- s8IJanstel-lin~ binnen bepaalde grenzen te houdcn ,het noodzakelijk is per
tijdseenheid een bepaald gedf)el te van het elektr'olyt aa"1 het
circuléètie systé'em te ontrekken en tezuiveren.
Deze zuivering kan in principe op 2 manieren geschieden.
Dij de eerste methode wordt het elektrolyt d.m.v. elektrolyse
in t anks met onoplosbare elektroden ontdaan van koper en arseon
(ev. ook
S
b.
)waarna verv02e:ens door stel~~;:e concentratie van deoverblijvende v10eisto= ,nLJfel (en de andere crcelostc; veront
-rcinicinEcn z02.1s Fe ,Zn. etc. ) 3,ls sulf[,,~',t wordt nccrcesL::.gcn.
Het overblijvenc'r: zr.'~~'vclz1}_'nr 1Norc1t ve~cvclcens terugcevoerc1 in
h,jt circu1[~ties,ystecr!l • .A.al1i'~czien het 2;:opergehal te V;é,n het;
eIek-trclJ_yt ir het ci:::'cl ,tieE)~stc:en ondanks (1e afvoer van een cedeel
-te van het elektrolyt toch nG~ blijft stijgen (zie
5
)
kan hetkopergehalte slechts constant gehoudpn w' ~d :n door in een af
-zondrl j i ' e bn tteri j y <,n:=s n:ei)ono::Jlosbare e} e~:tToden dit o".[e1'
-schot koper te ven'fi~il'L;rcn cm l'et clc;:-:.troJ.7,;-t d:L('c~!ct ili.,~,~'ii:Ö:-in
E:c:C-systeer:1 teru(;te voere:r.. ,fgezien V2::': c~c aanvulling
v
a
n
vC'T,-loren t:;egaan zwavelzuu:c vereist dit proces dus gce:] 8.G,nVOerVè1n
vers elektrolyt.
Bij de tweede methode wordt de elektrolyse voorafgeg22n
door concentratie ~odat een deel vnn het koper als kopersulfsat
neerslaat.Hierdoor vlordt het verbruil: ;',cUl el. eë.:er[ ie in de er
-(
, , ,
-opvolgendo elektrolyse kleiner.IIet wurrrteverbruik,nodig voor
d8 concentratie,stijgt echter.
De conf;tructie van cl ele};:tTolysetanks e~ de rangschik
-king V2n de elektrod,n is bij ~e elektrolyse met onoplosbare
ele~'.:t2-~oden gcli j k a::.·m die met oploFb.:;,re e} ektroden. Eet ver
-schil ligt in het feit dat l ood- i .p.v. koper anoden worden
ee
-bruD;::t .Deze loodanoden lossen niet op en hebben YD.et andere ,'.'Oor
-den slechts de t:::ak van stroomover(:c;:-cer.
Het op c'e7.e \1ij~e nc rslaan v.:"n koper [';e'-chiec1t meest"l
i>l 2 '. f 3 tTap!._'en.In de ee::'ste trap (eerste 2 trclj):~ en) wo:-cdt het elektrolyt ontkoperd tot kopergehal te berei~:t i s waerbij de kwa
-l i t ei t van 'net :~2,tho0 i 8ch ne:Tslüg ~tEr:;: "?e??in! te, veJ:~ir'(l eren.
(zowel vJat betI'ef t structuur als ZUl ver~leld) • 'cIhanl.cGI;g.;g.Jcvan het arseengehalte ligt di t l:oI;erGeh~?lte tus2en 15 en 8 Gr/l.In d8
l 8.atste trap wordt het kopergelE,1 t e teruc;cebrc:"-cht ~ot 0,2 gril.
Hi8rbij sl ac,t tevems b.et arse8n neer.=~r \vordt dus in c~e/je trap ze'~r 01-zui yer ko~:cr ge~Jl"oduceerd dat terugGaat nc,al' (l.e anodn
-ovens (-ovens voor het produceren V~j1 c>.-nocLc' ko~)er, dus het aan
de elektrolyse voc...r af[;<::v.:'_nde \il1urraffircf~:e I)rOces) .
?ij een :cOI)err-;ehal te Vétn 15
cr
.
begint t evens de stroom-efficiency sterk teru,,: te IODen.Ger:lifJeld is de stroc·mefficien
-cy tjjdens" d'
lê
~.2ts
te
trap ca:50
,;
.
\
. cl h t . I t d \. ") (.~
r>.YJFCZJ.el': ,:er .cr e . spal?-yungsverva us~en ano -. en .. \ - J
kathode ca.
1
,
9
.
lS volCt hlerult dat het energl cverbrulk blJ ~ Dhet produce::. ;:;11 V .. .ll ~:oger in cellen met onoplosbare eJ.el::trodc.n
veel ho~;;er i s ( C t ot 10
x
)
de.n bij het ~;::.~oces met o~)losbm_~eele:::trod'n.
Toch is di t goedkoper d8: het weggooien V~l onzuiver elektroJyt, \'!aardocr vers ele~=tl'(.Jlyt a .. nge\:o cht zou nwet en Y!o:r
-(~en •
~e elektrol~se me~ onoplosbare elcktToden i s te beschr~
-ven als:
D
De theoretische elektrode potenti2al volgt uit de
Gi bbs-Eelmllotz vgl .:
1_.~_ __ U/n + T d~l::/dT , . -':'2.)'. rlJl _ n = v I n CL e__ tl' e en U =energlc .
Op deze v:ij ze vindt ITIen voor B = I , I~ '{. Experinlcnte81 vindt
mGn
1
,
49 V
.
Het verschil wordt veroorzaakt door overspanningV8..n metaal en -yooral _g.ns. De Grootte hiervan l igt tussen de
0
,
3
en 0,6 V. . - ,-.{ j....;. ~! ~?,---1-
-'oj--De temperatuur van het ele}:troJ.;~lt is bij dit proces
l ager en wel 30
-
40
oC.Di t is Bogelijk ondat ook de stroomdic1t1~heid,die varieert V2J1 5 -I3 \mp./~. ,l :::tger l igt dan bij het
vlerken met o~Jlosbare elektroden. J
De ele1;:trol,;,tcirculatie l igt veel hoe;e:c omdat we hier ... \ '" r
geen of weinig vorming van slib hebben (zie 4- b) .!ie [çrootte va- ,.: ~ .. .: '
rieert van 25 - 20C gallons/min. \. \ .
. Het stroornrendeme~t t~dens do eerst~ trap(pen) is
85
\ \
Voor het elektrolyse j:,roces is i7ely\Ucstroom nodig van betrekkelijk 12ge spanning (50 - 150 V!al-haar gel ang het aan
-tal tanks dat in serie ~~ geschakeld) en hoge stroomsterkten
(tot 20.000 amp. ~I-~~at~gelang de gebruikte stroomsterkte en
het aantal elektroden) .
Onder deze condi t ies is het beter om wisselstroom op
te wekken of te betrekken van centrr,les en deze om te zetten
in gelijkstroom dan direl::te ge~i.jkstroomgencratie • Bij een geraid
-delde stroomefficiency van 9-:', '; en een c;emièLdelde spannine;sval
per tcmk van 0, 2?1 i s het encrgieverbnük i n het :r:rul tiple S~TS
t eem on~cvcer als volgt verdeeld (litt. 3,213):
energie nodig voor neersJ.2.n VQn kopep
;i
11 " el ektrolytzui vering!I ~erliezen in toevoerleidinge
tot&alverbruik aan gclijkstroomencI'gie
conversie verliezen
182
22
I2
216
38
totaalverbn,ük ,5.an wi sselstroonenergie 254
energie voor hulp:3,ppare,tuur
26
tot2~1 energi everbruik 28C
k-.:;tiur/ton If
"
""
IIk;'i~f uur
I
ton.De gegevens aan de han~ waarvan het processchena is op
-gezet zijn gehee} ontletmd ar-m _"meri: .. ::-~;:~nse gc~;cveY's .Di t liet
wel voor de hand aangezien 80 van &e wer~~dprod~(tie aan
e-le}~trol~-tisch ger~:,ffinecrc1 1:::oper door I'8,ffinaderi,jen op het c
-merikaanse contirent geleverd wor(t (ca .60 ~. in de V.S. ).
De CB,PECi t ei t VH,n deze rrdfinao.eI'ijen in ,~Derik8. (en ook dé:é3.r
-buiten b.v. in de :~elciscl1e ~onGo en ~:hoëiesi8.) bedraagt Vé'.n
IC.OOO - 20.0CO ton per nmru'd.
De raffina{er~en in Eurora hebben een veel kleinere
C8.-paci tei t ,doch volc;enc-3 l i t t.2 zijn de .d:le::'i};>:anse gegevens ge
-hee 1 toep,,:.sb8.ar op Europese fa brioLen.
J~;ij bet ondsrh2,vicc processchena zij.::, -e cerevens ge
-oruü:t VI-J.,n :-(3 '.ari t2,n Copper orks t e Rerth ,,"mboy ,;; • J . in de
V. S. Deze r2,ffinac1erjj bestaat uit t',vee gedeelten (onafhankelijk
van elY~;:<.ar werkend) , i eclermet cen cc,p::wi tei t van IC. COC' ton,/m2émd.
Het is een der meest bekende,mcest gel~oderniseerde raffinade
-r jjen in C1(; 7.;:). en 1Nordt ook in l i t t.2 genoemcLOntbrekendc ge
-gevens zijn ontleend ab.n algenene richtl~jnen, z08,ls die b. v. voor
elektrolytzuivering in litt;3 voorkomen.
De verschillende mogelijkheden die zich bi; dit rroces
voordoen 7,';n in voorgEtcnde po.ragr;:,.fen rec.<s besproj~en en :,~,ul
len niet wee}' in discussie Ce1:;I'èi,cht v.'or(l cn, temeer (:,2.~~,r cp vele plmten de genoemde voor- en na.à.clen zo '.-.reini g ui tge8~)ro}'~en z;'n
df-t ze geheel ('--oor v8Tf3chillen in inzicht of door specifiek
plCtatseli~;~e omstencliC~~.c('_c:n bepa2.1d woro.',n.
De elektrolyse t :m}cs beste.an ui t o~ltl;:en van bet on (vroe
l?P-I
-ming tegen het elektrolyt.De t~nk i s gGpl~~tst op twee beton
-nen voetstuJ;:}~en en i s hierv;" . .'.n gciso1ec:rè. door glastegels (een
en ander om stroor:lverliezen te[en te
co.ém
)
.De ~:ebrui~celjjke af-metineen z~n: J.engte; 3,05 rn,blecdte 0,C5 m,diepte I~22 ID. De ele~trolytcircul2tie is zod. nig dat hot elektrolyt
door slcc:hts één elektroJ;y:::.;e te.nk strocmt en l~an ec:r-ts ~.?eer
in Gt; hoofdt,lnk terugJ:omt (vroecer,en ook nu nog in enkele
r8.:rfirs~der~jen, liep het elelctrolyt è.oor ;~c:~ter elké.l:~r stL~.::md2
cascaden v"m
CE"
.
5
t :::mks ; dit systeem is [:rotendecls verlatenomdat het moeiljjl:hed.en [~eeft met het ' .. oJ.doende zuiver h:::.uden
., van het ele:ictroJ.yt) .
,," De eleLtrolyse invoer is onder ::':1.2.. het begin d<:'r tank,
,,\t;~/' de uitvoer i.s aan het boveneind. Zowel
a
an
-
als afvoerl eidineen(' zjin cl. .rl.V. rubber tussenstuk~:en 2a:1 de tanks verbonden (iso
-l~tie) .Bovendien loopt het elektrolyt bjj de afvoer door de lucht in een afvoergoot zodat er geen Gesloten vloei stofcircuit bestaat
en er zo weinig mogel~jlc stroom vie., het Glelctrr lyt verloren gaat.
120 tanks VOI'rnen tezr;.men één circuit .Di t circuit is op
-gebouv{d uit 20 groepen Véln 6 t é"nks .:·;lke e;::r.'oep kan in zijn eehecl
va:'~'
e
rest Vé.',n het circuit afGesloten vvorè.' n (zie tek. ).De uit de elel-:trolyse t[',n~,-8 strOl~:crL' e vloeistof v:ordt
( .~.v. d~ ~~~artekracht in een bezin~buk f"ebrélcht wa2.rin roge
-15jk neegesleurêJ.c slibdeel tjee ,;~cllterbl~;ven en \Tlordt vr::J} hier
-uit n 2r een hocggeleeen hoofdtahk ceponpt .
Vanuit c"lcze hoof( tan;;: :Ioo:)t het elektr'olyt, d2.t imdd,'~ els
van
6C
Otot 5~C is afcekoeld,n. b.v. de zwaartekr~cht door een
1,"é1:':.". tC;ïiÜ3. e12.2.r, waarin ~et Vleer tot 6C" C l:lord t verv,'armd , en via
verdeelleidineen vveer in de elektroJ]set:nks.' lke t e,nk oevé'.t
30 anoden en 31 kathoden ([ewicht resp. 222 en
915
kg ) vol-sens het multiple systeem en ,alker schikking dcn~ elektrocL'n.
Er zjjn I4 van d.eze circuits in do r::dfinaderjj. Verder
is er nog é~n cir cuit van 66 tanks waarin de startk2tho~en ':lOrden ce:célakt .})i t zi:n cJ1lilne koperen plé.ten (-:-cevi. ),
r
5 kt:; ) dievolgens het zelfd2 l)rincipe als in. cl. andc,re circuits 2:1. 'ij . \'.
0:;:10::.:bo.re ko~='eren .'T'o('~(~n in :?!. uU.1' op lood pl:::~ten ',70<:,(1 , n neer
-,gesl2..gen en dan hiervan "::.fcestrooptl! 1,'!Orc.en.])eze st:ë'..rt
lcatho-d 'n dienen dus als becin-kathod' i~ ~et ei3enl~ke proces.
:!)e tanks V8.n ,,,lle I4Vcircui t[ê: zijn ele~~tTisl:h in 2 eir
-cui ts verdeeld die iedc.'r hun' eic;en Generatoren hebben.,cl1e t~ml,:s
in één Cil~cui tz-'i5jn e lel:tris eh in serie ges dlt:ü~êld~~-~:Ft levert
b5j een span::ünc -\:;],11 C, ~~ \~ pe~;.' tank een door de· ~'eneré:;tor t e le
-veren SI'él.1lrinc van 165 \j op.:;::,j.l een stroonrend~"eent V'c~l1 92
~'!orc'.t d~ oenoc1ig(L: ~-)-c:...'cor;:8te:r~:t[; per' t2.r~J~ (en (~US tota.".l rer
ci::ccui t) 74C{' [;lrlp6re.
:;~ltc anode heeft een levensduur van
3C
daGen.r~a deze pe-riode is hij ~;:raktisch opgelost el1';:ol"dt verw~,'dc:rd.Het cverbljj
-vende - dc·c-' -l ,d" -.~ zp0 -'" - "• e'cr"ul! ...; - " • .;... , of .-,-{C) .. _ 'v"l tE'l1 bp(lr\_-'. • '..-' 0C- .. b i'n v V'ln (. 11 , 1-:; ./ I ' uV ... "'ll
:aet 00~~SprOl'l~=81'): ::~,nooc: c;e':icht Dê'.'.:>.t teru:~ n:"'.2:C dE: ,:,noo c ovens.
:2lLe '.',node levert 2 lcnthoden. ~~énn~'.al per' 15 d:,',gel1 ï!Orc::' n dus
dE: kathoden veT\vi~dcrc1.'I'e[;el;~i~·~ hiermee vel~l,'!j:derd men he.JU dJlr;zibnken
anode 81it door dit door
eon
afvoer in de boden V2~ de tonkr~. b. v . v~:m d(~ zl,','aarte;:r:\cht Vle(; te laten L. pen in een v!2.chtbak.
'I';éns per m;l:',nc1 (Cel!'k met het velwijdc·::ren d. r OUdE; anoden) vlOrdt
elke groep tanks leogcepcmt in ee~ voorraadt2nk en Grondi e
Vanui t de wacht tank 1:ë',8,t TIen het anoel sl ib door een
Dorr indikker lopen waar het ingedi kt ~or~t.TIet af~escheiden
elelctro~.yt (overlo,-'p) g2,ç,t via eer:. buffert8nk en Gen verdc el
leic1: .. nr!' t erup naar de circuits .
n
0 Zet i~~Gdikte slib wordt n2 met w~ter verdllil~ te z~n'!
door een Clivérfilter of r amenpers cevoercl. (door het vercllim-11
A
~en wordt het slib ge\72.SSen) .:Iet fil tra3..t gaat eveneens viabovengenoemde buffer~'i~,nlt'en verc1ecl leic1ing terue;, in df; cir~F::. t s .
De l:oek van anode: Sll b C;8,[I,t no.[;.r een aparte fabrlGlc om verc' cc
ver~erkt
t
e
worden.-~
---
---
---
----Per dar:; vvord t een ze~:ere hoeveelheid elel:trolyt <e,,:'Jr1 de
ho 0 fc"t tank 'van elL: circui t]2'. onttrolcken (en vreer [:,c,ngevuld met
zui \Ter el ektroJ::Tt uit de voon:'aad t:::;,n~=s) en ne',ar de hoofc~ t cml.;:
van eeL circlü t r~let onoplosb~'Te ::~J,oc1en e;epompt . ::n dit circuit
worDt het l=o~JerEelu:o.l t e terug::eoI\,eht tot
14
('::r/l . 72.l1ui t deRh.oofdt '.',nk V2,:'~. het e,. Tste ciTeui t 2;a8,t iJel" (,~2,g e.l-~zel='àe hOG
-vecll18id nafJT eon t'ileeo.e circuit te,l1~~s Eet onoJ.msb::',T'e anoden.
Hi erin wo~dt het kopergehal te op C , ~ Cr/l gebr;cht en t evenD
het arseen verwUderd.Eet hierin cefl:br iceerde onzuivere ko~er
g2, t terug nae,r 6e anode ovens .
V::l,lll:i t de hoofè'.t::mk vr:,;' het t',','C8('8 cireui t {';a:::,t ]]G2:'
dé,,-c:
een.ze1fde: hoeveelheid els:~trolyt via eC;l bu:~':.i:'crt2J:lk :r~::',:.::.Tv8nh~,;:o.per.I:n deze ver«',mper (diffi '.1e1'1::t door de ~\:-loei::~to:~ cl
i-reJ~t net C·~·l vl::-,!Y'. t r' yor>üt-l:cr:) "",'oro.t de vloei stof ir..c;ecL,:~lpt
t ot CG .. H_ v::c',n. lLc;t OOI'ój.Ji.'ünLclirc voJ.-ur:ie (d. j .• tot con. Z',',7,9,vel
-zU''.1.-·lrr .. L,,""C.r-;~'l",l_L. -'-e 'T· t'On ., 6'•. ~o_ 6r;" 4--::'<'l__ ' __ W'''·lé) . TTU 1·t c~e ,L ve-nd'~r11)e·r .L c.,.,;. ". u,-,,-_L. r~r,,,-'- dr.'.' , vloel•
'-sto~' na2T cel! kri st al l is,',tie- en bezinLb2.k rn:u::'.T ete nOG ;".2.:':',ïe
-zige met[;,l en, vnl. ='i , bij gonoe::nd(~ z','iavolzul'.rconc. vr::jvlel vol
-lec1ic: ~eersl8.rm.j)e niJ: elsulfa,~,tslib \7orcJt,::1et \'Tat zr:nvelzuL'!.r ,
2.f[';etapt en verkocht er.. het zW2.velzu'lèr '.70:>:'d t Vi8, ee . eI'C1.ecl
-leid ing ;Ln de 14 CiTCU1. t E:: teruf,~;e bracll t .
'.tenslotte worèlt peT i.l2.LS noc; 0811 ze~;:el~e hoeveelheid
elelctI'o~.yt ui de' hoofcltEmk v 0.: elk ciJ~cui t c1oo~c een dC:;"clr',
cir-cui t t an};:s r.-:et orJo:closbare anoden gevoeI'd \'i:~;,!.Tin het overschot
ao,n opge' cst l::oper vvord t v8rpjjderd. (2.1s goed lmthod:: koper')'.
De hoeveel heid e~ de sarnenstelligg v~n de diverse ge
-noemde stromen is te vinden in t abel I ;een volledige mater~
aal-bal ans is weergegeven in t abel 2 ; hert 'in·::t abêili
3
weerge-geven Ifflovl-sheetl
: geeft de verkl8.rine; del' in t",bel I gebruil~
te letters.
In verbanci met liet ste:!."k corrosieve elektrol vt Illoeten
a~m de constructie :n'J,teri8.len hogc eisen ces told v.'or~~ en.
Zoal s reeds ceze{;cl zien de ele2:tJ.'oJtyse t2,nks en bezink
-b'_"J::' en t::ema8.Lt van beton en bekleed met 6 ! . ant imoonlocd.
,l le a~n - en ~fvoerleidingen werden vroeger van lood
cema:.J:t:, tec;env.'Ocrdig ge lJTuikt me: ~lieI'VOOT necs-cé:l kunst toffen • Hoofd tankc en 811dnre vocrl:::oI1ondc t :J,nl:s die in contact
komen r.et verdurld tot m.?tic; ster~'~ :;;' :'.velzuul' (uit het cJ.ektr
e-lyt) v!ordc;n gem::~2.~d VD.rl roe::.:.tvr~: st:J.2.l (chroomst:::'.8,l
4IO)
.
Te,nks die in cont2ct l(Q:::.~cn TIet sterk z\'l;:>.vel7.ur~r, z02.1s
onè.erdclen van de concentr,:tor,laill2lOn wor(8n ceLlac.kt van con
-st2.~uctie staal.
Ile pompen z~jn 8,1~e V2n het horizcnt2le of verticE~le
centrifugaal-type en zj.jn gematJ,~{t van roestvrl.i stac:ü .Eierv2.n
ui t cezonél.ercl z:jn dE:-: ponpen die slibhoudende vloeistof
verpom-:gen ~ zij zi.in V8.n het membraantype (zie tek. ).
De V!.~.rTIte 1.'.fiss2la~·,rs zi.'n pJjp \'mrr,lte 1.'lü::selaars van
13
Tabel I
.
Vloeistofstromen
i
]
het proces
•
.. ...---I . ,
'··1
Blil.Ni
II
As
Izuur
275~--
' - - ---_. -._---_.
----Ic
15
,
0
12,0
2
OG,O
t l/~altnol.I
8"/i
r _._---- . -Di
275200
1.1
15
,
0
10
"-,n u 11---_._--
- t--.--
1 - - - _ . __ .. - --E 2752000
,
2
15
,
0
8
,
2
ti - - ' - w _ _ _ _ F506
(0
-
I
,
50
45
,
0
935
,
C
--_. f-.---_ 645
15,0
12
.
(;
2
A2
,
G
x1e
00
,
(
G2
,
8)~ICl
_.-I4
15
,
0
I
2
,
C
11Tabel
2
.
Iilateriaal be_lans
in tOnl
-:.e
n
per
li.1
2_a
nd
.
r -.'-- _.- - .. - - - . - -.
I
! Iî---·--!
,
andere
I I
droog
ce
Cu I SC~Ni
éi, Si
onz
.
zo
v:i
h
ht
.
,,
ia
ls:
)
"u
; i . T ,i
i:\.g, e.Fieuwe
anoden
114·86,0
11410
,
0
'
4,94
4
,
35
!66
,
5
-}-:ieuvv
zuur(6
G
o
B
8
,75
[
,75
, 1--- _ _ _ _ _ ..o...-_ _ ._~ .• _. _ _ " ___ •Tot
aa
l
ln
. )t
pro
11494-
,7
5 1141C,
C
2
,75
l1r94
4
,
35
66
,
5
---I
I'athoden
.
.
II
t---I
N
ormale en str
o
I0900
,
C
9995
,
0
-
0
,
15
0
,
15
4
,7
1 ~t
anks
ie
-
;ui verings-
-8
,
52
8
,52
-
-
-
-
I
circuit
-4,5 6
12e zuiverings
-3
,7
9
-
-
0
,77
-circuit
f
overseot
koper
8
5, 69
185
,
69
-
-
-
-_ c..i.rcui t
,I
!
anode scrap
1314,0
1
1308
,
0
-
0
,
56
0
,5
0
4
,
9
1---
I , l , I i ,N
i
kke
l
slib
13
,
04
18
,75
4
,
04
0,25 1-
-anod
e
slib
6
8
,
8
: I9,35
-
0
,
19
2,G856
,
6
i Itot
aa
l
uit
h
et
II493,ó~11410
,
4
c'
,
75
4
,9
4
Lr
,
35
.,·
66:-2
'
proces
.-._.1.. ________ . ____1... ______ ._ .. __________ . _______ .
.-J.~
.
..
..::t-
---lij~
~ .... Il. k.. ~ 1.'1.::: CC' \(J Q.. C) ~ I-'<.j I.\j ~ V} :s.-C) -.1 1-1-~ -I '''-I ~ ct: IANO;;;·~-,
----1 I _ . 1 " Sc ruu'{ /l, ( 11 F V IU I< 0 Pé R) OVEN5 V RA/oDEN A ONZLJlvif( 1< 0 Pe. R..5~RflFF'NE.~RD kO?ER. (KflThoDé.N)
»
~
"
VERW!J
DE-~&----I r NOR /"flUt: _ ~N jVl}fI/ Ovt:R5c.Hor
! _ ...
_-
-8:-
...
SrP'tPPE.1{ C IR.. ___ ._1< Cl P e /I.. < C.lU r s ---._-- A .1.. A S~PPt.ErtE 2WflVê.L2"IJR.
"
--
c.
A - --I e :z. t..{ IV e R. I fl/c) S Cltl.c.ulr z l1t~ve j..:Z liLtl{ ~r
.:v
1 ~z. ~/vlZR INj.s
Cl Rc. (.('( v E 1 . C.ONCé.NTR.flToA; , WRTER.t
MI<IH~'S/..113I5
Bert";keninf",van een horizor:.tcüe ~jJp1,"1arr:ltewis~:c:18,ar van kar
-bate voor h0t verw;:ymen va., elel:trol2.1t (3CCC I/min . ) va.Tl
55
°-60° (6:f)'
c
.
ÎIn verband met d (; 8.è:'r·d van het >::pmD,t e: i:,al is è.8 klein
-ste di uL1eter der :-tpen ?,
5
cm • . ~anf.ezien de t e verhitten vloei-stof echt er d.ln.v .de z~aurtekrr'cht ui t de hoofdt ank door de
inst al lat ie moet vloei en ~oet de diameter niet te klein geno
-mer word en daar dan de rlrukval over een pjjp te groot wordt.
(
Te prot e diameter doet de v:armte overc1rac-rlt t e veel dé~len.
In verband hi ermee r ' i s de inviendit·... )"c c:'~ameter è CT "). .. '-:--ocn r;-es -tela--
--.Jo. . '
0', 5cl!l. 1Ji t drCs):rb.c:te cédè?,1?0~US no . 15~ vo~gen dc;:n (te overi ge
Z":tfrnet lnsen d er IJ!~). ~-c<,mgs chllc"_l ne en ord Tllnr;e é',J, stund der
pjipCYl is VTeer.'~egevel!I in on0.; rc t8.. ,nel c; f i.,:::uur.
De benodü'(l.c nUJne::cieke [-"erevc:'ns
I.U7>11 1 z"'n
','!e
p.
r.r'~
:':
cven
i n tabel4
.
~
.
~ ! v-'
---.
@
0o
0
I....) \ 0 ':r.'ere};:e:nt men nu eerst de dr1..1~(val ~p
over e(:::J1 p;;p. Deze v!ord t c:;ec;cven
door ('L }'anninc v::l. :
~ (,.I' .;)
lf~
i
::; 0 () ([) /
Voor de vloeistofsnelheid v .windt
men:
total e vl oei s::lD'IDstj'oom
v= ---~~~~~
a2,ntal pi.ipon x doorsn. p:jp
'Z
0
,
C5 m
J34
x
0
,
2
7
=
0,2 1 Dl/ sec. , _~ v 1) _ .Voor hc~0
ct al ,v;:'-ll re:rnol.ds Re vindt, ~n ('[:J.n _~~,
=
~=
I5500.Ul t:t ::::ro.fl,,";~':cn Vln(~t men dan voor f~,:i C"'Y" -' ...., pii'Dl t . rU1\Il~- id .. Vr'l: .. - C , (I ----...• ._! . f &-. =( ' , 04 . . .- '". "., i').... -vul- 1 ~ ir. ,"-t:.., n ' cJC'T' . ... ov(;,'-::-i ,',~ -o-e
. e{rCVené~ volGt voor IJ. p=I6e ~.:/ r:J. ,,~ I " : ' I ' ' I J
, , ! , ( ' . .<
/.ik.
DeEX hoeveelheid warmte di e pcr seB. over
-ccd r o.gen moet l.,;or,~ c;n bedraagt:
'
/
w
=
r
p
::
c~= ~ x bi
i
~ 50 x I IOC :': 0, 9;" x 4, 2 x 6=
I ,4- ~c IC J / se 0 •
]e (';.001' de . armtev:isseL1,a1' 0\'81'gO(' :c:;,g::m
~ .'2,I'LtC I/ol et uit:
C.' !fiT Dl .~)(4 T ( I )
:UC (oor c:c: p . 1, . over gec1T,'~,ceYl ':iarl,ctc vtot d t gcli~J'; ?e;_d-;E~1(; r:/:U1
d',-; door de vloei sto:!.' OPt'!:c3!,omel1 HClTr. te:,zoèat "'een -,"(:rlic2~cn veT
-on:-01'8 tcl d '·,'oI'ë~cm.
r' b ' , l ' 1
t
T _. - •(1 i·e rUL:Cn. \"!c Ve1'7,<.:1.ClCCC s aam V,:',,Yl J..L J C cs,n l8 T, ovcn8ens
105
c
.
~, wordt vc1'cn{~~: t81( 600rhot
cehele too2tel const2nt, , " - J . ~. . L ) ;,.,. • '... • L\,; ... 1...) \.~:., .:... .... t.; .. L'~_~ '" . _ _ .!..;.~: !..I c;_... •
=
t(~ z:'jn (r'lue' r·'c" n noc·,"r';·I~" ·"l'·-.l~l'l'J'r, eil"'-?--r 1 C~Oü-t' '-,-~- tor- t(1 )
'.ls c1(~ teLî:r)Gré.~.tuurCf:)t;~f~i:ng Vê-J.TI èc: te Vt-::r'[;,T,"(';'l, vJüei f'tof
~;:lein ü; t .e .v .
het
t CT). v8i':;:cnil ~cus 's: ::::tOO:;l en ",T··,oeistofèLient Ll> 'I,-ol:.'e:::-w l i t t. 9 i . ~ • v . [let loC. gelT' .. icLi]r,.:ll(!: het rc
-}~cnJ\1..~.l~dic: [;c.: ül(.eJl::de vJ,:n cl', t E:;;:·::iCJ:·;},tunPBve1'cchil J.cn (~( '.' ui tc;1Ïmd ('TI
i
(
16
(2 )'.= o]pcrvl.
:De l.üt:;ru.:'c.:i:r.g. VOOl~ 0(,. bij con(l-:-~nsatieop ::l0::,:"izont~'le p-ijpenri.ien
met ~ p~.:pen onde~' elka;ö:.r en lamino.ire stro:r:üng der vloeist of
over de pUP luidt:
, .2 3 ) J/'t
ry.. =-
0'7
2>
(
::.1-/5
A3
1v'?J
1oJ
t:.'t
In cylincl.riscJ:le \'.'arI.ltevlis~;el::'.·i.~:·s is niet voo]:' alle r~:en
l::k (zie fiE. ) . · e~~ cer:üoc'el d.::: ~. VÜ1(t men d:::~n uit:
C;p ~e te . . J .• 1). Ir. ZU:L\ C.i.' o~ t::' ,c(lt . l i t t.
9
c
e-eI'(~.·:}:' i: .b'~J:.·) '.'~j :!~.J.:?n c~~.t Ij
T
t
u'~er ( 0 :-:ol0.1)"·i:l1eng-t.::-, COI~:~::t~.'.nt :'...f,. 21'1. clt :'~."J~.l.. '::.D ("I.t l',', '. Q zo ~::-'.n:-::e!'aen
A '"
=~
,
-
'~
t(.
.-. _ 1)8
or'
eI ~Z~X "?':z~ b?re:,~?.r)cl~ . . 6.'
ff
ir. in lei te ec::':; gemidcl.cl-(' c: c r:.Y' c:.oo1' v·.Tlatlc u: C.C: :;:·ll:·J.:L~·G8 , ::;m·.'el op één IJ ,ij :C~.lf, op 011
-6'31' el~:8.:'·.r lig,r'enclo p~"pcn, r1'1.. zQ\.cl L·.n~:s de o:·.,t:cel: vr'.n één P"~I
r·18 op '.rersc}1illcn<t, ~.":lJen in een verti :;.·;;.le r j i VT'~ sterk ~::8_Yl
vé'.ric:!:"en. i.~oev8.11iC·c1'YT:;ze vo~.c1oet (loze A
rn
t
iJl no~cn.:üe (·cv·::.llcnv~:'j; Co cd •
~Je ui tè.l'l]_L~ing voor Q( b/ eed' on(':'cJ} C'o"tronir:r r~oor ~')i'2;en
luidt:
~
':0
..
'
_
'1 o. fit;)(
..!1!1!-
)
o. 3~(ll
)
0./'1- • JOl! Il.e r, n
~ 'lW
(4 )
JO ;::.toÏc;onst 2.ntcn ::"11 IJ. moetC:!l ;::c.:]lm:,cY'_ ' .. orcl.en bj.i 0.r e;0mièlc 1tc3~:
vloeifJtof teIJ.p. ~'lccl:t::-; )WT:OC:. 'enon:e.:1 ',.·01'(on b;' (j." '.72.nd.tcnpe
-ratuur (T3 ) .
-;; "'Io~l gens l i t t. ~! el!. ~'I'::-"T:1CT8 ' cc1J.ecc( ictF..cd; spoe:l t ook de vcrhouddlD[:; ~ /"':', nor: (jen rol. ; in \. 'el zo d:=ü bl~' J /D,
=
50
,
:002.18hier het~cv21 is,~
G.
crotcr isdan
uit(4)
vo~.gt.Volcensl i tt. IC is
o.c.
ir~vlcc:c'. va.n = / ~I echter- nict (u:Ldc;ll'~:.het
In vul l l"l"- v'··ln (le "'Di' ('I., · ... .-nr'·CJJOIYlCn ,\""'-'yc"en V'-"1 ~ E'O>'~ T br.;·'e
kendr;
;;
8"
rC(c:;ft
~
~,
~
.l._
~n~'
..}~i~
f~it
-
·k:~n·"~~~~
'~n
ni~U1~'c
l
,.
,'
·~_~c~r~en'~;o;r
I.~ ~ en 'L',3 bere_Emen.: cze zullen in llet e"lfCI:lecm !îiet r:.:~n (1. oé':yste"::.é-:'.D'·'no:;:on,\',·0.C,l~c3un eel!;t: z;~n. let clc, ~ieu'.7e r.'.'-'.o..Tcicn voor :::~
(; n ,.:~ j :'-18 r t+:' r' l .t_ .rJd.€j.±1-.d...Q
>
e ~c e ~: C:n
i x::r
v ~ 11 0( '. c'" ,r 1) ':" 1::. e n ~:: 0 et
1Jl:: (I en -X
ken ci.é',t,ni-:,;:.::.":' en~:) niet teveel fout \,'r'::-j.:cC~1, Do i}yvlocc1 v·~'.n
de verd.r .. cL .:·~ir:'''·-ëléJ:'-;:sto:?COl'1.:'=jt[1.l1t(;n. in (3) veel ,r.:c·:·i"'~C:T ie o:3,n
cl ie V2.11 d lf soci n.t nen (1::1.n bi; ::;cE~.(cri."''''' A Cl
i
·.l~; Cl' i.:~G .. vr.rL,b-:; le >,'.n b8::,C' .. o'h, .... cn . .. c~ I of 2 n~,~l l:Grlr.lcu \':.11 :' ezc bCl'l';}::elÜJ'C is:Gij l-:ct schatten van :C/diont YJCll. te L:<;c''':'rJ2'~cn 6~-.t deze iYj hc:t
["e'1:-',1 Y'.,n sto omcone' cnj6t.'iC z. el:er vc cl dichter bjj_', dan b"i 'J.'1of
~ "1 ], i{~ '(;n.l e cmt Deg'..; ~~1." vo or rL\~
=
95
·
(;
en 8 c}-:U_'. t Ewn he t temp.veT'/al o_oor cJ - vr~'i diL,e '.'rL~.nc'- op 5-r; 0.':11 volct hieruit voor T
=
9C:"C., De stofconst~ntcn uit (3) Doeton ITchemen worden bU de
gcnicJdcldc: filr:1tcn~0.Deze vO:·C~t uit:
r]1 ~ 'p _ ~ (ri' _ '-L' )
=
r~ _ ~, .. .rr=
98 CoL
g
-
-
,
4 - , --, - .z. . , . u _/InvullinG der o-',7eriCG ",!:J,'rden ir (:5) en (4) geeft:
ei I
=
I , 58 x IC 4 xC~
T~
.) 1_. Voo!..~
A~c
/;
=
T J - T 4=
IC" Cis oe,=
9 x 103per
::.Ji.'p
i"'
~_~
~~L=- _~L L1. 85 ,-___ ~_=~ T03
__
m
=
}.
U'
I + .cz. ). 'Toor cylinc'LrischeoP
I~er
vl
:,:'_k2=en
w2.arbjj1'2.
<
2 is ëlit geoorloofd (fout I1,J,X. 4-~: ). Eieruit volgt :~~
m
=
10.0eO::ieruit VO}.gt volgens Ç5) 'lOOT' t" j,i =
I1
"
c
,..o
'1
~
=
5, 5D ..,
~'!'
~
=
3C
,
5
°
C
'I' _ c)!1 lJ : ' n c, r:\ r::: t> C'
-J. - . , v en .l.;
=
U .. _, : ' ; •Dit is voldoende dj.cht bi' c1' ar',nc;enonen V7~'-arden. 7-~ et behulp Vrém (2) vindt men dan I/U _
=
2: ,06 X IC'- ,Jen U.\
=
950
.
U betrokken op ' I vro,!:;:: t clé':J.n:U;i:i ICC,() ,T/nr~ sec .oC
zowel de waarden voor ~ als die voor
U
lig_en binnen de rrenzen die :Lx,- (~e litteratuur voor hrt onderhavige geval worden o.éwge-geven.
Uit
(I)
vindt men dah:~w
=
34
~
950 x 4
7
=
I
,
52 x
I0 5
J/sec.:;:eemt men de toe,ë:l:?,g Vé3,n
20
;'
in acht dan geeft dit voor de ca-paci teit van de warmte wisselaar:
-~~=_!~
~
-
~
-~
Q
~-~
~~
~~~-=_
-
~~
~
J3edenkt men nu d;êLt bij de gegeven beschouv-ringcn vcronderi-;tol t
is d~'.t geen vuillaag o~ 60 p~ipen 0.::.11 r.'e5';ig Ïf3, '-'-'2aY'door Vv\i\'!ecr
zou d[;,len en d8.t vorc:.or de no.uY!keuric;h:ic'l. van dit soort berc
-}~:eningen ca.
15
if~ d:c'Yl vo:L(~_oet de;;~e Y.;::,~~·ntc;'.'issc1:~~:-:.r [oed é:.an(~~, J t" e l";_ " er.~-'I C'--'Y'~Cl·tnit 1...,;..1. J. . / CI~ _' <... ... _ "<'p .}... ~ _ l'lOb")("11 ~ _ _ ~ __ V(...',..1. '''YJ T Ll ... , ( y - ' _ -~L('_ \ . '''C / T/CE'C '...J J •
/~
c0.../t.A-,'\/\)
\J
(\ \.
b '\.\\.'1\ Ct\',it-~
(
'")
Ct,A.\
t 1,(,1...1 \'oVJ.J-t
i
G
I
I(
i
!At(7;;'
pi~/
I;
~_.$"\/,l'1~h.t.4
d
Tabel
4
.
Jï:"
um
e
rieke
Geceve
ns voo
r
deb
E'
r
eken
i
ns
v~m 12.A
ll
e
ct
j
-fe
r
s
z
ijn gege
v
en
i
n
Y. G.
'3
.
(
G
io
rgi)
ccnh(~dc·n•
I~-- _._. ... --_. .. _--- - - _ . .
_
---,
!Di
0,05elektro
l
1100'
p
jjp
56
...
Bu
0 ,065)
9'"
~ 1070l
en
c;
t
e
2,6t'r ~ 6e>" 7,2 ::~= 10-4aan
t
a
l
34 ~ ,7 y 10-4?9
D j I~ • " l C,L1I4-~
6.,"0
,
54
, C', 538c
4,1''-
u
P-_
... .. ---,- .. ~ \ 0,476l::
"
rb
?,
te
157 ""g --- --_._
..-stoom
T 105°Cd
0,0075 p 1,2cl
t
m
.
t; 10 A 5 2, 26 x 106_._-
-
-_
...--,.'
,:
,
-',
t
cr
?
98
0?
,
9
x IC-4À
0,6• in
wend
i
ge
en
uit
wend
i
ge
diameter
18
Di
en Du
Ai,l~
enl.g
4H
=
"
11en gem
i
dde
ld
e
oppervlakken
.
j
)
o
= enthalpie verschil der stoom t .o. v. V.,rB,ter ven IOC' C
=
dynami
s
che visco
s
it
e
it
=
~armtege
leidin
csc
o
eff
ici
e
nt
=