Refleksje po XLII Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym w Lourdes (16-23. VII. 1981)

Stanisław Czerwik

Refleksje po XLII Międzynarodowym

Kongresie Eucharystycznym w

Lourdes (16-23. VII. 1981)

Collectanea Theologica 52/3, 175-187

C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a 52(1982) fa s e . I I I

k s. S T A N IS Ł A W C Z E R W IK , W A R S Z A W A -K IE L C E

REFLEKSJE

PO XLII MIĘDZYNARODOWYM KONGRESIE

EUCHARYSTYCZNYM W LOURDES (16—23. VII. 1981)

K s. k a r d y n a ł F r a n c is z e k M a c h a r s k i , z a s tę p c a p rz e w o d n ic z ą c e g o ' K o n f e r e n c ji E p is k o p a tu P o ls k i, n a w n io s e k k s. b is k u p a o r d y n a r iu s z a k ie le c ­ k ie g o , S ta n is ła w a S z y m e c k i e g o , z le c ił k s. p ro f, d r R o m u a ld o w i R a- k o w i z K a to lic k ie g o U n iw e r s y te tu L u b e ls k ie g o o raz p is z ą c e m u te sło w a, tr o s k ę o p rz y g o to w a n ie i o rg a n iz a c ję u c z e s tn ic tw a p ie lg rz y m ó w p o ls k ic h w li tu r g ii i n a b o ż e ń s tw a c h w c zasie M ię d z y n a ro d o w e g o K o n g re s u E u c h a r y ­ sty c z n e g o . w L o u rd e s . N a sz y m z a d a n ie m b y ło o p ra c o w a n ie w y b o ru c z y ta ń b ib lijn y c h , k o m e n ta rz y , p ro p o z y c ji m o d litw y p o w s z e c h n e j i p ie ś n i, u ło ż e n ie p r o g r a m u n a b o ż e ń s tw o ra z w y g ło sz e n ie k ilk u k o n f e r e n c ji z w ią z a n y c h z p r o ­ b le m a ty k ą k o n g re s u . W ie lk ą p o m o c w ty m p rz y g o to w a n iu i g o śc in n o ść w t y ­ g o d n iu p o p rz e d z a ją c y m ro zp o c z ę c ie k o n g re s u o k a z a ł n a m k s. p r a ł a t Z b ig n ie w B e r n a c k i , r e k t o r P o ls k ie j M is ji K a to lic k ie j w e F r a n c ji. O n te ż d z ia ła ­ ją c w p o ro z u m ie n iu z s e k r e ta r z e m E p is k o p a tu F ra n c u s k ie g o o ra z o śro d k ie m o r g a n iz a c y jn y m k o n g r e s u p r z y s a n k t u a r i u m w L o u rd e s z a tr o s z c z y ł się o z o r­ g a n iz o w a n ie p o d ró ż y z P a r y ż a d o L o u rd e s , a ta k ż e o z a k w a te r o w a n ie i u tr z y ­ m a n ie w d n ia c h k o n g r e s u d e le g a c ji n a s z y c h ro d a k ó w z P o ls k i i F r a n c ji. Ż y c z liw e j i o f ia r n e j p o m o c y w p o w ie le n iu te k s tó w li tu r g ii i n a b o ż e ń s tw , p o tr z e b n y c h do d y sp o z y c ji p o ls k ic h p ie lg rz y m ó w , d o z n a liś m y ta k ż e ze s tro n y d łu g o le tn ie g o p r a c o w n ik a r e k t o r a t u P o ls k ie j M is ji K a to lic k ie j w P a ry ż u , b r a ­ t a W ła d y s ła w a S z y n a k i e w i c z a z T o w a r z y s tw a C h ry stu so w e g o .

K ilk a d a n y c h h is to ry c z n y c h

W d n ia c h od 16 d o 23 lip c a 1981 r. o d b y ł się w L o u rd e s X L I I M ię d z y ­ n a ro d o w y K o n g re s E u c h a ry s ty c z n y . B y ł to w p e w n y m sensie, k o n g re s ju b i­ le u s z o w y , p o n ie w a ż w ie ń c z y ł d o k ła d n ie s tu le c ie p ie rw s z e g o k o n g re s u , k t ó r y m ia ł m ie js c e w L ille w r. 1881. Z in ic ja ty w ą o rg a n iz o w a n ia m ię d z y n a ro d o ­ w y c h k o n g re s ó w e u c h a ry s ty c z n y c h w y s tą p iła ś w ie c k a d z ia ła c z k a k a to lic k a , w y c h o w a n a w d u c h u n a u k i w ie lk ie g o a p o s to ła k u lt u E u c h a ry s tii, b ł. P io tr a J u l i a n a E y m a r d a (1811—1868), M a r ia M a r ta E m ilia T a m i s i e r (1844— 1910). D ą ż y ła o n a do p o d n ie s ie n ia p o z io m u ż y c ia re lig ijn e g o p rz e z z a k ła d a ­ n ie s to w a r z y s z e ń s z e rz ą c y c h k u l t E u c h a r y s tii o ra z o rg a n iz o w a n ie p ie lg rz y m e k d o s a n k t u a r ió w w z n ie s io n y c h w c e lu u p a m ię tn ie n ia ró ż n y c h c u d ó w e u c h a ­ ry s ty c z n y c h . P ie lg rz y m k i ta k i e łą c z y ły s ię z w y k le z d n ia m i m o d litw i s t u ­ d ió w , o k r e ś la n y m i m ia n e m „ K o n g re só w N a jś w ię ts z e g o S a k r a m e n tu ” . W s ty c z ­ n iu 1881 r. p o w s ta ło w P a r y ż u „D zieło M ię d z y n a ro d o w y c h K o n g re s ó w E u c h a ­ r y s ty c z n y c h ” , a w d n ia c h 28— 30 c z e rw c a 1881 r. w je d n y m z g m a c h ó w W y ­ d z ia łu T e o lo g ic z n e g o w L ille 363 o so b y u c z e s tn ic z y ły w p ie r w s z y m m ię d z y ­ n a r o d o w y m k o n g re s ie e u c h a ry s ty c z n y m . N a z a k o ń c z e n ie k o n g r e s u około 3 ty s . w ie r n y c h b r a ło w ty m m ie ś c ie u d z ia ł w p r o c e s ji e u c h a r y s ty c z n e j. S p o śró d c z te r d z ie s tu je d e n d o ty c h c z a s o w y c h k o n g re s ó w ju ż d w a o d b y ły się w L o u rd e s : d w u n a s ty w r . 1899 i d w u d z ie s ty p ią t y w r . 1914. P o r a z tr z e c i w ię c L o u r d e s , m ie js c e o b ja w ie ń D z ie w ic y N ie p o k a la n ie P o c z ę te j (1858), z o sta ło o b r a n e ja k o sie d z ib a M ię d z y n a ro d o w e g o K o n g re s u E u c h a ry s ty c z n e g o . W p o s o b o ro w y m R y tu a le R z y m sk im , w części z a ty tu ło w a n e j K o m u n ia św„

ks. STANISŁAW CZERW IK i k u l t T a je m n ic y E u c h a r y s ty c z n e j p o za M szą św . (T y p is P o ly g lo ttis V a tic a n is 1973), z n a jd u je m y ta k ż e r o z d z ia ł p o św ię c o n y k o n g re s o m e u c h a ry s ty c z n y m . W n . 109 u w a g o c h a r a k te r z e te o lo g ic z n o - p a s to r a ln y m je s t t a m p o d a n e n a s t ę ­ p u ją c e o k re ś le n ie te j f o r m y k u lt u E u c h a ry s tii: „ K o n g re s y e u c h a ry s ty c z n e , k tó r e w n o w s z y c h c z a s a c h z o s ta ły w p ro w a d z o n e w ż y c ie K o śc io ła ja k o sz czeg ó ln y o b ja w k u lt u e u c h a ry s ty c z n e g o , n a le ż y u w a ż a ć za .s ta c je ’ (z g ro m a ­ d z e n ia , s p o tk a n ia ), n a k tó r e ja k a ś w s p ó ln o ta z a p r a s z a in n e K o śc io ły je d n e g o k r a j u czy n a ro d u , czy n a w e t z c a łe g o ś w ia ta , alby w s p ó ln ie d o sk o n a le z g łę ­ b ić ja k i ś a s p e k t ta j e m n i c y E u c h a ry s ty c z n e j o ra z u czcić j ą p u b lic z n ie w d u ­ c h u m iło śc i i je d n o ś c i. K o n g re s y ta k i e n ie c h b ę d ą p r a w d z iw y m z n a k ie m w ia ­ r y i m iło śc i p rz e z p e łn y u d z ia ł K o śc io ła m ie js c o w e g o i w s p ó łu c z e s tn ic tw o

in n y c h K o śc io łó w ” .

P r z e p is y c y to w a n e g o r y t u a łu w y m a g a ją , a b y p rz e d ro z p o c z ę c ie m k o n ­ g re s u z o s ta ły p rz e p r o w a d z o n e o d p o w ie d n ie b a d a n ia w d z ie d z in ie te o lo g ii,

B ib lii, li tu r g ii, d u s z p a s te r s tw a o ra z n a u k h u m a n is ty c z n y c h , k tó r e b y u ła tw iły le p s z e p o z n a n ie p o tr z e b p o sz c z e g ó ln y c h K o śc io łó w o ra z u m o ż liw iły p o stę p W iedzy te o lo g ic z n e j (p o r. n.110). W p r z y g o to w a n iu k o n g re s u w in n y b y ć b r a n e p o d u w a g ę z w ła sz c z a tr z y s p r a w y : a) G r u n to w n a k a te c h e z a o E u c h a ry s tii, ja k o o ta j e m n i c y C h r y s tu s a , ż y ­ ją c e g o i d z ia ła ją c e g o w K o śc ie le , d o s to s o w a n a d o p o ję tn o ś c i ró ż n y c h g r u p Wiernych. b) C z y n n e u c z e s tn ic tw o w ie r n y c h w litu r g ii, s p r z y ja ją c e z a ró w n o p o b o ż ­ n e m u p rz y jm o w a n iu sło w a B ożego, j a k i k s z ta łto w a n iu w ś ró d lu d z i p o c z u c ia b r a t e r s k i e j w s p ó ln o ty (por. K L 41—'52; K K 26).

c) P rz e p r o w a d z e n ie b a d a ń i p o d ję c ie sp o łe c z n y c h in i c ja t y w z m ie ­ r z a j ą c y c h do p o s tę p u w d z ie d z in ie lu d z k ic h w a r u n k ó w ż y c ia o ra z n a le ż y ­ te g o p o d z ia łu d ó b r, ta k ż e m a te r ia ln y c h , n a w z ó r p ie r w o tn e j w s p ó ln o ty c h rz e ś ­ c ij a ń s k i e j (por. D z 4,32), a to w ty m c e lu , a b y o k a z a ło się, że e w a n g e lic z n y za c z y n , k s z t a łt u ją c y d o c z e sn ą sp o łe c z n o ść i s ta n o w ią c y z a d a te k sp o łeczn o ści p rz y s z łe j (por. K L 47; D E 16), p o c h o d z i ze s to łu e u c h a ry s ty c z n e g o .

J a k k o lw ie k to o k re ś le n ie k o n g r e s u e u c h a ry s ty c z n e g o i w y m o g ó w z w ią z a ­ n y c h z je g o o rg a n iz o w a n ie m z o s ta ło u ję te w fo r m ę p r a w n o - litu r g ic z n ą d o ­ p ie r o w r. 1973, ju ż n a k ilk a n a ś c ie l a t w ste c z m ię d z y n a ro d o w e k o n g re s y e u ­ c h a r y s ty c z n e o d p o w ia d a ją ty m z a ło ż e n io m . P rz y ś w ie c a im ja k ie ś o k re ś lo n e h a sło w s k a z u ją c e n a k o n k r e tn y a s p e k t, w ja k i m T a je m n ic a E u c h a r y s tii je s t r o z w a ż a n a i p rz e ż y w a n a . P rz y p o m n ijm y : X X X V II k o n g re s w M o n a c h iu m w r. 1960 o d b y w a ł się p o d h a s łe m : P ro m u n d i v it a (p o r. J 6,51: „ J a je s te m C h leb em ż y w y m , k tó r y z s tą p ił z n ie b a . J e ś li k to sp o ż y w a t e n c h le b , b ę d z ie ż y ł n a w ie k i. C h le b e m , k tó r y J a d a m , je s t m o je c ia ło n a ż y c ie ś w ia ta ” ); X X X V II I k o n g re s w B o m b a ju w r . 1964 m ia ł z a h a sło : E u c h a r y s tia i n o w y

c z ło w ie k ; X X X IX k o n g re s w B o g o ta (K o lu m b ia ) w r . 1968: W ięź m iło ś c i;

X L k o n g re s w M e lb o u rn e (A u s tra lia ) w r. 1973: M iłu jc ie się w z a je m n ie , ja k

J a w a s u m iło w a łe m ; X L I k o n g re s w F ila d e lf ii (U S A ) w r. 1976: E u c h a r y s tia i g ło d y r o d z in y lu d z k ie j. O s ta tn ie m u X L I I K o n g re s o w i w L o u rd e s p rz y ś w ie ­

c a ło h a sło : J E Z U S C H R Y S T U S — C H L E B E M Ł A M A N Y M D L A N O W E G O

Ś W I A T A .

T o p r z y p o m n ie n ie d a t i m ie js c o s ta tn ic h p ię c iu m ię d z y n a ro d o w y c h k o n ­ g re s ó w w y d a je się p r z y d a tn e z te g o w z g lę d u , że p o z w a la n a m z ro z u m ie ć d ość z a s a d n ic z ą ró ż n ic ę m ię d z y n im i a k o n g re s e m w L o u rd e s . P o p rz e d n ie k o n g re s y , k tó r e o d b y w a ły się w w ie lk ic h m e tro p o lia c h ś w ia ta , m o g ły z g ro m a d z ić s e tk i ty s ię c y p ie lg rz y m ó w (n a k o ń c o w ą S ta tio o rb is n a w e t około m ilio n a ). K o n g re s w L o u rd e s w s a m y m z a ło ż e n iu , ze w z g lę d u n a szczu p ło ść p o m ie sz c z e ń h o te ­ lo w y c h o raz p la c u p r z y le g a ją c e g o do s a n k t u a r iu m (P r a ir ie — B ło n ia...), b y ł p o m y ś la n y ja k o k o n g r e s d e le g a c ji p o sz c z e g ó ln y c h K o śc io łó w lo k a ln y c h , a nie ja k o z g ro m a d z e n ie w ie lo ty s ię c z n y c h rz e sz b e z o g ra n ic z e n ia liczb y . Z d o s tę p ­ n y c h n a m in f o r m a c ji (por. L ’E u c h a ris tie . J é s u s o ffe r t. J é s u s v iv a n t. N u m e r s p e c ja ln y c z a so p ism a „ P r ê tr e s d io c é s a in s ” , s. 123—128), w y n ik a że o rg a n iz a ­

X L II MIĘDZYNARODOWY KONGRES EUCHARYSTYCZNY

to r z y k o n g re s u w L o u rd e s p rz e w id y w a li n a p ły w ok. 55 ty s. p ie lg rz y m ó w , w ty m 20 ty s . z s a m e j F r a n c j i (m ia ły p rz y b y ć d e le g a c je o lic z e b n o śc i p r o ­ p o r c jo n a ln e j do lic z b y w ie r n y c h p o sz c z e g ó ln y c h d iece zji). C z a so p ism o „L a d o c u m e n ta tio n c a th o liq u e ” (n r 1813 z 9.VIII.1981, s. 781) p o d a je , że w e d łu g o cen y b iu r a p ra s o w e g o s a n k t u a r ió w w L o u rd e s , p o c h o d z ą c e j z p o c z ą tk ó w lip - c a 1981 r., o g ó ln a lic z b a k o n g r e s is tó w ze w s z y s tk ic h k o n ty n e n tó w m ia ła w y - . n o sić 27.048 osób, fa k ty c z n ie n a to m ia s t b y ło ic h około 30 ty s . To sa m o c z a so ­ p is m o p o d a je (s. 749), że w n ie d z ie lę 19.V II. w e M szy św . n a P r a i r i e u c z e s t­ n ic z y ło 80 ty s . w ie rn y c h . P r a w d o p o d o b n ie lic z b a t a b y ła z n a c z n ie p r z e k r o ­ czo n a p o d c z a s li tu r g ii s p r a w o w a n e j n a z a k o ń c z e n ie k o n g re s u w d n iu 25.V II — S ta tio o rb is. Z d ru g ie j s tr o n y n ie w o ln o z a p o m in a ć , że je d n ą z p rz y c z y n z m n ie js z e n ia się lic z b y u c z e s tn ik ó w k o n g re s u , k tó r z y ju ż w c z e śn ie j zg ło sili sw ó j u d z ia ł, ‘b y ła w ia d o m o ś ć , iż O jc ie c św . z p o w o d u c h o ro b y p o z a m a c h u n a je g o ż y c ie (13.V.1981) n ie w e ź m ie u d z ia łu w k o n g re s ie . T a k i k s z t a łt u c z e s t­ n ic tw a w k o n g re s ie e u c h a ry s ty c z n y m w L o u rd e s n ie s ie ze s o b ą p o w a ż n e zo­ b o w ią z a n ie d la k o n g re s is tó w . D e le g a c i p o sz c z e g ó ln y c h K o śc io łó w w in n i po p o w ro c ie p o d z ie lić się sw o im i d o ś w ia d c z e n ia m i z e w s p ó ln o ta m i, k tó r e r e p r e ­

z e n to w a li i u m o ż liw ić im ja k b y p o n o w n e p rz e ż y c ie k o n g re s u o ra z o s ią g n ię ­ c ie je g o b o g a ty c h o w oców . P o sz c z e g ó ln e d ie c e z je p o w in n y p o m y ś le ć o j a ­ k im ś p r z e d łu ż e n iu k o n g r e s u p o p rz e z o rg a n iz o w a n ie s p o tk a ń i stu d ió w , k tó ­ r e u m o ż liw iły b y w y p r o w a d z e n ie k o n k r e tn y c h w n io s k ó w z o rę d z ia k o n g re s u d la d u s z p a s te r s tw a i c a łe g o ż y c ia e u c h a ry s ty c z n e g o . 2. P r o g r a m k o n g re s u N a ró ż n o k o lo ro w y c h a r k u s z a c h p a p ie r u w y d r u k o w a n y ‘b y ł n a p o w ie la c z u p r o g r a m o g ó ln y n a p o szczeg ó ln e d n i k o n g re s u . P ro p o n o w a n o w n im z a ró w n o li tu r g ię M szy św ., ja k i n a b o ż e ń s tw d la p o s z c z e g ó ln y c h g r u p ję z y k o w y c h . R e p re z e n to w a n e b y ły w ty m p r o g r a m ie ję z y k i f r a n c u s k i, h o le n d e r s k i, a n g ie l­ sk i, n ie m ie c k i, h is z p a ń s k i. O p ró cz li tu r g ii i n a b o ż e ń s tw p r o g r a m p rz e w id y ­ w a ł c a ły sz e re g k o n f e r e n c ji n a te m a ty z w ią z a n e z h a s łe m k o n g re s u , a ta k ż e im p re z y a rty s ty c z n e : k o n c e r ty m u z y c z n e , p r z e d s ta w ie n ia sc e n ic z n e , r e c y ta c je p o e ty c k ie . S p e c ja ln e s p o tk a n ia b y ły p rz e w id z ia n e d la m ło d zieży ( je d n ą z c h a ­ r a k te r y s ty c z n y c h c e c h te g o k o n g re s u b y ła o b ecn o ść lic z n y c h g r u p m ło d y c h , p r z e w a ż n ie z rz e s z o n y c h w ró ż n y c h o rg a n iz a c ja c h ), k o n f e r e n c je o k rą g łe g o s to ­ łu, k o n c e rty , s p e k ta k le , k tó r e je d n a k n ie b y ły e k s k lu z y w n e , le c z d o stę p n e d la w s z y s tk ic h . Z a sa d n ic z o z g ro m a d z e n ia w s z y s tk ic h u c z e s tn ik ó w k o n g re s u i n ie k tó r e s p o tk a n ia lic z n y c h g ru p ję z y k o w y c h p rz e w id y w a n o n a P r a i r ie — łą c e p o ło ż o n e j za b a z y lik ą N M P i g r o tą o b ja w ie ń . T a m u c z e s tn ic z y liś m y w

C é lé b r a tio n d ’a c c u e il — w s p o tk a n iu z le g a te m p a p ie s k im (b y ł n im k a rd . B e r n a r d in G a n t i n , M u rz y n , b y ły a r c y b is k u p C o to n o u w D a h o m e ju , o b e c n ie p rz e w o d n ic z ą c y P a p ie s k ie j K o m is ji I u s tit ia e t P a x ; w c zasie o b rz ę d ó w k o n ­ g re s u w y s tę p o w a ł z p a p ie s k ą fe r u ła -— p a s to r a łe m z a k o ń c z o n y m k rz y ż e m , n o ­ sz o n y m p rz e z P a w ł a VI i J a n a P a w ł a I I — w d n iu 16.V II o godz. 16,30, w k o n c e le b r o w a n e j M szy św ., w n ie d z ie lę 19.V II o godz. 10,15, w p o ­ k u tn y m n a b o ż e ń s tw ie sło w a B ożego, w p o n ie d z ia łe k 20.V II o godz. 16,30 o raz w u ro c z y s te j k o n k lu z ji k o n g r e s u — S ta tio o rb is — w c z w a r te k 23.V II o godz. 15,15. W e ś ro d ę 22.V II z p o w o d u n ie p o g o d y M sza św . p o łą c z o n a ze s p r a w o w a n ie m s a k r a m e n tu n a m a s z c z e n ia c h o ry c h , n a le ż ą c a ju ż do w ie lo le t­ n ie j t r a d y c ji L o u rd e s , b y ła p rz e w id z ia n a n ie n a P r a ir ie , lecz w p o d z ie m n e j b a z y lic e św . P iu s a X — w w ie lk ie j b e to n o w e j h a li, m o g ą c e j p o m ie śc ić ok. 25 ty s. u c z e s tn ik ó w . N a ro zp o c z ę c ie t e j M szy św . tr a n s m ito w a n o n a g r a n e w c z e ś n ie j n a ta ś m ie m a g n e to fo n o w e j s p e c ja ln e o rę d z ie J a n a P a w ł a I I do c h o ry c h , p r z y ję te z ty m w ię k s z y m w z ru s z e n ie m , że p o ch o d ziło od O jc a św., k tó r y s a m p rz e z d łu g ie ty g o d n ie d o p e łn ia ł w sw o im z ra n io n y m ciele b ra k i u d r ę k C h r y s tu s a d la J e g o C ia ła , K o śc io ła . M szy św . p rz e w o d n ic z y ł k a r d . le ­ g a t, n a to m ia s t k a r d . F ra n c is z e k M a c h a r s k i w y g ło s ił d o u c z e s tn ik ó w h o m i-12 — C ollectanea Theologica

k s . S T A N IS Ł A W C Z E R W IK

lię w ję z y k u f r a n c u s k im o ra z p r z e w o d n ic z y ł li tu r g ii e u c h a ry s ty c z n e j. W szy scy o b e c n i w L o u rd e s b is k u p i i p r e z b ite r z y m o g li tę M szę św . k o n c e le b ro w a ć . J a k p rz e ż y w a liś m y u d z ia ł w e w s p ó ln e j li tu r g ii o ra z n a b o ż e ń s tw a c h o d ­ p r a w ia n y c h n a B ło n ia c h w L o u rd e s ? W sp o m n ę ty lk o o ty c h o b rz ę d a c h , w k tó r y c h m o g łe m b r a ć u d z ia ł z c a łą n a s z ą g ru p ą . P o n ie w a ż p r o g r a m o g ó ln y b y ł b a rd z o b o g a ty , z k o n ie c z n o ś c i tr z e b a b y ło d o k o n y w a ć w y b o ru . P o n a d to o d p o w ie d z ia ln o ś ć z a r e a liz a c ję „ n a sz e g o p r o g r a m u ” (o k tó r y m z a c h w ilę ) n ie p o z w a la ła m i n a u c z e s tn ic tw o w z g ro m a d z e n ia c h in n y c h g r u p ję z y k o w y c h , k tó r e o d b y w a ły się ró w n o c z e ś n ie w k ilk u k o ś c io ła c h lu b w s a la c h w L o u r ­ des. W szęd zie d o s trz e g a ło się tr o s k ę o r g a n iz a to r ó w o p o d k re ś le n ie je d n o ś c i w s z y s tk ic h z g ro m a d z o n y c h p ie lg rz y m ó w m im o d z ie lą c y c h ic h ró ż n ic ję z y k a , k u lt u r y czy te ż fo r m w y r a z u sto s o w a n y c h w p o so b o ro w e j li tu r g ii w r e g io n a c h p o ło ż o n y c h p o z a s t r e f ą k u l t u r y Z a c h o d u . C o te m u słu ż y ło ? T o n p., że z a p r a ­ sz a n o p o c z ty s z ta n d a r o w e p o sz c z e g ó ln y c h g r u p do z a ję c ia m ie js c a n a o b sz e r­ n y m -podium w p o b liż u o łta rz a . T a k b y ło p o d c z a s u ro c z y s te g o o b rz ę d u p rz y ­ ję c ia le g a ta i s p o tk a n ia w s z y s tk ic h p ie lg rz y m ó w n a ro z p o c z ę c ie k o n g re s u

16 V II, w n ie d z ie lę p o d c z a s u ro c z y s te j E u c h a r y s tii o ra z w c z a sie S ta t io o rb is w d n iu 23 V II. P o n a d to c z y ta n ia P is m a Ś w ię te g o b y ły w y k o n y w a n e w g łó w ­ n y c h ję z y k a c h e u ro p e js k ic h . N ie k ie d y b a r d z ie j is to tn e z d a n ia z E w a n g e lii o d c z y ty w a n e j w je d n y m ję z y k u p o w ta rz a n o w k ilk u ję z y k a c h . C z y n ili to d ia ­ k o n i a lb o le k to rz y ró ż n y c h n a ro d o w o ś c i s to ją c y p rz y p u lp ic ie . K a r d y n a ł le g a t p r z e m a w ia ją c p o f r a n c u s k u , w a ż n ie js z e f r a g m e n ty sw y c h h o m ilii p o w ta rz a ł lu b s tre s z c z a ł w in n y c h ję z y k a c h e u ro p e js k ic h . W e z w a n ia m o d litw y p o w s z e c h ­ n e j z r e g u ły w y p o w ia d a n e b y ły w k ilk u ję z y k a c h . R az czy d ru g i sły sz e liśm y ta k ż e ję z y k p o lsk i. P o n a d to w cza sie n a b o ż e ń s tw ró ż n o ję z y c z n i a n im a to r z y w y k o n y w a li a k la m a c je , n a k tó r e w sz y sc y c z ło n k o w ie d a n e j g ru p y ję z y k o w e j o d p o w ia d a li. P o d c z a s tr a d y c y jn e j , w ie c z o rn e j p ro c e s ji ze św ie c a m i — p ro c e s­ sio n a u x f la m b e a u x , w ró ż n y c h ję z y k a c h w y k o n y w a n o k o le jn e z w r o tk i p ie ś n i P o g ó ra ch , d o lin a c h , n a to m ia s t w sz y sc y p o w ta r z a li r e f r e n A v e , ave, a ve M aria... N ie m a łą r o lę z n a k u je d n o ś c i s p e łn ia ł ta k ż e ś p ie w g re g o r ia ń s k i. W cza sie w s p ó ln y c h M szy św . części s ta łe z z a s a d y w y k o n y w a li w sz y sc y (lu b n a p r z e ­

m i a n z c h ó re m ) p o ła c in ie n a z n a n e m e lo d ie c h o ra ło w e . T a k ż e p o z d ro w ie n ia

D o m in u s v o b is c u m , d ia lo g p rz e d p re f a c ją , ż y c z e n ie p o k o ju i f o r m u ły ro z e ­

s ła n ia w y k o n y w a n e b y ły po ła c in ie . W e M szy św . n a z a k o ń c z e n ie k o n g re s u z a s to s o w a n o po ła c in ie II m o d litw ę e u c h a ry s ty c z n ą . W a rto p rz y p o m n ie ć je s z ­ cze in n e sy m b o lic z n e w y ra z y w sp ó ln o ty w s z y s tk ic h u c z e s tn ik ó w k o n g re s u . P ię k n y m z n a k ie m p o w sz e c h n o śc i K o śc io ła i w ia r y w o b c o w a n iu ś w ię ty c h b y ła u r o c z y s ta p r o c e s ja n a w e jś c ie w e M szy św . w n ie d z ie lę 19 V II. P o d c z a s p o c h o d u ok. 1500 k o n c e le b ra n s ó w w k i e r u n k u p o d iu m n a P r a i r ie ś p ie w a liś m y

L ita n ię do W s z y s t k ic h Ś w ię ty c h . K a n to r z y w y m ie n ia li w ró ż n y c h ję z y k a c h

im io n a św ię ty c h — A p o sto łó w , w ie lk ic h O jcó w K o śc io ła , p a tr o n ó w p o szczeg ó l­ n y c h k r a jó w , z a ło ż y c ie li z a k o n ó w , d o k to r ó w — w p o r z ą d k u c h ro n o lo g ic z n y m ic h w y s tę p o w a n ia w h is to r ii K o śc io ła o raz z u w z g lę d n ie n ie m ró ż n y c h części ś w ia ta i k r a jó w , z k tó r y c h p o c h o d z ili. W szy scy u c z e s tn ic y ś p ie w a li po ła c i­ n ie a k la m a c ję O ra p ro n o b is . W k sią ż e c z c e w y d a n e j do d y s p o z y c ji k o n g re - s istó w p rz e d te k s te m lita n i i za m ie sz c z o n o n a s tę p u ją c y k o m e n ta rz : „ P ro c e s ja t a p r z y p o m in a p o ch ó d L u d u B ożego, z w ła sz c z a od d n ia P ię ć d z ie s ią tn ic y , aż do o sta te c z n e g o z g ro m a d z e n ia w n ie b ie s k im J e r u z a le m ” . P r z y p o sz c z e g ó ln y c h im io n a c h ś w ię ty c h w w y d r u k o w a n y m w k sią ż e c z c e te k ś c ie li ta n i i b y ły p o d a n e w z m ia n k i o m ie js c u ic h p o c h o d z e n ia i d a ty ś m ie rc i. N a k o n ie c li ta n i i ś p ie ­ w a liś m y K y r ie , C h ris te , ele iso n , p o c z y m — p o ła c in ie h y m n G loria. P r e z b i­ te r z y b y li u b r a n i w sz e ro k ie -białe a lb y (często u ż y w a n e n a Z a c h o d z ie z a m ia s t o rn a tó w ) i s tu ły , k a r d y n a ło w ie i b is k u p i w ró ż n o k o lo ro w e o rn a ty . W p ię k n y m lip c o w y m sło ń c u t e n p o c h ó d k o n c e le b ra n s ó w w w ie lo b a r w n y m tłu m ie p ie l­ g rz y m ó w s p r a w ia ł n ie z a p o m n ia n e w ra ż e n ie b o g a c tw a , je d n o ś c i i p o w sz e c h ­ n o śc i K o śc io ła p ie lg rz y m u ją c e g o k u p ra w d z iw e j o jczy ź n ie.

W c z a sie M szy św . k o n c e le b r o w a n e j w p o d z ie m n e j b a z y lic e św . P iu s a X k o m e n t a to r w e z w a ł n a s , a b y n a m o d litw ę O jc ze n a sz, ś p ie w a n ą po ła c in ie , w s z y sc y p o d a li so b ie rę c e i w z n ie ś li j e k u g ó rz e (często m o ż n a s p o tk a ć n a p la c u p rz e d g r o tą lu d z i s to ją c y c h lu b k lę c z ą c y c h p o d c z a s m o d litw y z r ę k a m i ro z ło ż o n y m i i w z n ie s io n y m i n a w z ó r s t a r o c h r z e ś c ija ń s k ic h o ra n tó w ). P o d c z a s a k la m a c ji A ll e lu ja p rz e d E w a n g e lią o ra z p r z e k a z y w a n ia ż y c z e n ia p o k o ju w ie r n i p o w ie w a li k o lo ro w y m i c h u s tk a m i (u c z e s tn ic y k o n g r e s u m o g li n a b y ć r o d z a j s z a lik a — c h u s ty w k o lo r z e b ia ły m lu b ż ó łty m , z e m b le m a ta m i k o n ­ g re s u ). W re s z c ie w c z a sie M szy św . — S ta t io o r b is p o d c z a s p r z y g o to w a n ia d a r ó w g r u p a m ło d z ie ż y z b ia ły m i i ż ó łty m i c h u s ta m i w r ę k a c h w y k o n a ła n a p o d iu m p rz e d o łta rz e m p o w a ż n y , r y tm ic z n y ta n ie c p rz y a k o m p a n ia m e n c ie d y s k r e tn e j m u z y k i g ita ro w e j. N a t w a r z a c h w y k o n a w c ó w ta ń c a m a lo w a ła się r e lig ijn a p o w a g a i s k u p ie n ie . W y s tę p t e n b u d z ił je d n a k z d z iw ie n ie u u c z e s t­ n ik ó w n ie p r z y w y k ły c h do t e j f o r m y w y r a z u w li tu r g ii r z y m s k ie j, z w ła sz c z a w ty m m o m e n c ie M szy św . W in o d o E u c h a r y s tii b y ło k o n s e k r o w a n e w d u ­ ż y c h g lin ia n y c h d z b a n a c h , p o czy m p r z e d ro z d z ie le n ie m r o z le w a n e do m a ­ ły c h e m a lio w a n y c h g lin ia n y c h czasz. W ie r n y m ro z m ie sz c z o n y m w o b s z e rn y c h s e k to r a c h n a P r a i r i e lu b w B a z y lic e św . P iu s a X k s ię ż a r o z d a w a li K o m u n ię św . ty lk o p o d p o s ta c ią c h le b a — d o u s t lu b n a rę k ę . M o żn a je d n a k b y ło m ie ć w ą tp liw o ś c i, czy w sz y sc y , p r a g n ą c y p r z y ją ć C ia ło P a ń s k ie , m o g li to u c z y n ić , czy m ie li d o stę p do k się ż y , k tó r z y p o d c h o d z ili ty lk o do b a r i e r o k a ­ la ją c y c h p o sz c z e g ó ln e s e k to ry .

B a rd z o w y m o w n e w sw e j sy m b o lic e b y ły ta k ż e n a b o ż e ń s tw a sło w a B o­ żego. W p o n ie d z ia łe k 20 V II o godz. 16.30 u c z e s tn ic z y liś m y n a P r a i r i e w n a ­ b o ż e ń s tw ie p o k u tn y m „ p o d z n a k ie m w o d y ” . N a p o c z ą tk u d e le g a c i p o szczeg ó l­ n y c h g r u p ję z y k o w y c h p r z y n ie ś li p ro c e s jo n a ln ie w s p e c ja ln y c h g lin ia n y c h m is a c h w o d ę z L o u rd e s —· od ź ró d ła p rz y g ro c ie — n a p o d iu m . T łe m n a b o ­ ż e ń s tw a b y ł f r a g m e n t 2 K r i 5,1—-15 o u le c z e n iu z t r ą d u p rz e z o b m y c ie w w o ­ d zie J o r d a n u w o d z a w o js k s y r y js k ic h N a a m a n a o ra z e w a n g e lic z n y opis J 5, 1— 9 u z d ro w ie n ia c h ro m e g o w s a d z a w c e B e te s d a . P o h o m ilii w y g ło sz o n e j p rz e z k a r d . E t c h e g a r a y , a r c y b is k u p a M a rs y lii, o raz p o p o ś w ię c e n iu w o d y p r z y ­ n ie s io n e j w p r o c e s ji (n a b o ż e ń s tw u p rz e w o d n ic z y ł k a r d . le g a t), k s ię ż a p rz e s z li m ię d z y s e k to r a m i i p o k ro p ili w o d ą u c z e s tn ik ó w n a b o ż e ń s tw a , p o s łu g u ją c się g a łą z k a m i o liw n y m i ja k o k ro p id łe m .

W ś ro d ę 22.V II o godz. 21 z o sta ło o d p ra w io n e n a b o ż e ń s tw o sło w a B o że­ go „ p o d z n a k ie m o g n ia ”, ro z p o c z ę te ro z p a le n ie m d u ż e g o s to s u ś w ie c — „ k r z a ­ k u g o re ją c e g o ” . P o o d c z y ta n iu E w a n g e lii Ł k 24,36— 55 o u k a z a n iu się A p o ­ sto ło m z m a r tw y c h w s ta łe g o P a n a i o w e z w a n iu ic h d o d a w a n ia o N im ś w ia ­ d e c tw a u c z e s tn ic y z a p a lili od ro z p a lo n e g o o g n ia s w o je św ie c e p o d c z a s ś p ie ­ w u, o s n u te g o n a s ło w a c h E w a n g e lii Ł k 12,49: „ P rz y s z e d łe m o g ie ń rz u c ić n a z ie m ię i ja k ż e b a rd z o p r a g n ę , że b y o n ju ż z a p ło n ą ł” . N a s tę p n ie c z y ta n y b y ł p o ła c in ie i p o g re c k u opis Z e s ła n ia D u c h a Ś w ię te g o z D z 2,1—11, p o czym u c z e stn ic y u d a li się w p r o c e s ji z p ło n ą c y m i św ie c a m i z P r a i r i e k u e s p la n a - d zie B a z y lik i R ó ż a ń c o w e j (je s t to ś ro d k o w a k o n d y g n a c ja s a n k t u a r iu m N M P ). P o p rz e jś c iu p ro c e s ji ilu m in o w a n o b a z y lik ę i o tw a r to j e j w ie lk ie d rz w i. W szy scy w y s łu c h a li n a s tę p n ie c z y ta n ia u r y w k a A p o k a lip s y 7,9— 12, p r z e d ­ s ta w ia ją c e g o w iz ję n ie b ie s k ie g o J e r u z a le m . P o o d c z y ta n iu p ie rw s z e g o z d a n ia , w ró ż n y c h ję z y k a c h p o w ta r z a li u c z e s tn ic y z d a n ie : W i e lk i t ł u m w s z y s tk ic h

ję z y k ó w . W ie lk i tł u m w s z y s tk ic h ję z y k ó w . P o w y k o n a n iu a k la m a c ji z a c z e rp ­

n ię ty c h z A p o k a lip s y i p o k o ń c o w e j d o k so lo g ii ro z p o c z ę ła się w B a z y lic e R ó ż a ń c o w e j c a ło n o c n a w ig ilia i a d o ra c ja , w k tó r e j p rz e z w c z e śn ie jsz e loso­ w a n ie w y z n a c z o n o g o d z in ę p o sz c z e g ó ln y m g r u p o m ję z y k o w y m .

B y ł ta k ż e p r o g r a m p o ls k i i b y ł sw eg o r o d z a ju „ k o n g re s p o ls k i” w r a ­ m a c h k o n g r e s u m ię d z y n a ro d o w e g o . D o d y sp o z y c ji n a s z e j g r u p y o rg a n iz a to ­ rzy p rz e z n a c z y li k o ś c ió ł-k a p lic ę św . J ó z e f a , ś r e d n ie j w ie lk o ś c i p o d z ie m n ą r o ­ tu n d ę w p o b liż u s z p ita la . J a k lic z n a b y ła g r u p a r o d a k ó w g r o m a d z ą c y c h się w ty m k o ś c ie le ? N a o fic ja ln e j liśc ie d e le g a tó w z k r a j u z n a jd o w a ło s ię 36

X L II MIĘDZYNARODOWY KONGRES EUCHARYSTYCZNY ^ 7 9

ks. STAN ISŁAW CZERW IK

osób. N ie o fic ja ln ie je d n a k p rz y b y ło do L o u rd e s o w ie le w ię c e j P o la k ó w . P rz y b liż o n e o b lic z e n ia w s k a z u ją n a o g ó ln ą s u m ę 300— 350 osób. D e le g a c ja z k r a j u o tr z y m a ła g o śc in ę w o ś r o d k u n a le ż ą c y m do f r a n c u s k ie j o rg a n iz a c ji c h a r y t a ty w n e j S e c o u rs C a th o liq u e — „ C ité S. P i e r r e ” . P o ś r ó d p ie lg rz y m ó w z k r a j u o d n o tu jm y g r u p ę m ło d z ie ż y s tu d e n c k ie j z A k a d e m ii M e d y c z n e j w G d a ń s k u , k t ó r a w r a z ze s w y m d u s z p a s te rz e m p rz e s z ła p ieszo o s ta tn ie c h y b a 300 k m d ro g i do L o u rd e s , a ta k ż e c h ó r m ie s z a n y „ L ir a ” z R u m ii p o d k ie ­ r u n k ie m k s. S. O r m i ń s k i e g o . Ś p ie w o m z n a k o m ic ie w y k o n y w a n y m p rz e z c h ó rz y s tó w p o d c z a s n a s z y c h n a b o ż e ń s tw to w a rz y s z y ł n a o rg a n a c h p ro f. F e ­ lik s R ą c z k o w s k i . W ś ró d P o la k ó w z e ś w ia ta m o ż n a b y ło sp o tk a ć g ru p y z F r a n c ji, A n g lii, S z w e c ji, S ta n ó w Z je d n o c z o n y c h i K a n a d y . U c z e s tn ic y k o n ­ g re s u n o s ili p la k i e tk i z sy m b o le m p r z y p o m in a ją c y m p o ła m a n y c h le b i z a ­ r a z e m k u lę z ie m s k ą — n a d p ło n ą c ą p o c h o d n ią . K a ż d a g r u p a ję z y k o w a m ia ła p la k i e tk i w in n y m k o lo r z e (łączn ie b y ło o siem k o lo ró w ; P o la c y m ie li w y z n a ­ c z o n y k o lo r... c z e rw o n y , a le n a b ia ły m tle). P o z w a la ło to n a ła t w ą id e n ty f i­ k a c ję c z ło n k ó w p o sz c z e g ó ln y c h g r u p o ra z u ła tw ia ło n a w ią z y w a n ie k o n ta k ­ tó w i z n a jo m o ś c i c z ę sto s p o n ta n ic z n y c h i se rd e c z n y c h . P o s z c z e g ó ln e g ru p y ję z y k o w e czy n a w e t d e le g a c je m ia s t i d ie c e z ji m ia ły z w y k le w ła s n e s z ta n ­ d a r y i in n e e m b le m a ty , k tó r e p o m a g a ły o d n a le ź ć się w w ie lk im z g ro m a d z e ­ n iu , p o d k r e ś la ły m o m e n t ró ż n o ro d n o ś c i i z a ra z e m p o w sz e c h n o śc i i je d n o ś c i K o śc io ła . C z ę sto w z ru s z a ły n a s r e a k c je w ie r n y c h in n y c h g r u p n a w id o k n a ­ szego b ia ło -c z e r w o n e g o s z ta n d a r u : o k la s k iw a n o n a s z ą g r u p ę w cza sie p o c h o ­ d u n a P r a i r ie , f o to g ra fo w a n o , d o ty k a n o s z t a n d a r u i c a ło w a n o go. N ie je d n o ­ k r o t n ie p o d c h o d z ili do n a s lu d z ie i d o p y ty w a li się o p o ls k ą re lig ijn o ś ć , o to, ilu m a m y a lu m n ó w w s e m in a r ia c h i j a k się to d z ieje, że je s t ic h t a k dużo, z t r o s k ą p y ta l i o n a s z e k ło p o ty , o L e c h a W ałę sę, p r o s ili o. a u to g r a f i w p i­ s a n ie ja k ie g o ś ż y c z e n ia d o k s ią ż e c z k i u c z e s tn ik a k o n g re s u . N ie k ie d y p ie lg rz y ­ m i f r a n c u s c y z a p r a s z a li p rz e d s ta w ic ie li n a s z e j g r u p y n a s p o tk a n ia i p o siłk i, a b y p o ro z m a w ia ć i n a w ią z a ć k o n ta k t . N a litu r g ię i n a b o ż e ń s tw a d o k o śc io ła św . J ó z e f a p r z y c h o d z ili n ie ty lk o P o la c y . M o ż n a b y ło sp o tk a ć w ie r n y c h in ­ n y c h n a ro d o w o ś c i, k tó r z y m ie li ja k ie ś p o w ią z a n ia ro d z in n e z P o la k a m i lu b p o p r o s tu k ie r o w a li się s y m p a tią , do P o ls k i. P e w n a s p o tk a n a w k o śc ie le F r a n ­ c u z k a o ś w ia d c z y ła m i: „ J e s te m P o lk ą se rc e m ...” . J a k i ś c h ło p ie c , F ra n c u z m o ­ ż e 1 7 -letn i, s p o ty k a m n ie w ie c z o re m p rz y g ro c ie w d n iu z a k o ń c z e n ia k o n ­ g re s u , k lę k a i p r o s i o b ło g o s ła w ie ń s tw o . M ów i, że w id y w a ł m n ie w k a p lic y św . J ó z e f a p o d c z a s M szy św . W y ra z y ży c z liw o śc i z a s ta n a w ia ją c e i ro d z ą c e p y ta n ie : czy n a p r a w d ę n a n ie z a s łu g u je m y ? C zy n a s z e c o d z ie n n e p o s tę p o ­ w a n ie n ie p rz e c z y re lig ijn o ś c i, k tó r ą w o czach ty c h lu d z i o d z n a c z a m y się j a ­ k o P o la c y ? Z w y ją tk i e m n ie d z ie li 19 V II g ro m a d z iliś m y się w k o ś c ie le św . J ó z e f a n a c o d z ie n n ą M szę św . k o n c e le b r o w a n ą o godz. 9.00. P rz e w o d n ic z y li je j k o ­ le jn o : k s. k a r d . F r a n c is z e k M a c h a r s k i , k s. k a r d . W ła d y s ła w R u b i n , k s. a r c y b is k u p J e r z y S t r o b a o ra z ks. b is k u p Ig n a c y J e ż . W d w ó c h p ie r w s z y c h d n ia c h b r a ł u d z ia ł w k o n c e le b r a c ji ta k ż e o r d y n a r iu s z g d a ń s k i k s. b is k u p L e c h K a c z m a r e k . S to s o w a liś m y c o d z ie n n ie f o r m u la r z M szy św . w o ty w n e j o E u c h a r y s tii ze s p e c ja ln ie d o b ra n y m i c z y ta n ia m i, k o m e n ta r z a m i i m o d litw ą p o w sz e c h n ą . C z y ta n ia p o p rz e d z a ją c e E w a n g e lię i ś p ie w y m ięd zy c z y ta n ia m i w y k o n y w a li z w y k le u c z e s tn ic y św ie c c y . H o m ilie w y g ła s z a li b is k u ­ p i p rz e w o d n ic z ą c y k o n c e le b r a c ji lu b (w d w ó c h w y p a d k a c h ) p re z b ite r z y . D w a

r a z y u c z e s tn ic z y liś m y w n a b o ż e ń s tw ie sło w a B ożego; w n ie d z ie lę 19 V II ś p ie ­ w a liś m y n ie s z p o ry o N a jś w . E u c h a ry s tii. Z o s ta ły w y g ło sz o n e k o n fe r e n c je :

E u c h a r y s tia i K o ś c ió ł (ks. S. С z e r w i k), E u c h a r y s tia i w ia r a (ks. R. R a k), K ie lic h K r w i w y la n e j n a o d p u s z c z e n ie g r z e c h ó w (ks. R. R a k ) , M a r y ja i E u c h a r y s tia (o. p ro f . A n d rz e j K r u p a ) . O d b y ła się te ż w y m ia n a m y śli i d o ś w ia d c z e ń n a te m a t ż y c ia e u c h a ry s ty c z n e g o w K o śc ie le w P o ls c e i w ś ró d ro d a k ó w ż y ją c y c h n a o b czy źn ie. W p ro w a d z e n ie do d y s k u s ji w y g ło sili: k s. p ro f. R. R a k o raz p rz e d s ta w ic ie le w s p ó ln o t P o la k ó w w e F r a n c j i, B e n e lu x ie i A n

-g lii. W ś r o d ę 22 V II o -godz. 16.00 m ia ło m ie js c e ż y w e i s e r d e c z n e s p o tk a n ie p o ls k ic h p ie lg rz y m ó w z k a r d . le g a te m . W s p o tk a n iu ty m w z ię ły u d z ia ł ta k ż e in n e g r u p y p ie lg rz y m ó w z k r a j ó w w s c h o d n ie j E u ro p y : B u łg a rz y , K ro a c i, L it­ w in i, S ło w e ń c y , W ę g rz y . P r z y b y li o n i do k a p lic y św . J ó z e f a ze s w y m i s z ta n ­ d a r a m i i w s tr o ja c h lu d o w y c h , a w c zasie g o d z in n e g o o c z e k iw a n ia n a p r z y ­ ja z d le g a ta ś p ie w a li m a r y jn e p ie ś n i w s w o ic h ję z y k a c h . W a rto je szcze w s p o m ­ n ie ć o w s p ó ln e j D ro d z e K rz y ż o w e j, k t ó r ą o d p r a w iliś m y n a w z g ó rz u n a d g r o ­ t ą (s ta c je są t a m ro z m ie sz c z o n e w p o d o b n y sp o só b ja k n a w a ła c h J a s n e j G ó­ ry ), a ta k ż e o g o d z in n y m n o c n y m c z u w a n iu od godz. 3.00 do 4.00 z 22 n a 23 V II, w y p e łn io n y m ś p ie w e m p ie ś n i o ra z m o d litw ą ró ż a ń c o w ą p o łą c z o n ą z c h w ila m i m e d y ta c ji n a d p o sz c z e g ó ln y m i ta je m n ic a m i. R o d a c y c h ę tn ie u c z e s tn ic z y li w z g ro m a d z e n ia c h w „ n a s z y m ” k o śc ie le . D a w a li w y ra z sw e m u z a d o w o le n iu z te g o , że m o g li s ię w s p ó ln ie m o d lić w ję z y k u p o ls k im , że w ła ś ­

n ie p o p rz e z ś p ie w tr a d y c y jn y c h p ie ś n i r e lig ijn y c h o d n a jd y w a li s w ą w ię ź z O jc z y z n ą , k t ó r ą w ie le la t te m u o p u ś c ili. P r z y g o to w a n y w fo r m ie p o w ie lo n e j p o d rę c z n y ś p ie w n ik (200 egz.), z a w ie r a ją c y w y b ó r p ie ś n i e u c h a ry s ty c z n y c h i m a r y jn y c h ro z s z e d ł się w c ią g u k il k u m in u t, ch o ć n ie w s z y sc y u c z e s tn ic y go o tr z y m a li. P o o s t a tn i e j w s p ó ln e j M szy św . w d n iu 23 V II, p o śp ie w ie

B o że , coś P o ls k ę , r o d a c y o tr z y m a li n a p a m ią tk ę u d z ia łu w k o n g re s ie u f u n d o ­

w a n e p rz e z k s . r e k t o r a Z. B e r n a c k i e g o i p o d p is a n e p rz e z k s. k a r d . F. M a c h a r s k i e g o o b ra z k i z p o d o b iz n ą św . B e r n a d e t ty S o u b iro u s.

3. T eologiczn e tło k on gresu

Z g o d n ie z w y m a g a n ia m i R y tu a łu R z y m sk ie g o z a w a r ty m i w części z a ty ­ tu ło w a n e j K o m u n ia św . i k u l t T a je m n ic y E u c h a r y s ty c z n e j p o za M szą św . k a ż d y k o n g re s e u c h a r y s ty c z n y w in ie n b y ć p rz y g o to w a n y p rz e z o d p o w ie d n ie b a d a n ia te o lo g ic z n e o ra z u m o ż liw ić u c z e s tn ik o m g łę b s z e p o z n a n ie i p rz e ż y c ie k o n k r e tn e g o a s p e k t u b o g a c tw a T a je m n ic y E u c h a ry s tii. A u to rz y p o d k r e ś la ją , że is tn ie je d ość z a s a d n ic z a ró ż n ic a m ię d z y p ie r w s z y m i k o n g re s a m i e u c h a r y ­ s ty c z n y m i z p rz e ło m u X IX i X X w . a k o n g re s a m i o r g a n iz o w a n y m i po II w o jn ie ś w ia to w e j, z w ła sz c z a po S o b o rz e W a ty k a ń s k im I I (k o n k r e tn ie rzecz b io r ą c : p o o g ło s z e n iu K L — 4 X I I 1963). P ie r w s z e k o n g re s y n o s iły n a so b ie z n a m ię k o n c e p c ji T a je m n ic y E u c h a ry s tii, w y p ra c o w a n e j p rz e z S o b ó r T r y ­ d e n c k i i a p o lo g e ty c z n ie n a s ta w io n ą te o lo g ię p o tr y d e n c k ą . G łó w n y a k c e n t s p o c z y w a ł w n ie j n a p r a w d z iw e j, r z e c z y w is te j i s u b s ta n c ja ln e j o b ecn o ści C h r y s tu s a p o d p o s ta c ia m i e u c h a r y s ty c z n y m i o ra z n a a d o r a c ji t e j o b ecn o ści w sp o só b o fic ja ln y i p u b lic z n y , z w ła sz c z a p rz e z w y s ta w ie n ia i u ro c z y s te p r o ­ c esje. Ł ą c z y ło się z ty m p r a g n ie n ie w y n a g ro d z e n ia J e z u s o w i z a J e g o m iło ść i z a z n ie w a g i, ja k i c h d o z n a je ze s tro n y lu d z i o b o ję tn y c h n a J e g o o b ecn o ść. K u lt E u c h a r y s tii w s p ó łb r z m i w ó w c z a s z ż y w io ło w o r o z w ija ją c y m się k u lte m N a jś w . Serca· J e z u s o w e g o o ra z ·— w la ta c h d w u d z ie s ty c h n a s z e g o s tu le c ia —■ z k u lt e m C h r y s tu s a K r ó la (ś w ię to C h r y s tu s a K r ó la u s ta n o w ił P i u s X I w r.

1925). T e n k u l t a d o r a c ji o d u ż y m ł a d u n k u u c z u c io w y m m i a ł b y ć le k a r s tw e m n a sz e rz ą c ą się la ic y z a c ję i m ia ł z a b e z p ie c z a ć sp o łe c z n e p a n o w a n ie C h r y ­ s t u s a K r ó la w ep o ce, w k tó r e j r u c h y sp o łe c z n o -p o lity c z n e z m ie rz a ły d o z e ­ ś w ie c c z e n ia w s z e lk ic h f o r m ż y c ia e k o n o m ic z n o -s p o łe c z n e g o .

K o n g re s y z w o ły w a n e w ' d r u g ie j p o ło w ie X X w . o d z w ie rc ie d la ją n o w e s p o jr z e n ie n a T a je m n ic ę E u c h a r y s tii, w ła ś c iw e d la o d n o w io n e j e k le z jo lo g ii (po e n c y k lic e P i u s a X I I M y s tic i C o rp o ris z r. 1943) i d la r u c h u litu r g ic z ­ n e g o (jeg o w ie lk ą k a r t ą s ta ła się e n c y k lik a P i u s a X I I o li tu r g ii M e d ia to r

D ei z r . 1947). T e o lo g ia o s ta tn ie g o k o n g r e s u o p ie r a się n a d o k tr y n a ln y m

d z ie d z ic tw ie S o b o ru W a ty k a ń s k ie g o II, k tó r y u k a z a ł n a n o w o E u c h a ry s tię ja k o szczy t i ź ró d ło ż y c ia K o śc io ła (por. K L 10) o raz z e ś r o d k o w a ł w iz ję te j t a je m n ic y w o k ó ł M szy św . K o n g re s E u c h a ry s ty c z n y w L o u rd e s b y ł p o m y ś la ­ n y n ie ty le ja k o „ w ie lk i T y d z ie ń E u c h a ry s ty c z n y ” d la s a m y c h u c z e s tn ik ó w te g o s p o tk a n ia , ile ja k o sz c z y to w y m o m e n t r e f le k s j i i o d n o w y d la całe g o

ks. STANISŁAW CZERW IK

K o śc io ła . O rg a n iz a to rz y k o n g re s u p r a g n ę li w y d o b y ć n a ś w ia tło p o d s ta w o w e z n a c z e n ie d la k a ż d e j w s p ó ln o ty K o śc io ła — p a r a f ii, d ie c e z ji, K o śc io ła p o w ­ s z e c h n e g o — sa m e g o s p r a w o w a n ia M szy św . z w ła sz c z a w d n iu P a ń s k im , a ta k ż e u k a z a ć w s z e c h s tro n n e w ię z y łączące, s p r a w o w a n ie E u c h a r y s tii z ż y ­ c ie m c h r z e ś c ija n i c a łą „ e ty k ą e u c h a r y s ty c z n ą ” . K o n g re s n ie p o w in ie n b y ć w y d a rz e n ie m , k tó r e o d b y ło się i p rz e m in ę ło , p o z o s ta w ia ją c ty lk o b a r w n e w s p o m n ie n ia . K o n g re s b y ł o k re ś lo n y m p r o g r a m e m do r e a l iz a c j i d la c a łe g o K o śc io ła . D la te g o te ż d o k u m e n ty , k tó r e o p ra c o w a n o w c z a sie p rz y g o to w a n ia k o n g r e s u i k tó r e s ię z ro d z iły p o d c z a s je g o tr w a n i a , w y m a g a ją n a s z e j r z e te l­ n e j r e f le k s ji, p r z e k s z ta łc e n ia w c z y n te g o , co z o sta ło w y ra ż o n e w fo r m ie o rę ­ d z ia i w e z w a n ia d o K o śc io ła i ś w ia ta . J a k i e to są d o k u m e n ty i ja k a je s t ich z a s a d n ic z a tr e ś ć ? N ie sp o só b w c h o d z ić t u szczegółow o w ic h a n a liz ę . O g ra ­ n ic z m y s ię ty l k o d o ic h z a s y g n a liz o w a n ia i w y lic z e n ia p r z y n a jm n ie j ic h p o d s ta w o w y c h tez.

J u ż 1.1.1979 r. J a n P a w e ł I I s k ie ro w a ł s p e c ja ln y lis t do k a r d . J a k u ­ b a R o b e r ta K n o x a , p r e f e k ta K o n g r e g a c ji S a k r a m e n tó w i K u ltu B ożego, p r z e ­ w o d n ic z ą c e g o K o m ite tu M ię d z y n a ro d o w y c h K o n g re s ó w E u c h a ry s ty c z n y c h . W liśc ie ty m p a p ie ż w y r a ż a p r a g n ie n ie , a b y p rz y s z ły k o n g re s b y ł szcze­ g ó ln y m m o m e n te m m o d litw y i d u c h o w e j o d n o w y d la c a łe g o K o śc io ła (un

t e m p s fo r t d e p r ie r e e t d e r e n o u v e a u s p ir itu e l) . P o d k r e ś la , że z a d a n ie m k o n g r e s u w in n o b y ć p rz e d e w s z y s tk im u k a z a n ie w p e łn y m ś w ie tle p o d s ta w n a u k i o E u c h a r y s tii — ta k ie j, ja k a je s t n ie p r z e r w a n ie p rz e d m io te m r e f le k s ji i p o d s ta w ą ż y c ia c h r z e ś c ija n od c z a só w A p o sto łó w , p o p rz e z e p o k ę m ę c z e n ­ n ik ó w , O jc ó w K o ścio ła, o k re s w ie k ó w ś r e d n ic h , so b o ró w , n o w o ż y tn e j p o b o ż ­ n o śc i o raz a k tu a l n y c h s łu s z n y c h d o c ie k a ń te o lo g ic z n y c h . D u s z p a s te rz e i te o ­ lo g o w ie w in n i p o s tę p o w a ć p o d o b n ie ja k św . P a w e ł: p rz e k a z y w a ć to, co s a m i o tr z y m a li z ż y w e j t r a d y c ji z a p rz e w o d e m D u c h a Ś w ię te g o (por. 1 K o r 11, 23). To w ła ś n ie n a p o d s ta w ie t e j tr a d y c ji k o n g re s b ę d z ie m ó g ł p o w ie d z ie ć w s p ó łc z e s n e j lu d z k o ś c i, w j a k i sp o só b i d la c z e g o „ n o w y ś w ia t” je s t z w ią z a n y z E u c h a r y s tią , E u c h a r y s tia z a ś je s t z łą c z o n a z m ę k ą i z m a r tw y c h w s ta n ie m C h r y s tu s a . K o n g re s w in ie n b y ć c z a s e m k o n te m p la c ji „ ta je m n ic y w ia r y ” o raz je j a d o r a c ji w z je d n o c z e n iu z M a r y ją D z ie w ic ą , k tó r a w s z y s tk ie sło w a i w y ­ d a r z e n ia z w ią z a n e z o so b ą J e j S y n a w ie r n ie z a c h o w y w a ła w s w o im s e rc u (por. Ł k 2,51). O jc ie c św . o św ia d c z a , że p la n o w a n e z g ro m a d z e n ie w L o u rd e s b ę d z ie p o m y ś ln e , sz c z ę śliw e , je ś li p o t r a f i p rz y b liż y ć a u te n ty c z n e ro z u m ie n ie E u c h a ry s tii, p o b u d z ić do d z ię k c z y n ie n ia , do w z m o ż e n ia s z a c u n k u d la T a je m ­ n ic y i b a r d z ie j g o d n eg o je j s p r a w o w a n ia , je ś li ro z b u d z i g o rą c e p r a g n ie n ie O w ocnego p r z y jm o w a n ia K o m u n ii św . d z ię k i le p s z e m u do n ie j p rz y g o to w a ­ n iu . N a w ią z u ją c d o h a s ła , ja k i e m a p rz y ś w ie c a ć p ra c o m k o n g re s u — J e z u s

C h r y s tu s — Chlebem łam an ym d la n ow ego św ia ta — O jciec św . p re c y z u je p o ję c ie „ n o w e g o ś w i a t a ” i z a r a z e m m ie js c e E u c h a r y s t ii w o s o b is ty m i sp o ­ łe c z n y m ż y c iu c z ło n k ó w K o ś c io ła : „ C h r y s tu s o d d a ł z a n a s s w o je ży cie . M y ta k ż e w in n iś m y o d d a ć ży cie z a b r a c i ” (1 J 3,16). „N o w y c z ło w ie k ” (K ol 3, 10), n o w y ś w ia t, n a z n a c z o n y d z ie c ię c y m i w ię z a m i z B o g ie m i w ię z a m i b r a ­ t e r s t w a z lu d ź m i, p o w ie d z m y n o w a lu d z k o ś ć — o to ow oc, ja k ie g o K o śc ió ł o c z e k u je , g d y ła m ie i d z ie li c h le b ż y c ia w im ię C h ry s tu s a ... „ E u c h a ry s tia tw o r z y K o śc ió ł — łą c z y ja k o c z ło n k i C h ry s tu s o w e g o C ia ła ty c h , k tó r z y u c z e s t­ n ic z ą w ty m s a m y m C ie le C h r y s tu s a , „ a b y w sz y sc y b y li je d n o ” (J 17,21). Ileż s tą d p ły n ie k o n s e k w e n c ji d la sp o łeczn o ści: j a k i w in ie n b y ć sp o só b p o d e jś c ia d o b r a c i w lu d z k ie j w sp ó ln o c ie , z w ła sz c z a do n a ju b o ż s z y c h , j a k w in n iś m y im słu ży ć, ja k d z ie lić z n im i c h le b te j z ie m i i c h le b m iło ści, b u d o w a ć z n im i ś w ia t b a r d z ie j s p r a w ie d liw y , b a r d z ie j g o d n y dziec i B o ży ch i ró w n o c z e śn ie p rz y g o to w a ć ś w ia t, k tó r y m a n a d e jś ć , a w k tó r y m s a m B óg d o k o n a o s ta te c z ­ n e g o o d n o w ie n ia i z e s p o le n ia w s z y s tk ie g o (por. A p 21,1—-5; K D K 39,45). Z a ­ d a n ie m k o n g re s u — u c z y J a n P a w e ł I I ·— b ę d z ie w ja k im ś s e n s ie o d ­ k ry c ie c a łe g o d u c h o w e g o i e ty c z n e g o d y n a m iz m u , ja k i C h r y s tu s e u c h a r y ­ s ty c z n y ro z b u d z a u ty c h , k tó r z y k a r m ią się N im z n a le ż y ty m u sp o so b ie n ie m .

O jc ie c św . w y r a ż a w re s z c ie p rz e k o n a n ie , że k o n g re s d o p ro w a d z i do osobo­ w e j i s p o łe c z n e j p r z e m ia n y u c z e s tn ik ó w w d u c h u e w a n g e lic z n y c h b ło g o s ła ­ w ie ń s tw , a w ię c d o n a w ró c e n ia , b ę d ą c e g o s e r c e m k a ż d e j c h r z e ś c ija ń s k ie j o d n o w y . W ty m p u n k c ie o rę d z ie k o n g r e s u e u c h a ry s ty c z n e g o b ę d z ie się łą ­ czyć z c ią g le tr w a j ą c y m o rę d z ie m L o u rd e s — w e z w a n ie m do p o k u ty . D zie­ w ic a N ie p o k a la n a d o p o m o że d o o cz y sz c z e n ia se rc i p rz y g o to w a n ia się n a to w ie lk ie s p o tk a n ie . „ M ia sto m a r y jn e , k tó r e z n a ju ż ty le w s p a n ia ły c h p ie l­ g rz y m e k , s tw a r z a n ie z r ó w n a n ą , w p ro s t je d y n ą n a św ie c ie o p r a w ę d la o d d a ­ n ia h o łd u C h ry s tu s o w i e u c h a r y s ty c z n e m u i p r o m ie n io w a n ia J e g o o rę d z ia ” . W ś la d z a ty m lis te m J a n a P a w ł a II z o s ta ł o p u b lik o w a n y w r. 1980 w ję z y k u f r a n c u s k im o b s z e rn y d o k u m e n t te o lo g ic z n y , k tó r y m ia ł s t a ­ n o w ić ja k b y k o m e n ta rz do p a p ie s k ie g o w e z w a n ia o ra z p o m o c d la d u s z p a ­ s te rz y i w ie r n y c h św ie c k ic h , o d p o w ie d z ia ln y c h z a p rz y g o to w a n ie K o n g re su : J e z u s C h r y s tu s c h le b e m ła m a n y m d la n o w e g o ś w ia ta . P o d s ta w o w y d o k u m e n t te o lo g ic z n y M ię d z y n a r o d o w e g o K o n g r e s u E u c h a r y s ty c z n e g o (L o u r d e s, lip iec 1981), P a r y ż 1980, s. 92.

D o k u m e n t te n z o s ta ł z re d a g o w a n y ja k o sw e g o ro d z a ju k a te c h e z a n a t e ­ m a t litu r g ii m s z a ln e j. K o śc ió ł b o w ie m w ie rz y t a k ja k się m o d li. K a ż d e s p r a ­ w o w a n ie E u c h a r y s tii je s t w y z n a n ie m w ia ry . C a ła litu r g ia E u c h a r y s tii u k a ­ z u je n a m n a t u r ę te g o s a k r a m e n tu . L itu r g ia s ta je się w y ra z e m te o lo g ic z n e j, d u c h o w e j, m o r a ln e j i sp o łe c z n e j rz e c z y w is to śc i, w y n ik a ją c e j z p a s c h a ln e g o m is te riu m . D o k u m e n t p o d e jm u je p r ó b ę d a n ia o d p o w ie d z i n a p y ta n ia : co czy­ n i K o śció ł, k ie d y s p r a w u je E u c h a ry s tię , ja k ie w y k o n u je g e sty , ja k ie w y ­ p o w ia d a s ło w a , ja k ie p r z y jm u je p o s ta w y , j a k C h ry s tu s o b ja w ia s w o ją o bec­ n o ść p o d c z a s c a łe g o s p r a w o w a n ia M szy św ., a b y u k a z a ć s ię w- p e łn i w s a ­ k ra m e n c ie „ c h le b a ła m a n e g o ”, ja k ie z a d a n ia w y n ik a ją d la w ie r n y c h z p osz­ c z e g ó ln y c h e ta p ó w c e le b ra c ji, w j a k i sp o só b E u c h a r y s tia m oże b y ć ź ró d łe m i n o r m ą n a s z e g o w y s iłk u p o d e jm o w a n e g o w ce lu p rz y g o to w a n ia n a d e jś c ia n o w e g o ś w ia ta ? D o k u m e n t s k ła d a się z s ie d m iu ro z d z ia łó w , k tó r e s ta ły się in s p ir a c ją d l a o k re ś le n ia id e i p rz e w o d n ie j k a ż d e g o z d n i k o n g re s u . T e m a ty ­ k a c z y ta ń b ib lijn y c h , m o d litw o ra z p rz e m ó w ie ń w y g ła s z a n y c h w k o le jn y c h d n ia c h b y ła o p a r ta n a u k ła d z ie „ d o k u m e n tu p o d s ta w o w e g o ” :

17.V II — K o śc ió ł g r o m a d z i się ze w s z y s tk ic h s tr o n ś w ia ta 18.V II — K o śc ió ł g ło si sło w o B o że

19.VII —■ K o śc ió ł s k ła d a B o g u d z ię k c z y n ie n ie

20.V II — K o śc ió ł s p r a w u je p a m ią tk ę C h r y s tu s a , k tó r y w y b a w ia i d o ­ k o n u je p o je d n a n ia 21 .V II — K o śc ió ł w z y w a D u c h a Ś w ię te g o 22.V II — K o ś c ió ł je d n o c z y się w C ie le C h r y s tu s a 23.V II — K o śc ió ł u c z e s tn ic z y w m is j i C h r y s tu s a . K a ż d y z ty c h te m a tó w w y m a g a łb y o d d z ie ln e g o o m ó w ie n ia , z u w z g lę d ­ n ie n ie m w s z y s tk ic h ź ró d e ł, do j a k i c h się g a d o k u m e n t p o d s ta w o w y , o ra z s k o n ­ f r o n to w a n ia n a s z e j p r a k t y k i litu r g ic z n e j i n a sz e g o p o s tę p o w a n ia z tr e ś c ią T a je m n ic y , k tó r ą s p r a w u je m y . B y łb y to m a t e r i a ł do s ie d m iu p r z y n a jm n ie j s p o tk a ń s tu d y jn y c h , k tó r e w in n y b y s ię o d b y ć w p o sz c z e g ó ln y c h w s p ó ln o ­ ta c h , a b y k o n g re s p rz y n ió s ł u p r a g n io n y owoc... T rz e b a d o d a ć , że b e z p o ś r e d n io p rz e d k o n g re s e m , w d n ia c h 13— 15 lip ca 1981 r. o d b y ło się w T u lu z ie (p o łu d n io w a F r a n c ja ) m ię d z y n a ro d o w e s y m p o ­ z ju m z u d z ia łe m 200 o sób z 35 k r a j ó w n a te m a t: R e s p o n s a b ilité ■— P a r ta ­

g e — E u c h a r is tie (O d p o w ie d z ia ln o ść — D z ie le n ie się — E u c h a ry s tia ) . N a z a k o ń ­

czen ie u c z e s tn ic y s y m p o z ju m s f o rm u ło w a li o rę d z ie D o c h r z e ś c ija n k o n g r e s u

e u c h a r y s ty c z n e g o , do w s z y s tk ic h w s p ó ln o t c h r z e ś c ija ń s k ic h i do w s z y s tk ic h lu d z i, k tó r z y s p o d z ie w a ją się n o w e g o ś w ia ta . O rę d z ie to z o sta ło o d c z y ta n e

n a p o c z ą tk u n a b o ż e ń s tw a o d p ra w ia n e g o n a P r a i r ie w d n iu 16.V II n a ro z ­ p o c z ę c ie k o n g re s u . W n u m e r z e 1813 fr a n c u s k ie g o c z a so p ism a „ L a d o c u m e n ­ ta t i o n c a th o liq u e ” o p u b lik o w a n y m p o d d a tą 9.V I I I .1981 z n a jd u j ą się w a ż ­ X L II MIĘDZYNARODOWY KONGRES EUCHARYSTYCZNY J g g

niej;sze te k s ty m ię d z y n a ro d o w e g o s y m p o z ju m w T u lu z ie , k o n f e r e n c je i prze«, m ó w ie n ia w y g ło sz o n e p o d c z a s k o n g r e s u w L o u rd e s o raz o rę d z ie O jc a św J a n a P a w ł a I I do u c z e s tn ik ó w k o n g re s u (p o lsk i te k s t o rę d z ia p u b lik u je ta k ż e „ T y g o d n ik P o w s z e c h n y ” z 2.V III.1981). O rę d z ie to je s t sz c z e g ó ln ie w a ż n e d la te o lo g ii k o n g re s u . J e g o o sn o w ę s t a ­ n o w ią t r z y z a s a d n ic z e s tw ie rd z e n ia : 1) N o w y ś w ia t, k tó r e g o z n a k i w y ra z z n a jd u je m y w d z ie le n iu się, w e w z a je m n e j w y m ia n ie ,, w g o śc in n o śc i, w e w s p ó ln o c ie id e a łó w , w o c h o tn e j słu ż b ie , w je d n o ś c i w ia r y i g o rliw o ś c i m iło w a n ia , n ie m a in n e g o f u n d a m e n tu , j a k J e z u s C h ry s tu s , S y n O jca, J e z u s , k tó r y z m iło ś c i s t a ł się n a s z y m B r a ­ te m w c z ło w ie c z e ń stw ie . T e n n o w y ś w ia t b y ł p rz e z N ieg o z a p o w ia d a n y p o d ­ czas całe g o J e g o z ie m sk ie g o ż y c ia ja k o K ró le s tw o B oga, w y s łu ż o n e Je g o o fia rą , z a p o c z ą tk o w a n e p rz e z Z m a r tw y c h w s ta n ie i d a r J e g o D u c h a . O b ecn ie re a liz u je się o n w o k ó ł C h r y s tu s a , k tó r y m ie s z k a w lu d z k ic h s e r c a c h ja k o P ie r w o r o d n y s p o ś ró d u m a r ły c h i G ło w a K o ścio ła. U rz e c z y w is tn i się on o s ta ­ te c z n ie , g d y C h r y s tu s n a p e łn i w s z y s tk o sw o ją p e łn i ą w p rz y sz ło śc i, w Z iem i n o w e j. D z isie jsz y ś w ia t o d n o w io n y w e d łu g D u c h a je s t ty lk o z a ry s e m ow ego K ró le s tw a , n o w e g o ś w ia ta w jeg o e s c h a to lo g ic z n y m k s z ta łc ie (por. E f 1,24; A p 21,1; K D K 38—39). O tóż k s z ta łto w a n ie się „ n o w eg o ś w ia t a ” je s t is to tn ie z w ią z a n e z ła m a n ie m c h le b a : z ty m p ie r w s z y m ła m a n ie m , k tó r e d o k o n a ło się w o fie rz e K rz y ż a , k ie d y to J e z u s — c h le b ż y w y , k t ó r y z s tą p ił z n ie b a , w y c ią g n ą ł d o b ro w o ln ie s w o je r a m io n a n a k rz y ż u , a b y ś m ie rć p o k o n a ć i d o ­ p ro w a d z ić lu d z i d o ży c ia , a b y z b u rz y ć m u r p rz e d z ia łu i n ie n a w iś c i (por. E f 2,15).

2) Z g o d n ie z B o ży m p o s ta n o w ie n ie m o f ia ra C h ry s tu s a , k tó r y je s t p r a w ­ d z iw y m C hlebem ła m a n y m , m a w a lo r d e c y d u ją c y d la p rz y s z ło śc i c z ło w ie k a . D la te g o p rz e d s w o im o d e jś c ie m ze ś w ia ta J e z u s u s ta n o w ił w W ie c z e rn ik u litu r g ic z n e ła m a n ie c h le b a : s a m go d o k o n a ł w o b ecn o ści D w u n a s tu i p o le c ił je p o n a w ia ć n a s w o ją p a m ią tk ę . M sza św . i o f ia ra K rz y ż a je s t je d n ą i t ą s a m ą o fia rą . Ł a m a n ie c h le b a e u c h a ry s ty c z n e g o m a t e n is to tn y c e l, a b y n a m u m o ż liw ić z łą c z e n ie się z o f ia r ą K rz y ż a , a b y j ą u c z y n ić a k tu a l n ą d z is ia j, d la n a s z e g o p o k o le n ia . W t e n sp o só b — u o b e c n ia ją c rz e c z y w iś c ie s w o je C ia ­ ło i K r e w p o d p o s ta c ia m i c h le b a i w in a — C h r y s tu s s p r a w ia , że o f ia r a K rz y ż a w s w o je j je d y n o ś c i t r w a ja k o o ś ro d e k h is to r ii z b a w ie n ia . E u c h a ry s tia je s t w K o śc ie le „ in s ty t u c ją s a k r a m e n t a ln ą ” , d z ię k i k tó r e j w k a ż d e j ep o c e p r z e d łu ż a się i m a n if e s tu je p rz e z d z ia ła n ie D u c h a Ś w ię te g o m oc m ę k i i z m a r tw y c h w s ta n ia C h r y s tu s a aż do J e g o c h w a le b n e g o p rz y jś c ia . N a ty m p o le g a c u d o w n a w a r to ś ć E u c h a ry s tii, k tó r a k o n s ty tu u je , tw o rz y K ościół!

O jc ie c św . p o d e jm u ją c n a u k ę tr a d y c ji, O jców , so b o ró w i z w y c z a jn e g o n a u c z a n ia K o śc io ła , o ra z n a w ią z u ją c do- p o w sz e c h n e g o p r z e k o n a n ia w ie r n y c h s tw ie rd z a : „ P a n u k rz y ż o w a n y i z m a r tw y c h w s ta ły je s t p ra w d z iw ie , rz e c z y ­ w iśc ie i s u b s ta n c ja ln ie o b ecn y w E u c h a r y s tii i p o z o s ta je t a k d łu g o , ja k d ł u ­ go t r w a j ą p o s ta c ie c h le b a i w in a . J e s te ś m y M u w in n i n ie ty lk o n a jw ię k s z y sz a c u n e k , lecz ta k ż e n a s z k u l t i n a s z ą a d o ra c ję . T o je s t s e rc e K o śc io ła , se ­ k r e t jeg o w ita ln o ś c i. M u si o n z a z d ro ś n ie strz e c te g o m is te r iu m i g ło sić je w jeg o in te g r a ln o ś c i” .

3) W re sz c ie O jciec św . z c a łą m o c ą p o d k r e ś la z w ią z e k T a je m n ic y E u c h a ­ r y s tii t a k z k a p ła ń s tw e m w s p ó ln y m w s z y s tk ic h w ie rn y c h , ja k i z k a p ła ń ­ s tw e m s a k r a m e n ta ln y m . N a m o cy ś w ię c e ń k a p ła n i r e p r e z e n tu j ą w ś r ó d w ie r ­ n y c h C h r y s tu s a , G ło w ę K o śc io ła . Ic h p o s łu g a je s t ś w ię ta i n ie o d z o w n a d la u o b e c n ie n ia C h r y s tu s a p o d p o s ta c ia m i c h le b a i w in a p rz e z k o n s e k r a c ję e u c h a ry s ty c z n ą . W ie r n i w in n i t ę p o s łu g ę k a p ła n ó w p rz y jm o w a ć z s z a c u n ­ k ie m i w d z ię c z n o śc ią o ra z m o d lić się o to , a b y K o śc io ło w i n ig d y n ie b r a k o ­ w a ło k a p ła n ó w , -św iętych k a p ła n ó w . Z d ru g ie j s tr o n y n a m o cy s a k r a m e n t u c h rz tu — z in n e g o t y t u łu i w in n y m s e n s ie — w sz y sc y w ie r n i tw o r z ą „ lu d k a p ła n ó w ” . K a ż d y z n ic h je s t p o w o ła n y do s k ła d a n ia w ra z z C h r y s tu s e m w s p a n ia ło m y ś ln e j d u c h o w e j o fia ry w ła s n e g o życia. „D o w a s n a le ż y — m ó w i 2 3 4 ks. STANISŁAW CZERWIK

X L II MIĘDZYNARODOWY KONGRES EUCHARYSTYCZNY

₁₈₅

J a n P a w e ł I I — a b y n a d a ć w a s z e m u u c z e s tn ic tw u w E u c h a r y s tii te n s a m se n s , j a k i C h r y s tu s n a d a ł s w o je j o fie rz e . C h r y s tu s u m a r ł n ie p o to, a b y z n ik n ą ć , lecz a b y z m a r tw y c h w s ta ć , a b y tr w a ł o J e g o sło w o i J e g o d z ia ­ ła n ie , a b y m is ja , ja k ą o tr z y m a ł od O jc a , b y ła p ro w a d z o n a aż do k o ń c a m o cą D u c h a Ś w ięteg o ... C h r y s tu s o c z e k u je od sw eg o k a p ła ń s k ie g o lu d u o d w a g i p ó jś c ia n a p r z ó d i p o d ję c ia n a d ro d z e m iło śc i n a w e t c ie r p ie n ia i ś m ie r c i n a w z ó r m ę c z e n n ik ó w , w ia r y w z w y c ię s tw o o s ią g n ię te p rz e z o f ia r ę ” . T a k ie są, z d a n ie m J a n a P a w ł a II, tr z y e le m e n ty k o n s ty tu ty w n e d la „ n o w e g o ś w ia t a ” , k t ó r y u c z e s tn ic y k o n g r e s u są z d e c y d o w a n i b u d o w a ć . D z is ie js z y K o ­ śc ió ł n ie m o że z a n ie d b a ć ż a d n e g o z n ic h .

Z e s z c z e g ó ln ą m o c ą p rz e k o n a n ia b r z m ia ł a h o m ilia w y g ło sz o n a przez, k a r d . le g a ta w c z a sie li tu r g ii S ta t io o rb is. S ta n o w iła o n a p o d s u m o w a n ie k o n ­ g r e s u i z a ra z e m ja k b y p r o g r a m d z ia ła n ia d la c a łe g o K o śc io ła ja k o w s p ó ln o ­ t y e u c h a r y s ty c z n e j. P o n ie w a ż w c z a sie t e j M szy św . k a r d . G a n t i n u d z ie ­ li ł św ię c e ń k a p ła ń s k ic h 11 d ia k o n o m p o c h o d z ą c y m z ró ż n y c h k r a jó w , p o d ­ k r e ś lił sz c z e g ó ln ie w ię ź łą c z ą c ą E u c h a r y s tię z p o s łu g ą b is k u p ó w i p r e z b i te ­ rów ,^ a ta k ż e w ie lk ą o d p o w ie d z ia ln o ść c a łe j w s p ó ln o ty c h rz e ś c ija ń s k ie j i p o sz­ c z e g ó ln y c h r o d z in z a b u d z e n ie p o w o ła ń . P o w ie d z ia ł m ię d z y in n y m i: „ N ie m a K o śc io ła b e z E u c h a ry s tii, a le te ż n ie m a E u c h a r y s tii b e z k a p ła n ó w . S ta je w ięc^ p rz e d n a m i d e c y d u ją c e p y ta n ie : j a k p rz y g o to w u je m y w z ro s t lic z b y k a ­ p ła n ó w ? ... — P y ta n i e to s to i p rz e d r o d z ic a m i i w y m a g a , a b y sw e dzieci w y c h o w y w a li w m iło ś c i B oga. S to i p rz e d c h r z e ś c ija ń s k im i w y c h o w a w c a m i, z a k o n n ik a m i i z a k o n n ic a m i. S to i ono p rz e d w s p ó ln o ta m i c h rz e ś c ija ń s k im i, k tó r e w _ w ie lo r a k i sp o só b w in n y u d o w o d n ić , j-aką c e n ę w ią ż ą z k a p ła ń s k im p o w o ła n ie m ... T a k , K o śc ió ł b ę d z ie m ia ł t a k ic h k a p ła n ó w , n a ja k ic h z asłu ży . Z tr u d n o ś c ią p o ja w ią się o n i w K o śc ie le le tn im , ro z lu ź n io n y m , skupionym · n a sa m y m so b ie... P rz e c iw n ie ta m , g d z ie w ia r a je s t siln a , g d z ie m iło ść B oga je s t p ie r w s z a , o d w a ż n a a ż do p o d ję c ia p rz e ś la d o w a n ia , ta m g d z ie k w itn ie· m o d litw a , g d z ie d a r z sa m e g o sie b ie je s t w p o s z a n o w a n iu , g d z ie m iło ść je s t c z y n n a , t a m p o ja w ia j ą się p o w o ła n ia ” („L a d o c u m e n ta tio n c a th o liq u e ’^ n r 18il3, 1981, s. 780n).

B y ł to z p e w n o ś c ią w p ie r w s z y m rz ę d z ie a p e l do K o śc io łó w Z a c h o d u , w k tó r y m d o tk liw ie o d c z u w a się b r a k p o w o ła ń . A le p rz e c ie ż lic z b a i pozio m ż y c ia a lu m n ó w s e m in a r iu m i k a p ła n ó w je s t z a w sz e ja k im ś s p r a w d z ia n e m w ia ry , n a d z ie i i m iło ś c i k a ż d e g o K o śc io ła lo k a ln e g o . D O D A T E K A. P u b li k a c je w y k o r z y s ta n e w ty m a r t y k u le 1. J é s u s C h r is t p a in r o m p u p o u r u n m o n d e n o u v e a u . D o c u m e n t th é o lo g iq u e d e b a se p o u r le C o n g rè s E u c h a r is tiq u e I n te r n a tio n a l (L o u rd e s, J u il le t 1981), (P a ris 1980). 2. C E L E B R E R . N o te s d e P a sto r a le L itu r g iq u e 149 (1980). C o n g rè s e t c é lé b r a ­ tio n s e u c h a r is tiq u e s . 3. R e c h e r c h e s s u r L o u r d e s h ie r e t a u jo u r d ’h u i, 75(1981). 4. C o n g rè s E u c h a r is tiq u e In te r n a tio n a l. L o u r d e s 16— 23 ju i ll e t 1981 (M a n u e l d u c o n g re s sis te ). 5. „ L a d o c u m e n ta tio n c a th o liq u e ” n r 1813, 9 a o û t 1981. B. P r o g r a m u c z e s tn ic tw a p o ls k ie j g r u p y ję z y k o w e j w M ię d z y n a ro d o w y m K o n g re s ie E u c h a ry s ty c z n y m w L o u rd e s 16— 23.VII.1981 C z w a r te k 16.V II 9.00 — M sza św . k o n c e le b ro w a n a p o d p rz e w o d n ic tw e m k s. k a r d . F . M a c h a r s k i e g o . P r z y w ita n ie p o l­ s k ie j g r u p y i w p ro w a d z e n ie w p r o g r a m k o n g re s u . 20.00 — N a b o ż e ń s tw o sło w a B ożego: O b ie tn ic a i u s ta ­ n o w ie n ie E u c h a r y s tii (ks. S. С z e r w i k).