Wysokoczułe oznaczenia hormonów i sterydów metodami
woltampero-metrycznymi
W rozprawie przedstawione zostały nowe woltamperometryczne metody oznaczania hormonów i sterydów. W części literaturowej scharakteryzowano wybrane związki należące do tych rodzin, ze szczególnym uwzględnieniem ich roli terapeutycznej w organizmie ludzkim, oraz przedstawiono w porządku chronologicznym przegląd literaturowy metod ich oznaczania. Każdy z rozdziałów zakończony został krótkim podsumowaniem uwzględniającym główne osiągnięcia zaprezentowane szerzej w drugiej części rozprawy. Drugą część rozprawy stanowi cykl 10 oryginalnych, spójnych tematycznie publikacji naukowych, opublikowanych w czasopismach z bazy Journal Citation Reports. Ponadto w części drugiej wyszczególnione zostały kluczowe wyniki osiągnięte podczas realizacji zadań badawczych oraz podsumowanie całości prowadzonych badań. W toku prowadzonych badań opracowano metody pozwalające na ilościowy pomiar związków takich jak: hydrokortyzon, prednizon, lewotyroksyna sodowa, drospirenon, spironolakton, deksametazon, betametazon, melatonina, estradiol oraz etynyloestradiol. W badaniach w roli elektrody pracującej stosowano odnawialną błonkową elektrodę rtęciową o podłożu srebrnym oraz elektrodę z węgla szklistego modyfikowaną cząsteczkami nanosadzy zawieszonymi w dimetyloformamidzie. Zaproponowane procedury analityczne pozwalają na uzyskanie wysokiej czułości oznaczeń hormonów i sterydów oraz umożliwiają ich oznaczanie na poziomie śladów w lekach o prostym i złożonym składzie. Mogą one znaleźć zastosowanie na etapie kontroli jakości procesu produkcyjnego a także w procesach kontroli jakości preparatów farmaceutycznych, zawierających substancje aktywne z rodziny hormonów i sterydów.
In the presented PhD thesis presented are new voltammetric methods of hormones and steroid determination. In the first part of the thesis selected compounds from the group of hormones and steroids were characterised, including their therapeutic use, and the chronological description of their already invented analytical procedures was included. Each chapter was ended with short summary taking into account the main achievements presented in the second part of the PhD. The second part of the dissertation is a series of 10 original scientific publications, published in journals from the Journal Citation Reports database. In addition, the second part lists the key results and a summary of the entire research. In the course of the research, methods were developed to quantify compounds such as hydrocortisone, prednisone, sodium levothyroxine, drospirenone, spironolactone, dexamethasone, betamethasone, melatonin, estradiol and ethinyl estradiol. As the working electrodes a renewable silver mercury film electrode and a glassy carbon electrode modified with carbon black suspended in dimethylformamide was used. The proposed analytical procedures allow to obtain high sensitivity of hormone and steroid assays and enable their determination at the level of traces in drugs of simple and complex composition. They can be used at the stage of quality control of the production process as well as in the quality control processes of pharmaceutical preparations containing active substances from the hormone family and steroids.
