Zadania przewozowe dla Systemu Logistycznego Polski Transportation tasks for Logistics System of Poland
8
0
0
Pełen tekst
(2) K
(3) odawski Studia Doktoranckie Politechnika Warszawska Wydzia Transportu. ZADANIA PRZEWOZOWE DLA SYSTEMU LOGISTYCZNEGO POLSKI Rkopis dostarczono, grudzie 2010. Streszczenie: W artykule przedstawiono ogólne ujcie zadania logistycznego dla Systemu Logistycznego Polski (LSP). Okrelono róda i ujcia strumieni adunków dla LSP oraz wyszczególniono ich gówne elementy funkcjonalne. Ponadto zidentyfikowano zadania logistyczne dla LSP oraz przedstawiono je w formie graficznej. S
(4) owa kluczowe: System, zadanie logistyczne, dystrybucja. 1. ZAOENIA OGÓLNE System Logistyczny Polski (LSP) w swoim zaoeniu terytorialnie ogranicza si do obszaru Polski. Podstaw do ksztatowania caego systemu logistycznego dla LSP stanowi zadanie logistyczne. Oczywicie system ten ju jest uksztatowany w znacznym stopniu co do infrastruktury i technologii, jednake pozostaje dua moliwo zmian organizacyjnych. Wielkoci wejciowe to zadania logistyczne opisujce jakociowo i ilociowo przepywy dóbr materialnych w obrbie Polski. W tej czci uzyskuje si odpowied na pytania: Co? (podzia i wstpna charakterystyka towarów wchodzcych do systemu), Ile? (szacowane, na podstawie danych statystycznych, wielkoci przepywu materiaów na wejciu), Skd? (identyfikacja dostawców grup towarowych i ich powizanie z poszczególnymi blokami funkcjonalnymi na wejciu), Kiedy? (ustalenie rytmów dostaw, sezonowoci itd.). Wielkoci wyjciowe to struktura jakociowa i ilociowa materiaów wysyanych z LSP. Podobnie jak przy okrelaniu wejcia, w tej czci zadania logistycznego uzyskujemy odpowied na pytania: Co?, Ile?, Dokd?, Kiedy?.
(5) 82. Konrad Lewczuk, Roland Jachimowski, Ilona Jacyna, Micha Kodawski. Na potrzeby uksztatowania modelu LSP niezbdna jest identyfikacja: podstawowych róde i uj towarów w postaci bloków funkcjonalnych gospodarki; przepywu strumieni towarów ( ) w relacjach midzy poszczególnymi blokami; przepywu strumieni informacji (I) inicjujcych, potwierdzajcych, towarzyszcych; otoczenia LSP w postaci wej i wyj z europejskiego systemu logistycznego. Bloki funkcjonalne wraz z dokadnym opisem zostay przestawione w sprawozdaniu z zadania 1 projektu „Model systemu logistycznego Polski jako droga do komodalnoci transportu w UE”. Elementami bloków funkcjonalnych s tzw. zakadowe systemy logistyczne (ZSL), obejmujce podsystem informatyczny oraz bloki odpowiedzialne za przemieszczanie i skadowanie adunków. Natomiast pomidzy blokami funkcjonalnymi wystpuj relacje w postaci przepywu strumieni dóbr rzeczowych (towarów), i towarzyszcych im strumieni informacji. Realizacja przepywu odbywa si z wykorzystaniem sieci transportowej rónych rodzajów transportu i powinna by przeprowadzana w aspekcie jak najlepszego wykorzystania ich potencjau. Ze wzgldu na dostpno, przepyw strumieni towarów w LSP odbywa si gównie transportem drogowym oraz kolejowym. Dodatkowo rozwaa si transport ródldowy, oraz marginalnie, lotniczy. Wyrónia si przy tym: - transport daleki – pomidzy punktami adunkowymi, których zadaniem jest czenie strumieni materiaowych, - transport dowozowo-odwozowy, pomidzy punktami czenia i rozdziau materiaów a odbiorcami i dostawcami finalnymi, - transport tranzytowy – nie zmierzajcy do adnego z wymienionych bloków, majcy. ródo i ujcie poza granicami miasta. W analizowanym zadaniu logistycznym przemieszczanie ludzi realizowane przez LSP nie jest rozwaane i traktowane jest jako zadanie stae, obciajce LSP w ustalony sposób, który naley wzi pod uwag przy rozkadaniu potoku adunków. Przepyw strumieni informacji moliwy jest dziki wysoko rozwinitej informatyzacji i telekomunikacji. Poniewa System Logistyczny Polski jest systemem wzgldnie odosobnionym, to niezbdne jest ustalenie elementów, które do niego nie nale a stanowi jego otoczenie. Za otoczenie LSP uwaa mona: rodowisko przyrodnicze i rodowisko spoecznogospodarcze (miasta, kraje europejskie, dojcie do morza, system prawny i administracyjny). Mona uzna, e transport stanowi ogniwo czce bloki funkcjonalne LSP. Do jego realizacji niezbdna jest odpowiednia infrastruktura transportowa tj. drogi, linie kolejowe, porty ródldowe i morskie, lotniska i punkty adunkowe z wyposaeniem organizacji ruchu jak równie suprastruktura i rodki transportu tj. samochody, urzdzenia i wyposaenie uatwiajce sprawny zaadunek, przewóz, wyadunek. Sformuowanie zadania logistycznego w przypadku Systemu Logistycznego Polski (LSP) jest problemem zoonym. Wynika to zarówno ze specyfiki obsugi logistycznej obszarów gospodarki, jej wieloaspektowoci, jak równie z koniecznoci sprostania czsto niepokrywajcym si potrzebom podmiotów uczestniczcych w przepywie materiaów. Dlatego na zadanie logistyczne skada si wiele zada czstkowych zwizanych z przeksztacaniem strumieni (materiaów, informacji) wystpujcych w relacjach midzy poszczególnymi blokami funkcjonalnymi systemu jak i otoczeniem. Wana jest organizacja transportu w a cuchach logistycznych, efektywne sterowanie przepywami. -.
(6) Zadania przewozowe dla Systemu Logistycznego Polski. 83. w obrbie kraju, jak równie denie do integracji i koordynacji przepywów w celu wypenienia oczekiwa uytkowników systemu logistycznego na ustalonym poziomie.. 2. IDENTYFIKACJA ZADA DLA LSP 2.1. RÓDA I UJCIA SYSTEMU LOGISTYCZNEGO Zgodnie z istot zadania logistycznego, którego celem jest przeksztacanie strumieni adunków i zwizanych z nimi strumieni informacji na wejciu do systemu w strumie adunków i informacji na wyjciu z systemu, w przypadku LSP niezbdnym jest scharakteryzowanie róde i uj tych adunków. Do róde i uj strumieni adunków i zwizanych z nimi strumieni informacji zaliczono: 1. Przedsibiorstwa produkcyjne i usugowe. 2. Przedsibiorstwa wydobywcze. 3. Import, eksport. 4. Przedsibiorstwa zwizane z recyklingiem. Graficzn prezentacja róde i uj LSP zamieszono w rozdziale 3.. 2.2. ZADANIE LOGISTYCZNE DLA LSP. Sformuowanie zadania logistycznego dla Systemu Logistycznego Polski oprócz okrelenia róde i uj wymaga ustalenia wielko strumieni adunków nalecych do poszczególnych grup towarowych midzy dostawcami i odbiorcami. W zwizku z tym na potrzeby realizacji zadania logistycznego dla LSP zdefiniowano nastpujce zbiory: Dostawców A = {ia1, ia2,…, ia, …, iA}, liczno zbioru wynosi A, liczno zbioru wynosi B, Odbiorców B = {ib1, ib2,…, ib, …, iB}, Grup adunkowych GP = {1,2,…,gp,…,GP}, liczno zbioru wynosi GP, Wzów porednich V = { iv1, iv2,…, iv’, …, iV }, liczno zbioru wynosi V. Na tej podstawie przyjto, e na iloczynie kartezja skim GP u A u B zadane jest odwzorowanie Q przeprowadzajce elementy tego iloczynu w zbiór liczb rzeczywistych nieujemnych R+ {0} postaci: Q: GP u A u B o R+ {0} przy czym Q(gp, i a, i b) R+{0} oznacza wielko przepywu strumieni adunków gptego typu przemieszczany od i a-tego dostawcy do i b-tego odbiorcy..
(7) 84. Konrad Lewczuk, Roland Jachimowski, Ilona Jacyna, Micha Kodawski. Wielko zada logistycznych wystpujcych midzy blokami funkcjonalnymi moemy zapisa macierz trójwymiarow Q o elementach Q(gp, i a, i b) tj.: Q=[Q(gp, i a, i b)] GP u A u B Przepyw strumieni materiaów moe wystpowa midzy blokami funkcjonalnymi LSP. Z jednej strony mog to by potrzeby a z drugiej zwroty. Na potrzeby formuowania zadania logistycznego dla LSP zaoono, e zbiór elementów LSP mona podzieli na trzy podzbiory A, V, B, bdce kolejno zbiorem wej do LSP (punktów nadania – powstawania strumieni materiaów), zbiorem wzów porednich w przepywie materiaów i zbiorem róde (miejsc zanikania strumieni materiaów). Wzajemne relacje pomidzy tymi zbiorami przedstawia Tablicy 1. Wielko przepywu strumieni materiaów wystpujcych pomidzy poszczególnymi obszarami funkcjonalnymi LSP oraz w powizaniu z otoczeniem mona przedstawi w postaci tablicy krzyowej. Tablica 1. Relacje pomidzy podzbiorami zbioru elementów LSP . V = { iv1, iv2,…, iv’, …, iV }. B = {ib1, ib2,…, ib, …, iB}. A = { ia1, ia2,…, ia, …, iA }. [Q (gp, ia, iv)]. [Q (gp, ia, ib)]. V = { iv1, iv2,…, iv, …, iV }. [Q (gp, iv, iv)]. [Q (gp, iv, ib)]. ródo: opracowanie wasne.. Wybrane wielkoci strumieni materiaów midzy wyrónionymi blokami funkcjonalnymi LSP przedstawiono w Tablicy 2. Zgodnie z definicj, kady podsystem to zbiór podmiotów gospodarczych funkcjonujcych w okrelonym obszarze gospodarki. W zwizku z tym kady element tablicy 2. to macierz trójwymiarowa, której elementy maj interpretacj wielkoci przepywu strumieni materiaów gp-tego typu midzy ustalonymi podmiotami gospodarczymi z wyrónionych podsystemów funkcjonalnych.. Nadawcy strumieni
(8) adunków IM, ZP, PU, DH, RE. Tablica 2. Zadania transportowe wystpujce pomidzy obszarami funkcjonalnymi LSP a otoczeniem Odbiorcy strumieni adunków EK, DD, PU, KZ, KI, RE EK ZP PU DH RE IM ZP PU DH RE. QIM-EK = [gp, iim ,iek] QZP-EK = [gp, izp ,iek] QPU-EK = [gp, ipu ,iek] QDH-EK = [gp, idh ,iek] QRE-EK = [gp, ire ,iek]. QIM-ZP = [gp, iim ,izp]. QIM-PU = [gp, iim ,ipu] QZP-PU = [gp, izp ,ipu] QPU-ZP QPU-PU = [gp, ipu ,izp] = [gp, ipu ,ipu] QDH-ZP QDH-PU = [gp, idh ,izp] = [gp, idh ,ipu] QRE-ZP QRE-PU = [gp, ire ,izp] = [gp, ire ,ipu] ródo: opracowanie wasne. QIM-DH = [gp, iim ,idh] QZP-DH = [gp, izp ,idh] QPU-DH = [gp, ipu ,idh] QRE-DH = [gp, ire ,idh]. QIM-RE = [gp, iim ,ire] QZP-RE = [gp, izp ,ire] QPU-RE = [gp, ipu ,ire] QDH-RE = [gp, idh ,ire] -.
(9) Zadania przewozowe dla Systemu Logistycznego Polski. 85. I tak na przykad Q (gp, iim, izp’) R+ {0} interpretuje si jako wielko strumienia towarów gp-tego typu midzy iim -tym ródem nalecym do bloku importu (IM) a izp’tym ujciem z bloku wydobycia, rolnictwa i ryboówstwa (ZP). Zatem wielko przepywu strumieni towarów realizowanych miedzy dwoma wyrónionymi blokami funkcjonalnymi, w tym przypadku midzy blokiem IM a blokiem ZP, zapiszemy jako macierz QIM-ZP, przy czym QIM-ZP = [gp, iim ,izp]. Zauway naley, e nie kade zapotrzebowanie na transport przetwarzane przez System Logistyczny Polski przechodzi przez punkty porednie (V).. 3. GRAFICZNE UJCIE ZADANIA LOGISTYCZNEGO Na potrzeby sformuowania zadania logistycznego dla Systemu Logistycznego Polski w rozdziale 2.1 scharakteryzowano róda i ujcia strumieni adunków dla LSP. Przykadowe róda i ujcia dla bloku funkcjonalnego produkcji i usug przedstawiono na Rys.1. Przykadowe róda i ujcia dla bloku ZP przedstawiono na Rys.2.. QZP–PU. LOTNISKA. QPU–EK QPU–ZP. QZP–DD. QRE–PU. QPU–RE. QZP–DH. QZP–DH. Przepyw informacji. QPU–PU QDH–PU. QDH–DH. PE T. WYDOBYCIE ROLNICTWO RYBOÓSTWO. PORTY MORSKIE. QIM–PU. Przepyw materiaów. KOPALNIE POOWY ROLNICTWO HODOWLA LESNICTWO. KOLEJOWE PRZEJSCIA GRANICZNE. DROGOWE PRZEJSCIA GRANICZNE. PORTY SRÓDLDOWE. QZP–DH. IMPORT. AL. LSP. (SYSTEM LOGISTYCZNY POLSKI). EKSPORT. PORTY SRÓDLDOWE. DROGOWE PRZEJSCIA GRANICZNE. KOLEJOWE PRZEJSCIA GRANICZNE. PORTY MORSKIE. LOTNISKA. Rys. 1. Identyfikacja róde i uj dla bloku produkcji i usug w ramach LSP ródo: opracowanie wasne..
(10) 86. Konrad Lewczuk, Roland Jachimowski, Ilona Jacyna, Micha Kodawski. Rys.2. Bloki funkcjonalne LSP stanowice róda i ujcia przedsibiorstw wydobywczych ródo: opracowanie wasne.. Gdzie: QIM - wielko przepywu strumieni towarów oraz informacji midzy podmiotem gospodarczym funkcjonujcym w bloku importu (IM) a podmiotem z bloku produkcji i usug (PU); QZP-PU - wielko przepywu strumieni towarów oraz informacji midzy podmiotem gospodarczym funkcjonujcym w bloku wydobycia, rolnictwa i ryboówstwa (ZP) a podmiotem z bloku produkcji i usug (PU); QPU-ZP - wielko przepywu strumieni towarów oraz informacji midzy podmiotem gospodarczym funkcjonujcym w bloku produkcji i usug (PU) a podmiotem z bloku wydobycia, rolnictwa i ryboówstwa (ZP); QPU-EK - wielko przepywu strumieni towarów oraz informacji midzy podmiotem gospodarczym funkcjonujcym w bloku produkcji i usug (PU) a podmiotem z bloku eksportu (EK); QZP - wielko przepywu strumieni towarów oraz informacji midzy podmiotem gospodarczym funkcjonujcym w bloku produkcji i usug (PU) a podmiotem z bloku dystrybucji hurtowej (DH), podmiotem z bloku konsumpcji zbiorowej (KZ), podmiotem z bloku konsumpcji indywidualnej (KI) oraz podmiotem z bloku dystrybucji detalicznej (DD); QDH - wielko przepywu strumieni towarów oraz informacji midzy podmiotem gospodarczym funkcjonujcym w bloku.
(11) Zadania przewozowe dla Systemu Logistycznego Polski. 87. dystrybucji hurtowej (DH) a podmiotem z bloku produkcji i usug (PU); QPU - wielko przepywu strumieni towarów oraz informacji midzy podmiotem gospodarczym funkcjonujcym w bloku produkcji i usug (PU) a podmiotem z bloku recyklingu i utylizacji (RE); QRE - wielko przepywu strumieni towarów oraz informacji midzy podmiotem gospodarczym funkcjonujcym w bloku recyklingu i utylizacji (RE) a podmiotem z bloku produkcji i usug (PU); QPU-PU - wielko przepywu strumieni towarów oraz informacji midzy przedsibiorstwami funkcjonujcymi w bloku produkcji i usug (PU); QDH-DH - wielko przepywu strumieni towarów oraz informacji midzy przedsibiorstwami funkcjonujcymi w bloku dystrybucji hurtowej (DH).. 4. WNIOSKI Systemy logistyczne s systemami celowymi, rozwijanymi na potrzeby realizacji przeksztacenia strumieni materiaów ze wzgldu na czas, miejsce i posta. Oznacza to, e ich zadaniem – w ogólnoci – jest transportowanie, skadowanie, przeadunki, konsolidacja i dekonsolidacja strumieni materiaów w celu realizacji zada gospodarczych zwizanych z funkcjonowaniem rónych gazi gospodarki. Modelowanie systemu logistycznego opiera si z kolei na zapisie tych przeksztace za pomoc dowolnego formalnego jzyka w celu umoliwienia pracy na modelu, jako odwzorowania obiektu rzeczywistego, w którym oddane s jedynie te cechy rzeczywistego systemu, niezbdne dla realizacji konkretnych zada . Zapis formalny umoliwia implementacj modelu w postaci programów komputerowych lub algorytmów rozwizywania problemów decyzyjnych w systemie. Tym samym moliwe jest rozwizywanie problemów rzeczywistych na modelach. Dla poprawnego zapisu modelu konieczne jest zidentyfikowanie wszystkich niezbdnych cech systemu i charakterystyk obcienia tego systemu. W przypadku LSP takie charakterystyki zapisane s ilociowo i jakociowo w postaci zadania logistycznego dla systemu. System Logistyczny Polski jest struktur o znacznych rozmiarach i niezwykle duym zakresie przeksztace . Z tego wzgldu nie jest moliwe dokonanie szczegóowego zapisu zadania caociowego, a jedynie dokonuje si identyfikacji zadania ogólnego. Jednake posiadanie tak zidentyfikowanych zada ogólnych umoliwia identyfikowanie zada szczegóowych i zwikszanie stopnia szczegóowoci rozwaa . Artyku jest efektem prac realizowanych w ramach grantu rozwojowego R10 002706/2009 nt. ”Model systemu logistycznego Polski jako droga do komodalnoci transportu w Unii Europejskiej”. Realizacja projektu zostaa dofinansowana przez Narodowe Centrum Bada i Rozwoju.
(12) 88. Konrad Lewczuk, Roland Jachimowski, Ilona Jacyna, Micha Kodawski. Bibliografia 1. Fijakowski J.: Transport wewntrzny w systemach logistycznych. OWPW, Warszawa 2003. 2. Hall R. W. (editor) Handbook of Transportation Science (2nd ed.), Kluwer Academic Publishers, Dordrecht 2003. 3. Jacyna M., Nowakowski T., Pyza D., Wasiak M.: Koncepcja krajowego systemu logistycznego w aspekcie komodalnoci transportu. WROLOG, Wrocaw, pa dziernik 2009. 4. Jacyna M.: Uwarunkowania techniczne ksztatowania centrów logistycznych. Oficyna Wydawnicza PW. z.57 Warszawa 2006. 5. Jakubowski L.: Technologia prac adunkowych, OWPW, Warszawa 2003, s. 87. 6. Kisperska – Moro D., Krzyaniak S. (red.): Logistyka, Instytut Logistyki i Magazynowania, Pozna 2009, s. 149. 7. Prawo ochrony rodowiska. (Dz. U. Nr 62 z dnia 20 czerwca 2001 r.). 8. Stadtler H., Kilger Ch., (Edt.), Supply Chain Management and Advanced Planning. Concepts, Models, Software and Case Studies, (3rd ed.), Springer Berlin Heidelberg 2005. 9. Tundys B., Logistyka miejska, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008. 10. Raport z zadania 1 „Opracowanie zaoe koncepcji krajowego systemu logistycznego” wykonywanego w projekcie rozwojowym pt. „Model systemu logistycznego Polski jako droga do komodalnoci transportu w Unii Europejskiej”. Nr R10 0027 06/2009. 11. Raport z zadania 7 „Koncepcja modelu systemu logistycznego Polski” wykonywanego w projekcie rozwojowym pt. „Model systemu logistycznego Polski jako droga do komodalnoci transportu w Unii Europejskiej”. Nr R10 0027 06/2009. TRANSPORTATION TASKS FOR LOGISTICS SYSTEM OF POLAND Abstract: The paper presents a general recognition of the logistic task for Logistic System of Poland (LSP). The sources and the outs of the material stream are listed for the LSP with their main functional elements. In addition the logistic tasks for LSP were identified and presented in graphical form. Keywords: System, logistic task, distribution. Recenzent: Jerzy Kwa nikowski.
(13)
Powiązane dokumenty
Tak więc stwierdza się obecnie, że obowiązek dochowania tajemnicy obejmuje nie tylko wiadomości powierzone adwokatowi przez klienta, lecz wszystko, o czym
oraz 10 ciałopalnych grobów jamowych, z których część, jak można sądzić z nielicznych znalezionych w nich zabytków pochodzić może z wczesnego średniowiecza
Model funkcjonalny nie zawsze formułowany jest w sposób do ko´nca jawny, dlatego mo˙ze si˛e zdarzy´c, ˙ze zawiera on wiele elementów, których obecno´sci trzeba si˛e
W VI paneuropejskim korytarzu transportowym przebiega droga E75 (w jej cigu autostrada A1) oraz E77 (odgazienie do Warszawy) i E261 (odgazienie do Poznania).
Rzadko zdarzają się rozbudowane formy grzecznościowe, jawnie wskazu- jące na to, że udzielenie informacji jest decyzją odbiorcy – odnoszące się do niego, a nie nadawcy..
Uwaga: WskaŸniki dynamiki: 2008 r.: 2007 r. ród³o: Opracowanie w³asne... ród³o: Opracowanie w³asne... WskaŸniki dynamiki, jeœli nawet by³y znacz¹co wy¿sze w pañstwach
Jego szeroka wiedza, wnikliwa refleksja i głĊboka mądroĞü, a przy tym wielka wraĪli- woĞü i pełna zainteresowania otwartoĞü, pomagały rozstrzygaü trudne sprawy.. Numer, który
Cóż jednak m iały robić redakcje, gdzie wydawca obcinał nawet w y datki na abonament innych, a zwłaszcza zagranicznych pism? I z jakim trudem przychodziło
