Finansowanie inwestycji infrastrukturalnych w gospodarce wodnej

Pełen tekst

(1)FINANSOWANIE INWESTYCJI INFRASTRUKTURALNYCH W GOSPODARCE WODNEJ LUIZA MA KOWSKA-WRÓBEL Pastwowa Wysza Szkoła Zawodowa w Owicimiu. Streszczenie Wyzwania obecnego etapu rozwoju społeczno-gospodarczego Polski oraz wymagania wynikajce z dyrektyw Unii Europejskiej narzucaj konieczno nowego spojrzenia na sprawy zwizane z gospodarowaniem zasobami wodami w naszym kraju. Konieczno dostosowania polskiej polityki wodnej do standardów unijnych wymaga poniesienia znacznych nakładów finansowych na modernizacj infrastruktury technicznej. W referacie omówiono podstawowe załoenia planowanej reformy systemu finansowania oraz cele kierunkowe polityki wodnej do 2030 roku. Przedstawiono równie wybrane ródła i instrumenty finansowania przedsiwzi inwestycyjnych w gospodarce wodnej. Słowa kluczowe: gospodarka wodno-ciekowa, finansowanie inwestycji komunalnych. 1. Wprowadzenie Ochrona i racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi w Polsce jest jednym z głównych elementów kształtujcych polityk ekologiczn pastwa. Przyjcie przez Polsk zrównowaonego rozwoju jako podstawowej zasady dla formułowania polityki społeczno-gospodarczej oraz zobowizania wynikajce z polityki wodnej Unii Europejskiej (UE) wymagaj poniesienia znacznych nakładów finansowych na inwestycje w nowoczesn infrastruktur techniczn. Przyczyn niezadowalajcego stanu gospodarki wodnej w Polsce jest wiele. Brakuje spójnej strategii i działa w gospodarowania wodami. W konsekwencji nie ma odpowiednio zintegrowanego systemu organizacyjnego oraz prawnych i ekonomiczno-finansowych instrumentów wykonawczych, warunkujcych skuteczno funkcjonaln, bezpieczestwo i efektywno ekonomiczn gospodarki wodnej. Nowa polityka wodna zakłada likwidacj jednej z podstawowych barier na drodze do zrównowaonego rozwoju jak jest degradacja zasobów wodnych. Zwizane jest to z przeciwdziałaniem nadmiernemu zanieczyszczeniu wód podziemnych i powierzchniowych, nieuzasadnionej alokacji zasobów wodnych, niekontrolowanemu przekształcaniu koryt i dolin rzecznych oraz terenów podmokłych. Celem opracowania jest przedstawienie załoe planowanej reformy systemu finansowania oraz kierunków rozwoju gospodarki wodnej w Polsce do 2030 roku. Dokonano równie przegldu podstawowych ródeł i instrumentów finansowania gospodarki wodnej. 2. Cele kierunkowe gospodarki wodnej do 2030 roku Racjonalne wykorzystywanie zasobów wodnych i ich ochrona to jedno z najwaniejszych zada prawidłowo rozwijajcego si kraju Wspólnoty Europejskiej. Polityka wodna UE oparta jest.

(2) Luiza Makowska-Wróbel Finansowanie inwestycji infrastrukturalnych w gospodarce wodnej. 215. na zasadach IWRM – Integrated Water Resources Management (Zintegrowane Zarzdzanie Zasobami Wodnymi). Do zasad tych nale1 : • traktowanie zlewni jako podstawowego obszaru wszelkich działa planistycznych i decyzyjnych; • uspołecznienie procesu podejmowania decyzji; • zintegrowane podejcie do wód powierzchniowych i podziemnych; • traktowanie wody jako fundamentalnego czynnika kształtujcego funkcjonowanie ekosystemów; • wdraanie mechanizmów ekonomicznych w gospodarowaniu wodami. Ramowa Dyrektywa Wodna (RDW)– Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE z dnia 23 padziernika 2000 r.2 jest odpowiedzi na wieloletnie wysiłki Wspólnoty zmierzajce w kierunku lepszej ochrony wód poprzez ustalenie zintegrowanej europejskiej polityki wodnej opartej na przejrzystych, efektywnych i spójnych ramach legislacyjnych. RDW porzdkuje i koordynuje istniejce europejskie ustawodawstwo wodne. Wprowadza ekologiczne, holistyczne podejcie do oceny stanu wód i planowania gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy zgodnie z zasadami zrównowaonego rozwoju. Ustanawia ramy działa na rzecz ochrony ródldowych wód powierzchniowych, wód przejciowych, wód przybrzenych oraz wód podziemnych. Do kluczowych elementów Ramowej Dyrektywy Wodnej nale 3: • ochrona wszystkich wód, powierzchniowych oraz podziemnych w aspekcie całociowym; • osignicie dobrego stanu wód do roku 2015; • zintegrowane gospodarowanie wodami w oparciu o obszary dorzeczy; • łczne podejcie dotyczce regulacji emisji i standardów jakociowych wody oraz stopniowe eliminowanie substancji szczególnie niebezpiecznych; • instrumenty ekonomiczne: analiza ekonomiczna oraz zwrot kosztów za usługi wodne w celu zrównowaonego uytkowania wody; • zaangaowanie społeczestwa oraz uytkowników wody. Ramowa Dyrektywa Wodna okrela szczegółowo i wyznacza napity terminarz planowania kolejnych kroków niezbdnych do osignicia i realizacji jednolitej, zintegrowanej polityki wodnej. Cz wymogów Dyrektywy została ju wprowadzona w ycie, jednak znaczna cz wymaga dalszej realizacji. Pełne wdroenie do 2030 Ramowej Dyrektywy Wodnej zostało narzucone w dokumencie programowym platformy technologicznej pt. „Water Supply and Sanitation Technology Platform – WSSTP” w 2004 r., w ramach prac planistycznych Komisji Europejskiej nakrelajcej stan gospodarki wodnej w Europie w 2030 r4.. Terminarz zobowiza nałoonych na pastwa członkowskie z uwzgldnieniem zobowiza ju zrealizowanych i celów które musz by zrealizowane w przyszłoci przedstawiono w tabeli 1.. 1 Projekt Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030 (z uwzgldnieniem etapu 2015), Proeko CDM, http://assets.wwfpl.panda.org/downloads/projekt_nsgw2030.pdf, [online], [05.2010], s. 38. 2 Dz. U. L. 327 z 22.12.2000 s. 1-73. 3 http://www.rdw.org.pl. 4 Kaczmarek Z.: Gospodarka Wodna w Polsce u progu XXI wieku, Materiały Konferencyjne II Kongres Inynierii rodowiska PAN, Lublin, 2005..

(3) 216. POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZDZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 30, 2010. Tabela 1. Terminarz zobowiza nałoonych na pastwa członkowskie przez Ramow Dyrektyw Wodn Zobowizania Wdroenie rozwiza prawnych Wyznaczenie obszarów dorzeczy i desygnowanie kompetentnych władz Charakterystyka dorzecza, rejestr obszarów chronionych, identyfikacja i ocena oddziaływa, analiza ekonomiczna uytkowania wód Wspólne podejcie do punktowych i rozproszonych ródeł zanieczyszcze Opracowanie programu działa Przygotowanie rodków do realizacji programów działa Opracowanie kalendarza i programu prac Publikacja podstawowych pyta dotyczcych zarzdzania gospodark wodn w zwizku z konsultacjami społecznymi Publikacja projektów pierwszych planów gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Opracowanie pierwszych planów gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Opracowanie i wdroenie programów monitoringu Cele ochrony rodowiska: Dobry stan wód powierzchniowych Zgodno ze wszystkimi standardami dla obszarów chronionych Dobry stan wód podziemnych Dobry stan ekologiczny sztucznych i zmodyfikowanych zbiorników wodnych Ewentualna prolongata w osigniciu celów Lista substancji priorytetowych Propozycja wartoci granicznych dla substancji priorytetowych Wdroenie listy substancji priorytetowych Zapewnienie pokrywania kosztów usług wodnych. Termin do koca roku 2003 2003 2004 2012 2009 2012 2006 2007 2008 2009 2006. 2015 2015 2015 2015 2021–2027 2002 2004 2010.

(4) ródło: A. Łasut, Implementacja Ramowej Dyrektywy Wodnej dla Polski, Wrocław 2003. Postanowienia Ramowej Dyrektywy Wodnej znalazły swoje odzwierciedlenie w wielu aktach prawnych i programach zwizanych bezporednio lub porednio z gospodark wodno-ciekow w Polsce. Nale do nich midzy innymi5: • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo Ochrony rodowiska (tekst jednolity: Dz. U. 2008 nr 25, poz.150, z pón. zm.); • Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (tekst jednolity: Dz. U. 2005 nr 239, poz. 2019, z pón. zm.); • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – o odpadach (tekst jednolity Dz. U. 2007 nr 39, poz. 251, z pón. zm.); • Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. – o zbiorowym zaopatrzeniu w wod i zbiorowym odprowadzaniu cieków (Dz. U. 2001 nr 72, poz. 747, z pón. zm.); • Krajowy Program Oczyszczania cieków Komunalnych i jego aktualizacje; • programy ochrony wód przed azotanami pochodzenia rolniczego; 5. L. Makowska-Wróbel, Midzynarodowe uwarunkowania wprowadzania zasad zrównowaonego rozwoju w gospodarce wodno-ciekowej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczeciskiego, Nr 43, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczeciskiego, Szczecin, 2010, s. 206..

(5) Luiza Makowska-Wróbel Finansowanie inwestycji infrastrukturalnych w gospodarce wodnej. 217. programy poprawy jakoci wód przeznaczonych do zaopatrzenia ludnoci w wod do picia; • programy działa ujte w planach gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy dla osignicia celów rodowiskowych; • programy monitoringu wód w obszarach dorzeczy. Obecnie trwaj prace nad przygotowywanym przez resort rodowiska, Projektem Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami do roku 2030 (z uwzgldnieniem etapu 2015). Celem nadrzdnym Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030 jest zapewnienie powszechnego dostpu ludnoci do czystej i zdrowej wody oraz istotne ograniczenie zagroe wywoływanych przez powodzie i susze. Ma to nastpi w połczeniu z utrzymaniem dobrego stanu wód i zwizanych z nimi ekosystemów, przy zaspokojeniu uzasadnionych potrzeb gospodarki, poprawie spójnoci terytorialnej i deniu do wyrównania dysproporcji regionalnych. Równorzdnymi celami strategicznymi opracowywanego dokumentu s: • osignicie i utrzymanie dobrego stanu i potencjału wód i zwizanych z nimi ekosystemów; • zaspokojenie potrzeb ludnoci w zakresie zaopatrzenia w wod do picia i dla celów sanitarnych; • zaspokojenie społecznie i ekonomiczne uzasadnionych potrzeb wodnych gospodarki; • zapobieganie zwikszeniu ryzyka wystpienia sytuacji nadzwyczajnych, w tym powodzi i suszy oraz ograniczenie wystpienia ich negatywnych skutków. Projekt Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030 znajduje si aktualnie na etapie analizy, która poprzedza rozpoczcie procesu konsultacji społecznych. Konsultacje te bd miały charakter publiczny, w oparciu o zasad równoci i otwartoci, wszyscy obywatele zainteresowani sprawami rodowiskowymi bd mieli szans wpłyn na tre ww. dokumentu6. •. 3. Obszary finansowania przedsiwzi zwi zanych z gospodark wodn Finansowanie potrzeb gospodarki wodnej i wodno-ciekowej naley rozpatrywa w nastpujcych obszarach: • administrowania majtkiem gospodarki wodnej i zarzdzania zasobami wodnymi; • budowy, rozbudowy i modernizacji infrastruktury gospodarki wodnej; • budowy, rozbudowy i modernizacji infrastruktury wodno-ciekowej. rodki finansowe zwizane z administrowaniem majtkiem i zarzdzaniem zasobami wodnymi pochodz z Budetu Pastwa. Nie stanowi jednak jednej wydzielonej czci Budetu lecz s rozproszone w rónych jego czciach midzy innymi: gospodarka wodna, gospodarka morska, transport, rolnictwo, rodowisko7. Finansowanie zada zwizanych z administrowaniem majtkiem w gospodarce wodnej podzielone jest pomidzy dwie główne grupy instytucji: regionalne zarzdy gospodarki wodnej (RZGW) oraz wojewódzkie zarzdy melioracji i urzdze wodnych (WZMiUW). Regionalne zarzdy gospodarki wodnej obok zada administracyjnych odpowiadaj równie 6. http://www.mos.gov.pl/artykul/2688_projekt_narodowej_strategii_gospodarowania_wodami_2030_z_uwzglednieniem_et apu_2015/9463_projekt_narodowej_strategii_gospodarowania_wodami_do_roku_2030_z_uwzglednieniem_etapu_2015.ht ml, [online], [05.2010]. 7 Projekt Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030 (z uwzgldnieniem etapu 2015), Proeko CDM, http://assets.wwfpl.panda.org/downloads/projekt_nsgw2030.pdf, [online], [05.2010], s. 31..

(6) 218. POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZDZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 30, 2010. za zarzdzanie zasobami wodnymi. Konieczno utrzymania olbrzymiego majtku Skarbu Pastwa, na który składaj si budowle hydrotechniczne zwizane midzy innymi z ochron przeciwpowodziow i eglug, budowle i obiekty zbiorników retencyjnych itp. powoduje jednak, i zdecydowana wikszo rodków finansowych przeznaczanych jest na utrzymanie obiektów, pomijajc aspekt efektywnego zarzdzania nimi. Jak wynika z szacunkowych ocen, potrzeby wynikajce z biecego finansowania zada w gospodarce wodnej pokrywane s przez budet Pastwa zaledwie w 20% (dotyczy RZGW)8. Tak wysoki stopie niedofinansowania zada w tym zakresie, moe spowodowa zdecydowany wzrost zagroenia bezpieczestwa obiektów. Budowa rozbudowa i modernizacja infrastruktury gospodarki wodnej (z wyłczeniem gospodarki wodno-ciekowej) przez regionalne zarzdy gospodarki wodnej, urzdy marszałkowskie, urzdy morskie i parki narodowe niemal w całoci pokrywana jest z Budetu Pastwa. Na gospodark wodn przekazywane s take rodki z Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej oraz ze rodków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko. Udział innych ródeł finansowania, takich jak rodki własne przedsibiorców i rolników, wojewódzkie fundusze ochrony rodowiska i gospodarki wodnej ma (za wyjtkiem inwestycji słucych oczyszczaniu cieków i zaopatrzeniu ludnoci w wod) charakter marginalny. Budowa, rozbudowa i modernizacja infrastruktury gospodarki wodno-ciekowej naley do zada własnych gmin, finansowanych z ich budetów z moliwoci wsparcia ze rodków Unii Europejskiej oraz krajowych funduszy ekologicznych. Gminy odpowiadaj za wyposaenie aglomeracji w zbiorcze systemy kanalizacyjne i oczyszczalnie cieków o odpowiednim stopniu oczyszczania. W przypadku gdy aglomeracja połoona jest na obszarze kilku gmin, wówczas gminy te mog zawiera porozumienia midzygminne dotyczce m.in. powierzenia jednej z nich obowizków pozostałych gmin. Gmina moe powierzy swoje zadania w zakresie dostarczania wody i odprowadzania cieków wyspecjalizowanym jednostkom, np. przedsibiorstwom wodocigowo-kanalizacyjnym. Natomiast za ograniczenie ładunków zanieczyszcze z zakładów przemysłowych odprowadzajcych cieki do kanalizacji sanitarnej odpowiadaj właciciele tych zakładów9. Instrumentem programowym majcym na celu koordynacj działa gmin i przedsibiorstw wodocigowo-kanalizacyjnych w zakresie budowy, rozbudowy i modernizacji systemów kanalizacyjnych oraz oczyszczalni cieków komunalnych zgodnie z Prawem wodnym jest Krajowy Program Oczyszczania cieków Komunalnych (KPO K). Organem odpowiedzialnym za sporzdzenie i okresow aktualizacj KPO K jest Minister rodowiska, w imieniu którego działania te wykonuje Prezes KZGW. Inwestycje ujte w Aktualizacji KPO K (A-KPO K) bd realizowane w 1577 aglomeracjach w tym10: • 76 aglomeracji > 100 000 RLM11; • 383 aglomeracji 15 000 ¸ 100 000 RLM; 8 Tame, s.31. 9 Aktualizacja Krajowego Programu oczyszczania cieków Komunalnych 2009, Ministerstwo rodowiska, Krajowy Zarzd Gospodarki Wodnej, Warszawa, 2010. 10 http://www.kzgw.gov.pl/pl/Krajowy-program-oczyszczania-sciekow-komunalnych.html, [online], [05.2010]. 11 RLM (równowana liczba mieszkaców)- przez jednego równowanego mieszkaca rozumie si ładunek substancji organicznych biologicznie rozkładalnych wyraony jako wskanik piciodobowego biochemicznego zapotrzebowania na tlen w iloci 60 g tlenu na dob. Czyli:1 RLM = BZT5 w iloci 60 g O2/d (art. 43 ust. 2 ustawy Prawo wodne)..

(7) Luiza Makowska-Wróbel Finansowanie inwestycji infrastrukturalnych w gospodarce wodnej. 219. • 1118 aglomeracji 2 000 ¸ 15 000 RLM. Całkowity koszt KPO K w latach 2005–2015 szacuje si na ok. 42, 6 mld zł, w tym koszt budowy sieci kanalizacyjnej (ok. 37 ty. km) ok. 32 mld zł, koszt budowy, rozbudowy i modernizacji oczyszczalni cieków (1734 szt.) ok.10,6 mld zł. Powodzenie w realizacji Programu zaley w duej mierze od inicjatywy samorzdów gminnych oraz umiejtnoci pozyskiwania przez nie rodków finansowych. Wydatki na ten cel pochodzce ze rodków funduszy ochrony rodowiska i gospodarki wodnej zostały okrelone jako priorytetowe. Uruchomiono kredyty i poyczki preferencyjne celem zapewnienia finansowania inwestycji w tym zakresie. Równie Fundusz Spójnoci daje moliwoci duym aglomeracjom lub grupom aglomeracji uzyskania rodków na inwestycje w gospodarce wodno-ciekowej. 4. Wybrane ródła i instrumenty finansowania gospodarki wodnej Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej, majcej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjnoci Polski i jej regionów, jest jednym z celów horyzontalnych Narodowej Strategii Spójnoci (NSS)12. Narodowa Strategia Spójnoci została przygotowana na podstawie wytycznych UE okrelajcych główne cele polityki spójnoci oraz uwarunkowa społeczno – gospodarczych Polski. Jest ona podstawowym, polskim dokumentem strategicznym, który okrela priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdraania funduszy unijnych tj. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz Funduszu Spójnoci (FS) w ramach budetu Wspólnoty. Narodowa Strategia Spójnoci realizowana jest przy pomocy Programów Operacyjnych (PO), zarzdzanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego oraz Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO) zarzdzanych przez Zarzdy poszczególnych Województw i projektów współfinansowanych ze strony instrumentów strukturalnych. 1. Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko (POIi ) W ramach Programu realizowanych bdzie 15 priorytetów, z czego w zakresie ochrony rodowiska, w tym gospodarki wodnej najwiksze znaczenie maj priorytety od I do V. Łczna wielko rodków finansowych zaangaowanych w realizacj Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko na lata 2007–2013 wyniesie 37 565 295 193 euro (w cenach biecych), z czego 35 285 602 524 euro stanowi bdzie wkład publiczny13. Wkład publiczny bdzie składa si ze rodków Unii Europejskiej wynoszcych 27 913 683 774 euro (w tym ze rodków Funduszu Spójnoci – 22 176 353 774 euro oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – 5 737 330 000 euro), a take krajowych rodków publicznych w wysokoci 7 371 918 750 euro. Obok rodków publicznych w realizacj Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko bd zaangaowane równie rodki prywatne. Łczna warto rodków prywatnych została oszacowana na poziomie 2 279 692 669 euro.. 12 13. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 2007. http://www.dotacjeue.org.pl/default.aspx?docId=7883, [online], [05.2010]..

(8) 220. POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZDZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 30, 2010. Tabela 2. Tabela finansowa dla POIi w podziale na osie priorytetowe oraz ródła finansowania (w euro, w cenach biecych) Nr priorytetu. Osie priorytetowe Programu Infrastruktura i rodowisko. Gospodarka wodno-ciekowa Gospodarka odpadami i ochrona P II powierzchni ziemi Zarzdzanie zasobami i przeciwP III działanie zagroeniom rodowiska Przedsiwzicia dostosowujce P IV przedsibiorstwa do wymogów ochrony rodowiska Ochrona przyrody i kształtowanie PV postaw ekologicznych P VI Drogowa i lotnicza sie TEN-T P VII Transport przyjazny rodowisku Bezpieczestwo transportu i P VIII krajowe sieci transportowe Infrastruktura energetyczna przyP IX jazna rodowisku i efektywno energetyczna Bezpieczestwo energetyczne, w PX tym dywersyfikacja ródeł energii P XI Kultura i dziedzictwo kulturowe Bezpieczestwo zdrowotne i P XII poprawa efektywnoci systemu ochrony zdrowia Infrastruktura szkolnictwa wyP XIII szego Pomoc techniczna – Europejski P XIV Fundusz Rozwoju Regionalnego Pomoc techniczna – Fundusz P XV Spójnoci Razem alokacja 2007–2013. Wkład wspólnotowy [w euro] EFRR. PI. FS 2 783 942 550. % EFRR. 1 215 740 049. 5,50%. 556 788 510. 2,50%. 200 000 000. 3,50%. 89 800 000. 1,60% 8 802 366 611 7 676 019 211. 2 945 490 000. 39,70% 34,60% 51,30%. 748 037 701. 3,40%. 974 280 000 489 970 000. 17,00% 8,50%. 349 990 000. 6,10%. 500 000 000. 8,70%. 187 800 000. 3,30%. 5 737 330 000. FS 12,60%. 393 459 142 22 176 353 774. 100,00%. 1,80% 100,00%.

(9) ródło: Program Operacyjny Infrastruktur i rodowisko, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2007. W obszarze gospodarki wodno-ciekowej głównym celem POIi jest wyposaenie do koca 2015 r., aglomeracji powyej 15 tys. RLM w systemy kanalizacji i oczyszczalnie cieków. W zwizku z tym wsparcie finansowe przeznaczone jest głównie dla przedsiwzi zmierzajcych do zapewnienia skutecznych i efektywnych systemów zbierania i oczyszczania cieków komunalnych..

(10) Luiza Makowska-Wróbel Finansowanie inwestycji infrastrukturalnych w gospodarce wodnej. 2.. 221. Regionalne Programy Operacyjne (RPO). Inwestycje polegajce na budowie, rozbudowie lub modernizacji infrastruktury wodnokanalizacyjnej w aglomeracjach o RLM od 2 tys. do 15 tys., Polska moe realizowa poprzez projekty indywidualne finansowane ze rodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach 16 Regionalnych Programów Operacyjnych zarzdzanych przez samorzdy poszczególnych województw14. W ramach RPO o unijne pienidze mona si stara na wiele typów inwestycji z zakresu edukacji, ochrony zdrowia, infrastruktury drogowej i ochrony rodowiska, społeczestwa informacyjnego, kultury, turystyki, sportu, a take przyczyniajce si do wzrostu konkurencyjnoci przedsibiorstw15. Na realizacj wszystkich RPO przeznaczono 16,6 mld euro (24,9 proc. całoci rodków), z czego na ochron rodowiska przypada 12,5 mld euro. RPO priorytetowo traktuj inwestycje realizowane na terenach wiejskich, terenach prawnie chronionych, w tym obszarach Natura 2000 oraz na terenach atrakcyjnych turystycznie i terenach uzdrowiskowych. W ramach działania wspierajcego gospodark wodno-ciekow nie bd realizowane projekty w aglomeracjach poniej 2 tys. RLM objte zakresem Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Pomoc pochodzca z Regionalnych Programów Operacyjnych jest bezzwrotna, a maksymalny udział rodków UE w wydatkach kwalifikowanych na poziomie projektu moe wynosi 85% kosztów kwalifikowanych. Pozostała cz musi pochodzi ze rodków własnych beneficjenta (wkład krajowy). 3. Europejska Współpraca Terytorialna W latach 2007–2013 współpraca w wymiarze transgranicznym, transnarodowym i midzyregionalnym bdzie realizowana w ramach odrbnego celu polityki spójnoci Unii Europejskiej – Cel Europejska Współpraca Terytorialna (EWT). Na ten cel z budetu Unii Europejskiej przeznaczonych zostanie łcznie 7,75 mld euro16. Europejska Współpraca Terytorialna wdraana bdzie za pomoc 3 typów programów operacyjnych: • współpracy transgranicznej, której celem jest rozwijanie wspólnych inicjatyw lokalnych i regionalnych; • współpracy transnarodowej, ukierunkowanej na integracj terytorialn Unii Europejskiej poprzez wspieranie dostpnoci, zrównowaonego rozwoju obszarów miejskich, innowacyjno i ochron rodowiska naturalnego; • współpracy midzyregionalnej, umoliwiajcej wymian dowiadcze i najlepszych praktyk w zakresie m.in. wspierania innowacyjnoci i gospodarki opartej na wiedzy oraz ochrony rodowiska. Pomimo, e programy te nie wskazuj bezporednio ochrony wód jako jednego z głównych zada to dla realizacji celów głównych programów, szczególnie zwizanych z ochron rodowiska, mog okaza si niezbdne przedsiwzicia inwestycyjne z zakresu gospodarki wodnej.. 14. Koma A., Oczyszczalnie z euro dotacji, http://www.inwestycje.pl/fundusze_unijne/oczyszczalnie_z_eurodotacji; 18691;0.html, [online], [05.2010] http://www.funduszeonline.pl/2519.dhtml, [online], [05.2010]. 16 http://www.interreg.gov.pl/20072013/, [online], [05.2010]. 15.

(11) 222. 4.. POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZDZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 30, 2010. Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej (NFO iGW). Podstaw działania Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej jest ustawa Prawo Ochrony rodowiska. Najwaniejszym zadaniem Narodowego Funduszu w ostatnich latach jest efektywne i sprawne wykorzystanie rodków z Unii Europejskiej przeznaczonych na rozbudow i modernizacj infrastruktury ochrony rodowiska w naszym kraju17. NFO iGW pełni rol Instytucji Wdraajcej dla piciu priorytetów Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko. Jest on odpowiedzialny za absorpcj 5,035 mld euro w latach 2007– 2013 głównie na zadania w gospodarce wodno-ciekowej, gospodarce wodnej, gospodarce odpadami, energetyce przyjaznej rodowisku oraz zapewnienie współfinansowania dla projektów w ochronie przyrody i edukacji ekologicznej. Nowym zadaniem NFO iGW jest wsparcie finansowe dla projektów zgłaszanych do realizacji w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+.

(12) ródłem wpływów NFO iGW s midzy innymi opłaty za gospodarcze korzystanie ze rodowiska i kary za naruszanie prawa ekologicznego. Do podstawowych instrumentów finansowych stosowanych przez NFO iGW nale18: • dotacje; • poyczki preferencyjne oraz poyczki na zachowanie płynnoci finansowej; • dopłaty do kredytów; • udziały kapitałowe; • promesy pomocy finansowej, • porczenia spłaty kredytów. W 2008 roku w dziedzinie ochrony wód i gospodarki wodnej zakoczono realizacj 13 przedsiwzi, dofinansowanych kwot 56.739 tys. zł. Udział NFO iGW w finansowanych przedsiwziciach kształtował si na poziomie 37,8%. Podstawow form finansowania w zakresie gospodarki wodnej w 2008 roku były poyczki i dotacje. W zakresie finansowania zada Krajowego Programu Oczyszczania cieków Komunalnych dotychczas wypłacono ze rodków NFO iGW 1.353,6 mln zł z czego 1.302,8 mln zł w formie poyczek oraz 50,8 mln zł w formie dotacji19. 5. Wojewódzkie Fundusze Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej (WFO iGW) Zasady przyznawania rodków na zadania zwizane z gospodark wodno-ciekow corocznie ustalane s przez poszczególne wojewódzkie fundusze. Fundusze udzielaj pomocy finansowej w postaci poyczek, dotacji oraz przekazuj rodki finansowe na podstawie umowy cywilnoprawnej, zawartej z wnioskodawc, po rozpatrzeniu jego wniosku. Fundusze mog równie zawiera z bankami, NFO iGW oraz wojewódzkimi funduszami i innymi podmiotami umowy lub porozumienia o wspólnym finansowaniu zada słucych ochronie rodowiska i gospodarce wodnej. 6. Fundacja EkoFundusz EkoFundusz jest fundacj powołan w 1992 roku przez Skarb Pastwa, reprezentowan przez Ministra Finansów, dla efektywnego zarzdzania rodkami finansowymi pochodzcymi z zamiany czci zagranicznego długu na wspieranie przedsiwzi w ochranie rodowiska (tzw. ekokonwer17. http://www.nfosigw.gov.pl/o-nfosigw/, [online], [05.2010]. Strategia działania Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej na lata 2009-2012, NFO iGW, Warszawa, 2008. 19 Sprawozdanie z działalnoci Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w 2008 roku, NFO iGW, Warszawa, 2009. 18.

(13) Luiza Makowska-Wróbel Finansowanie inwestycji infrastrukturalnych w gospodarce wodnej. 223. sja długu). Zadaniem Fundacji jest finansowanie przedsiwzi w dziedzinie ochrony rodowiska, o znaczeniu nie tylko regionalnym czy krajowym, ale take wpływajcy na osignicie celów ekologicznych w skali europejskiej, a nawet wiatowej uznanych za priorytetowe przez społeczno midzynarodow. W Statucie EkoFunduszu pi sektorów uznanych zostało za dziedziny priorytetowe. S nimi20: • ograniczenie transgranicznego transportu dwutlenku siarki i tlenków azotu oraz eliminacja niskich ródeł ich emisji (ochrona powietrza); • ograniczenie dopływu zanieczyszcze do Bałtyku oraz ochrona zasobów wody pitnej (ochrona wód); • ograniczenie emisji gazów powodujcych zmiany klimatu Ziemi (ochrona klimatu); • ochrona rónorodnoci biologicznej (ochrona przyrody); • racjonalizacja gospodarki odpadami i rekultywacja gleb zanieczyszczonych. Zasady dofinansowania inwestycji oraz typy projektów finansowanych z EkoFunduszu w sektorze ochrona wód zostały wyszczególnione w statucie fundacji21. W 2008 roku ponad 90% dotacji zostało przyznanych w ramach EkoFunduszu projektom z sektorów ochrony wód, powietrza i powierzchni ziemi. W sektorze II (ochrona wód) zatwierdzono 25 projektów dotyczcych budowy oczyszczalni cieków i kolektorów ciekowych. Istotnie wzrosła liczba projektów majcych na celu ostateczne zagospodarowanie osadów ciekowych. rednia wielko dotacji EkoFunduszu dla projektów, które uzyskały decyzj o dofinansowaniu w 2008 roku wyniosła 1,61 mln zł22. 7. Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego to instrumenty finansowe przeznaczone dla nowych pastw członkowskich Unii Europejskiej. S to dodatkowe, obok Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójnoci, ródła bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Pastwami – Darczycami s 3 kraje EFTA (Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu) – Norwegia, Islandia i Lichtenstein. Głównym celem utworzonych mechanizmów finansowych jest wyrównywanie poziomu rozwoju gospodarczego i społecznego w obrbie Europejskiego Obszaru Gospodarczego23. Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm Finansowy EOG przekazuj swoje rodki finansowe na realizacj projektów w ramach okrelonych obszarów priorytetowych. W zakresie gospodarki wodnej najwiksze znaczenie ma priorytet drugi: promowanie zrównowaonego rozwoju poprzez lepsze wykorzystanie i zarzdzanie zasobami, w tym: • zmniejszanie energo, materiało i wodochłonnoci produkcji i usług poprzez popraw efektywnoci wykorzystania zasobów produkujcych; • wykorzystanie odnawialnych ródeł energii; • wspieranie procesu tworzenia „zielonych” miejsc pracy i „zielonych zamówie”; 20. Zasady działania EkoFunduszu, Warszawa, 2008, www.ekofundusz.org.pl, [online], [05.2010]. Zasady działania EkoFunduszu, Warszawa, 2008, www.ekofundusz.org.pl, [online], [05.2010]. Sprawozdanie z działalnoci EkoFunduszu w 2008 roku, Fundacja EkoFundusz, Warszawa 2009. 23 http://www.eog.pl/, [online], [05.2010]. 21 22.

(14) 224. POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZDZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 30, 2010. • działania na rzecz poprawy poziomu edukacji ekologicznej, • działania zachcajce do ochrony, poprawy i przywracania rónorodnoci biologicznej, • działania na rzecz wsparcia gospodarki lenej. Łczna kwota przyznana Polsce, w ramach obu mechanizmów, wynosi 533,51 mln euro. Fundusze te zostan wykorzystane na przedsiwzicia realizowane w ramach okrelonych priorytetów w latach 2004–2009. W przypadku gdy projekt finansowany jest z budetu pastwa lub jednostki samorzdu terytorialnego, wnioskodawca moe uzyska dofinansowanie maksymalnie do 85% całkowitych kosztów kwalifikowanych. Jeli natomiast projekt jest realizowany we współpracy z podmiotami prywatnymi, poziom współfinansowania z Mechanizmów Finansowych moe wynie maksymalnie do 60% kosztów kwalifikowanych. Minimalna warto dofinansowania pojedynczego projektu ze rodków Mechanizmu Norweskiego i Mechanizmu Finansowego EOG wynosi 250 000 euro24. 5. Podstawowe zało enia reformy systemu finansowania gospodarki wodnej wynikaj ce z Projektu Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030 Reforma systemu finansowania gospodarki wodnej zwizana jest z koniecznoci realizacji zapisów Ramowej Dyrektywy Wodnej (RDA). Zgodnie z jej postanowieniami podstaw systemu instrumentów ekonomicznych gospodarki wodnej stanowi dwie zasady zrównowaonego rozwoju: • zasada zanieczyszczajcy płaci; • zasada zwrotu kosztów usług wodnych. Zgodnie z Projektem Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030 system instrumentów ekonomicznych stosowanych w gospodarce wodnej powinien obejmowa midzy innymi: • opłaty (podatki) za korzystanie z wód; • mechanizmy ubezpieczeniowe; • zachty finansowe; • sankcje finansowe; • inne rozwizania. Zasada „zanieczyszczajcy płaci” została wdroona przez wprowadzenie systemu opłat za odprowadzane cieki. System ten nie uwzgldnia jednak wszystkich podmiotów wprowadzajcych zanieczyszczenia do wód. Konieczne jest zatem usprawnienie systemu poprzez włczenie podmiotów dotychczas nim nie objtych, oraz dostosowanie stawek opłat do poziomu odzwierciedlajcego rzeczywiste koszty rodowiskowe. Jednym z głównych zada wprowadzenia nowych zasad zarzdzania w gospodarce wodnej jest denie do internalizacji kosztów rodowiskowych oraz wzrostu samofinansowania gospodarki wodnej. W zwizku z tym uytkownicy wód powinni w coraz wikszym stopniu uczestniczy w finansowaniu kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych gospodarki wodnej proporcjonalnie do osiganych korzyci. System finansowania gospodarki wodnej powinien podlega stałej ocenie pod wzgldem skutecznoci ekologicznej, efektywnoci ekonomicznej, sprawiedliwoci społecznej oraz organizacyjno-prawnych moliwoci wdroenia poszczególnych instrumentów. System ten 24. http://www.eog.pl/, [online], [05.2010]..

(15) Luiza Makowska-Wróbel Finansowanie inwestycji infrastrukturalnych w gospodarce wodnej. 225. powinien spełnia równie funkcj stymulacyjn oraz redystrybucyjn, a take informacyjn i fiskaln, dostarczajc stałej zachty do obniania poziomu emitowanych zanieczyszcze oraz kształtowania odpowiednich zachowa uytkowników wód. Naley rozway take moliwo uwzgldnienia w systemie instrumentów opartych na transakcjach rynkowych. Zachty wspierajce zachowania proekologiczne powinny by oparte na finansowym wsparciu działa inwestycyjnych i nieinwestycyjnych pozwalajcych na zrównowaone gospodarowanie wodami. System kar i sankcji finansowych za nieprzestrzeganie standardów rodowiskowych powinien by skuteczny, a wic charakteryzowa si surowoci i nieuchronnoci kary. Naley dokona, poprzedzonej analiz efektywnoci ekonomicznej, weryfikacji ródeł finansowania gospodarki wodnej z Budetu Pastwa oraz konsolidacji ródeł bdcych obecnie w dyspozycji ministrów właciwych ds.: gospodarki wodnej, rolnictwa oraz spraw wewntrznych i administracji. Weryfikacja powinna równie obj zasady finansowania i współfinansowania zada realizowanych ze rodków funduszy ekologicznych. Planowany system finansowania gospodarki wodnej powinien take uwzgldnia nowe rozwizania organizacyjno-finansowe majce na celu poprawienie zdolnoci jednostek organizacyjnych zajmujcych si zarzdzaniem majtkiem i utrzymaniem wód do absorpcji rodków pomocowych i funduszy ekologicznych oraz tworzenia partnerstwa publicznoprywatnego. Przy wszystkich planowanych działaniach inwestycyjnych powinna by szeroko stosowana analiza ekonomiczna uwzgldniajca społeczne efekty tych działa. Denie do wikszego stopnia samofinansowania gospodarki wodnej powinno przebiega w sposób etapowy, prowadzc do stopniowego obniania obcienia Budetu Pastwa finansowaniem gospodarki wodnej. W I i II etapie wdraania reformy gospodarowania wodami (36 miesicy) zasady finansowania bd takie jak dotychczas. rodki finansowe na wykonywanie zada biecych oraz utrzymania infrastruktury wodnej bd pochodziły z nastpujcych ródeł Budetu Pastwa: • ministra właciwego ds. gospodarki wodnej – na zadania zwizane z zarzdzaniem zasobami wodnymi realizowane przez KZGW i RZGW; • ministra właciwego ds. gospodarki wodnej – na zadania zwizane z utrzymaniem cieków i urzdze wodnych bdcych obecnie w gestii dyrektorów RZGW oraz wszystkich innych cieków i urzdze wodnych, które nie słu rolnictwu; • rodków przekazywanych przez budety wojewodów – na zadania zwizane z utrzymaniem cieków i urzdze wodnych, które słu rolnictwu oraz wód pozostałych, zarzdzanych obecnie przez marszałków województw; • ministra właciwego ds. gospodarki morskiej – na zadania zwizane z utrzymaniem wód morza terytorialnego oraz morskich wód wewntrznych wraz z wodami Zatoki Gdaskiej; • ministra właciwego ds. rodowiska – na zadania zwizane z utrzymaniem cieków i urzdze wodnych na terenie Parków Narodowych;.

(16) 226. POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZDZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 30, 2010. ministra właciwego ds. spraw wewntrznych i administracji – dla likwidacji negatywnych skutków katastrof; • oraz z funduszy ochrony rodowiska i gospodarki wodnej. Inne zadania gospodarki wodnej, majce na celu m.in. popraw jakoci wód czy zaopatrzenia w wod, bd finansowane na dotychczasowych zasadach. Tak jak dotychczas finansowane bd równie zadania inwestycyjne. rodki na nie pochodzi bd z Budetu Pastwa, budetów jednostek samorzdowych, funduszy ekologicznych i pomocowych oraz uytkowników wód. Poczwszy od II etapu reformy Prezes KZGW powinien koordynowa bilansowanie i wydatkowanie rodków na zadania zwizane z zarzdzaniem wodami oraz zarzdzaniem mieniem oraz utrzymaniem wód, a finansowanie inwestycji powinno nastpowa w uzgodnieniu z nim. W okresie tym przygotowywany powinien by równie nowy system finansowania gospodarki wodnej uwzgldniajcy wyrany podział jej zada na dwa działy: • zarzdzania zasobami wodnymi; • utrzymania wód i zarzdzania majtkiem gospodarki wodnej. W III etapie planowanej reformy zakłada si, e zadania zwizane z zarzdzaniem zasobami wodnymi, w układzie zlewniowym realizowane przez Prezesa KZGW i dyrektorów RZGW bd finansowane z nastpujcych ródeł: • rodki pochodzce z zastosowania nowego systemu instrumentów ekonomicznych – realizacja zada zwizanych z zarzdzaniem zasobami wodnymi, a take administracja i funkcjonowanie jednostek; • Budet Pastwa (poprzez ministra właciwego ds. gospodarki wodnej) – administracja i funkcjonowanie jednostek; • fundusze ekologiczne oraz rodki pomocowe – wsparcie finansowania zada zwizanych z zarzdzaniem gospodark wodn.

(17) ródłami finansowania zada zwizanych z utrzymaniem wód i zarzdzaniem majtkiem Skarbu Pastwa bd: • rodki pochodzce z zastosowania nowego systemu instrumentów ekonomicznych – realizacja zada zwizanych z zarzdzaniem mieniem oraz utrzymaniem wód, a take administracja i funkcjonowanie jednostek; • Budet Pastwa oraz budety jednostek samorzdu terytorialnego – administracja i funkcjonowanie jednostek oraz finansowanie zada zwizanych z zarzdzaniem mieniem oraz utrzymaniem wód, w tym realizacja zada inwestycyjnych; • fundusze ekologiczne oraz rodki pomocowe – wsparcie finansowania zada zwizanych z zarzdzaniem mieniem oraz utrzymaniem wód, w tym realizacja zada inwestycyjnych. Projekt zakłada równie utworzenie do 2015 r. pastwowego funduszu celowego, nazywanego Funduszem Gospodarki Wodnej, w celu wspomagania finansowania zada zwizanych z zarzdzaniem zasobami wodnymi, zarzdzaniem majtkiem Skarbu Pastwa w odniesieniu do gospodarki wodnej oraz budow, rozbudow i modernizacj infrastruktury gospodarki wodnej i gospodarki wodno-ciekowej. Działalno Funduszu powinna polega na udzielaniu pomocy finansowej podmiotom publicznym i prywatnym w formie dotacji bezzwrotnych i poyczek preferencyjnych oraz dopłat do bankowych kredytów komercyjnych udzielanych na inwestycje (przedsiwzicia) w gospodarce •.

(18) Luiza Makowska-Wróbel Finansowanie inwestycji infrastrukturalnych w gospodarce wodnej. 227. wodnej i wodno-ciekowej. Przychody Funduszu stanowi bd rodki pochodzce z zastosowania nowego systemu instrumentów ekonomicznych w gospodarce wodnej. 6. Zako

(19) czenie We współczesnej gospodarce polityk wodn kraju traktuje si jako dyscyplin zintegrowan, obejmujc nie tylko wykorzystanie zasobów wodnych, ale równie ich ochron. Takie podejcie implikuje istotne zmiany w zakresie oceny stanu zasobów wodnych, ich eksploatacji, działalnoci inwestycyjnej oraz w zarzdzaniu zasobami wodnymi. Koniecznoci jest zbudowanie sprawnego systemu w zakresie gospodarki wodnej, który dziki wykorzystaniu instrumentów prawnych, ekonomicznych oraz przy udziale społeczestwa bdzie zapewniał utrzymanie dobrego stanu wód i ekosystemów wodnych, zapewniał bezpieczestwo w zakresie zaspokojenia potrzeb wodnych ludnoci, ochrony przeciwpowodziowej i ochrony przed skutkami suszy. W Polsce obecnie trwa proces wdraania zmian, wynikajcych midzy innymi z zapisów ustawy Prawo wodne, która uwzgldnia nowatorskie regulacje Ramowej Dyrektywy Wodnej. Wprowadzenie reformy systemu gospodarowania wodami wymaga równie wprowadzenia usprawnie oraz zwikszenie efektywnoci systemu finansowania inwestycji infrastrukturalnych w gospodarce wodnej. Obecnie trwaj prace nad przygotowaniem Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami do roku 2030. Strategia ma by podstawowym dokumentem okrelajcym cele i priorytety gospodarowania wodami w powizaniu z priorytetami innych polityk sektorowych i regionalnych, opierajcym si w szczególnoci na integracji wymaga rozwoju społeczno-gospodarczego z potrzebami dbałoci o rodowisko przyrodnicze, czyli zasadami zrównowaonego rozwoju. %LEOLRJUDILD [1] [2] [3] [4] [5] [6]. [7] [8] [9]. Aktualizacja Krajowego Programu oczyszczania cieków Komunalnych 2009, Ministerstwo rodowiska, Krajowy Zarzd Gospodarki Wodnej, Warszawa, 2010. Kaczmarek Z.: Gospodarka Wodna w Polsce u progu XXI wieku, Materiały Konferencyjne II Kongres Inynierii rodowiska PAN, Lublin, 2005. Krajowy Program Oczyszczania cieków Komunalnych, Ministerstwo Ochrony rodowiska, Warszawa, 2003. Koma A., Oczyszczalnie z euro dotacji, http://www.inwestycje.pl/ fundusze_unijne/oczyszczalnie_z_eurodotacji;18691;0.html, [online], [05.2010]. Łasut A., Implementacja Ramowej Dyrektywy Wodnej dla Polski, Wrocław 2003. Makowska-Wróbel L., Midzynarodowe uwarunkowania wprowadzania zasad zrównowaonego rozwoju w gospodarce wodno-ciekowej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczeciskiego, Nr 43, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczeciskiego, Szczecin 2010. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 2007. Polityka ekologiczna Pastwa w latach 2009–2012 z perspektyw do roku 2016, Rada Ministrów, Warszawa, 2008. Prognoza oddziaływania na rodowisko projektu Aktualizacji Krajowego Programu Oczyszczania cieków Komunalnych, 2008 (raport wstpny), Warszawa 2009, http://www.kzgw.gov.pl, [online], [05.2010]..

(20) 228. POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZDZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 30, 2010. [10] Program Operacyjny Infrastruktur i rodowisko, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 2007. [11] Projekt Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030 (z uwzgldnieniem etapu 2015), Proeko CDM, http://assets.wwfpl.panda.org/downloads/projekt_nsgw2030.pdf, [online], [05.2010], s. 38. [12] Puszkarewicz A., Wybrane uwarunkowania prawne zwizane z gospodark wodnociekow., Zeszyty Naukowe Południowo-Wschodniego Oddziału Polskiego Towarzystwa Inynierii Ekologicznej z siedzib w Rzeszowie oraz Polskiego Towarzystwo Gleboznawczego, Nr 9, Rzeszów, 2007. [13] Ramowa Dyrektywa Wodna – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE z dnia 23 padziernika 2000 r (Dz. U. L. 327 z 22.12.2000 s. 1–73). [14] Sprawozdanie z działalnoci Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w 2008 roku, NFO iGW, Warszawa, 2009. [15] Sprawozdanie z działalnoci EkoFunduszu w 2008 roku, Fundacja EkoFundusz, Warszawa 2009. [16] Strategia Gospodarki Wodnej, Rada Ministrów, Warszawa, 2005. [17] Strategia działania Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej na lata 2009–2012, NFO iGW, Warszawa, 2008. [18] Zasady działania EkoFunduszu, Warszawa, 2008, www.ekofundusz.org.pl, [online], [05.2010]. [19] http://www.rdw.org.pl, [online], [05.2010]. [20] http://www.kzgw.gov.pl/pl/Krajowy-program-oczyszczania-sciekow-komunalnych.html, [online], [05.2010]. [21] http://www.mos.gov.pl/artykul/2688_projekt_narodowej_strategii_gospodarowania_wodam i_2030_z_uwzglednieniem_etapu_2015/9463_projekt_narodowej_strategii_gospodarowani a_wodami_do_roku_2030_z_uwzglednieniem_etapu_2015.html, [online], [05.2010]. [22] http://www.dotacjeue.org.pl/default.aspx?docId=7883, [online], [05.2010]. [23] http://www.funduszeonline.pl/2519.dhtml,[online], [05.2010]. [24] http://www.nfosigw.gov.pl/o-nfosigwhttp://www.eog.pl/, [online], [05.2010]. [25] http://www.eog.pl/, [online], [05.2010]. [26] http://www.interreg.gov.pl/20072013/, [online], [05.2010]..

(21) Luiza Makowska-Wróbel Finansowanie inwestycji infrastrukturalnych w gospodarce wodnej. 229. FINANCING OF INFRASTRUCTURE INVESTMENTS IN WATER MANAGEMENT Summary Challenges is current stage of social and economical country development but also requests of European Community directives determine necessity of new approach to subjects related to usage of water assets in Poland. Necessity to meet European Union standards impose tremendous financial spending on modernization of technical infrastructure. In this article described basic principles of planned reforms of financing and directional water policy targets till the year 2030. Selected methods and instruments of financing of investments in water infrastructure were also presented. Keywords: water and waste water economy, financing of municipal investments.. Luiza Makowska-Wróbel Pastwowa Wysza Szkoła Zawodowa w Owicimiu e-mail: luiza_mw@poczta.onet.pl.

(22)