Zenon Hendel,Wacław
Pogorzelski,Krzysztof
Czapla,Magdalena
Świderska,Aleksander
Dobrowolski,Romuald Piwko,Jerzy
Romanow
Polkowice - Stare Miasto, gm. loco,
woj. legnickie, AZP
71-19/-Informator Archeologiczny : badania 26, 109-110
Informator AręhwfagLcmy 109
azek Kajzer. Finansow ane przez U rząd Wojewódzki w Piotrkow ie Trybunalskim . Trzeci sezon badań. Tzw. grodzisko stożkow ate, 2 poi. XTV-pocz. XV w.
B adania prowadzone w lipcu 1992 r. stanowiły kontynuację prac z poprzednich sezo nów, Ich celem było ustalenie formy i wielkości budynku, którego pozostałości w postaci kam iennego fundam entu odsłonięto w 1991 r. w wykopie 3, wyjaśnienie funkcji przewyż szenia te ren u znajdującego się u podnóża południowego stoku kopca oraz uzyskanie peł nych przekrojów nasypu i u stalenie jego stratygrafii. Założono 4 wykopy o łącznej powierz chni 34 m2 i orientacyjnej k ubaturze 83 m . W ykonano również 59 odwiertów na osiach kopca i na obrzeżach plateau.
W wykopie 6, usytuow anym u podnóża południowego stoku, nie zaobserwowano pozo stałości um ocnień drew nianych — składał się on z w arstw gliny przem ieszanych z pia skiem lub próchnicą i stanowił być może dodatkowe zabezpieczenie obiektu od strony wyspy. Odwierty wykonane n a przedłużeniu dłuższej osi {północny zachód-południowy wschód) tego wykopu nie potwierdziły obecności innych um ocnień w postaci jeszcze je d n e go w ału bądź fosy.
Wykopy За, 5 i 7, usytuow ane na plateau kopca, pozwoliły określić rodzaj jego zabudo wy. J a k wykazały obserwacje w arstw kulturow ych była ona dwufazowa. O pierwszej fa2ie nie m ożna powiedzieć wiele, gdyż została ona zniszczona całkowicie podczas budowy drew nianej wieży rycerskiej, posadowionej n a kam iennym fundam encie, stanowiącej d ru gą fazę zabudowy kopca. O obecności pierwszej fazy świadczą w ystępujące w w arstw ie kulturow ej znajdującej się pod reliktam i fundam entu fragm. ceram iki naczyniowej. Wieża rycerska została zbudowana na planie nieregularnego czworoboku, którego boki o dł. ok. 8,5 m przebiegały w k ie ru n k a c h północny zachód-południow y w schód i północny wschód-poludniowy zachód. Zachowane relikty fundam entu z piaskowca m ają grubość ok. 1 m, posadowione zaś są n a gł. 2,5 m od dzisiejszej powierzchni kopca. D rew niane ściany budynku byty zapewne oblepione gliną, o czym świadczy jej gruba w arstw a przepalona w czasie pożaru, a obecnie zalegająca nad fundam entam i.
Odwierty, niestety z powodu dużej ilości kam ieni w większości niedrożne, pozwoliły uściślić stratygrafię kopca —- został on nasypany nad n aturalnym , piaszczystym przewyż szeniem teren u , umocnionym faszyną. W arstwy nasypiskowe to: piasek, stanowiący jądro nasypu, i w arstwy gliny przem ieszanej z piaskiem lub próchnicą.
M ateria! ruchom y stanow ią fragm. przedm iotów metalowych, w większości grotów beltów i gwoździ, oraz ułam ki ceram iki naczyniowej pochodzącej z 2 pot. XIV i pocz, XV w.
D okum entacja i zabytki znajdują się w archiw um Państwowej Służby Ochrony Zaby tków w Piotrkow ie Trybunalskim .
Badania zakończono.
P ło ck , st. 29,30,31 patrz okres nowożytny
P łock, klasztor i kościół Dominikanów patrz wczesne średniowiecze
P odzam cze, „Góra Birów”, gm, Ogrodzieniec, woj. katowickie patrz paleolit i mezolit
P o lk o w ic e - S t a r e M ia s to , M uzeum A rcheologiczno-H istoryczne g m . lo c o , w o j. l e g n ic k ie w Głogowie
A Z P 7 1 -1 9 /—
B adania prowadzi! m gr Zenon Hendel. Udział wzięli: m gr mgr Wac ław Pogorzelski, K rzysztof Czapla, M agdalena Sw iderska, A leksan der Dobrowolski, Rom uald Piwko oraz dr Jerzy Romanow. Finanso wane przez U rząd M iasta i Gminy w Polkowicach. Pierw szy sezon
110 Późne średniowiecze
badań. Starom iejska zabudowa z późnego średniowiecza, renesansu oraz baroku.
Badania archeologiczno-architektoniczne objęły te re n prac budowlanych po wschod niej stronie R atusza, w obrębie k w artału n r 8b, 8c oraz ul. Browarnej, Rynku i ul. Kiliń skiego. Z uwagi n a bardzo szybko postępujące roboty ziemne miały one ch ara k ter prac inw entaryzacyjnych. Łącznie przebadano powierzchnię ok. 21,7 ara, gdzie odkryto liczne pozostałości zabudowy starom iejskiej oraz fragm. dawnych wodociągów z drew na oraz z gliny.
Po wschodniej i północno-wschodniej stro m e Rynku, w zachodnich partiach kw artałów Sb i 8c, gdzie planow ano wznieść budynki m ieszkalne, odkryto 46 obiektów o zróżnicowa nej budowie i chronologii. Dominowały wśród nich pozostałości domostw datow anych na okres późnego średniowiecza, wzniesionych n a kam iennych fundam entach łączonych w a pienną i glinianą zapraw ą, których ściany były wykonane w konstrukcji szachulcowej. Część z nich nie m iała kam iennych fundam entów, a ich ściany były pierw otnie posadowio ne bezpośrednio na ziemi. O dsłonięto również wziemne fragm. domów zbudowanych z cegieł łączonych w apienno-glinianą zaprawą. Różniły się one m iędzy sobą zarówno konstrukcją, ja k i rozm iaram i zastosowanych cegieł. D atowane zostały na okres renesansu oraz baroku. Ponadto w północnej części k w artału 8c odsłonięto mały fragm . glinianego wodociągu, zbudowanego z krótkich r u r włożonych jed n a w drugą i uszczelnionych n a złą czach gliną. W północnej partii k w artału 8b natrafiono n a resztki w znacznym stopniu zniszczonej stu d n i odstojnikowej i fragm. drew nianej rury, k tóre stanow iły elem enty drew nianego wodociągu miejskiego. Znaleziono tu u łam ki naczyń glinianych o cechach naw ią zujących do ceram iki ze schyłku późnego średniowiecza. W obrębie wschodniej pierzei Rynku, przy ratuszu, odkryto dalsze elem enty drew nianego wodociągu, składające się z dużego, prostokątnego zbiornika do dystrybucji wody oraz fragm. 12 ru r drew nianych — część z nich była zaopatrzona w żelazne kryzy służące do ich łączenia.
D okum entacja oraz zabytki znajdują się w M uzeum A rcheologiczno-Historycznym w Głogowie.
R acibórz, gm. ioco, woj. katowickie patrz wczesne średniowiecze
R udy, gm. Kuźnia Raciborska, wqj. katowickie patrz wczesne średniowiecze
S a n d o m ie r z , k o ś c ió ł Św. J a k u - P aństw ow a S łużba O chrony Zabytków b a i k l a s z t o r D o m in ik a n ó w w T arnobrzegu
gm . lo c o , w o j. t a r n o b r z e s k i e
B adania prow adził M. Florek. B adania archeologiczne i arch itek to niczne zespołu kościelno-klasztornego.
‘ Literatura: Materiały i sprawozdania..., в, 111-138.
S ierad z, ul. Dominikańska II patrz okres nowożytny
S ław sko, gm. Sławno, woj. słupskie patrz wczesne średniowiecze
S tr z e m k o w o , s t . 3 U n iw ersy tet im. A dam a M ickiewicza gm . In o w ro c ła w , w o j. b y d g o s k ie In s ty tu t P ra h isto rii Zakład P ra h isto rii A Z P 4 5 -4 0 /— l u b 4 4 -4 0 /— Polski w Poznaniu
B adania prowadził m gr Józef Bednarczyk. Finansow ane przez Zarząd Gm iny Inowrocław. Drugi sezon badań. Ślady osadnictw a k u ltu r) pucharów lejkowatych, k u ltu ry am for kulistych, schyłkowego neoli