Akta Polskiej Partii Robotniczej w zasobie aktowym Archiwum Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Olsztynie

(1)

Maria Tarnowska, Waldemar

Szlachcic

Akta Polskiej Partii Robotniczej w

zasobie aktowym Archiwum

Komitetu Wojewódzkiego Polskiej

Zjednoczonej Partii Robotniczej w

Olsztynie

Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 3-4, 429-446

(2)

W a ld em a r Szlachcic, Maria T arn ow ska

AKTA POLSKIEJ PARTII ROBOTNICZEJ

W ZASOBIE AKTOWYM

ARCHIWUM KOMITETU WOJEWÓDZKIEGO

POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ

W OLSZTYNIE

U W A G I W S T Ę P N E

A rch iw u m K o m ite tu W ojew ódzkiego P o lsk ie j Z jed n o czo n ej P a r tii R o b o tn ic z ej w O lszty n ie p o w sta ło w 1956 ro k u n a m ocy u c h w a ły S e k re ta ria tu K o m ite tu C e n tra ln e g o z 17 sty c zn ia 1956 ro k u o p rz e k sz ta łc e n iu w a rch iw a sk ła d n ic a k t p a rty jn y c h l.

N a zasób a rc h iw a ln y s k ła d a ją się a k ta K o m ite tu W ojew ódzkiego i k o m i te tó w p o w iato w y ch P o lsk ie j P a r tii R o b o tn iczej, P o lsk ie j P a r tii S o c jalisty cz n e j, o rg a n iz a c ji m ło dzieżow ych: Z a rz ą d u W ojew ódzkiego Z w iązk u W alk i M ło d y ch , Z arz ąd u W o jew ódzkiego Z w iązk u M łodzieży W ie jsk iej „W ici”, W oje w ódzkiego K o m ite tu O rg a n iza cji M łodzieżow ej T o w arzy stw a U n iw e rsy te tó w R o b o tn iczy ch , Z w iązk u M łodzieży D em o k raty cz n ej, W ojew ódzkiego K o m ite tu Je d n o śc i M łodzieży P o lsk ie j o ra z Z w iązk u M łodzieży P o lsk ie j. N ajw ięk szy m ze sp o łem o tw a rty m je s t zesp ó ł K o m ite tu W o jew ódzkiego P o lsk ie j Z jed n o czo n ej P a r tii R o b o tn iczej w O lszty n ie. N a s k u te k re fo rm y a d m in istra c y jn e j w 1975 ro k u zasób A rch iw u m zw ięk szy ł sdę o zesp o ły z am k n ięte k o m itetó w p o w ia to w y ch . W d u żej części p rz e ję te z o stały ró w n ież a k ta k o m itetó w m ie jsk ich i g m in n y ch . O prócz d o k u m en ta cji a k to w ej zg ro m ad zo n e z o stały w A rch iw u m p o sia d a ją c e w ag ę d o k u m en tu w sp o m n ie n ia, re la c je , p a m ię tn ik i 143 d ziałaczy ru c h u ro b o tn iczeg o . N a u w ag ę z a słu g u ją w sp o m n ien ia z o k re su m ięd zy w o jen nego, m ięd zy in n y m i P io tra C hom se, G u staw a J a g ie łły , W ład y sław a S p y ch a ły , S ta n is ła w a W ło d arsk ieg o , zaś z o k re su w o jn y S e w e ry n a B id ziń sk ieg o , K a ro la M ałłk a, A rtu ra W iślicza. N iezw y k le cen n y m u zu p ełn ien ie m zesp o łu P o l sk ie j P a rtii R o b o tn iczej są w sp o m n ien ia I s e k re ta rz a , M ich ała S okołow skiego, re la c je se k re ta rz y w ie lu k o m ite tó w p o w iato w y ch , członków E g zek u ty w y i członków K o m ite tu W ojew ódzkiego, m ięd zy in n y m i Je rz eg o B u rsk ieg o , W ac ła w a G u m iń sk ieg o , F ra n c isz k a K u rzy n o g i, J u liu sz a M alew skiego. D użą w y m ow ę h isto ry c z n ą p o siad a zg ro m ad zo n a w a rch iw u m k a rto te k a p o leg ły ch

1 S k ł a d n i c e a k t p a r t y j n y c h z o r g a n i z o w a n e b y ł y p r z y k o m i t e t a c h w o j e w ó d z k i c h P o l s k i e j Z j e d n o c z o n e j P a r t i i R o b o t n i c z e j n a m o c y u c h w a ł y S e k r e t a r i a t u K o m i t e t u C e n t r a l n e g o Z 2 8 П 1953 Г.

(3)

4 3 0 W a ld e m a r Szlachcic — Maria Tarnowska

w w alce o w ład zę lu d o w ą. Z b ió r fo to g ra fii zaw ie ra k ilk a s e t u trw a lo n y c h is to t n y ch w y d a rze ń z życia p a rtii, ja k ró w n ież zd ję c ia czołow ych d ziałaczy ru c h u ro b o tn iczeg o . Isto tn y m u zu p ełn ien iem zaso b u je s t ró w n ież zb ió r p lak a tó w z o k re su P o lsk i L u d o w ej.

W zra stają ce z a in te re so w a n ie h is to rią ru c h u ro b o tn iczeg o , obchody 35 ro cz n icy p o w sta n ia P o lsk ie j P a rtii R o b o tn iczej o raz p o stu la ty śro d o w isk a o lszty ń sk ieg o , d o m ag ająceg o się in fo rm a c ji o zach o w an ej d o k u m en ta cji a k to w ej, sk ło n iły do o p raco w an ia n in ie jsz eg o a rty k u łu , in fo rm u ją ce g o o sta n ie zacho w a n ia i z aw arto śc i zesp o łu K o m ite tu W ojew ódzkiego P o lsk ie j P a r tii R o b o tn i czej w O lszty n ie, p ierw sz ej p a rtii n a W arm ii i M azu rach w 1945 ro k u .

U w zg lęd n iając w agę d o k u m en ta cji K o m ite tu W ojew ódzkiego poszerzono in fo rm a c ję o zaw arto ść p oszczególnych g ru p rzeczo w y ch lu b poszczególnych je d n o ste k a rch iw a ln y c h , w sk az u jąc n a isto tn e d la b a d a ń n au k o w y ch d o k u m en ty . Z u w a g i n a p ro b lem a k t p o w ta rza ln y c h o ra z o p u b lik o w an y p rzez C e n tra ln e A rch iw u m K o m ite tu C e n tra ln eg o P o lsk ie j Z jed n o czo n ej P a r tii R o b o tn iczej In fo rm a to r o za so b ie A rc h iw u m K W P Z P R w O lszty n ie 1945— 1948, zrezy g n o w an o ze szczegółow ego o m ó w ien ia a k t k o m itetó w p o w ia to w y c h !.

K o m ite t W ojew ódzki P o lsk ie j P a rtii R o b o tn iczej n a W arm ii i M azu rach p o w sta ł 18 k w ie tn ia 1945 ro k u n a z e b ra n iu , zo rg an izo w an y m z in ic ja ty w y d ele g a tó w K o m ite tu C e n tra ln eg o , F ra n c isz k a R o h a ty ń sk ieg o i Jó z e fa Ł ączy ń - sk ieg o , z u d ziałem a k ty w u p a rty jn e g o p rz y b y łe g o n a te re n O lszty n a w r a m ach sk ie ro w a ń z p oszczególnych re so rtó w , m ięd zy in n y m i p raco w n ik ó w U rz ęd u P ełn o m o cn ik a R ząd u R P n a O k ręg M azu rsk i, członków G ru p y O pe ra c y jn e j, D y re k cji O k ręg o w ej K o lei P ań stw o w y ch , D y re k cji P o czt i T e le g ra fów , U rzęd u Z iem sk ieg o i Z arz ąd u M iejsk ieg o O lszty n a 3. N a zespół K o m itetu W ojew ódzkiego P o lsk ie j P a rtii R o b o tn iczej w O lszty n ie sk ła d a ją się a k ta z la t 1945— 1948 w ilo ści 265 je d n o ste k a rc h iw a ln y c h , w y tw o rzo n e p rzez w ła s n ą k a n c e la rię oraz m a te ria ły n a d sy ła n e p rzez K o m ite t C e n tra ln y P o lsk ie j P a r tii R o b o tn iczej, k o m ite ty p o w iato w e, m ie jsk ie o raz in n e p a rtie p o lity czn e, o rg a n iz ac je sp o łeczn e, u rz ęd y , in s ty tu c je p ań stw o w e i sam o rząd o w e z te re n u ów czesnego w oj. o lszty ń sk ieg o . Je d y n ie k ilk a do k u m en tó w , zasy g n alizo w a n y ch w a rty k u le , d o ty czy d z ia łaln o śc i k o m ó rek p a rty jn y c h k o le ja rz y w B ia ły m sto k u . M a te ria ły te u p o rz ąd k o w a n e z o stały w ed łu g in s tru k c ji A rch iw u m Z a k ła d u H isto rii P a r tii p rz y K o m itecie C e n tra ln y m P o lsk ie j Z jed n o czo n ej P a r tii R o b o tn iczej. W m y śl ty c h w y ty czn y ch n a d a n a zo stała zespołow i n a stę p u ją c a s tru k tu ra : K o n fe ren c je W ojew ódzkie, P le n a rn e P o sied z en ia, W oje w ódzka K o m isja R ew izy jn a, E g ze k u ty w a K o m ite tu W ojew ódzkiego, S e k re ta r ia t K o m ite tu W ojew ódzkiego, W y d ziały : O rg an izacy jn y , P ro p a g a n d y , R ol ny , P rzem y sło w y , K o m u n ik acy jn y , Z aw odow y, A d m in istracy jn o -S am o rząd o w y , K obiecy i P e rso n a ln y . A k ta W y d ziału O gólno-G ospodarczego, z u w ag i n a zach o w an e w n iew ie lk im sto p n iu w y łączn ie a k ta m an ip u lac y jn e, zo stały w cało ści w y b rak o w an e. B ra k je s t ró w n ież w zespole a k t W ojew ódzkiej K o m is ji R e w izy jn e j. Z aw arto ść ak to w a n ie je s t je d n o lita zaró w n o pod w zględem sta n u zach o w an y ch m ate ria łó w , ja k i p rz y d atn o śc i do b a d ań n au k o w y ch . Do

2 I n f o r m a t o r o z a s o b i e A r c h i w u m K W P Z P R w O l s z t y n i e 1945— 1948, W a r s z a w a 1975, C e n t r a l n e A r c h i w u m К С P Z P R , s s . 80.

3 E . W o j n o w s k i , W a r m i a i M a z u r y w l a t a c h 1945— 1947. K s z t a ł t o w a n i e s i ę s t o s u n k ó w p o  l i t y c z n y c h , O l s z t y n 1968, s. 86.

(4)

A kta PPR w za so b ie Archiwum KW PZPR w Olsztynie 4 3 1 n a jc e n n ie jsz y c h n a le ż y zaliczy ć m a te ria ły z k o n fe re n c ji w o jew ó d zk ich , p o sie dzeń p le n a rn y c h , n a ra d a k ty w u p a rty jn e g o o raz sp ra w o z d an ia m iesięczn e K o m ite tu W ojew ódzkiego i k o m itetó w p o w iato w y ch . D użą s tr a tą d la n a u k i je s t n iek o m p letn o ść zesp o łu . B ra k je s t m ięd zy in n y m i sz e reg u p ro to k o łó w p o sie dzeń p le n a rn y c h o ra z sp raw o zd ań m iesięczn y ch .

I . K O N F E H E N C J E W O J E W Ó D Z K I E 1945 — 1948

(1 je d n o stk a a rc h iw a ln a — d a le j j.a.)

K o n fe ren c ja W ojew ódzka b y ła n a jw y ższą w ład zą p a rty jn ą w w ojew ódz tw ie. Z w o ły w ał ją K o m itet W ojew ódzki w p o ro zu m ien iu z K o m itetem C en tra ln y m P o lsk ie j P a rtii R o b o tn iczej p rz e c ię tn ie ra z w ro k u . Do z ad ań je j n a leż a ło z a tw ie rd z a n ie sp ra w o z d an ia K o m ite tu W ojew ódzkiego, d o k o n y w an ie w y b o ró w K o m ite tu W ojew ódzkiego i W ojew ódzkiej K o m isji R ew izy jn e j o raz w y ty czan ie n a jw aż n iejsz y ch k ieru n k ó w p ra c y p a rty jn e j w w o jew ó d ztw ie '. Z ach o w an a d o k u m en ta cja w o m aw ian y m zesp o le o b e jm u je p ro to k ó ł z p ierw szej K o n fe ren c ji z 12 i 13 sie rp n ia 1945 ro k u , n a k tó re j o m aw ian o p o lity k ę m ięd zy n aro d o w ą, sy tu a c ję w e w n ę trz n ą k ra ju , ja k i ro lę p a r tii p rz y z asie d la n iu O k ręg u M azu rsk ieg o . Z łożone zo stało ró w n ież sp raw o z d an ie z p ra c y o rg a n iz a c y jn e j K o m ite tu W ojew ódzkiego i k ilk u p o w sta ły ch k o m itetó w p o w iato w ych. T em atem d y sk u sji b y ły p rzed e w szy stk im sp ra w y g o sp o d arcze. P o n a d to d o k o n an o w y b o ru K o m ite tu W ojew ódzkiego 5.

Z d ru g ie j K o n fe re n c ji z 14 i 15 k w ie tn ia 1946 ro k u , k tó ra b y ła isto tn y m w y d arzen iem w ży ciu p o lity czn y m O k ręg u M azu rsk ieg o , zach o w ał się p ro to kół z o b ra d , sp raw o zd an ie K o m ite tu W ojew ódzkiego za o k re s od k w ie tn ia 1945 do k w ie tn ia 1946 ro k u , w y k az d eleg ató w , te k s ty re z o lu c ji o ra z sk ła d K o m ite tu W ojew ódzkiego P o lsk ie j P a rtii R o b o tn iczej w O lszty n ie w 1946 ro k u 6. N a szczególne p o d k re ślen ie z a słu g u je sp raw o zd an ie, o b e jm u jąc e zag a d n ien ie sp ecy ficzn y ch w aru n k ó w , w k tó ry c h k sz ta łto w a ła się p a rtia n a te re n ie O k ręg u

4 A r c h i w a k o m i t e t ó w w o j e w ó d z k i c h P o l s k i e j Z j e d n o c z o n e j P a r t i i R o b o t n i c z e j . Z b i ó r p r z e p i s ó w , W a r s z a w a 1969 ( d a l e j A K W ) , s . 33. 5 N a z e b r a n i u p a r t y j n y m 1 8 I V 1945 r . w y b r a n o p i e r w s z y K o m i t e t W o j e w ó d z k i w s k ł a d z i e : S t a n i s ł a w A n d r y s z e w s k i ■— p i e r w s z y s e k r e t a r z , B r o n i s ł a w L a t o s i ń s k i — d r u g i s e k r e t a r z , I g n a c y M a r z y ń s k i — t r z e c i s e k r e t a r z o r a z F r a n c i s z e k R o h a t y ń s k i i J ó z e f Ł ą c z y ń s k i — c z ł o n k o w i e . 2 4 I V 1945 r . n a p o n o w n y m z e b r a n i u a k t y w u o b o w i ą z k i p i e r w s z e g o s e k r e t a r z a p o w i e r z o n o M i c h a ł o w i S o k o ł o w s k i e m u , a d r u g i m s e k r e t a r z e m z o s t a ł F r a n c i s z e k R o h a t y ń s k i . W s k ł a d K o m i t e t u W o j e w ó d z k i e g o , w y b r a n e g o n a p i e r w s z e j K o n f e r e n c j i W o j e w ó d z k i e j , w e s z ł y 22 o s o b y : ( j e d n o m i e j s c e z a r e z e r w o w a n o d l a d r u g i e g o s e k r e t a r z a ) M i c h a ł S o k o ł o w s k i , p ł k J a k u b P r a w i n , d r Z y g m u n t W a l e w i c z , D o n a t F r o l e w i c z , S t a n i s ł a w A n d r y s z e w s k i , B r o n i s ł a w a B o ż a ł e k , S t e f a n Ć w i e k , J ó z e f Ł ą c z y ń s k i , K a r o l B o d z e n t a , S a m b o r o w s k i , L e o n a r d G e m - b a l a , m j r W ł o d z i m i e r z L e y , G r o d z i e ń s k i , k p t . H e n r y k P a l k a , F r a n c i s z e k K u r z y n o g a , K a z i m i e r s k i , Z d z i s ł a w D u d z i ń s k i , W a c ł a w B r a l s k i , F r a n c i s z e k S k o w r o ń s k i , J a n K u c h t a , Z y g f r y d W i n i a r s k i i S t a n i s ł a w W ł o d a r s k i . 6 W s k ł a d K o m i t e t u W o j e w ó d z k i e g o , w y b r a n e g o n a d r u g i e j K o n f e r e n c j i W o j e w ó d z k i e j w e s z l i : J u l i a n K u c , S t a n i s ł a w L a n g e , S t a n i s ł a w R a j e w s k i , A d a m S w i d e r s k i , A l e k s a n d e r K r u c z y ń s k i , W a c ł a w G u m i ń s k i , R y s z a r d K a l i n o w s k i , H e n r y k P a l k a , F r a n c i s z e k K u r z y n o g a , J ó z e f Ś w i a t ł o , M a z u r , B o r y s W o r f o ł o m i e j e w , S e r g i u s z S a c h a j d a , L u d w i k Z i e l i ń s k i , F r a n c i s z e k D u d a , Z d z i s ł a w F i b i c h , F r a n c i s z e k B o r k i e w i c z , J ó z e f Z g ó d k a , A n t o n i G r y g i e r c z y k , J ó z e f P a r o l , S t a n i s ł a w W ł o d a r s k i . P i e r w s z y m s e k r e t a r z e m p o z o s t a ł R y s z a r d K a l i n o w s k i , k t ó r y f u n k c j ą t ę s p r a w o w a ł o d 1 1946 r .

(5)

M azurskiego, o ra z w k ła d p a r tii w o rg a n iz ac ję re z e rw y M ilicji O b y w atelsk iej i Z w iąz k u S am opom ocy C h ło p sk iej. N a K o n fe ren c ji d o k o n an o ró w n ież oceny p ierw szeg o o k re s u działalności. S ta ra n o się znaleźć p rz y czy n y opóźnienia ro z w o ju gospodarczego re g io n u . Dużo u w a g i pośw ięcono p ro b lem o m p o lity czn y m o raz o p ra co w a n o p ro g ra m d z ia łan ia o rg a n iz ac ji ze szczególnym u w z g lęd n ie n ie m s p ra w y re fe re n d u m .

P oczesne m ie jsc e n a d ru g ie j K o n fe re n c ji W ojew ódzkiej z a ję ły s p ra w y lu d n o ści m ie jsco w e j. O te m a ty c e i p rz eb ieg u trzeciej K o n fe re n c ji z 17 i 18 m a ja 1947 ro k u in fo rm u je p rotokół, te k s t r e fe ra tu , w ygłoszonego przez p rz e d staw iciela K o m ite tu C e n tra ln eg o , sp ra w o z d an ie roczne, ilu s tru ją c e s y tu a cję polity c zn ą O k rę g u M a zu rsk ieg o w o k resie od k w ie tn ia 1946 do m a ja 1947 ro k u , p ra c ę a d m in is tra c ji p a ń stw o w e j, u d z ia ł członków p a r tii w r a d a c h n a ro dow ych, s p ra w y szk olnictw a, o p iek i n a d siero ta m i, s ta n liczbow y członków p a r tii i ic h s k ła d so cjaln y o ra z ro lę p a r tii w o rg a n iz o w a n iu zw iązków zaw o do w y c h i Z w ią z k u S am opom ocy C hłopskiej.

M a te ria ły z o m a w ia n y c h k o n fe ren c ji u z u p e łn ia o b szern e sp ra w o z d an ie I s e k re ta rz a K o m ite tu W ojew ódzkiego P o lsk ie j P a r t ii R obotniczej w O lsztynie, o b e jm u jąc e p o n a d tr z y le tn i o k re s działalności p a r tii n a te re n ie w oj. o lszty ń skiego o ra z w y k a z d e le g a tó w n a K o n g re s Z jed n o czen io w y w 1948 r o k u 7.

ΓΓ. P O S I E D Z E N I A P L E N A R N E 1916— 1947 (1 j . a . )

K o m ite t W ojew ódzki ja k o in s ta n c ja p a r ty jn a b y ł n a jw y żs zą w ła d zą m ię dzy k o n fe ren c ja m i. Z b ie ra ł się n a sw e p le n a rn e p o siedzenia p rz ec ię tn ie ra z n a 2— 3 m iesiące. W y b ie rał spośród siebie e g ze k u ty w ę o ra z trz e c h se k re ta rz y . M a te ria ły z posiedzeń zach o w ały się w sta n ie z d ek o m p leto w an y m . P ro to k ó ł z p o siedzenia p le n a rn e g o z 16 k w ie tn ia 1946 ro k u in fo rm u je o u k o n s ty tu o w a n iu się K o m ite tu W ojew ódzkiego o ra z te m a ty c e posiedzenia, pośw ięconego sp ra w o m o b sa d y p e rso n a ln e j w y d ziałó w i o bchodów 1 M aja. P o sied zen ie z 3 w rz e ś n ia 1946 r o k u dotyczyło s p r a w o rg a n iz a c y jn y c h p a r tii i lik w id a c ji niedociągnięć. P ro to k o ły z d w óch posiedzeń w 1947 ro k u o m a w ia ją s y tu a cję przed w y b o rczą, o p iek ę n a d â m n e stio n o w a n y m i, p ró b y w zbo g acen ia fo rm dzia łalności poszczególnych kół p a rty jn y c h o ra z d o szk alan ia członków p a r t i i 8.

I I I . W O J E W Ó D Z K A K O M I S J A R E W I Z Y J N A ( b r a k a k t )

I V . E G Z E K U T Y W A K O M I T E T U W O J E W Ó D Z K I E G O 1945 — 1948 (1 j . a . )

E g ze k u ty w a K o m ite tu W ojew ódzkiego n a bieżąco k ie ro w ała p o lity k ą p a rtii. N a jej czele s ta ł I s e k re ta rz, k tó ry oprócz k ie ro w a n ia p ra c ą E g z e k u ty w y i a p a r a tu szczególnie w p ierw szy m o k resie k ie ro w a ł w szy stk im i w a ż n ie j szym i ak cjam i. Do jego k o m p ete n cji n ależało ró w n ież w sp ó łd ziałan ie z in n y m i p a r tia m i d e m o k ra ty cz n y m i. T e m a ty k ą posiedzeń E g ze k u ty w y K o m ite tu

7 S y g n . 1/1/1.

(6)

W ojew ódzkiego P o lsk ie j P a r tii R obotniczej w O lszty n ie w 1945 ro k u było u s ta la n ie w y ty c z n y c h d ziałania, s p ra w y o rg a n iz ac y jn e, a k c ja osadnicza, ż n iw na, ocena s ta n u b ezp ieczeństw a, ap ro w izacji, s p ra w a p o w o łan ia r a d n a ro d o w ych, s p ra w y u p o sażen ia ro b o tn ik ó w i u rz ęd n ik ó w , u a k ty w n ie n ie zw iązków zaw odow ych, w s p ó łp ra c a z K o m ite te m W ojew ódzkim P o lsk ie j P a r t ii S o c jali stycznej w O lsztynie, s p ra w a św iad czeń rzeczow ych o ra z z a g a d n ien ia k o m u nikacji. N a po sied zen iu z 27 lip ca 1945 ro k u w y s u n ię ta została p ro p o z y cja po w o ła n ia do życia K lu b u D y sk u sy jn eg o w O lszty n ie i T o w a rzy stw a P rz y ja ź n i P o lsk o -R a d z ie c k ie j.

W 1946 r o k u oprócz p la n u p ra c y i s p r a w o rg a n iz a c y jn y c h o m aw ia n e by ły s p ra w y Z ja z d u Z w ią z k u S am opom ocy C hłopskiej, w y b o ró w sejm o w y ch , d zia łalności W ojew ódzkiego U rz ę d u In fo rm a c ji i P ro p a g a n d y , zw iązków zaw odo w ych, s p ra w sam o rząd o w y ch , o cen y p a r ty jn e j o rg a n ó w .bezp ie czeń stw a, dzia łalności Z a rz ą d u W ojew ódzkiego L ig i K o b ie t w O lsztynie. P osied zen ie z 1 m a r ca 1946 r o k u pośw ięcono w s p ó łp ra c y m ię d z y p a rty jn e j i p ro b lem o w i m a z u r skiem u, zaś z 9 sie rp n ia 1946 r o k u tzw . „oczyszczeniu” sze reg ó w p a rty jn y c h . 20 s ie rp n ia 1946 r o k u E g z e k u ty w a p o d ję ła decy zję o p rz y g o to w an iu k a m p a n ii w yborczej. P ro b le m a ty k a posiedzeń E g z e k u ty w y w 1947 ro k u , oprócz s p ra w org an izacy jn y ch , d otyczyła oceny sy tu a c ji po w y b o rach , sp ra w o z d an ia z tzw . szóstki p o litycznej, w a lk i ze s p e k u lac ją, drożyzną, re o rg a n iz a c ji K o n fe re n c ji W ojew ódzkiej R a d y N aro d o w e j. N a posied zen iach E g z e k u ty w y w 1948 ro k u d o k o n y w a n o o ceny s ta n u bezpieczeń stw a, re a liz a c ji z ad a ń p a r tii n a wsi, działalności Z w ią z k u S am opom ocy C hłopskiej. P o n a d to ro z p a try w a n o w nioski w sp ra w ie w y k lu c ze n ia z p a r tii w ro g ic h elem en tó w . P o siedzenie z 28 m a ja 1948 r o k u z u d z ia łem p rz ed s ta w icie li P o lsk ie j P a r t ii S o cjalisty czn e j i S tro n n ic tw a L udow ego, w ła d z i urzęd ó w , pośw ięcone b y ło p ro b lem o w i lu d n o ści a u to ch to n icz n ej. W d ru g iej połow ie 1948 r o k u w te m a ty c e u w id o czn iły się p rz y g o to w an ia do K o n g re su Z jednoczeniow ego 9.

Akta PPR w z a so b ie Archiwum KW PZPR w Olsztynie 4 3 3

V . S E K R E T A R I A T K O M I T E T U W O J E W Ó D Z K I E G O 1945 — 1948 (18 î . a . )

A k ta S e k re ta ria tu : p ro to k o ły posiedzeń, in s tru k c je i ok ó ln ik i K o m ite tu W ojew ódzkiego, p ro to k o ły w sp ó ln y ch posiedzeń m ię d z y p a rty jn y c h o raz K o m is ji P o ro z u m ie w a w c ze j S tro n n ic tw P o litycznych, m a te r ia ły dotyczące lu d ności m iejscow ego pochodzenia, działalności P o lskiego S tro n n ic tw a L udow ego, m a te ria ły n a d e s ła n e z K o m ite tu C e n tra ln eg o P o lsk ie j P a r tii R obotniczej do s ta rc z a ją c e n n y c h in fo rm a c ji do w ie lu zag ad n ień . P ro to k o ły z posiedzeń Se k r e ta r ia tu z 1946 ro k u in fo rm u ją o sp ra w a c h o rg a n iz ac y jn y ch , p e rso n a ln y c h i budżeto w o -g o sp o d arczy ch K o m ite tu W ojew ódzkiego o ra z p o ru sz a ją s p ra w y bezpie czeńst w a .

O prócz sta ły c h p u n k tó w posiedzeń, d o ty czących s p ra w o rg a n iz ac y jn y ch i p erso n aln y ch , w 1947 ro k u z ajm o w an o się p rz y g o to w an iam i do w y b o ró w p a rty jn y c h , oceną p ra c y O k ręgow ej K o m isji Z w iązk ó w Z aw o d o w y ch w Ol sztynie i Z w iąz k u S am opom ocy C hłopskiej o ra z s p ra w a m i szkoleniow ym i. N a

W___________ ;________________________________________________________________________________________________________________________ 9 S y g n . 1/IV /1 — T z w . s z ó s t k ą p o l i t y c z n ą p o w o ł a n o w 1 1946 r . J e j z a d a n i e m b y ł o u z g a d n i a n i e n a b i e ż ą c o p r o b l e m ó w w s p ó ł d z i a ł a n i a m i ę d z y p a r t y j n e g o .

(7)

u w a g ę z a s łu g u ją p ro to k o ły z 23 w rz eś n ia 1947 ro k u i 22 p a ź d z iern ik a 1947 ro k u , ilu s tr u ją c e s y tu a cję w K om itecie W ojew ódzkim P o lsk iej P a r tii S o c jali sty czn ej w O lsztynie o ra z dotychczasow ą w sp ó łp racę m ię d z y p a rty jn ą .

P o sie d z en ia z 31 stycznia, 9 m a rc a , 20 k w ie tn ia i 3 m a ja 1948 ro k u d o ty czyły w sp ó łd z iała n ia m ię d z y p arty jn eg o . S p ra w o m o rg an izacji m łodzieżow ych p ośw ięcone b y ło posiedzenie z 11 m a ja , zaś ocenie działalności zw iązków za w odow ych — z 21 w rz eś n ia 1948 ro k u . O prócz z a sy g n alizo w a n y ch ju ż p ro b le m ów w p ro to k o ła c h p rz e w ija się te m a ty k a gospodarcza, z ag a d n ien ia szkole n ia p a r ty jn e g o o ra z s p ra w y bezpieczeństw a. P osied zen ia z 25 w rz eś n ia i 6 listo p a d a 1948 r o k u d otyczyły s p ra w sam o rząd o w y ch ” .

I n s tru k c je i okó ln ik i K o m ite tu W ojew ódzkiego d otyczą p rz ed e w szy stk im s p ra w o rg an izacy jn y ch , spraw ozdaw czości, ro z b u d o w y sieci o rg an izacy jn ej Z w iązk ó w S am opom ocy C hłopskiej, a k c ji ż n iw n y ch i w y b o ró w n .

W odd zie ln ej teczce zgrom adzone zostały m a te ria ły o w sp ó łp racy m ięd zy P o ls k ą P a r tią R obotniczą a P o lsk ą P a r tią S o cjalisty czn ą o ra z S tro n n ic tw e m L u d o w y m . Szczególną w arto ść m a zac h o w an y w a k ta c h d o k u m e n t z m a rc a 1946 ro k u , o k re ślają cy p o d sta w y tej w spółpracy.

P ro to k o ły z w sp ó ln y ch posiedzeń dotyczą s p ra w bieżących, szkoleniow ych, oceny d o tychczasow ej w spółpracy, p rz y g o to w an ia w sp ó ln y ch obchodów u r o czystości, w a lk i ze s p e k u lac ją o raz działalności Z w iąz k u S am opom ocy C h ło p skiej.

D la z ag a d n ień spółdzielczości isto tn y je s t te k s t r e f e r a tu n a te m a t „Uspół- dzielczenia p ro d u k c ji ro ln e j” , sta n o w iąc y załączn ik do p ro to k o łu z o d p ra w y se k re ta rz y p o w ia to w y ch z arząd ó w S tro n n ic tw a L udow ego, zw ołanej n a 20 sie rp n ia 1948 r o k u ” .

Z a c h o w a n e w n iew ie lk im s to p n iu p ro to k o ły z posiedzeń K o m isji P o ro zu m iew aw c zej S tro n n ic tw D em o k raty czn y ch z poszczególnych p o w ia tó w dotyczą s p ra w a k cy jn y c h , o rg a n iz ac ji w sp ó łp racy o ra z częściow o s p ra w gospodarczych w 1948 ro k u ” .

T eczka g ro m ad ząca m a te r ia ły tem a ty c z n e, zw iązane z lu d n o ścią ro d z i m ą, z aw ie ra pism o w ojew o d y , d ra Z y g m u n ta R obla, w sp ra w ie w e z w an ia p a rtii do roztoczenia op iek i n a d tą lu d nością, r a p o r ty n a te m a t s y tu a c ji M a z u ró w i W a rm ia k ó w oraz p ro to k ó ł z posiedzenia K o m isji do S p ra w A u to c h to n ó w z 19 cze rw c a 1948 r o k u 14.

W d o k u m e n ta c ji dotyczącej P o lsk ieg o S tro n n ic tw a L u d o w eg o z a w a rte są sp ra w o z d a n ia ze zjazdów , ośw iadczenie o u tw o rz e n iu T ym czasow ego W oje w ódzkiego Z a rz ą d u S tro n n ic tw a L u d o w eg o w O lsztynie z 4 m a rc a 1948 ro k u w ra z z w y k a z em członków Z a rz ą d u 15.

Z po zo stały c h a k t S e k r e ta r ia tu n a u w a g ę z as łu g u ją n a d es ła n e m a te ria ły z posiedzeń S e k r e ta r ia tu K o m ite tu C e n tra ln eg o P olskiej P a r tii Robotniczej, okólniki i in s tru k c je o ra z te k s ty u c h w a ł ” . W k o re sp o n d e n cji S e k r e ta r ia tu

10 S y g n . 1/V /1. U S y g n . 1 /V /2— 5. 12 S y g n . 1/V/6. 13 S y g n . 1 /V /7. 14 S y g n . 1 /V /8. 15 S y g n . 1 /V/9. 16 S y g n . 1/V /13—17 b .

(8)

Akta PPR w z a so b ie Archiwum KW PZPR w Olsztynie 4 3 5 zach o w ała się k o p ia p ism a Z a rz ą d u O k ręgow ego Z w iąz k u A k ad em ick ieg o M łodzieży P o lsk iej w O lsztynie z 9 w rz eś n ia 1948 ro k u , sk ie ro w a n eg o do M i n is te rs tw a O św iaty, w s p ra w ie p o zo staw ien ia S tu d iu m P ra w n o -A d m in is tra cy jn e g o w O lsztynie ,7.

V I . W Y D Z I A Ł O R G A N I Z A C Y J N Y 1945 — 1948 (13 j . ;

W y d zia ł O rg a n iza cy jn y , u tw o rz o n y w s ie rp n iu 1945 ro k u , k ie ro w a ł poli ty k ą o rg a n iz ac y jn ą p a rtii, czu w ał n a d p ra w id ło w y m w z ro ste m je j szere gów, k ie ro w a ł członków p a rtii do poszczególnych a k cji w e w n ą trz p a rty jn y c h i o g ó ln opaństw ow ych. W sp ó łp raco w ał z n ie k tó ry m i o rg a n iz ac jam i społeezno- -p o lity czn y m i. Do o b ow iązków W y d zia łu n a le ż ało ró w n ież sp o rząd zan ie o k re sow ych sp ra w o z d ań z działalności p a r tii i jej u d z ia łu w a k cja ch 18. Z ach o w an e sp ra w o z d an ia W y d ziału O rg an izacy jn eg o , o p ra co w y w an e dla K o m ite tu C en tra ln e g o P o lsk ie j P a r tii R obotniczej, s k ła d a ją się z d a n y c h opisow ych i a n k ie t sta ty sty c z n y ch , z a w ie rają cy c h in fo rm a c je o liczbie członków p a r tii z u w z g lęd n ie n ie m s k ła d u socjalnego, liczby k o m ite tó w i k o m ó rek p a rty jn y c h , d z ia łal ności szkoleniow ej, p ro p a g an d o w e j, m aso w y ch o rg a n iz ac jac h robo tn icz o -ch ło p skich o ra z liczbie ra d n y c h w ra d a c h n a ro d o w y c h w e d łu g p rzy n ależn o ści p a r ty jn e j. S p ra w o z d a n ia opisow e o b ra zu ją s y tu a c ję polity czn ą, gospodarczą, p r a cę K o m ite tu W ojew ódzkiego i o rg a n iz ac ji p a r ty jn y c h w tere n ie, u d z ia ł człon ków p a r tii w ra d a c h n aro d o w y ch , w sp ó łp racę z in n y m i p a rtia m i, p ra cę i d zia łalność a d m in is tra c ji p ań stw o w e j, zw iązków zaw odow ych, Z w iąz k u Sam opo m ocy C hłopskiej. N ajw cześniejsze sp ra w o zd an ie, pośw ięcone sp ra w o m szkol nictw a , d o ty czy w rz eś n ia 1945 roku.

O prócz m iesięczn y ch s p ra w o z d ań zachow ało się w iele isto tn y c h in fo r m acji, sp raw o zd ań , analiz, zw iązan y ch z ro zb u d o w ą o rg an izacji p a r ty jn e j n a wsi, d a n e sta ty s ty c z n e p ra c y W y d zia łu za o k res od 20 m a rc a 1946 do 1 m a ja 1947 ro k u , in fo rm a c je o p rz eb ieg u k o n fe re n c ji p o w ia to w y ch i w y b o rze w ład z p a rty jn y c h n a te re n ie w oj. olsztyńskiego, sp ra w o z d an ia z n a r a d gospodarczych, d an e staty sty czn e, dotyczące z ag a d n ień lu d n o ścio w y ch i gospodarczych, s p ra w oz d an ia z p rz eb ieg u a k cji dla uczczenia rocznicy u m o w y o w sp ó łp racy m ię dzy P o lsk ą P a r t ią R obotniczą a P o lsk ą P a r tią S ocjalistyczną, c h a ra k te ry s ty k i p r a c y k ó ł p a rty jn y c h , in fo rm a c ja I se k re ta rz a z 25 sty czn ia 1948 r o k u o s y tu a c ji p olitycznej w oj. olsztyńskiego i r e f e r a t sp raw o zd aw czy o stan ie liczbo w y m członków p a rtii, ro zd zieln ik i k o lp o rta ż u p r a s y n a p o w ia ty za I k w a r ta ł 1948 ro k u , sp ra w o z d an ia z p rz eb ieg u św ię ta 1 M aja, an aliza b łęd ó w w p ra c y W y d zia łu O rg an izacy jn eg o K o m ite tu W ojew ódzkiego, w y k a z y d ele g a tó w n a K o n g res Z jednoczeniow y. N a u w a g ę b a d ac zy zas łu g u je a n aliza dzia łalności i o siągnięć W y d ziału O rg an izacy jn eg o za la t a 1945— 1948.

Z działalności r e f e r a tu sp raw ozdaw czego z ach o w ały się a n k ie ty s p ra w o zdaw cze, w y c iąg i ze sp ra w o z d ań k o m ite tó w po w iato w y ch , sp raw o zd an ia z p rz eb ieg u obchodów 1 M aja, Ś w ię ta L udow ego, z p rz e b ie g u w y b o ró w 10. P la

17 S y g n . 1/V/1S. 18 A K W , s. 35. 19 S y g n . 1 /V I/1 —3.

(9)

n y p ra cy W y d ziału O rg a n iza cy jn e g o i p o zostałych w y d z iałó w K o m ite tu W o jew ódzkiego o b e jm u ją la ta 1945— 1948 2°.

S p ra w o z d an ia in s tru k to ró w z te r e n u in fo rm u ją o s ta n ie o rg a n iz ac y jn o - -p o lity c zn y m pow iatów : lid zb arsk ieg o , iław eckiego, ostródzkiego, k ę trz y ń s k ie go, b a rto szy ck ieg o i b isk u p ieck ieg o w 1945 ro k u . S p ra w o z d a n ia z l a t 1946— 1948 o b e jm u ją w s zy stk ie ów czesne p o w ia ty w oj. o ls z ty ń s k ie g o 21.

P ro to k o ły z n a r a d a k ty w u w ojew ódzkiego P o lsk ie j P a r t ii R obotniczej d o tyczą s p ra w o rg an izacy jn y ch , w s p ó łp ra c y z P o lsk ą P a r t ią So cjalisty czn ą, sy tu a c ji po lity czn ej po w y b o ra ch o raz s p ra w g o sp o darczych 22.

Z o d p ra w s e k re ta rz y k o m ite tó w po w iato w y ch , k o m ite tó w g m in n y c h i k ie ro w n ik ó w w y d ziałó w K o m ite tu W ojew ódzkiego zach o w ały się je d y n ie p ro to k o ły z l a t 1947— 19482S. O a k c ji oczyszczania szeregów p a r ty jn y c h p rz ed zjed noczeniem św iadczą od p isy sp raw o zd ań , k o m u n ik a ty i zesta w ien ia liczbo w e osób w y k lu c z o n y c h z p a r tii oraz p ro to k o ły z zeb rań , p o św ięconych te m u z a g a d n ie n iu 24.

W n ie w ie lk im s to p n iu z n a jd u ją odbicie w a k ta c h s p ra w y re fe re n d u m z 1946 ro k u . Z ach o w ał się je d y n ie te k s t rz ąd o w eg o p r o je k tu u s ta w y z 26 k w ie t n ia 1946 ro k u o p rz e p ro w a d z e n iu g ło so w an ia o ra z m e ld u n k i z z e b ra ń in fo r m a c y jn y c h o zn ac zen iu r e f e r e n d u m 25. S zczupłe są ró w n ież m a te r ia ły d o ty czące w y b o ró w do S e jm u U staw odaw czego. Z a w ie ra ją one z e s ta w ien ia w y n ik ó w w y b o ró w w o k rę g u n r 21, ogłoszenia pu b liczn e O k rę g o w ej K om isji W yborczej n r 21 w O lsztynie oraz w y k a z y im ie n n e o b y w a te lsk ic h k o m itetó w po w ia to w y ch , spisy w y d a w n ic tw p rzed w y b o rczy ch , p ro to k o ły z o d p ra w oraz w y k az y osób, w y ró ż n iając y c h się w k a m p a n ii w y b o r c z e j2S.

W c z te re c h tec z k ac h z g ru p o w an e zostały m a te ria ły spraw o zd aw cze z p r a cy O chotniczej R e z e rw y M ilicji O b y w atelsk iej, W ojew ódzkiego U rz ę d u B ez p ieczeń stw a P u b licz n eg o i M ilicji O b y w ate lsk ie j, K o m isji S p e c ja ln e j do W alk i z N adużyciam i, U rz ę d u W ojew ódzkiego o raz p ro to k o ły z posiedzeń O lsztyń skiej W o jew ódzkiej R a d y N a ro d o w ej od lu te g o do g ru d n ia 1948 ro k u . N a szczególną u w a g ę z asłu g u je p ro to k ó ł ze z ja z d u w o jew ó d zk ieg o p raco w n ik ó w o rg a n ó w bezp ieczeń stw a 30 w rz eśn ia 1945 ro k u , s p ra w o z d an ia z działalności O chotniczej R e ze rw y M ilicji O b y w atelsk iej za la ta 1947— 1948, s ta ty s ty c z n e sp ra w o z d an ie dotyczące w a lk i ze s p e k u lac ją o ra z o p raco w an ie dotyczące działalności D e le g a tu ry K o m isji S p ecjaln ej do W alk i z N ad u ż y ciam i w O l sztynie, o p ra co w a n e w d ru g ą rocznicę jej p o w s ta n ia 27.

W y o d ręb n io n e d a n e s ta ty s ty c z n e z poszczególnych p o w ia tó w in fo rm u ją o liczbie członków poszczególnych p a r tii w s to s u n k u do ogólnego s ta n u lu d n o ś c i2S.

M a te ria ły sp raw o zd aw cze poszczególnych k o m ite tó w p o w iato w y ch , n a d sy łan e do W y d ziału O rg an izacy jn eg o K o m ite tu W ojew ódzkiego, z a w ie ra ją p ro

20 S y g n . 1 /V I/4 . 21 S y g n . 1 /V I/5 — 7 a . ' 32 S y g n . 1 /V I/8. 23 S y g n . 1 /V I/9 . 24 S y g n . 1 /V I/10. 25 S y g n . 1 /V I/11. 26 S y g n . 1 /V O /1 2 — 12 a . 27 S y g n . 1/V I/1 3 — 16. 28 S y g n . 1 /V I/17.

(10)

A kta PPR w z a s o b ie Archiwum KW PZPR w Olsztynie _{4 3 7}

to k o ły z zeb ra ń , k o n fe re n c ji p o w iato w y ch , p o siedzeń E g zek u ty w y , sp ra w o z d a n ia opisow e o ra z m a te r ia ły zw iązan e z r e fe re n d u m oraz w y b o ra m i do S e jm u U staw o d aw czeg o 20.

V I I . W Y D Z I A Ł P R O P A G A N D Y 1945 — 1948 (29 J .a .)

Z o rg an iz o w an y zo stał pod koniec 1945 ro k u . K ie ro w a ł p ra c ą p ro p a g a n do w ą K o m ite tu W ojew ódzkiego, p rz e p ro w a d z a ł a k cje p o lity c zn o -p ro p a g an d o we. N a d z o ro w ał p ra c ę re d a k c ji w ojew ó d zk iej g a ze ty p a rty jn e j i W ojew ódzkiej Szkoły P a r ty jn e j. W y d ział o p ra co w y w ał i w y d a w a ł b ro sz u ry p ro p a g an d o w e , u lo tk i, afisze. Do jeg o z ad a ń n a le ż ał tak ż e k o lp o rta ż p ra s y i w y d a w n ic tw p a r ty jn y c h . P o n a d to w s p ó łp ra c o w ał z o rg a n iz ac jam i m ło d zieżo w y m i i społecz n y m i. P rz e d zjed n o czn iem istn ia ły p rz y W y d ziale P ro p a g a n d y sek cje O św iaty i S z kolenia o ra z Z espół P a r t y jn y d la S p r a w M ło d z ie ż o w y ch 30.

S ta n z ac h o w a n y ch a k t W y d zia łu p rz e d s ta w ia się n a stęp u ją co : s p ra w o z d an ia m iesięczne W y działu, o b e jm u jąc e s p ra w y p ra sy , k o lp o rta ż u czasopism , p ra c y p ro p a g a n d o w e j, w s p ó łp ra c y z in n y m i p a rtia m i, działalności o rg an izacji społecznych, p o sia d ają duże lu k i. N ajw cześn iejsze sp raw o zd an ie d o ty czy dopie ro m a r c a 1946 ro k u . P r z y b r a k u k o m p le tn y c h sp ra w o z d ań m iesięcznych, cen n y m u z u p ełn ien ie m s ta ły się sp o rad y czn ie o p ra co w y w an e analizy, o b e jm u jąc e w y b ra n e z a g a d n ien ia w d łuższych o d cin k ach czasow ych. N a u w a g ę zasłu g u je sp ra w o z d an ie z 2 czerw ca 1948 ro k u o s y tu a c ji po lity czn ej i p ra c y ideow o - w y chow aw czej w o rg a n iz ac jac h społecznych w oj. olsztyńskiego. Z a w a rte są w n im c h a r a k te r y s ty k i działalności zarząd ó w o k rę g o w y ch T o w a rzy stw a P rz y jaciół Ż o łn ierza, P o lsk ieg o Z w iąz k u b. W ięźniów P o litycznych, T o w a rzy stw a P rz y ja ź n i P olsk o -R ad zieck iej, L ig i M orskiej, P o lsk ieg o C zerw onego K rzyża, P o lsk ieg o Z w iąz k u Z achodniego, Z w iąz k u In w alid ó w , L ig i L otniczej, Z w iąz k u U czestn ik ó w W a lk i Z b ro jn e j i Związkuj O sad n ik ó w W o js k o w y c h 31. P la n y p ra c y W y d zia łu o b e jm u ją o k re s od m a rc a 1947 d o w rz eś n ia 1948 ro k u 32. Z a c h o w a n a b ib lio g ra fia do h is to rii P o lsk ie j P a r tii R obotniczej w o k resie o k u p a c ji o ra z m a te ria ły d ru k o w a n e z l a t 1946— 1948 m o g ą być pom ocne przy p ro w a d z e n iu b a d a ń n a d d ziałalnością p a r t i i 33.

S p ra w o z d an ia k o m ite tó w p o w iato w y ch , z w iązan e z p ra cą p ro p a g an d o w ą w tere n ie, in fo rm u ją o liczbie zeb rań , w ieców , k o lp o rto w an y c h czasopism , odczytów i b i b li o t e k 34.

W m a te r ia ła c h sp raw o zd aw czy ch S e k c ji O św iaty z l a t 1946— 1948 z n a jd u ją się p ro to k o ły z posiedzeń e g ze k u ty w y nau czy cie lsk iej, K o ła N auczycielskiego P o lsk iej P a r tii R o botniczej w O lsztynie o ra z z w ojew ódzkiej n a r a d y w d n iu 14 lis to p a d a 1948 ro k u , w y k a z y im ie n n e nauczycieli, z a tru d n io n y c h w szkołach z aw odow ych, sp ra w o z d an ia o s y tu a c ji w szk o ln ictw ie woj. olsztyńskiego w 1948 ro k u . 29 S y g n . 1 /V I/1 8— 73. 30 W s t ą p d o z e s p o ł u K o m i t e t u W o j e w ó d z k i e g o P o l s k i e j P a r t i i R o b o t n i c z e j w O l s z t y n i e , s . 10. 31 S y g n . 1 /V II /1 . 32 S y g n . 17VII/2. 33 S y g n . 1 / V II /3 . 34 S y g n . 1 /V II /4 — 5.

(11)

4 3 8 W a ld e m a r Szlachcic - Maria Tarnowska

Z ach o w an e a k ta in fo rm u ją ró w n ież o działalności p a rty jn e j nauczycieli, te m a ty c e k o n fe ren cji, z a w ie ra ją sp ra w o z d an ia z k u rsó w w a k a cy jn y ch , w y kazy św ietlic i o gródków jo rd an o w sk ich , z estaw ien ia liczbow e szkół i dzieci w ro k u sz k o ln y m 1947/1948. Do dziejów szk o ln ictw a w yższego z ach o w ały się n iezw y k le cenne d o k u m en ty , dotyczące S tu d iu m P ra w n o -A d m in istra c y jn e g o w O lsztynie. O z n aczeniu tej uczelni d la re g io n u św iadczy sp raw o zd an ie z k o n fe ren cji, k tó ra o d b y ła się 10 w rz eśn ia 1948 ro k u w M in isters tw ie O św ia ty w W arsza w ie z u d z ia łem deleg acji m łodzieży ak ad em ick iej, p ro to k ó ł z k o n fe re n c ji K om isji do S p ra w W yższej U czelni P ra w n o -S p o łe c zn e j w O lsztynie S tu d iu m P ra w n o -A d m in is tra c y jn e g o z 30 czerw ca 1948 ro k u , te k s t rezolucji, uch w a lo n e j n a z e b ra n iu p rz ed sta w icie li ak a d e m ic k ich o rg a n iz ac ji ideow o-w y- chow aw czy c h w sp ra w ie b y tu S tu d iu m , s p ra w o z d an ia d e le g a cji stu d e n tó w z p o b y tu w M in isters tw ie O św iaty o ra z k o re sp o n d e n cja w s p ra w ie lik w id a c ji w yższej uczelni w O lsztynie 35.

W m a te ria ła c h in s tr u k to r a o św iaty z n a jd u ją się p la n y p ra c y i sp ra w o z d a n ia z w y ja z d ó w w te r e n i działalności S ek cji O św iatow ej, p la n y p ra cy Z a rz ą d u O kręgow ego Z w iąz k u N au czy cielstw a P o lsk ieg o oraz w y k a z y i c h a r a k te ry s ty k i n a u c z y c ie liS6.

Ze s p r a w szk o len io w y ch zach o w ały się m a te ria ły spraw o zd aw cze in s tr u k to ra szkoleniow ego, zaw ie rają ce w y k a z y p re le g e n tó w i uczestn ik ó w kursów , a n k ie ty sp raw ozdaw cze, p ro to k o ły z o d p ra w o p iek u n ó w k u rsó w k o re sp o n d e n cyjnych, b ib lio g ra fie dla u czestn ik ó w sam o k ształcen ia, s p ra w o z d an ia z d z ia łal ności W ojew ódzkiej Szkoły M ię d z y p a rty jn e j w O ls z ty n ie 37.

M a te ria ły in s tr u k to r a d/s k o lp o rta ż u z a w ie ra ją je d y n ie p la n y p racy, sp ra w o z d an ia z w y ja zd ó w w te r e n oraz p ro to k o ły z n a r a d 38.

P ro to k o ły z posiedzeń zespołu p a rty jn e g o d la s p ra w m łodzieżow ych ob ej m u ją o k re s od 14 m a ja do 15 listo p ad a 1948 ro k u . O m aw ian o w ów czas d z ia łal ność Z w iąz k u H a rc e rs tw a P olskiego, P o w szech n ej O rg a n iza cji „S łużba P o l sce” o raz Z w iąz k u M łodzieży P o l s k i e j S9. W o d d z ieln y ch teczk ach w y o d rę b n io n o m a te ria ły sp raw o zd aw cze Z w iąz k u W alk i M łodych, O rg an izacji M łodzie żowej T o w a rzy stw a U n iw e rsy te tó w R obotniczych, Z w iąz k u M łodzieży W ie j skiej „W ici”, Z w iąz k u H a rc e rs tw a P olskiego, Z w iąz k u M łodzieży P o lsk iej, To w a rz y s tw a P rz y jac ió ł Dzieci, T o w a rzy stw a P rz y jac ió ł Ż ołnierza, L igi M o r skiej, T o w a rzy stw a P rz y jaź n i P o lsko-R adzieckiej, P olskiego Z w iąz k u Z achod n iego 40. P ozostałe a k ta W y d ziału P ro p a g a n d y in fo rm u ją o o b ch odach 1 M aja, 22 L ip ca i in n y ch u ro c z y s to ś c ia c h 41. 2 j.a. sta n o w ią s p ra w o z d an ia W ojew ódz kiej Szkoły P a r ty jn e j i ew id en cje słuchaczy 42.

35 S y g n . 1 /V II /6 . 36 S y g n . 1 / V I I /7 —9. 37 S y g n . 1 / V II /1 0 —11. 38 S y g n . 1 /V II/1 2 . 39 S y g n . 1 /V II/1 3 . 40 S y g n . 1 /V II /1 4 — 21. 41 S y g n . 1 /V II /2 2 —25. 42 S y g n . 1 /V II/2 6 —27.

(12)

Akta PPR w za so b ie Archiwum KW PZPR w O lsztynie 4 3 9

V I I I . W Y D Z I A Ł R O L N Y 1945 — 1949 (38 j . a . )

P o w s ta ł w s ie rp n iu 1945 ro k u . Z ajm o w a ł się p ro b lem a m i p ro d u k c ji ro ln ej, a k c ją ż n iw n ą, siew ną, osiedleńczą. C zu w ał n a d w łaściw ą działaln o ścią pom ocy sąsiedzkiej, o śro d k ó w m aszynow ych, p a ń stw o w y c h n ieru ch o m o ści ziem skich. W sp ó łp rac o w ał z W o jew ó d zk im Z arz ąd e m Z w iąz k u Sam opom ocy C hłopskiej, W ojew ódzkim U rz ę d e m Z iem sk im i Z w iązk iem Z aw o d o w y m P ra c o w n ik ó w R olnych. P o n a d to W y d ział p o m ag a ł a p a ra to w i p a ń stw o w e m u w s p ra w a c h św iad czeń rzeczow ych i p o d a tk u g ru n to w eg o . W k w ie tn iu 1948 ro k u p o w o ła no p rz y W y d zia le R o ln y m sekcje: L eśn ą, M e ch an izacji R o ln ictw a, b ra n żo w ą P a ń s tw o w y c h N ieru ch o m o ści Z iem skich, O siedleńczo-R olną i O św iaty R o ln i czej 43. P ie rw sz y m zach o w an y m d o k u m e n te m je s t sp ra w o z d an ie z U w rześn ia 1945 ro k u , p rz e d s ta w ia ją c e s y tu a cję n a wsi, z u w z g lęd n ie n ie m a k c ji o sied leń czej, o rn e j, siew nej i żn iw nej. P o n a d to z aw ie ra ono c h a ra k te ry s ty k ę p o w ia tó w pod k ą te m s ta n u in w e n ta rz a żyw ego o ra z d ziałalności in s ty tu c ji roln y ch . B r a k p ierw szy ch m iesięcznych s p ra w o z d ań u z u p ełn ia ogólne sp raw o zd an ie z 16 k w ie tn ia 1946 ro k u , o b e jm u jąc e o k re s od 1 sie rp n ia 1945 do 14 k w ie tn ia 1946 ro k u . W y m ien io n a w yżej p ro b le m a ty k a w y s tę p u je w dalszy ch s p ra w o z d an ia ch do 1948 r o k u w łącznie. W fo rm ie załączn ik ó w zach o w ały się listy im ie n n e p ra c o w n ik ó w O lsztyńskiej Izb y R olniczej, W ojew ódzkiego U rz ęd u Z iem skiego w O lsztynie oraz sp ra w o z d an ie ze Z ja z d u W ojew ódzkiego Z arz ą d u Z w iąz k u Sam opom ocy C hłopskiej z 3 lu te g o 1946 ro k u 44.

T eczki posiedzeń e g ze k u ty w ro ln y c h K o m ite tu W ojew ódzkiego z lat 1946— 1948 z a w ie ra ją m a te r ia ły in fo rm u ją c e o ak cjach , odb u d o w ie w si, dzia łalności Z w ią z k u Sam opom ocy C hłopskiej, zag a d n ien iac h spółdzielczości, osad n ictw a , o św ia ty rolniczej i o śro d k ach m a s z y n o w y c h 4â. P la n ÿ p ra c y o b e jm u ją la ta 1945, 1947— 1948 " .

S p ra w y ro ln e p rz e w ija ją się w sp ra w o z d a n ia c h in s tru k to ró w z p o b y tu w te re n ie o ra z p ro to k o ła c h z z eb ra ń m ię d z y p a rty jn y c h i n a r a d a k ty w u ro l niczego 47.

M a te ria ły z k o n fe ren c ji sekcji, u tw o rz o n y ch p rz y W ydziale R olnym , do s ta rc z a ją d a n y c h do zag ad n ień osied leń czo -ro ln y ch i m e c h a n iz a c ji ro ln ictw a. P ro to k o ły z posiedzeń E g ze k u ty w y R olnej, s p ra w o z d an ia opisow e, a n k ie ty s ta ty sty czn e poszczególnych k o m ite tó w p o w ia to w y ch ilu s tr u ją s y tu a cję ro ln ą w te re n ie 4S.

Część teczek g ru p u je m a te ria ły sp raw ozdaw cze, okólniki i in s tru k c je , do tyczące a k cji osiedleńczej i uw łaszczeniow ej, pom ocy sąsiedzkiej w ro ln ic tw ie o ra z s ta n u g o sp o d a rstw w poszczególnych p o w ia ta c h 4S. Z in s ty tu c ji z w iązan y ch z ro ln ic tw e m z ach o w ały się nadesłane) s p ra w o z d an ia Z a rz ąd u W ojew ódzkiego Z w iąz k u S am opom ocy C hłopskiej, Z w iąz k u O sad n ik ó w W o j skow ych, W ojew ódzkiego P e łn o m o c n ik a R z ąd u d /s P o d a tk u G ru n to w eg o , T ech

43 A K W , s. 35. 44 S y g n . 1 / V I I I / 2 —3. 45 S y g n . 1 / V II I/ 1 . 48 S y g n . 1 / V II I/ 4 . 47 S y g n . 1 / V I I I / 5 — 8. 48 S y g n . 1 / V I I I / 9 — 17. 49 S y g n . 1 / V II I/ 1 8 —22.

(13)

n iczn e j O bsługi R o ln ictw a, P a ń s tw o w y c h N ieru ch o m o ści Z iem skich, W o je w ódzkiego P e łn o m o c n ik a A k c ji S iew n ej, O lszty ń sk iej Iz b y R olniczej oraz Z w ią z k u Z aw odow ego R o b o tn ik ó w i P ra c o w n ik ó w R o ln y ch 50. D ziałalność k o m ite tó w fo lw a rcz n y c h o b ra z u ją m a te r ia ły spraw o zd aw cze ty c h k o m ite tó w z t e r e n u w oj. olsztyńskiego 61.

O p o c zą tk ac h o ś w ia ty ro ln iczej in fo rm u je p ro to k ó ł z z e b ra n ia o rg a n iz ac y j n eg o w sp ra w ie o św ia ty i szkół ro ln iczy ch z 19 sty czn ia 1946 ro k u , z estaw ie n ie szkół i ośw iaty ro ln ej z 1947 r o k u o ra z w n io sk i i te k s t w y s tą p ien ia n a p o siedzeniu O lsztyńskiej W o jew ódzkiej R a d y N aro d o w ej w s p ra w ie o św ia ty rolniczej z 1948 r o k u 52.

DC. W Y D Z I A Ł P R Z E M Y S Ł O W Y 1945 — 1948 (17 J . a . )

P o w s ta ł w k o ń cu 1945 ro k u . Z ad a n iem W y d zia łu P rz e m y sło w eg o by ło za bezpieczenie o b iek tó w p rzem y sło w y ch i u d zielen ie pom ocy w u ru c h o m ie n iu p rz em y słu i spółdzielczości w O k rę g u M azu rsk im . Z ajm o w a ł się z ag a d n ien ia m i p ro d u k c ji, w y d a jn o śc i i w sp ó łz a w o d n ictw a p ra cy . C z u w a ł n a d w ła śc iw ą p ra c ą in n y ch w ięk sz y ch je d n o s te k gospodarczych. Do W y d zia łu P rz e m y s ło w ego n a le ż ały ró w n ie ż spTawy ap ro w iza cji i h a n d lu 53.

S p ra w o z d an ia m iesięczn e W y d ziału P rz e m y sło w eg o o b e jm u ją o k res od p a ź d z iern ik a 1945 do sie rp n ia 1948 ro k u . Z a w ie ra ją one ocenę o rg a n iz a c y jn ą p rzem y słu , c h a ra k te r y z u ją p ra c ę spółdzielczości, d ziałalność zw iązk ó w zaw o d ow ych o ra z u w id a c z n ia ją działalność p a r tii w ś ró d załóg przem y sło w y ch . N a szczególną u w a g ę z a słu g u je sp ra w o z d an ie s y tu a c y jn e ro zb u d o w y p rz em y słu w oj. olsztyńskiego S4. P la n y p ra c y W y d ziału o b e jm u ją la ta 1946— 1948 55.

S p ra w o z d an ia in s tr u k to r ó w z w y ja zd ó w w te r e n p rz e d s ta w ia ją s y tu a cję w poszczególnych p o w ia ta c h o raz z a w ie ra ją ocenę p ra c y k o m ite tó w p o w ia to w y c h 5δ. W s ta n ie szczątkow ym p r z e tr w a ły p ro to k o ły z posiedzeń W y d ziału P rzem y sło w eg o . D otyczą one p la n u gospodarczego n a r o k 1949 o ra z w spół z aw o d n ictw a 57. Liczbę zak ła d ó w p rzem y sło w y ch i z a tru d n io n y c h p ra co w n i ków , w a rto ść p ro d u k c ji, liczbę członków p a r tii i d ane, dotyczące ro z w o ju spółdzielczości, p o d a ją s p ra w o z d an ia m iesięczne r e fe ra tó w p rz e m y s ło w y c h S8. D ane staty sty cz n e, w y k a z y p rz ed s ię b io rs tw p rz em y sło w y c h i w a rsz ta tó w p r a cy w w oj. olszty ń sk im w la ta c h 1945 i 1947 o ra z in fo rm a c je o liczbie o rg a n i zacji p a r ty jn y c h w z ak ła d ac h p rz em y sło w y c h w y o d rę b n io n e z o stały w od d z ie ln y ch t e c z k a c h 58. N a szersze om ów ienie z a s łu g u ją m a te ria ły sp ra w o z d aw cze U rz ę d u W ojew ódzkiego w O lsztynie. Z a w ie ra ją one sp ra w o z d an ia W y działu P rz e m y s łu i H a n d lu , W y d zia łu R y b ack ieg o za 1946 rok, p la n y u ru c h o

50 S y g n . 1 / V II I/ 2 3 —2 8 a , 30—3 0 a , 32— 33. 51 S y g n . 1 /V II I/2 9 . 52 S y g n . 1 / V II D 3 1 . 53 A K W , S. 36. 54 S y g n . 1 /Г Х Л . 55 S y g n . 1 / Ш 2 . 56 S y g n . U I X / 3 . 57 S y g n . 1/ГХ/4. 58 S y g n . 1 /ΙΧ /5 — 5 a. 59 S y g n . 1 / ΙΧ / 6 . ■

(14)

Akta PPR w z a so b ie Archiwum KW PZPR w Olsztynie 441 m ie n ia p rz em y słu w O k rę g u M a z u rsk im w 1946 roki!, sp ra w o z d an ia z k o n fe re n c ji pod h a słe m „ P rz e m y sł d la w si” , z 14 czerw ca 1947 ro k u , pośw ięconej z a g a d n ie n iu k o n tro li i w sp ó łp racy czy n n ik a społecznego, r a d n a ro d o w y ch i Z w iąz k ó w S am opom ocy C h ło p sk iej w w y m ian ie to w a ro w ej, sp ra w o z d an ie roczne z działalności p rz e m y słu p a ń stw o w e g o za 1947 rok, an alizę osiągnięć i b ra k ó w w przem y śle, h a n d lu i spółdzielczości za o k re s od 1 k w ie tn ia 1946 do 1 k w ie tn ia 1947 r o k u 60. S p ra w o z d an ia p lacó w ek spółdzielczych z la t 1946— 1948 z a w ie ra ją w y ry w k o w e p ro to k o ły z posiedzeń w s p ra w a c h gospodarczych, sp ra w o z d an ia b a n k ó w lu d o w y c h i p lacó w ek h a n d lo w y ch , w y k a z y w ład z sze re g u spółdzielni z o k re ślen ie m p rzy n ależn o śc i p a r t y j n e j 61.

P o n a d to w a k ta c h fig u r u ją sp ra w o z d an ia m iesięczn e i w y k a z p ra co w n i k ó w D y re k cji L asó w P a ń s tw o w y c h O k rę g u M a z u rsk ieg o w O lsztynie z la t 1946— 1948, w y k a z y n ad le śn ic zy c h i k ie ro w n ik ó w ta r ta k ó w 5!. W śró d n a d e s ła n e j k o re sp o n d e n cji z in s ty tu c ji poszczególnych b ra n ż p rz e m y sło w y c h z n a jd u ją się s p ra w o z d an ia z ro z w o ju P a ń stw o w e j F a b r y k i S k le je k , O k lein i P ły t w P isz u za sie rp ie ń 1947 ro k u , c u k ro w n i w K ę trzy n ie, f a b r y k w y ro b ó w d rzew ny ch , m łynów , g azow ni m ie jsk ie j w O lsztynie za 1947 ro k , fa b r y k i k a w y w K ę trz y n ie, b ro w a ró w , S p ó łd zieln i B u d o w n ic tw a W iejsk ieg o o ra z O lsztyń sk iej D y re k cji P rz e m y s łu M iejscow ego w O lsztynie ·*. W iele isto tn y c h d an y ch do p o czątk ó w u ru c h o m ie n ia p rz em y słu d o sta rc z a ją sp ra w o z d an ia z d z ia łal ności D e le g a tu ry M in isters tw a P rz e m y s łu n a O k rę g M a z u r s k i 64. W a k ta c h K o m isji S p e c ja ln e j do W alk i z N ad u ż y c iam i z n a jd u ją się w y k a z y członków k o m isji cenn ik o w y ch , d a n e dotyczące a k c ji k o n tro ln y c h , p ro to k o ły z posiedzeń a k ty w u w a lk i z d ro ży zn ą °5. Z ac h o w a n a k o re sp o n d e n cja W y d zia łu n ie z aw iera isto tn ie jszy ch m ate ria łó w .

X . W Y D Z I A Ł K O M U N I K A C Y J N Y 1946 — 1948 (15 j . a . )

Z o rg an iz o w an y został w sty c zn iu 1946 ro k u p o d n a zw ą W y d ział K olejo wy. K ie ro w a ł p ra c ą o rg a n iz ac ji p a rty jn y c h w ś ró d k o lejarzy , tra n s p o rto w c ó w i łącznościow ców . Do jego k o m p ete n cji n a le ż ało m ięd zy in n y m i c zu w an ie n a d p ra c ą Z w iąz k u Z aw odow ego K o le ja rzy , T ran s p o rto w có w i P o c z to w c ó w 60.

Z ac h o w an e p ro to k o ły z posiedzeń W y d zia łu d o sta rc z ają d a n y ch do s p ra w o rg a n iz ac y jn y ch 67. C en n e in fo rm a c je do b a d a ń z a w a rte są w o p isow ych i s ta ty sty cz n y c h sp ra w o z d an ia ch m iesięcznych W y d ziału z la t 1946— 1948 o raz s p ra w o z d a n ia ch o ro zw o ju o rg a n iz ac y jn y m kół p a r ty jn y c h D róg W odnych, D róg K o ło w y ch i K o ła T ra n s p o r tu P a ń stw o w e j K o m u n ik ac ji S a m o c h o d o w e j6S. P la n y p ra c y W y d ziału d otyczą z aled w ie k ilk u m iesięcy 1947 r o k u 69. Z a c h o w a n e m a

t o S y g n . 1 Я Х /7 . 61 S y g n . 1 /IX /8 . 62 S y g n . 1 / IX / 9 — 11. 63 S y g n . 1 / Ш 1 2 — 13. 64 S y g n . 1 /IX /1 4 . 65 S y g n . 1/1 Х Л 5 . 66 A K W , s . 37. 67 S y g n . 11X11. 68 S y g n . 1/X /2. 69 S y g n . 1 /X/3.

(15)

te ria ły z l a t 1947— 1948 w n iew ie lk im sto p n iu o d z w ierc ie d lają działalność W y d ziału S ek c ji S am ochodow ej, M o to ry zacy jn ej, K olejow ej i P o cztow o-T eleko- m u n ik a c y jn e j 7°.

W s p ra w o z d an ia ch in s tru k to ró w te re n o w y c h z n a jd u je odbicie działaln o ść k o m ite tó w p o w ia to w y ch i k o lejo w y c h k o m ó rek p a rty jn y c h 71. P ro to k o ły z n a r a d a k ty w u kolejow ego, z u w a g i n a sw ą fra g m e n tary c zn o ś ć, n ie p rz e d s ta w ia ją w iększej w a rto śc i b a d a w c z e j72. A k ta dotyczące w sp ó łp racy P o lsk iej P a r tii R obotniczej i P o lsk iej P a r tii S o cjalistycznej in fo rm u ją p rz ed e w szy stk im o p rz eb ieg u te j a k cji w o śro d k ach k o lejo w y ch w oj. o lsztyńskiego ” .

W m a te ria ła c h n a d s y ła n y c h przez k o m ite ty po w iato w e z n a jd u ją się a n k ie ty sp raw ozdaw cze, p ro to k o ły z n a r a d o raz k o re sp o n d e n cja ” . 2 j.a. dotyczą d ziałaln o śc i p a r ty jn e j K o m ite tu K olejow ego w O lsztynie z l a t 1945— 1948 o raz k o m ite tó w ko lejo w y ch w B iały m sto k u 7S. Częściow e zaledw ie odbicie w a k ta c h zn alazła a k c ja w sp ó łzaw o d n ictw a n a kolei, w y b o ry d o Z a rz ą d u Z w iąz k u Z a w odow ego K o le ja rzy o ra z d ziałalność K o m e n d y O k ręg o w ej S łu żb y O ch ro n y K olei ” .

O n iep ra w id ło w o śc iac h w p ra cy kolei w 1946 i 1948 ro k u św iadczą m e l d u n k i z t e r e n u 77. W k o re sp o n d e n cji W y d ziału K o m u n ik ac ji zach o w ała się „G a ze tk a K o le jo w a ” n r 11 z 15 lis to p a d a 1946 ro k u , w y d a w a n a przez K o m ite t K o lejo w y P o lsk iej P a r tii R obotniczej w O lsztynie o ra z d w a n u m e ry g a ze tk i ściennej z 1947 r o k u ” .

X I . W Y D Z I A Ł Z A W O D O W Y 1946 — 1948 ( U j . a . )

Z o rg an iz o w an y został w m a r c u 1946 ro k u . Z ajm o w a ł się o rg a n iz ac ją zw iązków zaw o d o w y ch i r a d zak ład o w y ch . W sp ó łp raco w ał z O k rę g o w ą K o m is ją Z w iąz k ó w Z aw o d o w y ch . O sp ra w a c h o rg a n iz ac y jn y ch W y d ziału in fo r m u ją p ro to k o ły z posiedzeń z la t 1946— 1948 ” .

S p ra w y o rg a n iz ac y jn e, j a k rów nież d an e o liczbie członków zw iązków zaw odow ych, liczbie od d ziałó w i kół zw iązkow ych, ocena działalności zw iąz ków i r a d zak ła d o w y ch z n a jd u ją w y ra z w sp ra w o z d an ia ch m iesięczn y ch oraz ob szern y m om ó w ien iu działalności W y d ziału za la ta 1946— 1947. Dołączone do a k t o p raco w an ie „ P ra c a zw iązków zaw odow ych w O k rę g u M a z u rsk im ” do sta rcz a w iele cen n y c h in fo rm a c ji do zag ad n ień zw iązkow ych. Szczególnie w a rta p o d k re ślen ia je s t działalność k u ltu ra ln o -o ś w ia to w a zw iązków zaw o dow ych 80.

P la iiy p ra c y W y d ziału dotyczą la t 1946— 1948 81. P o zostałe a k ta W y d ziału

70 S y g n . 1/X /4 . ' 71 S y g n . 1 /X /5. 72 S y g n . 1 /X /6. 73 S y g n . 1/X /7 . 74 S y g n . 1 /X/8. 75 S y g n . 1 /X /9 —10. 76 S y g n . 1 /Х Д 1 — 13. 77 S y g n . 1/ХУ14. 78 S y g n . 1/X/15. 79 S y g n . 1 /X I/1 . 80 S y g n . 1 /X I/2 . 81 S y g n . 1 /X I/3 .

(16)

Akta PPR w za so b ie Archiwum KW PZPR w Olsztynie 4 4 3 to: sp ra w o z d a n ia in s tru k to ró w z w y jazd ó w w t e r e n 82, p ro to k o ły z posiedzeń w y d z iałó w zaw o d o w y ch k o m ite tó w w o jew ó d zk ich P o lsk ie j P a r tii R obotniczej i P o lsk iej P a r tii S o cjalisty czn ej w O ls z ty n ie 8S, m iesięczne sp ra w o z d an ia r e fe ra tó w zaw o d o w y ch k o m ite tó w p o w ia to w y ch 84.

Z n a r a d a k ty w u zw iązkow ego z ach o w ały się: p ro to k ó ł z posiedzenia z 25 k w ie tn ia 1947 ro k u , n a k tó ry m p rz ed s ta w io n a z o stała a k c ja w yborcza do zw iązków zaw odow ych oraz p ro to k ó ł ze z ja z d u w o jew ódzkiego a k ty w u zw iązków zaw o d o w y ch w O lsztynie 85. Po zo stałe a k ta z a w ie ra ją w y k a z y człon k ó w z arz ąd ó w z w iązków zaw o d o w y ch z t e r e n u w oj. olszty ń sk ieg o 88 i s p ra w o z d an ia O k ręg o w ej K om isji Z w iązk ó w Z aw o d o w y ch w O lsztynie z la t 1947— 1948. W s p ra w o z d a n ia ch ty c h z n a jd u je m y in fo rm a c je o liczbie członków i od d ziałów zw iązk ó w zaw odow ych, posied zen iach O k ręg o w ej K o m isji Z w iązków Z aw o d o w y ch , liczbie in stru k to ró w , d a n e dotyczące p ra c y w ydziałów , stan ie z a tru d n ie n ia w przem yśle, s p ra w a c h ap ro w izacji, działalności r a d zak ła d o w ych, o rg a n iz ac jac h kobiecych, m ło d zieżo w y ch o ra z k o lp o rta ż u p ra s y 87.

W y o d ręb n io n e m a te r ia ły spraw o zd aw cze z la t 1947— 1948 d otyczą dzia łalności z arz ąd ó w o k rę g o w y ch Z w iąz k u Z aw odow ego P ra c o w n ik ó w S k a rb o w ych, T ran s p o rto w có w , p ra co w n ik ó w in s ty tu c ji społecznych, Z w iąz k u N a u czycielstw a P olskiego, Z w iąz k u R o b o tn ik ó w i P ra c o w n ik ó w R olnych, p ra co w n i ków a d m in is tra c ji w o jsk o w ej, Z w iąz k u P ra c o w n ik ó w P rz e m y s łu W łó k ien n i czego, P ra c o w n ik ó w P rz e m y s łu Spożyw czego oraz Z w iąz k u In w a lid ó w W o je n n y c h 88.

X I I . W Y D Z I A Ł A D M I N I S T R A C Y J N O - S A M O R Z A D O W Y 1946 — 1948 (9 j . a . )

Z o rg an iz o w an y został w m a ju 1946 ro k u . C zu w ał n a d p ra w id ło w ą r e a li zacją w y ty c zn y c h p a r tii w działalności o rg a n ó w a d m in is tra c ji p u b lic zn ej i sa m o rząd o w e j. Z a jm o w a ł się w p ierw sz y m rzęd zie w łaściw ą p ra c ą r a d n a ro d o w ych, d b a ł o u d z ia ł członków p a rtii w p ra c y r a d te re n o w y c h 89. Z teg o dość szerokiego z a k re su d z ia łan ia zach o w ało się zaledw ie 9 teczek. O działalności W y d zia łu in f o r m u ją sp ra w o z d an ia m iesięczne za o k res od sty czn ia 1946 do w rz e ś n ia 1947. W śró d załączników do s p ra w o z d ań fig u r u ją w y k a z y im ie n n e p ra co w n ik ó w o rg a n ó w sam o rzą d o w y ch i s ta ro s tw p o w iato w y ch o ra z w yciągi ze s p ra w o z d ań opisow ych 98. D an e dotyczące s k ła d u r a d n a ro d o w y ch z n a jd u ją odbicie ró w n ie ż w w y o d rę b n io n y ch s p ra w o z d an ia ch r e fe ra tó w a d m in is tra c y j- n o -sa m o rzą d o w y c h k o m ite tó w p o w ia to w y ch z 1946 r o k u 91.

M a te ria ły spraw o zd aw cze O lsztyńskiej W ojew ódzkiej R a d y N aro d o w ej o b e jm u ją la ta 1946— 1948. Z a w ie ra ją w y k a z y sta ro stó w i w icestaro stó w , in ży

82 S y g n . 1 /X I/4 . 83 S y g n . 1 /X I/5 . 84 S y g n . 1 /X I/6 . 85 S y g n . 1 /X I/7 . 86 S y g n . 1 /X I/8 . 87 S y g n . 1 /X I/9 . 83 S y g n . 1/X I/1 0 . 89 A K W , s . 37. 90 S y g n . 1 / Х Ш 1 . 91 S y g n . 1 / X I I /3 — 5.

(17)

n ie ró w i te c h n ik ó w w O k rę g u M a z u rsk im w 1946 ro k u , w y k a z y n a czeln ik ó w W y d ziałó w U rz ę d u W ojew ódzkiego w O lsztynie, w y k a z y im ie n n e ra d n y c h , w y kazy p o w ia tó w z p o d ziałem n a g m in y i g ro m ad y , p ro to k o ły z posiedzeń p le n a r n y c h za d ru g ie półrocze 1948 ro k u . P o n a d to n a u w a g ę z as łu g u je ocena r e a lizacji z ad a ń r a d te re n o w y c h i o rg a n ó w w y k o n a w c zy c h o raz sp ra w o z d an ie z działalności W y d zia łu W ojew ódzkiego w O lsztynie za r o k 1948 " .

W y o d rę b n io n e te k s ty re fera tó w , p rzy g o to w an y c h n a p o siedzenia p le n a r n e O lsztyńskiej W ojew ódzkiej R a d y N aro d o w ej, dotyczą o d b u d o w y m ia s t i w si woj. olsztyńskiego, działalności T echnicznej O bsługi R o ln ictw a, p la n u in w e stycyjnego, a k c ji siew n ej, lasów p a ń stw o w y c h , e le k try fik a c ji wsi, s p ra w ro l n y c h i o św ia ty r o ln ic z e j9S.

X I I I . W Y D Z I A Ł K O B I E C Y 1946—1948 (17 j . a . )

P o w s ta ł w lip cu 1946 ro k u . Do z ad ań W y d zia łu n a le ż ała a k ty w iz a c ja p a r ty jn a i zaw o d o w a k o b iet o ra z w s p ó łp ra c a z L ig ą K o b ie t i T o w a rzy stw e m P r z y jaciół Dzieci. W y d ział b y ł w s p ó ło rg a n iza to re m szk o len ia p olitycznego i za w odow ego kobiet. D b ał o w łaściw ą re p re z e n ta c ję k o b iet w e w ła d za ch p a r ty jn y c h 94. Z a k t W y d ziału zach o w ały się n iek o m p letn e p ro to k o ły z posie dzeń z l a t 1947— 1948, dotyczące p rz ed e w szy stk im s p ra w o rg a n iz a c y jn y c h o ra z p ro to k o ły z posiedzeń R a d y K obiecej z 1948 ro k u . 25 lip c a 1946 ro k u o d b y ł się p ierw sz y zjazd k o b iet — czło n k iń p a r tii w oj. olsztyńskiego, o czym ś w ia d czy p ro to k ó ł z o b r a d 95. S p ra w o z d an ia m iesięczne W y d z ia łu K obiecego d a ją o b ra z d y n a m ik i ro z w o ju r u c h u kobiecego.

W teczce s p ra w o z d a ń z n a jd u ją się rów nież w y k a z y k o b ie t-ra d n y c h w po szczególnych p o w iatach , w y ciąg i ze sp ra w o z d ań opisow ych k o m ite tó w p o w ia to w y c h 9δ. P la n y p ra c y W y d zia łu o b e jm u ją la ta 1947— 1948 97. P o zo stały m a te r ia ł a k to w y sta n o w ią s p ra w o z d an ia in s tr u k to r e k W y działu, o m a w ia jąc e n ie p raw id ło w o śc i w p ra c y a k ty w u kobiecego, p ro to k o ły z n a r a d a k ty w u kobie cego, w y k a z y czło n k iń P o lsk ie j P a r tii R obotniczej z poszczególnych p ow iatów , p ro to k o ły w sp ó ln y c h n a r a d m ię d z y p a rty jn y c h i n a r a d a k ty w u kobiecego w po w ia ta c h o ra z m a te ria ły sp raw o zd aw cze r e fe ra tó w k o b ie c y c h 9S.

Po z o stałe a k ta in f o r m u ją o działalności Z a rz ą d u W ojew ódzkiego L ig i K o b ie t w O lsztynie " , p ra c y k o b iet w zw iązk ach zaw o d o w y ch w 1948 r o k u 100 oraz u d z iale k o b iet w u ro czystościach p a ń s tw o w y c h 101. W odd zieln ej teczce z g ru p o w an e zo stały s p ra w o z d an ia z n a r a d i k o n fe re n c ji K o m ite tu C e n tr a l neg o P o lsk ie j P a r tii R obotniczej z l a t 1947— 1948 192. K o re sp o n d e n cja W ydziału, dotycząca je d y n ie 1948 ro k u , n ie p rz ed s ta w ia w ięk sz ej w a rto śc i n a u k o w e j.

92 S y g n . 1 / Χ Ι Ι /6 . 93 S y g n . 1 / Χ Ι Ι /7 . 94 A K W , s . 37. 9 5 s y g n . w a m i —2. 96 S y g n . 1 / Χ Ι Ι Ι / 3 . 97 S y g n . 1 / Χ Ι Ι Ι / 4 . 98 S y g n . 1 / Χ Ι Ι Ι / 5 — 12. 99 S y g n . Ι / Χ Ι Ι Ι / 1 3 . 100 S y g n . 1 / Χ Ι Ι Ι / 1 4 . 101 S y g n . 1 /Χ Ι Ι Ι / 1 5 . 102 S y g n . 1 / Χ ΙΠ /1 6 .