Recenzje 141 polskie środowisko lekarskie, autorzy wskazali nie tylko na ich wpływ na stan zabezpieczenia zdrowotnego ludności Polski, lecz także na rolę kulturotwórczą polskiej inteligencji, która podczas II wojny światowej była eksterminowana przez okupantów. W końcowych artykułach Tadeusz Brzeziński przedstawił or ganizację służby zdrowia Armii Polskiej w ZSRR w latach 1941-1942, Jan Góral omówił organizację konspiracyjnej służby zdrowia w województwie piotrkow skim w latach okupacji hitlerowskiej, a Andrzej T. Kozak, w artykule Otolaryn gologia i otolaryngolodzy krakowscy w okresie II wojny światowej działalność specjalistycznej służby zdrowia w Krakowie.
Helena M a d u r o w i c z - U r b a ń s k a : Franciszek Bujak - o nowy kształt historii. Kraków 2001 Polska Akademia Umiejętności. Komisja Historii Nauki. Monografie. 186 s. [T.] 3.
W książce tej autorka rozpatruje trzy płaszczyzny postaw Franciszka Bujaka w jego dążeniach do nadania nowego kształtu historii, a mianowicie osąd Buja ka w zakresie społecznej funkcji i znaczenia nauk historycznych na tle innych nauk, szczególnie zaś nauk społecznych; wkład Bujaka do rozwoju historii spo łeczno-gospodarczej w Polsce; wreszcie postawę Bujaka wobec niektórych ele mentów ogólnej metodologii historii. Książkę kończy życiorys naukowy i biblio grafia prac Franciszka Bujaka, streszczenie w języku francuskim oraz bibliografia prac Heleny Madurowicz-Urbańskiej poświęconych Franciszkowi Bujakowi, któ re ukazały się w latach 1976-2000.
Recepcja w Polsce nowych kierunków i teorii naukowych. Pod red. Adama S t r z a ł k o w s k i e g o . Kraków 2001 Polska Akademia Umiejętności. K o misja Historii Nauki. Monografie. 351 s. [T.] 4.
Książka jest zbiorem referatów wygłoszonych podczas sesji naukowej, która odbyła się w w dniach 2 i 3 czerwca 2000 r. Krakowie. W jej trakcie wygłoszo no następujące referaty: Andrzej Węgrzecki: Zarys recepcji fenom enologii w Pol sce; Piotr Hübner: Damnosa hereditas... Dziedziczne uwarunkowania socjologii w Polsce; Michał Kokowski: Specyfika i problemy recepcji myśli Kopernika w Pol sce; Józef Smak: Teoria budowy gwiazd; Jan Woleński: Powstanie logiki mate matycznej w Polsce; Włodzimierz Rydzewski: Od Brzozowskiego do Kołakow skiego. Pokrętne drogi polskiej recepcji marksizmu; Roman Duda: Początki to pologii w Polsce; Daniel Simon: Początkowy okres rozwoju polskiej algebry, Andrzej Pelczar: Polska historia równań różniczkowych; Julian Dybiec: Recep cja idei pedagogicznych w Polsce; Lech Kalinowski: Historia sztuki p o d koniec II tysiąclecia; Kazimierz Polański: Rola generatywizmu w językoznaw stw ie;
142 Recenzje
Bronisław Sredniawa: Recepcja szczególnej i ogólnej teorii względności w Pol sce, Roman Stanisław Ingarden: Recepcja w Polsce teorii kwantowej-, Józef Hur- wie: Recepcja w Polsce nauki o promieniotwórczości', Gabriel Brzęk: Recepcja darwinizmu w Polsce; Halina Krzanowska: Recepcja w Polsce przełomowych odkryć genetyki w X X wieku; Wincenty Kilarski: Teoria komórkowa - unifika cyjna teoria biologii', Andrzej Sadlej: Chemia kwantowa w Polsce: od świado mości potrzeb do akceptacji j e j znaczenia', Jerzy Haber: Kartki z dziejów p o l skich badań nad katalizą.
Arkadiusz S o ł t y s i a k , Piotr J a s k u l s k i : Antropologia na Uniwer sytecie Warszawskim. Warszawa 2000 Instytut Archeologii Uniwersytetu War szawskiego, 116 s., bibliogr., ind.
Książka składa się z dwóch części: polskojęzycznej i angielskojęzycznej. Przedstawia dzieje badań antropologicznych w Warszawie od założenia w 1905 r. przez Kazimierza Stołyhwo Laboratorium Antropologicznego przy M uzeum Przemysłu i Rolnictwa, poprzez działalność Katedry Antropologii na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi, rozwój badań antropologicznych Pracowni Antropolo gicznej w Katedrze Archeologii Pradziejowej Uniwersytetu Warszawskiego aż do najnowszych osiągnięć Zakładu Antropologii Historycznej w Instytucie Archeo logii Uniwersytetu Warszawskiego. Do książki dołączono wykaz nazwisk i pub likacji pracowników Katedry, Laboratorium i Zakładu Antropologii Uniwersy tetu Warszawskiego w latach 1946-2000 oraz prac magisterskich i doktorskich powstałych w Katedrze i Zakładzie Antropologii. Książka zaopatrzona jest tak że w obszerny indeks osobowy.
Szczepan W i e r z c h o s ł a w s k i : Ignacy Łyskowski 1820-1886. Polityk i publicysta, pierw szy prezes Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Toruń 2000 Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 209 s., 3 k. tabl., il.
Książka ma pięć rozdziałów. W pierwszym została przedstawiona sytuacja społeczno-gospodarcza i polityczna Prus Zachodnich w XIX w. (do 1886 r.). Drugi opisuje etapy kształcenia Ignacego Łyskowskiego w domu rodzinnym, gimnazjach w Chojnicach i Chełmnie oraz w uniwersytetach we Fryburgu Bryz- gowijskim, Bonn i Wrocławiu. Autor informuje również o młodzieńczych poe tyckich próbach Łyskowskiego. Rozdział trzeci zawiera analizę politycznej działalności Łyskowskiego zarówno na terenie prowincji, jak również w sejmie pruskim i w parlamencie niemieckim. W rozdziale czwartym autor przedstawił efekty publicznej i pisarskiej działalności swojego bohatera w zakresie ekonomii. Ostatni, piąty, rozdział opisuje starania Łyskowskiego o podniesienie poziomu