Profesor Stefan Koz³owski laureatem Nagrody za Ca³okszta³t Dzia³alnoœci
Naukowo-Badawczej w Dziedzinie Geologii i Ochrony Œrodowiska
Prof. dr hab. in¿. Stefan Koz³owski ukoñczy³ studia w Aka-demii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1952). Na uczelni tej uzyska³ nastêpnie stopieñ doktora nauk technicznych (1962) i doktora habilitowanego z zakresu geologii surowcowej (1969). Tytu³ profesora nadzwyczajnego nauk przyrodni-czych otrzyma³ w Pañstwowym Instytucie Geologicznym (1976), którego pracownikiem zosta³ w 1963 r. i by³ nim przez lat 40. Swoj¹ pracê naukow¹ umiejêtnie ³¹czy³ z dzia³alno-œci¹ o charakterze popularyzatorskim i edukacyjnym (od 1989 r. w Wy¿szej Szkole Pedagogicznej w Opolu, nastêpnie — na KUL-u, a obecnie swoj¹ pasjê edukacji ekologicznej m³odzie-¿y S. Koz³owski realizuje m.in. jako dziekan Wydzia³u Ekolo-gii Wy¿szej Szko³y EkoloEkolo-gii i Zarz¹dzania w Warszawie).
Pocz¹tkowo zainteresowania geologiczne S. Koz-³owskiego dotyczy³y ró¿nych aspektów (w tym tak¿e o na-turze badañ podstawowych) geologii surowcowej — dla przyk³adu, swoje wieloletnie prace nad krajow¹ baz¹ surowcow¹ S. Koz³owski podsumowa³ w monografii Surowce skalne Polski (1975). Pod jego redakcj¹ ukaza³o siê te¿ 28 arkuszy Przegl¹dowej mapy surowców skalnych Polski 1:300 000. Pocz¹wszy od 1966 r. zaczê³y siê ukazy-waæ jego prace dotycz¹ce ochrony zasobów przyrody nie-o¿ywionej, projektów rezerwatów i muzeów, ochrony z³ó¿, krajobrazu i œrodowiska poszczególnych regionów kraju (np. ksi¹¿ka Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej Polski w 1983 r.) i szybko S. Koz³owski sta³ siê uznanym w kraju ekspertem w zakresie ochrony i kszta³-towania œrodowiska przyrodniczego. W 1988 r. zosta³ cz³onkiem Komitetu Obywatelskiego przy przewod-nicz¹cym NSZZ Solidarnoœæ Lechu Wa³êsie. W wyborach do sejmu kontraktowego (X kadencji) zosta³ pos³em z okrê-gu Kêdzierzyn-KoŸle. W sejmie zosta³ wiceprzewod-nicz¹cym Komisji Ochrony Œrodowiska, Zasobów Natu-ralnych i Leœnictwa oraz przewodnicz¹cym Komisji Ochrony Œrodowiska Obywatelskiego Klubu Parlamentar-nego. W tym czasie sejm uchwali³ m.in. nowe prawo geo-logiczne i górnicze. Ustawa ta wprowadza³a zupe³nie nowe zasady gospodarki kopalinami. Ustanowienie instytucji op³at geologicznych uniezale¿ni³o dalszy rozwój badañ geologicznych od bud¿etu pañstwa, stwarzaj¹c mocne podstawy do funkcjonowania s³u¿by geologicznej. Sejm X kadencji zdo³a³ te¿ przyj¹æ w maju 1991 r. Politykê
ekolo-giczn¹ pañstwa — pierwsz¹ na œwiecie uchwa³ê parlamen-tarn¹ przyjmuj¹c¹ zrównowa¿ony rozwój — ekorozwój — jako g³ówny cel rozwoju pañstwa.
PóŸn¹ jesieni¹ 1991 r. S. Koz³owski zosta³ ministrem ochrony œrodowiska, zasobów naturalnych i leœnictwa w rz¹-dzie Jana Olszewskiego. W czerwcu 1992 r. stan¹³ na czele polskiej delegacji na miêdzynarodow¹ konferencjê Œrodo-wisko i rozwój w Rio de Janeiro, na której w imieniu rz¹du polskiego przyj¹³ deklaracjê i dokumenty koñcowe oraz konwencjê o ochronie ró¿norodnoœci biologicznej. Nastêp-nie zosta³ powo³any na doradcê prezydenta Lecha Wa³êsy do spraw ekologii i ochrony œrodowiska. W 1991 r. opubli-kowa³ ksi¹¿kê Gospodarka a œrodowisko przyrodnicze (1991), a w 1994 r. — Droga do ekorozwoju (1994). W 1996 r. zaczê³a siê realizacja kolejnego du¿ego wielodyscyplinar-nego programu Ochrona georó¿norodnoœci.
W 1998 r. w PIG-u odby³a siê uroczysta sesja, zwi¹zana z jubileuszem 70-lecia S. Koz³owskiego, w trakcie której nast¹pi³a prezentacja dwóch ksi¹¿ek: Ochrona litosfery (pod jego redakcj¹, by³a ona podsumowaniem du¿ego pro-gramu badawczego) i Ekologiczne problemy przysz³oœci œwiata i Polski. Kolejna ksi¹¿ka S. Koz³owskiego, pt. Eko-rozwój — wyzwanie XXI wieku, ukaza³a siê w 2002 r. Obecnie pod jego naukow¹ kuratel¹ w Pañstwowym Instytu-cie Geologicznym — z którym w dalszym ci¹gu S. Koz³owski jest zwi¹zany — jest przygotowywany Atlas georó¿norodnoœci (który zostanie zaprezentowany na jubileuszu jego 80-lecia).
Tadeusz Peryt 554
Przegl¹d Geologiczny, vol. 55, nr 7, 2007
KRONIKA
W dniu 22.05.2007 r. w Ministerstwie Œrodowiska w Warszawie odby³o siê wrêczenie nagród Ministra Œrodowi-ska. Nagrody te przyznawane s¹ corocznie za szczególne osi¹gniêcia naukowo-badawcze w zakresie ochrony, kszta³to-wania i u¿ytkokszta³to-wania œrodowiska oraz jego zasobów. Do nagrody mog¹ byæ zg³aszane wybitne osi¹gniêcia, maj¹ce cechy nowoœci i nowoczesnoœci oraz wyró¿niaj¹ce siê efektami naukowymi, gospodarczymi i spo³ecznymi. Warunkiem zakwalifikowania pracy jest jej wdro¿enie. Nagrody mog¹ byæ te¿ przyznane za ca³okszta³t dzia³alnoœci w dziedzinie ochro-ny œrodowiska, gospodarki wodnej, geologii, leœnictwa i ochroochro-ny przyrody, edukacji ekologicznej oraz za popularyzacjê tematyki ochrony œrodowiska. W tym roku Nagroda za Ca³okszta³t dzia³alnoœci naukowo-badawczej w dziedzinie geolo-gii i ochrony œrodowiska zosta³a wrêczona prof. dr. hab. in¿. Stefanowi Koz³owskiemu.
Z okazji przyznania nagrody a tak¿e 44-lecia pracy w Pañstwowym Instytucie Geologicznym, redakcja Przegl¹du Geologicznego sk³ada Panu Profesorowi serdeczne gratulacje.
