Zofia Sinko
Kongres Międzynarodowego
Stowarzyszenia Literatury
Porównawczej : 12-17 VIII 1976
Biuletyn Polonistyczny 20/1 (63), 124-126
1977
KRONIKA ZAGRANICZNA
KONGRES
MIĘDZYNARODOWEGO STOWARZYSZENIA LITERATURY PORÓWNAWCZEJ
12-17 VIII 1976
W dniach 12-1 7 sierp n ia 1976 r . odbywał się w Budapeszcie V111 Kongres Międzynarodowego Stow arzy szen ia L itera tu ry Porów naw czej
(A sso ciation Internationale de L itté ra tu re Com parée), pośw ięcony tym r a zem trzem grupom problemowym: l ) T rz y w ielkie przemiany w h is to rii lite ra tu ry eu ro p ejsk iej (re n e sa n s, o św iecen ie, początek w. X X ) w ich aspektach: historycznym , ideologicznym i estetycznym , ze szczególnym uwzględnieniem procesów rozwojowych o raz m utacji zachodzących w owych epokach kulturowych na te ren ie piśm iennictw a eu ro p ejsk ieg o ; 2) Związki w XX w. między lite ra tu rą eu ropejską a literatu ram i należącym i do in nych kręgów kulturowych o raz ro la tych lite ra tu r w rozwoju lite ra tu ry
św iatow ej; 3) Problem y te o r ii i metodologii literaturoznaw stw a porównaw czego, z uwzględnieniem p o d ejścia h isto ry czn eg o , so cjo lo g iczn eg o, struk- tu ralisty czn eg o , sem iotycznego oraz stylisty czn ego . Na kilku p o sied ze niach plenarnych o raz w cz a sie licznych zebrań odbywających się równo legle w sek cja ch problemowych wygłoszono k ilk aset komunikatów. Kongres zgromadził komparatystów z całego św iata, wśród których zn aleźli się m .in . : R . W ellek (U SA ), H. H. Remak (U SA ), R . Shackleton (.Anglia), R . M o rtier (B e lg ia ), J. V oisine ( F r a n c ja ) , I . S titer (W ęgry).
Komparatystykę polską rep rezentow ali p oloniści oraz sla w iści i neofi- lolodzy, głównie z ośrodków u niw ersy teck ich , o raz dwóch p rzed staw icieli 1BL PAN, w sumie 16 osób. P rz ed sta w iciele P o lsk i w ygłosili k ilk a komu nikatów, z których w iększość związana była z tematem 1.
Na s e k c ji pośw ięconej zagadnieniom ren esansu dr Alina N o w i c k a - J e ż o w a (instytut F ilo lo g ii P o lsk ie j UW) mówiła "O polskich
madryga-i
łach i vilan ellach i ich związkach z w łoską poezją m eliczn ą". Na se k c ji "O św iecenie - Konfrontacje i P a r a le le " p ro f. dr Zdzisław L i b e r a
(instytut F ilo lo g ii P o lsk ie j UW) wygłosił komunikat pt. "L a Fontaine, Krylów - w ielcy bajkopisarze e u ro p e jsc y ", zaś na s e k c ji "Problem y E s tetyczne Epoki O św iecenia" dr Jadwiga Z i ę t a r s k a (instytut F ilo lo g ii P o lsk iej U W) i doc. dr hab. Zofia S i n k o w a (1BL PAN) mówiły ko lejn o o następujących zagadnieniach: "Porów nanie w krytyce lite ra c k ie j epoki ośw iecenia" i "Problem y P gotycyzmu <4 polskiego na tle eu ro p ej skim" .
Na obradach koncentrujących się wokół zagadnień dramatu XX w. p ro f. dr hab. M aria B o b r o w n i c k a (K ated ra F ilo lo g ii Słow iańskiej U j) przed staw iła komunikat "M ity narodowe w dram acie słowiańskim na początku XX w ieku", zaś doc. dr Halina J a n a s z e k - l v a n i c k o v â
(Zakład Słowianoznawstwa PAN) - komunikat pt. "Stan isław P rzybyszew ski a międzynarodowa bohema końca XIX w ."
Na se k c ji pośw ięconej literack im źródłom w. XX doc. dr hab. Józef H e i n s t e i n (instytut F ilo lo g ii Romańskiej UWr . ) przedstaw ił komunikat "E u ro p ejsk ie awangardy lite ra c k ie początku XX w ."
R eferat p ro f. dra Henryka M a r k i e w i c z a odnosił się do zagad nień teoretycznych (temat 3) : "Problem atyka praw rządzących procesem literack im w perspektyw ie badań m arksistow skich i stru k tu ralisty czn y ch ". P r o f. M arkiew icz przew odniczył również obradom na temat metod analizy lite r a c k ie j, a p ro f. dr Janina K u 1 c z y c k a - S a 1 on i (instytut F ilo lo g ii P o lsk ie j UW) - s e k c ji pt. "P ro z a N arracy jn a Epoki O św iecen ia".
Jedno z zebrań plenarnych poświęcone było projektow i stw orzenia "H isto rii porównawczej lite ra tu ry w językach e u ro p e jsk ich ". S e k re ta rz
generalny tej inicjatyw y, p rof. G. V a j d a (W ęg ierska Akademia Nauk) o raz dyrektorzy poszczególnych ośrodków (W ęgry, F r a n c ja , US A ) , w któ rych już przygotow jw ane są poszczególne tomy, poinformowali zebranych o stanie zaawansowania tych p rac oraz o najbliższych planach na przy-, s z ło ś ć . W przygotowaniu są obecnie trzy tomy omawiające zagadnienia epoki ren esan su , r a ukończeniu - tom traktu jący o symbolizmie o raz dwa tomy poświęcone lite ra tu rz e awangardy.
P ro f. J. V o isin e, dyrektor Instytutu L iteratu ry Pow szechnej i Porów naw czej na S o rb o n ie , przedstaw ił projekt czterotomowego dzieła pt. "M iędzy ośw ieceniem a romantyzmem, 1 7 6 0 1 8 2 0 ". J. Z ięta rsk a i Z . S in
-126
kowa otrzymały propozycję napisania po jednym rozd ziale do tonru oma w iającego prozę wyżej wymienionego o kresu . J. Z ię ta rsk a w ybrała temat "Nowa myśl estety czn a w dziedzinie lite r a tu r y ", zaś Z . Sinkowa - " P o w stanie poematu prozą (G e s s n e r, O sjan i t p . ) " . Rozdziały te pisane będą w porozumieniu z ośrodkiem komparatystycznym na S o rb o n ie , który ma d o sta rcz y ć danych bibliog raficzny ch. W spółpraca ta wydaje się sz c z e g ó l nie cenn a: pozwoli przypuszczalnie na w glądnięcie w tr e ś ć innych tomów i rozdziałów i dopilnowanie, aby nie pominięto w nich kluczowych zagad nień po lskich .
P ragnę zazn aczy ć, iż znany mi konspekt t. 11 (proza) uwzględnia n iektóre istotne sprawy dotyczące n a sz ej lite ra tu ry epoki ośw iecen ia.