Kronika 839
India
OTWARCIE INSTYTUTU HISTORII MEDYCYNY I BADAŃ MEDYCZNYCH W DELHI
Medycyna Wschodu, .rozwijająca się niegdyś w izolacji 'i niezależnie od po-stępów medycyny europejskiej, zachowała do dziś w oficjalnym lecznictwie wiele elementów tradycyjnych. Współczesność p r z y j m u j e np. chińską terapię metodą akupunktury, a w służbie zdrowia n a Cejlonie powszechne są metody leczenia według systemu ayurvedy (ayush — życie, veda — wiedza). W systemie tym w znacznym stopniu stosowane jest ziołolecznictwo i preparaty chemiczne, ale także takie „medykamenty", jak perły i kości.
Zaskakujący niekiedy splot elementów Wiedzy t r a d y c y j n e j z nowoczesną nauką spotyka się na każdym kroku również w Indii. Miało t o miejsce zarówno w przeszłości jak i obecnie. Czasy minione stają się coraz częstszym przedmiotem zainteresowań hinduskich naukowców. Głównym celem poznawczym jest w y k a -zanie wpływu i wkładu dawnej nauki indyjskiej do rozwoju nauki światowej. Zamierzenia te znajdowały i nadal znajdują pełne poparcie u władz. W 1962 r. Jawaharlal Nehru wystąpił z inicjatywą utworzenia w Delhi Instytutu Historii Medycyny i Badań Medycznych, przeznaczając na iten cel znaczne fundusze. Po ośmiiu latach prac przygotowawczych, uroczystego otwarcia Instytutu dokonała w dniu 14 lutego 1970 r. pani Indira Gandhi, obecny premier Indii.
Potrzeba powołania Instytutu nie budziła wątpliwości. India jest wszak k r a -jem styku różnych systemów medycznych i posiada Wielkie bogactwo materia-łów ^źródłowych z zakresu medycyny starożytnej i 'średniowiecznej — umożliwia-jących nie tylko poznanie stosowania isafuki medycznej w przeszłości, a l e także studia porównawcze w dziedzinie 'innych dyscyplin.
Wśród szeregu celów, jakie stawia sobie kierownictwo Instytutu z prezyden-tem, p. 'Hakeem Abdul Hameedem, na pierwszym miejscu przewidziane jest ini-cjowanie 'i popieranie prac badawczych nad dziejami medycyny hinduskiej i pro-blemami medycyny współczesnej, opracowywanie oceny przydatności praktycz-nej i wartości naukowej różnych systemów medycyny, a także współpraca z orga-nizacjami międzynarodowymi o podobnym przedmiocie badań.
Instytut mieści się w obszernym, dwupiętrowym gmachu. Parter zajmują zbiory muzealne, n a pierwszym piętrze znajdują się pracownie badawcze, n a d r u -gim — biblioteka.
Muzeum podzielone jest na dwa wielkie działy noszące nazwy Muzeum Me-dycyny i Muzeum Zdrowia. Dział pierwszy obejmuje dzieła malarskie i rzeźby o tematyce medycznej i farmaceutycznej, narzędzia chirurgiczne, aparaturę che-miczną, lekarstwa, naczynia apteczne, dział reklam, ogłoszeń, fotografii, rycin d map. Zbiory przedstawiają ewolucję medycyny, począwszy od okresu medycyny prymitywnej poprzez osiągnięcia starożytnego Egiptu, Assyrli, Babilonii, Grecji, Rzymu, medycyny arabskiej, indyjskiej i chińskiej aż do czasów współczesnych. Osobno przedstawione są eksponaty, poświęcone Awicennie, sławnemu lekarzowi hinduskiemu Susrucie, a także ayurvedzie.
Zbiory o tematyce specjalnej u j ę t e są w działy: Leki (992 eksponaty), F a r m a -cja (głównie wkład Arabów), Chemia (przede wszystkim szklana a p a r a t u r a alche-miczna), Chirurgia {starożytne narzędzia chirurgiczne używane w ayurvedzie przez Susrutę i w medycynie arabskiej — 380 ekponatów oraz stoły chirurgiczne), Krążenie krwi, Szpitale.
Muzeum Z d r o w i a ' o b e j m u j e działy: Kąpiele, Żywienie niemowląt, Planowanie Rodziny, Etyki medyczne, Dział ogólny (fotografie laureatów nagrody Nobla
8 4 0 Kronika
w dziedzinie medycyny i fizjologii od 1901 г.), Medycyna w literaturze i filateli-styce oraz m a t e r i a ł y o t r z y m a n e z muzeów medycyny i f a r m a c j i różnych k r a j ó w .
Biblioteka składa się z wielu tysięcy dziel d r u k o w a n y c h o współczesnej tematyce medycznej, z zakresu historii medycyny, historii f a r m a c j i i z Wielu setek rękopisów. Jest ona j e d n y m z największych Zbiorów tego r o d z a j u w Indii. Posiada bogaty dział zbiorów specjalnych (są to prace w sanskrycie, tłumaczo-ne n a język a r a b s k i i perski). Intłumaczo-ne działy to s e k c j a rękopisów, druków, periodyków, mikrofilmów, odbitek kserograficznych, d o k u m e n t a c j i , bibliografii i t ł u -maczeń.
Otwarcie Muzeum i Biblioteki s t a n o w i zakończenie pierwszego etapu r o z b u dowy całego Instytutu. W dalszych planach rozbudowane zostaną pracownie b a dawcze, p o w s t a n ą niezbędne laboratoria chemiczne i technologii leków oraz w y budowany będzie szpital i d w a college: medycyny i f a r m a c j i . Działalność b a d a w -cza Instytutu będzie się k o n c e n t r o w a ć w siedmiu samodzielnych zakładach: li) Teorii i filozofii medycyny, 2) Medycyny w i e j s k i e j i domowej, 3) Historii n a u -czania medycyny, 4) Medycyny psychologicznej, 5) Zdrowia 1 środków zdrowot-nych, 6) Żywności i żywienia, 7) F a r m a c j i .
W zakładach tych będą prowadzone b a d a n i a n a d p r o b l e m a m i medycyny i n -d y j s k i e j w kontekście mię-dzynaro-dowym o r a z stu-dia porównawcze i krytyczne n a d 'kierunkami rozwoju różnych systemów medycyny.