Œwiatow¹ spo³ecznoœæ geochemiczn¹ spotka³a wielka strata. W dniu 30.09.2008 r. po ciê¿kiej chorobie zmar³ prof. Hitoshi Sakai, pionier zastosowañ izotopów trwa³ych w geochemii.
Hitoshi Sakai urodzi³ siê w Shimizu w prowincji Shizu-oka w roku 1930. Dorasta³ w atmosferze wojennej. Studia na Wydziale Chemii Uniwersytetu Tokijskiego podj¹³ w roku 1949. Tam te¿ rozpocz¹³ swoj¹ karierê naukow¹ w latach 50. XX w., publikuj¹c znakomit¹ pracê Fractio-nation of sulfur isotopes in nature (1957, Geochim. Cosmo-chim. Acta, 12: 150–169). Kolejno pracowa³ na Uniwersy-tecie Okayama w Misasa, UniwersyUniwersy-tecie Tokijskim i na Uniwersytecie w Yamagata do roku 1996. Przez d³ugie lata pe³ni³ funkcje wiceprezydenta i prezydenta IAGC — Miê-dzynarodowej Asocjacji Geochemii i Kosmochemii (1988–1996).
Jego dorobek stanowi niezwykle istotny wk³ad w zro-zumienie frakcjonowania izotopów trwa³ych w przyro-dzie, a w szczególnoœci w œrodowiskach hydrotermal-nych. W ostatnich latach aktywnoœci zawodowej Profesor Sakai bada³ dzia³alnoœæ hydrotermaln¹ w pióropuszach p³aszcza Ziemi. Jako pierwszy udowodni³, ¿e ze stref ryfto-wych oceanu uwalnia siê ciek³y dwutlenek wêgla (1990, Science, 248: 1093–1096).
Profesora Hitoshi Sakai pozna³em w roku 1980 w Edmonton w Kanadzie na sympozjum Water-Rock Inter-action. Nasza znajomoœæ i wspó³praca trwa³a a¿ do Jego œmierci. We wrzeœniu 1989 r. badaliœmy wspólnie sk³ad izotopowy helu w Karpatach fliszowych, aby oceniæ udzia³ helu z p³aszcza Ziemi w gazach i wodach podziemnych (1997, Geochem. J., 31: 383–394).
Prof. Hitoshi Sakai by³ znakomitym naukowcem, skromnym i wra¿liwym cz³owiekiem. Dziêki swojej otwartoœci, ciekawoœci œwiata i ludzi, licznym naukowym kontaktom, które czêsto kontynuowa³ na niwie prywatnej, sta³ siê znakomitym i efektywnym ambasadorem Kraju Kwitn¹cej Wiœni. W jego dzia³alnoœci aktywnie wspiera³a Go ¿ona Sadako. Wspó³pracownicy i przyjaciele bêd¹ Go zawsze pamiêtaæ. Sayonara.
Pawe³ M. Leœniak
F. PREUSSER, I. HAJDAS & S. IVY-OCHS (eds.) — Recent progress in Quaternary dating methods. Quaternary Science Journal (Eiszeitalter und Gegen-wart), vol. 57, no 1-2 (special issue), 2008, 252 str., 116 fig., 13 tab.
Publikacja cenna nie tylko dla badaczy czwartorzêdu Nowy, podwójny numer czasopisma Quaternary Science Journal (Eiszeitalter und Gegenwart) ukaza³ siê w sierpniu 2008 r. Jest to wydanie specjalne, poœwiêcone zastosowaniu metod fizyki do datowania utworów czwartorzêdowych. Okaza³y, bogato ilustrowany zeszyt zawiera publikacje (najczêœciej zbiorowe) autorów pracuj¹cych w Austrii, Niemczech, Szwajcarii, USA i w Wielkiej Brytanii. S¹ to prace przegl¹dowe, zawieraj¹ce wprowadzenie do poszczególnych metod fizycz-nych stosowafizycz-nych w datowaniu utworów czwartorzêdowych, ilustrowane przyk³adami wykorzystania tych metod i z regu³y wzbogacone obszernym wykazem literatury przedmiotu, przy czym niektóre pozycje literatury zosta³y opublikowane w 2007 r. Autorami artyku³ów zamieszczonych w tym tomie s¹ w
wiêk-szoœci osoby szeroko znane i cenione na miêdzynarodowym rynku naukowym:
Datowanie radiowêglem i jego zastosowanie w badaniach czwartorzêdu (I. Hajdas);
Datowanie magnetyczne osadów czwartorzêdowych (U. Hambach, C. Rolf, E. Schnepp);
Datowanie metod¹ uranowo-torow¹ fosylnych korali i spe-leotemów (D. Scholz, D. Hoffmann);
Datowanie metod¹ uranowo-torow¹ interglacjalnych i inter-stadialnych torfów niskich i lignitów. Mo¿liwoœci i ograni-czenia (M.A. Geyh);
Datowanie luminescencyjne: podstawy, metody i zastosowa-nia (F. Preusser, D. Degering, M. Fuchs, A. Hilgers, A. Kade-reit, N. Klasen, M. Krbetscheck, D. Richter, J.Q.G. Spencer); Datowanie materia³u czwartorzêdowego metod¹ rezonan-su spinu elektronowego (ESR) (G. Schellmann, K. Beer-ten, U. Radtke);
Datowanie ekspozycji powierzchniowej za pomoc¹ nukli-dów kosmogenicznych (S. Ivy-Ochs, R.F. Kober); Datowanie pogrzebania osadów za pomoc¹ ziemskich
nuklidów kosmogenicznych (A. Dehnert, C. Schluechter); 960
Przegl¹d Geologiczny, vol. 56, nr 11, 2008
