%
.511 4IJ .JD ~ fOo
1
Ryc. 2. Diagramy s~tLpkowe skladu ziarnowego pias -k6w g~aukonitowych.
_ G6ra pulawska, 2 - Krzywowola, 3 - Lech6wka, 4 -Plotrowice (kop. P.aidzlor), 5 - Opoka Duta.
Ryc. 3. Zdj~cie chamkteryzujqce obtoczenie i charak-ter powierzchni ziarn kwarcu z G6ry Pulawskiej. Fig. 3. Photograph illustrating rounding and
chrac-ter
of
surfaceof
quartz grains from G6ra Pulawsk(l.p6w skal ilosciowo przewaiaj~ slabo .zwi~zle piaskow-ce i krzemienie. Slabo zwi~zle piaskowce zbudowane
s~ w zasadzie z tego samego materiaru co piaski, lecz
drobniejszego. Krzemienie charakteryzuj~ si~ dobrym obtoczeniem. Ilowce Sq przewainie barwy jasnej. Okruchy ziemi krzemionkowej w piaskach oligo
ceft-sldch s~ na og61 bezwapienne.
PODSUMOWANIE
Bior~c pod uwag~ warunki sedymentacji moina stwierdzie - na podstawie istniej~cych
podobienstw-ze omawiane piaski osadzaly si~ w srodowisku
mol'-skim. Istniej~ce pew ne r6inice 'Pozwalaj~ jednak
od-r6inie je w:zajemnie i stwier~ie, ze osadzaly si~ one
najprawdopodobniej na r6inych g!~bokosciach. Wa-runki sedymentacji oligocenskich piask6w z G6ry Pulawskiej, Krzywowoli i Lech6wki s~ bardzo
zbli-ione, co wynika z interpretacji analiz granulometry-cz.nych. Wyst~p'uj~cy w nich typowy ciemnozielony
glaukonit jest nie tylko wskainikiem morskiego
5ro-dowiska sedymentacji, ale wskazuje r6wniei na
se-dymentacj~ powolnq, przerywanq przydennymi ru-chami silnie zasolonej wody. Mi~dzy piaskami mio-censkimi z Piotrowic i Opoki Duiej obserwuje si~
r6inice cech granulometrycznych i petrograficlnych,
co wskazuje na nieco odmienne warunki
sedymenta-cji. Jak wynika z /przeprowaozonych badaiJ, piaski
glaukonltowe z Opoki Duiej Sq drobniejsze i nieco
lepiej obtoczone nii piaski glaukonit'Owe z Piotrowic. Ponadto w piaskach z Opoki Duiej zwraca uwag~
wi~ksza Hose glaukonitu oraz obecnosc skal wapien-nych i fauna otwornicowa. Por6wnania te sklaniaj'l
380
Fig. 2. Co!umn diagrams of grain composition of gZau-conite sands.
a - G6ra pulawska, b - Krzywowola, c - Lech6wka d -Piotrowlce (mine Poafdzlor), e - Opoka Duta. ' do przypuszczenia, ie piaski glaukoni10we z Opold Duiej s~ osadami mOl"Za plytszego, przybrze:inego,
{Jv-zostaj~cego jednak w blisk-im kontakcie z morzem otwartym.
W zwiqzku ze wzrastaj~cym zapotrz€'bowaniem przemys!u odlewniczego na naturalne piaski formier-skie zwr6cono uwag~ na ewentualnll przydatnosc
omawianych piask6w glaukomtowych do wyrobu
od-lew6w kolorowych . .Przedmiotem szczeg6lnego
zainte-resowania przemyslu odlewniczego s~ IPlaski
glauku-nitowe drobnoziarniste, jednorodne, 0 ozawartooci
glau-kon'itu nie przekraczaj~celj 2.0% i okreslonej ilosci cz~
sci ilastych. W .wyniku wykonanych badan granulo-metrycznych i mineraIogiczno-petrograficznych rnozna
stwieI'dzic, ie omawiane piaski glaukonitowe mogfl
stanowie odpowiedni surowiec dla przemyslu odlew-niczego.
LITERATURA
1. B 1 a s z a k M. - lP'Oszukiwanie formierskiego pia5ku w Zielnowie pow. 'WC}brze7mO woj. byd
-goskie. Arch. IG, 1968.
2. B 0 r k 0 w s k a A. - Trzeciorz~d Gkolicy Opoki Duiej pod Rachowem nlWis!ll. Ibidem, 1954.
3. Ha. r a s d. m i u k M. - Opoka odwapniona w Le-ch6wce kolo Rejowca. Ann. UIMCS, s. B, vol. XVU,
1965.
4. M Il c z k a 1.1. - Dokumentacja geologicz.na zloia
ziemi krzemionkowej, lechowitu, w Lech6wce k.
Rejowca. LUb. Arch. LG, 1953.
5. P 0 i a r y 5 k a K. -- Zagadnienie secly mentol ogkz-ne g6rogkz-nego mastrychtu i dane okolk tPulaw. BiuI.
P.IG &1, W52.
6. P 0 Z a r y ski W. - Jura i kreda rni~dzy Rado-miem, lZawichostem i Krasnikiem. dbidem 46,
J.948. '
7. Po i a r y ski W. - Odwapnione ubwory kredo-we na p61nocno-wschodnim ,przedpolu G6r Swi~ tokrzY'Skich. Ibidem, 7'5, .195'1.
8. Ru ski e w i c z M. - OkreSlenie .perspektyw wy-stll'Powania ziemi krzemionkowej na obszarze Lu-belszczyzny i w rejonie srodkowej Wisly. Arch.
IG,1967.
9. S z e 1 Il go w s k a-S k r z y p c z a k E. - 0 wyst~
powaniu gez odwapnionych w rejonie Piotrkowa Lubelskiego. Prz. geol. 196fl, nr 10.
SUMMARY
The article ,presents the results of granulometric
and mineralogenic-petrographical studies of
Oligo-cene glauconite sands from G6ra Pulawska,
Krzywo-wola and Lech6wka, and 'Of Miocene glauconite sands
from Piotrowice and Opoka Duia. The results of
the studies demonstrate that the sands are fin e-gra-ined, homogenous, their glauconite content amoun -ting to 20%; a certain part fal.'ls to clay admixture. From this point of View, the glauconite sands corres-pond to the requirements of industry as a material used for foundry practice and may be an object of interest for metallurgy.
