• Nie Znaleziono Wyników

Das Drama des Mittelalters. T. 3, Passionsspiele, Weihnachts- und Dreikonigsspiele, Fastnachtsspiele

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Das Drama des Mittelalters. T. 3, Passionsspiele, Weihnachts- und Dreikonigsspiele, Fastnachtsspiele"

Copied!
346
0
0

Pełen tekst

(1)
(2)

3ch g e h e a ls guter F re u n d d e s füenlchen

Don

ß a n d z u ß a n d ; d a r u m b e h a n d le midi gut,

Ichone midi, fd ilage mich io rgfältig ein und

behalte mich nicht lä n g er, a l s du mich brauch!!!

(3)
(4)
(5)

D e u t f c f ? < ?

Bafüntal

-%iünatux

B

D E S D E U

zur

Förderun

R E I N S

Bildung

D Z. f -

---auMJi

(6)

£>eutfcf?e

B a f i t m a l - X i f f e r a t u r

f j i f t o r i f d ? f r i t i f d j e 2 l u s g a b c

U n t e r U T i t r m r t u n g pon

D r. -?Crnolt>, D r. 43. Hälfte, p ro f. D r. p , 25attfcfj, p ro f, D r. ui, OSecfjltein, Prof. D r. (©. 25eijagöef, P ro f. D r. Sßirlinger, p ro f. D r. p . SSIümner, D r. 5p. -TScbertag D r. iß. OSojrterger, D r. ip , <£rei5cnacö, D r. 3fof). alrügec p ro f. D r. p . 3Bünt*ery p ro f, D r. ?C. tfrep X . iFuIöa/ p ro f. D r. X . oBeigcr, D r. m. pamel, D r. <&, penrici/ D r. jhö. potfj, p ro f. D r. p , Xambel D r. p , ^rfyr. b. Xilienccon D r. <0, jpiicftfacfi, p ro f. D r. 3f. jpinor, D r. jf. jiauncfter. D r . p . jjetrlicfj, D r .p , .©efterlep, p ro f, D r .p , palm, P rof, D r. p , piper D r. p , profil^/ D r. ^Cbolf ifiofenbctg p ro f, Dr. %}* ^auer, p rof,

D r. ft. 3fv ^cfjröer, Ui. Steiner/ p rof. D r. ?c, j§tern, P ro f, D r. tf, Pettet, D r. 4t. lPenbeler, D r. «£{), EoIIing u. a* fyerau sgegeb en uon 3 o f e p f y £ ü r f c f y n < > r 14- 23 a 11 b Dritter Seil

D a s D r a m a b es ZTH ttelalters III

ü H u f f j g a r t H it im t D eu tfd je ü e r la g s g e fe llfd ja ft

(7)

Urania tres Hhtfetalfers

D r i t t e r (L e

1

1

^ a f j u m s I V te U '.

B H n fju a r ljfs m tir D r e i f u h t i g s

-t 'p -t e l e . 3 i a t l n a r f | f e t p t e l s i}e r a u s g e g e b e n

Dr.

M.

S t u t t g a r t tttnixm D e u tfd je D e ria g s g e fe llfd ia ft

(8)

398208

SlüÖül^Kp

£itjrna]

i|Ä5bfictiec«

'Hij'iQÖl

Jxk/L 5A Ao

5

V

36

(9)

B Ü C H E R E I

D E S D E U T S C l ' E N V E R E I N S

z u r

Förderung,von Soittifci'iung —

r z z z : —

— ezz:— und allgemeiner Bildung

\ | n L O D Z . £...

£ | 3 . ... ...

Zw eiter Tag.

Hic incipit secunda dies passionis. Prim o an geli canunt. 33b Post hoc proclamator dicit:

2930 H ö r e t a lle und w e iß e t ftille um b des e w ig e n god des w y lle n , d er g r o iß w o n d er h ot g e tlia y n , ais m er b elch rib b en fyn d en fta n , w as liie u ff erden b egan gen h oid, 2935 d er v a tte r , d er fo n e, des ob erften r a id !

w as m er fyn d en befch rib b en , das hie h o t g etrib b en , das if t fich e r an z ie l!

w onders h o t hie g etrib b en v ie l:

2940 liy m m e l und erd en,

fu e r, lu fft h ot hie lan w erd en , fon und m on h o t hie gefch affen und darzu w y ß e .pfaffen,

a lß o das die fc h rifft th u t b eka n t! 2945 a lle d in ge h o t hie g e a n t :

w a fß e r flod et und flu fß e t, und w as u ß d er erden fp ru ß e t, w as w a ffe r und die erde t r e y t , alles hat g o tt b e re y tt!

2950 w as da k ra c h e t adder g eh et und a lle s , das u ff erden fte h e t,

ülor 2930. 35ie E in leitu n g b e i Ißroliam atorS gehört nicht hierher, ttielmehr n ot 1 119 i bal,_ w o ra u f a l l tommenb hingeroiefen ift, btlbete ben ©egenftanb ber Stuffugrung am Nachmittage b e i erften X agcö Ü b rig e m Ejat auch fcftort eine gleichseitige gönnb neben Sßerl 2998— 3008 eine ittam m er gemacht, © ie ift hier ftehen geblieben, ioeu ber überntiegenbe XciE aEgemein gehalten ift unb n u r w enige ißerfe fich m it ben ffitnjeihetten ber 21ufführung befchäftigen. — 2935. d e s o b e r f t e n r a i d , ber heilige ® etft. — 2945. a n d e n , 8u enbe, 8u ftanbe b rin gen , machen. — 2946. f l o d e t , flutet.

(10)

G74 III. Ute $5ct(Ttonsfptcle.

iß sijhe g ro iß adder k leyn n , das h o t g o tt a lley n

m y t fy n e r gü tlich en hant

2955 als gefch a ffen und g ea n t!

er h o t gem ach e t eynnen m an, der w as g e h e y fß e n A d a m : auch hat er em zu lieb e gefch a ffen zu eyn em w ibe

2960 eyn w on derfch on e fra w e n !

dye m eyn te g o t t m y t tru w en : h yru m b m acht er en un dertb an, w as h y m m el und erde b e flo iffe n han: lifc h e , v o g e l und ander th ie r

2965 die d yn etten en b eyd e fchyer.

w as y e g e w a rt u ff erden, das m u fte en u n dertb an w erden ! des w o rd en fie b eyd e w o il gezucht. a lle y n des p aradifes fru ch t

2970 v o r b o it en g o it a lle y n : das fie h ilden g a r k le y n e ! ß o das g e b o t w a r t g eb roch en , das w a r t an ene w o l geroch en , als w e r finden befch rib ben :

2975 aus dem p a ra d y ß w o rd en fie g etrib b en , fie w o rn g e fa lle n y n godes zorn ! e w ig lic h e n w ern fie v o rlo rn umb des u n gehorfam s w y lle n , das fie y n die funde fille n !

2980 eedoch fach an der m ilde g o t t , 34'*

das en gab die fla n g e den r a y t und hat fie b eyde b etro g en a lß o : das erb arm et en fic h e r jo

und w a rt geb o rn u ff erden

2985 von M a rien der w erden !

fo ld e A d a m kom m en u ß der n o it,

g o t m u fte fte rb e n an der m en tfch eyt d o it!

2955. a l s , alle§. — 2961. m e y n t e , liebte. G. — 2963. b e f l o i f f e n h a n , in fiel; gefcfjloffen tyaben. — » 2966. g e w a i t , würbe, entftanb. — 2968. baoon mürben beibe m oi)i genätjrt. — 2971. g a r k l e y n e , fef»r w e n ig , b u r$ a u § nic^t. — 2987. a n d e r m e n t f c h e y t d o i t , an bem £ o b e , w ie if>n bie SRenfd^en erleiben.

(11)

©as 2Usfelti£r $)afrtonsfptßI. 6 7 5

w ie em der t o it w a rt an geth a yn , das w o ln m er uch fehen und hören la n ! 2990 hyrum b f t ille t u w ern m ont:

ß o w o ln m er uch hie m achen kunt und w o llen uch a lle la fß e n fehen, w as Jh efu um b u n fer funde fij g efch ee n ! auch fo lle t ir das b e w eyn en ,

2995 ir g ro iffe n und er k ley n n : u w er hercz fo lle t e r u fffly fß e n und um b Jhefus ly d e n tren e g y ffe n ! fw ig e t ! i r fo lle t v o rh en e fehen, was h eyles dem blyn den if t gefch een ! 3000 und w e r m it tu fe l b e fefß e n ift ,

den m a gk entbynd en der h e ilg e C r ift! auch was er m er hoth g eth a n : w ie er L a za ru m h ot h e y ffe n u ffftan und M a ria m M a g d a len a m b eka rt, 3005 das m erck et a lle u ff d iffe r fa r t!

und n em m et dob y w a r, w ie der boß en Judden fchar u ff Jh efu m tru g e n g ro ifß e n n y t! fw ig e t a lle y n d ie ß e r z y t 3oio und b e w e y n et Jhefus ly d e n :

ß o w e l uch g o t felbers fch riben und laden e w ig lic h e n

in fyn es v a tte r r ich e !

H oc facto d icit Matheus apostolus Salvatori: D o m in e, u b i v is parem us tib i pascha? et dicit:

H e r r e , w iltu fa g en m er,

3015 w o w iltu , das m er m achen dir

d yn o ftern nach der e? w o w iltu , das man das b e g e ? Jhesus dicit:

U w e r zw en e fo lle n hen gan :

da b e g e y n e t uch y n d er fta id eyn m an, 2998. v o r h e n e , stroor. — 3011. f c h r i b e n , a ß aSafaUert einfcfirei6eti. 301” . b e g e , begefje. — 3019. b e g e y n e t , begegnet. D as A b e n d ­ m a h l; V e rtra g - des Judas m it den J u d e n ; d ie Ju den essen das O sterla m m .

(12)

6 7 6 III. Die fOafjtonsfptele.

3020 der t r e y t eyn w a fferk ru g k . vo rn em m et rech t d iffen g e fu g k : w o hie y n g e h e t, da f o lg e t er! des ku fes w ir t fa g e t em e, das h ie r a it g eb e hiezu ,

3025 w o u w e r m e y n fte r die o ftern th u ! fo th u t h ie eß uch kunt

und w y ß e t uch zu der felben ftu n d eyn kem naden m ich el und w y t: do m achet uns zu d iffe r z y t soso u n fer o ftern -e ffen nach d er ee

und g eh e t und fe h e t, w ie es uch e r g e !

E t tunc duo scilicet Matheus et Bartholomeus vadunt et videntes 34b servum patrisfam ilias portantem aquam et secuntur eum. Quibus dicit servus:

S ijt w y lk o m , ir lieb en g e ft !

w o lle t er y n m ynes herren huß ra ften ? zw a r hie ift eyn fro m m e r m an,

3035 der fyn en g efte n g ü tlich en geth u n kann! Matheus dicit ad patrem fam ilias: ,

F ru n t, lie b er h erre, höre m ir: u n ß er m ey n fte r h ey feh et fa g en d er, das du g e b e ft raid darzu,

w o hie fy n o fte rn -y m ß fo lle thun 3040 m y t fy n e n ju n g e m h y n t zu n ach t,

als in d er ee if t u ffg e la c h t! P ater fam ilias respondit:

I r lieb en fru n d e, ir f i j t g e w e r t, als u w e r m e y n fte r h o t b e g e r t: d ijt g u t hus m ich el und w y t 3045 do m o g e t ir zu a lle zy t

u w e r o ftern m achen!

feh et d iffen tifc h und d ifch lach en ! und w as ir darzu haben fo lt, des fich ich uch, w ie v ie l ir w o lt !

3021. g e f u g k , ums fid) gu tf)im gebührt. — 3022. bem H erren be3 ,j3aufe§, fagt ifym = ja g t bem H erren be§ i ja u fe § ; ober ift e m e fü r e re (if>r) oerfd)rie6en ? — 3034. z w a r , fitrmatyr. — 3039. y m ß , § m b ifj, 3Jtat)t. — 3040. l i y n t , tjeute. — 3049. f i c k , fudie.

(13)

# a s JUssftlber JOafftonafpiel.

677

E t sic discipuli preparant mensam. Hoc facto Matheus revertitur

ad dominum et d icit:

8050 R a b i, m e y n fte r und h erre m yn ! alles das fa il uch g e r e y d e fy n , das der w ir t y n fym e hu ß h o it: darum b k o m m e t! das if t m yn raid. Jhesus respondit Matheo:

J a , M ath eu s, fru n t m yn , s°55 m er w o lle n a lle g e re y d e fyn n

und w o lle n a lle m y t d ir gann zu dem w ir t w o il g eth a y n n !

E t sic Jhesus et discipuli euntes ad domum hospitis, hospes dicit ad Christum:

D a v id is fo n e, f ijt m er w y lk o m m e n ! ich habe ß o v ie l von uch vorn o m m en !

3060 in m ym hu ß fo lt ir m acht haben,

w as er behübet y n d iffen ta g e n ! Jhesus respondit:

D es habet Ion , g e tru w e r m ann! a lw e g e h o it er w o il g eth a y n : das fo lle t er hude an m er b ew yß en 3065 und uw ern namen n it v o r lie ß e n !

nu fe c z e t uch n id d er, ir lieben ju n g e m m yn ! d ijts en m agk anders n it gefy n .

A n g e li canunt: S ile t e !

Interim Jhesus cum discipulis suis ponunt se ad mensam, et dicit Jhesus:

V o rn em m e t, lieh en fru n de m yn n : d ijt fa l das le fte effen fy n n ,

s o i o das ich m it uch effen fa il! des th u t m er das effen w o il! m y t fly ß hon ich das b e g e r e t, (d a s ich b yn ge w e r t !)

IftMirf.051’ g «nr«,yd,,e **ere!f iS"; »e r fü g u n g fielen . - 3057. w o i l g e t h a y n n , UMtd). — 3061. b e h ü b e t , Bebürfet. — 3065. Yorließ en, o eriieren tu ffirmtbe rtdjten. — 3073. nwä m ir a u # ju t e il geroorben ift. » e n te r e n , ju tajrunbe

(14)

6 7 8 III. Bie ^Jairtottslpiele.

das ich das o fte rla m m efien ih u

3075 m y t uch , w an t ich m orn fro e

ly d e n m u ß m yn n o it

und an dem crucz fterh en d o itt! E t sic discipuli cum Jhesu dicunt:

B en edicite

et intingunt manus in parapsidem Chorus cantat:

Cenantibus discipu lis etc.

Tunc post modicum intervallum Jhesus surgit de cena precingens se lintheo et la va t pedes discipulorum et incipiens a Juda, post hoc veniens ad Petrum , Petrus alta voce clamando dicit:

D om ine, non laves m ih i pedes in etern u m ! et d icit:

L ie b e r h erre, das m a g k n y t g e fy n , das du w e fc h e ft die fu ß m yn n ! Jhesus cantat sub accentu:

S i non la v e ro t ib i pedes, non habes p a rtem m ecum ! et dicit:

soso P e te r , du fa lt g e w y fß e fyn n : w e lc h e ich dir n it die fusze d yn n , fo h o ftu k eyn d eil y n m ynes v a tte r rieh ! des b ys b erich t fic h e rlic h !

Petrus respondet cantando sub accentu:

D o m in e, non tan tu m pedes, sed e t manus et cap u t etc. et dicit:

L ie b e r h e r re , e das das g efch ee fu ß , 3085 ß o w e lc h e m er n ich t a lle y n die fusz,

fu n d er h eu b t und hende d am idd e,

das ich kom m en m ö g e y n dynes v a tte rs rich e ! E t sic la va t Petro pedes, deinde omnibus alijs. P ost hoc Jhesus

accipit panem et benedicens dat discipulis et cantat: H o c c o r p u s q u o d p r o v o b i s t r a d e t u r ! e t communicat eos et dicit rigm um :

N e m m e t, lieb e fru n d e, und m erck et m ich : das i f t m yn lich am an fic h e rlic h !

(15)

■ßas a U s fo lö e r paffronofpicl.

8090 d er w ir t g eg eb en y n den to id : v o r uch m u ß hie liden n o id ! Deinde accipit calicem et cantat:

H i c c a l i x n o v u m t e s t a m e n t u m e s t ! e t dicit rigm um : N e m m e t hen ! das i f t m yn b lu t! w ie dick ir das th u t, d ob y fo lt er ged en ck en m yn n: 3095 m yn g ez eu g n iß fa il das fy n ! Finito rigm o ponit se Jhesus sessum et cantat:

U n u s e x d i s c i p u l i s m e is t r a d e t m e h o d i e ! et su biu n git:

Ic h fa g en uch, lieben fru n den , allen doch, das ich w erd e v o r ra itte n noch!

hie if t alh ie g efe fß e n und h o t m it m er g e fß e n ,

3ioo d e r m ich fc liy e r g ib b e t y n den to id : fo m uß ich ly d en g r o iffe n o id !

em e w e r re b e ffe r , hie en w ere n ye g eb o rn : w ie em ! hie m u ß u m m er fy n v o r lo r n ! Tunc discipuli singuli clamant:

N u m q u id e g o sum , d om in e? Thomas dicit:

S a ge m er, Iie b e r h erre m yn : 3105 fa l ich der v o rre d d e r fyn n ? Jacobus m aior d icit:

L ie b e r h e rre , m ey n ftu m ich ? fa il ich vo rra id e n dich? Matheus d icit:

H e rr e , m agk eß dyn w y lle g efy n n , fa g e uns den vo rre d d e r dynn! Andreas dicit:

suo Sage m er, Iie b e r h erre m y n , ut supra. 3093. w i e d i c k , jo oft. — 3103. w i e e m , roetie ifim !

679

(16)

6 8 0 III. ®ie jOafftorafpieU.

Jacobus m inor dioit:

S a ge m e r, lie b e r herre m y n , ut supra. Philippus d icit:

S a ge m er, lie b e r h erre m yn n , ut supra. Bartholomeus dicit:

S age m er, lie b e r h erre m y n , ut supra. Thateus d icit:

S a ge m e r, lie b e r herre m y n , ut supra. Symon dicit:

sus S a ge m er, lie b e r h erre m yn , ut supra. Petrus dicit:

H e r r e , erkenn et ich den, der das u b el w e l h eg en ,

er m u ft ft erben v o n m yn en henden, ehe das fold e enden:

3120 ich w o ld e em das fw e r t durch fy n hercz ftech en , und fo ld e ic h , h erre, g r o ifß gen der brechen ! Quibus omnibus Jhesus respondit:

Ic h la g e n uch fic h erlic h das v o r w ä re : der fy n hant fto fß e t zw a r

in d iffe fc h u ffe l m y t m er, 3125 d er v o r re d e t m ich g a r fc h y e r !

(disponatur Sathanas)

F in ito rigm o Jhesus in tin g it, sim iliter et Judas. P ost hoc Jo­ hannes ponit se ad pectus Jhesu et dicit:

L ie b e r h erre, m e y n fte r m yn n , w e r fa il der v o r re d e r fyn n ? Jhesus respondit clandestine Johanni dicens:

D em ich reich en d iffen b y fß en y n den m on t, der w e l m ich vo rra id d e n zu d ilfe r ftu n d ! E t cum hoc Jhesus p orrigit Jude intinctum panem. E t sic Sathanas apparet Jude et dicet ei:

3i3o 0 du lie b e r Judas,

du fa lt nich t fyn zu la ß !

8121. g r o i f ß g e n d e r b r e c h e n , G : ben © ru f) (b. i. bie E$rfurt$t) gegen bicf; n etteren ; g r o ifß tft aber roofil ab oerbial §u fa ffe n : midi gvöbltd) gegen bidj »ergeben. — 3131. l a ß , lö ffig , träge.

(17)

Das 3Usfeiöcr ^afltonsfpiel. 68 1

du w e y ft w o l um b die fach : die fa ltu zu eym ende m achen und fa lt y o rd y en en eyn en fo lt ,

3i35 ß o fy n t der die Judden h o lt!

auch w e l ich dyn fru n t w e ß e n ! lo ß d yn en m e y n fte r nich t gen eß en : das radden ich d ir in tru w e n , w a n t iß w ir t dich nu m m er h eru w en ! E t recedit. P ost hoc Judas clam at alta voce:

N u m q u id e g o sum , R a b i? et dicit:

3uo S a ge, m ey n fte r, m ey n ftu m ich ? fa l ich vo rra id d en dich? Jhesus dicit:

T u d ix is ti! deinde dicit rigm um :

D u h o ift g e fe y t, als eß i f t ! 36a

ich fa g en uch dach y n d iffe r f r if t , das des m entfchen fone y e g eh e t, 3145 als v o n .em g efch rib b en fte h e t!

w e dem m en tfch en , d er en v o r r e t: w a n t iß em darnach g a r u b el g e h e t! Jhesus subiungit:

Judas, was dyn w ille ift ,

das v o ln b re n g e y n d ifß e r korczen fr ift !

Judas recedit et v a d it ad Judeos, sed Jhesus cum alijs manet in domo patris fam ilias. E t Judas dicit:

3150 I r herren , ich h e y ffe n Judas:

er w y fß e t w o il, daß ich w as Jhefus ju n g e r , d er u w e r e v o r fto r e t, als ir von em w o il h o t geh öret,

nu i f t eß k om m en , als ich uch fa g e n w e l! 3155 Jhefus h ot der ju n g e r v ie l,

das liie n ich t enach tet m yn : a lß o w e n ig w e l ich achten fyn n !

3137. g e n e ß e n , banon fo m m er. — 3144. y e , jebenfallß. — 3156. bafj er auf m i$ fein e 9iücffid)t nimmt.

(18)

6 8 2 III. ©te ^afftonsfpiclß.

w o lt e r m er gebb en eyn k leyn es g u t, ich vorra dd en em fy n leben und fy n b lu t! Primus Judeus scilicet Bupin dicit:

S160 Judas, nu fa g e m er:

w as Tollen m er geb b en d ir, das du v o r ra d d e ft den m an, d er fich b o t gen om m eA an, hie w o lle uns e v o r fto r e n ?

3165 das fa ltu uns loTfen hören!

Judas respondit:

I r h erren , das w e l ich uch Tagen nu! eyn d in g ich h ie th u n:

(ich en w e l uch n it u b erd in gen ) g eb e t m er d r y ffig k T ch illin ge! W engker Judeus secundus d icit:

3170 J u d a s , das Ion w e re zu g r o i ß !

Toln m er a lß o th ie r keuffen u n fer g n o ß ? w e r w o ln d ir m y t korczem g ed y n g e geben d r y ffig k p en n ig e!

Judas respondit:

I r h erren , das g e lt w e l ich nem m en

3175. und w e l m ich des n it Tchemmen!

ich w e l Tchigken u w e r d in g k :

e h ie Tolde gen eß en , ich g eb e en e um b ein p en n ig k ! Finito rigm o Judas va d it ad Caipham et dicit:

C ayph as, h erre g u t,

ich w e l d ir Tagen m yn en m u t:

3180 iß qw a m v o n fru nden halben

eyn fra w e m y t th ie r fa lb en , die lie ß hie ftrich en an fich u m b fu ft, das fprech en ich !

die fa lb e w as d ry h u n d ert p en n ige w e r t :

3163. h o t g e n o m m e n a n , fiep »erm effen ta t. — 3164. u n s , unfer. — 3167. d i n g , SBorfcfflag. — 3168. ü b e r d i n g e n , überforbern. — 3171. t h i e r , teu er; u n t e r g n o ß , unferägleidjen. — 3172. m y t k o r c z e m g e d y n g e , opne -oiet ju Ifanbefn, ju feitfepen.

3176. tdf toitf eure ©acfie auSricf)ten, in D rbnung bringen. — 3179. m u t , atbficpt. — 3180. v o n f r u n d e n h a l b e n , non feiten ber greunbe, au§ ber fja b t ber fbreunbe. Gf — 3181. m it teu rer © albe. — 3183. u m b f u f t , offne @rmtb.

(19)

0as 3Ußfelöer ^afftonsfpwl. G 8 3

3185 do hat ich fere b e g e r t,

das m an fie fe y le het g e tra g e n : (a ls ich die w a r h e y t w e l la g e n !) ß o w ere d er zehende p en n ig m yn ! der p en n ige fo ld en nu d r y ffig k fyn n :

3130 das w e l ich nach an em e kum m en,

iß geh e m er zu fchaden adder zu fro m m en !

Caiphas dicit: 36b

N u ß o , v ie l lie b e r Judas!

keyn es kauffes ich nye fro e r g ew a s ! nem hen die p en n ig e,

3105 das uns w o il g e lin g ö ! w a r t u ff en d efto bas,

an d iffe n d in g en b y ß n y t zu la ß ! Tune Caiphas ante castrum suum dat Jude denarios:

S ich , das fy n t die p en n ig e ! eyner, zwen, d ry : Judas, fich zu und m ach dich h e rb y !

32oo y ie r , fu n ffe, f e x , fie b e n , eych te: nu fic h und fch au w e fie m it rech te! nu fo r ta n nune, zehende,

(v o r n y m und h ö re , w as ich der fe y n !) e lffe , z w e lffe , d ry z e h e n ,’ v ie rze h en , funffzehen : 3205 nu h o ftu fie h a lb , als ich w en !

feß e lie n , fiebezeh en , achtzehen, nunzehen, zw en czigk und eyn : die fy n t a lle g u t, als ich m ey n !

zw en , d ry , v ie r , fu n ffe, fe x : Judas, m er w o ln d ir k e yn v e lfy n ! 3010 fie b e n , ach t, nune, d r y ffig k :

geb rich et dir etw a s, fo rede und m it nich te fw ig ! Judas d icit:

D e r joennigk if t r o it! C aiphas:

D e r g ild e t d er fle y fe h und b r o itt!

3190. k u m m e n , af)b. c h ü m e n , nt£). k u m e n , H agen , burd) (gerid jtlid je) tölagc wer* fo lg e n : rächen? G. — 3192. n u ß o , redjt fo. — 3197. in ber 2lu§fü§rung be§ über? nommenen 2tuftrage§ fe i nid)t löfftg. — 3201. f c h a u w e f i e m i t r e c h t e , fiel)’ fie b ir genau an. — 3202. n u f o r t a n , meiter. — 3203. f e y n , fage. — 3205. a l s i c h w e n , mie id) tüäljne, meine. — 3209. v e l f y n (^ f . w e l fy n ), fälfdjen. — 3213. fü r ben fan n ft bu ^ le ifd ) unb 33rot lau fen (e r ift a lfo g u t!).

(20)

Judas:

D iffe r if t k ra n g k ! Caiphas:

3215 Judas, h ö re, b ilch eyn g u t k la n g k ! Judas:

D iffe r i f t doch zu rifß e n ! Caiphas:

Judas, n y m eyn ändern und m ach dich n it b e fc h ifß e n ! Judas:

D iffe r h o t eyn h o le! Caiphas:

Szo n y m eyn än dern! hie g ild e t d ir w oil. Judas:

3220 D iffe r h ot eyn fa lfc h zeych en ! Caiphas:

W i l t t u en n y t, ß o w e l ich d er eyn ändern reich en ! Judas:

D iffe r if t doch fw a r c z ! Cayphas:

Sehe eyn ändern und gan ck an eyn h arcz! Judas:

D iffe r ry c z if t zu m aile la n g k ! Caiphas:

3225 Judas, w o lle ftu dich hencken, h ie g u ld e d ir eyn ftr a n g k ! Judas:

D e r if t b ly e n ! Cayphas:

W i l t u uns d iffen ta g k g e h y g e n ?

Solucione facta Judas revertitur ad Judeos et dicit rigm um : N u d a r, ir h erren , ich byn g e w e r t!

nu w e l ich th u n , w as er b e g e rt:

8214. k r a n g k , toertloS, fcfiledjt. — 8215. b i l c h , n>e(#. — 8218. h o l e , S o # . — 3223. h a r c z ? - 3224. z u m a i l e , gartj unb ga r, fe tr. — 3226. b l y e n , oott » l e i — 3227. g e h y g e n , p la gen , jum Seften fiaDeit. — 3228. SBoMatt, ifir ß erren , i # bin jufrteben gefteltt.

(21)

©as ^Isfslbsr ^afftonsfptsl. 6 8 5

3230 ich w e l en g eb en in den t o id ! 37a

z w a r ich b ren ge en in g r o iffe n o itt! Bifus Judeus quartus d icit:

Johannes und Jacobus fin t g e ft a lt als Jhefus:

des g ib uns eyn Zeichen zuh ant, 3235 das h ie uns v o r en w erd e b eka n t! Judas d icit:

Quem, o.-culatus fu ero — et subiungit rigmum:

W e n ich k u fß e an fyn en m on t, den g r iffe t an zu d erfelb en ftu n d!

Judas manens cum Judeis; Len d ik eyl Judeus quintus dicit: N u m erc k et, ir h erren , w ie iß l y t !

iß nehet fich der o ifte rlich e n z y t, 3240 das m er das o fto rla m fo lle n effen :

des fo ln m er n it v o r g e ffe n ! das M oifes g e b o tte n h o it, das thun w ir , das i f t m yn ra id ! Annas d icit:

I r h erren , h ö ret M oifes g e b o t, 3245 d ie eu g e b o t d er m ilde g o t,

des ofterlam s zu g en y fß en : (d as la t uch n y t v o r d r y fß e n !)

in d iffe n m onde an dem zehende ta g e eyn la m fo lle t ir zu tifc h tra g en , 825o das fa il fyn n fu ber und r ey n ,

und das nich t effen a lle y n ,

und fo lle t das oppern n u ff den tifch zu v e fp e r z y t a lß o fry fc h

m y t a lle m v o lc k zu Ifr a h e l,

3255 die da neren w o ln ere feie.

des lam m es [b lu t ] fa ltu reyn u n der die fw e ln der th oren le y n ,

3238. w i e i S l y t , njie bie Sadjert ftefjen. — 3245 f. bie eucb ber atlgütige S o tt gegeben iiat über baS (Sffen b e« DfterlammeO.

(22)

6 8 6 III. £)te tyafftonafpUle.

darzu u ff die o b erth o re, do du g e h e ft w id d e r und fore. 3260 du fa lt das effen b y d er nacht m it ern ft und m y t d yn er k ra fft du fa lt das e ffe n g eb raid en : darzu w e l ich uch raiden ! hü te und hare i f t u w e r a lle ! 3265 und th u t das m it g ro ffe n fc h a lle!

w as d ir des lam m es ober w e r t, m it n ich t des dyn liercze g e r t: er fo lle t es g a r huer

vorb orn en y n eym fuer. 3270 auch fo lle t ir g e g o r te t geh en

und u w e r fch ow e vorb on ’den anziehen. eyn fta b h a bet y n u w er hant g a r fle c h t: ß o e fß e t ir das o fte rla m m y t rech te!

Finito rigm o Judei bibunt ex culo v itu li et comedunt agnum.

Interim chorus cantat: Y m m o la b it hedum etc.

Hoc facto Salvator dicit rigm um ad discipulos suos in domo patris fa m ilia s :

Ic h Tagen uch auch das v o r w ä r e : 37b

3275 er w e rd e t noch h y n t a l g a r z w ife lh a fftig k an m er,

das er a lle fly e h et g a r fc h y er! i r w e rd e t v o n m er geh en und la fß e t m ich a lley n fteh en ! Petras clam at:

D o m in e, paratus sum tecum in carcerem e t in m ortem ir e !

et dicit:

3280 H e rr e , fic h ! ich byn b e re y t m y t d er zu geh en zu d er e rb e y t! ich geh en m y t der yn den to id und lid e m y t der auch die n o id !

3259. w i d d e r u n d f o r e , Ijjin unb Ijer, ein unb ctu§. — 3266. o b e r w e r t , ü brig bleibt. — 3268. h u e r , fäuberlid;.* — 3269. v o r b o r n e n , oerbrennen. — 3271. f c h o w e , ©djutye. — 3272. e y n f t a b . . . g a r f l e c h t , einen g a n j einfachen S tab . — 3273. m y t r e c h t e , nad; 23orfd)rift. — 3281. e r b e y t , SJUififal, 97ot.

(23)

Das Alsfeiber #af|umaf;ptel. 6 8 7

Jhesus dicit:

A m e n , am en dico t ib i, an tequam gallu s bis c a n tet, ter m e negabis!

P e t r e , ich la g e n der v o r w ä re , 8285 das du nach y n d ifle r nach t zw a re,

ee der han zw e rn t k reh et durch fyn en m on d, h o ftu m yn v o rle u c k e t d ry ftu n d!

Salvator subiungit:

Ich ta g e d ir, P e te r , w o rlic h e d in g e: ee der han z w ir n t fin g e ,

82!)o du v o r le u c k e ft m yn d ry ftu n d!

das i f t m y m herczen gen czlich en kunt. Petrus respondit:

Solde m an m er nemrnen das leben m yn , h erre, n y t v o r le u c k e t ich dyn !

Petrus subiungit:

E t si o p o rtu erit m e m o ri tecu m — et dicit:

Szo m u fß e ich nu m m er w erden fro e ,

3295 h erre, k om m et eß alfo'!

ich v o rleu ck en dyn nu m m er m en, und fo ld e ich fterb en u m m er m en! Deinde Jhesus cantat:

| M a n d a t u m n o v u m d o v o b i s , u t d i l i g a t i s i n v i c e m , s i c u t d i l e x i v o s . |

et dicit rigm um :

I r lieb en fru n d e, n em m et w a r , h y ra n g ed en ck et a lle g a r,

33oo w as uch UWer m ey n fte r th u !

ß o feh et, lieb en , a lle zu, das i r das felb e nach m er th u t:

das er un der eyn ander h a bet lieb en m u t, rech t als ich gen uch habe g e th a y n ! 3305 nu ft ehe t u ff und lo fß e t uns gan !

(24)

6 8 8 III. ®t£ Pnfftorafpiele.

Sinagoga oantat.

oibe“gef g“ I nterim Jhesus surgit et ducit discipulos suos secum ad montem fangennahme. O liveti et dicit ad istos octo manentes in introitu ortus:

S ie zet und b e yd et hie m yn

und lo ffe t m ich bidden v o r die p yn !

E t sie va d it ab istis modicum et ducit Petrum , Johannem et

Jacobum maiorem secum et cantat:

T ris tis est an im a m ea usque m ortem etc. et dicit:

T r u r ig if t m yn fe le b y ß y n den d o it, w a n t ich w e y ß v o r m er g r o ifß e n o it! 3310 h ie b lib e t u n d b e y d e t m y n n :

ich w e l n it fern e von uch fyn n !

F in ito rigm o m ittit istos tres sedentes et recedit ab eis modicum, scilicet ad locum oracionis, et orat cantando:

P a te r , si fie ri p o te st etc. et dicit flexis genubus:

V a t t e r , lieb e v a tte r m y n ! m a g k iß dyn w ille g e fy n ,

ß o oberhabe m ich d iffe r b itte rn m a rtel fw e r , 3315 die ich fa l lid en v o r den fu n dere!

m yn g e y ft i f t darzu b e re y t: w o il k rä n g i f t d ie m e n tfe h e y t!

doch fo fa l es fy n an dem w ille n dyn : w as du w ilt , das fa l fy n n !

Post hoc Jhesus venit ad istos tres discipulos et invenit eos dor­ mientes et cantat:

Sim on , dorm is? et dicit:

3320 S a ge, P e t e r , m o g e t er g e w ach en n it m it m er

eyn ku rcze ftu n de y n m yn er n o it? nu geh en ich doch v o r uch in den t o it! w a ch et und bed d et a lle g lic h

3325 g o t t um b fyn n h y m m eirich ,

3306. b e y d e t h i e m y n , m ärtet t)ier au f mid). — 3309. v o r m e r , a l§ m ir beuorftetjenb. — 33L6f. ber © eift ift raillig, ba§ $ teifd ; ift fdjroad;!

(25)

Das Ä tsfilta Pitriumsfpid. 6 8 9

und das hie uch v o r funden behude durch fy n gü tlich e g u d d e !

Secundo v a d it et orat et cantat: P a te r , si fie ri p o te st etc. et dicit:

H y m m e lfc h er v a tte r m yn n,

w ilt u , ß o oberhebe m ich d iffe r p yn n ! Prim us angelus venit de celo ad Salvatorem et d ic it : 8330 G ottes fo n e, nu g leu b e m er!

dyn pyn m a gk n ich t gen om m en w erden v o n d e r: du fa lt den m en tfchen e rlo ß en ,

darum b m u ftu lid en den t o it v o r den b ofe n ! Tune iterum eat ad discipulos et invenit eos dormientes et cantat:

D o rm ite e t req u iesc ite — e t d ic it:

S la u ffet und r u w e t, ir liehen ju n g e r m yn !

3335 es n eh et fich zuhant m yn er p yn n !

Tune tercio va d it orandum ut prius et cantat: P a te r , si fie ri p o test —

e t d icit:

H im m e lfc h e r v a tte r m ynn,

w iltu , ß o oberhebe m ich d iffe r pyn n !

Tunc secundus angelus ven it ad Jhesum confortans eum et d icit: Jhefu s, du w äre g o tte s fo n ,

du fa lt m it g u d d e m w ille n thun 3340 dynes ob erften v a tters ra id ,

der dich g efa n t lio it her y n d it b etru p n iß e! ich fa g e dir das a l g e w y fß e v o r eyn w ä re m ere,

8313 das hie dyn h olffere

w e l w e ß e n zu d yn er n o it! a lle die w e r n t w e re t o it, h e tte ftu , h e rre , n ich t ge w eß en : die fa il von dyn er h u lffe g e n e fß e n ! 3310. r a i d , Stbfidjt, Sj3Ian.

(26)

6 9 0 III. Die fila ITtonsfp tele»

Tunc Judas dicit ad Judeos:

3350 I r h erren , eß if t an d er z y t,

das Jhefus an fy m geb edde l y t t : 38b

la fß e t ir uch nu fere v o r la n g e n , ß o n em m et ku len und ftan gen und fo lg e t m er iczu n t nach! 3355 w a n t m er i f t u ff en jo c h !

F in ito rigm o Jhesus iterum ven it ad discipulos et invenit eos dor­ mientes ; dicit ad istos tre s :

S u rg ite omnes hinc — et dicit:

S teh e t u ff, ir lie b en fru n de m yn : w ir e n tw o l hie n it le n g e r fy n ! ir f o lt u w e r fla u ffe n lan : m er w o ln v o n d iffe r fta d g a n ! 3360 hie e n ift n it fe rr e ,

der uch a lie w ir t v o rerren !

F in ito rigm o va d it cum istis tribus ad alios octo et dicit: Ii. fla u ffe t , lieb en frunde m yn n :

fte h e t u ff und la t u w e r f lau ffen fy n n ! die z y t if t nahe hie b y !

3865 nu fe h e t hen, w o Judas f i j :

hie e n fle ffe t n ich t, das n em m et w a r !

hie k om m et fc h ie r m y t eyn er g ro ifß e n fch a r: den Judden h o t hie m ich g eg e b e n ,

vorra dden h o t hie m er m yn leb en !

F in ito rigm o Salvator disponit se, ac si v e lit exire ortum. Tunc Judas ven it cum Judeis, qui portant laternas et fustes. Salvator d icit ad Judeos cantando:

Q uem q u eritis? et dicit: 3370 I r h erren , nu fa g e t m er, w e n w o lle t e r? w en fu ch et er? Judei respondent: Jhesum N a za ren u m !

3351. a n f y m g e b e d d e l y t t , feinem ©ebete o b lieg t, m it feinem ©ebete be^ fd jä ftig t ift. — 3355. benn icf) bin au f iljn oerfeffen. — 3361. v o r e r r e n , in bie $ r r e führen, ir r e matfjen.

(27)

Düs Älafslö-er ^afjumsfptel.

691

Salvator d icit cantando: E g o sum !

Judei cadunt retrorsum; quibus surgentibus Jhesus secundo dicit: Q uem q u e ritis? I r h erren , w en fu ch et e r? w o lt er das Tagen m e r ? Judei c la m a n t: Jhesum N azaren u m ! Salvator canit: E g o sum !

Judei cadunt iterum retrorsum; quibus surgentibus Jhesus tercio dicit: Quem q u eritis? Judei respondent: Jhesum N azaren u m ! Salvator cantat: E g o d i x i v o b i s , q u i a e g o s u m ! S i e r g o m e q u e ­ r i t i s , s i n i t e h o s a b i r e ! et d icit rigm um :

Ic h hon uch g e fa g e t, das ich eß b yn !

3375 nu v o rn em m et rech t m yn en Tyn:

fu ch et er m ich , lo fß e t m yn ju n g e m ftehen und lo fß e t fie le d ig k von uch geh en !

Finito rigm o Judei iterum cadunt; quibus Judas dicit et per­ cutit eos:

I r h erren , w as v o r z a g e t er? w o lu ff balde und v o lg e t m er!

S380 w a r te t, w en ich k u fß e an fyn en m on t: den g r ife t an zu d iffe r ft und!

und lo fß e t er en uch e n tg e , hie en w ird e t uch lic h t nu m m erm e!

F in ito rigm o Judas accedit ad Christum ipsum osculando et dicit sub accentu:

A v e E a b b i!

fa lle n 382 e n t g e ’ en*8e^ » . — 3383. e r fium te eucö oietteidjt rite trieber in bie tianbe 2*

(28)

6 9 2 III. ®te i'aTrionsfptcU-.

et dicit:

G o t g rü ß d ich , herre g o t , m ey n fte r m yn , 3385 u n d la ß d ic h u m m er g e fu n t fy n !

ich m u ß dich k u ffen an dynen m ont v o n rech ter lie b e zu d iffe r ftu n d t! Jhesus cantat: A m ic e , ad qu id v e n is ti? et d icit: F ru n t Judas, nu fa g e m er, w as b e g e reftu ad d er w es g e b ric h e t d e r? 3390 f r u n t , d y n k u ffe n i f t n it g u t !

ich w e y ß w o l dynen boß en m u t: des m en t fehen fon e vo rra d d en if t m y t dyn em k u ffen zu d iffe r f r ift !

Finito rigm o apprehendent Jhesum Judei, et Maleus est primus in

ordine. Petrus dicit clamando:

D ö m in e , si v is , percu ciam in g la d io ! et d icit:

H e rr e m e y n fte r , d o r ift ich fla n , 3395 d ie dich iczu n t g riffe n an,

ich w o ld e em e yn f l a g g eb en ,

hie e n tfo ld e n ich t d iffen d a g k u bberleb en ! et sic am putat M aleo auriculam. Maleus clam at alta voce:

H e y a lle ! m e r i f t eyn fo p p b e g o fß e n , der h o t m ich g a r fe re v o r d ro iffe n !

E t tune Jhesus accipit auriculam et im ponit M alco et d icit Petro sub accentu:

C o n verte g la d iu m in locum suum ! et dicit:

P e te r , losze dyn fech ten finn

und fto ifß e das fw e r t y n die fch eid e dyn ! d yn fech ten if t zu nich t g u t:

3io° ich m uß v o r g y fß e n nu m yn b lu t!

(29)

B as A is fe it o JSafftmtsfptel.

693

Malcus dicit ad Judeos:

I r h erren , h ö re t, w as ich uch Tage: S405 eyn ore w as m er a b g e fla g e n !

nu h ö ret w y n d e rlich e m ere: Jliesus der zeu berer

nam und Taft eß m er w id d e r an, als iß v o r hat g e fta n !

3U0 le b e t , ir h erren , a lh ie! w o gefchach das w o n d er y e ? Jhesus d icit ad Judeos:

I r h erren , w aru m b k om m et er a lß o g ru ß lic h h er zu m er? zw a r eß w e r uch k e y n n o itt! 3415 fy n t uch w as ß o lie b m yn d o itt,

w ie h a t i r g e b e y d e t ß o la n g e ? w a n t ich han m y t uch g eg a n g en in den te m p e l und hon uch g e la rt zw a r die rech te h y m m e lfa rt:

342° j r m och tet m ich w o l b eg riffen köenn ! w as hon ich arm er uch g eth a y n n ? Septimus Judeus scilicet B orey dicit:

Jhefus, lo ß d yn k la ffen fy n ! du m u ft zw a re ly d e n p yn n ! iß fij he der lie b add er le y t , 842j z w a r m er b ren gen dich y n e rb e it!

H ic Joselin lig a t Jhesum. Tunc Judei ducunt Jhesum ad Annam Jesus vor

corizando et cantando canticum aliqu od, scilicet: Almas'

Jhesus der tr o g e n e r —

Discipuli omnes fugiunt preter Johannem et Petrum, qui secuntur 39b eum a lon ge; et in v ia , quando eum ducunt, N atan Judeus d ic it :

W o i l uns hude zu d iffe r ftu n d ! m er w o lle n g r o ifß e fre y d e thun k u n t, daß m er Jh efu m g efa n g e n hon: das m u ß em an fy n leb en g a n !

o -n s 3/ 1?-’ f 1 w 0 n d e r y e je ein folcfieä SBunber. — 3415 f. wenn eueö betnt mein *<>*> (o Heb w a r : w aru m Ijabt i£>r benn fo lan ge g ew a rtet?

(30)

6 9 4 III. JDte fOafftousfpiele.

3130 n em m et fy n a lle w ä r e , ir J u d d eky n t, (w a n t fy n fyn n e ß o le u fftig k T yn t!) , das er uns ich t en tp h are,

ee w e r des w erd e n g ew a re!, Gumprecht Judeus:

G e fe lle , da w e l ich h elffen zu, 3135 das w ir dem a lß o th un!

ich hon u ff den tr o g e n e r g ro ffe n n y t : d iffe n ftr y e k um b fyn en lip p

w e l ich em w erffen a lß o h a rt, das em fw e y ß e t fy n fw a re ze r h art! 3110 g a n ck fo r t , du b o ß ew ic h t!

dyn zaubern h ilffe t dich nu n y t! gan ck fo r t , du rech ter g eu ck e le re ! w as h ilffe t dich nu dyn fa lfch e lereV gan ck fo r t, das d yn der t u fe l w a ld e ! 3ii5 ich fla g e dich , g eh e ftu n y t b ald e! E t sic chorus canit:

0 Ju da, q u i d e re le q u is ti consiliu m —

usque dum pervenerint ad domum Anne. Annas d icit:

U c h if t g elu n g en , du n cket m ic h : ir b re n g e t g a r k re fftlic h

den e e vo rk e rer, den fa lfch en p re d ig e r !

3150 bo fo lle n m er nu g ezeu g e nem m en, die uns zu d iffe n fach en zem en , das m er m it rech te g ew y n n en en? uns g n u n g e t w o il an d ry e n ! Besagk Judeus d icit:

G ezeu ge w o ln m er fyn d en v ie l: 3155 d er ir ft ich fe lb e r fy n w e l!

ich hon g e h ö r t, das er fe lb e r fpracli v o r uns a llen und ja c h :

„ D e n te m p e l fo lt er brechen n id der, d en felben w e l ich bu w en w id d e r,

3430. acfjtet alle auf ihn. — 3431. roeil fein © e ift fo geroanbt ift. — 3432. d a s i c h t , bam it nicht etwa. — 3450. b o , roo; g e z e u g e , ßeugen. — 3451. z e m e n , paffen. — 3152. m i t r e c h t e , auf gefetjlicfjem Sßege. — 3457. j a c h , behauptete.

(31)

© as 3U efelt>rr ißafftonafipiei«

695

3-460 ee der d ritte d agk vorgeh e,

das hie aber fte h e t als e e !“ fe h e t, das i f t m yn o r k u n d e : g r o ifß lo g e n und fu n de! N a te y Judeus d ic it:

Ic h la g e n , w as ich hon g eh ö ret: 3465 d iffe r fe lb e w as ß o g a r v o r th o re t,

hie nant fic h g o tte s fo n , ß o lebe ich ! w id d e r den k e y ß e r fa c zt er fich : fy n zin fe h ie uns v o r b o it!

dam idde m ach t hie uns g r o ifß e n o it: 347(7 a lß o h o t hie v o r w ir c k e t fy n leben ,

als ich o r te y l han g e g e b en ! Jekel Judeus dicit:

Ic h w e y ß , was em gefch a den m a g k ! fic h ! hie brach den fie rta g k ,

den uns M o ife s g e b o t: 8475 darum b lid e t hie b ilc h n o it!

g e fy re n h ie nie e n w o ld e, w a n hie fy r e n fo ld e !,

das v o lc k v o r k a r t er u m m er m e n : des h a t hie w o l nach u n ß e r ee 3480 v o r w ir c k e t ly p p und leb en ,

als ich das rech t kann g eg e b en ! Annas d icit Jhesu:

S age an m er zu d iffe r ftu n d : w as if t d yn le re ? das th u uns k u n t! ad der w e r fy n t d ie ju n g e m d yn ?

8485 das la ß uns nu w erden fch y n !

Jhesus respondit:

Ic h hon uffenbare g e le r e t und enhon nym m an ts v o r k e r e t: do a lle r m e y n ft der lu d e w a s , v o r den ich uffenbar las!

4 0 a

3466. ß o l e b e i c h , fo luafir icf) lebe. — 3468. f y n z i n f o , bie itjm ge&üf>renbeit .otn)en. 3481. bafjin !a n n id; m ein U rte il fällen. — 3188. mo bie meiften Seute nmren.

(32)

6 9 6 Iir. Sie jDnffiottsfpteJ«.

P e t r i V e r ­ le u g n u n g I

S49o ich hon h e y m lic h n y t b e ga n gen , darum b ir m ich h o t g efa n g e n !

fra g e die Ju dden ! die w y fß e n das w o il. darum b ich der n it fa g en fa il,

w as ich ß o g e la r t han:

8495 das fa g en fie d ir w o l ane a llen w a n e ! Sauei Judeus dicit:

W i e w iftu w o rd en ß o h a lt, daß do n it fchonen fa lt? w iltu der fu rften n y t fchonen, ß o habe den fla g k zu lon e! et sic percutit Jhesum. Jhesus d icit: 3500 H o n ich g e r e t fre v e lic h ,

ß o g ib g e z e u g n iß u b b er m ich ! hon ich aber rech t g eth a y n ,

w aru m b fle h e ftu m ich , du g u d d er m an? Annas d icit:

N u h ö ret, er h erren , w as ich uch fa g e ! 3505 m ich d u n ck et, e ß nehe fic h dem ta g e :

nu sollen m er a lle darzu dencken, w ie m er en m ö g en gek ren ck en , das m er fy n le d ig k w erden und fy n e r b osh ey t hie u ff erden ! Gugulus Judeus d icit:

35io N u foren m er en zu K ayph an hyn:

d er fan t doch den ir fte n fy n n e, das m er fo lle n a lle gan , w ie m er Jhefum m ochten fah en !

E t sic Petrus secutus est a longe et etiam ven it ad domum Anne et visus est ab ancilla ostiaria, que dicit prima ancilla hostiaria:

S a g e , du aide g r iß e r m an,

3515 m ich d u n ck et, du h o re ft Jhefum an:

als ich dyn fp ra u cli v o rfte h e n , m ich duncket, du fijh e ft von G a lile e !

3496. 2Bte E>ift bu fo geworben = w ie Eannft bu bid; unterftefjen? — 3497. f c h o n e n , bid; anfiänbig betragen ; ober fei)lt etw a § ? — 3511. d e n i r f t e n f y n n e , ' ben erften 2(nfc§lag. — 3516. beiner Sprache nad; ju urteilen.

(33)

0 « s Jüsifeliw iilufrimtafpicl. 6 9 7

Petrus d icit:

Ic h Tage d ir zu a lle r fr if t :

ich e n w ey ß n ich t, w e r der Jhefus ift !

Secunda ancilla ostiaria dicit cantando sub accentu: 40b

Y e r e tu ex illis es, nam e t lo q u e la tu a te m anifestum f a c it !

et dicit:

3520 W e s fte h e ftu h ie , du a lte r p le tte n e r? ich kan dich des w o il g ew ere n :

du w e r e ft b y Jhefu, do en die Judden g riffe n an! . von d er fp rau ch b iftu eyn G alilees m an!

du flu g e ft M alco ah das o re fy n :

3525 ich kennen d ich b y der fprau ch dyn !

Petrus d icit:

Ich e n fa g fy n n y e , u ff m yn e y d t! k en tet ich en, das w e re m er le y t ! Gallus cantat p rim o :

G ucze g u g u g u g a ! P e t e r lu g lu g lu g nu da! Snoppenkeile Judeus:

3530 W o ila n , Jhefu s! m er w o ln dich fo re n , do dich u n fu lde fa il b ero ren !

K a y p h e w o ln m er dich fen d en : da w ir t d ir k on t v o n un ß ern henden g ro ß f l e g e und kom m ers v ie l!

3535 dahen ich d ich fu ren w e l!

E t sic ducunt eum ad Caypham et Annas cum eis, et in v ia de- J®8” 8

ludunt eum variis obprobriis. Sinagoea dicit: Petn

v«f-leu g n u n g I I ;

C aiphas, m er fyn kom m en her Judas’

Ende-und bren gen der Jhefum den trp g e n e r, das du uns g e b e ft ra id darzu,

w ie m er m it em fo lle n thun! Caiphas d icit ad Jhesum:

3540 Jhefus, fa g e uns eyn ort und k o rt

d yn le re und dyn w o r t,

3520. p l e t t e n e r , ©latjEopf. — 3521. g e w e r e n , tJerfidjern. — 3526. e n f a g , 1qE>. — 3531. ba bid; Urtglücf betreffen folt. — 3540. e y n o r t u n d k o r t , ein @nbe unb Eurj = fage un§ runb l;erau§.

(34)

6 9 8 III. iDte fyaffxomfyhlt.

d ie du den ly d e n h o ft g e fe y t und dynen ju n g e m v o r g e le y t! Jhesus respondit Caiphe:

M y n le re ich uch nach nye v o r h a le ! 8545 i ch. hon uch g e p r e d ig e t lib e ra l

in dem tem p el u ffinb ar iczu n t m anche ja r e ! des m o g e t er fra g e n h ie , die m yn w o r t vorn am en y e :

8550 m yn le re zuch ich uch an den d a g k ! w as ich uch nach g e fa g e n m a g k , i r en g le u b et m ir nach v o r la ß e t m ich , ab ich des b erich t dich!

Fluchuß Judeus d icit:

H y e rn a ch le ß t du dich d o rfte n ?

3555 fa ltu alfu s dem fu rften

a n tw o rt geb en zu d iffe r ftu n d? d ir w e rd en b ilch b a c k en fleg e k u iit! et dat ei alapam. Jhesus respondit:

H an ich ich t arge s g e r e t, das bezeu ge hie an d iffe r fted e! 3560 i f t aber w ä re , w as ich fa g en ,

dorch w as h o ftu m ich dan g e f la g en ? ^Cayphas cantat:

A d iu r o te p e r deum v iv u m etc.^> Caiphas iterum dicit ad Jhesum:

Ic h b e fw ere dich b y dem le b en d ige g o tt und darzu b y M o y fe s g eb o d d e,

ab du god d es fon e b ift ,

8565 d er h erre, den m an nen net C ril't!

Jhesus respondit sub accentu: T u d ix is ti!

3542. l y d e n , Seuten. — 8544. v o r h a l e , B e r i t t e . — 8550. meine SeBre tqj Bor eint öffentlid). • 3552. i£>r glaubt m ir ire b e r, n o t la b t i&r m i t 3o53. trenn t t a u t • • • — 3557. b ilch , m it Sftett.

(35)

S ila s 2ü e f je l b £ r ^ a f lt o n s f p t ß l* / 6 9 9

et dicit:

J o , ich byn s, der w o re C rift, d er g o tte s fon e v o n h y m m e l i f t ! der w a r h e y t h o ftu g ejeh en ! des m en tfchen k y n t fo lt er fehen asto b y dem v a tte r ficzen eben

und o rte y ln die toden und die leb en ! Hoc audiens Caiphas scindit vestim enta sua clam ando:

Q u id adhuc desideram us tes tim o n iu m ? E cce audistis p lasph em iam !

Q uid vob is v id e tu r? et dicit:

W a s fo lle n uns g ez eu g e nien? gefch rib b en if t y n u n fer ee un d if t M o ife s g e b o t: 8575 w e r da lu g e t w id d e r g o t ,

der fo lle fterb en a l zu h a n t! nu i f t h ie uns allen beka n t, das h ie d iffe g r o iß lo g e n th u t: nu fp re c h e t, w as du n ck et uch g u t? Omnes. Judei clam ant:

R eu s est m o rtis ! Bifus dicit:

3580 M e r w iffe n a lle fa m p t w o l, das hie v o n rech t fte rb e n fa il! W e n gk er Judeus d icit ad Petrum :

F ru n t, ich kennen dich g a r w o il! fy n t ich die w a rh e it fa g en fa il: das du h o re ft y n die fchar, 8583 (b e J h efu fo lg e tte n her und dar!

ich fach dich doch y n dem g arten ,«/ o : do m er fo ld en w a rte n ,

w o d iffe r b o ß e r tro g e n e re Jhefus dyn m e y n fte r w ere!

41a

3570. e b e n , in u nm ittelbarer 3täfje, banebett. — 3587. w a r t e n , acbt aeben, su entbecrcn fudjett.

(36)

7 0 0 III. Ute pafTtonsfpide.

Petrus elevans manus super caput dicens: 3590 A c h ! fu m m er d er w erd e g o t t

und a lle M o y fes g e b o tt, die g o tt u ß fy m m onde fp rach ,

fp rech en ich, das ich den Jh efu m nye m en g efach ! Hoc facto gallus cantat ut prius. Jhesus inspicit Petrum oculis’

et Petrus e x ijt flens amare et recedit ah ipso et d icit: O w e m er e w ig k lic h en ,

3595 das ich ß o fch em elieh

m yn es hern v o r le u c k e t han, der m er dick lio t g u t g eth a y n !

dorch rec h t w ere ich m y t em y n d er n oit und g eg a n g e n y n den b itte rn d o it,

8600 dan das m ich m ynes herczen b lo d ik e y t

bra ch t y n die elende k ra n c k h e y t!

H ic unus Judeorum v ela b it faciem Jhesu, et Kirsan Judeus calo- phizat eum dicens sub accentu:

P ro p h e tiza nobis, C h riste: quis est, q u i te percu ssit? et d icit:

B ez eu g e uns, Jhefu s, dyn g e b o tt! lo ß uns fehen, b iftu w ä re g o t t ! b iftu g o tte s fon e, ß o ra id ,

3605 w ilc h un der uns dich g e f la g e n h o t! I lic Judas currit ad Judeos clamando:

P e c c a v i, p e cc a v i tradens sanguinem iu stu m ! et dicit:

A c h m ich v ie l arm en m ann, 4 l b

das ich das leben y e g e w a n ! ach das ich y e w a r t g e b o r n !

ich m uß u m m er und e w ig lic h e n fy n v o r lo r n ! 36io ich hon vo rra id d e n u n fc h u ld ig lic h

den w aren g o t t v o n h y m m elrich und v o r k a u fft fy n h e ilg e s b lu t: g a r w e das m ym herczen th u t! ir h erren , ich hon g a r u b b el g eth a y n ,

3615 das ich uch Jhefu m vo rra id d en und v o r k a u ift h a yn ! 3590. f u m m e r , fo m aljr m ir. — 3595. f c h e m e l i e h , fd jtm p flid ).— 3598. d o r c h r e c h t , üon 9ted;t3 wegen. — 3600. b l o d i k e y t , g e ig ijeit.

(37)

© a s Ä ls ft 'lö e r ^ a fjto n s fp ie l.

701

fe lie t, nem m et u w e r g e lt w id d e r!

adder ich w e rffe es v o r u w e r fu ß h ern id d er! E t sic pro jicit denarios ad pedes Judseorum. W e n gk er Judeus dicit:

Q uid ad nos? tu v id e r is !

E ru n t, w as g e h e t uns das an? dyn g e lt tr a g e m it d ir v o n dan!

Sß20 -was d ir darum b m a gk g efch en ,

das fa ltu fe lb e r nach w o l fehen!

E t Judas recedit et in v ia subiungit rigmum scilicet m aledictionem et dicit:

A c h fru n d e, nu h ö re t m yn k la g e , die ich w el thun an d iffe m ta g e ! ich b yn e yn er g e w e ft d er z w e lff h o tten :

3625 m yn en m ein fter und herren hon ich vo ra id d en

und den Judden zu k a u ff g eg eb en !

des ich nu w e l fe lb e r nemrnen m yn le b en ! ach g o t t , daß ich y e w a r t g eb o rn !

den e w ig e frid d e hon ich v o rk o re n ! 3630 ich hon g eth a n , das i f t m er le y t :

das h ot gem ach et g ro ß g y e r h e y t !

ach g o tt, w as folde ich y e u ff der erd en ? w aru m b ly f f e f tu m ic h ,y e g eb o rn w erd en ? v o rflu ch et fij m ym v a tte r h a lt!

3635 ach das ich y e v o n em w a r t g e z a lt! v o rflu ch et f ij auch d er m u tte r m yn n ! ach das fy e m ich y e b roch t zu vo rfch yn n ! ach m ich d ifß e r g ro ffe n n o it!

w as fa l m er das leb en ? w e r ich g ere id e to id ! 3640 v o r m a le d y e t fy e der fonne und dem m on e,

die m ich u ff erden erlu ch te t hane! ich vorflu ch en m y t g ro ifß e n fc h a lle den ftern en und den plan eten a lle , v o n den ich han m yn w e ß e n !

3645 ach g o tt, w aru m b ly ffe ftu m ich gen e fß en ? o w ee m er und der u n felig en z y t! w aru m b hon ich g ro iffe n n y t

3629. v o r k o r e n , nerfdjerjt. — 3634. b a l t , fdjnell, eilig. — 3635. bafj id) je als oon iljm abftammcnb gejault raurbe, galt. — 3639. g e r e i d e , b ereits, fd;on. — 3644. w e ß e n , S e m , 9fatnr. — 3645. g e n e f ß e n , am ßeben bleiben.

(38)

7 0 2 III. Die JJaßtoJtafptcle.

u ff m yn en h erren und m ey n fte r g etra g e n ? es b e g y n n e t m er g a r fere m iffeh a gen : S650 ich ly h e lo ß en m ich fe lb e r g a r fc h y er! v o rflu ch et fij den e lim en ten a l v ie r ! das if t fu e r, lu fft, w a fß e r und erd e:

d ovon g o t den ir fte n m entfchen ly s w erden , d o vo n ich auch b yn k om m en !

3655 YOrfluchet f ij a lle n den y n d iffen ftu n den , vo n den ich hon m yn leb en !

vo rflu c h e t fij d er fru ch t y n der erden, das ich m ich d er hon m iffeb ru ch t! fo r t fij allen den v o rflu ch t,

3660 d a von m ich g o t h o t ern ert u ff d iffen e rtric h ! 42a ach o w e ! w ie fere ru w en ich m ich ,

das ich ß o u b el hon g eth a y n !

h et ich eyn ftr y c k , ich w y l m ich fe lb e r han! ich hon vorra dd en den w a re n g o tt:

3665 f e lb e r w e l ic h m e r a n th u n d en t o i d ! k o m m et, a lle tu fe l, und rad d et d arzu, das ich d iffem a lß o th u !

E t sic omnes demones conveniunt portando funem. Sathanas dicit: Judas, w o lle ftu dich h en gken ,

ich w y l der eyn ftr ic k darzu fch en g k en !

Sic Judas cum eis decedens laqueo se suspendit. Chorus cantat: A c h , du arm er Judas etc.

quoadusque facta sunt omnia illa. Post hoc diaboli ducunt eum ad Infernum cum m agno strepitu.

— ; r r i d d el Judeus dicit:

Vexilla). 3670 j r Jle r r e il) gg nelie t fich der Zy t ;

w ie erh eben m er m it Jhefu eyn en f t r y t ? m er fu ren en v o r P ila tu m dort

und fa g e n u n ß er w o r t

und w as h ie uns Judden h o t geth a n !

3675 fy n leb en m u ß eyn ende hon!

3650. l y b e l o ß e n , entleibe. — 3658. bafj ich fie fü r mid) (b. h- um m ein Sebeit, ba§ boch fo großes U nheil bringen fotlte, ju erhalten) mißbraucht E>abe. — 3663. h a n , hängen. — üJtad; 3667. 33on ber § a n b B : S a th a n a s ite r u m c la m a t. — 3670. bie (h eilige) $ e it rücft h^tan. — 3671. 1‘t r y t , gerichtliche^ V e rfa h re n : mie machen m ir $ e fu ben ^ r o je f}?

(39)

30as XlsfiUtt? ^afftonsfpttL

703

Bifus Judeus dicit:

W o ila n , Jhefus, es ift z y t! d yn ende d ir g a r nahe l y t ! w e r w o ln dich fu ren v o r g eric h t um b dyn b oß e u m b plich t!

et sic ducunt Jhesum ante Pilatum cantantes ut supra: Jhefus d er tr o g e n e r —

Caiphas d icit:

368o P ila te h erre, m e r k la g en , das d iffe r h o t b y fy n e n ta g en u n ß er ee g a r v o r k a rt

und das v o lc k fe lfc h lie h g e la r t ey n ander ee und eyn an der leb en !

3685 h ie w e r te uns des k e y ß ers fyn en zin ß zu geben, als es if t doch g e w o n ig lic h !

g o tte s fon e nant her fic h ! d iffe r fach if t h ie e yn pan t:

das th un m er d e r, lie b e h e rre , b eka n t! Pilatus dicit sub accentu:

Quam accusacionem affertis adversus h om in em istu m ? et d ic it:

369° j r h e r re n , fa g e t a lle a n : w as h o t b e g a n g e n d iffe r m an, das er em fte h e t nach fy m leb en ? das fo lle t er m er fa g e n g a r eben ! Caiphas dicit P ila to :

<(Si non esset hic m alefa ctor, non t ib i tradidissem us e u m !) P ila t e , lic h te r und h e rre ,

3695 w j e fr a g e ffu a lß o fe re ?

h e t hie n ich t b o ß h e y t b e ga n gen , fo en h etten m er en n ich t g efa n g e n ! u n ß er ee h o t hie v o r k a r t

und eyn ander ee g e la r t ! 8700 darzu i f t hie eyn k eb es-k yn t:

das w y fß e n a lle , die h ie fy n t!

(40)

7 0 6 III. n i e jDafftonefpiele.

V ir t u s q u in tu s :

3760 Gott vatter in ew y gk eit!

die goth eit ift bereit,

aber die m entfcheit ift krangk von der m artel n oid tgan gk! P o te s ta s s e x tu s :

Gott aller dynge g ew a ld igk :

3765 du b ift eynigk und d riv a ltigk !

du b ift vatter, Tone und heilliger g e ift: m yt dyner gnade allerm eynft

faltu treften Hiefum

unflern hern und dyenen fo n ! P a t e r in d i v i n i s :

3770 Ja, ire lieben engel gu tt,

Hiefus ift nicht an hudt: ich in eme und ire in m yr leben hutte und ummer m yr! ich bynn ire, he ift ich:

3775 . des gleu bet m yr fucherlich!

F i n i t o h o c S y n a g o g a o p e ra tu r. I n t e r i m su n t a p o s t o li in s im u l cu m M a r iis . In d e - d ic it S y n a g o g a p r o o m n ib u s :

H er P y la t, loys Jhefum vor gericht furen, 4-2e das du felbeft mocht fyne rede hören!

P ila t u s d i c i t a d s e r v u m :

H öre m ich, knecht Korfur: du fo lt Jhefum here infuren!

I n d e s e iv u s e x p a n d it p an n u m , e t o r d in e n t u r a d la t e r a 12 v e x i l l a , d ic e n s : | ; Hom ine, fuper hoc ambula!

e t 'd i c i t :

3tso H iefus, lieber herre zcardt,

du fo lt uff diffler vardt uff difflem tuch gahan und vo r den richter fta n !

S ic in t r o d u c it eu m i n p r e t o r iu m , et v e x i l l a se in c lin a n t . C a n it c h o ru s : Ingressus Pilatus —

Höre m ich, Pilatus! warumb heiftu Hiefus

3762. m e n t f c h e i t , bie menfcbltcbe Jlatuv. — 3771. h u d t , — 3773.

u m m e r m y r , im m er m eljr, b. f). in ©tuigfeit. — 3778. K o r f u r oben nacb 3727 C u r fo r genannt.

(41)

Bas Xlsfclh'r $af)tonsfptel.

707

nicht durch den hottel

kommen vor dich fnell? das duncket uns unrecht, das ene h oltt dyn eygen knecht: w ent thu ene dyne knecht anefach, gütlich ire zu eme fprach:

„Jhefus, lieber her, gangk vor den richter!

das gebiete ire dyr funder wangk: uff dyfßem tuch fy e dyn g a n g k !“ Pariter omnes dicunt:

N ich t alßo, nicht alßo! Pilatus ad servum:

Sage, knecht, funder wann, warumb haftu dith gethayn, das du Jhefum in folicher achte ßo vo r mich haft brocht? 3790 3795 Cursor dicit: 3800 3805 ps w £ W c c w >

H erre, du ich zu Hierufalem zu Alexander fo lt gehen,

du fach ich ene uff eym eßel fittz e n , W hJ dye hebraifchen kynder fyngen m it w ützen: „G eben ediget fij m it eren,.

der da kommet in dem namen des heiErfenj^ darumb habe ich difßem gutten m a n . p L auch die ire angethayn!

Wencker Judeus:

Curfor, fage ane zu handt: wer thet dyr des gefanges bekant?

8810 du b ift ein Eriche geborne:

w ye m agiftu ire ftym m e gehören, die fie in hebrayfcher zcungen vor H iefu hayn gefungen?

W Q M w Cursor dicit: 3815

Du ich begunde fchauwen die palrnen under ene ftrauwen und kleyder und gew ant, du fra ge t ich ein Juden zu handt,

a ß bJO tu _bp W "O c: 3 N Q O ei S ) r o bD

ei

'-P 5 3

3786. b o t t e l , Söuttet. — 3790. benn ba ifjn bein $nedjt anfafj. — 3798. i n f o - <>oC- a c ^ t e ? aut fotdje Sfrt unb SBeife. — 3803. m i t w i t t z e n , m it SBerftanb. — ^ö15. f t r a u w e n , ftreuen.

(42)

7 0 8 III. ®ie JilafficiitsfptcU.

das ire mich befch ijt der m ere: das thet ire balde und fchir! K n ech t, Tage ane zu hanth : w y e was der kynder gefangk? „O fanna“ was das fyngen, das ieli horte von den kynden! Saget m ir, er Juden groyß und kleyn : was m agk das fyngen meynen? H er, es bedudtt: „D u h eillig er godt, mach uns gefunt in unßer n o id t!“ Ire Juden, ire thut unrecht, das ire ftrayffet mynen knecht: ire bezuget felber uwer kynder w ort m it euwren reden hye und dort! Curfor, gangk nach eyn niael und fure Jhefum in den fa le! I n d e e d u c it eu m e t e c o n t r a r io in t r o d u c it u t p r iu s e t d i c i t :

Hiefus, du lieber heylant,

3835 d e r r ic h te r h e ifc h t d ich k om m e zu h a n t! E t it e r u m s ig n a se in c lin a n t . D i c i t S y n a g o g a :

Ire h a llet die baner nicht! ire fyh et in Hiefus plicht und fih et eme underthayn, das ire die baner neget fchan! P ila t u s d ic it : 3820 C u r s o r : 3825 W e n c k o r : P y la t u s : 3830 P y l a t u s : 3840 S y n a g o g a :

Gleubet ir nicht, ire Judifchen man, die banner fich felbes gen eigt hayn? Pylatu s, ich w el dyr fagen: die die banner tragen, die neygent fye gerne H iefu zu lob und zu eren!

3825. m e y n e n , bebeuten. — 3831. l i y e u n d d o r t , nad) alten 9tidjtungen t)in, g a n j unb gar. — 3836. h a l l e t , nieberbeutfdje $ o r m : galtet feft. — 3837. ifyr fetb in $ßflid)t, <Solb. — 3839. I c h a n , fd^on, mie ba§ fransöfifdje b ie n bei üorauägejeljter V erneinu ng ober SBe^roeiflung. G. 3'dj glau be, n e g e t fc h a n ^eijjt n u r : neiget fcfjön, b. i. r o ll Gt>rfurd;t.

(43)

Dos Äiafdiur pctfrtxmsfpffl.

709

Rylatus:

Saget m yr, ire gudden man: lio it ire es m it w illen gethayn? ich frage uch: (befcheit mich rech t!) abe fich die baner flech t

3850 neigten ane euwern w illen?

das faget m yr funder ftillen ! Rüben primus signifer:

Pilatu s, du w e ift, m ir fyn t heyden! das Tagen m ir auch bye eyden, und tragen die baner umb folt:

3855 m yr haben darane keyn fchult,

das der Juden banner Hiefu erbiethen ere! Pylatus:

Ich m eyne, ire habet fye gerne g n eigt und H iefu darmit ere erzeyget! Rüben primus:

3860 N eyn e, her, funder wangk

neigten fich die baner an unßern danck! Symeon secundus:

Inne myner hant das banner neiget fich fe lb e ft, gleubet m yr!

L e v i tertius: ’ 42b

Selber n eiget fich uffynbar

3865 myne paner, fage ich vo r w ar!

Judas quartus:

Selber die paner, uff mynen eydt, neyget fich in rechter w arheyt! Zabulon quintus:

Ich w el Tagen, als eme ift: die paner neiget fich vor Grift! Ysackar sextus:

3870 V o r Hiefus gnade m anigfalt

neiget fich die baner m it g ew a lt! Rann septimus:

H ere m ich, herre P y la tt:

die paner fich felb eft gn eigk t hait!

3849. r i e c h t , lebtfllidj. — 3851. f t i l l e n , S tU ficin , ©cfjtoeigett. — 3860. f u n d e r w a n g k , o tu e gto e ife i. — 3861. a n u n ß e r n d a n c k , o^ue unfern üBitten. — 3868. a l s e m e i f t , tote e§ [ub roirtEici) oevEjEUt.

(44)

7 1 0 III. 3DU ^afrtonsfpu'le.

G a d o c ta v u s :

P ilatu s, das baner fchon und langk

3875 neiget lieh, ane mynen danck!

A s e r n o n u s :

H er, iah w el dir nycht liegen : die paner n eiget fich ane b etriegen! N e p t a ly m d e c im u s :

Ich fye dann lelb er gefchant,

ßo n eigt fich das baner in myner hant! J o s e p h u n d e c im u s :

3880 D ie baner neget fich , m yr gleubet!

ader fIa h e t m yr abe myne heubt! B o n ia m in d u o d e c im u s :

A ls die ändern hayn bekant, ßo n eiget fich auch in m yner handt die baner ane alle fchult,

3885 und thede es den Juden ungedolt!

P y l a t u s :

Das höret ire w o l, ire Juden, ire hunde und ire ry d d en , das ire Jhefum w ille t neden und m it unrecht toden !

Sye hain die baner gern gen eigt und Jhefu darm it ere erzceyget, der fich g o t genennet hait: P ila te , rieht uns uff difßer fta d t! K yeß et uch felbeft zw elff man, fo ftarck ire fy m oget gehain, die die baner halten

m it m acht und g ew alde! negen fich dan die baner nicht, ßo w e l ich fittzen recht gericht! S y n a g o g a r e s p o n d e t:

3900 P ila te , lieb er her, nu habe danck!

darnach rieht, mach es nicht lan gk! R u p in , N athan, W en cker, Gumprecht, Byfus, Len d ek yll darzu nicht H echt,

3 8 7 8 f. $ d) m iß meinen efjrlidjen üftamen o e rlie re n , menn fid^ nidit ba§ Scm ner in m ein er § a n b oon fe ttft geneigt l;at. — 3885. unb machte e§ and; bie ^uben u n gebulbig; m äre e§ ben gu b en audj nietjt redjt. — 3887. r y d d e n , SJtüben. — 3888. n e d e n , n o d e n , brangfalieren. W e n c k e r : 3890 l ’ il a t u s : 3895 42*

Cytaty

Powiązane dokumenty

Jeszcze  dekadę  temu  [12]  panowało  powszechne  przekonanie,  że  zasoby  naukowe  należą  do  tzw.  sieci  głębokiej  (ang.  Deep  Web),  nie 

The growing importance of China in the coal trade means that the market is becoming increasingly bipolar, with prices based on CFR China and coal FOB Australia, being

Podczas targów odbyła się także odprawa ka- dry kierowniczej Państwowej Straży Pożarnej.. Omówiono na niej

91ber niipt auS eprlidEfer Überzeugung, fonbern nur um feinen gupörern Zu fcpmeicpeln, bringt er biefe Kontrafte; fie finb ipm, toie atteS anbere, nur SJtittel

fadjeres © epräge als bie unferer Gorfafjren; unfere M oben finb gefälliger unb felbft bie Flamen biefer Moben aeben einen nidjt unmidjtigen G e itra g su bem

wähnung der verschiedenen Stationen, so daß es Christus vor Hannas, Caiphas und Pilatus stehen sah; wenn der Prediger aber zu lebhaft wurde oder ungeschickt war,

Monogram Maryi - to księga otwarta, Z której czystości wychyla się kwiat- Lilia Dziewicza, przed którą zdziwiony W cichym podziwie zatrzymał się świat.. A gwiazd

[r]