Włodzimierz Bolecki
"Stanisława Lema dialog z
czytelnikiem", Andrzej Stoff,
"Przegląd Humanistyczny" nr 6
(1977) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 21/1 (67), 205
/11 / S T Ę P IE Ń M arian : K on spiracyjn e dysku sje lite ra c k ie . (1939-194-5). "Pam iętnik L ite r a c k i" 1977 z. 3 s . 71-100.
Autor prezen tuje różne stanow iska dotyczące pow inności ideow ych, m oraln o-filozoficzn y ch , politycznych i artystycznych lite ra tu ry (sztu ki) w yrażone w artykułach ogłaszanych w p ra s ie okupacyjnej i pow ojennej.
Wybrane wypowiedzi zaw ie ra ją także próbę oceny lite ra tu ry przedw ojen nej - je j różnych o rie n tacji i prądów estety czn y ch . Intencją au tora je s t
odkrycie bogactw a i w ielo ści owych "konspiracyjnych d y sk u sji" bez prób ich schem atyzow ania i porządkow ania.
B P /6 7 /7 7 J . B .
/11/ S T O F F A n d rzej: Stan isław a Lema dialog z czytelnikiem . "P rz e g lą d H um anistyczny" 1977 n r 6 s . 69-83.
Zwroty do czytelnika obecne są przed e w szystkim w trzech p ow ieś ciach S tan isław a Lem a; "A stro n au ci" (1951) , "Obłok M agellan a" (1955) o ra z "G łos P a n a" (1 9 6 8 ). Dla o p isan ia zaw artych w pow ieściach sy tu acji komunikacyjnych szczegó ln ie przydatna je s t k a te g o ria w ielogłosow ości. Ważną cechą projektow anej r o li odbiorcy je s t znajom ość lite ra tu ry fan tastyczno-naukow ej. Sytu acje komunikacyjne w pow ieściach Lem a o k r e ś la ją nie tyle r e la c je w ew nątrztekstow e, le c z r e la c ję : "p rz y szło śc io w y " n a r r a to r - czytelnik w spó łczesn y . Poniew aż św iat utworów fan tastyczn o-n au kowych je s t niew eryfikow alny, wymaga od projektow anego czytelnika p o s
tawy o tw artej, p rz e zw y cię żające j tradycyjne n astaw ien ia wobec lite ra tu ry .