Elżbieta Sarnowska
"Dynastia literacka Leszczyńskich. /
Kartka z dziejów poezji
okolicznościowej w Polsce w. XVII / ",
Juliusz Nowak-Dłużewski, "Przegląd
Humanistyczny" R.XV (1971) :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 14/41, 192
/11/ NOWAK-DŁUŻEWSKI Juliusz: Dynastia literacka Lesz czyńskich. /Kartka z dziejów poezji okolicznościowej w Polsce w. XVII/. "Przegląd Humanistyczny" E. XV:1971 ctr 1 s. 19-25»
Wprowadzając p o ję c ie d y n a s t i i l i t e r a c k i e j , a w ięc grupy l u d z i p a r a ją c y c h s i ę l i t e r a t u r ą , złączo n y ch ró w n o cześn ie w ięzam i p okrew ieństw a - a u t o r w skazuje i s t n i e j ą c e w o k r e s ie s ta r o p o ls k im t r z y te g o r o d z a ju s y tu a c j e : w w ieku XVI - dy n a s t i ę K ochanow skich, w s t u l e c i u następnym - d y n a s tie Mor sztynów i L e s z c z y ń s k ic h . D z ia ła ln o ś c i l i t e r a c k i e j L eszczyń s k ic h pośw ięcone z o s ta ł y w c a ł o ś c i d a ls z e wywody a u t o r a . Do p r z e d s t a w i c i e l i t e j d y n a s t i i z a lic z o n o : wojewodę b e łs k ie g o R a fa ła I I L e sz c z y ń sk ie g o , je g o syna A ndrzeja,w ojew odę d e r p - s k ie g o , syna A n d rz e ja , S am uela, obośnego k o ro n n eg o , b r a t a s tr y je c z n e g o Sam uela, p o d sk a rb ie g o koronnego R a fa ła I I I , i w re s z c ie syna R a fa ła I I I - S ta n is ła w a L e sz c z y ń sk ie g o , k r ó l a p o ls k ie g o . Twórczość wym ienionych obejmowała głów nie p o e z ję przygodną o k o lic z n o śc io w ą , w ie rs z e pośw ięcone w ydarzeniom rodzinnym , e p i c e d ia , p a n e g ir y k i, utw ory p o lity c z n o -ó b y c z a jo - we.
BP/41______________________ B .S . / 1 1 / KLIMOWICZ M ieczysław : Sarmatyzm ośw iecony. 1 . P ro z a ic y i id e o lo g o w ie . W: "A cta U n i v e r s i t a t i s W r a t l s l a - r i e n s i s . P ra c e L i t e r a c k i e " . O ss. Wrocław 1970 z . 1 1/1 2 s . 185-214. Na t l e zarysow anej o b s z e rn ie s y t u a c j i h i s t o r y c z n o - p o l i - ty c z n e j w o k r e s ie p r z e d , w c z a s ie o ra z po S ejm ie W ielkim p rz e d s ta w ia a u to r s y lw e tk i t r z e c h w y b itn y ch d z ia ła c z y i p i s a r z y : S ta n is ła w a S t a s z i c a , Hugona K o ł ł ą t a j a o ra z F r a n c is z ka J e z ie r s k i e g o . A rty k u ł obejm uje problem y b io g r a f i c z n e i zaw iera o b sze rn ą c h a r a k te r y s ty k ę tw ó rc z o ś c i p u b li c y s ty c z n e j naukowej i l i t e r a c k i e j wym ienionych p is a r z y .K o le jn o omówio no: "Uwagi nad życiem Ja n a Z a m o y s k ie g o " ," P rz e s tro g id la P o l s k i " , " L is ty Anonima", "Prawo p o lity c z n e r a r o d u p o ls k ie g o " , "R o zb ió r k ry ty c z n y zasad h i s t o r i i o p o c z ą tk a c h ro d u lu d z k ie g o " , p u b lic y s ty k ę i n ie k tó r e p o w ie śc i J e z i e r s k i e g o . Au t o r d a je i n t e r p r e t a c j ę id eo w ej z a w a rto ś c i d z i e ł o ra z o c e n ia ic h w alo ry a r ty s ty c z n e .P o d k r e ś la te ż r o l ę czasopism i n f o r - m a c y jn o -p o lity c z n y c h ,a ta k ż e k w e s tię r e t o r y k i sejm owej i zb io ro w ej p ro d u k c ji p u b lic y s ty c z n e j w d o b ie Sejmu W ie lk ie g o .
