DZIEJE NAJNOWSZE, ROCZNIK XXXIV — 2002, 1 PL ISSN 0419–8824
Wstæp
Kontynuuj¹c praktykê przygotowywania zeszytów tematycznych, redakcja „Dziejów Naj-nowszych” postanowi³a poœwiêciæ niniejszy numer pisma prezentacji tekstów dotycz¹cych szeroko rozumianejspo³ecznejhistorii Polski po 1945 r. Inicjatorom tego przedsiêwziêcia przyœwieca³o kilka celów. Przede wszystkim chodzi³o o odejœcie od czêstego schematu pisania na temat tego okresu tylko lub przede wszystkim przez pryzmat w¹sko rozumianejpolityki. Nie oznacza to, i¿ kwestie polityczne nie by³y wa¿ne, czy wrêcz pierwszorzêdne dla funkcjo-nowania systemu w³adzy, zw³aszcza takiego, jakiego doœwiadcza³a Polska w latach 1945–1989. Uznaliœmy jednak, i¿ warto siê zastanowiæ przede wszystkim nad tym, jak ów system dzia³a³ w praktyce, jak jego ideologiczno–programowe za³o¿enia przek³ada³y siê na kszta³t wybranych instytucji, zjawisk i grup spo³ecznych.
Do wspó³pracy zaproszeni zostali historycy ró¿nych generacji. Ci m³odsi analizuj¹ kwestie bardziej szczegó³owe, oparte na dotychczas niewykorzystywanych materia³ach archiwalnych. Tych z wiêkszym doœwiadczeniem poprosiliœmy o napisanie tekstów o charakterze przekrojo-wym, zawieraj¹cych interpretacjê przemian grup spo³ecznych i instytucji w mo¿liwie d³ugim okresie powojennej historii Polski. Doœwiadczenie i dokonania niektórych z nich na polu badawczym, obejmuj¹cym wczeœniejszy okres dwudziestowiecznych dziejów ojczystych dawa³y szansê na umieszczenie poruszanejprzez nich problematyki w perspektywie struktur je¿eli nie „d³ugiego”, to z pewnoœci¹ nieco „d³u¿szego trwania”. W przypadku dyskusji nad problema-tyk¹ œwiadomoœci narodowejjejuczestnicy poruszali siê na gruncie szczególnie ma³o zbada-nym przez historyków, choæ — jak zgodnie uznali — niezwykle ciekawym.
Na ile ów maria¿ m³odoœci z doœwiadczeniem siê powiód³ — oceni¹ Czytelnicy. Redakcja pragnie podziêkowaæ wszystkim autorom prezentowanych tekstów za wspó³pracê.
¯ywimy nadziejê, ¿e ich wysi³ek zostanie zauwa¿ony.
