184
WIEΠI ROLNICTWO, NR 2 (155) 2012
DOSTARCZANIE NADWY¯EK ¯YWNOŒCI
NAJUBO¯SZEJ LUDNOŒCI UNII EUROPEJSKIEJ
W 2012 roku Polska po raz dziewi¹ty uczestniczy w programie „Dostarcza-nie nadwy¿ek ¿ywnoœci najubo¿szej ludnoœci Unii Europejskiej”, który w ca³o-œci jest finansowany ze œrodków unijnych. Bezpoœrednie administrowanie pro-gramem powierzone zosta³o Agencji Rynku Rolnego, która jest odpowiedzialna m.in. za organizacjê postêpowania przetargowego, proces rozliczeñ finanso-wych, jak równie¿ odpowiada za logistyczn¹ stronê ca³ego przedsiêwziêcia.
W realizacji Europejskiego Programu Pomocy Najbardziej Potrzebuj¹cym (fr. PEAD) mog¹ uczestniczyæ organizacje charytatywne wskazane w Ob-wieszczeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spo³ecznej z dnia 28 kwietnia 2004 roku. W Polsce status organizacji uprawnionej uzyska³y: Federacja Polskich Banków ¯ywnoœci, Caritas Polska, Polski Czerwony Krzy¿ oraz Polski Komitet Pomocy Spo³ecznej. W celu dotarcia do jak naj-szerszej grupy osób potrzebuj¹cych organizacje te wskazuj¹ ka¿dego roku magazyny zlokalizowane na terenie ca³ej Polski, do których mog¹ byæ do-starczane artyku³y spo¿ywcze. Produkty s¹ dystrybuowane wœród osób naj-ubo¿szych b¹dŸ przekazywane do rozdysponowania za poœrednictwem in-nych lokalin-nych organizacji spo³eczin-nych zajmuj¹cych siê osobami ubogimi i niedo¿ywionymi.
Od 2009 roku znacznie wzros³a wartoœæ œrodków finansowych przeznacza-nych przez Komisjê Europejsk¹ na realizacjê Programu w naszym kraju. Obec-nie Polska jest trzecim w kolejnoœci pañstwem, po W³oszech i Hiszpanii, pod wzglêdem wielkoœci bud¿etu przeznaczonego na program.
W latach 2009, 2010 i 2011 do magazynów organizacji charytatywnych do-starczono odpowiednio – oko³o 136,6, 131,5 i 134 tys. ton ró¿nego rodzaju arty-ku³ów spo¿ywczych.
W 2011 roku zgodnie z decyzj¹ Komisji Europejskiej, na realizacjê programu przeznaczono w sumie 480 mln euro, z czego oko³o 75,4 mln euro przypad³o w udziale Polsce. Wykorzystano 441,2 tys. ton zbó¿ oraz 15,7 tys. ton odt³usz-czonego mleka w proszku, wycofanych z zapasów interwencyjnych UE. Dla osób najbardziej potrzebuj¹cych przekazano w 2011 roku blisko 105 tys. ton ar-tyku³ów spo¿ywczych oraz 28,9 mln litrów mleka UHT o ³¹cznej wartoœci 284,0 mln z³. Gotowe artyku³y spo¿ywcze dostarczane by³y na terenie ca³ej
Pol-185
ski do 123 magazynów nale¿¹cych do trzech g³ównych organizacji charytatyw-nych, tj. do Federacji Polskich Banków ¯ywnoœci, Caritas Polska i Polskiego Komitetu Pomocy Spo³ecznej. Organizacje charytatywne rozdziela³y otrzymy-wane artyku³y spo¿ywcze bezpoœrednio wœród osób najubo¿szych lub za poœred-nictwem innych lokalnych organizacji charytatywnych i organizacji po¿ytku pu-blicznego. Tym sposobem w 2011 roku pomoc ¿ywnoœciowa zosta³a skierowa-na do blisko 4 mln osób skierowa-najbardziej potrzebuj¹cych w Polsce. W jej dostarcza-niu uczestniczy³o oko³o 8 tys. lokalnych organizacji charytatywnych. Przekaza-no najubo¿szym 21 rodzajów artyku³ów spo¿ywczych.
W 2012 roku w programie uczestniczy 20 pañstw cz³onkowskich UE, dla któ-rych Komisja Europejska na realizacjê programu PEAD przeznaczy³a œrodki fi-nansowe w wysokoœci 500 mln euro. Z tej kwoty oko³o 75,3 mln euro przydzie-lone zosta³o na realizacjê programu w Polsce.
W lutym 2012 roku opublikowane zosta³o Rozporz¹dzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 121/2012, które wprowadzi³o nowe zasady re-alizacji i finansowania programu. Program nie jest œciœle powi¹zany z rozdy-sponowaniem nadwy¿ek produktów z zapasów interwencyjnych. Œrodki fi-nansowe przeznaczone na realizacjê programu bêd¹ wykorzystane na zakup produktów ¿ywnoœciowych na rynku. Obecnie jednym z celów programu jest zapewnienie zbilansowanej diety osobom potrzebuj¹cym. Zgodnie z zalece-niami Parlamentu Europejskiego i Rady, w ramach programu powinny byæ dystrybuowane artyku³y z ró¿nych grup towarowych, charakteryzuj¹ce siê wysok¹ wartoœci¹ od¿ywcz¹.
Realizacja programu w danym roku wymaga przeprowadzenia postêpowania przetargowego. W wyniku postêpowania przeprowadzonego w grudniu 2011 roku ARR wy³oni³a 3 przedsiêbiorców, z którymi zosta³y podpisane umowy na dosta-wy artyku³ów mlecznych. Artyku³y spo¿ywcze bêd¹ dostarczane do organizacji charytatywnych w zamian za odbiór odt³uszczonego mleka w proszku z zapasów interwencyjnych. Odt³uszczone mleko w proszku przeznaczone do odbioru znaj-dowa³o siê w magazynach interwencyjnych znajduj¹cych siê na Litwie, w Niem-czech, Wielkiej Brytanii i w Polsce. Ca³a iloœæ OMP zosta³a odebrana z zapasów interwencyjnych w okresie grudzieñ 2011 – luty 2012.
W ramach podpisanych umów do magazynów organizacji charytatywnych bêdzie dostarczane mleko UHT, ser podpuszczkowy dojrzewaj¹cy, ser topiony, mas³o extra. Dostawy produktów mlecznych do magazynów organizacji charytatywnych rozpo-czê³y siê w marcu bie¿¹cego roku i potrwaj¹ do grudnia 2012 roku.
W maju 2012 roku Agencja Rynku Rolnego rozstrzygnê³a drugi przetarg na dostarczanie artyku³ów spo¿ywczych do organizacji charytatywnych w ramach programu realizowanego w 2012 roku. £¹cznie do organizacji cha-rytatywnych trafi oko³o 101 tys. ton artyku³ów spo¿ywczych z ró¿nych grup towarowych, w tym: artyku³y zbo¿owe (oko³o 39 tys. ton), mleczne (oko³o 25 tys. ton). W bie¿¹cym roku dostawy ¿ywnoœci bêd¹ realizowane do ponad 120 magazynów czterech organizacji charytatywnych wyznaczonych przez Ministra Pracy i Polityki Spo³ecznej. ¯ywnoœæ trafi do osób uprawnionych w ca³ym kraju za poœrednictwem oko³o 8 tys. lokalnych organizacji
charyta-tywnych i po¿ytku publicznego. W czerwcu 2012 roku ARR planuje zawie-ranie umów z przedsiêbiorcami wybranymi w drodze przetargu. Dostawy ar-tyku³ów spo¿ywczych w zamian za œrodki pieniê¿ne bêd¹ realizowane od lipca 2012 roku do lutego 2013 roku.
