Kurier Lubelski, 20.05.2014
Unikalny album z najstarszego prywatnego gimnazjum
żeńskiego w Lublinie. Właściciel sprzedał go przez internet
Album ze zbiorów Teatru NN pochodzi z lat 1915-21. Znalazły się w nim zdjęcia uczennic Gimnazjum Filologicznego Żeńskiego Heleny Czarneckiej.
Małgorzata Sztachetka m.szlachetka@kurierlubelski.pl
Na płóciennej oprawie, ozdo- bionej wstążką haftowaną w kwiaty, zostały wybite daty:
1915-1921. Zaglądamy do środ- ka. Na pierwszej stronie widzi- my pocztówkę przedstawiającą pałac Sobieskich przy Bernar- dyńskiej 13 - gimnazjum Hele- ny Czarneckiej mieściło się tam od 1906 roku do wybuchu II wojny światowej.
Przeglądanie kolejnych stron albumu sprzed niemal 100 lat to prawdziwa uczta dla oka. Na zdjęciu zbiorowym (dziewczę- ta siedzą równo w ławkach, kla- sie bacznie przygląda się nau- czycielka) oglądamy piękne portrety. Najpierw nauczycieli, a potem uczennic. Wszyscy ubrali się elegancko, kobiety sta- rannie ułożyły i spięły włosy.
Tylko jedna nastolatka zdecy- dowała się na luźny warkocz, pozostałe mają na głowie koki.
Dziewczyny ubrane są na gra- natowo, niektóre dla ozdoby za-
łożyły białe kołnierzyki. Za to nauczyciele, z wyjątkiem mło- dego księdza bez zarostu, mają zawadiacko podkręcone do gó- ry wąsy. -Wtamtym czasie wyj- ście do fotografa było wyjątko- wym wydarzeniem, dlatego każdy chciał wyglądać jak naj- lepiej - podkreśla Marcin Su- dziński z Ośrodka Brama Grodz- ka-Teatr NN w Lublinie.
Żadna z fotografii wklejo- nych do albumu nie została podpisana. Za to luzem, między strony, włożono kartkę z zapi- sanymi piórem 31 nazwiskami.
Jest też data, ale nie do końca czytelna, być może chodzi o 1925 rok. Obok umieszczo- ne luzem zbiorowe zdjęcie, na jego odwrocie znalazło się 21 odręcznych podpisów.
Czy kiedykolwiek dowiemy się, kim były uczennice sprzed prawie 100 lat? Kto z naszych Czytelników je rozpoznaje?
Bezcennym źródłem infor- macji o samej szkole jest nato- miast okolicznościowa broszu- ra z 1939 roku pod tytułem:
„Po latach 35 (1904-1939)", wy- dana przez Koło Byłych Wycho- wanek Gimnazjum im. H. Czar- neckiej w Lublinie. Egzemplarz jest dostępny w Muzeum Histo- rii Miasta Lublina. Ten oddział Muzeum Lubelskiego ma
w swoich archiwach albumy fo- tograficzne z przedwojennych szkół, ale wyłącznie z gimna- zjów dla chłopców.
Dzięki publikacji przygotowa- nej na 35-lecie szkoły wiemy, że cykl fotografii w albumie Teatru NN otwiera zdjęcie Heleny Czar- neckiej. Założycielka gimnazjum była rodowitą lublinianką. Ka- rierę w oświacie zaczynała od pracy prywatnej nauczycielki.
Pierwszą szkołę, na początku dwuklasową, otworzyła 20 grud- nia 1903 roku przy ulicy Namiest- nikowskiej (Narutowicza). A dwa
• Album z gimnazjum Heleny Czarneckiej Teatr NN kupił przez lata później uruchomiła pierw- internet. Zdjęcia są w dobrym stanie sze wLublinie prywatne żeńskie gimnazjum. Szkoła rozwijała się prężnie: w roku szkolnym 1922/23 uczennic było 445. Właś- cicielka miała zwyczaj rano wi- tać dziewczęta przy drzwiach wejściowych.
„Przełożona szkoły pomimo pozorów surowości miała złote serce i nieraz widziało się łzy w jej oczach, gdy zdawało jej się, że młodzież nie idzie właściwą drogą" - czytamy w broszurze wydanej na 35-lecie. •
• W wyjątkowej publikacji znajdujemy 53 fotografie oraz jedną nieprzyklejoną na stronach. Cztery miejsca na zdjęcia są puste
O Więcej na naszej stronie
Spójrz w oczy lubelskim uczennicom sprzed niemal 100 lat
www.kurier1ubetski.pl