Dziennik Bydgoski, 1939, R.33, nr 23

Cena egz. 20 groszy ^{14 stron.}

DZIENNIK BYDGOSKI

Do,,Dziennika" dołączamy ^cotydzień: Tygodnik Sportowy^{i Dodatek}powieściowy Redakcja ^{otwarta od} godziny ^8—12 przed południem ^{i od} 4—7 po południu, Oddział ^w Bydgoszczy, ul. Dworcowa 5. Przedstawicielstwa: w Toruniu, ^nb

Mostowa17;^wGrudziądzu, ul.Toruńska22; ^wInowrocławiu, Król, Jadwigi 22/23;

Gdyni, ^Skwer Ko§ciuBzki 24, ^I ptr.

Przedpłata wynosi^wekspedycji ⁱ agenturach^{2.95 zł.} miesięcznie;

8,35 zł, kwartalnie; przezpocztę^{wdom 3.34zł.}miesięcznie; ^10.00zł.kwartalnie,

Pod opaską: ^{w Polsce 6.95} zŁ, zagranicę ^9.25zł. miesięcznie.

Redakcja ⁱ Administracja ^w Bydgoszczy, ^{ulica Poznańska 12/14.}

Rękopisów niezamówionych ^{nie zwraca} się.

Telefony: ^Nr Zbiorowy 2650 (trzy przewody). ^{- Oddział w} Bydgoszczy ^1299. j| ^{Załoiyciel Jan leska, || Telefony} Przedstaw.: Tornfi 1546, Grndzi;dz 1294, Gdynia 1469, Inowrocław 594.

Numer 23 | BYDGOSZCZ, sobota dnia 28 stycznia ^{1939 r.} | ^{Rok XXXIII.}

Wielki triumf wojsk ^{gen. Franco.}

Długo zwlekały organy prasowe OZN

z udzieleniem odpowiedzi Stronnictwu Ludowemu ^na jego uchwały, domagają­

ce się konsolidacji narodu przez porozu­

mienie stronnictw. Dana więc po długim namyśle odpowiedź jest wyrazem stano­

wiska, jakie ^w tej sprawie zajęła ^nie ta­

ka lub inna redakcja rządowego organu, lecz całe środowisko polityczne, ^które przywykliśmy nazywać ^Ozonem.

Żeby długo ^{nie rozwodzić się,} po­

wiedzmy ^{od razu, środowisko to} zajęło

wobec uchwał ludowców stanowisko ne­

gatywne. Najpierw ^,,Gazeta Polska", ^a później pomniejsze organyprowincjonal­

nepowiedziały wyraźnie: ^{Nie. Wobec} ta­

kiego stanowiska, wyciągnięta ^do zgody ręka ludowców zawisła w powietrzu.

Przyznać ^{trzeba, że mało} było polity­

ków, którzy ^mieli wątpliwości ^{co do} tego, jaki ^los spotka inicjatywę ^ludowców, je­

żeli chodzi o zajęcie doń stanowiska przez Ozon, niemniej jednak ^{tu i owdzie na}

dnie sercabłyskała ^{iskierka nadziei, że...}

a nuż z tego ^coś wyjdzie, ^{że na wskroś} obywatelskie i wielkoduszne stanowisko Stronnictwa Ludowego, ^{które dokonało} poważnego ^{zwrotu w} swej taktyce poli­

tycznej, ^dozna życzliwego przyjęcia po

drugiej ^stronie barykady.

Niestety ^w tym środowisku nic się ^nie zmieniło. Doznali rozczarowania ci, któ­

rzy ,budowali gmach ^na obywatelskim, ^w

wielkim stylu poczuciu ^{sztabu Ozonu,}

Jeszcze raz wszyscy oni mogli się do­

wodnie przekonać, ^{że liczenie na ,,ich"}

ustępliwość ⁱ chęć prawdziwego zjed­

noczenia rozdartego wewnętrznie naro­

du, jest wielkim złudzeniem.

Rozwiał ^te złudzenia szczególniej p.

premier Składkowski, odpowiadając ^na interpelację jednego ^z posłów, ^że amne­

stii dlawięźniów brzeskich nie będzie, ^co równa się niezalatwieniu sprawy ’Wito­

sa, ^ajakwiadomo zlikwidowanie tej wła­

śnie sprawy obok ordynacji wyborczej stawiają ludowcy ^zazasadniczy ^warunek podjęcia ^rozmów, mających ^{na celu} zlik­

widowanie kryzysu politycznego ^w Pol­

sce.

Gzy więc ^wobec tego, ^{że Ozon} powie­

dział ludowcom ,,nie", ^a rząd przez ^usta

premiera oświadczył, ^że sprawa Wito-

sowa nie będzie zlikwidowana, inicjaty­

wa Str. Ludowego wyrażona ^w znanych

uchwałach Rady Naczelnej ^{— została} pogrzebana? Moim zdaniem^— nie. Gdyż ludowcy specjalnie ^{do Ozonu nie} zwra­

cali się, ^{lecz do} wszystkich realnych ^sił politycznych, ^a więc^{— i do} innych grup.

Ważnejest więc to, jak ^do inicjatywy tej ustosunkują się partie opozycyjne; ^nie jesteśmy ^wielkimi optymistami ^{co do} te­

go, ^że drugą rękę ^ludowców spotka ^inne przyjęcie, lecŻ, _mój Boże, ^z tej ślepej ^u- liczki, ^wjakiej się ^{od lat}zna,jdujemy, jest

tak mało wyjść, ^żeporozumienie ^się całej opozycji jest jeśli już ^nie załatwieniem,

to przynajmniej ^{ruszeniem z} martwego punktu.

Nie trzeba wiele. Na początek zupeł­

nie wystarczyłoby, gdyby wszystkie pol­

skie stronnictwa opozycyjne zwróciły się do Pana Prezydenta ^z pewną inicjatywą

i zawiadomiły ^o tym cały ^naród.

Taki krok mógłby wywołać ^w opinii publicznej wielki wstrząs i spowodować

doniosłe następstwa.

Przyznam się, ^{że nie} widzę żadnych przeszkód, aby ^taka akcja ńie miała wi-

(Ciąg dalszy ^{na str.} 2)

Komintern pierwszy ^uciekŁ

1 Już na parę dni przed zajęciem Barcelony przez wojska gen. Franco ^z tonącego okrę- S tu uciekały szczury. Pierwszy uciekł boisz ewicki Komintern, który ^w samym ^centrum 5. miasta zajmował, piękny gmach ^{hotelu Colon,} ozdobiony portretami ^Leninaj ^Stalina.

| Lerida, ^{27. 1.} Kolumny znajdujące się

= pod dowództwem gen. Yague, jak ^dono-

| si korespondent ^{Havasa, całkowicie}

| przeprawiły się ^na lewy brzeg ^{rzeki Llo-}

= bregat ⁱ zajęły ^stanowiska przed wy-

| niosłościami Montjuich- ^{Piechota o-}

1 strzełiwuje już wszystkie wyloty ^{z Bar-}

| celony ^oraz fortyfikacje ^na Montjuich.

1Artyleria ^zarzuca swymi pociskami

| port.

| Korpus ^nawarski, zajmujący ^odcinek

!północny, wkroczył ^{do Rubi,} Quirico ^de ŚTarresa, podążając dalej ^{w kierunku} po­

!łudniowym. ^Lewe s;krzydło wojsk ^na-

| warskich uderza na wschód w kierunku

|Badalony. ^Barcelona jest już prawie

!całkowicie okrążona. ^{Na odcinku} pół­

=nocnym współdziałające ^ze sobą oddzia­

!ły gen. ^Franco dzieli już tylko ^kilka ki­

!lometrów, ^{na odcinku} południowym za­

!ledwie kilkaset metrów. Brak środków

!żywności ^{w Barcelonie} wyklucza wszel­

!ką ^możliwość oblężenia. Wczoraj ^o

!godz. 13,30 wojska gen. Franco wkroczy­

!ły ^do Barcelony.

! Barcelona, ^{27. 1.} (PAT). Zajęta wczo­

!raj ^w południe ^przez wojska powstańcze

!Barcelona jest stolicą położonej ^na

wschodzie Hiszpanii tej samej nazwy

prowincji, ^{do rokn zaś 1833} była stolicą Katalonii, ^{a ostatnio} siedzibą autono­

micznego ^rządu. Według spisu ^ludności

z r. 1930 liczyła Barcelona 1.065.565 mie­

szkańców. Miasto oraz przedmieścia położone ^są amfiteatralnie narówninie

między ^rzekami Llobregat^iBesos, grani­

cząc od południowego ^{wschodu z} mo­

rzem Śródziemnym, ^od południowego

zachodu z katalońskim łańcuchem gór­

skim, którego najwyższym szczytemjest

Tibidabo. Na południe ^od Barcelony

wznosi się samotny, ufortyfikowany szczyt Montjuich.

Z chwilą zdobycia tej góry ^przez po­

wstańców los Barcelony był już właści­

wie przesądzony. ^,

Barcelona, ^która jest jednym ^z naj­

piękniejszych ^{miast w} Europie, ^o cha­

rakterze nowoczesnym, posiada wspa­

niałe ogrody, położone ^{na stokach} Mon­

tjuich, gdzie ^{w r. 1929} odbyła ^się świato­

wa wystawa. ^Miasto podzielone jest

przez wielkie bulwary ^{Romblas na} starą dzielnicę ^{Cindad oraz} bardziej nowo­

czesnąArrabal. śródmieście, poza dziel­

nicą Cindad, ^zbudowane jest ^{bardzo re-} Jak odbyło się zajęcie ^miasta?

! Barcelona, ^{27. 1.} (PAT. Specjalny ko­

!respondent ^{Reutera donosi: w} ciągu ^wczo-

!raszej nocy nastąpiło ^ostateczne okrążenie

!ze wszystkich ^stron przez wojska powstań-

!cze Barcelony, po czym wczesnym rankiem

!wojska marokańskie, dowodzone przez gen.

!Yague, zaatakowały fortyfikację ^na górze

=Montjuich, równocześnie zaś nawarska dy­

=wizja ^{oraz mieszane} dywizje włosko-hisz-

=pańskie przypuściły ^{szturm na} górę Tibida­

=bo, odcinając ^{w ten} sposób ^odwrót wojsk

=republikańskich ^{w kierunku} północy,

= Wojska gen. Franco spotkały się ^wszę-

=dzie z nieznacznym tylko oporem i już ^w

!południe rozpoczęło się wkraczanie kolumn

!powstańczych ^do Barcelony. ^{W dwie} go­

!dziny po tym ^{całe miasto znalazło} się ^w

!granicach wojsk gen. Fra,nco.

! Na ulice wyległo ^{kilka set} tysięcy mie­

si szkańców, powiewających chorągiewka-mi

o barwach Hiszpanii narodowej ^oraz wzno­

szących entuzjastyczne okrzyki ^{na cześć} maszerującego wojska. Równocześnie na

wszystkich prawie budynkach rządowych

oraz na balkonach przeważnej części do­

mów,pojawiły się sztandary^. Hiszpanii na­

rodowej. ^W niektórych punktach ^miasta rozentuzjazmowana ^ludność przerwała kor­

dony policji ⁱ bratała sie z żołnierzami ca­

łując ^{ich i} obrzucając ^kwiatami.

Entuzjazm ^ludności osiągną! szczytowy punkt ^w chwili, gdy zwycięskie kolum­

ny wojsk powstańczych defilowały pod Triumfalnym Łukiem, pozostałością wysta­

wy światowej ^{z r. 1929.} Równocześnie z

wojskiem wkroczyły ^{do miasta doskonale} zorganizowane oddziały kobiet, ^które roz­

poczęły akcję zaopatrywan;a zgłodniałej

ludności miasta w Chleb, konserwy, czeko­

ladę i skondensowane mleko.

gulami^e, domy przeważnie ^5—6 piętro­

we. Najwyższymi budynkami ^są gotyc­

ka katedra zXIII wieku, jeszcze starszy, również gotycki kościół St. Maria del Mar, giełda, pałac ^{królewski w} parku miejskim ⁱ pałac sprawiedliwości, ^oraz Założony ^{w r. 1430} uniwersytet.

Dzielnica portowa miasta, ^zwana Barceloneta, posiada również charakter nowoczesny i zamieszkała jest przeważ­

nie przez marynarzy irybaków.

Do portu Barcelony, jednego ^z naj­

większych ^{na morzu} Śródziemnym, ^za­

wijało ^rocznie przed wybuchem wojny domowej ^{około 4} tysiące ^statków cudzo­

ziemskich. Utrzymywano stąd bezpo­

średnie połączenia ^{z Genuą,} Marsylią, Kadyksem, ^Marokiem, Lizboną, ^Liver- poolem, ^{Rio de} Janeiro, Kubą ^{i Buenos} Aires. Barcelona jest największym ^o-

środkiem przemysłowo-handlowym Hi­

szpanii. ^Z licznych gałęzi przemysłu wymienić należy przemysł maszynowy,

elektryczny, hutniczy ⁱ tekstylny ^oraz budowę ^{statków. Przez} port barceloński

importowane ^{są w} pierwszym rzędzie

surowce, artykuły spożywcze ⁱ materia­

ły opałowe, eksportowane ^{zaś jedwab,}

oliwa, oleje, ^drzewo sandałowe, ^sztuczne nawozy, wełna i bawełna.

10 kilometrów dalej.

Barcelona, ^{27. 1.} (PAT). ^Po zajęciu Bar­

celony wojska powstańcze posunęły się ^w kierunku Badalony, oddalonej ^{o około 10}

km w kierunku północno-wschodnim. Poło­

żone w pobliżu Barcelony miejscowości ^La- rasad i Horta znajdują się już ^w rękach powstańców.

Minorce brak żywności.

Paryż, ^{27. 1.} (PAT). ^Do wybrzeży fran­

cuskich przybijają ^w dalszym ciągu ^barki

z uchodźcami hiszpańskimi, którym ^udało się ^{ocalić mimo} szalejącej wczoraj przez całą ^{noc na} zachodniej części ^morza Śród­

ziemnego burzy. Są ^to przeważnie mili­

cjanci, którzy ^nie żądają niczego, prócz je­

dzenia f dania im możności spania,

Równocześnie donoszą, ^{iż na Minorce} nastąpił poważny ^brak żywności, dostar­

czanej ^tam dotychczas trzy razy tygodnio­

wo drogą powietrzną ^z Barcelony. Aprowi- zowanie tej wyspy nie ^może odbywać się ^od strony morza, gdyż ^lotnictwo powstańcze ^z Majorki uniemożliwia zbliżanie się ^do niej jakichkolwiek ^statków.

Gdyby ^Minorka wpad!a ^{w ręce} powstań­

ców, ^{tzn. również w} ręce Włochów, sytuacja

na morzu Śródziemnym uległaby ogrom­

nemu zaostrzeniu. Francja poczułaby się śmiertelnie zagrożona ^{— red.}

Za sztandarami i orkiestrami

Barcelona, (PAT). Agencja ^Reutera do­

nosi, ^że dywizje nawarskie gen. Solchaga ⁱ marokańskie gen. Yague wkroczyły ^do mia­

sta z rowiniętymi sztandarami i orkiestrą

na czele. Oddziały wojsk rządu ^barceloń- skiego ^bez dalszych ^walk opuściły ^miasto przed wkroczeniem wojsk gen. Franco.

Reichstag zwołany.

Berlin, ^{27. 1.} (PAT). Przewodniczący Reichstagu ^marszałek Goering zwołał

Reichstag ^na poniedziałek, godz.- ^{2 0. Na}

porządku dziennym znajduje się: I) ^u- konstytuowanie się Reichstagu ⁱ 2) wy­

słuchanie deklaracji rządu Rzeszy.