1 Wy daw nic two Key Text

EKONOMISTA

CZASOPISMO POŚWIĘCONE NAUCE I POTRZEBOM ŻYCIA ZAŁOŻONE W ROKU 1900

1 Wy daw nic two Key Text

Zamówienia na prenumeratę na 2021 r. oraz na sprzedaż egzemplarzową należy składać na stronie:

www.ekonomista.info.pl lub wysłać zamówienie na adres wydawnictwo@keytext.com.pl z podaniem dokład- nych danych.

Ceny na 2021 r.: 393,12 zł – prenumerata krajowa wersji drukowanej, 349,92 zł – prenumerata w wersji elektronicznej (PDF), 490,32 zł – prenumerata wersji łączonej (druk + PDF),

65,52 zł – jeden numer w wersji drukowanej,

58,32 zł – jeden numer w wersji elektronicznej (PDF), 81,72 zł – jeden numer wersji łączonej (druk + PDF).

Zamówienia na prenumeratę przyjmowane są na okres nieprzekraczający jednego roku. Cena prenumera- ty za okres obejmujący kilka numerów (niepełny rok) jest wielokrotnością ceny jednego numeru. Prenume- rata rozpoczyna się od najbliższego numeru po dokonaniu wpłaty na rachunek bankowy Wydawnictwa nr:

64 1160 2202 0000 0001 1046 1312

Egzemplarze drukowane wysyłamy ekonomiczną przesyłką rejestrowaną, spersonalizowane PDF-y na po- dany w zamówieniu adres e-mail.

1 Gar mond Press S.A.

1 Kol por ter S.A.

1 RUCH S.A.

regularne otrzymywanie czasopisma

EKONOMISTA

Warunki prenumeraty

W numerze

, nr

2

2

2021

2021

ALEKSANDER SULEJEWICZ

Modelling in the Case of a Heterodox Economist:

Success and Failure of Michał Kalecki

JAGODA KASZOWSKA-MOJSA

Innovation Strategies of Polish Manufacturing Companies through the Business Cycle

KATARZYNA OWSIAK

Relacje pomiędzy władzami centralnymi a władzami samorządowymi w świetle

nowej ekonomii instytucjonalnej

, s.

Eko no mi sta2021 2 187–316 Ce na 58,32 zł

Indeks 357030 ISSN 2299–6184 Cena 58,32 zł

POLSKA AKADEMIA NAUK

KOMITET NAUK EKONOMICZNYCH POLSKIE TOWARZYSTWO

EKONOMICZNE WYDAWNICTWO KEY TEXT

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

2021 2

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

WYDAWCY

© Copyright by POLSKA AKADEMIA NAUK KOMITET NAUK EKONOMICZNYCH

© Copyright by POLSKIE TOWARZYSTWO EKONOMICZNE

© Copyright by WYDAWNICTWO KEY TEXT

RADA PROGRAMOWA

Marek Belka, Adam Budnikowski, Krzysztof Jajuga, Mieczysław Kabaj, Eugeniusz Kwiatkowski, Wojciech Maciejewski, Jerzy Osiatyński, Stanisław Owsiak, Emil Panek, Kazimierz Poznański, Piotr Pysz, Antoni Rajkiewicz, Jan N. Saykiewicz, Andrzej Sławiński, Jan Toporowski,

Andrzej Wernik, Jerzy Wilkin (przewodniczący Rady), Michał G. Woźniak

KOMITET REDAKCYJNY

Marek Bednarski, Andrzej Czyżewski, Bogusław Fiedor, Marian Gorynia, Brunon Górecki, Ryszard Kokoszczyński, Joanna Kotowicz-Jawor, Barbara Liberska,

Adam Lipowski (zastępca redaktora naczelnego), Zbigniew Matkowski, Elżbieta Mączyńska (redaktor naczelny), Adam Noga, Marek Ratajczak, Tadeusz Smuga (sekretarz redakcji), Jan Solarz, Artur Walasik, Andrzej Wojtyna

Prace redakcyjne zostały dofinansowane przez Sponsorów, którym tą drogą składamy podziękowanie:

Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Pierwotną wersją czasopisma jest wersja drukowana

Polecamy wersje elektroniczne „Ekonomisty” (e-ISSN: 2299–6184) na stronie internetowej

www.ekonomista.info.pl

Redakcja:

00–042 Warszawa, ul. Nowy Świat 49 tel. 22 55 15 416 oraz 417 redakcja@ekonomista.info.pl Nakład 170 egz., ark. wyd. 11

Opracowanie graficzne i typograficzne: Wydawnictwo Key Text www.keytext.com.pl

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

*

Dwumiesięcznik „Ekonomista” publikuje oryginalne teksty naukowe w języku polskim i angielskim poświęcone problematyce ekonomicznej. Wszystkie nadesłane teksty zgodne z profilem pisma i jego standardami redakcyjnymi są oceniane przez recenzentów w procedurze double-blind i zatwierdzane do druku przez Komitet Redakcyjny.

Czasopismo „Ekonomista” jest indeksowane w Web of Science Emerging Sources Citation Index (ESCI), ERIH PLUS, RePEc, Scimago Journal & Country Rank i ICI Journals Master List (In- dex Copernicus International). Każdy artykuł zawiera streszczenie w  języku polskim, angiel- skim i  rosyjskim (wraz ze słowami kluczowymi i kodami JEL), dostępne na  stronie redakcyjnej czasopisma i reprodukowane w polskiej bazie bibliograficznej BazEkon. Anglojęzyczne streszcze- nia są także zawarte w międzynarodowych bazach ESCI i CEJSH (The Central European Jour- nal of Social Sciences and Humanities). Otwarty dostęp do pełnych tekstów artykułów z zasobów archiwalnych oraz wybranych artykułów z  wydań bieżących jest możliwy na stronie redakcyjnej (www.ekonomista.info.pl).

Zgodnie z decyzją Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 31 lipca 2019 r. za publikacje za- mieszczane w „Ekonomiście” przyznaje się 40 pkt.

Spis treści

Artykuły

Aleksander S U L E J E W I C Z: Modelling in the Case of a Heterodox Econo- mist: Success and Failure of Michał Kalecki . . . 193 Jagoda K A S Z O W S K A - M O J S A: Innovation Strategies of Polish Manufac-

turing Companies through the Business Cycle . . . 224 Katarzyna O W S I A K: Relacje pomiędzy władzami centralnymi a władzami sa-

morządowymi w świetle nowej ekonomii instytucjonalnej . . . 251 Miscellanea

Hilal A B A C I: Impacts of EU Grant-Assisted Projects on Institutional Capacity Building and Regional Development in Turkey: The Case of NUTS-2 Region TR82 . . . 279

Recenzje i omówienia

Ekonomia informacji, red. Przemysław Deszczyński (rec. Marian Gorynia) . . . 309 Joanna B A R A N, Stopień internacjonalizacji sektora przetwórstwa mleka (rec.

Bogdan Klepacki). . . 312

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

*

Bimonthly “Ekonomista” publishes original scientific texts written in Polish and English devoted to economic problems. All the received texts consistent with journal profile and its editorial stan- dards are subject to double-blind peer reviews and must be accepted by the Editorial Committee.

Journal “Ekonomista” is indexed in Web of Science Emerging Sources Citation Index (ESCI), ERIH PLUS, RePEc, Scimago Journal & Country Rank, and ICI Journals Master List (Index Coper- nicus International). Each article includes an abstract in Polish, English and Russian (together with key words and JEL codes), which are available on the editorial page and are reproduced in the Polish bibliographical base BazEkon. English abstracts are also reproduced in international bases, such as ESCI and CEJSH (The Central European Journal of Social Sciences and Humanities). Open access to full texts of articles contained in archival resources and selected articles published in current is- sues is also possible through the editorial page (www.ekonomista.info.pl).

According to the decision of the Minister of Science and Higher Education of 31 July 2019, re- search papers published in “Ekonomista” are given 40 scores.

Contents

Articles

Aleksander S U L E J E W I C Z: Modelling in the Case of a Heterodox Econo- mist: Success and Failure of Michał Kalecki . . . 193 Jagoda K A S Z O W S K A - M O J S A: Innovation Strategies of Polish Manufac-

turing Companies through the Business Cycle . . . 224 Katarzyna O W S I A K: Relations between Central and Local Authorities in the

Light of the New Institutional Economy . . . 251 Miscellanea

Hilal A B A C I: Impacts of EU Grant-Assisted Projects on Institutional Capacity Building and Regional Development in Turkey: The Case of NUTS-2 Region TR82 . . . 279

Book reviews

Ekonomia informacji (Economics of information), ed. Przemysław Deszczyński (rev. Marian Gorynia) . . . 309 Joanna B A R A N, Stopień internacjonalizacji sektora przetwórstwa mleka (The degree

of internationalization of the milk processing sector) (rev. Bogdan Klepacki) . . . 312

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

*

Журнал «Ekonomista» выходит раз в два месяца. В нем содержатся научные тексты по вопросам экономики на польском и английском языке. Все присланные в редакцию тексты, которые со- ответствуют профилю журнала и его редакционным стандартам, оцениваются рецензентами по процедуре double-blind и утверждаются к печати Редакционным Комитетом.

Журнал «Ekonomista» индексируется в Web of Science Emerging Sources Citation Index (ESCI), ERIH PLUS, RePEc, Scimago Journal & Country Rank и ICI Journals Master List (Index Copernicus International). Каждая статья сопровождается резюме на польском, английском и русском язы- ках, к которым прилагаются ключевые слова и коды JEL. Резюме помещены на редакцион- ном сайте журнала и в польской биолиографической базе BazEkon. Англоязычные резюме до- ступны также в международных библиографических базах ESCI и CEJSH (The Central European Journal of Social Sciences and Humanities). Полные тексты статей из архивной базы и избранные статьи из текущих выпусков находятся в открытом доступе на редакционном сайте (www.ekonomista.info.pl).

Согласно постановлению Министерства науки и высшего образования от 31 июля 2019 года за публикацию в журнале «Ekonomista» присваивается 40 пунктов.

Содержание

Статьи

Александр С УЛ Е Е В И Ч: Моделирование гетеродоксального экономиста – успехи и неудачи Михала Калецкого . . . 193 Ягода К А Ш О В С К А-М О Й С А: Инновационные стратегии польских предпри-

ятий перерабатывающей промышленности в ходе конъюнктурного цикла. . . . 224 Катажина О В С Я К: Отношения между центральными органами власти и органа-

ми самоуправления в свете новой институциональной экономики . . . 251 Разное

Хилаль А Б АЧ И: Влияние проектов, финансируемых при участии ЕС, на рас- ширение институционального потенциала и региональное развитие в Турции (случай региона TR82 в номенклатуре NUTS-2). . . 279

Рецензии и обзоры

Пшемыслав Д Е Щ И Н С К И (ред.): Эволюционная экономика (рец. Мариан Го- рыня) . . . 309 Иоанна Б А РА Н: Степень интернационализации сектора переработки молока

(рец. Богдан Клепацки) . . . 312

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

Ekonomia informacji, pod redakcją Przemysława Deszczyńskiego, Wydawnictwo Po- znańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2020, 135 ss.

Przystępując do pisania opinii o książce pod redakcją profesora Przemysława Deszczyń- skiego Ekonomia informacji nie sposób nie zauważyć, że jest to kolejna praca zespołu autorskiego wywodzącego się z Katedry Publicystyki Ekonomicznej i Public Relations Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Autorzy są znani na polskim rynku wydawni- czym z wcześniejszych prac, które cieszyły się uznaniem zarówno wśród przedstawicieli świata akademickiego, studentów, jak i szeroko rozumianej praktyki, w tym w szczegól- ności mediów.

Opiniowana książka jest pierwszym w pełni oryginalnym opracowaniem bardzo waż- nej problematyki, która zaliczana jest do tzw. ekonomii albo ekonomiki informacji, co można interpretować jako ogół ekonomicznych aspektów funkcjonowania informacji, ale także jako informacyjną stronę procesów ekonomicznych.

Dwie okoliczności wydania tej pracy zdają się zasługiwać na szczególną uwagę. Po pierwsze książka została przygotowana przez wspomniany już zespół autorski, który od około 30 lat uprawiał badania naukowe w obszarze określonym przez założyciela Kate- dry Publicystyki Ekonomicznej i Public Relations profesora Ryszarda Ławniczaka jako transformacyjne public relations. Po drugie zespół autorski wpisuje swoje prace do eko- nomii informacji, której wybitni przedstawiciele w osobach George’a Stiglitza, George’a Akerlofa i Michaela Spence’a zostali w 2001 roku laureatami Nagród Banku Szwecji im.

Alfreda Nobla.

Zestawienie tych dwóch okoliczności jest dla czytelnika nie lada wyzwaniem. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że skojarzenie public relations jako funkcji zarządzania z problematyką ekonomii informacji należącej do „klasy noblowskiej” jest trudne do zaakceptowania. Podejście takie łamie schematy klasyfikacyjne obowiązujące w ramach nauk ekonomicznych i może budzić wątpliwości. Sytuacja ta jest jednak doskonałym przy- kładem na to, jak mocno powiązane są z sobą, jak bardzo się przenikają i jak interdyscy- plinarne są dyscypliny należące formalnie lub umownie do nauk ekonomicznych. Okazuje się, że spoiwem łączącym te dwa odrębne wydawałoby się światy jest asymetria informacji, jedna z podstawowych kategorii ekonomii informacji, jednocześnie jakże niezwykle ważna w działaniach public relations.

Główną zaletą książki jest to, że dotyka ona zagadnień o kapitalnym znaczeniu, któ- rych znajomość jest niezbędna do zrozumienia, jak funkcjonuje informacja w różnych odsłonach świata gospodarki, czasami na styku ze światem polityki, światem społecznym czy światem mediów. Trudno chyba byłoby znaleźć oponenta stwierdzenia, że przepływ in- formacji, a właściwie wyposażenie w informację wszystkich podmiotów gospodarki rynko- wej, jest warunkiem sine qua non efektywności tejże gospodarki, czyli per saldo dobrobytu społecznego. Natomiast będąca immanentną cechą rzeczywistej gospodarki asymetria informacji przyczynia się de facto do obniżenia ogólnego poziomu zamożności. Czasami, a właściwie często, mamy jednak do czynienia z suboptymalizacją, której źródłem może być właśnie asymetria informacji – wtedy nieuzasadnione zyski jednych podmiotów reali- zowane są niejako kosztem dobrobytu społecznego na poziomie ponadindywidualnym.

R E C E N Z J E I O M Ó W I E N I A

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

Recenzje i omówienia

310

Druga silna strona opracowania to jego aktualność. Świadczą o tym odniesienia do najnowszych wyników badań w wiodących ośrodkach polskich i światowych oraz powoła- nia na najbardziej aktualne publikacje. Pod tym względem recenzowana książka wypada wzorcowo. Aktualność ujęcia związana jest jednocześnie z różnorodnością poruszanych aspektów ekonomii informacji i do pewnego stopnia także z kompleksowością. Aby wyka- zać pluralistyczny i całościowy charakter podejścia autorów do kwestii ekonomii informa- cji, konieczne jest odwołanie się do układu (struktury) książki. I tak w książce występuje osiem rozdziałów, każdy napisany przez innego autora.

Rozdział pierwszy został przygotowany przez redaktora tomu, Przemysława Deszczyń- skiego. Rozdział ma charakter koncepcyjny, a jego istotę stanowi konceptualizacja poję- cia ekonomii informacji. Ukazano w nim genezę ekonomii informacji, rozumienie tego pojęcia oraz scharakteryzowano najważniejsze metody badawcze ekonomii informacji.

Rozdział stanowi swego rodzaju punkt wyjścia i konstrukcję nośną całego opracowania.

Autorzy pozostałych rozdziałów nawiązują i podporządkowują się w swoich rozdziałach przyjętej konwencji analizy. Lektura rozdziału prowadzi do powstania u czytelnika pew- nego rodzaju zdziwienia, że „noblowski obszar badawczy” ekonomii informacji jest w su- mie w literaturze dość słabo rozwinięty w sensie teoretyczno-metodologicznym. Być może należało szerzej sięgnąć do opracowań międzynarodowych?

Rozdział Jacka Trębeckiego o ekonomii informacji w komunikowaniu wewnętrznym epoki mediów społecznościowych stanowi swego rodzaju pomost pomiędzy ekonomią informacji a public relations zawężonych do komunikacji wewnętrznej. Autor odwołu- je się do związków pomiędzy ekonomią behawioralną a ekonomią klasyczną i słusznie zauważa, że konsekwencją asymetrii informacji może być jej wpływ na wypaczanie czy zniekształcanie decyzji.

W rozdziale trzecim Marcin Leszczyński podnosi rolę ekonomii informacji w global- nym życiu gospodarczym. Z punktu widzenia konstrukcji książki jako całości trochę dziwi taki przeskok z poziomu mikro w rozdziale drugim na poziom globalny. Autor dopatruje się licznych związków pomiędzy asymetrią informacji a międzynarodową konkurencyj- nością państw. Czyni to, posługując się klasycznymi schematami rozwijanymi w ekono- mii informacji, takimi jak pokusa nadużycia, negatywna selekcja, sygnalizacja czy też autoselekcja. Zagadnienia te wiąże dodatkowo z kwestią reputacji państw, efektu kraju pochodzenia, marki narodowej, miękkiej siły itp. Autor interesująco pisze o roli reputa- cji państwa w niwelowaniu asymetrii informacji na rynku globalnym. W tym kontekście pojawia się jednak pytanie, czy reputacja państwa sama w sobie nie może także być gene- ratorem asymetrii informacji. Nasuwa się tutaj przykład „afery spalinowej” Volkswagena – na wczesnym etapie afery wyrażono wątpliwości co do zasadności jej podstaw. Być może wtedy działał stereotyp, że tak naganne zachowania nie mogą być udziałem firmy pocho- dzącej z Niemiec, kraju cieszącego się prawie nienaganną reputacją. Wydaje się więc, że reputacja może zarówno niwelować, modyfikować, moderować asymetrię informacji, ale może też ją po prostu generować czy zwiększać. Niestety autor nie uniknął na stronie 38 pokusy nazwania moral hazard hazardem moralnym, co jest rozwiązaniem spotykanym, aczkolwiek pozbawionym sensu, mimo że wcześniej na stronie 37 użył poprawnego okre- ślenia podstawowego pojęcia występującego w teorii agencji (pokusa nadużycia).

Podobny „występek” popełnia zresztą także Waldemar Rydzak w rozdziale czwar- tym na stronie 59 (hazard moralny). Autor tej części opracowania nawiązuje szeroko do tradycji poznańskiej szkoły ekonomicznego public relations. Za Marcinem Golą przybli- ża czytelnikowi podstawowe obszary badawcze ekonomii informacji, do których zalicza:

ekonomikę informacji, infonomikę, ekonomię gospodarki informacyjnej oraz ekonomię

informacji niedoskonałej. Wyróżniającą cechą tego rozdziału jest to, iż odnosi się on jed-

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

Recenzje i omówienia

311

nocześnie do dwóch poziomów – mikro i makro. Bardzo przydatny jest przegląd koncepcji roli informacji w gospodarce z odwołaniem się do poglądów Friedricha von Hayeka, Geo- rge’a Stiglera, Josepha Stiglitza oraz Michaela Spence’a. Waldemar Rydzak przyjmuje za Jamesem Hamiltonem, że informacja jest dobrem wielowymiarowym o cechach dobra publicznego. Ta ostatnia konstatacja wymagałaby jednak szerszej dyskusji i rozwinięcia.

Tekst ma także swój wymiar praktyczny, jaki stanowi omówienie zmian w tworzeniu i dys- trybucji informacji.

Tekst Filipa Kaczmarka (rozdział piąty) wyróżnia się z dwóch powodów. Pierwszy – merytoryczny – polega na tym, że odnosi się do bardzo ważnej kwestii zarówno teoretycz- nej, jak i praktycznej, czyli do legitymizacji Unii Europejskiej. Unia Europejska to jedna z najważniejszych instytucji współczesnego globalnego świata ukazująca, jaką rolę może odgrywać regionalna organizacja integracyjna. Legitymizacja tej instytucji jest szczegól- nie ważna, jeśli przyjmiemy perspektywę wyjaśnienia funkcjonalnego, zgodnie z którym racją istnienia Unii są spełniane przez nią funkcje postrzegane jako pożyteczne. Chodzi między innymi, choć przecież nie tylko, o przyczynianie się do podniesienia dobrobytu społecznego, ale także o bezpieczeństwo polityczne, ekonomiczne, zachowanie spoko- ju społecznego, wartości demokratyczne itp. Druga zaleta tego rozdziału związana jest z wykorzystaną metodyką, która mieści się w zakresie ekonomii informacji. Jako przed- stawiciel subdyscypliny określanej jako biznes międzynarodowy z zaciekawieniem stwier- dzam częściowe podobieństwo metodyczne ekonomii informacji i mojej subdyscypliny.

Zdaniem Petera Buckleya podejścia historyczne w zakresie badań nad biznesem między- narodowym mają długą tradycję. Zalicza on do nich: krytyczną analizę źródeł, analizę szeregów czasowych, analizy porównawcze w czasie i przestrzeni, analizę kontrfaktyczną oraz badanie sytuacji nietypowych. Filip Kaczmarek wykorzystał w swoich rozważaniach założenia analizy kontrfaktycznej, a właściwie wyniki takich analiz, do wykazania, że tzw.

koszty alternatywne albo cost of non-Europe są stosowane jako instrument legitymizowa- nia Unii Europejskiej. W tym kontekście używa się także pojęcia europejskiej wartości dodanej albo premii za kooperację.

Rozdział szósty, napisany przez Izabelę Janicką, stanowi przykład zastosowania kon- cepcji ekonomii informacji do analizy jednego kraju, w tym wypadku Niemiec. Jedno- cześnie założono, że brane są pod uwagę zarówno aspekty makro, jak i mikro. Autorka słusznie wskazuje na nadrzędną rolę informacji w gospodarce postindustrialnej oraz na to, że informacja stała się jednym z podstawowych czynników wytwórczych. Wprowadza też do rozważań pojęcie funkcjonalnego minimum informacyjnego oraz luki informacyjnej. W  wywodzie wykorzystano zasadnie m.in. pojęcie postprawdy (post-truth), które ze względu na swoją zawrotną karierę wymagałoby chyba jednak szerszego ujęcia w książce na temat ekonomii informacji. Wydaje się, że dobrym rozwiązaniem byłoby poświęcenie tej katego- rii jednego rozdziału książki. Izabela Janicka pokazuje następnie, jak informacje wytwa- rzane przez różne ośrodki decyzyjne w Niemczech wpływają na rezultaty ekonomiczne.

Bardzo interesującą i potrzebną część pracy stanowi rozdział siódmy napisany przez Aleksandrę Rabczun, poświęcony związkom między ekonomią informacji a brexitem.

Z perspektywy ekonomii informacji w zajmujący sposób przedstawiono genezę brexitu,

kampanię referendalną oraz negocjacje brexitowe. Odnośnie do tego rozdziału nasu-

wają się dwie uwagi. Pierwsza dotyczy niewykorzystanej w pełni możliwości posłużenia

się analizą kontrfaktyczną (kontrfaktualną), która mogłaby stanowić swoistą prognozę

ostrzegawczą dla zwolenników brexitu. Druga uwaga odnosi się do błędnego przywołania

treści prawa Kopernika-Greshama. Na stronie 105 napisano, że „pieniądz słabszy wypie-

rał pieniądz gorszy”, podczas gdy prawo to mówi o wypieraniu pieniądza lepszego przez

gorszy (słabszy).

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

Eg ze m pl ar z s pe rs on al iz ow an y:

Po ls ki e To wa rz ys tw o Ek on om ic zn e

Recenzje i omówienia

312

Katarzyna Świerczyńska podjęła w rozdziale ósmym próbę wykorzystania warsztatu badawczego ekonomii informacji do przeanalizowania wpływu informacji na gospodarki krajów Afryki Subsaharyjskiej. Rozdział ten pokazuje przydatność perspektywy ekono- mii informacji do badania gospodarek krajów mniej rozwiniętych. Przedmiotem wywodu uczyniono dwa zagadnienia. Po pierwsze chodzi o informacyjne uwarunkowania procesów migracyjnych. Po drugie zajęto się informacyjnym aspektem zdolności przyciągania za- granicznych inwestycji bezpośrednich przez rozważaną grupę krajów. Autorka pokazała główne przekroje informacji wykorzystywanych i przydatnych do podejmowania decyzji dotyczących obu zagadnień. Na bazie tych przykładów Katarzyna Świerczyńska formułuje także kilka spostrzeżeń o charakterze ogólnym, wskazując na zagrożenia dla tzw. cywili- zacji zachodniej.

Dość wyczerpująca prezentacja treści poszczególnych rozdziałów daje podstawę do sformułowania kilku uwag o charakterze ogólnym. Można zbudować listę najważniejszych następujących silnych stron opiniowanej pracy:

1 problematyka podjęta w opracowaniu jest ważna i aktualna,

1 autorzy posiadają dobrą orientację we współczesnej literaturze polskiej i światowej, 1 autorzy w nowatorski i interesujący sposób ujmują referowane zagadnienia,

1 autorzy używają jasnego, zrozumiałego, komunikatywnego języka, w niezbędnym tyl- ko zakresie odwołującego się do hermetycznej terminologii.

Część uwag polemicznych odnoszących się do poszczególnych rozdziałów zgłoszono przy ich omawianiu. W tym miejscu warto zwrócić uwagę na kilka następujących wątpli- wości/sugestii:

1 Nie do końca zrozumiałe jest merytoryczne uzasadnienie struktury książki, a w szcze- gólności sentencji rozdziałów – wydaje się, że redaktor nie przyjął jednego, jasnego kryterium. Być może warta rozważenia byłaby sugestia, by jako wyznacznika kolej- ności tekstów użyć poziomu analizy prowadzonej w danym rozdziale. Można by więc uszeregować rozdziały w kolejności od szczebla mikro do globalnego, albo odwrotnie.

1 Inna propozycja dotyczy ewentualnego rozwinięcia rozważań na temat postprawdy, która powinna być ważnym przedmiotem analiz w ramach ekonomii informacji.

1 Wydaje się, że książka zyskałaby jeszcze na zainteresowaniu, gdyby osobny rozdział poświęcono wyborom prezydenckim w USA z punktu widzenia ekonomii informacji.

1 Książka warta jest polecenia zarówno dla studentów studiujących na kierunkach eko- nomicznych, w szczególności dla tych, którzy przygotowują prace magisterskie albo licencjackie, a także doktorskie. Z pewnością praca powinna zainteresować również praktyków. Kolejnym kręgiem jej odbiorców powinni być wreszcie nauczyciele akade- miccy – atrakcyjność poruszanej problematyki, a jednocześnie klarowność i precyzja ujęcia oraz oszczędność słowa to zalety, które mogą być szczególnie przydatne w na- uczaniu akademickim.

Marian Gorynia

Joanna Baran, Stopień internacjonalizacji sektora przetwórstwa mleka, Wydawnictwo SGGW w Warszawie, Warszawa 2019, 347 ss.

We współczesnym świecie rośnie znaczenie gospodarczych powiązań międzynarodowych.

Można sądzić, że pandemia koronawirusa jedynie okresowo ograniczy ten trend, a rozwój

systemów łączności i transportu „przybliży” odległe krańce świata. W tym kontekście

warto odnotować ukazanie się recenzowanej monografii autorstwa Joanny Baran (obec-