Jasne, że Częstochowa, 2016, nr 58

BEZPŁATNY MIESIĘCZNIK MIASTA CZĘSTOCHOWY miasto rozrywka kultura kalendarium sport nr 58 / grudzień 2016 ISSN 208 4-6207

INWESTYCJE 03

Jasne, że Częstochowa Wydział Kultury, Promocji i Sportu Urzędu Miasta Częstochowy, Aleja Najświętszej Maryi Panny 45a, 42-217 Częstochowa, tel. 34 370 76 64, e-mail: cgk@czestochowa.um.gov.pl, info do kalendarium: mci@czestochowa.um.gov.pl redaktor naczelny:

Magdalena Woch zastępca redaktora naczelnego:

Tomasz Jamroziński sekretarz redakcji:

Beata Cichoń zespół redakcyjny:

Lidia Bednarek, Piotr „Dziker” Chrząstek, Magda Fijołek, Przemysław Lewanowicz, Michał Mroczek, Bartek Osumek, Aleksander Wierny, Daniel Zalejski

3

4-5 6 7 8-9 10-11 12 13 14 NA ŚWIĘTA

02

Inwestycje: Rowerem w stronę Mstowa, Hala dla inwestorów, Urząd Skarbowy na sprzedaż

Miasto, m.in.: Pytamy prezydenta o DK-1, Budżet Obywatelski, Ankieta na temat reklamy zewnętrznej, Częstochowska Karta Mieszkańca, W skrócie Organizowanie Społeczności Lokalnej Klimaty Częstochowy/Grand Press Photo W świątecznym klimacie Zapowiedzi JAZZtochowa Warsztat Naprawy Dźwięków Towarzystwo Literackie

im. Adama Mickiewicza

Rada Miasta zgodziła się na podwyższenie kapi- tału zakładowego Agencji Rozwoju Regionalne- go w Częstochowie SA przez wniesienie wkładu w wysokości 3 milionów złotych. Umożliwi to rozbudowę Parku Przemysłowo-Technologiczne- go o modułową halę przemysłową z zapleczem.

Z rozbudowy skorzystają inwestorzy zainteresowani wynajęciem powierzchni przemysłowej na podstawie zezwolenia Katowickiej Specjalnej Strefy Ekono- micznej (KSSE). Planowana inwestycja przy ulicy Ekonomicznej jest zgodna z celami statutowymi ARR. Wkład pieniężny pozwoli pokryć część kosztów inwestycji, uzupełniając finansowanie pozyskane na warunkach rynkowych.

ARR SA w Częstochowie ma już dokumentację pro- jektową, która przewiduje budowę obiektu o łącznej powierzchni najmu 3 700 m2. Spółka złożyła także wniosek o pozwolenie na budowę oraz podpisała list intencyjny z inwestorem zainteresowanym wyna- jęciem dwóch modułów hali o pow. ok. 1600 m2.

Uchwała Rady Miasta przyspieszy realizację inwesty- cji i pozwoli zainteresowanym firmom uruchomić działalność w ramach KSSE.

Kapitał zakładowy ARR SA wynosi 12 037 500 zł i dzieli się na 4 815 akcji o wartości nominalnej 2 500 zł każda. Wszystkie akcje posiada Gmina

Miasto Częstochowa. oprac. bc

ROWEREM W STRONĘ MSTOWA

Można już korzystać ze ścieżki rowerowej prowadzącej do granic Częstochowy z Mstowem.

Rok temu Częstochowa podpisała list intencyjny w sprawie rowerowego połączenia z Mstowem. Droga od strony miasta jest już gotowa. 700 metrów ścieżki m.in. z zada- szonymi miejscami odpoczynku, powstało kosztem 270 tys. zł.

- Ta inwestycja to efekt porozumienia ze Msto- wem, ale także realizacji programu budowy infrastruktury rowerowej, dzięki któremu mo- żemy poprawiać warunki dla rowerzystów nie tylko przy okazji budowy czy modernizacji ulic – mówi prezydent Częstochowy Krzysztof Matyjaszczyk. – „Rower to jest świat” śpiewa Lech Janerka, a droga do Mstowa to nasze ro- werowe „okno na świat” i brama na Jurę. Teraz projektujemy połączenie z Olsztynem.

Fragment drogi rowerowej od strony Mstowa będzie gotowy – zdaniem wójta gminy Tomasza Gęsiarza - w przyszłym roku. Jest już projekt budowlany, zadanie

wpisano do planu budżetowego. Mstów ma do uzupełnienia dłuższy, 1,4-kilometrowy odcinek, który częściowo – z uwagi m.in. na ukształtowanie terenu – będzie się różnić od częstochowskiego.

W ramach zadania powstały też miejsca

postojowe dla samochodów, dwie wiaty, ławki, kosze i stojaki na rowery. Droga roz- poczyna się na przedłużeniu ulicy Mstow- skiej, za „Pegazem” i biegnie w kierunku Przeprośnej Górki.

projekt graficzny:

Adam Markowski skład:

Adam Markowski, Anna Stępień korekta:

Agnieszka Lipińska współpraca:

Marcin Breczko, Sławomir Burszewski, Marta Frej, Robert Jasiak, Marta Kotas, Monika Mamoń-Golonka, Marian Panek, Tadeusz Piersiak, Juliusz Sętowski, Łukasz Stacherczak, Michał Wilk, Andrzej Zaguła, Agata Zaskórska

w internecie: www.cgk.czestochowa.pl, www.czestochowa.pl nakład: 20 000 egz.

Zdjęcia niepodpisane, zamieszczone w wydawnictwie, pochodzą z archiwum UM i instytucji miejskich lub zostały udostępnione przez organizatorów imprez. Informacje na temat oferty umieszczonej w wydawnictwie „Jasne, że Częstochowa” pochodzą od organizatorów poszczególnych imprez. W związku z tym Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za ich treść i ewentualne zmiany. Brak godziny rozpoczęcia imprezy oznacza, że nie została ona ustalona do czasu zamknięcia numeru. Informacje o imprezach zgłoszonych przez organizatorów po dacie zamknięcia

numeru są umieszczane na bieżąco na stronie www.cgk.czestochowa.pl . Redakcja zastrzega sobie prawo skrótu nadesłanych materiałów.

Książka, film, płyta: Cyprian Baszyński/

Święta (OKF)

Archiwalia: Nasz noblista Goniec Gońców/

Niezmyślona historia: Dom Zapałkiewicza Częstochowianie na PCT

Niech to szlak: 25-lecie rekordu Studniska Komiks: W jasnym cieniu góry

Pracownie: Piotr Kaniecki Film: Oskar Hutny Kalendarz Miejski 2017 Kalendarium

Muzea, galerie, instytucje kultury Sport: Rok jubileuszy

15 16 17 18-19 20 21 22-23 24 25 26-32 32-38 39 ZAWARTOŚĆ

HALA

DLA INWESTORÓW

Prezydent miasta ogłosił drugi przetarg na sprzedaż dawnej siedziby I Urzędu Skarbowego w Częstochowie przy ulicy Rolni- czej 33. Na przyszłego właściciela czeka 70 pomieszczeń biuro- wych.

Nieruchomość Skarbu Państwa obejmuje ponad 2 tys. m2 po- wierzchni użytkowej i ponad 500 m2 powierzchni zabudowy.

Działka jest częściowo ogrodzona i utwardzona. Czterokondygnacyjny budynek z lat 70. posiada dostęp do sieci energetycznej, wodociągowej, gazowej, telefonicznej oraz kanaliza-

cji. Całość ma bezpośredni dostęp do drogi.

Licytacja nieruchomości (cena wywoławcza 1,4 mln zł), odbędzie się 16 grudnia w sali sesyjnej Urzędu Miasta. Do przetargu mogą przystą- pić osoby fizyczne i prawne, które do 12 grudnia wniosą wadium w wysokości 140 tys. zł. Budynek oraz jego wnętrza można obejrzeć po zgłoszeniu telefonicznym.

Więcej informacji w Wydziale Mienia i Nadzoru Właścicielskiego Urzędu Miasta Częstochowy, ul. Waszyngtona 5, pokój nr 209 lub telefonicznie, nr: 343 707 709 lub 343 707 729.

URZĄD SKARBOWY

NA SPRZEDAŻ

MIASTO 05

P

rzebudowę DK-1 zaproponowali- śmy jako jeden z naszych „europej- skich” projektów transportowych w konkursie rozpisanym przez Centrum Unijnych Projektów Transportowych.

Nasz projekt zajął pierwsze miejsce na liście inwestycji, które uzyskają unijne dofinansowanie. To duży sukces. Dzięki inwestycji, mieszkańcy – nie tylko kierow- cy – będą mogli bezpieczniej, płynniej i wygodniej poruszać się po miejskim od- cinku DK-1. Na wysokości ulic Legionów i Krakowskiej-Rejtana powstaną kolejne wielopoziomowe skrzyżowania, a przy Alei Pokoju – nowa estakada. Dodatkowe ścieżki i kładki ułatwią poruszanie się rowerzystom i pieszym. Z kolei ekrany dźwiękochłonne – choćby przy nowej estakadzie – poprawią komfort życia czę- stochowian mieszkających w bezpośred- nim sąsiedztwie tej jednej z najbardziej obciążonych arterii komunikacyjnych w Polsce. Dofinansowana w 85% ze środ- ków unijnych inwestycja obejmie odcinek

Alei Wojska Polskiego od ul. Rakowskiej do skrzyżowania z Aleją Jana Pawła II.

Wymianie nawierzchni i uzupełnieniu infrastruktury towarzyszyć będzie także wzmocnienie podbudowy trasy, co po- winno zapobiec ponownemu szybkiemu

„psuciu się” drogi.

Trzeba pamiętać, że w ostatnich latach wykonaliśmy już kilka strategicznych inwestycji, żeby po DK-1 w Częstochowie jeździło się lepiej, sprawniej i płynniej.

Nasilenie ruchu powoduje jednak, że trasa – na niektórych skrzyżowaniach i w określonych porach, jeszcze się bloku- je. Poza tym na odcinkach, które nie były w ostatnich latach modernizowane, stan nawierzchni pozostawia sporo do życze- nia. Dzięki nowej inwestycji będzie można to poprawić.

Planowane wsparcie unijne to ponad 164 mln zł, natomiast całkowity koszt zadania wyniesie niemalże 194 mln zł.

W przyszłym roku powstanie projekt, a zasadnicza część prac budowlanych przypadnie na lata 2018-2019. Konkurs, w którym zwyciężył częstochowski pro- jekt, został rozpisany w ramach Progra- mu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Przypomnę, że wiosną tego roku Czę- stochowa zdobyła środki unijne na budowę przedłużenia Alei Bohaterów Monte Cassino do ul. Dźbowskiej oraz rozbudowę drogi woj. nr 908 w obrębie ulic Dźbowskiej, Powstańców Warsza- wy i Gościnnej. Także wówczas nasz projekt zdobył pierwsze miejsce wśród planowanych inwestycji samorządowych dotyczących dróg wojewódzkich w kon- kursie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego.

Realizacja tej niełatwej dla mieszkańców inwestycji trwa od lipca tego roku; do- brze, że zakończyły się już m.in. trzy inne spore miejskie zadania, czyli przebudowa ul. Jana III Sobieskiego, rozbudowa ul. Załogi oraz przebudowa ul. Legnickiej.

Do końca roku zakończy się też przebu- dowa Alei Wyzwolenia oraz tamtejszego przejścia podziemnego. Wiem, że pracom zawsze towarzyszą większe lub mniejsze niedogodności, za co przy każdej okazji przepraszam, z drugiej strony cenne jest to, że udaje się na wiele drogowych zadań zdobywać środki zewnętrzne. Sami nie udźwignęlibyśmy finansowo choćby ta- kich wyzwań, jak przebudowa DK-1…

Krzysztof Matyjaszczyk Prezydent Miasta Częstochowy MIASTO

04

PYTAMY PREZYDENTA

O DK-1

oprac. bc oprac. bc

+++

W 2017 roku uda się zaoszczędzić ponad 8 mln zł na dostawie energii elektrycznej na potrzeby częstochowskich instytucji samorządowych, oświetlenia ulicznego i sygnalizacji świetlnej - za sprawą wspólne- go zamówienia i korzystnie rozstrzygnięte- go przetargu.

+++

W Śląskim Urzędzie Marszałkowskim podpisano umowę na dofinansowanie zakupu 40 nowych autobusów dla często- chowskiego MPK. Nowoczesne solarisy przyjadą do miasta w pierwszej połowie przyszłego roku.

+++

W listopadzie na Placu Biegańskiego zaprezentowano nowy nabytek często- chowskiego Pogotowia Ratunkowego.

Warty prawie pół miliona złotych spe- cjalistyczny ambulans trafił do miasta

dzięki współpracy z Wojewodą Śląskim, jako pokłosie wspólnej organizacji i za- bezpieczania wizyty papieża Franciszka w Częstochowie.

+++

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Częstochowie zajęło drugie miejsce w Ogólnopolskim Rankingu Najlepszych Przedsiębiorstw Komunikacji Miejskiej za rok 2016, organizowanym przez redakcję Strefy Gospodarki - niezależnego dodatku ukazują- cego się na łamach Dziennika Gazety Prawnej.

+++

Spółka Drog-bud zajęła 3. miejsce, a Budpol 6. miejsce w konkursie „Wielcy modernizatorzy Budownictwa Drogowe- go i Kolejowego 2015” zorganizowanym przez Instytut Europejskiego Biznesu.

Obie firmy znalazły się też w pierwszej dwudziestce rankingu firm według war- tości rynkowej, a Budpol i Elektroline S.A.

uzyskały także tytuł Geparda Biznesu 2015 Budownictwa Drogowego i Kolejowego.

więcej na www.czestochowa.pl

W SKRÓCIE

NASZ BUDŻET OBYWATELSKI

W trzeciej edycji Budżetu Obywatelskie- go częstochowianie często wybierali do realizacji pomysły mniej typowe, dotąd nieobecne w naszym mieście.

Głosując na propozycje działań finansowa- nych w ramach Budżetu Obywatelskiego mieszkańcy miasta postawili np. na obcho- dy ,,Światowego Dnia Gwiezdnych Wojen”

(szacowany koszt ok. 31 tys. zł), dzielnico- we, otwarte zajęcia ,,Ostatni Grosz tańczy!”

(ok. 4 tys. zł), czy zumbę i jogę w dzielnicy Trzech Wieszczów (ok. 9 tys. zł). Popular- nością cieszyły się też: pomysł ogólnodo- stępnych treningów rugby dla dzieci i młodzieży kilku dzielnic (koszt różni się w zależności od dzielnicy), ,,Dzielnicowy plac piknikowo-grillowy” na Stradomiu (ok. 21 tys. zł) i „Wyczerpy-landia – dziel- nicowa scena małego widza’’, czyli seria spektakli teatralnych i koncertów dla dzieci z dzielnicy Wyczerpy-Aniołów (ok. 108 tys. zł). Wśród zwycięskich projektów wyróżniała się m.in. propozycja instalacji skrzynek lęgowych dla ptaków w miejskich parkach, laskach i na skwerach (średni koszt budki lęgowej to 35-50 zł, całego projektu – ok. 4 tys. zł) oraz ,,Modernizacja Schroniska dla Bezdom- nych Zwierząt” z „Zakupem sprzętu do pielęgnacji czworonogów” (koszt remontu Schroniska - ok. 230 tys. zł, a zakupu narzę- dzi do pielęgnacji – ok. 3 200 zł).

ANKIETA

NA TEMAT REKLAMY ZEWNĘTRZNEJ

Miasto prowadzi prace nad lokalnymi przepisami dotyczącymi reklam, obiektów małej architektury oraz ogrodzeń. W an- kiecie online na ten temat mogą wypowie- dzieć się także wszyscy częstochowianie.

Anonimowa ankieta ma na celu poznanie opinii respondentów na temat reklamy zewnętrznej. Jej wyniki pomogą opraco- wać dokument spełniający oczekiwania mieszkańców w kwestii poprawy ładu przestrzennego w mieście.

Formularz dostępny jest do 31 grudnia, a informacje o wynikach zostaną ogło- szone w pierwszym kwartale 2017 roku.

Ankietę na temat postrzegania reklamy zewnętrznej można wypełniać na stronie:

www.czestochowa.pl . Urząd Miasta Częstochowy kolejny raz

otrzymał Certyfikat Systemu Zarządzania Jakością, przyznawany przez Polskie Cen- trum Badań i Certyfikacji S.A.

Certyfikat przyznano za realizację i zarządzanie usługami w zakresie administracji publicznej.

Będzie ważny do połowy września 2018 roku.

W październiku w urzędzie odbył się audyt odnowienia systemu ISO 9001. Sprawdzano zgodność funkcjonowania urzędu z wymaga- niami normy w zakresie: nadzorowania pracy magistratu przez kierownictwo, nadzorowania i opracowywania dokumentacji, komunikacji wewnętrznej, badania satysfakcji interesanta, zarządzania personelem, rozpatrywania skarg, wniosków, zażaleń i odwołań, infrastruktury urzędu oraz wybranych usług świadczonych

przez wydziały. Audit nie wykazał żadnych niezgodności.

Auditorzy wskazali mocne strony urzędu doty- czące m. in.:

- samooceny pracowników mającej uzasadnie- nie w efektach pracy,

- zarządzania procesowego i przez cele, - dobrej komunikacji wewnętrznej i zewnętrz- nej oraz przejrzystej polityki informacyjnej, - efektywnego wykorzystywania środków pu- blicznych (np. poprzez wspólne zakupy), - doskonałego połączenia narzędzi kontroli zarządczej z zarządzeniem jakością,

- doskonałej umiejętności korzystania z narzę- dzi benchmarkingu,

- prawidłowego podejścia do projektowania w procesach zarządzania Miastem i Urzędem.

- stawiania na „organizację uczącą się”.

CERTYFIKAT DLA URZĘDU

SPOŁECZNE

6 FOTOGRAFIA 7

Fotografia „Kontakt” Dawida Zielińskiego, laureata tegorocznej edycji Grand Press Photo

11. KLIMATY CZĘSTOCHOWY

18 listopada w Ratuszu Miejskim odbyło się otwarcie wystawy i uroczyste wręczenie nagród w 11. edycji konkursu fotograficznego

„Klimaty Częstochowy”. Jury w składzie:

Piotr Furtak, Arkadiusz Gola, Joanna Kinow- ska, Agnieszka Półrola, Tomasz Sikora, po zapoznaniu się z 611 pracami (1112 zdjęć) 153 autorów, do wystawy pokonkursowej zakwalifikowało 41 prac 25 autorów:

Dariusz Baranowski (Częstochowa), Wojciech Barczyński (Częstochowa), Agnieszka Bugara (Częstochowa), Adrian Ciężki (Dąbrowa Zielona), Waldemar Deska (Częstochowa), Alicja Desperak (Kłobuck), Daniel Dmitriew (Lubliniec), Wojciech Domagała (Kielce), Anna Jakubowska (Gdańsk), Marcin Jędryka (Częstochowa), Damian Jończyk (Konopiska), Łukasz Kolewiński (Czę- stochowa), Dariusz Kostecki (Dąbrowa Górnicza), Piotr Kras (Częstochowa), Piotr Lisowski (Radymno), Grzegorz Misiak (Częstochowa), Marcin Opałczyński (Częstochowa), Kamil Pawlik (Częstocho- wa), Jarosław Respondek (Częstochowa), Przemysław Skoczylas (Częstochowa), Grzegorz Skowronek (Częstochowa), Marcin Szczygieł (Częstochowa), Rado- sław Szyiński (Libidza), Inka Wieczeń- ska (Ustrzyki Dolne), Dominik Zarzycki (Poznań, Częstochowa).

Grand Prix „Klimatów Częstochowy 2016”

oraz czek o wartości 3000 zł Jury posta- nowiło przyznać Marcinowi Jędryce za fotoreportaż „Streetworking”. Ten sam au- tor otrzymał Nagrodę Multimedia Polska S.A. oraz czek o wartości 3000 zł za pracę

„Od początku” (kategoria reporterska).

Kategoria „Fotoreportaż / Zestaw zdjęć”:

I nagroda: Damian Jończyk, „Oczekiwanie”

II nagroda: Marcin Opałczyński, zestaw zdjęć solarigraficznych

III nagroda: Grzegorz Skowronek, „Mieć wybór”

Wyróżnienie: Radosław Szyiński, „Bramy do miasta”

Kategoria „Fotografia Klimatyczna”:

I nagroda: Kamil Pawlik, „Śnieżka”

II nagroda: Dariusz Kostecki, „Zaduma”

III nagroda: Jarosław Respondek, „Kapliczka”

Wyróżnienie: Grzegorz Misiak, „Przeprośna Górka”

Kategoria „Fotografia Reporterska”:

I nagroda: Łukasz Kolewiński „Przespana bramka”

II nagroda: Grzegorz Skowronek, „Nadzieja”

III nagroda: Kamil Pawlik, „Strefa bezpie- czeństwa”

Wyróżnienie: Piotr Kras, „Chasydzi”

Nagrodzone zdjęcia można obejrzeć na stro- nie konkursu: www.klimatyczestochowy.pl Wystawa „Klimaty Częstochowy” w Ratuszu potrwa do końca roku.

GRAND PRESS PHOTO 2016

Na parkingu podziemnym DH SCHOTT można oglądać pokonkur- sową wystawę XII edycji Grand Press Photo. Na ekspozycji znajduje się 59 pojedynczych prac i 11 fotoreportaży, które trafiły do finału konkursu. Wśród nich znalazły się: Zdjęcie Roku Dawida Zielińskiego przedstawiające migran- tów i uchodźców opuszczających port w Pireusie, relacja Tadeusza Koniarza z Paryża po zamachach terrorystycz- nych w listopadzie 2015 roku, reportaż Kacpra Kowalskiego dokumentujący ingerencję w naturę podczas budowy elektrowni wiatrowych, czy projekt

dokumentalny Arkadiusza Kubisiaka o fenomenie pielgrzymowania na Jasną Górę.

Ogólnopolski Konkurs Fotografii Prasowej Grand Press Photo organizuje od 2005 roku magazyn „Press”. Wy- darzenie promujące polską fotografię prasową adresowane jest do zawodo- wych fotoreporterów w redakcjach pra- sowych, internetowych, w agencjach fotograficznych oraz do freelancerów.

Wystawa prezentowana będzie w Częstochowie do 2 grudnia.

Partnerem jest Miasto Częstochowa.

opr. bc

Wyróżnienie w kategorii - fotografia reporterska - Piotr Kras, „Chasydzi”. Chasydzi przyjeżdżający na grób cadyka Dawida Bidermana. Lelów.

ZMIENIAJĄC DZIŚ,

PROJEKTUJESZ LEPSZE JUTRO

W projekt zaangażowane są podmioty - zwycięzcy miejskiego konkursu ofert na realizację zadania w zakresie Organizowania Społeczności Lokalnej. Zgodnie z założenia- mi projektu prowadzonego przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej z funduszy unijnych, utworzyły punkty wspierające działania mieszkańców sześciu dzielnic. Na Ostatnim Groszu prowadzi go Hufiec ZHP, na Zawodziu – Fundacja „Oczami Brata”, na Stradomiu – Fundacja FForma

i Stowarzyszenie Pedagogiki Alternatywnej.

SPA organizuje społeczność na Rakowie, na Starym Mieście aktywizuje ją Fundacja Chrześcijańska Adullam, a na Trzech Wiesz- -czów - Polski Komitet Pomocy Społecznej w Częstochowie.

- Wszystko zaczęło się na Rakowie. W 2012 roku MOPS badał potrzeby mieszkańców.

W efekcie powstał Klub środowiskowy dla dzieci i młodzieży „Aleja 13”. Z czasem stał się miejscem spotkań wszystkich zaintereso- wanych sprawami dzielnicy – mówi Michał Borecki z SPA. Dziś prowadzony przez SPA Rakowski Klub Mieszkańca funkcjonuje w czterech strefach: młodych, 50+, rodzica i malucha. Jest tu pogotowie lekcyjne, są za- jęcia twórcze, dla osób 50+ kursy językowe.

- Na Starym Mieście prowadzimy m.in. wy- mianę rzeczy i usług. Mamy wielu seniorów,

dla których ważna jest pomoc sąsiedzka, jak choćby wniesienie węgla z piwnicy za wyprowadzenie psa – tłumaczy Anna Klim – Jaworska z Adullamu. – Ale to nie wiek jest ważny, liczy się poczucie przynależności do wspólnoty lokalnej. Chcemy, aby mieszkańcy nauczyli się diagnozować jej potrzeby, umieli je zaspokajać, dostrzegali potencjał własny i otoczenia, byli aktywni także po zakończe- niu projektu – podkreśla.

Na Ostatnim Groszu integracją lokalną zajmują się harcerze. - Organizujemy spo- tkania, szkolenia na tematy, które interesują mieszkańców, udostępniamy im miejsca do spotkań – wylicza Przemek Kowalski i dodaje, że animatorzy są otwarci na nowe pomysły działań w dzielnicy.

Fundacja „Oczami Brata” integruje miesz- kańców Zawodzia – Dąbia.– Ponieważ docierały do nas sygnały o potrzebie zajęć dla dzieci, jest to jeden z naszych priorytetów – mówi animatorka Marta Serwiak.

– W dzielnicy domków jednorodzinnych dorośli mają swoje ogródki, własne zajęcia, trzeba ich zachęcać do wyjścia poza posesję.

Dzieci nie mają takiego kontaktu z rówie- śnikami, jak np. w blokowiskach, więc warto je zapoznawać z sąsiadami – przekonuje.

I wylicza, że działają już dla nich pogoto- wie lekcyjne i rynek kreatywnych działań,

odbywają się też różne imprezy, takie jak wakacyjne „Lato przed klatką”, wieczory filmowe, turnieje tenisa stołowego, czy spotkanie mikołajkowe. Dorosłym potrzebu- jącym pracownik socjalny podpowiada, gdzie zyskać dodatkową pomoc. - W ramach pro- jektu „Stradom w fformie” także odbywają się zajęcia dla dzieci. Jest tu pogotowie lekcyjne, jest i „Kino z klasą”. Propozycja dla dorosłych to Koło Gospodyń Miejskich, które wybierają rozmaite aktywności, od gotowania po ręko- dzieło. Dla wszystkich przewidziano zajęcia nordic – walking, formuje się grupa dla mam – wylicza animatorka Helena Ujma.

PKPS stworzył w dzielnicy Trzech Wiesz- czów m.in. Klub Mam oraz Kącik Malucha.

- Działa tu „Klub mieszkańca 3W”,

w którym odbywają się warsztaty, spotkania przy kawie, czy joga. Są zajęcia „Szycie na miarę możliwości”, treningi interpersonalne, bookcrossing i akcja wymiany sąsiedzkiej.

Nie brakuje imprez plenerowych, jak np.

ogniska sąsiedzkie. Niebawem odbędzie się spotkanie mikołajkowe i koncert kolęd – wyli- cza Kamila Wieczorek.

Udział w wymienionych działaniach w dzielnicach jest bezpłatny.

Beata Cichoń

SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA JEST WAŻNA. TRZEBA ZACHĘCAĆ MIESZKAŃCÓW, BY ZMIENIALI NA LEPSZE SWOJE OTOCZENIE, BYLI ZA NIE ODPOWIEDZIALNI, DOCENIALI JEGO POTENCJAŁ I INTEGROWALI SIĘ JAK DOBRZY SĄSIEDZI. SŁUŻY TEMU PROJEKT „ZMIENIAJĄC DZIŚ, PROJEKTUJESZ LEPSZE JUTRO”.

-Stare Miasto: Punkt Organizowania Społeczności Lokalnej,

ul. Warszawska 13, tel.: 539 339 276, e-mail: staremiasto@gmail.com - Raków: Rakowski Klub Mieszkańca,

Aleja Pokoju 13, tel. 508348610, 577898991 - Stradom: Klub Mieszkańca „Stradom w fformie”, ul. Mehoffera 68, tel.: 664789894, 535657222

- Zawodzie Dąbie: Biuro Organizowania Społeczności Lokalnej, ul. Legionów 50 a (budynek CIS-u), pok. 03-04 tel. 537922185 - Ostatni Grosz: Biuro Organizowania Społeczności Lokalnej, ul Bardowskiego 21 a, tel. 503499833

- Trzech Wieszczów: Klub Mieszkańca dzielnicy Trzech Wieszczów, ul. Krasińskiego 11 a, tel. 602474431

Punkty OSL:

JASNE, ŻE ŚWIĘTA 8

KLIMATYCZNY KONCERT NA PLACU BIEGAŃSKIEGO, POŁĄCZONY Z WIZYTĄ ŚWIĘTEGO MIKOŁAJA I INAUGURACJĄ ZIMOWEJ ILUMINACJI ORAZ PEŁNE ATRAKCJI, DOROCZNE TARGI „GWIAZDKOWA ALEJA” - TO PROPOZYCJA GRUDNIOWYCH, ŚWIĄ- TECZNYCH WYDARZEŃ W NASZYCH ALEJACH.

4 grudnia już po raz drugi częstochowianie będą mogli szczególnie poczuć bożonaro- dzeniową atmosferę na Placu Biegańskiego.

Wszystko za sprawą miejskiej imprezy „Ja- sne, że święta!”. Rozpocznie ją akcja „Mło- dzież Ofiarnych Serc”. Po niej publiczność bawić będzie „Centrum Uśmiechu dla naj- młodszych”. Następnie przyjdzie czas na wy- czekiwany przez wszystkich amatorów świą- tecznych szlagierów dwuczęściowy Koncert Mikołajkowy. Na plenerowej scenie wystąpią wokaliści: Ana Andrzejewska, Mateusz Ziół- ko, Michał Gasz. Akompaniować im będą:

Paweł Surman – trąbka, Sebastian Janik – saksofon, Sebastian Ruciński – gitara, Michał Rorat - piano, Kosma Kalamarz - gitara baso- wa, Przemysław Smaczny – perkusja.

Ana Andrzejewska to pochodząca z Często- chowy, charyzmatyczna wokalistka, absol- wentka Akademii Muzycznej im. Karola Szy- manowskiego w Katowicach oraz Wydziału Jazzu i Muzyki Rozrywkowej na specjalizacji:

wokalistyka jazzowa. Ma na swoim koncie wiele nagród muzycznych (m.in. na Między- narodowych Spotkaniach Wokalistów Jazzo- wych w Zamościu, Ogólnopolskim festiwalu

„Sing Jazz, Blues”, Ogólnopolskim Festiwalu Dobrej Piosenki imienia Kaliny Jędrusik w Częstochowie). Ostatnio zajęła m.in.

3. miejsce w 6. edycji popularnego talent show „The Voice of Poland” oraz zdobyła 3.

nagrodę na Międzynarodowych Dniach Jaz- zowych Dla Muzyków Śpiewających w Żo- rach. Obecnie współpracuje z Grupą RMF, Radiem Zet oraz TVP2 przy programie „Ko- cham Cię Polsko”. W tym roku w Częstocho- wie nakręciła teledysk do pierwszego singla

„Nie zatrzymasz mnie”.

Mateusz Ziółko - pianista, wokalista, autor muzyki i tekstów, przygodę z muzyką rozpo- czął jeszcze jako dziecko od nauki gry na pia- ninie. Szerszej publiczności zaprezentował się pierwszy raz w 2008 roku w programie

„Mam Talent”. Później ze swoim zespołem pojawił się w „Must Be The Music – Tylko Muzyka”, występował także jako gość specjal- ny w teleturnieju „Jaka To Melodia”. Uczestni- czył w wielu projektach artystycznych, w tym m.in. „Michael Jackson Symfonicznie”, „Fred- die Mercury Symfonicznie”, „Queen Story”.

Wystąpił na jednej scenie z Amy McDonald, Cooliem, w duecie z Johnem Milesem, a tak- że u boku Andrei Bocellego. Zwyciężył w III edycji „The Voice Of Poland” oraz w konkur- sie Super Debiuty 2014 podczas 51. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. W paź- dzierniku 2015 roku z Liberem, nagrał utwór

„7 rzeczy” promowany przez największe sta- cje radiowe w Polsce. Mateusz Ziółko obecnie pracuje nad debiutanckim albumem, którego premiera odbędzie się wiosną oraz intensyw- nie koncertuje.

Michał Gasz zwyciężył w XII finale kultowej

„Szansy na Sukces”. Jest też finalistą Debiu- tów na Festiwalu w Opolu, Top Trendów i Sopot Hit Festival. Współpracował m.in.

z Majką Jeżowską, Jackiem Cyganem, Elż- bietą Zapendowską, Krzesimirem Dębskim, Piotrem Rubikiem.

Za muzyczne opracowanie świątecznego koncertu odpowiada Michał Rorat. Pianista, kompozytor i producent muzyczny związany jest z wieloma formacjami, w tym m.in. czę- stochowskim składem jazzowym BlackBird.

Współtworzy także muzykę do spektakli te- atralnych. W 2011 roku wydał pierwszą płytę

„Świeżo malowane”. Ma na swoim koncie współpracę z artystami takimi jak: Frank Par- ker, Brad Terry, Marcin Pospieszalski, Piotr Machalica, Michał Gasz, Zbigniew Wodecki, Margaret, Kasia Moś, Patryk Kumór. Często- chowianie znają go także z popularnego cy- klu koncertów w ramach miejskiego projektu

„Aleje – tu się dzieje!”.

W ramach akcji „Jasne, że Święta!” na Pla- cu Biegańskiego częstochowianie spotkają się także ze Świętym Mikołajem i obejrzą premierę świątecznych iluminacji w cen- trum miasta. Będzie można także wykonać pamiątkowe zdjęcie w fotobudce, otrzymać świąteczną pocztówkę i zjeść coś dobrego w strefie gastronomicznej.

Monika Mamoń-Golonka

W ŚWIĄTECZNYM KLIMACIE

ŚWIĘTA 9

4 GRUDNIA

Jasne, że święta!

Plac Biegańskiego

14.00 Powitanie oraz akcja

„Młodzież Ofiarnych Serc”

15.30 „Na zimowy czas” - Centrum Uśmiechu dla najmłodszych 16.30 Koncert Mikołajkowy cz. 1 16.50 Przyjazd Świętego Mikołaja 17.00 Premiera Świątecznej Iluminacji 17.10-18.00 Koncert mikołajkowy cz. 2 Dodatkowo: 

Spotkanie ze Świętym Mikołajem Bajkowa fotobudka i świąteczna pocztówka Strefa gastronomiczna

Podczas tegorocznych targów świątecznych

„Gwiazdkowa Aleja” od 16 do 20 grudnia, ro- biąc zakupy na stoiskach w III Alei Najświęt- szej Maryi Panny, będziemy mogli wysłuchać koncertów kolęd, obejrzeć jasełka, uczest- niczyć w degustacjach i pokazach przygo- towanych przez wystawców, wziąć udział w zimowych zabawach i konkursach, rozgrzać się gorącym winem korzennym i przyjąć od harcerzy Betlejemskie Światło Pokoju.

W sobotę 17 grudnia, w południe, kolędy odśpiewają dzieci z przedszkola Sióstr Naza- retanek. Pół godziny później rozpocznie się program świąteczny Scholi „Skarby Maryi”

z parafii św. Piotra i Pawła. Następnie z progra- mem muzycznym „Z kolędą do Jezusa” zapre- zentuje się Schola z parafii św. Jacka. Specjalny występ zaplanowali także zuchy i harcerze częstochowskiego Hufca ZHP, a świąteczne przedstawienia zagrają kolejno: zespół szkol- no-przedszkolny z Aleksandrii, uczniowie Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego i Gimnazjum w Częstochowie. Usłyszy- my także najpiękniejsze kolędy i pastorałki w wykonaniu Zespołu Folklorystycznego Zie- mi Lelowskiej i obejrzymy pokaz kulinarny

z degustacją, w wykonaniu Szymona Szlendaka.

W niedzielę, chwilę po południu, w III Alei po- jawi się Święty Mikołaj z brygadą Elfów. Potem czekają nas animacje z bajkowymi pingwina- mi i warsztaty taneczne z roztańczonymi Elfa- mi. Będzie można robić zdjęcie z dwumetro- wymi pingwinami i wziąć udział w zimowych zabawach z animatorami. Tego dnia odbędą się rozmaite konkursy, w tym uroczyste roz- strzygnięcia konkursów na „Najpiękniejszą choinkę bożonarodzeniową” i „Najpiękniejszą witrynę świąteczną 2016”. Podniebną pocztą wyślemy balony z listami do Świętego Miko- łaja. Co ważne, będzie można wziąć udział w aukcji charytatywnej bombek choinkowych na rzecz Domu Małych Dzieci w Częstocho- wie. Częstochowianie i goście obejrzą także popisy Elfów i Pingwinów, wysłuchają kolęd w wykonaniu przedstawicieli fundacji Adul- lam i wspólnie pożegnają Mikołaja. Harcerze bezpłatnie przekażą wszystkim chętnym Be- tlejemskie Światło Pokoju.

Organizatorem „Gwiazdkowej Alei” jest Czę- stochowska Organizacja Turystyczna.

Monika Mamoń-Golonka

Gwiazdkowa Aleja

17 GRUDNIA

12.00 Świąteczne kolędowanie - przedszkole Sióstr Nazaretanek 12.30 Program świąteczny - Schola „Skar-

by Maryi” z parafii św. Piotra i Pawła w Częstochowie

13.00 Z kolędą do Jezusa - Schola z para- fii św. Jacka w Częstochowie 13.30 Występ świąteczny - częstochow-

ski Hufiec ZHP

14.00 Jasełka zespołu szkolno- przedszkolnego z Aleksandrii 14.30 Przedstawienie uczniów

Katolickiego Liceum

Ogólnokształcącego i Gimnazjum w Częstochowie

15.00 Najpiękniejsze kolędy i pastorałki Zespołu Folklorystycznego Ziemi Lelowskiej

16.00 Pokaz kulinarny z degustacją (Szymon Szlendak)

18 GRUDNIA

12.00 – 12.10 – Powitanie gości 12.10 – 12.30 – Powitanie Św. Mikołaja

i wesołej brygady Elfów

12.30 – 12.45 – Animacje z bajkowymi pingwinami

12.45 – 13.00 – Roztańczone Elfy – warsztaty taneczne

13.00 – 13.20 – Przytul Pingwina – zdjęcia z dwumetrowymi Pingwinami 13.20 – 13.45 – Elfie szaleństwo – gry

i zabawy z animatorami 13.45 – 14.00 – Ogłoszenie konkursu

na „Najpiękniejszą choinkę bożonarodzeniową”

14.00 – 14.20 – Gwiazdkowe konkursy 14.20 – 14.30 - Tupot małych stóp -

konkurs Pingwinów

14.30 – 14.45 – „Najpiękniejsza choinka bożonarodzeniowa” - rozstrzygnię- cie konkursu i wręczenie nagród 14.45 – 15.00 – Wysyłamy balony

z listami do Św. Mikołaja 15.00 – 15.15 – „Najpiękniejsza witryna

świąteczna 2016” - wręczenie nagród 15.15 – 15.35 – Aukcja bombek na rzecz

Domu Małych Dzieci w Częstochowie 15.35 – 15.50 – Akrobatyczne występy Elfów 15.50 – 16.10 – W krainie Pingwinów –

gry i konkursy ruchowe 16.10 – 16:30 – Koncert kolęd -

fundacja Adullam

16.30 – 16.50 – „Mikołaju! Wróć za rok!” – zabawy i animacje

16.50– 17.00 – Zakończenie imprezy Betlejemskie Światło Pokoju Hufca ZHP Betlejemskie ogniobranie dla miesz- kańców - 20 grudnia od 18:00 na Placu Biegańskiego

fot. Jarosław Respondek

ZAPOWIEDZI 11 ZAPOWIEDZI

10

STANISŁAWA CELIŃSKA - ATRAMENTOWA

„Atramentowa” to najnowsza płyta Stanisławy Celińskiej. Utwory z tego krążka aktorka wykona 11 grudnia w Filharmonii Częstochowskiej.

Stanisława Celińska odgrywa kolejną, wspaniałą rolę - piosenkarki, która wie o czym śpiewa i jak zainteresować słuchacza pełną paletą barw i emocji. Na jej wyjątkowej pły- cie można usłyszeć utwory skomponowane i przygotowane przez uznanych autorów specjalnie dla niej. Niepowtarzalne teksty do kompozycji Macieja Muraszki napisali Wojciech Młynarski, Dorota Czupkiewicz oraz Muniek Staszczyk i Marcin Sosnowski.

Maciej Muraszko zaaranżował także na nowo ulubione utwory artystki, które dzięki nowemu wykonaniu nabrały niezwykłej pogody ducha.

11 grudnia, godz. 17.00 Stanisława Celińska - Atramentowa

Filharmonia Częstochowska im. B. Hubermana. Bilety: 75 i 95 zł, rezerwacja telefoniczna: 605 555 676

CZĘSTOCHOWA

W LATACH 60. XX WIEKU

Studio filmowe Kas Film zaprasza na premierę filmu „Częstochowa lata 60. XX wieku”. Będzie to kolejny film z cyklu Częstochowa lata... 90., 80., 70.

(wcześniej ukazał się dokument „Częstochowa 1962 rok”). Autorzy przypomną wydarzenia z całej dekady lat 60., w tym między innymi wizytę senatora Roberta Kennedy’ego na Jasnej Górze, uroczystości związane z 1000-leciem Chrztu Polski, pochód 1-majowy, festiwal piosenki studenckiej, imprezy kulturalne i sportowe. Dopełnieniem tych relacji będą zdjęcia filmowe z ulic Częstochowy.

12 grudnia, godz. 17.00

Premiera filmu „Częstochowa lata 60. XX wieku”

Klub „Politechnik”, Aleja Armii Krajowej 23/25

Wstęp wolny, możliwość zakupu płyty DVD z filmami o Częstochowie

LATA 20., LATA 30.

Warszawska Orkiestra Sentymentalna i DJ Wujek Tomek zagrają na przebieranej imprezie w klimacie lat 20. i 30.

w klubokawiarni Cafe Belg.

Warszawska Orkiestra Sentymentalna to zespół przenoszący słucha- czy do czasów, w których królowały przeboje Adama Astona, Henry- ka Warsa czy Jerzego Petersburskiego. Grupa powstała z zamiłowania do dawnych, przedwojennych melodii i piosenek. Kontynuuje tradycję rewiowych wykonań utworów tanecznych i sentymental- nych, zachowując ich naturalny i ponadczasowy czar.

Po jej częstochowskim koncercie o muzyczną oprawę imprezy nawią- zującej do epoki międzywojnia zadba DJ Wujek Tomek.

3 grudnia, godz. 20.00 Koncert w klimacie lat 20. i 30.

Cafe Belg, Aleja Najświętszej Maryi Panny 32. Bilety w cenie 25 zł, do nabycia w Cafe Belg i Black Cat Studio, ul. Focha 35/37

WIECH - PREMIEROWO

Teatr Wojtka Kowalskiego zaprasza 16 grudnia o godzinie 19.00 do Teatru from Poland na premierowy spektakl pod tytułem „Wiech - Koń by się uśmiał”.

Przedstawienie powstało na bazie tekstów Stefana Wiecheckiego, który ze słowa mówionego uczynił pisane. Autor był bystrym obserwatorem codziennego życia warszawskiego społeczeństwa. Znał świetnie jego obyczaje i nawyki. Najbogatszym źródłem jego twórczości były sądy grodzkie, w których procesowali się zwykli ludzie, używając najbardziej smakowitego słownictwa. Liczne teksty, mimo że były spisane w okresie międzywojennym, są aktualne do dziś. Duża dawka humoru z lekką nutą wzruszeń...

16 grudnia, godz. 19.00

Spektakl „Wiech - Koń by się uśmiał”

Teatr from Poland, Aleja Najświętszej Maryi Panny 2

JUBILEUSZ AGNIESZKI ŁOPACKIEJ

Aktorka Teatru im. Adama Mickiewicza Agnieszka Łopacka świętuje jubile- usz 20-lecia pracy artystycznej.

17 grudnia na częstochowskiej scenie wystąpi w programie artystycznym „To nie jest żadna okazja”. Towarzyszyć jej będą zaproszeni goście - aktorzy i muzycy: Iwona Chołuj, Marzena Lamch-Łoniewska, Anielka Łoniewska, Bionulor, Adam Hutyra, Bartosz Kopeć, Michał Kula, Adam Łoniewski, Andrzej Młodkowski, Krzysztof Niedźwiecki, Michał Ostalski.

17 grudnia, godz. 16.00

„To nie jest żadna okazja” – jubileusz 20-lecia pracy artystycznej Agnieszki Łopackiej Teatr im. A. Mickiewicza, ul. Kilińskiego 15

LEKKO NIE BĘDZIE!

Warszawski Teatr Capitol zaprezentuje 3 grudnia w Częstochowie komedię o miłości i szukaniu szczęścia „Lekko nie będzie!”

Spektakl autorstwa Jean-Claude’a Islerta to niezwy- kle zabawna francuska komedia. Traktuje o miłości, pozorach, szukaniu szczęścia na przekór konwenan- som, tolerancji dla własnych wybryków i hipokryzji w ocenianiu innych. Przedstawienie wyreżyserował znany publiczności teatralnej, filmowej i telewidzom Tomasz Sapryk, występują: Jan Jankowski, Dominika Ostałowska, Kacper Kuszewski, Julia Rosnowska.

3 grudnia, godz.16.00 i 19.00 Spektakl „Lekko nie będzie!”

Filharmonia Częstochowska im. B. Hubermana Bilety: od 50 do 110 zł (w zależności od miejsca)

PRZESTRZENIE CISZY

W Galerii Dobrej Sztuki Muzeum Częstochowskiego można oglądać czaso- wą ekspozycję „Przestrzenie ciszy”.

Wystawa podejmuje zagadnienie nieuchwytnego, wymykającego się precyzyjnym sformułowaniom zjawiska ciszy, która rzadko jest traktowana przez człowieka jako prze- strzeń obojętna, neutralna. Najczęściej wiążemy ją z określonymi stanami emocjonalny- mi, nastrojami. Bywa postrzegana pozytywnie jako odpoczynek, spokój, relaks, ale może również kojarzyć się z przemijaniem, nudą, pustką. Utożsamiamy ją niekiedy z samotnością czy nawet ze śmiercią.

Zespół prac prezentowanych na ekspozycji jest różnorodny pod względem warsz- tatowym (malarstwo, grafika, rzeźby, fotografie, sztuka wideo). Wystawa obejmuje twórczość głównie artystów współczesnych, choć pojawia się również przykład sztuki dawniejszej. Jest to krajobraz morski Władysława Ślewińskiego, z ok. 1904 r. wypożyczo- ny z Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Na zespół ekspozycyjny składają się prace pochodzące ze zbiorów Muzeum Częstochowskiego, instytucji muzealnych i galerii oraz kolekcji prywatnych. Na wystawie można oglądać prace m.in.: Marty Borgosz, Zbignie- wa Dłubaka, Łukasza Huculaka, Adama Patrzyka, Wojciecha Prażmowskiego, Magda- leny Snarskiej, Krystyny Szwajkowskiej, Władysława Ślewińskiego, Tomasza Tatarczyka, Andrzeja Tobisa. Pracom plastycznym towarzyszą krótkie polskie utwory poetyckie.

Wystawa „Przestrzenie ciszy”

Galeria Dobrej Sztuki Muzeum Częstochowskiego, Aleja Najświętszej Maryi Panny 47

ZA”KRĘCI SIĘ” DLA NAS YANINA

- To będzie ogólnopolska premiera koncertowa płyty „Kręci się” - zapewnia Janusz Yanina Iwański i zaprasza na koncert z zespołem 4GRAMY, który w Miejskim Dom Kultury organizuje OPK „Gaude Mater”.

Wywodzący się z naszego miasta artysta, jeden z twórców legendarnego składu Tie Bre- ak, ma w Częstochowie i okolicach liczną grupę wiernych fanów, ciekawych brzmienia na żywo jego najnowszych kompozycji. Najgłośniejszą z nich - „Kręci się”, śpiewaną przez Yaninę z Muńkiem Staszczykiem, ciągle słychać na antenach radiowych. Utwór to idealny przykład piosenki z doskonałym riffem, tekstem i „rockandrolowym cza- dem”. Zupełnie jak „Wielkie Podzielenie”, które stało się już klasykiem polskiego rocka.

- Po „Portrecie wewnętrznym” to mój pierwszy po dwudziestu latach, w pełni autorski album – mówi Yanina. – Tak się dziwnie złożyło, że płyta (znakomicie przyjęta) obecna jest już na rynku wiele miesięcy, zagraliśmy materiał z niej dla Polskiego Radia w sali im.

Witolda Lutosławskiego, a takiego oficjalnego koncertu premierowego jeszcze nie miała.

Gdzie miałby być, jak nie w moim rodzinnym mieście – mówi muzyk.

9 grudnia, godz. 19.00

Koncert: Janusz Yanina Iwański i zespół 4GRAMY Miejski Dom Kultury, ul. Łukasińskiego 50/68

Bilety: 40 i 30 zł do kupienia w sekretariacie OPK (ul. Dąbrowskiego1) oraz w MDK (w dniu koncertu od godz. 16.00 do 19.00).

HUPA W BRAZYLII

W „Skrzynce”, w ramach cyklu „Obrazki z podró- ży”, odbędzie się wernisaż wystawy zdjęć Macieja Hupy z Igrzysk Olimpijskich w Rio de Janeiro.

Maciej Hupa to wiceprezes klubu CKS Budowlani Częstochowa, sędzia zawodów sportowych. Podczas Igrzysk Olimpijskich w Rio de Janeiro (to jego trzeci po Moskwie w 1980 r. i Atenach w 2004 r. pobyt jako obserwatora na olimpiadzie) obejrzał 21 zawodów.

Kibicował m.in. lekkoatletom, kolarzom, siatkarzom, hokeistom na trawie, badmintonistom. Swoimi fo- tograficznymi wspomnieniami z igrzysk podzieli się z publicznością wystawy organizowanej pod opieką OPK „Gaude Mater”.

20 grudnia, godz. 19.00 Wystawa fotografii Macieja Hupy Cafe Skrzynka, ul. Dąbrowskiego 1

Marta Borgosz, „Możesz mi wszystko powiedzieć”, 2014

LOKALNE GRANIE 13

WARSZTAT NAPRAWY DŹWIĘKU

BLASZAK NA TYSIĄCLECIU, NIEDALEKO PODSTA- WÓWKI NUMER 31. NA POZÓR NIC NIEZWYKŁEGO, W ŚRODKU KILKA SKLEPÓW I ZAKŁADÓW USŁU- GOWYCH. JEDNAK KIEDY ZEJDZIEMY PO SCHO- DACH POZIOM NIŻEJ, A BĘDZIE AKURAT POPOŁU- DNIE LUB WIECZÓR, USŁYSZYMY DŹWIĘKI MUZYKI WYDOBYWAJĄCE SIĘ Z JEDNEGO Z POMIESZCZEŃ - WARSZTATU NAPRAWY DŹWIĘKU ENKLAWA.

Enklawa jest miejscem prób częstochowskich zespołów mu- zycznych, ale także niezależnym studiem nagrań. Powstała dwa lata temu z inicjatywy Wojtka Króla, Jacka Sekuły i nieżyjącego już Roberta Foksowicza w jego dawnym warsztacie lutniczym.

Po roku dołączył do nich Robert Czech, który poszerzył działal- ność o studio nagrań. Jako pierwsi korzystali z próbowni Sarius i zespół Strado.

Wojtek Król i Robert Czech to byli muzycy znanych w latach 90. składów. Wojtek grał m.in.

w Rażonych Piorunem, a Robert w Crazy Grass. Znają się od ponad 25 lat. - Kiedy zaczynaliśmy grać, środowisko muzycznych zespołów w naszym mieście było niewielkie i trudno się było nie znać.

Spotykaliśmy się na koncertach, a czasem nawet razem na nie jeździliśmy - wspomina Robert.

Znajomość przetrwała lata, do- prowadziła do urzeczywistnienia pewnej idei - stworzenia miejsca, w którym muzycy częstochow- skich zespołów będą mogli się spotykać, umawiać na próby, nagrywać płyty. Dwa lata temu marzenia zaczęły się materializo- wać. Jacek, Oskar (usługi lutnicze w próbowni) i Wojtek, dostosowa- li pomieszczenie tak, aby mogły odbywać się tam próby muzyczne.

Wojtek udostępnił swój sprzęt gromadzony przez lata, bo wycho-

dzi z założenia, że nie wszystkich, szczególnie młodych muzyków, stać na dobre instrumenty. - Chcę, aby sprzęt, który mam, dobrze służył, aby zespoły, które do nas przychodzą mogły go używać bez żadnych ograniczeń, zabierać na koncerty. Dążymy do komplekso- wej obsługi zespołów, tak aby bez żadnych kompleksów mogły gdzieś pojechać, pokazać się.

Król doradza też i uczy tych mniej doświadczonych od siebie kolegów. - Mam poczucie, że powinienem coś takiego robić, bo w połowie lat 80., kiedy zaczyna- łem grywać w różnych zespołach, dostęp do takiej wiedzy był trudny.

Doświadczeni muzycy rzadko się nią dzielili. Od czasu do czasu trafiałem jednak na kogoś, kto

wsparł, wytłumaczył, nauczył i teraz chcę to dać innym - wyja- śnia. Każdy kto się do niego zgłosi, może liczyć na fachową poradę dotyczącą gry na perkusji, gitarze, ustawień na scenie. - Generalnie chcemy dać nowym zespołom godziwy start, aby mogły się sprawdzić, tak trochę na zasadzie warsztatów, podczas których nie tylko będą mogły grać, ale także poznawać muzykę od strony tech- nicznej - dodaje Robert. - Chcemy, by młodzi muzycy znali kulturę obchodzenia się ze sprzętem, znali zachowania na scenie, wiedzieli gdzie się podłącza sprzęt, jak dobrze wykorzystać odsłuchy.

W grafiku próbowni wpisanych jest około 10 zespołów. Niektóre z nich traktują Enklawę jak swój

matecznik. Tak jak na przykład Krzywe Nogi, które tu zdobywały swoje pierwsze szlify, tutaj nagra- ły swoją pierwszą płytę i pracują nad kolejną. Są też i składy bezimienne, które pracu- ją jeszcze nad sobą. Jest też grupa młodzieży, która przychodzi uczyć się gry na gitarze i perkusji.

Jednocześnie zgłaszają się zespoły takie jak Mad Mookie, złożone z doświadczonych muzyków, które doceniając doświadczenie Króla i Czecha, nagrywają tu swoje płyty. Próby odbywają się dwa lub trzy razy w tygodniu, popołudnia- mi i wieczorami. Wojtek i Robert traktują prowadzenie studia jak wielką pasję, zawodowo zajmują się czymś zupełnie innym. - Zależało nam, aby z Enklawy uczynić miejsce spotkań różnych muzyków, aby mogli się wymieniać doświadczeniem, aby powstała taka platforma do kontaktowania się między nimi. Po dwóch latach widzimy, że są już tego efekty. To bardzo nas cieszy i nakręca do dalszych działań - mówi Robert.

- Chcemy udoskonalać to miejsce pod względem technicznym.

Marzy nam się festiwal zespołów grających w tym miescu - podsu- mowuje Wojtek.

Enklawa ma swój profil na Face- booku, w ten sposób najłatwiej jest skontaktować się z prowadzą- cymi ten muzyczny warsztat.

Magda Fijołek JAZZTOCHOWA

12

ZNÓW PREMIERA

W

e wspólnym projekcie PRIMITIVO artyści szukają odpo- wiedzi na pytanie, jak brzmiała muzyka u swego zarania.

Eksplorując terytorium dźwięków pierwotnych z całego świata, nie ograniczają się jednak do odgrywania skrupulatnie odna- lezionej muzyki, ale przenoszą ją do czasów współczesnych, odnaj- dując w niej zagubione ogniwo kanonu improwizacji.

PRIMITIVO odsyła nas do prapoczątków muzyki, do jej pierwot- nej wiarygodności i niezmąconej szczerości przekazu, do radości wspólnego tworzenia. Nie mają znaczenia podziały na odbiorców i artystów. Istotą jest skupienie na emocjach i prostocie, bez klisz, czy fałszywych gestów.

Oleś Brothers & Antoni „Ziut” Gralak to formacja powstała ze zderze- nia trzech wybitnych osobowości polskiego jazzu - improwizatorów, wirtuozów i kompozytorów. Artyści znani z niekonwencjonalnego podejścia do jazzu, tworzą muzykę pełną emocjonalności, żywioło- wości i finezji. Wszyscy trzej – choć w różnym stopniu – związani z Częstochową.

Antoni „Ziut” Gralak to polski trębacz, kompozytor i producent mu- zyczny, urodzony i wychowany w Częstochowie. Od lat uznawany jest za jednego z najbardziej twórczych i oryginalnych muzyków w kraju. Sławę zdobył jako współtwórca potęgi legendarnego Tie Breaku. Prowadzi dwa autorskie projekty „Graal” i „YeShe”. Z Tie Bre- akiem i Graalem słyszeliśmy go na scenie filharmonii podczas kulmi- nacji poprzednich edycji JAZZtochowy.

Bracia bliźniacy: Marcin Oleś - kontrabasista i Bartłomiej Oleś - perkusista, dorastali pod okiem ojca dyrygenta i nauczyciela kon- trabasu. Od ponad dziesięciu lat tworzą autorską muzykę, której głównym punktem odniesienia jest jazz. Są twórcami autorskich projektów oraz towarzyszą sławnym jazzmanom świata, tworząc ryt- miczny dream team - jak napisał niemiecki magazyn JazzZeitung.

Na liście ich współpracowników pojawiają się nazwiska Kenny’ego Wernera, Davida Murraya, Roba Browna, Tomasza Stańko, Erika Friedlandera, Theo Jorgensmanna, Rudiego Mahalla, Jorgosa Sko- liasa, Williama Parkera, Andrzeja Przybielskiego... Artyści odnajdu-

ją wciąż nowe sposoby na przełamanie stereotypów, udowadniając, że kontrabas i perkusja wystarczą, by stworzyć muzykę kompletną, pełną energii i niespotykanych brzmień. Ich Custom Trio okrzyk- nięto objawieniem. „Alchemia” (2008) składu Oleś | Jörgensmann

| Oleś była pierwszą w historii płytą polskich muzyków wydaną w legendarnej szwajcarskiej oficynie HAT HUT Records. W 2007 roku powstało Marcin & Bartłomiej Brat Oleś DUO, jeden z naj- bardziej oryginalnych i wirtuozowskich projektów w dotychczaso- wej karierze muzycznej braci. Olesiowie są także autorami muzyki do sztuk teatralnych, filmów animowanych i fabularnego „Futra”.

Tadeusz Piersiak

OGÓLNOPOLSKA PREMIERA ALBUMU „PRIMITIVO”, WYDANEGO PRZEZ ZESPÓŁ OLEŚ BROTHERS & ANTONI „ZIUT” GRALAK, ODBĘDZIE SIĘ W CZĘSTOCHOWIE W RAMACH FESTIWALU JAZZTOCHOWA. OŚRODEK PROMOCJI KULTURY „GAUDE MATER” - ORGANIZATOR FESTIWALU - ZAPRASZA 2 GRUDNIA DO PUBU STACHERCZAK NA KONCERT PROMUJĄCY KRĄŻEK.

Zdjęcia: Monika Mamoń-Golonka

LITERATURA 14

CZĘSTOCHOWSKI ODDZIAŁ TOWARZYSTWA LITERACKIEGO IM. ADAMA MICKIEWICZA OD 60 LAT KSZTAŁTUJE KULTURALNĄ I LITERACKĄ WRAŻLIWOŚĆ NIE TYLKO MIESZKAŃCÓW NASZEGO MIASTA. JUBILEUSZ TO DOSKONAŁA OKAZJA, BY PRZYPOMNIEĆ JEGO POCZĄTKI I NAJWAŻ- NIEJSZE DZIAŁANIA.

T

owarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza zostało założone w 1886 roku przez grono lwowskich uczonych, twórców i miłośników literatury.

I choć od początku poświęciło się bada- niu życia i twórczości wieszcza, to jednak powstanie Towarzystwa miało też charakter polityczny. Z czasem rozszerzyło ono swoje zainteresowania i obszar działania także na inne miasta Polski. Zajęło się sze- roko rozumianą historią literatury polskiej, zarówno od strony naukowej, jak i popula- ryzatorskiej.

Częstochowa rónież odgrywa w tym dużą rolę. To w naszym mieście dzięki staraniom Józefa Mikołajtisa, nauczyciela polonisty, dziennikarza, publicysty, w 1956 roku powołano do życia częstochowski oddział Towarzystwa, który funkcjonuje do dziś.

W tym roku obchodzi jubileusz 60-lecia działalności.

– Mikołajtis to wyjątkowa postać, bardzo zasłużona dla Częstochowy – mówi prze- wodnicząca częstochowskiego oddziału Towarzystwa Literackiego im. Adama Mic- kiewicza, dr Elżbieta Wróbel. – Był wielkim społecznikiem, a przy tym sprawnym ani- matorem kultury, miał aspiracje, by pokazać bogactwo i tradycję literacką Częstochowy, chciał m.in. zorganizować Muzeum Literatu- ry. Jego zasługi dla miasta naprawdę są warte podkreślenia, zwłaszcza, że w tym roku obchodzimy 25. rocznicę jego śmierci.

Zebranie założycielskie częstochowskiego oddziału Towarzystwa odbyło się w listo- padzie 1956 roku w Bibliotece Publicznej.

Uformowana już organizacja przygotowała m.in. obchody Roku Słowackiego, a w 1962 r.

z okazji 250. rocznicy urodzin Jean-Jacques’a Rousseau - międzynarodową sesję nauko- wą. W późniejszych latach dwukrotnie otwierano wystawy poświęcone kłobuckie- mu poecie, Władysławowi Sebyle. Ważne były też obchody rocznicy objęcia przez Iwo Galla dyrekcji teatru w Częstochowie. Dziś, dzięki staraniom Towarzystwa i Teatru im.

Adama Mickiewicza, sala kameralna nosi imię tego artysty.

Ukoronowaniem badań regionalnych oddziału jest „Historia literatury ziemi częstochowskiej”, która mimo różnych uwag ze strony badaczy, stanowi wciąż jedyną pracę próbującą ukazać całościowo tradycje literackie miasta od średniowiecza do pierwszej połowy XX wieku. Z kolei efektem konferencji naukowej z 2008 roku jest książka „Częstochowa w literaturze i kultu- rze – literatura i kultura w Częstochowie”.

Warto wspomnieć jeszcze, że częstochowski oddział Towarzystwa Literackiego im. Ada- ma Mickiewicza, najprawdopodobniej jako jedyny w Polsce, wydawał własny periodyk.

Czterdzieści trzy tomy „Komunikatów Naukowych” to niewątpliwie bogata kronika pracy oddziału, a także częstochowskiej kultury.

Środowisko skupione wokół naszego towa- rzystwa Mickiewiczowskiego upominało się też o powstanie w Częstochowie wyższej szkoły o profilu humanistycznym. Były na- wet marzenia o uniwersytecie. W 1957 roku, z inicjatywy i pod kierownictwem Mikołaj-

tisa, działało dwuletnie Studium Humani- styczne, istniejące do roku 1968. Można więc stwierdzić, że ówczesny oddział przeobraził się w sprawnie działający ośrodek naukowy, a nawet stał się zaczynem do formowania przyszłej Wyższej Szkoły Pedagogicznej (dzisiejszej Akademii im. Jana Długosza).

Nie bez powodu właśnie do AJD, do Instytutu Filologii Polskiej, Towarzystwo przeniosło swoją siedzibę, w której obecnie funkcjonuje. A do aktywności namawia nie tylko środowisko polonistyczne, szkolne czy akademickie, ale wszystkich tych, którzy kochają naukę i literaturę, zwłaszcza tę częstochowską.

Michał Wilk

Z LITERATURĄ 60 ^LAT

15

POLECAMYWAM

CYPRIAN BASZYŃSKI trębacz, muzyk jazzowy, lider m.in. zespołu NSI Quartet oraz projektu Baszyński Free Electric Band

ŚWIĘTA

PRZEMYSŁAW LEWANOWICZ

T

ak jest - święta za pasem.

Przygotowań i zakupów moc, chaos (czy jak kto woli szaleństwo) zaczyna się szerzyć, więc bez zbędnej zwłoki przecho- dzimy do ekspresowego i mocno subiektywnego przeglądu kilku grudniowych atrakcji w często- chowskiej „Iluzji”.

„Prosta historia o morderstwie”

Kolejna odsłona walki polskiej kinematografii o przyzwoite kino gatunkowe. W tym przypadku mamy do czynienia z historią kryminalną, osadzoną w mało- miasteczkowej rzeczywistości policjantów i gangsterów. W głów- nej roli świetny młody aktor Filip Pławiak, wspierają go Andrzej Chyra i Kinga Preis, a reżyseruje Arkadiusz Jakubik. Myślę, że zde- cydowanie warto spróbować.

„Plac zabaw”

Ciężko polecać produkcję, której większość dotychczasowych recenzji zaczyna się i kończy zdaniem o zszokowanych widzach, gwałtownie opuszczających sale kinowe na znak protestu. Inna sprawa, że film jest ponoć bardzo dobrze zagrany i dotyka bardzo poważnego problemu, czyli prze- mocy wśród dzieci i nastolatków.

Tylko dla dorosłych.

„Zwierzęta nocy”

Kilka miesięcy temu w tej rubryce chwaliłem jego aktorstwo w innym

filmie i proszę – jak na zawołanie mamy kolejny obraz z Jake’em Gyl- lenhaalem. Tym razem wciela się w postać niespełnionego pisarza, który manuskrypt swojej pierw- szej książki przesyła niewidzianej od lat byłej żonie. Lektura okazuje się mocno niepokojąca i zaczyna mieszać się z prawdziwym życiem, a widzowie w rezultacie otrzy- mują dwie intrygujące opowieści w cenie jednej. Zapowiada się ciekawie, a opinie są bardzo obiecujące.

„Siedem minut po północy”

W poszukiwaniu ratunku dla swojej ciężko chorej mamy, 10-letni Connor wchodzi w kontakt z tajemniczą istotą z pogranicza snów i magii, która spróbuje mu pomóc w okiełznaniu i zrozumie- niu trudnego świata wokół niego.

Ekranizacja bestsellerowej powie- ści Patricka Nessa, która może być świetnym pomysłem na świą- teczne dni. Dodatkowo „potwór”

wygląda wspaniale i mówi głosem Liama Neesona.

Wesołych Świąt

i Szczęśliwego Nowego Roku!

Kadr z filmu

„Zwierzęta nocy”

KSIĄŻKA

Gabriel García Márquez

„O miłości i innych demonach”

Miesiąc pod znakiem klasyki. Idąc tym tropem, nie sposób przeoczyć jednej z ciekawszych pozycji kolumbijskiego pisarza, zdobywcy Nagrody Nobla, która w zasadzie stanowi ogólny zarys stylu Gabriela Garcii Márqueza. Książka „O miłości i innych demonach” traktuje w dosyć bezpośredni sposób o wewnętrznej walce młodego księdza, którego łączy silne uczucie z 12-letnią dziewczyną, uznaną za opętaną. Czy to faktycznie o miłości?

Każdy powinien sam znaleźć odpowiedź.

FILMStanley Kubrick

„Lśnienie”

Myślę, że grudzień to dobry czas, by wrócić na chwilę do klasyki kina, do której niewątpliwie zalicza się opar- te na motywach książki Stephena Kinga „Lśnienie”

w reżyserii Stanley’a Kubricka. To pełen grozy, trzy- mający w napięciu horror, gdzie długie ujęcia, piękne zdjęcia i oczywiście genialna rola Jacka Nicholsona, opowiadają o czymś więcej niż z pozoru nam się wydaje.

PŁYTA

Ornette Coleman

“The Shape of Jazz to Come”

Niestety nie będę polecał świątecznych albumów, a skupię się na pozycji „must know”, „must have”, a konkretnie albumie, który wywarł na mnie ogrom- ny wpływ i stanowi pewien manifest nowej muzyki jazzowej, Free Jazzu, powiew świeżości

w skostniałym świecie znanych dźwięków.

„The Shape Of Jazz To Come” Ornette`a Colemana totalnie łamie wszelkie znane konwencje.

Grafika z „Kalendarium Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, 1886-2011”, wydanego przez Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza

NASZ

NOBLISTA

ROK 2016 ZOSTAŁ OFICJALNIE UZNANY ROKIEM HENRYKA SIENKIEWICZA. W SETNĄ ROCZNICĘ ŚMIERCI WIELKIEGO PISARZA, LAUREATA NAGRODY NOBLA, TWÓRCY SŁYNNEJ PROZY HISTORYCZNEJ, NOWELISTY I PUBLICYSTY, ARCHI- WUM PAŃSTWOWE W CZĘSTOCHOWIE PREZENTUJE DOKUMENTY DOTYCZĄCE UROCZYSTOŚCI ŻAŁOBNYCH I PRZYPO-

MINA O ZWIĄZKACH „LITWOSA” Z NASZYM MIASTEM.

DOM ZAPAŁKIEWICZA

GONIEC GOŃCÓW ARCHIWALIA

16

P

óźnoklasycystyczny budynek wznie- siony ok. 1868 roku przez Teofila Zapałkiewicza przy III Alei Najświętszej Maryi Panny 19.

W latach 1871–1908, z inicjatywy właściciela domu, na I piętrze funkcjonował teatr (zwany teatrem Zapałkiewicza lub teatrem miejsco- wym). W II połowie sierpnia 1906 roku rosyjskie władze wojskowe w odpowiedzi na serię zama- chów dokonanych 15 VIII przez Organizację Bojową PPS-Frakcji Rewolucyjnej na przedsta- wicieli władzy w Królestwie Polskim, zakwaterowały w budynku oddział wojska.

W 1908 roku sala teatru została wydzierżawiona przez Franciszkę Zapałkiewicz (córkę właścicie- la) miejscowemu przedsiębiorcy, Bronisławowi Zarzeckiemu. Po dokonaniu remontu urządził tu kinoteatr „Paryski”, który funkcjonował do roku 1923. Wówczas budynek zakupił Bank Związku Zjednoczonego Ziemian w Warszawie, tworząc w nim w 1925 r. oddział częstochowski Banku Ziemiańskiego. Przebudowano wówczas pomieszczenia na I piętrze w związku ze zmianą przeznaczenia lokalu. W 1934 roku bank ten został przejęty na siedzibę Komunalnej Kasy Oszczędności Powiatu Częstochowskiego

i ponownie gruntownie przebudowany. Od 1951 roku w budynku działała Gminna Kasa Spół- dzielcza, później oddział częstochowski Banku Rolnego, następnie Bank PKO. W przyziemiu znajdowały się od lat 70. XIX w. kawiarnia ogródkowa Zapałkiewicza, od końca XIX w. do ok. 1914 r. restauracja W. Świderskiego, a od lat 20. do końca lat 40. znana Restauracja „Paryska”

prowadzona przez Jana Grabowskiego. Funkcjo- nowały tu także liczne punkty usługowe i sklepy:

pralnia F. Certowicza i filia Pralni i Farbiarni Chemicznej Heiningerów z Zacisza, piekarnia

„Wiktoria” Marcelego Chmielewskiego, drukar- nia A. Plawnera, skład patefonów, gramofonów i instrumentów muzycznych „Patefon” Edwarda Pucka (od początku lat 30. do 1939 roku). Przy bramie znajdował się (do 1949 r.) sklepik zakładu szewskiego (który zatrudniał 12 osób) Mieczysła- wa Niedzielskiego. Od lat 60. na miejscu

„Paryskiej” znajdował się Bar Mleczny „Central- ny”, a obok, od lat 70. funkcjonował Coctail-bar.

Lokale po barach po roku 1990 zostały zajęte przez II oddział Banku PKO. Budynek był kilkakrotnie gruntownie restaurowany, m.in. w latach 80.

XX w., później w latach 1990–92 i, z niezwykłą starannością, (przez Bank PKO) w okresie 2010–12.

NIEZMYŚLONA HISTORIA 17

słowa: Juliusz Sętowski ilustracja: Marta Frej

wybór: Michał Mroczek

ZAWODY I PASJE 19

Przygodę z podróżami obaj piechurzy zaczy- nali na Jurze. Grzegorz rozwijał swoją pasję w Polskim Towarzystwie Turystyczno-Krajo- znawczym, a Maciej w Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. Kiedy postanowili wspól- nie przebyć poważniejszą trasę, rozpoczęli wyszukiwanie najdłuższych na świecie szlaków pieszych. Tak trafili na informacje o PCT, który zdecydowali się razem przemierzyć.

Historia PCT (Pacific Crest National Scenic Trail - Narodowy Szlak Krajobra- zowy Grzbietu Pacyficznego) sięga do lat dwudziestych ubiegłego wieku. W 1926 roku pierwszy raz odnotowano pomysł połączenia stanów Kalifornia, Oregon i Waszyngton wspólną trasą. Sześć lat później Clinton

Clarke zwany ojcem PCT, rozpoczął promo- wanie idei utworzenia szlaku, który w 1939 r.

pojawił się na mapach rządu federalnego.

W 1968 roku został włączony do narodowej sieci szlaków turystycznych. W 1993 roku oficjalnie zakończono jego budowę.

Szlak jest utrzymywany również dzięki pracy wolontariuszy, którzy do 2010 roku poświę- cili mu sto tysięcy godzin! Odkąd prowa- dzone są statystyki, czyli od 1952 roku, szlak przebyło około pięciu tysięcy osób. Przez dziesiątki lat pokonywało go rocznie mniej niż sto osób, ale od niedawna zyskuje na popularności. Przemierza go w całości około 500 podróżników, w tym niektórzy również konno!

PCT łączy Meksyk z Kanadą. Piechurzy rozpoczynają swą wędrówkę od południa, w miejscowości Campo. Na starcie wita ich monument wyznaczający początek szlaku.

Informuje o tym, że znajdujemy się na wy- sokości 2915 stóp (888 m) n.p.m., do Kanady brakuje nam jedyne 2627 mil (4227 km), a trasa istnieje od 1968 roku. Choć wokół rozpościera się malownicza okolica, to tuż obok, na granicy z Meksykiem, znajdują się płot z drutu kolczastego i żelazny mur.

Początek drogi nie jest łatwy, bo dominują tu warunki pustynne. Dostęp do wody jest mocno ograniczony, dlatego trzeba zabrać ze sobą duże zapasy, co nie ułatwia marszu.

Woda bywa dostępna z kałuż, z których ZAWODY I PASJE

18

trzeba ją filtrować, albo ze zbiorników wystawianych przy szlaku. Ze względu na gorący klimat część obszarów leśnych zniszczonych pożarami bywa zamknięta. Temperatura sprzyja także obecności wy- grzewających się w słońcu węży.

Emocji dodaje fakt, że od natury dzielą podróżników wyłącznie cienkie, materiałowe ściany na- miotów, które czasem rozkłada- ne są na zorganizowanych campingach, a w wielu przy- padkach tam, gdzie wędrowców zastanie zmrok.

Na szlaku klimat się zmienia.

Dociera się do ośnieżonych gór.

Mimo tego okulary słoneczne, a nawet krótkie rękawki bywają przydatne. Stany Zjedoczone obfitują w oszałamiające krajo- brazy, które nie raz przywodzą na myśl nasze Tatry Wysokie, bogate w jeziora. Zwiastunem zakończenia wielomiesięcznej wędrówki szlakiem PCT jest wejście na most bogów, którego nazwę można interpretować na wiele sposobów.

Obecność na szlaku można za- znaczyć w specjalnych księgach

gości rozmieszczonych w róż- nych miejscach. Podczas wojażu przecina się m.in. liczne parki narodowe, federalne obszary dzikiej przyrody i wiele innych cennych przyrodniczo obszarów.

Oczywiście tam, gdzie pojawiają się góry, można znaleźć ważne dla wędrowców tybetańskie flagi modlitewne. Otrzymują oni również bezinteresowną pomoc od osób doceniających ich trudy, nazywanych aniołami.

Warto wspomnieć, że amery- kański szlak stał się bohaterem książki „Wild – from lost to

found on the Pacific Crest Trail”

(„Dzika droga – Jak odnalazłam siebie”) Cheryl Strayed z 2012 roku, która została zekra- nizowana dwa lata później.

Daniel Zalejski

9 grudnia – godz. 19:00

Spotkanie ze zdobywcami szlaku PCT Odwach obok Ratusza (Aleja Najświętszej Maryi Panny 45 a)

PACIFIC CREST TRAIL

DALEKO ZA OCEANEM ZNAJDUJE SIĘ JEDEN Z NAJDŁUŻSZYCH NA ŚWIECIE SZLA- KÓW PIESZYCH - PACIFIC CREST TRAIL (PCT). TO LEGENDARNA, LICZĄCA PONAD CZTERY TYSIĄCE KILOMETRÓW TRASA PIECHURÓW W STANACH ZJEDNOCZO- NYCH. W 2016 ROKU GRZEGORZ OZIMIŃSKI I MACIEJ STROMCZYŃSKI PRZEBYLI JĄ NAJPRAWDOPODOBNIEJ JAKO PIERWSI POLACY, A JUŻ NA PEWNO PIERWSI

CZĘSTOCHOWIANIE W HISTORII. 9 GRUDNIA W ODWACHU OPOWIEDZĄ O TYM WSZYSTKIM ZAINTERESOWANYM.

CZĘSTOCHOWIANIE _na

W

grudniu mija 25 lat od odkrycia obecnej, rekordowej głębokości jurajskiej jaskini Studnisko. Stud- nisko puściło! Nowa głębokość wynosi 75,5 m, a łączna długość 256 m. Czyli odkryto 44 m nowych korytarzy (licząc kominy i studnie) i pogłębiono ją o 7,2 m. - tak rozpoczyna się artykuł o tym wydarzeniu, opublikowany w pierwszym numerze magazynu „Jaskinie”

(dawnego „Eksplorancika”).

Jak doszło do tego odkrycia? Był początek lat 90. Speleoklub Częstochowa (SCC) pro- wadził swoje rutynowe działania. Do Polski dotarł już nowoczesny sprzęt jaskiniowy ułatwiający poruszanie się w pionowych ko- rytarzach, choć niektórzy wciąż wychodzili z jaskiń z użyciem węzłów prusika - dawniej popularnych, dziś uważanych za techniki awaryjne.

W trakcie jednej z akcji jaskiniowych Jare- ma Śliwiński wyczuł ciąg świeżego powie- trza między kamieniami. Poinformował o tym swoich klubowych kolegów, podejrzewając, że Studnisko jest głębsze niż dotąd uważano. Pod kierownictwem Śliwińskiego i Przemysława Bednarka odbył się wyjazd eksploracyjny, w którym wzięli udział m.in. Tymoteusz Bojczuk, Piotr Hercog, Wojciech Małolepszy i B. Jaworski (imienia nie udało nam się ustalić).

Początkowo grotołazi starali się przebić przez rumosz skalny, kopiąc pod dużą wantą. Gdy podkopywali ten wielki kamień, mieli wrażenie jakby odbezpieczali ogromną pułapkę na myszy, w której się znajdowali.

W drugim dniu prac, dokładnie 21 grudnia 1991 roku, udało im się przedostać w zamie- rzonym kierunku. Otworzyły się przed nimi naturalne ciagi, którymi zeszli na dno Stud- niska. Kilka tygodni później Śliwiński udał się na miejsce odkrycia w celu skartowania jaskini, czyli stworzenia jej planu. Dokonał tego z pomocą przypadkowo spotkanego

w autobusie grotołaza ze Śląska, który na kartach historii do dziś pozostaje anonimowy. Choć teraz wspominamy te wydarzenia jako doniosłe, ówcześnie były one czymś naturalnym dla grotoła- zów, dlatego nie świętowano ich w jakiś szczególny sposób.

Jak dziś wygląda Studnisko? Około 50 metrów nad doliną okalającą tzw.

Sokolą Górę znajduje się niepozorny otwór o średnicy około 1,5 metra. Choć bardzo kusi swą tajemniczością, prze- strzegam przed nadmierną ciekawością i wychylaniem się ponad nim. W głębi, z powodu ciemności, nie widać kom- pletnie nic. Tymczasem znajduje się tam komora wejściowa przypominająca dzwon o wysokości do 36 i szerokości do 18 metrów. Wyszkoleni speleolo- dzy mają tu do pokonania 28 metrów zjazdu na linie, co prawie odpowiada wysokości wieżowca liczącego dziesięć pięter!

Jaskinia znana jest chyba od zawsze.

Okoliczna ludność już w XIX wieku nazwała ją Studniskiem. Na początku XX wieku zainteresowali się nią szpa- towcy (górnicy) poszukujący kalcytu do produkcji szkła. W latach 60. i 70.

XX wieku grotołazi nazywali ją również jaskinią „Głęboką”. Współcześnie bywa wymieniana jako jedno z najważniej- szych miejsc hibernacji nietoperzy.

Studnisko zlokalizowane jest w rezer- wacie przyrody „Sokole Góry”, w gminie Olsztyn. Dziś to najgłębsza jaskinia Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Jerzy Zygmunt w książce „Jaskinie okolic Olsztyna” z 2013 roku, po weryfikacji pomiarów, wskazuje 74 metry głę- bokości oraz 285 metrów długości.

Te ogromne jak na jurajskie warunki wymiary wzbudzają duże zainteresowa- nie Studniskiem m.in. wśród turystów.

Warto jednak pamiętać, że zwiedzanie tej jaskini jest wymagające również dla osób obeznanych z technikami lino- wymi, a dostęp do niej mogą uzyskać wyłącznie przeszkoleni grotołazi po wcześniejszym uzyskaniu stosownych zezwoleń.

Do zobaczenia na jaskiniowym szlaku!

Studnisko zlokalizowane jest w rezerwacie przyrody

„Sokole Góry”, w gminie Olsztyn.

Dziś to najgłębsza jaskinia Jury Krakowsko-Częstochowskiej.

NIECH TO SZLAK 20

słowa: Daniel Zalejski ilustracja: Anna Stępień

25-LECIE REKORDU

STUDNISKA

KOMIKS 21