Od Redakcji
Studia Theologica Varsaviensia 44/2, 9-11
2006
OD REDAKCJI
Jubileusze przyzwyczaiły nas do ksiąg pamiątkowych, księgi p a m iątkow e zaś do pisania biogram ów trochę n a jubileusze skrojo nych. Tymczasem stając przed jubileuszem ks. prof. dra hab. Lucja n a N apoleona B a l t e r a m a się świadomość, że tak pisać po prostu nie wypada. Przyzwyczaił nas do pracowitej codzienności, do su m ienności i do naukowej odwagi podejm ow ania problem atyki nie zawsze zrozum iałej i przyjm owania rozwiązań nie zawsze w pełni podzielanych. D edykujem y ten n u me r pism a naszem u D rogiem u Jubilatowi. Jest w nim owoc bieżącej pracy starszych i młodszych naukowców oraz szczególne miejsce dla Księdza Profesora. Wydaje się, że taki właśnie ludzki i pracowity sposób bycia z Jubilatem przyniesie M u największą satysfakcję.
Niniejszy n u me r pism a otw iera Słowo D ziekana W ydziału Teolo gicznego UK SW poświęcone osobie i zaangażowaniu Jubilata naj pierw w ram ach ATK, a później UKSW. Kolejny tekst (M arian K o w a l c z y k SAC) przybliża sylwetkę i myśl teologiczną Ks. prof. dra hab. Lucjana B a l t e r a SAC, czego dopełnienie stanowi wypis bi bliograficzny (zamieszczony w części drugiej pisma).
Partię artykułów, już tradycyjnie, otw iera problem atyka biblijna. Tekst ks. Ja n a Z a ł ę s k i e g o nawiązuje do egzegezy Listów Pawio wych, a konkr etnie do 2 Tes., podejm ując problem atykę eschatolo giczną. Po bogactwo myśli św. A ugustyna zawarte w dialogach filo zoficznych, sięga au to rk a następnego z proponow anych w tym n u m erze artykułów (A ntonina K a r p o w i c z - Z b i ń k o w s k a ) . D o konuje próby odnalezienia w dialogach rem iniscencji systemu pita- gorejskiego i śladów jego rekonstrukcji w form ie schrystianizowa- nej jako augustyńskiej próby stw orzenia systemu nauki uniw ersal nej, która m iała objąć wszystkie wymiary rzeczywistości. A rtykuł ks. A ndrzeja D o b r z y ń s k i e g o staje się płaszczyzną swoistego spo
tkania dwóch wielkich teologów, których de facto dzielą wieki - św. Tomasza z Akwinu i o. Y. Congara. A utor przedstaw ia zasadnicze punkty ich dialogu, a także pokazuje wpływ św. Tomasza n a o. C on gara, bowiem: Wielkość myślicieli polega na tym, ze m im o upływają
cego czasu zawsze mają oni coś ciekawego do powiedzenia obecnemu pokoleniu. Problem atykę teologicznom oralną reprezentuje w ni
niejszym num erze Studiów tekst ks. prof. d ra hab. Józefa Z a b i e l - s k i e g o . W świetle encykliki Ja n a Pawła II Dives im misericordia au to r artykułu podejm uje próbę ukazania prawdziwie personali- stycznego charakteru chrześcijańskiego m iłosierdzia, jako odpo wiedź n a jego wypaczoną form ę, spowodow aną błędnym i założe niam i antropologicznym i i ich konsekwencjam i w życiu społeczno- -moralnym.
Część „M ateriały i spraw ozdania” otw iera wspom niany wcze śniej spis bibliograficzny publikacji ks. prof. d ra hab. Lucjana Bal- te ra SAC (M. K o w a l c z y k SAC). Kolejny tekst nawiązuje do te m atyki biblijnej. A utor sięga po Ewangelię wg św. M ateusza, aby ukazać realizm zapow iadanego Królestwa Bożego, które swoimi korzeniam i sięga Starego Testam entu, znalazło urzeczywistnienie w Chrystusie, rozwija się w Kościele, a wypełni się u kresu czasów (D ariusz A d a m c z y k ) . „Sentencje” Pseudo-Fokylidesa stanowią zbiór 230 trudnych do przyporządkow ania gatunkow ego heksam e- trów. Szczególnie w art polecenia jest umieszczony w tym num erze ich przekład n a język polski opatrzony odsyłaczami do odpow ied nich fragm entów Pism a Świętego i innych dzieł, wzbogacony ko m entarzem , a poprzedzony krótką n o tą dotykającą problem ów eg- zegetycznych (M ichał M a l i n o w s k i ) . Kolejne dwa teksty zaw iera ją spraw ozdania z konferencji naukowych. W m aju b. r. Sekcja Teo logii M oralnej U K SW zorganizow ała konferencję naukow ą p o święconą myśli Jo sepha R atzingera - B enedykta X V I, w której ra m ach podjęto wiele istotnych kwestii dotykających problem atyki wiary, nadziei, miłości, prawdy, pow ołania teologa w Kościele i in nych. Główne myśli ujęte w w ystąpieniach znalazły swoje miejsce w umieszczonym w niniejszym num erze spraw ozdaniu (A nita S k l e p k o w s k a ) . 18 m aja 2006 r. n a Wydziale Teologicznym U n i w ersytetu Śląskiego odbyło się sympozjum liturgiczne zatytułow a ne Integralna obecność słowa Bożego w celebracjach liturgicznych. P relegentam i byli pracownicy naukowi Z akład u Liturgiki i H om ile tyki U niw ersytetu Śląskiego w Katowicach oraz K atedry Liturgiki
i Hagiografii U niw ersytetu Opolskiego. Jego om ówienie odnaleźć m ożna w niniejszej części STV (Jan R u s i e c k i SDB).
G rupę recenzji otwiera problem atyka cierpienia i próba wyjaśnie nia go w kontekście współcierpienia Boga. Ks. Andrzej M o r k a prezentuje książkę Thom asa W einandy’ego pt. Czy Bóg cierpi?, któ ra stanowi ważny głos w dyskusji ze względu chociażby na odm ien ność koncepcji cierpienia Boga. Po spuściznę teologiczną po Janie Pawle II sięga autor kolejnej z proponowanych tu książek. O. Jacek S a l i j O P przedstaw ia recenzję publikacji Jarosław a Kupczaka Dar
i komunia. Teologia ciała w ujęciu Jana Pawła II, podkreślając, że
właśnie problem atyka teologii ciała w ujęciu naszego W ielkiego Pa pieża jest ciągle jeszcze za m ało znana lub jedynie powierzchownie, co powiększa wagę niniejszej publikacji. Kolejna propozycja dotyczy roku liturgicznego. Książka abpa B. Pylaka Z Chrystusem poprzez
rok liturgiczny to zbiór homilii stanowiący kom pendium nauczania
jej au tora i jak czytamy w recenzji: zasługuje na duże uznanie, bo
wiem zaprezentowane w niej teksty opierają się na źródłach biblijnych, zawierają głębokie teologiczne analizy, a zarazem dzięki kom unikatyw nem u językowi, zrozumiałemu dla słuchaczy, spełniają soborowe kryte ria pastoralne (ks. J. D e c y k ) . D ruga om aw iana przez ks. Ja n a D e -
c y k a książka autorstw a kard. Stanisława Dziwisza Miłością mocni, nawiązuje do pierwszej encykliki B enedykta X V I Deus caritas est, któ ra z wielu względów zasługuje na szczególne zauważenie. Na
książkę składa się 48 rozważań zainspirowanych treścią papieskiej en cykliki o miłości. I jej w większości są one poświęcone. A u tor nawiązu je do myśli Ojca Świętego i wielokrotnie cytuje encyklikę. Dyskusję wo
kół przyszłości religii, jaka toczyła się pom iędzy dwoma wybitnymi współczesnymi filozofami omawia Jarosław A. S o b k o w i a k MIC. Dział recenzji zamyka tekst Józefa K u l i s z a SJ, dotyczący kolejne go tom u Leksykonu wielkich teologów X X /X X I wieku.
Z godnie z tradycją, również niniejszy n u m er Studia Theologica
Varsaviensia wieńczy kronika W ydziału Teologicznego U K SW przy