łac. sanatio – uzdrowienie
Postępowanie sanacyjne
1) umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności
2) umożliwia dłużnikowi przeprowadzenie działań sanacyjnych
3) może być prowadzone bez względu na to, czy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza czy nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem
Działaniami sanacyjnymi są czynności prawne i faktyczne, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i mają na celu przywrócenie dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją (art. 3 ust. 6 Pr. Rest.).
„Warto przy tym zaznaczyć, że postępowanie sanacyjne posługuje się konstrukcjami charakterystycznymi dla upadłości (legitymacja czynna wierzyciela – art. 283 Pr. Rest., następujące zasadniczo odebranie zarządu własnego – art. 288 Pr. Rest., prawo do odstępowania od umów – art. 298 Pr.
Rest., bezskuteczność czynności – art. 304 i n. Pr. Rest., sprzedaż majątku ze skutkiem sprzedaży egzekucyjnej – art.
323 ust. 3 Pr. Rest.), tworząc pomost pomiędzy restrukturyzacją a klasyczną postacią upadłości”.
A.J. Witosz, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Torbus, A. Witosz, A.J. Witosz
W postępowaniu o otwarcie postępowania sanacyjnego sąd może zabezpieczyć majątek dłużnika przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego, do którego stosuje się odpowiednio przepisy o nadzorcy sądowym, z wyłączeniem przepisów art. 42-46 Pr. Rest., albo przez ustanowienie tymczasowego zarządcy, do którego stosuje się odpowiednio przepisy o zarządcy, z wyłączeniem przepisów art. 55-59 Pr.
Rest. oraz art. 61 i art. 62 Pr. Rest. (art. 286 ust. 1 zd. 1 Pr.
Rest.).
postępowanie o zatwierdzenie
układu
postępowanie o otwarcie przyśpieszonego
postępowania układowego
postępowanie o otwarcie postępowania
układowego
postępowanie o otwarcie postępowania
sanacyjnego
tymczasowy nadzorca
sądowy
tymczasowy nadzorca
sądowy / tymczasowy
zarządca
Do zawieszenia postępowania egzekucyjnego oraz wynagrodzenia tymczasowego nadzorcy sądowego oraz tymczasowego zarządcy przepisy art. 268 ust. 2-4 i 6-9 Pr.
Rest. stosuje się odpowiednio (art. 286 ust. 2 Pr. Rest.).
Ze stosowanego odpowiednio art. 268 ust. 2-4 i 6-9 Pr. Rest.
wynika m. in., że:
- sąd może, na wniosek dłużnika, tymczasowego nadzorcy sądowego albo tymczasowego zarządcy, zawiesić postępowania egzekucyjne prowadzone w celu dochodzenia należności objętych z mocy prawa układem oraz uchylić zajęcie rachunku bankowego, jeżeli jest to niezbędne do osiągnięcia celów postępowania sanacyjnego; uchylając zajęcie rachunku bankowego, sąd ustanawia tymczasowego nadzorcę sądowego, jeżeli wcześniej nie został ustanowiony, - dyspozycje dłużnika dotyczące środków na rachunku bankowym, którego zajęcie uchylono, wymagają zgody tymczasowego nadzorcy sądowego.
Sąd zawiesza postępowanie z urzędu, jeżeli ustanowiono zarządcę tymczasowego w postępowaniu o otwarcie postępowania sanacyjnego, a postępowanie dotyczy majątku objętego zabezpieczeniem (art. 174 § 1 pkt 5 KPC).
Sąd postanowi podjąć postępowanie z urzędu z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję zarządcy tymczasowego (art.
180 § 1 pkt 5 lit. c KPC).
Zgodnie z art. 174 § 3 KPC sąd wezwie zarządcę tymczasowego do udziału w sprawie.
„Może to być niesprawdzona wiadomość; sąd nie musi dysponować fizycznie postanowieniem o otwarciu postępowania i ograniczeniu dłużnika w zarządzie lub też ustanowieniu tymczasowego zarządcy w postępowaniu zabezpieczającym, wystarczy, że taki zarzut podniesie jedna ze stron postępowania. Sąd zawiesi postępowanie i zwróci się do właściwego sądu rejonowego – sądu gospodarczego (wydziału ds. upadłościowych i restrukturyzacyjnych) o przesłanie odpisu postanowienia, w którym pozbawiono dłużnika zarządu. Po otrzymaniu takiego postanowienia sąd podejmie postępowanie i następnie wezwie zarządcę (tymczasowego zarządcę), określonego z imienia i nazwiska […], do udziału w sprawie”. A. Malmuk-Cieplak, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Torbus, A. Witosz, A.J. Witosz
Wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego powinien spełniać wymogi formalne wskazane w art. 284 ust. 1 i 2 Pr.
Rest.
Przepisy art. 228 i art. 229 Pr. Rest. stosuje się odpowiednio (art. 284 ust. 3 Pr. Rest.).
Ze stosowanego odpowiednio art. 228 ust. 1 Pr. Rest. wynika, że wraz z wnioskiem o otwarcie postępowania układowego dłużnik składa na piśmie oświadczenie, że informacje zawarte we wniosku i załącznikach są prawdziwe i zupełne.
Jeżeli wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego zgłasza wierzyciel przepisów art. 284 ust. 1 pkt 3-8 i ust. 2 Pr. Rest.
nie stosuje się. Wniosek wierzyciela powinien wskazywać okoliczności uzasadniające wniosek, a ponadto zawierać uprawdopodobnienie jego wierzytelności (art. 284 ust. 4 zd. 1 i 2 Pr. Rest.).
„Do wniosku wierzyciela nie stosuje się art. 284 ust. 3 Pr.
Rest., a zatem nie stosuje się odpowiednio art. 228 i 229 Pr.
Rest.”.
P. Filipiak, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Hrycaj, P. Filipiak
Do rozpoznania wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego przepis art. 270 Pr. Rest. stosuje się odpowiednio (art. 288 ust. 1 Pr. Rest.).
Ze stosowanego odpowiednio art. 270 Pr. Rest. wynika, że:
- sąd rozpoznaje wniosek o otwarcie postępowania układowego na posiedzeniu niejawnym,
- wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego rozpoznaje się w terminie dwóch (2) tygodni od dnia złożenia wniosku, chyba że istnieje konieczność wyznaczenia rozprawy; w takim przypadku wniosek rozpoznaje się w terminie sześciu (6) tygodni.
Do zażalenia na postanowienie w przedmiocie otwarcia postępowania sanacyjnego przepisy art. 236 i art. 237 Pr.
Rest. stosuje się odpowiednio (art. 290 Pr. Rest.).
Ze stosowanych odpowiednio art. 236 ust. 1 oraz art. 237 ust.
1 Pr. Rest. wynika, że:
- na postanowienie o odmowie otwarcia postępowania sanacyjnego zażalenie przysługuje wyłącznie wnioskodawcy,
- wierzycielowi przysługuje zażalenie na postanowienie o otwarciu postępowania wyłącznie w części dotyczącej jurysdykcji sądów polskich.
„Z literalnego brzmienia przepisów art. 236 w zw. z art. 290 Pr. Rest. wynika, że bez względu na to, czy wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego złożył dłużnik, kurator czy też wierzyciel osobisty dłużnika […] w przypadku negatywnego rozpoznania wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego […] zażalenie przysługuje wyłącznie dłużnikowi.
[…] wykładnia celowościowa przepisu art. 290 Pr. Rest.
prowadzi do wniosku, że uprawnienie do zaskarżenia postanowienia o odmowie otwarcia postępowania sanacyjnego przysługuje nie tylko dłużnikowi […]”.
A. Malmuk-Cieplak, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Torbus, A.
Witosz, A.J. Witosz
Ze stosowanego odpowiednio art. 236 ust. 2 Pr. Rest. wynika, że sąd drugiej instancji nie może orzec o otwarciu postępowania. Orzeczenie o otwarciu postępowania musi bowiem podlegać kontroli instancyjnej.
Ponadto zgodnie z art. 202 Pr. Rest. od postanowienia sądu drugiej instancji skarga kasacyjna nie przysługuje.
postanowienie o otwarciu postępowania sanacyjnego
zażalenie
postanowienie o oddaleniu zażalenia
postanowienie o uchyleniu postanowienia sądu I instancji
i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania
postanowienie o zmianie postanowienia sądu I instancji
zażalenie
postanowienie o oddaleniu zażalenia
postanowienie o uchyleniu postanowienia sądu I instancji
i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania
postanowienie o zmianie postanowienia sądu I instancji poprzez otwarcie postępowania
sanacyjnego postanowienie o odmowie
otwarcia postępowania sanacyjnego
Uwzględniając wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego, sąd wydaje postanowienie o otwarciu postępowania sanacyjnego, do którego przepisy art. 233 i art. 234 Pr. Rest.
stosuje się odpowiednio, przy czym sąd odbiera zarząd własny dłużnikowi i wyznacza zarządcę (art. 288 ust. 2 Pr.
Rest.).
Do postanowienia w przedmiocie otwarcia postępowania sanacyjnego przepis art. 235 Pr. Rest. stosuje się odpowiednio (art. 289 ust. 1 Pr. Rest.).
Ze stosowanego odpowiednio art. 233 Pr. Rest. wynika, że w postanowieniu o otwarciu postępowania sanacyjnego sąd m.
in. wyznacza sędziego-komisarza.
Stan prawny obowiązujący do dnia 23 marca 2020 r.
Dłużnik we wniosku o otwarcie sanacyjnego może wskazać osobę lub spółkę do pełnienia funkcji zarządcy na zasadach określonych w art. 51 ust. 2 Pr. Rest.
W postępowaniu sanacyjnym (także w przyśpieszonym postępowaniu układowym i postępowaniu układowym) może zostać ustanowiony fakultatywny organ postępowania restrukturyzacyjnego, jakim jest rada wierzycieli.
Radę wierzycieli ustanawia oraz powołuje i odwołuje jej członków sędzia-komisarz z urzędu, o ile uzna to za potrzebne, albo na wniosek (art. 121 ust. 1 Pr. Rest.).
Jeżeli rada wierzycieli nie została ustanowiona, czynności zastrzeżone dla rady wierzycieli wykonuje sędzia-komisarz (art. 139 ust. 1 Pr. Rest.).
W postępowaniu restrukturyzacyjnym dłużnik sprawuje zarząd własny swoim majątkiem, chyba że został ustanowiony zarządca (art. 67 ust. 1 zd. 1 Pr. Rest.).
Czynności prawne dokonane przez dłużnika dotyczące mienia, wobec którego dłużnik utracił prawo zarządu, są nieważne (art. 67 ust. 2 Pr. Rest.).
W sprawach dotyczących masy sanacyjnej zarządca dokonuje czynności w imieniu własnym na rachunek dłużnika (art. 53 ust. 1 Pr. Rest.).
Zarządca nie odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w sprawach dotyczących masy sanacyjnej (art. 53 ust. 2 Pr.
Rest.).
„Zarządca przymusowy [także zarządca – przyp. P.B.], podobnie jak syndyk, występuje w roli tzw. strony zastępczej, gdyż wprawdzie występuje we własnym imieniu, lecz nie na własny rachunek. W kontekście przedstawionych praw i obowiązków można uznać, iż zarządca działa jako zastępca pośredni”.
I. Gil, [w:] Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe. System Prawa Handlowego.
Tom 6, red. A. Hrycaj, A. Jakubecki, A. Witosz
„W wyniku działania zarządcy na rachunek dłużnika nie ma potrzeby przenoszenia – w drodze osobnej czynności – tego, co uzyskał zarządca, gdyż skutki działania zarządcy od razu (z mocy samego prawa) odnoszą się do majątku dłużnika”.
R. Adamus, Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz
Zarządca składa sędziemu-komisarzowi sprawozdania ze swoich czynności za każdy miesiąc kalendarzowy pełnienia funkcji (art. 31 ust. 1 Pr. Rest.).
Zarządca składa sędziemu-komisarzowi co miesiąc kalendarzowy sprawozdanie rachunkowe (art. 32 ust. 1 zd.
1 Pr. Rest.).
Sędzia-komisarz zatwierdza sprawozdanie rachunkowe, odmawia uznania określonego wydatku lub dokonuje odpowiedniego sprostowania oraz orzeka o zwrocie do masy sanacyjnej kwoty niezatwierdzonej (art. 32 ust. 3 Pr.
Rest.).
„Odmowa zatwierdzenia danego wydatku nie rodzi konsekwencji w sferze prawa cywilnego materialnego w relacji pomiędzy dłużnikiem a osobą trzecią. Postanowienie sędziego-komisarza nie ma wpływu na skuteczność danej czynności prawnej, w szczególności nie stanowi warunku rozwiązującego dla tej czynności ani nie rodzi skutków odstąpienia od umowy. Odmowa zatwierdzenia dotyczy wyłącznie stosunku między dłużnikiem a zarządcą. Pośrednio dotyczy ona oczywiście interesu wierzycieli w postępowaniu”.
P. Filipiak, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Hrycaj, P. Filipiak
„Wydaje się przy tym, że sędzia-komisarz nie powinien ingerować i podważać zasadności wydatków związanych z prowadzoną przez zarządcę działalnością operacyjną dłużnika. Trudno sobie wyobrazić sytuację, w której zarządca zostaje zobowiązany do zwrotu kwoty wydatkowanej na zakup energii elektrycznej potrzebnej do produkcji wyrobów dłużnika. Odmowa zatwierdzenia określonych wydatków będzie z reguły dotyczyła wydatków związanych z działalnością administracyjną zarządcy w postępowaniu restrukturyzacyjnym albo w przypadku niegospodarności zarządcy przejawiających się przez zawyżone w niczym nieuzasadniony sposób koszty działalności gospodarczej”.
P. Filipiak, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Hrycaj, P. Filipiak
Prawomocne postanowienie zobowiązujące zarządcę do zwrotu do masy sanacyjnej kwoty niezatwierdzonej stanowi tytuł egzekucyjny przeciwko zarządcy (art. 32 ust. 5 Pr.
Rest.).
W jaki sposób wykonać przymusowo tytuł wykonawczy przeciwko zarządcy, gdy ten dobrowolnie nie zwraca kwoty do masy sanacyjnej?
Po wykonaniu wszystkich obowiązków zarządca składa sprawozdanie końcowe, które obejmuje co najmniej wskazanie, w jakim stopniu został zrealizowany plan restrukturyzacyjny oraz czy zarządca wydał dłużnikowi cały majątek i dokumenty (art. 33 ust. 1 Pr. Rest.).
Sprawozdanie końcowe zatwierdza sąd. Sąd odmawia zatwierdzenia sprawozdania końcowego w całości lub części, jeżeli zarządca dokonał czynności niezgodnych z prawem lub skutkujących pokrzywdzeniem wierzycieli lub dłużnika albo mimo wezwania nie wykonał w zakreślonym terminie wszystkich obowiązków (art. 33 ust. 2 Pr. Rest.).
Zarządca niezwłocznie obejmuje zarząd masą sanacyjną, zarządza nią, sporządza spis inwentarza wraz z oszacowaniem oraz sporządza i realizuje plan restrukturyzacyjny (art. 52 ust. 1 Pr. Rest.).
Przepisy art. 36 ust. 2 i 3 oraz art. 40 Pr. Rest. stosuje się odpowiednio (art. 52 ust. 3 Pr. Rest.).
Ze stosowanego odpowiednio art. 40 Pr. Rest. wynika, że do czynności zarządcy należy w szczególności:
1) zawiadomienie wierzycieli o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego,
2) ocena propozycji układowych, w tym, w razie potrzeby, doradztwo w zakresie ich zmiany w celu zapewnienia zgodności z prawem i możliwości ich wykonania,
3) podejmowanie działań w celu złożenia przez wierzycieli możliwie największej liczby ważnych głosów,
4) udział w zgromadzeniu wierzycieli,
5) złożenie opinii o możliwości wykonania układu, 6) sporządzenie planu restrukturyzacyjnego,
7) sporządzenie spisu wierzytelności.
Zarządca w porozumieniu z dłużnikiem składa sędziemu- komisarzowi plan restrukturyzacyjny w terminie trzydziestu (30) dni od dnia otwarcia postępowania sanacyjnego. Jeżeli zarządca nie porozumie się z dłużnikiem co do treści planu, składa plan, dołączając zastrzeżenia dłużnika i uzasadnienie przyczyn, dla których tych zastrzeżeń nie uwzględnił (art. 313 ust. 1 Pr. Rest.).
W uzasadnionych przypadkach termin do złożenia planu restrukturyzacyjnego może zostać przedłużony przez sędziego- komisarza do trzech (3) miesięcy (art. 313 ust. 2 Pr. Rest.).
Zarządca realizuje plan restrukturyzacyjny po zatwierdzeniu przez sędziego-komisarza (art. 316 Pr. Rest.).
„W odróżnieniu od pozostałych postępowań, plan restrukturyzacyjny w postępowaniu sanacyjnym podlega zatwierdzeniu przez sędziego-komisarza”.
P. Filipiak, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Hrycaj, P. Filipiak
Zarządca sporządza i składa sędziemu-komisarzowi spis wierzytelności w terminie trzydziestu (30) dni od dnia otwarcia postępowania sanacyjnego (art. 320 Pr. Rest.).
Sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli w celu głosowania nad układem niezwłocznie po zrealizowaniu całości lub części planu restrukturyzacyjnego przewidzianej do wykonania w toku postępowania sanacyjnego, nie później jednak niż przed upływem dwunastu (12) miesięcy od dnia otwarcia postępowania sanacyjnego (art. 321 ust. 1 Pr. Rest.).
Jeżeli w terminie, o którym mowa w art. 321 ust. 1 Pr. Rest., nie został zatwierdzony spis wierzytelności lub nie została zakończona procedura uzyskiwania zgody na udzielenie pomocy publicznej, sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli w celu głosowania nad układem niezwłocznie po zatwierdzeniu spisu wierzytelności lub zakończeniu procedury uzyskiwania zgody na udzielenie pomocy publicznej (art. 321 ust. 2 Pr. Rest.).
Jeżeli po złożeniu spisu wierzytelności zostanie ujawniona wierzytelność, która nie została umieszczona w spisie, nadzorca albo zarządca sporządza uzupełnienie spisu wierzytelności. Przepisy art. 84-91 Pr. Rest. stosuje się odpowiednio (art. 100 ust. 1 Pr. Rest.).
Sędzia-komisarz zmienia spis wierzytelności stosownie do przedstawionych mu prawomocnych orzeczeń. Przepisy art.
89-91 Pr. Rest. stosuje się odpowiednio (art. 101 ust. 2 Pr.
Rest.).
W postępowaniu układowym oraz postępowaniu sanacyjnym w terminie dwóch (2) tygodni od dnia obwieszczenia o dacie złożenia spisu wierzytelności uczestnicy postępowania mogą złożyć do sędziego-komisarza sprzeciw co do umieszczenia wierzytelności w spisie wierzytelności. Dłużnik może złożyć sprzeciw, o ile spis wierzytelności nie jest zgodny z jego oświadczeniem, o którym mowa w art. 86 ust. 2 pkt 9 Pr. Rest. Jeżeli dłużnik nie złożył oświadczenia, może złożyć sprzeciw tylko w przypadku, gdy wykaże, że nie złożył oświadczenia z przyczyn od niego niezależnych (art. 91 ust. 1 Pr. Rest.).
W terminie, o którym mowa w art. 91 ust. 1 Pr. Rest., dłużnik lub wierzyciel, który nie został umieszczony w spisie wierzytelności, może złożyć sprzeciw co do pominięcia wierzytelności w spisie wierzytelności (art. 91 ust. 2 Pr. Rest.).
Sprzeciw powinien odpowiadać wymogom formalnym pisma procesowego, a ponadto wskazywać pominiętą lub zaskarżoną wierzytelność oraz zawierać wniosek co do pominięcia lub umieszczenia wierzytelności w spisie wierzytelności wraz z uzasadnieniem i wskazaniem dowodów na jego poparcie (art.
92 ust. 1 Pr. Rest.).
Sprzeciw co do pominięcia wierzytelności w spisie wierzytelności powinien ponadto spełniać wymogi formalne, o których mowa w art. 92 ust. 2 Pr. Rest.
Sędzia-komisarz, zastępca sędziego-komisarza lub wyznaczony sędzia rozpoznaje sprzeciw na posiedzeniu niejawnym w terminie dwóch (2) miesięcy od dnia jego wniesienia (art. 95 ust. 1 Pr. Rest.).
Jeżeli sędzia-komisarz, zastępca sędziego-komisarza lub wyznaczony sędzia uzna za potrzebne wyznaczenie rozprawy, zawiadamia o niej nadzorcę sądowego albo zarządcę, dłużnika oraz wierzyciela, który złożył sprzeciw, i wierzyciela, którego wierzytelności sprzeciw dotyczy.
Niestawiennictwo tych osób, nawet usprawiedliwione, nie wstrzymuje wydania postanowienia (art. 95 ust. 2 Pr. Rest.).
„W tym kontekście pojawia się problem, jaki organ powołuje sędziego wyznaczonego, gdyż prawo restrukturyzacyjne nie podaje w tym zakresie żadnych rozwiązań, jak to ma miejsce w przypadku zastępcy sędziego-komisarza. Możliwe są tutaj dwa wyjścia. Pierwsze polega na zastosowaniu per analogiam art. 21 ust. 1 Pr. Rest. i w tej koncepcji sędziego wyznaczonego powoływałby sąd restrukturyzacyjny. Drugie rozwiązanie opiera się na odpowiednim zastosowaniu konstrukcji wyznaczonego sędziego, o której mowa w art. 235
§ 1 KPC i którą można zaadaptować do niniejszego przypadku za pośrednictwem odesłania wynikającego z art. 209 Pr. Rest.
Wedle tej koncepcji sędzia wyznaczony byłby ustanawiany przez sędziego-komisarza”. D. Chrapoński, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Torbus, A. Witosz, A.J. Witosz
Na postanowienie w przedmiocie sprzeciwu zażalenie przysługuje dłużnikowi, nadzorcy sądowemu albo zarządcy oraz wierzycielom (art. 95 ust. 5 Pr. Rest.).
„Zażalenie może wnieść każdy z wierzycieli danego dłużnika. Nie tylko ten, który uprzednio wniósł sprzeciw, czy ten, którego wierzytelności sprzeciw dotyczył. Na powyższe wskazuje redakcja art. 95 ust. 5 Pr. Rest., który odmiennie niż art. 95 ust. 2 i 3 Pr. Rest. posługuje się ogólnie pojęciem wierzyciela, bez rozróżnienia już na wierzyciela, który złożył sprzeciw, i wierzyciela, którego wierzytelności sprzeciw dotyczy”.
Ł. Lipowicz, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Hrycaj, P. Filipiak
„Umieszczenie wierzytelności w spisie na skutek sprzeciwu ma wpływ na prawa i obowiązki innych wierzycieli, albowiem oddziałuje na zdolność zaspokojenia wierzycieli w ramach postępowania restrukturyzacyjnego, w szczególności na propozycje układowe”.
D. Chrapoński, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Torbus, A.
Witosz, A.J. Witosz
Po uprawomocnieniu się postanowienia uwzględniającego sprzeciw w spisie wierzytelności dokonuje się zmian w zakresie określonym w postanowieniu (art. 96 Pr. Rest.).
W postępowaniu układowym oraz sanacyjnym po upływie terminu do złożenia sprzeciwu, a w przypadku jego złożenia – po uprawomocnieniu się postanowienia w przedmiocie sprzeciwu, sędzia-komisarz zatwierdza spis wierzytelności (art. 98 ust. 1 Pr. Rest.).
W postępowaniu sanacyjnym zarządca przedstawia na zgromadzeniu wierzycieli sprawozdanie z wykonania planu restrukturyzacyjnego w toku postępowania sanacyjnego oraz efekty podjętych działań, a także główne działania, które zgodnie z planem restrukturyzacyjnym zostaną podjęte po przyjęciu układu (art. 114 ust. 2 Pr. Rest.).
Nadzorca sądowy albo zarządca składa na zgromadzeniu wierzycieli opinię o możliwości wykonania układu (art. 115 Pr. Rest.).
postępowanie wywołane sprzeciwem
Otwarcie postępowania sanacyjnego powoduje wygaśnięcie prokury oraz innych pełnomocnictw udzielonych przez dłużnika. Zarządca może w toku postępowania sanacyjnego udzielać pełnomocnictw, w tym prokury (art. 293 Pr. Rest.).
Z dniem otwarcia postępowania sanacyjnego mienie służące prowadzeniu przedsiębiorstwa oraz mienie należące do dłużnika stają się masą sanacyjną (art. 294 Pr. Rest.).
Do ustalenia składu masy sanacyjnej przepisy art. 274 ust. 1 i art. 275 Pr. Rest. stosuje się odpowiednio (art. 296 ust. 2 Pr.
Rest.).
Ze stosowanego odpowiednio art. 274 ust. 1 Pr. Rest. wynika, że w terminie trzydziestu (30) dni od dnia otwarcia postępowania sanacyjnego zarządca ustala skład masy sanacyjnej na podstawie wpisów w księgach dłużnika oraz dokumentów bezspornych.
Ze stosowanego odpowiednio art. 275 Pr. Rest. wynika, że:
- ustalenie składu masy sanacyjnej następuje przez sporządzenie spisu inwentarza,
- wraz ze spisem inwentarza dokonuje się oszacowania mienia wchodzącego do masy sanacyjnej.
W postępowaniu sanacyjnym przepisy art. 247-256 Pr. Rest.
stosuje się odpowiednio (art. 297 Pr. Rest.).
Ze stosowanego odpowiednio art. 252 ust. 1 Pr. Rest. wynika, że od dnia otwarcia postępowania sanacyjnego do dnia jego zakończenia albo uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania sanacyjnego, spełnianie przez dłużnika albo zarządcę świadczeń wynikających z wierzytelności, które z mocy prawa są objęte układem, jest niedopuszczalne.
Otwarcie postępowania sanacyjnego nie wyłącza możliwości wszczęcia przez wierzyciela postępowań sądowych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych i przed sądami polubownymi w celu dochodzenia wierzytelności podlegających umieszczeniu w spisie wierzytelności (art.
310 zd. 1 Pr. Rest.).
Postępowania sądowe, administracyjne, sądowo- administracyjne i przed sądami polubownymi dotyczące masy sanacyjnej mogą być wszczęte i prowadzone wyłącznie przez zarządcę albo przeciwko niemu. Postępowania te zarządca prowadzi w imieniu własnym na rzecz dłużnika (art. 311 ust. 1 Pr. Rest.).
„[…] przepisy ust. 1 i 2 art. 311 Pr. Rest. odnoszą się do wszystkich postępowań »dotyczących masy sanacyjnej«, a nie tylko do postępowań, których przedmiotem są wierzytelności podlegające umieszczeniu w spisie wierzytelności […]”.
S. Gurgul, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz
„Niewątpliwie do postępowań, które dotyczą masy układowej lub masy sanacyjnej, należy zaliczyć wszystkie postępowania, których wynik może oddziaływać na skład lub stan masy albo prawa i obowiązki nadzorcy sądowego lub zarządcy wynikające z nadzoru lub zarządu masą układową albo sanacyjną i związane z wykonywaniem tego nadzoru lub zarządu”.
M. Geromin, A. Hrycaj, [w:] Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe. System Prawa Handlowego. Tom 6, red. A. Hrycaj, A. Jakubecki, A. Witosz
„[…] to zarządca wytacza pozew przeciwko pozwanemu w imieniu własnym, tzn. powodem jest on sam, a w oznaczeniu pozwu powinien być określony jako: »Zarządca masy sanacyjnej dłużnika ABC sp. z o.o. w restrukturyzacji«
[…]”.
P. Filipiak, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Hrycaj, P. Filipiak
Sąd zawiesza postępowanie z urzędu, jeżeli postępowanie dotyczy masy sanacyjnej i ustanowiono zarządcę w postępowaniu restrukturyzacyjnym (art. 174 § 1 pkt 4 KPC).
W przypadkach wymienionych w art. 174 § 1 pkt 1, 4 i 6 KPC zawieszenie ma skutek od chwili zdarzeń, które je spowodowały. Zawieszając postępowanie, sąd z urzędu uchyla orzeczenia wydane po nastąpieniu tych zdarzeń, chyba że nastąpiły one po zamknięciu rozprawy (art. 174 § 2 KPC).
Sąd postanowi podjąć postępowanie z urzędu z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję zarządcy (art. 180 § 1 pkt 5 lit. d KPC).
Zgodnie z art. 174 § 3 KPC sąd wezwie zarządcę do udziału w sprawie.
„Może to być niesprawdzona wiadomość; sąd nie musi dysponować fizycznie postanowieniem o otwarciu postępowania i ograniczeniu dłużnika w zarządzie lub też ustanowieniu tymczasowego zarządcy w postępowaniu zabezpieczającym, wystarczy, że taki zarzut podniesie jedna ze stron postępowania. Sąd zawiesi postępowanie i zwróci się do właściwego sądu rejonowego – sądu gospodarczego (wydziału ds. upadłościowych i restrukturyzacyjnych) o przesłanie odpisu postanowienia, w którym pozbawiono dłużnika zarządu. Po otrzymaniu takiego postanowienia sąd podejmie postępowanie i następnie wezwie zarządcę (tymczasowego zarządcę), określonego z imienia i nazwiska […], do udziału w sprawie”. A. Malmuk-Cieplak, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Torbus, A. Witosz, A.J. Witosz
Zgodnie z art. 312 Pr. Rest.:
- postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku dłużnika wchodzącego w skład masy sanacyjnej wszczęte przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem otwarcia postępowania,
- sędzia-komisarz może na wniosek uchylić zajęcie dokonane przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego w postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym skierowanym do majątku dłużnika wchodzącego w skład masy sanacyjnej, jeżeli jest to konieczne dla dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa,
„Zawieszenie postępowań egzekucyjnych dotyczy zarówno postępowań dotyczących wierzytelności objętych z mocy prawa układem, jak i postępowań, które dotyczą wierzytelności nieobjętych z mocy prawa układem, w tym również wierzytelności, które są zabezpieczone na mieniu dłużnika hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską”.
A. Hrycaj, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Hrycaj, P. Filipiak
- skierowanie egzekucji do majątku dłużnika wchodzącego w skład masy sanacyjnej oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia lub zarządzenia zabezpieczenia roszczenia na tym majątku jest niedopuszczalne po dniu otwarcia postępowania sanacyjnego,
- w odniesieniu do roszczeń, co do których jest niedopuszczalne wszczęcie postępowania egzekucyjnego oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia lub zarządzenia zabezpieczenia roszczenia, z dniem otwarcia postępowania sanacyjnego bieg przedawnienia roszczenia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu przez czas trwania postępowania sanacyjnego.
„Po drugie, po otwarciu postępowania sanacyjnego niedopuszczalne jest skierowanie do majątku dłużnika wchodzącego w skład masy jakiegokolwiek postępowania egzekucyjnego oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia, niezależnie od tego, czy postępowania egzekucyjne lub zabezpieczające dotyczy wierzytelności objętej z mocy prawa układem czy też wierzytelności, która układem nie jest objęta”.
A. Hrycaj, [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Hrycaj, P. Filipiak
Składniki mienia należącego do dłużnika i wchodzącego w skład masy sanacyjnej mogą zostać zbyte przez zarządcę, za zgodą sędziego-komisarza, który określa warunki ich zbycia (art. 323 ust. 1 zd. 1 Pr. Rest.).
Sprzedaż, o której mowa w art. 323 ust. 1 Pr. Rest, wywołuje skutki jak sprzedaż dokonana przez syndyka w postępowaniu upadłościowym (art. 323 ust. 3 Pr. Rest.).
W przypadku, gdy zbycie składników mienia odbywa się w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i nie przekracza zakresu zwykłego zarządu, przepisów art. 323 ust.
1-4 Pr. Rest. nie stosuje się (art. 323 ust. 5 Pr. Rest.).
Od sprzedaży składników mienia dłużnika w trybie art. 323 Pr.
Rest. odróżnić należy sprzedaż dokonywaną w wykonaniu układu.
Propozycje układowe mogą przewidywać również zaspokojenie wierzycieli przez likwidację majątku dłużnika (art. 159 ust. 1 Pr. Rest.).
Sprzedaż dokonana w wykonaniu układu, który przewiduje zaspokojenie wierzycieli przez likwidację majątku dłużnika, nie wywołuje skutków sprzedaży egzekucyjnej (art. 159 ust.
2 Pr. Rest.).
Zgodnie z art. 170 Pr. Rest.:
- z dniem uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego układ postępowania zabezpieczające i egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi w celu zaspokojenia wierzytelności objętych układem ulegają umorzeniu z mocy prawa,
- zawieszone postępowania zabezpieczające i egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi w celu zaspokojenia wierzytelności nieobjętych układem mogą zostać podjęte na wniosek wierzyciela,
- tytuły wykonawcze lub egzekucyjne, obejmujące wierzytelności objęte układem, tracą wykonalność z mocy prawa,
- stronom przysługuje prawo wytoczenia powództwa o ustalenie, że tytuły wykonawcze lub egzekucyjne utraciły wykonalność.
