Kodeks Prawa Kanonicznego

Stefan Biskupski

Kodeks Prawa Kanonicznego

Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 8/1, 95-108

K O D EK S PR A W A K ANONICZNEG O

A rt. II. — De in d u lg e n tiis acquirendis.

Can. 925. — § 1. U t quis capax

sit sibi lu c ra n d i in d u lg e n tia s, d eb et esse b a p tiz a tu s, non ex co m m u n i- c atu s, in s ta tu g ra tia e sa lte m in fin e o p eru m p ra e sc rip to ru m , su b ­ d itu s concedentis.

§ 2. U t v e ro su b ie ctu m capax

eas re v e ra lu c re tu r, d eb e t h a b e re in te n tio n e m sa lte m g e n e rale m eas a c q u ire n d i e t o p e ra in iu n c ta im ­ p le re s ta tu to te m p o re ac debito m odo se cu n d u m concessionis te n o ­ rem .

Can. 926. — P le n a ria in d u lg e n tia

ita concessa in te llig itu r u t si quis eam p le n a rie lu c ra ri non possit, eam ta m e n p a r tia lite r lu c re tu r pro disp o sitio n e qu am h ab et.

Can. 927. — N isi aliu d ex con­

cessionis te n o re a p p a re a t, in d u l­ g en tias ab E piscopo concessas lu ­ c ra ri p o ssu n t tu m su b d iti e x tra t e r ­ rito riu m , tu m p e re g rin i, vagi, o m nesque ex e m p ti in te rr ito r io d e ­ gentes.

Can. 928. — § 1. In d u lg e n tia p le ­

n a ria , n isi aliu d ex p re sse c a u tu m sit, ac q u iri p o te st sem el ta n tu m in die, etsi id em opus p ra e sc rip tu m p lu rie s p o n a tu r.

A rt. II. — O zy s k iw a n iu odpustów .

К ап. 925. — § 1. Ż eby ktoś był

zdolny do zy sk an ia odpustów , m usi być ochrzczony, w olny od ek sk o ­ m u n ik i, w sta n ie laski, co n a jm n ie j przy końcu n a k a za n y ch dziel, po d ­ w ła d n y udzielającego.

§ 2. Ż eby n a to m ia st podm iot z d a ­

tn y uzyskał je w rzeczyw istości, m usi m ieć p rz y n a jm n ie j ogólną in ­ te n c ję ich zdobycia oraz w ykonać nałożone d zieła w czasie p rz e p isa ­ n ym i w n ależ y ty sposób, w edług

b rzm ien ia n ad a n ia .

K an. 926. — T ak należy ro z u ­

m ieć n a d a n ie o d p u stu zupełnego, że k to b y nie m ógł go w całości, od ­ pow iednio do usposobienia ja k ie posiada, zy sk u je go częściowo.

K an. 927. — Je że li z b rzm ien ia

n a d a n ia n ie w y n ik a inaczej, o d ­ p u sty u d zielan e przez b isk u p a zy ­ skać m ogą p o d w ład n i poza te r y ­ to riu m , ja k i podróżni, tu łacze i w szyscy w yjęci, k tó rzy z n a jd u ją się n a d an y m te ry to riu m .

K an. 928. — § 1. O dpust zupełny,

jeżeli w y ra źn ie in aczej nie z a strz e ­ żono, m ożna uzyskać ra z je d e n na dzień, chociażby to sam o n ak a za n e dzieło było w y k o n an e k ilk a razy.

§ 2. P a rtia lis in d u lg e n tia , nisi

c o n tra riu m expresse· n o te tu r, s a e ­ p iu s p e r diem , eodem opere r e p e ti­ to, p o te st lu c rifie ri.

Can. 929. ■— F ideles u triu sq u e se­ x us qui, p erfectio n is stu d io v e l in ­ stitu tio n is seu edu catio n is au t e tia m v a le tu d in is causa in dom ibus ecclesia vel publico sacello c a re n ­ tibus, de consensu O rd in a rio ru m

co n stitu tis, v ita m com m unem

ag u n t, ite m q u e p erso n a e om nes ad illis m in istra n d u m ibidem com m o­ ra n te s, quoties ad lu c ra n d a s in d u l­ g entias p ra e s c rib a tu r v isita tio a li­ cuius ecclesiae non d ete rm in a ta e , vel in d e te rm in a ti alicuius publici o rato rii, v is ita re q u e u n t p ro p ria e dom us sacellum in quo obligationi a u d ien d i S acru m iu re sa tisfac ere possunt, dum m odo ce te ra o p e ra in - iu n c ta r ite p ra e s tite rin t.

Can. 930. — N em o in d u lg e n tia s

a c q u iren s p o te st eas aliis v ita d e ­ g entibus ap p lic a re ; an im ab u s a u ­ te m in p u rg a to rio d e te n tis in d u l­ g en tiae om nes a R om ano P o n tifice concessae, nisi aliu d constet, ap p li- cabiles sunt.

Can. 931. — § 1. A d q u aslib e t in ­

d u lg e n tia s lu c ra n d a s confessio fo rte r e q u is ita p era g i p o te st in tr a octo dies q u i im m ed ia te p ra e c e d u n t diem cui in d u lg e n tia f u it affix a;

com m unio au tem in pervigilio

eiusdem d iei; u tra q u e v ero etiam in tr a su b se q u en te n to ta m octavam .

§ 2. P a r ite r ad lu c ra n d a s in d u l­

g en tias pro piis ex e rc itiis in tr

i-§ 2. O dp u st cząstkow y, jeżeli in a ­ czej nie zaznaczono w yraźnie, m o­ że być zyskiw any częściej w ciągu dnia, gdy p o w tarz a się dzieło n a ­ kazane.

K an. 929. — W ierni obojga płci,

w celach d oskonalenia siebie,

k ształcen ia się lu b w ychow ania, albo zdrow otnych, żyjący w spólnie w dom ach pozbaw ionych kościoła lub k ap licy publicznej, założonych za zgodą przełożonych, rów nież

w szystkie osoby p rze b y w a jąc e

w nich do posługi, ilêk ro c do zy ­ sk a n ia odpustów n ak a za n e je st n a ­ w iedzenie jakiegoś kościoła n ie ­ określonego, lub n ieo k reślo n ej k a ­ plicy p ublicznej, m ogą naw iedzać kap licę w łasnego dom u, gdzie z a ­ dośćuczynią obow iązkow i słu c h a­ n ia Mszy św., b y le b y in n e dzieła były należycie w ykonane.

K an. 930. — N ik t nie m oże o d ­

pustów , k tó re zyskuje, p rze k aza ć in n y m żyjącym ; w szystkie n a to ­ m ia st o dpusty n ad a n e przez S tolicę Ap., jeżeli inaczej nie w iadom o, m ożna ofiarow ać za dusze w czyść­ cu będące.

K an. 931. — § 1. Spow iedź w y m a ­

ganą n ie ra z do zy sk an ia ja k ic h k o l­

w iek odpustów m ożna odbyć

w ciągu d n i ośm iu p o p rzedzających

bezpośrednio dzień, do którego

p rzy w ią zan y je s t o d p u st; ko m u n ia n ato m ia st w przed d zień tego s a ­ m ego d n ia ; jedno i dru g ie zaś ta k że w ciągu całej bieżącej oktaw y.

§ 2. Do u zy sk an ia rów nież o d pus­

iczę-duum , h ebdom adam , etc., ductis consessas, confessio e t com m unio f ie ri etia m p o te st in tr a octavam qu ae im m ed ia te se q u itu r e x e rc i­ tiu m ex p letu m .

S 3. C h ristifid ele s q u i solent, nisi

legitim e im p e d ia n tu r, sa lte m bis in m en se ad p o e n ite n tia e sa c ra m e n ­ tu m accedere, a u t sa n cta m com m u­ n ionem in s ta tu g ra tia e et cum re c ta p ia q u e m e n te re c ip e re q u o ti­ die, q uam vis sem el a u t ite ru m p er h eb d o m ad am ab eadem a b stin e a n t, p o ssu n t om nes in d u lg e n tia s conse­ qui, etia m sine ac tu a li confessione q u ae ce te ro q u in ad eas lu c ra n d a s n ec essaria fo re t, ex cep tis in d u l­ g en tiis sive iu b ilae i o rd in a rii et e x tra o rd in a r ii sive ad in s ta r iu b i­ laei.

Can. 932. — O pere, cui p r a e s ta n ­

do quis lege a u t p rae cep to o b lig a­ tu r , n e q u it in d u lg e n tia lu c rifie ri, n isi in eiu sd em concessione aliud ex p re sse d ic a tu r; qui ta m e n p r a e ­ s ta t opus sibi in sa cram e n ta lem p o e n ite n tia m in iu n c tu m e t in d u l­ gentiis fo rte d ita tu m , p o te st sim u l e t p o e n ite n tia e sa tisfa c e re e t in ­ d u lg e n tia s lu c ra ri.

Can. 933. — U ni eid em q u e re i

vel loco p lu re s ex v a riis titu lis ad- n ec ti p o ssu n t in d u lg e n tia e ; sed uno eodem que opere, cui ex v a riis t i ­ tu lis in d u lg e n tia e ad n e x a e sint, non p o ssu n t p lu re s a c q u iri in d u l­ g entiae, n isi opus re q u is itu m sit confessio v el com m unio, a u t nisi aliu d e x p re sse c a u tu m fu e rit.

niom trzy d n io w y m , tygodniow ym itd. spow iedź i k o m u n ia m ogą być ta k że w ciągu o k taw y n a stę p u ją c e j bezpośrednio po o d bytych ćw icze­ niach.

§ 3. W ierni, któ rzy zw ykli, gdy

nie m a przeszkody, spow iadać się p rz y n a jm n ie j dw a ra z y w m iesiącu, albo p rzy jm o w a ć K o m u n ię św. w sta n ie ła sk i w n ależ y ty m i p o ­ bożnym usposobieniu codziennie, chociażby je d en lu b d ru g i ra z w t y ­ godniu nie p rz y ję li je j, m ogą zy­ skiw ać w szystkie o d p u sty , n a w e t bez a k tu a ln e j spow iedzi, w y m ag a­ n ej sk ą d in ąd do ich zyskania, z w y ­ ją tk ie m odpustów jubileuszow ych zw yczajnych i n ad zw yczajnych lu b na w zór jubileuszow ych.

K an. 932. — P rzez dzieło, do sp e ł­

n ie n ia któ reg o je st k to ś zobow ią­ zany p raw em albo nakazem , nie m ożna zyskać o d pustu, ch y b a że w n a d a n iu pow iedziano w y ra źn ie in a cz ej; kto je d n a k sp e łn ia dzieło n ak a za n e sobie za p o k u tę s a k ra ­ m e n taln ą, dzieło obd aro w an e p rz y ­ p ad k iem o d p u stam i, m oże je d n o ­ cześnie zadośćuczynić pokucie i zy ­ skać odpusty.

K an. 933. — Do je d n ej i te j s a ­

m ej rzeczy lu b m ie jsc a m oże być z różnych ty tu łó w p rzyw iązanych w iele o d p u stó w ; jeżeli je d n a k nie zastrzeżono w y ra źn ie inaczej, przez jedno i to sam o dzieło, do którego przy w iązan e są o d p u sty z różnych ty tu łó w , nie m ożna zyskać w ięcej odpustów , ch y b a że w ym aganym dziełem je st spow iedź lu b K o m u ­ n ia św.

Can. 934. — § 1. Si ad lu c ra n d as

in d u lg e n tia s o ratio in genere ad m e n tem S um m i P o n tificis p ra e s c ri­ b a tu r, m e n talis ta n tu m oratio non su ffic it; o ratio au tem vocalis p o te ­ r i t a rb itrio fid eliu m deligi, nisi pec u lia ris a liq u a a ssig n etu r.

§ 2. Si p ec u lia ris o ra tio assig n ata fu e rit, in d u lg e n tia e a c q u iri possu n t q u ocunque id io m ate oratio r e c ite ­ tu r , dum m odo de fid e lita te v e r- sionis co n stet ex d ec la ra tio n e vel S acra e P o e n ite n tia ria e v e l unius ex O rd in a riis loci ubi v u lg a ris est lin g u a in qu am v e r titu r o ra tio ; sed in d u lg e n tia e p e n itu s cessant ob q u a m lib e t ad d itio n em , d e tra c tio ­ nem , vel in te rp o latio n em .

§ 3. Ad in d u lg e n tia ru m ac q u isi­

tionem sa tis est o ratio n em alte rn is cum socio re c ita re , a u t m e n te eam p ro seq u i, dum ab alio re c ita tu r.

Can. 935. — P ia o p era ad lu c ra n ­

das in d u lg e n tia s in iu n c ta , confessa- rii p o ssu n t in alia co m m u ta re pro iis qui, legitim o d e te n ti im p e d i­ m ento, eadem p ra e s ta re n eq u e an t.

Can. 936. — M uti lu c ra ri possu n t

in d u lg e n tia s a d n e x as p ublicis p r e ­ cibus, s i ‘u n a cum ce te ris fid elib u s in eodem loco o ra n tib u s m e n tem ac pios sensus ad D eum a tto lla n t; e t si a g a tu r de p riv a tis o ratio n ib u s, sa tis est u t eas m e n te re c o la n t si- gnisve e ffu n d a n t v el ta n tu m m o d o •c u lis p e rc u rra n t.

K an. 934. — § 1. Jeżeli do zy sk a­

n ia odpustów n ak a z a n a je s t ogólnie ja k a ś m o d litw a w in te n c ji papieża, nie w y sta rc z a jed y n ie m o d litw a m y śln a; m o d litw a n ato m ia st ustna, jeżeli nie w yznaczono ja k ie jś szcze­ gólnej, może być w y b ra n a do woli w iernych.

§ 2. Jeżeli szczególna m o d litw a

j e s t w yznaczona, m ożna zyskiw ać od p u sty bez w zględu n a to, w j a ­ kim języ k u je st odm aw iana, byleby w iadom o było o w iern y m p rz e k ła ­ dzie z ośw iadczenia P e n ite n c ja rii lu b jednego z o rd y n ariu sz ó w m ie j­ sca, gdzie je st w użyciu język, na k tó ry przełożono m o d litw ę; od p u sty je d n a k zu pełnie w y g asa ją ze w zglę­ du n a ja k ik o lw ie k dodatek , opusz­ czenie lu b zm ianę.

§ 3. Do zyskania odpustów w y ­ sta rc zy odm aw ianie m o d litw y n a p rze m ian z tow arzyszem , alho to ­ w arzyszenie m yślne, gdy k to ś inny odm aw ia ją ustnie.

K an. 935. — S pow iednicy m ogą

zam ieniać pobożne dzieła nałożone d la zy sk an ia odpustów , gdyby p e ­ n ite n t nie m ógł ich w y k o n ać ze w zględu n a p ra w n ą przeszkodę.

K an. 936. — N iem i m ogą zyskać

odpusty p rzy w ią zan e do m odlitw publicznych, jeżeli razem z w ie r ­ nym i, k tó rzy się m odlą, n a ty m s a ­ m ym m iejscu m yśl i pobożne uczu­ cia sw oje .wznoszą do Boga, a gdy chodzi o p ry w a tn e m odlitw y, w y ­ starczy, że je rozw ażą m yślnie i w y rażą zn ak am i lu b przebiegną ty lk o oczami.

T I T U L U S V.

D e ex trem a u n ction e

Can. 937. — E x tre m a e u nctionis

sa cra m e n tu m co n fe rri d eb e t p er sacras unctiones, ad h ib ito oleo o li­ v a ru m r ite benedicto, e t p e r v e rb a in ritu a lib u s lib ris ab Ecclesia p ro ­ b a tis p ra e sc rip ta .

С A P U T I.

De m in istro e x tre m a e un ctio n is Can. 938. — § 1. Hoc sa c ra m e n ­

tu m v alid e a d m in is tra t om nis et solus sacerdos.

§ 2. S alvo p ra e sc rip to can. 397,

n. 3, 514, §§ 1—3, m in iste r o rd in a ­ riu s est p aro c h u s loci, in quo degit in firm u s; in casu au tem n ec essita­ tis, v e l de lic e n tia sa lte m r a tio n a ­ b ilite r p ra e su m p ta eiusdem p a ro ­ chi v el O rd in a rii loci, alius q u ili­ b e t sacerdos hoc sa c ra m e n tu m m i­ n is tra re potest.

Can. 939. — M in iste r o rd in a riu s

e x iu s titia te n e tu r hoc sa c ra m e n ­ tu m p e r se ipse v e l p e r aliu m a d ­ m in istra re , e t in casu n ecessitatis ex c a rita te quilibert sacerdos.

С A P U T II.

De su b tecto e x tre m a e un ctio n is

Can. 940. — § 1. E x tre m a unctio

p ra e b e ri non p o te st n isi fideli, q u i post ad e p tu m u su m ra tio n is ob in ­ firm ita te m v e l sen iu m in periculo m o rtis v e rse tu r.

T Y T U Ł V.

O ostatn im n am aszczen iu

К ап. 937. — S a k ra m e n t o s ta tn ie ­

go nam aszczenia m usi być ud zie­ la n y przez św. nam aszczenie przy użyciu oleju z oliw ek należycie po­ św ięconego i przez słow a n ak a za n e w księgach litu rg iczn y ch , z a tw ie r­ dzonych przez Kościół.

R O Z D Z I A Ł I. O sza fa rzu

ostatniego nam aszczenia K an. 938. — § 1. U dziela w ażnie

tego sa k ra m e n tu każdy i ty lk o k a ­ płan.

§ 2. Nie n a ru sz a ją c p rze p isu kan.

397 n. 3, 514 §§ 1—3, szafarzem zw yczajnym je s t proboszcz m iejsca, gdzie p rze b y w a chory; w w y p a d k u je d n a k konieczności lu b za zgodą p rz y n a jm n ie j rozum nie dom yślną tegoż proboszcza lu b m iejscow e­ go o rd y n ariu sz a, k ażdy in n y k a p ła n może udzielać tego sa k ra m e n tu .

Kan. 939. — Z w yczajny szafarz

obow iązany je s t n a m ocy sp ra w ie ­ dliw ości do u d ziela n ia tego s a k ra ­ m e n tu osobiście lu b przez innych, a z m iłości w w y p ad k u koniecz­ n ym każdy k ap łan .

R O Z D Z I A Ł II. O podm iocie

o statniego nam aszczenia. K an. 940. — § 1. O statniego n a ­

m aszczenia m ożna udzielić w y łącz­ n ie w iern e m u , k tó ry po dojściu do u ży w a n ia ro zu m u z n a jd u je się w n ieb ezpieczeństw ie śm ierci n a sk u te k choroby lu b starości.

§ 2. In eadem in firm ita te hoc s a ­ cra m e n tu m ite r a r i non p o test, nisi in firm u s post susceptam unctionem c o n v a lu e rit e t in aliu d v ita e d is ­ crim en in cid erit.

Can. 941. — Q uando d u b ita tu r n u m in firm u s usum ra tio n is a t ti­ gerit, n u m in periculo m o rtis re ip - sa v e rs e tu r v e l num m o rtu u s sit, hoc sa cra m e n tu m m in is tre tu r sub conditione.

Can. 942. — Hoc sa cram e n tu m

non est co n feren d u m illis qui im - p a e n ite n te s in m an ifesto peccato m o rta li co n tu m ac ite r p e rse v e ra n t; quod si hoc dub iu m fu e rit, con­ f e r a tu r sub conditione.

Can. 943. — In firm is au tem qui,

cum suae m e n tis com potes essent, illu d sa lte m im p licite p e tie r u n t au t v e risim ilite r petiissen t, etiam si d ein d e sensus v el usum ratio n is a m ise rin t, n ih ilo m in u s ab solute p ra e b e a tu r.

Can. 944. — Q uam vis hoc sa c ra ­

m e n tu m p e r se non sit de necessi­ ta te m edii ad salu tem , n em in i t a ­ m en lic et illu d neg lig ere; e t om ni studio e t d ilig en tia c u ra n d u m u t in firm i, dum sui plene com potes su n t, illu d rec ip ian t.

С A P U T III.

De ritib u s e t caerem oniis e x tre m a e unctionis.

Can. 945. — O leum o liv aru m , in

sa cram e n to e x tre m a e u n ctio n is a d ­ h ibendum , d eb et esse ad hoc b en e

-§ 2. N ie m ożna p o w tarz ać tego sa k ra m e n tu w te j sam ej chorobie, ch y b a że chory po p rzy ję c iu n a ­ m aszczenia w y zd ro w iał i po p ad ł w now e niebezpieczeństw o u tra ty życia.

K an. 941. — Gdy je st w ątpliw ość,

czy chory doszedł do u żyw ania r o ­ zum u, czy rzeczyw iście je st chory lu b czy um arł, należy tego s a k ra ­ m e n tu udzielić w arunkow o.

K an. 942. — Nie należy udzielać

tego sa k ra m e n tu ty m , co bez p o ­ k u ty trw a ją uporczyw ie w ja w ­ nym grzechu śm ie rte ln y m ; gdyby co do tego była w ątpliw ość, należy udzielić w arunkow o.

K an. 943. — C horym n ato m ia st,

będącym przy zdrow ych zm ysłach, k tó rzy prosili p rzy n a jm n ie j d o ­ m yślnie albo p raw dopodobnie by prosili, chociażby później u tra c ili przytom ność, należy m im o w sz y st­ kiego udzielić sa k ra m e n tu b ez w a­ runkow o.

K an. 944. — Ja k k o lw ie k te n s a ­

k ra m e n t sam przez się nie je s t k o ­ niecznym śro d k iem do zbaw ienia, n ik o m u je d n a k nie w olno go le k c e ­ w ażyć; należy też użyć w szelkich

sta ra ń i pilności, żeby chorzy

p rzy jm o w ali go, gdy są w pełni sw ych w ładz um ysłow ych.

R O Z D Z I A Ł III. O obrzędach i cerem oniach

ostatniego nam aszczenia K an. 945. — O lej z oliw ek uży­

w an y w sa k ra m en c ie ostatniego n am aszczenia m usi być do tego

po-d ictu m ab Episcopo, v el a p re sb y ­ te ro qui fa c u lta te m illu d b e n e d i­ cendi a Sede A postolica o b tin u e rit.

Can. 946. — O leum in firm o ru m

paro ch u s loco n itid o e t d ec en ter o rn a to in v ase arg e n teo v e l s ta m - neo d ilig e n te r custo d iat, nec dom i re tin e a t n isi ad n o rm am can. 735.

Can. 947. — § 1. U nctiones v e r ­

bis, o rd in e et m odo in lib ris r i t u ­ alib u s p ra e sc rip to , a c cu rate p e r a ­ g u n tu r; in casu a u te m n ec essita tis su ffic it u n ic a u n ctio in uno sensu seu rec tiu s in fro n te cum p r a e ­ sc rip ta fo rm a b rev io ri, sa lv a o b li­ gatione singulas u n ctiones su p p le n ­ di, cessan te periculo.

§ 2. U nctio re n u m se m p er o m it­

ta tu r .

§ 3. U nctio ped u m e x q u a lib e t r a tio n a b ili cau sa o m itti potest.

§4. E x tr a casum g rav is n ec essi­

ta tis , u n ctio n es ip sa m in istri m a n u n u llo q u e ad h ib ito in stru m e n to fian t.

T I T U L U S VI.

D e ordine

Can. 948. — O rdo ex C h risti i n ­

stitu tio n e clericos a laicis in E ccle­ sia d istin g u it ad fid e liu m reg im en e t cu ltu s d iv in i m in iste riu m .

św ięcony przez b isk u p a lu b przez k a p ła n a , k tó ry o trzy m ał do p ośw ię­ cenia go w ładzę od S tolicy Ap.

K an. 946. — O lej d la chorych

proboszcz pow in ien przechow yw ać w m ie jsc u czystym i stosow nie p rzy b ran y m , w naczyniu sre b rn y m lu b m etalo w y m ; w dom u p rze ch o ­ w yw ać n ie w olno, ch y b a że s to ­ sow nie do kan . 735.

K an. 947. — § 1. N am aszczenia

p ow inny być d okonyw ane d o k ła d ­ nie w słow ach, p o rzą d k u i w spo­ sób p rze p isan y przez księgi l it u r ­ giczne; w w y p a d k u konieczności w y sta rc zy fo rm ą k ró tszą, przez n a ­ m aszczenie jednego o rg an u zm ysłu, ściślej n a czole, nie n a ru sz a ją c obo­ w iąz k u u zu p ełn ien ia poszczegól­ n y ch nam aszczeń, gdy m inie n ie ­ bezpieczeństw o.

§ 2. N ależy zaw sze opuszczać n a ­

m aszczenie lędźw i.

§ 3. N am aszczenie nóg może być opuszczone z ja k ie jk o lw ie k ro zu m ­ n e j przyczyny.

§ 4. Poza w y p ad k iem ciężkiej ko -

niecznęści, nam aszczenia m a ją być d o konyw ane ty lk o rę k ą szafarza, bez użycia jakiegokolw iek n a rz ę ­ dzia.

T Y T U Ł VI.

O k a p ła ń stw ie

K an. 948. — K ap ła ń stw o z u s ta ­

n o w ien ia C hrystusow ego w y ró żn ia w K ościele duchow nych od św ie c­ kich, w celu k ie ro w a n ia w iern y m i i sp raw o w an ia k u ltu Bożego.

Can. 949. — In canonibus qui se ­ q u u n tu r, nom ine o rd in u m m a io ru m v e l sacrorum in te llig u n tu r p re sb y ­ te ra tu s , diaco n atu s, su b d ia co n a tu s; m in o ru m v ero ac o ly th a tu s, e x o rc is- ta tu s, le cto ra tu s, o stiariatu s. Can. 950. — In iu re v e rb a : o rd i­ nare, ordo, ordinatio, sacra o rd in a ­ tio, co m p re h en d u n t, p r a e te r con­

se cratio n em episcopalem , ordines en u m e ra to s in can. 949 e t ipsam p rim a m to n su ra m , n isi aliu d ex n a ­ tu r a re i vel ex c o n te x tu v erb o ru m e ru a tu r.

i С A P U T I.

De m in istro sacrae ordinationis Can. 951. — S acrae o rd in atio n is

m in iste r o rd in a riu s est E piscopus co n sec ra tu s; e x tra o rd in a riu s, qui, lic et c h a ra c te re episcopali careat, a iu re v e l a S ede A postolica p er p ec u lia re in d u ltu m p o te sta te m ac­ c e p e rit aliquos o rdines conferendi.

Can. 952. — N em ini licet o rd in a ­

tu m a R om ano P o n tifice ad altio - re m ord in em pro m o v ere sine S e­ dis A postolicae fac u lta te .

Can. 953. — C onsecratio episco­

palis r e s e rv a tu r R om ano P o n tifici ita u t n u lli Episcopo lic ea t q u e m ­ qu am co n secrare in E piscopum , nisi p riu s co n stat de pontificio m andato.

Can. 954. — E piscopus co n sec ra­

to r d eb et alios duos Episcopos a d ­ h ib e re , qui sibi in consecratione a s sista n t, n isi h ac su p e r re a Sede A postolica d isp e n satu m fu e rit.

K an. 949. — W k an o n ach n a s tę p ­

nych pod m ianem św ięceń w y ż ­

szy ch lub św ię ty c h rozum ie się

p re z b ite ra t, d ia k o n at, su b d ia k o n at;

n iższyc h zaś ak o lita t, egzorcystat,

le k to ra t, o stiariat.

K an. 950. — Jeżeli nie w y n ik a

inaczej z n a tu ry rzeczy lu b z k o n ­ te k s tu w yrażeń, słow a w p raw ie

św ięcić, kapłaństw o, św ięcenia, św ię te św ięcenia ob ejm u ją, oprócz

k o n se k ra c ji b isk u p iej, św ięcenia w yliczone w kan. 949 oraz p ie rw ­ szą to n su rę.

R O Z D Z I A Ł I. 0 szafarzu św ięceń.

Kan. 951. — Z w yczajnym s z a fa ­

rzem św ięceń je st b isk u p k o n se k ­ ro w a n y ; n adzw yczajnym — ten, kto, chociaż pozbaw iony c h a ra k te ­ r u biskupiego, o trzy m ał n a m ocy p ra w a lub przez sp e cja ln y in d u it od S tolicy Ap. w ładzę udzielania n ie k tó ry c h św ięceń.

K an 952. — W yśw ięconego przez

B iskupa R zym skiego nie w olno n i­ kom u bez u pow ażnienia S tolicy Ap. prom ow ać do dalszych święceń.

K an. 953. — K o n se k ra c ja b is k u ­

p ia ta k je st zastrzeżona B isk u p o ­ w i R zym skiem u, iż żadnem u z b i­ skupów nie w olno nikogo k o n se­ k ro w ać n a biskupa, zanim p ierw ej n ie w iadom o o ap o sto lsk im zle­ ceniu.

K an. 954. — B isk u p k o n se k ra to r

m usi m ieć p rzy k o n se k ra c ji dw óch innych b isk u p ó w do asysty, chyba że S tolica Ap. udzieliła od tego dyspensy.

Can. 955. — § 1. U n u sq u isq u e

a p ro p rio Episcopo o rd in e tu r au t cum legitim is eiusdem litte ris d i­ m issoriis.

§ 2. E piscopus p ro p riu s, iu sta

ca u sa non im p ed itu s, p e r se ipse suos su b d ito s o rd in e t; sed su b d i­ tu m o rie n ta lis ritu s, sine apostolico in d u ito , licite o rd in a re n a n potest.

Can. 956. — E piscopus p ro p riu s,

quod a ttin e t ad o rd in a tio n e m sa e ­ cu lariu m , e s t ta n tu m E piscopus dioecesis in q u a prom o v en d u s h a ­ b e a t dom icilium u n a cum o rigine a u t sim p lex dom icilium sine o r i­ g in e; sed in hoc a lte ro casu p ro m o ­ v en d u s d eb e t an im u m in dioecesi p e rp e tu o m a n e n d i iu re iu ra n d o f i r ­ m a re , n isi a g a tu r de prom ovendo ad o rd in es c le ric o 'q u i dioecesi p e r p rim a m to n su ra m iam in c a rd in a - tu s est, v el de prom ovendo a lu m ­ no, qui se rv itio aliu s dioecesis d e ­ s tin a tu r ad n o rm am can. 969, § 2, v e l de prom ovendo religioso p ro ­ fesso, de quo in can. 964, n. 4.

Can. 957. — § 1. V icarius ac P ra e ­ fec tu s A postolicus, A bbas v el P ra e ­ la tu s n u lliu s, si c h a ra c te re episco­ p a li p o lle an t, E piscopo dioecesano a e q u ip a ra n tu r quod p e r tin e t ad o r ­ d in a tio n e m . § 2. Si episcopali c h a ra c te re ca- r e a n t, p o ssu n t n ih ilo m in u s in p ro ­ prio te rr ito r io e t d u ra n te ta n tu m m u n e re , c o n fe rre p rim a m to n su ­ r a m e t o rd in es m in o res tu m p ro ­ p riis su b d itis sa ec u larib u s ad n o

r-K an. 955. — § 1. r-K ażdy pow inien

byc św ięcony przez w łasnego b i­ sk u p a albo n a mocy jego u p o w aż­ niającego p ra w n ie pism a.

§ 2. W łasny b iskup, jeżeli nie m a

przeszkody, pow inien św ięcić sw o­ ich p o d w ład n y c h ; nie w olno m u je d n a k bez apostolskiego in d u ltu św ięcić godziw ie podw ładnego ob­ rz ą d k u w schodniego.

K an. 956. — B iskupem w łasnym ,

gdy chodzi o św ięcenie osób św iec­ kich, je s t ty lk o b isk u p diecezji, w k tó re j k a n d y d a t m a sta łe za­ m ieszk an ie łącznie z m iejscem u ro ­ dzenia, albo zw ykłe zam ieszkanie bez pochodzenia; w ty m d ru g im je d n a k w y p a d k u k a n d y d a t m usi po tw ierd zić p rzysięgą in te n c ję p o ­ zostania w diecezji n a zaw sze, ch y ­ ba że chodzi o dopuszczenie do św ięceń duchow nego, k tó ry przez pie rw sz ą to n su rę został ju ż w d ie ­ cezji in k a rd y n o w a n y , albo o do ­ puszczenie alu m n a, k tó ry p rz e z n a ­ czony je st n a służbę w in n e j d ie ­ cezji, zgodnie z kan . 969, § 2, albo o dopuszczenie zak o n n ik a profesa, o k tó ry m w kan . 964 n. 4.

4

K an. 957. — § 1. W ik ariu sz i p r e ­

fe k t apostolski, o p at lub p ra ła t

u d zie ln y , jeżeli p o sia d ają sa k rę b i­

sku p ią, w sp ra w a c h św ięceń zró w ­ n a n i są z b isk u p e m diecezjalnym .

§ 2. Jeżeli p ozbaw ieni są c h a ra k ­

te ru biskupiego, m ogą m im o tego n a w łasn y m te ry to riu m i podczas

trw a n ia n a u rzędzie udzielać

p ierw szej to n su ry i niższych św ię­ ceń w łasn y m św ieckim p o d w ład

-m a-m can. 956, tu -m aliis q u i litte ra s dim isso rias iu re re q u isita s e x h i­ b e a n t; o rd in atio e x tra hos fin es ab eisdem p e ra c ta ir r i ta est.

Can. 958. — § 1. L itte ra s d im is­ sorias p ro sa ec u larib u s d a re p os­ su n t, q u a n d iu iu risd ic tio n e m in te rrito rio re tin e n t:

1-o. E piscopus p ro p riu s, p o st­ qu am possessionem su a e dioecesis leg itim e ce p erit ad no rm am can. 334, § 3, licet nondum co n secratu s;

2-0. V icarius G en eralis, ex sp e ­ ciali ta m e n E piscopi m a n d a to ;

3-0. De C apitu li consensu V ica­ riu s C a p itu la ris' p o st an n u m a se­ de v a c a n te ; in tr a an n u m v ero solis a rc ta tis ra tio n e b en eficii rec ep ti v e l recip ien d i, a u t ra tio n e ce rti a licu iu s officii, cui p ro p te r n ec es­ sita te m dioecesis sine d ila tio n e sit p ro v id en d u m .

4-0. V icarius ac P ra e fe c tu s A po- stolicus, A bbas v e l P ra e la tu s n u l­

lius, licet episcopali c h a ra c te re ca-

re a n t, etia m ad o rdines m aiores.

%

§ 2. V icariu s C a p itu la ris litte ra s dim isso rias n e concedat iis qui ab Episcopo re ie c ti fu e ru n t.

Can. 959. — Q ui p o te st litte ra s

dim isso rias ad o rd in es recip ien d o s dare, p o te st q uoque eosdem o rd i­ nes c o n fe rre p e r se ipse, si n eces­ s a ria m o rd in is p o te sta te m h ab e at.

Can. 960. § 1. L itte ra e d im issoriae

ne co n c ed a n tu r, nisi h a b itis a n te a

nym , stosow nie do kan. 956, ja k i innym , k tó rzy okażą w ym agane przez praw o pism a upow ażniające; św ięcenia udzielone przez n ich p o ­ za ty m i o g raniczeniam i są n ie ­ w ażne.

K an. 958. — § 1. P ism a u p o w aż­

n ia ją c e d la osób św ieckich m ogą w y staw ić, dopóki p o sia d ają n a d a ­

nym te ry to riu m ju ry sd y k c ję : 1-o. W łasny biskup, gdy sto so w ­ n ie do kan. 334 § 3 diecezję o b ją ł w p ra w n e posiadanie, chociażby nie był konsek ro w an y ;

2-0. w ik ariu sz gen eralny n a m o­ cy je d n a k specjalnego up o w ażn ie­ n ia b isk u p a ;

3-0. za zgodą k a p itu ły w ik a riu sz k a p itu ln y , je d n a k po ro k u od za- w ak o w an ia stolicy; w ciągu ro k u zaś ograniczony je st w zględem n a b e n e ficju m przeę kogoś o trzy m an e lu b m a jąc e być nadane, albo w zg lę­ dem n a określony urząd , k tó ry bez zw łoki m usi być obsadzony z p rz y ­ czyn d la diecezji k oniecznych;

4-0. w ik ariu sz i p re fe k t a p o sto l­ ski, o p at lu b p ra ła t u d zie ln y , cho­ ciażby nie p o siad ali sa k ry b is k u ­ p iej, ta k ż e do w yższych św ięceń. § 2. W ikariusz k a p itu ln y nie p o ­ w in ie n udzielać pism a u p o w aż n ia­ jącego tym , k tó ry ch o d rzu cił b i­ skup.

K a n 959. — K to m oże w y sta w ić

pism a u p o w ażn iające do św ięceń, m oże ta k ż e u dzielać św ięceń oso­ biście, jeżeli p o sia d a niezb ęd n ą w ładzę św ięceń.

K an. 960. § 1. Nie w olno udzielać

om nibus testim o n iis, qu ae iu re e x i­ g u n tu r ad n o rm am can. 993—1000.

§ 2. Si post d a ta s ab O rd in ario

litte r a s d im isso rias n ova te stim o ­ n ia n ec essaria sin t ad n o rm am can. 994, § 3, E piscopus alien u s ne o rd i­ n e t, a n te q u a m eadem rec ep erit.

§ 3. Q uod si p ro m o v en d u s te m ­ p u s sufficiens ad c o n tra h en d u m im p e d im e n tu m ad n o rm am mem. can. 994 tra n s e g e rit in ipsa dioecesi E piscopi o rd in a n tis, hic te stim o n ia

d irec te colligat.

Can. 961. — L itte r a e d im issoriae

m itti p o ssu n t ab Episcopo pro p rio , e tia m C a rd in a li Episcopo s u b u rb i­ cario, ad q u em lib e t E piscopum , com m unionem cum Sede A po sto ­ lic a h ab e n te m , excepto ta n tu m , c itr a apostolicum in d u ltu m , E p is­ copo r itu s d iv e rsi a r itu p ro m o ­ vendi.

Can. 962. — Q u ilibet Episcopus,

acceptis leg itim is litte ris d im isso ­ riis, alien u m su b d itu m licite o rd i­ n a t, dum m odo ipse de g erm a n a l i t ­ te r a r u m fid e d u b ita re n u lla te n u s p ossit, salvo p ra e sc rip to can. 994, § 3.

Can. 963. — L itte r a e d im issoriae

p o ssu n t ab ipso co n ced en te v el ab eius successore lim ita ri a u t re v o ­ ca ri, sed sem el concessae non e x ­ stin g u u n tu r reso lu to iu re d an tis.

Can. 964. — Q uod a ttin e t ad o r­

d in a tio n e m relig io so ru m :

l- o . A bbas re g u la ris de reg im

i-m a up rzed n io w szy stk ich z a św ia d ­ czeń, w y m ag an y ch przez praw o,

stosow nie do kan. 993—1000.

§ 2. Jeżeli po ud zielen iu przez

o rd y n a riu sz a pism u p o w a ż n ia ją ­ cych, now e zaśw iadczenia, stosow ­ n ie do kan. 994 §3, okazały się k o ­ nieczne, obcy b isk u p nie może św ięcić, zanim ich nie otrzym a.

§ 3. G dyby k a n d y d a t do św ięceń ·

spędził w d iecezji b isk u p a , k tó ry m a udzielić św ięceń, czas w y s ta r ­ czający do zaciągnięcia przeszkody, stosow nie do w spom nianego kan. 994, b isk u p pow in ien zebrać za­ św iadczenia sam bezpośrednio.

K an. 961. — P ism a u p o w a ż n ia ją ­

ce m oże p rze słać w łasn y b iskup, ta k ż e k a rd y n a ł b isk u p podm iejski, do k tó reg o k o lw iek z biskupów , m ający ch łączność ze S tolicą Ap., z w y jątk iem , poza apostolskim in - d u lte m , b isk u p a innego o brządku, niż o b rzą d ek k a n d y d a ta .

K an. 962. — K ażdy b iskup, nie

n a ru sz a ją c p rze p isu kan . 994 § 3, o trzym aw szy p ra w n e pism a up o ­ w ażn iające, św ięci godziw ie obcego podw ładnego, b y le b y sam nie w ą t­ pił w praw d ziw o ść o ry g in aln y ch upow ażnień.

K an. 963. — P ism a u p o w aż n ia­

ją c e m ogą być ograniczone lu b o d ­ w ołane przez d ającego lu b jego n a ­ stępcę, lecz ra z udzielone nie w y ­ g asają z chw ilą u tr a ty w ładzy przez dającego.

K an. 964. — W sp raw ie św ięceń

zakonników :

ne, e tsi sine te rr ito r io n u lliu s, p o ­ te s t c o n fe rre p rim a m to n su ra m et o rd in es m im ores, dum m odo p ro m o ­ ven d u s sit ipsi su b d itu s v i p ro fe s­ sionis sa lte m sim plicis, ipse vero sit p re s b y te r e t bened ictio n em ab - b a tia le m leg itim e acceperit. E x tra hos fines, o rd in atio , ab eodem col- la ta , revocato q u o lib et co n trario privilegio, est irrita , nisi o rd in a n s c h a ra c te re episcopali p o lle at;

2-0. R eligiosi e x e m p ti a n u llo Episcopo o rd in a ri licite p o ssu n t si­ ne litte ris d im issoriis p ro p rii S u ­ p e rio ris m aioris;

3-0. S u p erio res p ro fessis v o to ru m sim plicium , de qu ib u s in can. 574, litte ra s dim issorias concedere p os­ su n t d u m ta x a t ad p rim a m to n s u ­ ra m e t o rdines m in o res;

4-0. O rd in atio ce te ro ru m om nium a lu m n o ru m cuiusvis religionis r e ­ g itu r iu re saecu lariu m , revocato q u o lib e t in d u ito S u p erio rib u s con­ cesso d a n d i p ro fessis a v o tis te m ­ p o ra riis litte r a s d im issaria s ad o r­ d in e s m aiores.

Can. 965. — E piscopus ad quem

S u p e rio r relig io su s litte ra s dim iss- ria s m itte r e d ebet, est E piscopus dioecesis, in q u a s ita est dom us r e ­ ligiosa, ad cuius fam iliam p e rtin e t o rd in an d u s.

Con. 966. — § 1. T unc ta n tu m S u ­

p e rio r relig io su s ad aliu m E pisco­ p u m litte r a s dim issorias m itte re p o te st, cum E piscopus dioecesanus lic e n tia m d e d e rit, a u t sit d iv ersi

chociażby nie m ia ł te ry to riu m

udzielnego, m oże udzielić p ierw szej

to n su ry i niższych św ięceń, b y le ­ by k a n d y d a t był jego pod w ład n y m n a mocy złożonej p ro fe sji p rz y n a j­ m n ie j zw yczajnej, a on sam b y ł k a ­ płanem i p raw n ie otrzy m ał błogo­ sław ieństw o opackie. P oza tym , o d ­ w oław szy w szelki p rzeciw ny p rz y ­ w ilej, św ięcenia przez niego u d zie­ lone są niew ażne, ch y b a że u d zie­ la ją c y św ięceń posiada sa k rę b i­ sk u p ią ;

2- 0. zakonnicy w yjęci nie mogą być św ięceni godziwie przez ża d ­ nego z biskupów bez pism u p o ­ w ażn iający ch ich wyższego przeło ­ żonego;

3-0. dla profesów o ślu b ach p ro ­ stych, o k tó ry ch w kan. 574, p rz e ­ łożeni m ogą udzielać pism upow aż­ n ia jąc y ch tylko do p ierw szej to n ­ su ry i niższych św ięceń;

4-0. św ięceniam i w szystkich in ­ n y ch alum nów każdego zakonu rzą d zą p ra w a w y d an e d la św iec­ kich, po o dw ołaniu jak ieg o k o lw iek in d u ltu udzielonego przełożonym do d aw a n ia profesom o ślubach czasow ych pism u p o w ażniających do w yższych św ięceń.

K an. 965. — B iskupem , do k tó r e ­

go przełożony zakonny m u si w y sy ­ łać pism a u pow ażniające, je st b i­ sk u p diecezji, gdzie leży dom z a ­ konny, którego członek m a być św ięcony.

K an. 966. — § 1. Tylk.o w ted y

przełożony za k o n n y m oże przesłać pism a upow ażn iające do innego b i­ skupa, gdy n a to zezw olił b isk u p diecezjalny, albo je st innego

ob-r itu s , a u t sit absens, a u t non sit o rd in atio n em h a b itu ru s p roxim o legitim o te m p o re ad n o rm am can. 1006, § 2, v el den iq u e cum dioece­ sis v ac et nec eam re g a t qui ch a­ r a c te r e episcopali polleat.

§ 2. N ecesse est u t singulis in

casibus id Episcopo o rd in a tu ro

co n stet ex au th en tico C uriae e p is­ copalis testim onio.

Can. 967. — C a v ea n t S u p erio res

religiosi n e in fra u d e m Episcopi dioecesani su b d itu m o rd in an d u m ad alia m relig io sam dom um m it­ ta n t, a u t concessionem litte ra ru m d im isso ria ru m de in d u s tria in id te m p u s d iffe ra n t, quo Episcopus v e l a b fu tu ru s, v e l n u lla s h a b itu ru s s it ord in atio n es.

rząd k u , albo nieobecny, albo nie będzie św ięcił w n ajbliższym p ra w ­ nym czasie, stosow nie do kan. 1006 § 2, w reszcie gdy diecezja w a k u je i nie rządzi n ią biskup.

§ 2. K onieczną je st rzeczą, żeby

za każdym raz em w ied ział o ty m b iskup, k tó ry m a św ięcić, z a u te n ­ tycznego zaśw iadczenia k u rii b i­ sk u p iej.

K an. 967. — P rzełożeni zakonni

pow inni w y strzeg ać się, żeby p o d ­ stępnie, na niekorzyść d ie ce z ja ln e ­ go b isk u p a nie p osyłali p o d w ła d ­ nego k a n d y d a ta do św ięceń do in ­ nego dom u zakonnego, an i nie o d ­

k ła d ali rozm yślnie w y d aw an ia

pism upow ażn iający ch do czasu, k ie d y b isk u p będzie nieobecny lub nie będzie ud zialał żadnych św ię­ ceń.

C A P U T II.

De subiecto sacrae ordinationis. Can. 968. — § 1. S acram o rd in a ­

tio n em v a lid e re c ip it solus v ir b a p - tiz a tu s; lic ite au tem , q u i ad n o r­ m am sa c ro ru m canonum d ebitis q u a lita tib u s, iu d icio p ro p rii O rd i­ n a rii, p ra e d itu s sit, n eq u e u lla de­ tin e a tu r irre g u la rita te aliove im ­ pedim ento.

§ 2. Q ui ir re g u la rita te aliove im ­ p ed im en to d e tin e n tu r, lic et post o rd in a tio n e m etia m sine p ro p ria c u lp a ex o rte , p ro h ib e n tu r recep to s o rd in e s ex e rcere.

Can. 969. — § 1. N em o ex sa ec u ­

la rib u s o rd in e tu r, qui iudicio p ro

-R O Z D Z I A Ł II. O podm iocie św ięceń

К ап. 968. — § 1. P rz y jm u je

św ięcenia w ażnie ty lk o m ężczyzna

ochrzczony; godziw ie n ato m ia st,

k to zgodnie z p rzep isam i kanonów posiada zdaniem o rd y n a riu sz a w y ­ m agane p rzy m io ty i je s t w olny od niep raw id ło w o ści i inn y ch p rz e ­ szkód.

§ 2. K to je s t d o tk n ię ty n ie p ra w i­

dłow ością lu b in n ą przeszkodą, p o ­ w sta łą choćby po św ięceniach, n a - ,w e t bez w łasn ej w iny, nie może

w ykonyw ać p rz y ję ty c h św ięceń.

K an. 969. — § 1. N ik t ze św iec­

p rii E piscopi non sit necessariu s v el utilis ecclesiis dioecesis.

§ 2. Non p ro h ib e tu r ta m e n E p is­

copus p ro p riu m pro m o v ere su b d i­ tu m , qui in fu tu ru m , p ra e v ia le g i­ tim a ex c a rd in a tio n e e t in c a rd in a - tione, se rv itio alius dioecesis d e s ti­ n e tu r.

Can. 970. — P ro p riu s E piscopus v e l S u p erio r relig io su s m a io r p o ­ te s t suis clericis ex q u av is cano­ n ica causa, occu lta quoque, etiam ex tra iu d ic ia lite r, ascensum ad o r­ dines in te rd ic e re , salvo iu re r e c u r ­ sus ad S an ctam Sedem , vel etiam ad M oderatorem , generalem , si a g a­ t u r de religiosis q u ib u s ascensum in te r d ix e r it S u p erio r provincialis.

Can. 971. — N efas e s t quem quam ,

quovis m odo, ob q u am lib e t r a tio ­ nem , ad sta tu m clericalem cogere, vel canonice idoneum ab eodem a v e rte re .

Can. 972. — § i. C u ran d u m u t ad

sacros o rd in es a d s p ira n te s in d e a te n e ris an n is in S em in ario r e c i­ p ia n tu r ; sed om nes ib id em com ­ m o ra ri te n e n tu r saltem p e r in te ­ g ru m sa crae theologiae cu rricu lu m , n isi O rd in a riu s in casibus p e c u lia ­ rib u s, g rav i de causa, o n e ra ta eius conscientia, d isp e n sav e rit.

§ 2. Q ui ad ç rd in e s a d s p ira n t et

e x tra S em in a riu m le gitim e m o ra n ­ tu r , c o m m en d e n tu r pio e t idoneo sacerd o ti, qui eis in v ig ilet eosque ad p ie ta te m in fo rm et.

zdaniem o rd y n ariu sz a nie b y l ko­ nieczny lub użyteczny dla kościo­ łów diecezji.

§ 2. Nie za b ra n ia się je d n a k b is­

kupow i pro m o w an ia w łasnego p o d ­ w ładnego, k tó ry by w przyszłości, po u p rze d n iej e k s k a rd y n a c ji oraz in k a rd y n a c ji, m iał być przeznaczo­ n y do p ra c y w in n e j diecezji.

Kan. 970. — W łasny o rd y n ariu sz

lu b w yższy przełożony zakonny może sw oim duchow nym , d la j a ­ kie jk o lw ie k kanonicznej przyczyny, rów n ież ta jn e j, n a w e t pozasądow o, zabronić p rzy stą p ie n ia do św ięceń, nie n aru sz ają c p ra w a re k u rs u do S tolicy Ap. lub, gdy m ow a o z a ­ konnikach, do najw yższego p rze ło ­ żonego tych, k tó ry m p ro w in cja ł zab ro n ił prom ocji.

K an. 971. — N iegodziw ą je st r z e ­

czą zm uszać kogoś w ja k ik o lw ie k sposób do sta n u duchow nego, z j a ­ k ie jk o lw ie k przyczyny, an i k a n o ­ nicznie zdatnego od niego o dw o­ dzić.

K an. 972. — § 1. N ależy dbać że­

b y k an d y d aci do św ięceń p rz y jm o ­ w an i byli od w czesnych la t do se ­ m in a riu m ; w szyscy je d n a k obo­ w iąz an i są ta m przeb y w ać p rz y ­ n a jm n ie j przez cały k u rs teologii, chyba że o rd y n ariu sz w poszcze­ gólnych w ypadkach, z w ażnych pod grzechem ciężkim przyczyn, kogoś zdyspensow ał,

§ 2. K an d y d a ci do św ięceń p rz e ­

b y w ają cy p ra w n ie poza se m in a ­ riu m p ow inni być poleceni poboż­ nem u i uzdolnionem u k ap łan o w i, k tó ry n ad n im i pow in ien czuw-ać i za p raw iać do pobożności.