Wykład 3 a
Złącze p-n
Półprzewodnik w polu elektrycznym
( ) ( ) ( )
( )
p
p
F dE
dx
e x e dV
dx x dV
dx
x const c V cx
E cex
Gęstość prądu unoszenia
x n
x
qn
J
x x
p n
x p x
n
x
qn qp q n p
J ( )
Całkowity prąd unoszenia elektronowy i dziurowy:
x
J
x
Prąd unoszenia:
wynika z obecności
pola elektrycznego
Gęstość prądu dyfuzyjnego
dx x qD dn
dx x D dn
q dyf
J
n n( )
n( )
) (
)
(
dx x qD dp
dx x D dp
q dyf
J
p p( )
p( )
) (
)
(
Prąd dyfuzyjny:
wynika z gradientu koncentracji
nośników
Całkowity prąd w obecności pola elektrycznego
Całkowity prąd jest sumą prądu dyfuzyjnego (elektronowego i dziurowego) i prądu unoszenia (elektronowego i
dziurowego) : J(x) = J
n(x) + J
p(x)
dx x qD dn
x x
n q
x
J
n n n( )
) ( ) ( )
(
dx x qD dp
x x
p q
x
J
p p p( )
) ( ) ( )
(
Złącze p-n
Tworzy się złącze p-n Złącze po utworzeniu
7
-
ND-NA
+
xp n
xn0 -xp0
-NA
ND
pp: większościowe w p
np: mniejszościowe w p nn: większościowe w n pn: mniejszościowe w n
Złącze p-n skokowe
0 dx
dE
FW stanie równowagi gradient poziomu Fermiego jest równy
zeru!
Tworzenie się złącza p-n - diagram pasmowy
złącza
Diagram pasmowy złącza p-n w stanie równowagi termodynamicznej
EC
EV EC
EV
p- typ n- typ
Hole s
EC
EV EC
EV
p- type n- type
EC
EV EC
EV EF
p- typ n -typ
elektrony
dziury qVbi
I
ndI
pdI
nuV
bi– potencjał wbudowany
I
nd(I
pd) – prąd dyfuzyjny elektronowy (dziurowy)
I
nu(I
pu) – prąd unoszenia elektronowy (dziurowy)
+ +
+ ++
-
- -
- -
A
Złącze p-n
dioda półprzewodnikowa
Charakterystyka I-V - nieliniowa
V I
Polaryzacja w kier.
przewodzenia
Polaryzacja zaporowa
p n
+ +
+ +
-
- - - -
+
+ +
- - -
A A
++++
- - - - -
+
-
+
Polaryzacja złącza p-n
bez polaryzacji polaryzacja zaporowa polaryzacja przewodzenie
+
- - + - +
~ ~
Potencjał wbudowany
12
) 1 (
/
I
se
qV nkTi
Równanie Shockley’a
13
Równanie Shockley’a
𝑰 = 𝑰
𝒔(𝒆
𝒒𝑽𝒌𝑻− 𝟏)
Kierunek przewodzenia
V >0
k- stała Boltzmanna
T- temperatura w K=273+ C q - ład. elektronu
1<n<2, zależne od materiału;
Przykład: Dioda z n=1 ; dla 0.7V prąd 1mA. Znajdź Rozwiązanie:
Dla n=1:
Dla n=2:
s J x10 / 38
.
1 23 C x10 19 6
.
1
IS
A A
x e
I
S 10
3 700/25 6 . 9 10
16 10
15A A
x e
I
S 10
3 700/50 8 . 3 10
10 10
9Kierunek zaporowy
1515
V <0
V<0 i kilka razy większe niż
Prąd w kier. zaporowym jest stały ( prąd nasycenia)
I
si
q kT /
I
SRównanie Poissona
𝒅𝒊𝒗𝜺 = 𝝆
𝜺𝟎𝜺𝒔 𝜺 = −𝒈𝒓𝒂𝒅𝑽
−𝒅𝒊𝒗𝒈𝒓𝒂𝒅𝑽 = −∆𝑽 ∆𝑽 = − 𝝆
𝜺𝟎𝜺𝒔
W 1D 𝒅𝟐𝑽
𝒅𝒙𝟐 = − 𝝆 𝜺𝟎𝜺𝒔
−𝒅𝟐𝑽
𝒅𝒙𝟐 = 𝒅𝜺 𝒙
𝒅𝒙 = 𝝆(𝒙) 𝝐𝒔
𝜺(𝒙) - natężenie pola elektrycznego
𝑽(𝒙) - potencjał pola elektrycznego
17
Warunek neutralności qAxp0 Na = qAxn0Nd
Obliczymy pole elektryczne w obszarze W korzystając z równania Poissona:
Założymy, że wszystkie domieszki są zjonizowane i zaniedbamy nośniki swobodne w obszarze złącza p-n:
( ) ( d a )
s
d x q
p n N N dx
(0 < x < xn0 )
(- xp0 < x < 0 )
( )
d d
s s
d x q q
N N
dx
( )
a a
s s
d x q q
N N
dx
- stała dielektryczna półprzewodnika
Ładunek przestrzenny w złączu p-n
s18
Ładunek przestrzenny i pole elektryczne dla złącza p-n w
którym Nd > Na: (a) złącze w x=0, b) ładunek
przestrzenny w złączu przy założeniu, że nośniki
swobodne są zaniedbane; (c) rozkład pola elektrycznego.
Ładunek przestrzenny
w złączu p-n
19
(a) Rozkład nośników mniejszościowych po obydwu stronach złącza spolaryzowanego w kierunku przewodzenia. Odległości xn i xp mierzone
są od krawędzi obszaru zubożonego (b) położenie kwazi –poziomów Fermiego
( ) /
2
2 /
n p
F F kT i
qV kT i
pn n e n e
Kwazi-poziomy Fermiego.
Złącze spolaryzowane w kierunku
przewodzenia
20
Dla polaryzacji zaporowej 𝑽 = −𝑽𝒓 (𝑽𝒓 >> 𝒌𝑻/𝒒)