Badania nad mikroskopijnymi grzybami pasożytniczymi rezerwatu leśno-torfowiskowego Brzeziczno - Biblioteka UMCS

UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN — POLONIA

VOL. XXXVI, 7 SECTIO C 1981

Instytut Biologii UMCS Zakład Botaniki Ogólnej

Wiesław MUŁENKO

Badania nad mikroskopijnymi grzybami pasożytniczymi rezerwatu leśno-torfowiskowego Brzeziczno

WccjieflOBaiiMH MHKpocKonnnecKHX rpn60B-napa3MT0B b Topcpaiio-jiecnoM 3anoBe?iHHKe EjKe3inH0

Studies of Microscopic Parasitic Fungi in the Forest — Peat Bog Reservation at Brzeziczno

Leśno-torfowiskowy rezerwat Brzeziczno położony jest na NE od Lublina, w odległości ok. 10 km od Łęcznej. Należy do rozległego podokręgu geobotanicznego, zwanego Pojezierzem Łęczyńsko-Włodawskim (4).

j

Roślinność porastająca teren rezerwatu wykazuje charakterystycznie koncen­

tryczny układ. Od strony północnej i zachodniej, wokół centralnie położonego je­

ziora, rozmieszczone są zespoły torfowiskowe: Caricetum limosae, Sphagnetum medii i Sphagnetum medii betuletosum z Phragmites communis. Od południa, wschodu i zachodu otaczają je: Scirpo-Phragmitetum, Caricetum strictae, Juncetum effusii i Salici-Franguletum oraz zespoły łąkowe Molinietum coerulae i Carici agrostide- tum (zajmujące niewielką powierzchnię). Wszystkie one osłonięte są z zewnątrz kompleksem leśnym, w obrębie którego najbardziej peryferyczny jest zespół Vacci- nio myrtilii-Pinetum, otaczający pozostałe, tj.: Molinio-Pinetum, Vaccinio uliginosi-

-Pinetum, Querco-Piceetum oraz małe płaty Pino-Quercetum (5).

W niniejszych badaniach skoncentrowano się na mikroskopijnych grzybach, pasożytujących na roślinach naczyniowych. Materiały zbierano w latach 1978—1979.

Okres zbiorów obejmował dwa pełne sezony wegetacyjne, co umożliwiło zebranie występujących tam gatunków we wszystkich aspektach sezonowych (wiosennym, letnim i jesiennym) oraz kolejnych ich stadiów rozwojowych. Badania prowadzono na terenie całego rezerwatu, zarówno w zbiorowiskach torfowiskowych, jak i leś­

nych. Wykorzystano również porażone okazy roślin, zebrane w latach poprzednich przez pracowników Zakładu.

Przynależność systematyczną grzybów oznaczono według kluczy podanych w spi­

sie literatury (1, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13), a nomenklaturę roślin żywicielskich przy­

jęto z Roślin polskich (14).

6 Annales, sectio C, vol. XXXVI

82 Wiesław Mułenko

<D hOJ 3 fi

> •- C N O

a

oz

>>o N C .2 s*

3-2 J5 N ■*-*

>»OJ

•N N'O O 5-« fi a2'S>

g£ 3

"g a

£ gs ao «

^.2 £ g c « 'O Q«

c -

§ °

CCt£

►»

cCC

£

u OJ

CC s OJ

>> 43 ot CJ OJ

>

CC c

►>

£>

CC H

. «*-« W) 3 sp ' °-5 O 2 o5-5

•s 44 gC<u

S«

.5

9>

5 § 2s

•2 £

■° o

<u

•2 s« o

w

^Ł OJ

**1

2

oj_OT

O) -4-J 2 §

cK

O Pi

Sg>

I3

r*> —I N £ U.

04) **—«

>1°

is p N C 3 M zz

* xax a x a

aa-• i -, i > i > i > -<

gg £l>a I 4x I *a** I >x

>£> > > £

j_ + i + i ++ 4.4.

+ T++t+++++t++++i ++ + + + ++ ++

4- ⁺

+ + +

X 7

»—1

>

+ + +

X

+

C o o

s

a 8 £ Ojot

•S-s aa

■1?

p.^

P.Oj

o oj Oj3 0) OJ

. p S £ a°

i ° d £ OJ 42 oj

a a P^

g g OT -2 S OJ OJ o o *“*

73 U

Ol cc 3 y

§ s«

o. g <U 55 a — O s-

cc

W OJ o, -O

O fl, as

g OTW a c/}

E OJ s

OJ O Q g PK au OJa j-o xi

OJ -P P.

W

E xo b a si d iu m a n d ro m ed a e

Pec

k A n d ro m ed a p o li jo li a

L.

+ + + V II

—

IX

E.

va cc in ii

Wo

r

on.

V a cc in iu m vi ti s- id a ea

L.

+ + V II

E.oxycocci

R o s tr .

Oxycoccus

ą u a d ri p et a lu s

G

i

1

i

b.

+ + V II

—

V II I

3>

. 0) re

W ->

2e

M

rO £ P P aa>

3 « 3 2 S3 CQ 42

• s- W — M

*- . aOT D 2 o Oj P o

ot. K ~3

oj 42 £ x> o £

P OJ e.S » 5 q2 3 3 3

*-* a *-»

OJ U OJ P3Ł, CQ o *- _•

—» fC

. TJ

J 3

J

•--■

a

*0 i«j£

pj

4i*

_■£§

.3 - o S. fc 43 3>

.2.0 W Di

§ £ » a .2 S ot otraj Ti P P OT g.

• S >- OJ 5 P, OJ t 3 P • PJJ-

OT *->

P OJ Oj OJ

~ a 2 H P. OJ o § o P a-Qi

X) 3 cC

-M S

OJ .

25 Kg

5- O OTOJ 'O OJ

>3 a o UÓ „ QQ n

OT*«*» O

ojx: PjO g go-S O» P.-i

< q x Mg"

« cc

a . c a

a § oj a - 05 S

P a S 3 3

s fc s ■§

.2 « 3 ■'■

B 2 O -o a 3

>«

S g-i

•~ a g S £ g .5-3 8

£gS ot e g

~ P OJ a> a g 'C ^j .

K* OJ OJ N C 1

z

^p

5- J S/ "P >r-

£ 3OJ — i: o0 «•43 O)—3 .

!oj

3 2 «-> ► O j». ”?■ ■*■’

ii pj.2 w P £ a cc -

°> OD’: O 2 -.3 0.3

5- Gł 2^-

, v

^{o3 *3}

~ o o a S 3> T3 .3H 3 ' .J • -3 O S. . . OT OJ -T-

O -O T3 ■

o p.

'Oa OJ g ox- 75 P

•2S 'o

§

t/l H

•J

«

£P

H

c/i OTW

OT OT O 3 Pi 3 14 2 •«

oj *:

— o 2.o .5 oj

4* a h P.

a . b.E-

Q Ł

O <->

2l oj

S o -

# -c «<

o. D J S U o u 73 P a

p>

4i Pi

3 K g

OT -ąj ." s J-. c/l EuC-Q3 a XO

£ w p p.K PP.

OT

P.

OJOJ P a O

h H H K H s? H X

►7 t-ł f> . . . j k/ »—i »—< . . >—« . i >—i ►-< 72 22 >—• »—» S?

1>

X

> >> > I—«

>

++++++ +

++'+++ +

iŹ + + + + + + i Ż+J.ŹŻ + Ź +

++++ +++++++++++++ +

+ '

+

+ +++ +

+

+ + +

++ +

+

o

U 43

H 43

43 u . co r*

!s«

Co X> Q o 3 8

.g a s

•2> e t

•OS

. fc) .

> QQ cq

W - fc>

. co g fc)

0) 'O

2 J §

*g&

g 3 *«

5 co? oS

3 E b

£ 2 R 5 8 c a> . 3 SSo

e . 3 J

£ a

<u ą> .

■+-» fc) co.g 5 3 o-~

3 H 3 rzs o o 0 • a co 03

. O-C 2

a-5.2 ai£ i O 8 3 J 3 Q 3

> 0 g.-3 J a!

to

Sk

Si o

. O a "

COŁoS >

Q

►“5

va - UJ C b —

§ :§

«-S b o o o P

g •2

•o

0 g

" 3

dJQJ 1 o o g

“4 3 53 CJ - c- fc) 0 3 eo O +•» «-> •—» ~S

“M 3 w O -

i

h.s

P »- e fc) P

•4* P CJ d . a OOO

g 2 g

P co -2 O '*? O

•P CJ O O W 3>.S OSft

<d J >:

s->:

O 3 J 33 |b P «o o o o P o ~

p.

o

0^43

O , o* OK - S JŚ

••“ "4

, §•£'-'

< -~g‘

-4 43

Z w

CJ

§2 S P P. N CJ 3 -3-4

P'£ to 6 7$ to £ CJ

0 o § 3

-j )— Cj ,f<ł 5 Q»3

3 O cu 3 ag S 3 C N C

§5 S o ŁOUUŁUG

h o co•*-» >- -ś P <4

cj .2 p, Hto

fc> a CJ ł~

O CJ Jk H co 'S

g s OCJ

s Oj CJ>-

CL, X

<u Ó Q

.g J 3 o o CJ

&B

S*

5.2 co Q

*2 cj n

.sS i- ł- E-. cq

d OJ 3 cr

<u

S £

CJ I- I

+ +

1 .*-»

d o

&

<U

P P

d t-i 0

44 X

S-, mJ

(U to W •

OJ +>

CQ U . d

OJ .p4

w5 X

u.

0 <->

to

J-, E S

(U 3 3 ^4

co Ph 3 43 43

*s . 3 u :O

Q>

M CJ

fcj

g O w

r1 tó

o

o rt cn

a s «

t- ł- .j3

•*-* o r*

CJ

*s

■MO o 3 O.

£O p,to O fc) O O

s 2 a .^2 O :P 0.43 gH 0 « co CJ R <u

44 <u CU .

■fi E § H.gg , Q O

£ 3 3 S o CU B °°

S So a 2 s B g '3 u E 8 3

44 “ «U C <“ -Q.

U J '2 ~ §

Q o E a 2 g

_{«3^ |5:S}

o o .A ■“ 4; 3 e

»—*Ei"«»»picjcj*- o 7 75 cj o cj 3 htaES

3 -H>

. 44 TO

O .

P £>.O

►-4

a

§ a a S 3 o R N 3 S3 8

, a a a a a a a a a a

«u o QsH

cu e 3 3 i.S s *~

s ° P. o CU cu

KJ CU Łs

h <<

•2 1/3 'S

5

£

Oj

O

iCQ

co

O Oj CJ

O S

■g O fc) to r2

•*“* o o &

.3 o 2 § P.S cx> -3 C/2O

+ + + +

a a N 05 o o

>» « la

+ +

ój d

■h

oj ~oj

•r-» (2^

5 x o w

84 Wiesław Mułenko

Opracowane materiały złożone zostały w Zielniku Zakładu Botaniki Ogólnej UMCS.

Panu Doc. Drowi hab. B. Sałacie serdecznie dziękuję za cenne rady i wskazówki w czasie opracowywania niniejszego tematu.

SKŁAD GATUNKOWY I OSOBLIWOŚCI MIKOFLORY REZERWATU Na terenie rezerwatu zebrano 44 gatunki grzybów pasożytniczych na 47 gatunkach roślin żywicielskich. Należą one do 9 rzędów: Perono- sporales (1 gat.), Erysiphales (13), Taphrinales (2), Phacidiales (1), Cla- vicipital.es (1), Exobasidiales (3), Uredinales (20), Ustilaginales (1) i Sphae- ropsidales (2) — tab. 1.

Wśród zebranych grzybów znajduje się kilka gatunków rzadko spoty­

kanych w Polsce, jak np. Puccinia poae-nemoralis na Poa palustris.

Grzyb ten znany był dotychczas w Polsce z okolic Olsztyna, Warszawy, Puszczy Białowieskiej, Puław i Pienin (10). W rezerwacie Brzeziczno wystąpił dość licznie w zbiorowiskach leśnych graniczących z torfowi­

skiem. Interesującym gatunkiem z rdzawnikowych jest także Puccinia coronata na Calamagrostis canescens. Na żywicielu tym grzyb znany był dotychczas w Polsce z okolic Zielonej Góry, Olsztyna, Warszawy, Cheł­

ma i Puszczy Białowieskiej (10).

Rzadko spotykanym w Polsce grzybem jest także Ustilago grandis, porażające Phragmites communis. Mimo że jego roślina żywicielska jest pospolita w całym kraju, grzyb notowany był tylko na kilkunastu sta­

nowiskach grupujących się na Pojezierzu Mazurskim, w Wielkopolsce i na Śląsku. Na Lubelszczyźnie stwierdzono jego występowanie w oko­

licach Międzyrzeca Podlaskiego (2, 3).

Ciekawym gatunkiem spośród zebranych przedstawicieli Sphaeropsi- dales jest Cicinnobolus cesatii (ryc. 1). Rozwija się on na grzybni wielu przedstawicieli Erysiphales, jednak spotykany jest niezbyt często. W re­

zerwacie Brzeziczno wystąpił bardzo licznie na grzybni Erysiphe cicho­

racearum, porażającej jeden z okazów Hieracium Lachenalii. Pozostałe z zanotowanych na badanym obszarze grzybów należą do gatunków po­

spolitych w całym kraju i w większości spotykane są w wielu zbioro­

wiskach roślinnych.

Zebrane w rezerwacie Brzeziczno grzyby pasożytnicze wystąpiły na

roślinach żywicielskich z 20 rodzin. Największą ich liczbę zebrano na

przedstawicielach Betulaceae, Ericaceae, Compositae i Gramineae (tab. 2).

#

*

5D/urn

Ryc. 1. Cicmnobołtts cesatii de Bary na grzybni Erysiphe cichoracearum DC.

ex M e r a t.

Cicinnobolus cesatii de Bary on the mycelium of Erysiphe cichoracearum D C.

ex M e r a t.

Wiesław Mułenko

Tab. 2. Zestawienie liczbowe żywicieli i występujących na nich grzybów pasożyt­

niczych

Numerical list of hosts and fungi occurring on them Nazwa

rodziny Family name

Liczba

Number Nazwa

rodziny Family name

Liczba Number żywicieli

of hosts grzybów

of fungi żywicieli

of hosts grzybów of fungi

Betulaceae 3 5 Primulaceae 1 1

Fagaceae 2 1 Ericaceae 5 6

Salicaceae 4 2 Scrophulariaceae 2 2

Polygonaceae 1 1 Labiateae . 2 2

Caryophyllaceae 1 1 Rubiaceae 2 2

Violaceae 1 1 Campanulaceae 1 1

Rosaceae 2 2 Compositae 5 7

Papilionaceae 2 2 Juncaceae 1 1

Rhamnaceae 1 2 Cyperaceae 2 1

Umbelliterae 2 1 Gramineae 7 5

GRZYBY PASOŻYTNICZE W ZBIOROWISKACH ROŚLINNYCH

W obrębie zespołów torfowiskowych rezerwatu Brzeziczno zanoto­

wano obecność 15 gatunków grzybów pasożytniczych na 17 różnych ro­

ślinach żywicielskich. Najbogatszym w patogeny okazał się zespół Spha­

gnetum medii betuletosum z Phragmites communis, w którym stwier­

dzono obecność 7 gatunków grzybów. Niektóre z nich, jak: Rhitisma an­

dromedae, Exobasidium andromedae i E. exycocci występowały również w płatach sąsiedniego zespołu, tj. Sphagnetum medii, a inne, jak: Pucci­

nia coronata, Taphrina betulina i T. sadebeckii, spotykano także w Sa­

lici-Franguletum. W zespole Juncetum effusii zantowano 3. gatunki grzy­

bów, w obrębie Scirpo-Phragmitetum 2 gatunki, w płatach Caricetum strictae wystąpił tylko 1 gatunek.

Spośród grzybów zanotowanych w zbiorowiskach torfowiskowych, najliczniej spotykano przedstawicieli rodzaju Exobasidium i Rhitisma.

Najrzadziej spotykanym grzybem była natomiast Plasmopara umbellife- rarum, chociaż jej żywiciel (Peucedanum palustre) występuje stosunko­

wo często na badanym terenie i prawie we wszystkich zbiorowiskach torfowiskowych.

W zbiorowiskach leśnych rezerwatu zebrano łącznie 35 gatunków

grzybów na 46 różnych roślinach żywicielskich. Najbogatsze w gatunki

okazały się płaty Vaccinio myrtilii-Pinetum, w których zanotowano

18 gatunków grzybów na 22 gatunkach roślin żywicielskich. W zespole

tym najczęściej spotykano: Erysiphe cichoracearum, Microsphaera al-

phitoides, Sphaerotheca alchemillae, Pucciniastrum uaccinii, Melampsora

populnea, Gymnosporangium cornutum, Puccinia coronata i Melampsori-

dium betulinum. Wiele z nich występowało również dość często w in­

86 Wiesław Mułenko

nych zbiorowiskach roślinnych (tab. 3). Wyłącznie w borze sosnowym obserwowano takie gatunki, jak: Puccinia luzulae, P. lapsanae, Coleo- sporium tussilaginis i Erysiphe polygoni.

Tab. 3. Rozprzestrzenienie niektórych gatunków grzybów pasożytniczych na terenie rezerwatu Brzeziczno

Distribution of some species of parasiitic fungi in the Brzeziczno reservation

Gatunek grzyba Fungus species

Liczba żywicieli

Number of hosts

Liczba opanowanych

zbiorowisk Number of communities

overrun

Eysiphe cichoracearum 2 4

Microsphaera

alphitoides 2 5

Sphaerotheca

alchemillae

i

3

Pucciniastrum vaccinii 2 4

Melampsoridium

betulinum 2 3

Melampsora populnea 1 5

Gymnosporangium

cornutum 1 5

Puccinia coronata 4 7

Dość bogata flora grzybów charakteryzuje też zespół Querco-Picee- tum, gdzie stwierdzono 15 gatunków patogenów na 16 roślinach, i Mo- linio-Pinetum, gdzie zebrano 14 gatunków grzybów na 16 żywicielach.

Wyłącznie w płatach Querco-Piceetum zanotowano Sphaerotheca xan- thii, Puccinia arenariae i P. maculosa, a tylko w Mólinio-Pinetum wy­

stępowały Microsphaera betulae, M. diuaricata, Phyllactinia guttata i Cla- viceps purpurea.

Znacznie uboższe w grzyby pasożytnicze okazały się Pino-Quercetum (gdzie zebrano 11 gatunków grzybów na 12 roślinach żywicielskich) i Vac- cinio uliginosi-Pinetum (6 gatunków na 7 żywicielach). Być może, zwią­

zane to jest z faktem zajmowania przez oba wymienione zespoły stosun­

kowo małej powierzchni na terenie rezerwatu.

Spośród grzybów zanotowanych w rezerwacie Brzeziczno takie ga­

tunki, jak: Microsphaera diuaricata, Melampsoridium betulinum, Melam- psora populnea, M. caprearum i Puccinia coronata występowały zarówno w zbiorowiskach leśnych, jak i torfowiskowych.

Pierwsze grzyby w omawianych zbiorowiskach pojawiają się dopiero

w połowie maja. W okresie tym obserwowano tylko 2 gatunki. Liczba

ich stopniowo rośnie i osiąga maksimum w połowie sierpnia i września

(zanotowano wtedy 27 gat.), a potem znowu zmniejsza się.

PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAN

W okresie badań (1978—1979) zebrano z obszaru rezerwatu Brzeziczno 44 gatunki grzybów pasożytniczych na 47 gatunkach roślin żywicielskich.

W obrębie zbiorowisk leśnych zanotowano obecność 35 gatunków pato­

genów na 46 żywicielach, a w zbiorowiskach torfowiskowych stwierdzo­

no tylko 15 gatunków grzybów na 17 różnych roślinach żywicielskich.

Obecność niewielkiej liczby grzybów w zespołach torfowiskowych spowodowana jest prawdopodobnie specyficznymi cechami mikroklimatu tego obszaru, takimi jak: silne uwodnienie terenu, niskie minima tem­

peratur, częste przymrozki oraz znaczne zakwaszenie podłoża. Warunki te powodują występowanie małej liczby potencjalnych żywicieli pasoży­

tów grzybowych.

Pierwsi przedstawiciele badanej grupy roślin zaczynają się pojawiać w połowie maja, a maksimum ich występowania przypada na przełomie sierpnia i września.

Większość zebranych grzybów to gatunki pospolite na terenie całego kraju. Jedynie niektóre z nich, takie jak: Puccinia poae-nemoralis na Poa palustris, P. coronata na Calamagrostis canescens, TJstilago grandis na Phragmites communis i Cicinnobolus cesatii (pasożyt grzybni wielu mączniakowych), należą do gatunków rzadziej spotykanych na wymie­

nionych roślinach żywicielskich.

PIŚMIENNICTWO

1. Blumer S.: Echte Mehltaupilze (Erysiphaceae). Jena 1967, 1—463.

2. Durska B.: Rozmieszczenie w Polsce kilku gatunków grzybów pasożytniczych trzciny. Acta Mycol. 5, 117—133 (1969).

3. Eichler B.: Przyczynek do flory grzybów okolic Międzyrzeca. Pam. Fizjo­

graf. 17, 39—67 (1902).

4. Fijałkowski D.: Stosunki geobotaniczne Lubelszczyzny. Lub. Tow. Nauk., Ossolineum, Wrocław 1972, 7—285.

5. Fijałkowski D.: Flora i zespoły rezerwatu Brzeziczno (manuskr.).

6. Junell L.: Erysiphaceae of Sweden. Symb. Bot. Upsal. 19 (1), 1—117 (1967).

7. K ochman J., Majewski T.: Grzyby (Mycota). 4. Wroślikowe (Perono- sporales). PWN, Warszawa 1970, 5—310.

8. K o c h m a n J., Majewski T.: Grzyby (Mycota). 5. Głowniowe (Ustilagi- nales). PWN, Warszawa—Kraków 1973, 5—272.

9. Majewski T.: Grzyby (Mycota). 9. Rdzawnikowe (Uredinales) I. PWN, War­

szawa—Kraków 1977, 5—396.

10. Majewski T.: Grzyby (Mycota). 11. Rdzawnikowe (Uredinales) II. PWN, Warszawa—Kraków 1979, 5—464.

11. Moroczkowskij S. F. i in.: Wyznacznyk hrybiw Ukrajiny. 3. Naukowa

Dumka, Kyjiw 1971, 5—696.

88

Wiesław Mułenko

12. Naumow N. A.: Fłora gribow Leningradskoj obłasti. 2, Diskomicety. Nauka, Moskwa—Leningrad 1964, 3—258.

13. Sałata B.: Grzyby (Mycota). 6. Szpetkowe (Taphrinales). PWN, Warszawa—

Kraków 1974, 5—88.

14. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B.: Rośliny polskie. PWN, Warszawa 1967, 1—1020.

PE3IOME

B nepnofl nccneflOBaHMń (1978—1979 rr.) Ha TeppuTopwH 3anoBe^HHKa Bxce3MHHO coópaiio 44 BH«a rpn6oB-napa3MTOB Ha 47 Bn^ax

bmciiikx

pacTeHMii. O

hm othochtch k

9 nopHflKaM

m

óbijiM nafłfleHbi Ha pacTenMHx-xo3HeBax, npnnafljieJKainnx

k

20 ce- MeńCTBaM. npwcyTCTBHe rpn6oB OTMeueno

b

11 pacrnTejibHbix accoijnaHMHx;

b

3

mx

npncyTCTBMH He o6Hapy?xeHO. B jiecHbix pacTHTenbHbix coo6mecTBax co6paHO 35

bm

- flOB naTorenoB Ha 46 pacTeHMHX-xo3HeBax, a

b

Topt})HHbix coo6mecTBax — TOjibKO 15 BMflOB rpMÓOB Ha 17 pa3Hbix BMflax pacTeHHił-xo3HeB. 3acjiy3KKBaiOT BHMaHHH cjieayioiUMe

bmam

: Puccinia poae-nemoralis, P. coronata, Ustilago grandis, Cicinno­

bolus cesatii;

b

Ilojibnie po

cmx

nop

ohm

SbijiM M3BecTHbi no HeMHOrouMCJieHHbiM MecroHaxojKfleHHHM (na npMBefleHHbix Bbiuie pacreHMHx-xo3HeBax). Kax

b

jiecnbix pacTMTeJibHbix coo6mecTBax,

tok m b topc

£>

hhmx

oSnapyjKeHbi: Microsphaera diva- ricata, Melampsoridium betulinum, Melampsora populnea, M. caprearum, Puccinia coronata.

SUMMARY

In the period of studies (1978—1979) 44 species of parasitic fungi were collected from 47 species of higher plants in the area of the Brzeziczno reservation. The fungi belong to 9 orders and they occur on host plants of 20 families. The occur- rence of the fungi was noted in 11 plant associations, while in 3 associations they were absent. In the forest communities 35 species of pathogens were collected from 46 hosts, while in the peat communities there were only 15 species of the fungi found on 17 different species of host plants. From among the fungi collected attention should be paid to Puccinia poae-nemoralis, P. coronata, Ustilago grandis, and Cicinnobolus cesatii, which so far have been known in Poland (on the host plants specified above) from very few localities. In both forest and peat commun­

ities there occurred Microsphaera divaricata, Melampsoridium betulinum, Melam­

psora populnea, M. caprearum and Puccinia coronata.