C e n a e g z e m p la r z a 1 5 g r o s z y ,MLKJIHGFEDCBA
RRZEDLHD POMORSKI FEDCBA
■ D Z I E N N I K ■ C H E Ł M Ż Y Ń S K I
P ism o d em o k ra ty czn e i b ezp a rty jn e p o św ieco n e sp ra w o m k n lin ra in o ■ o św ia to w y m i g o sp o d a rczy m
P R E N U M E R A T A :
w y c h o d z i c o d z ie n n ie z w y ją t k ie m n ie d z ie l i ś w ią t z d o d a t k ie m t y g o d n io w y m „ S T R Z E C H A R O D Z I N N A “ w y n o s i m ie s ię c z n ie w e k s p e d y c ji 2 ,1 0 z ł, z o d n o s z e n ie m w d o m p r z e z lis to n o s z a 2 ,4 6 z ł, k w a r t a ln ie 7 ,3 8 z ł.
W r a z ie w y p a d k ó w , s p o w o d o w a n y c h s iłą w y ż s z ą , p r z e s z k ó d w z a k ła d z ie , s t r a jk ó w it p . , w y d a w n ic t w o n ie o d p o w ia d a z a d o s t a r c z e n ie g a z e t y . N a k ła d e m i d r u k ie m „ D r u k a r n i P r z e m y s ło w e j" ( F r . M ie m c z y k ) w C h e łm ż y .
R e d a k c ja c z y n n a o d g o d z in y 1 1 — 1 2 i o d 1 6 — 1 7 - te j.
R e d a k t o r n a c z e ln y i o d p o w ie d z ia ln y : K L E M E N S K O B I E R S K I , C h e łm ż a .
T e le f o n 7 ^ .
O G Ł O S Z E N I A :
1 0 g r o s z y z a m ilim . 1 ła m o w y , s z e r o k o ś c i 3 3 m m . Z a r e k la m y n a s t r o n ie t e k s t o w e j s z e r o k o ś c i 8 2 m /m . 5 0 g r . n a 1 1 -g ie j 7 5 g r . n a I - e j 1 ,— z ł.
P r z y p o w t ó r z e n iu o g ło s z e ń u d z ie la s ię r a b a t u . — P r z y d o c h o d z e n ia c h s ą d o w y c h i k o n k u r s a c h w s z e lk ie r a b a ty u p a d a ją . — O g ło s z e n ia z a g r a
n ic z n e 2 5 ° /0 d o p ła t y .
Z a t e r m in o w e u m ie s z c z e n ie i p r z e p is a n e m ie js c a a d m in is t r a c ja n ie o d p o w ia d a K o n t a b a n k o w e : M ie js k a K a s a O s z c z ę d n o ś c i — B a n k L u d o w y C h e łm ż a
— M ie js c e p ła t n o ś c i — C h e łm ż a . —
R e d a k c j a A d m in is t r a c j a i E k s p e d y c j a : C h e łm ż a , p r z y R y n k u B e d n a r s k im n r . 1 ., n a r o ż n ik n i. H a lle r a
N r. 4 8 . C h e łm ż a , czw a rtek d n ia 2 8 -g o lu teg o 1 9 2 9 r. R ok II.
O ła d i s i ł ę P o ls k i.
(Co pow iedział prezes klubu BBW R. ?) Prezes klubu BBW R. poseł pułk. Sławek wy
głosił następujące przem ów ienie, które ze w zglę
dów kurtuazjr podajem y poniżej:
„U strój państwa w inien być celowy i dostoso
w any do psychiki narodu. Spójrzm y na nasze dzieje, a ujrzymy, że nasze czyny w ojenne, w artość naszego w ojska były wyższe niż u innych, ale zato nasz ład w ew nętrzny form rządzenia stał zaw sze w stosunku odw rotnym do w zrostu t. zw. w olno
ści szlacheckiej. N asze bogactw o intelektualne, nasza am bicja, nasza w rażliw ość uczuciowa, ujęta w karby służby żołnierskiej, w ydobyw ała w nas siłę i w ielkość czynów napraw dę bohaterskich. Lecz nasza wolność zm ieniła się zbyt łatw o w sw aw olę, ta zaś czerw oncam i im peratorow ej była podsycana.
Silnej władzy państw owej pragnął gorący u- naysł patrjoty i potrzebow ał każdy spokojny oby
w atel. Podkopywał ją i m ącił sw aw olnik. N ie um ieliśm y anarchii ukrócić i zapłaciliśm y niew olą kilku pokoleń. Przerw any byt państw ow y, skoń
czone daw ne formy rządzenia. D zisiaj naród usta
w ia do życia odrodzone państw o w innych w arun
kach innem i siłam i, W szystkie w arstw y w tym czasie podciągnęły się do roli czynnej w życiu po
lity cznem . Nowe trzeba tw orzyć form y ustroju.
N aród politycznie nie wyrobiony nie najlep
szych pow ołał do tej roli ludzi. Z wyboru w 1919 r. wyszli w pewnej liczbie działacze z okre
su w alki rew olucyjnej o Polskę. Ci, nieobznajm ie- ni z techniką pracy ustaw odaw czej i w ogóle par
lam entarnej, w nieśli do naszej konstytucji sporą dozę zasad ogólno - dem okratycznych, w ujęciu jed
nak zbyt teoretycznem. W iększość sejm u suw eren
nego stanow ili działacze polityczni, którzy w Pol
kę i jej siły nie w ierzyli. O glądali się zaw sze na łaskę obcych m ocy i stam tąd wzory czerpali.
N a francuską m odę konstytucję przykroili, a tak
tykę sejmow ą austrjackim zapraw ili sosem . Stw o
rzyli ram y kostytucyjne, dając swobodę działania dla sw aw olmków , a czyniąc państw o jaknajbardziej bezsilnem naw ew nętrz i nazew nątrz. N ie pogar
dzili żadnym środkiem , ażeby w ładzę swoim pod
porządkować wpływom . Przygotowali sobie aparat agitacyjny, na urzędy sw oje powpychali ludzi. Za
m achy jeno w styczniu 1919 r. i grudniu 1922 r.
cudzem i wykonywali rękom a. Sw aw olę i zbrodnię szerzyli, a później ją gloryfikow ali. Znaleźli w sejm ie sprzym ierzeńców , i doszli do władzy. Pa
m iętam y dobrze, jak szybko postawili państw o na pochyłej, prow adzącej do przepaści. Jak uczyniw
szy rząd słabym i zależnym w codziennem życiu od wpływów partyjnych, doprow adzili społeczeństwo do stanu bezradnej niem ocy.
W ysoka izbo! Społeczeństw o nasze nie m a jeszcze politycznego w yrobienia. W zawiłych za
gadnieniach skom plikow anego rządzenia państw em hie m oże się połapać. Ale m a instynkt zdrowy, pożąda ładu i spraw iedliw ości. W ie swoim zdro
wym rozsądkiem, że Polska m usi m ieć rząd silny, oparty o autorytet Głowy Państwa.
N aród z uczuciem bolesnego poniżenia przy
^lądał się, jak tu w tej wysokiej izbie za dolary i czerw ońce już nie im peratorow ej lżą Polskę.
P o n o w n e n a r u s z e n ie g r a n ic y p o ls k ie j p r z e z lit w in o w .
K r w a w a p o t y c z k a s z a n lis t ó w z p o ls k ą s t r a ż ą g r a n ic z n ą . W ilno, 26. 2. (AW ). Jak podaje „D ziennik
W iedeński*4 w niedzielę dnia 24 bm. do lasu poło
żonego na terytorjum polskiem , w rejom e odcinka O rany w targnęła uzbrojona w siekiery i piły ban
da w łościan, która m ając na czele uzbrojonych szaulisów , poczęła rąbać las polski. Interw eui- jących leśników dotkliwie pobito. Zawiadomiona o napadzie litwinów straż KOP. niezwłocznie przy
była na miejsce rabunku, usiłując rozgromić ban
dę litewską i zmusić ją do opuszczenia terenu.
W odpowiedzi posypał się grad pogróżek i prze
Litwie grożą olbrzymie powodzie.
K ow no, ‘26. 2. (AW). Pisma podają, że w związku z obfitemi opadami śnieżnemi i grubą powłoką lodową, jaka pokrywa Niemen i W ilję na
leży spodziewać się wielkich powodzi na Litwie.
W związku z tern zarząd dróg wodnych i szos
Z n o w u e k s p lo z ja w f a b r y c e c h e m ic z n e j w N ie m c z e c h .
B erlin, 26. 2. W zakładach azotowych w Trostberg pop. Traunsteinem zdarzyła się w ponie
działek w południe wielka eksplozja. W ieża 30 metrów wysokości, stojąca w pobliżu miejsca wy
buchu, została przez eksplozję obalona i pogrze
bała pod sobą kilkunastu robotników. Dotychczas wydobyto z pod gruzów 2 zabitych, 6 bardzo cię-
Ś lą sk b u d u je rezy d en cję zim o w ą d la P rezy d en ta R zeczy p o sp o litej.
W arszaw a, 26. 2. Śląski urząd wojewódz
ki przystępuje z wiosną do budowy pałacu w miej
scowości W isła na Śląsku Cieszyńskim, przezna
czonego na rezydencję zimową dla Prezydenta Rzeczypospolitej w miejsce spalonego w roku u- biegłym zameczku myśliwskiego. Budżet tegoro
czny przewiduje na ten cel kwotę 800 tysięcy zł.
Pałac będzie murowany, dwupiętrowy według pro
jektu prof. Szyszko-Bohusza w Krakowie.
W ysoka izbo! Chcemy, by to, co jest zdro
wym instynktem narodu, miało dwie drogi do ujaw
nienia swej woli: przez wybór Prezydenta i przez wybory do sejmu i senatu. Rola parlamentu w naszym projekcie jest pomniejszona w porównaniu ze stanem obecnym. Lecz jako konsekwencja sta
le zmieniających się form życia będą i w ustroju naszym w przyszłości zachodziły zmiany. Istota zagadnienia — spór o kompetencję— będzie wie
czny. Gdy sejm stanie się w przyszłości bardziej zdolnym po odpowiedzialności za państwo, to z łatwością upragnienia swoje rozszerzy. Dziś mu- simy okiełznać swawolę. W szystkich, dla których troska o państwo nie jest obca, wzywamy do po
parcia noszego projektu**.
kleństw a kilku włościan rzuciło się na żołnieży.
Podczas gdy żołnierze usiłowali rozbroić chłopów szaulisi obsypali ich ogniem karabinowym. Pa
trol KOP’u odpowiedział strzałami. W ywiązała się obustronna walka. W łościanie porzucili siekie
ry i piły, wycofując się na terytorjum litewski, szaulisi zaś okopali się w śniegu poczęli ostrze
liwać patrol KOP’a. Po kilku minutowej wymia
nie strzałów szaulisi cofnęli się na terytorjum litewskie, pozostawiając po stronie polskiej jed
nego zabitego. Dwóch rannych zabrali ze sobą.
w Kownie powołał specjalną komisję dla zwalcza
nia tej klęski. W skład komisji weszli przedsta
wiciele ministerstwa komunikacji, spraw wewnę
trznych, obrony krajowej oraz zarządu miasta Ko
wna. Komisja ta odbyła już kilka narad
żko rannych i kilkunastu robotników lżej rannych.
Eksplozja wywołana została przez niedostateczne zabezpieczenie, przedsięwzięte przy naprawie ma
szyn. Szkody są olbrzymie i dotychczas niemoż
liwe do ocenienia.
Całe miasto Trostberg zostało wskutek kata
strofy osłonięte chmurami czarnego dymu.
0 p o lsk ich ro b o tn ik ó w ro ln y ch d o N iem iec.
B erlin, 26. 2. Niemieckie organizacje rol
nicze, biorąc pod uwagę rozpaczliwy stan gospo
darstw, spowadowany ostatniemi mrozami, które nie dopuściły do poczynienia prac przygotowaw
czych do uprawy wiosennej, zwróciły się do rządu o natychmiastowe dopuszczenie do prac rolnych całego kontyngentu zagranicznych robotników se
zonowych, domagając się równocześnie, żeby pozwo
lił przybywać robotnikom rolnym do Niemiec już teraz, nie zaś od dnia 15 kwietnia, jak przewidu
je odnośne rozporządzenie.
Im ien iny M arsz. P iłsu d sk ieg o .
W a r s z a w a, 26. 2. W dniu 24 bm. odby
ło się pierwsze zebranie komitetu organizacyjnego obchodu imienin pierwszego M arszałka Polski Jó
zefa Piłsudskiego. Komitet postanowił uczció tegoroczny dzień imienin specjalnie uroczyście i w tym celu zwraca się z apelem do wszystkich organizacyj społecznych, aby wzięły jaknajżywszy udział w uświetnieniu tego dnia przez organizo
wanie we wszystkich zakątkach Rzplitej jaknajuro- czystszego nczczeuia dziesiątych imienin ws^ze- siciela państwa.
S t r . 2 ..P R Z E G L Ą D P O M O R S K I N r . 4 R .
Ostatnie telegramy.
W a r s z a w a ( A W ). W c z o r a j p o w iz y c ie m in . M ir o n e s c u w B e lw e d e rz e , g d z ie b y ł p r z y ję ty p r z e z M a r s z . P iłs u d s k ie g o m in . Z a le s k i o d w ie d z ił m in . M ir o n e s c u w p o s e ls tw ie r u m u ń s k ie m i o d z n a c z y ł g o ś c ia w ie lk ą w s tę g ą o r d e r u „ P o lo n ia R e s ti- t u t a“ . N a s tę p n ie m in . M ir o n e s c u b y ł p r z y ję ty n a a u d je n c ji u P . P r e z y d e n ta R z p lite j, k tó r e m u w r ę c z y ł „ Ł a ń c u c h O r d e r u K a r o la “ , n a jw y ż s z e o d z n a c z e n ie r u m u ń s k ie .
W a r 's z a w a ( A W ). 2 6 . b m . o b r a d o w a ły w s e jm ie k o m is je : r o ln a , b u d ż e to w a o r a z p o d k o m i
s ja s k a rb o w a , a n a s tę p n ie k o m is je : p r a w n ic z a , k o n s ty tu c y jn a , o ś w ia to w a i r e f o rm r o ln y c h . O g o d z . 4 - e j p le n u m iz b y o m a w ia ć b ę d z ie w n io s e k o p o s ta w ie n ie w s ta n o s k a r ż e n ia m in . C z e c h o w ic z a , o r a z o d b ę d z ie s ię d a ls z a d y s k u s ja k o n s ty tu c y jn a .
W a r s z a w a ( A W ). M in is te r p r a c y i o p ie k i s p o łe c z n e j z g ło s ił w s e jm ie p r o je k t u s ta w y o u b e z p ie c z e n iu n a s ta ro ś ć . P ie r w s z e c z y ta n ie p r o je k tu o d b ę d z ie s ię w n a d c h o d z ą c y p ią te k .
W a r s z a w a ( A W ). D o r a d c a f in a n s o w y B a n k u P o ls k ie g o D e w e y , k tó r y b a w i o b e c n ie w P a r y ż u m a p o m ie s ię c z n y m p o b y c ie n a u r lo p ie p r z y b y ć d o W a r s z a w y w p ią te k w ie c z o re m ,,N o r d E x p r e s s e m“ .
W a r s z a w a (A W ). 2 6 . b . m . w p o łu d n ie o d b y ło s ię n a W iśle n a b r z e g u w a r s z a w s k im p r ó b n e w y s a d z a n ie lo d u w c e lu o c h ro n y m o s tó w . Z a k ła d a n ie m in d o k o n a ł o d d z ia ł s a p e r ó w p r z y w s p ó ł
u d z ia le k o m is a r ja tu w o d n e g o .
W a r s z a w a ( A W ). P . P r e z y d e n t R z p lite j p r z y ją ł d n . 2 6 b m . o g o d z . 1 2 e i a m b a s a d o r a p o l
s k ie g o w e F r a n c ji C h ła p o w s k ie g o , z a ś o g o d z . 1 -e j r u m u ń s k ie g o m in . s p r a w z a g ra n ic z n y c h M iro n e s c u , k tó r y p o a u d je n c ji p o z o s ta ł w Z a m k u n a s p e c ja l
n ie w y d a n e m n a je g o c z e ś ć ś n ia d a n iu .
W a r s z a w a (A W ). W e d le d o k ła d n e j s ta ty s ty k i w o d o c ią g o w e j o b e c n ie w s k u te k p ę k n ię c ia p r z e w o d ó w u lic z n y c h b r a k w o d y d a ie s ię w e z n a k i tr z e m u lic o m . P o n a d to w s k u te k z a m a r z n ię c ia r u r w e w n ę trz n y c h p o z b a w io n y c h je s t w o d y o k o ło 1 0 0 d o m ó w w r ó ż n y c h d z ie ln ic a c h m ia s ta .
Ze świata
Strajk policjantów.
W e d łu g n a d e s z ły c h w ia d o m o ś c i z P e k in u w d z ie ln ic y e u r o p e js k ie i, g d z ie m ie s z c z ą s ię w s z y s t
k ie p o s e ls tw a z a g ra n ic z n e , w y b u c h ł s tr a jk p o li
c ja n tó w . W o js k a f r a n c u s k ie , a n g ie ls k ie , ja o o ń s k e i a m e r y k a ń s k ie o b s a d z iły w s z y s tk ie b r a m y w e jś c io w e d o d z ie ln ic y d y p lo m a ty c z n e j. S tr a jk m a p o d ło ż e e k o n o m ic z n e .
Pożar dworca w Charlottenburgu.
W n o c y z c z w a r tk u n a p ią te k n a d w o rc u k o le jo w y m w C h a r lo tte n b u r g u w d a w n e j s a li r e p r e z e n ta c y jn e j w y b u c h ł p o ż a r , k tó r y ty lk o z tr u d e m
z d o ła n o p o k ilk u g o d z in a c h u g a s ić . P o ż a r z n is z c z y ł ta k s z y b k o ś c ia n y d w o r c a , ż e c z ę ś ć d a c h u s z k la n e g o n a d g łó w n ą h a lą d w o r c a z a w a liła s ię , r a n ią c c ię ż k o je d n e g o z u r z ę d n ik ó w .
Naturalizacja imigrantów w Ameryce.
N a tu r a liz a c ja o b y w a te li im ig ra n tó w p o s tę p u je w S ta n a c h Z je d n o c z o n y c h b a r d z o s z y b k o . W p r z e c ią g u r . 1 9 2 8 n a tu ra liz a c y jn e p a p ie r y o tr z y m a ło 2 3 3 ,1 5 5 c u d z o z ie m c ó w , w te m 5 1 ,2 8 0 k o b ie t. P o la c y s to ją tu lic z b o w o n a tr z e c ie m m ie js c u , a m ia n o w ic ie W ło c h ó w n a tu r a liz o w a ło s ię 5 3 .2 0 6 , p o d d a n y c h b r y ty js k ic h 3 8 ,0 5 3 , a P o la k ó w 3 5 ,2 9 3 .
Konsulat polski w Afryce połudn.
W K a p s z ta d z ie ( A f r y k a P o łu d n .) u tw o r z o n y b ę d z ie k o n s u la t R z p lite j P o ls k ie j. S ta n o w is k o k o n s u la o b ją ć m a p . K w a p is z e w s k i, d o ty c h c z a s o w y c h a rg e d’a f f a ir e s P o ls k i w B ia ło g r o d z ie .
W Rumunji padat czarny śnieg.
W m ie js c o w o ś c i L e s p e z i ( R u m u n ja ) z a n o to w a n o b a r d z o c ie k a w e z ja w is k o , a m ia n o w ic ie ś n ie g , k tó r y s p a d ł ta m u b ie g łe j n o c y , b y ł c z a r n y . P r a w d o p o d o b n ie b y ł to p o p ió ł w u lk a n ic z n y . P o d o b n e z ja w is k o z a o b s e rw o w a n o w B e r la d i w J a s s a c h .
— Z te g o p o w o d u w ś r ó d lu d n o ś c i z a p a n o w a ła p a n ik a .
Z krają.
Wypadek przy budowie toru.
P r z y b u d o w ie to r u k o le i Ł ę c z y c a — P u d d ę b ic a o s u n ę ła s ię z ie m ia , g r z e b ią c 5 r o b o tn ik ó w . 1 r o b o tn ik u d u s ił s ię , 4 p o z o s ta li s ą c ię ż k o r a n n i.
Propaganda turystyczna Polski.
Z in ic ja ty w y m ię d z y m in is te r ja ln e j k o m is ji b a d a n ia z a g a d n ie ń tu r y s ty c z n y c h P o ls k i M o n o p o l T y to m o w y n a w z ó r c z e s k ie g o d o s ta r c z a ć b ę d z ie w r a z z w y r o b a m i ty to m o w e m i w id o k i p o ls k ic h m ie js c o w o ś c i.
Akademja administracyjna.
M m s te r s tw o s p r a w w e w n ę trz n y c h r o z w a ż a p r o je k t z a io ż e n ia u c z e ln i d o k s z ta łc e n ia u r z ę d n ik ó w p a ń s tw o w y c h l. k la s y w W a r s z a w ie . B ę d z ie to a k a d e m ja a d m in is tra c y jn a o p r a w a c h w y ż s z e j u c z e ln i.
Pomnik Peowiaka stanie w Warszawie
R a d a a r ty s ty c z n a r o z p a trz y n a n a jb liż s z e m p o s ie d z e n iu p o d a n ie g r u p y o b y w a te li w s p r a w ie p o s ta w ie n ia p o m n ik a P e o w ia k a n a p la c u M a r s z a l
k a P iłs u d s k ie g o . J e s t to r z e ź b a W ittig a , p r z e d s ta w ia ją c a r a n n e g o ż o łn ie r z a p o ls k ie g o w p o z y c ji l e ż ą c e j. P o m n ik te n m a s ta n ą ć n a s k w e rz e p r z e d s z ta b e m g e n e r a ln y m n a le w o o d p o m n ik a k s . J ó z e f a P o n ia to w s k ie g o . Z d r u g ie j s iro n y n a p r a w o s ta n ie d r u g i p o m n ik , p r z e d s ta w ia ją c y s a n ita r iu s z a , o p a tru ią c e g o r a n n e g o .
Choroba ks. Kardynała Prymasa.
J . E m . k s . K a r d y n a ł P r y m a s * D r . A H lo n d , c h o r y w s k u te k p r z e z ię b ie n ia , p o z o s ta je o b e c n ie w s z p ita lu S S . E lż b ie ta n e k w P o z n a n iu .
Mowy komendat Warszawy.
M in is te r s p r a w w o js k o w y c h M a r s z a łe k P ił
s u d s k i z a m ia n o w a ł p u łk o w n ik a W ie n ia w ę - D łu g o s z o w s k ie g o k o m e n d a n te m m ia s ta W a rs z a w y . D o ty c h c z a s o w y k o m e n d a n t s to lic y , g e n e r a ł W ła d y s ła w R o ż e n z o s ta ł o d w o ła n y z e s w e g o s ta n o w is k a z p o w o d u c h o r o b y .
Z Państwowe wyższe • kursy nau
czycielskie.
W r o k u s z k o ln y m 1 9 2 9 /3 0 c z y n n e b ę d ą n a P a ń s tw o w y c h W y ż s z y c h K u r s a c h N a u c z y c ie ls k ic h n a s tę p u ją c e g r u p y : a ) h u m a n is ty c z n e w K r a k o w ie , L w o w ie , T o r u n iu , W a r s z a w ie i W iln ie ; b ) g e o g r a - f ic z n o - p r z y r o d m c z e w e L w o w ie i w W a r s z a w ie ; c ) f iz y k o - m a te m a ty c z n e w L u b lin ie , P o z n a n iu W a r s z a w ie i C ie s z y n ie ; d ) r o b ó t r ę c z n y c h i r y s u n k ó w w W a rs z a w ie ( ty lk o d la m ę ż c z y z n ) i w M y s ło w i
c a c h ; e ) ś p ie w u i w y c h o w a n ia f iz y c z n e g o w Po
z n a n iu .
T e r m in w n o s z e n ia p o d a ń u p ły w a z d n ie m 31
m a rc a r . b . S z c z e g ó ło w e w a ru n k i z a w a r te są
w S ta tu c ie W . K . N . (D z . U r z . M in is te r s tw a z r.
1 9 2 8 , n r . 9 ) .
Z dalszych stron.
Czytochleb, p o w . w ą b r z e s k i. ( U tw o r z e n ie o d d z ia łu P . W . i W . F .) W c z w a r te k w ie c z o r e m w lo k a lu p . M a ra s iń s k ie g o o d b y ło s ię o r g a n iz a c y j n e z e b r a n ie c e le m z a ło ż e n ia o d d z ia łu P . W . i F . W . Z e b r a n iu p r z e w o d n ic z y ł p a n p o r u c z n ik K r z e - s z o w s k i, P o w . K o m e n d a n t P r z y s p . W o js k , i W y c h . F iz , n a p o w . w ą b r z e s k i. S p r a w ę z a r e f e ro w a ł p . p o r . P o d y s k u s ji w y b r a n o z a rz ą d : O p ie k u n e m o d d z . z o s ta ł p . J a n W ś n ie w s k i. s k a rb n ik p . Ę m il K u c h a rs k i, p . B o le s ła w M a r a s iń s k i, s e k r e ta r z ; k o m e n d a n te m o b r a n o p . J ó z e f a W ó jc ik a .
Działdowo, (W ilk i). S ta d o w ilk ó w p o ja w i
ło s ię w D z ia łd o w s k ie m . S tr a ż g r a n ic z n a z a b iła d w a w ilk i p o d w s ią K is z y n y . W id z ia n o ta k ż e w il
k i w le s ie b ia łu c k im .
( S ) Gdynia. (R u c h p o r to w y w m ie s ią c u u b ie g ły m ) . W s ty c z n iu b r . z a w in ę ło d o p o r tu g d y ń s k ie g o 1 0 6 s ta tk ó w ( 1 7 z ła d u n k ie m ) , o p u ś c iło p o r t 1 1 8 s ta tk ó w ( 1 0 6 z ła d u n k ie m ) . P a s a ż e r ó w w y je c h a ło 1 8 4 7 , w ę g la e k s p o r to w e g o w y w ie z io n o 1 8 8 ,8 2 1 ,5 to n , c u k r u 9 3 5 6 ,
P r o c e n to w o w y w ie z io n o w ę g la d o D a n ji 1 8 ,2 p r o c ., N o r w e g ji 1 7 p r o c ., S z w e c ji 3 6 ,3 p r o c , Ł o tw y 8 5 p r o c , i t d .
O g ó ln y o b r ó t w m ie s ią c a s ty c z n iu w y n o s ił w p o r c ie g d y ń s k im 2 1 4 ,3 3 9 . 1 to n .
W p o r ó w n a n iu z g r u d n ie m r o k u u b ie g łe g o e k s p o r t w ę g la w z r ó s ł o 4 6 ,0 4 7 ,5 to n S ta tk ó w n r z y b y ło o 3 2 w ię c e j n iż w m ie s ią c u u b ie g ły m .
W. Dangwood,
Krwawy Rok 1913
( P r z e k ł a d z a n g i e l s k i e g o ) .
( C ią g d a ls z y ) (3
I n a te n to w ła ś n ie k r z y ż s p o g lą d a ż o łn ie r z w y tę ż o n y m w z ro k ie m . C h r y s tu s p o r u s z y ł s ię n a k r z y ż u . W y c ią g n ą ł r ę c e k a m ie n n e , p o c h y lił c ia ło n a p r z ó d , s k ło n ił s w ą c ie r n is tą g ło w ę i z ła g o d n o ś c ią b e z m e r n ą p a tr z y n a u m ie r a ją c e g o . T e n z a ś z n o w u w y p r o s to w a ł s ię z c a ły m w y s iłk ie m n a o b u r ę k a c h i p e łe n e k s ta z y p o d z iw ia c u d o w n e z ja w i
sko... W a r g i r o z c h y la ją s ię i s z e p c ą , a C h r y s tu s s łu c h a i p r z y jm u je k o r n e s ło w o . R a m io n a p r z y b i
t e g w o ź d z ia m i i p o d n o s z ą s ię , a b y g o p o b ło g o s ła "
w ić . A p o s to ł s p r a w ie d liw o ś c i, k tó r y u m a r ł 2 0 0 0 l a t te m u , b y z b a w ić lu d z k o ś ć u p a d łą , w ie lk i, w ie c z y s ty M ę c z e n n ik p r z y jm u je te r a z s e rd e c z n ie d o s w e g o k r ó le s tw a m a łe g o i n ie z n a n e g o m ę c z e n n ik a .
I m ło d e c h ło p ię u m ie r a , z ło ż y w s z y d ło n ie .
Dziwne wieści.
B y ł to p o r a n e k n ie d z ie ln y d n ia 4 w r z e ś n ia 1 9 1 3 r o k u . B r z a s k r o z ja ś n ił ju ż n ie b o , a le s ło ń c e je s z c z e n ie w z e s z ło . Z p o ś r ó d n ie z lic z o n e g o tłu m u n d b n y c h r o b o tn i s ó w lo n d y ń s k ic h w y s u n ę ło s ię d w ó c h lu d z i i s k ie ro w a ło s ię k u F le e t- S tr e e t,
W m is ty c z n e m , s p o k o jn e m o ś w ie tle n iu , z a n im
je s z c z e o p u ś c i s ię c ię ż k i c a łu n d y m u i z a le g n ie d o k o ła , ta g łó w n a a r te r ja r u c h u lo n d y ń s k ie g o z n ie r e g u la r n y m s z e r e g ie m z a m k n ię ty c h s k le p ó w i e k s p e d y c ji c z a s o p is m m a p o c ią g a ją c y w d z ię k .
T y lk o w c z a s r a n o s ta ro ż y tn e , c z c ig o d n e C ity p r z y b ie ra te n n a jw s p a n ia ls z y s w ó j w y g lą d , w te j je d y n e j, s p o k o jn e j, s ło d k ie j g o d z in ie , k e d y tr u d n o c y ju ż s ię z a k o ń c z y , a p r a c a d n ia je s z c z e n ie r o z p o c z ę ta . T y lk o p o d c z a s te j k r ó tk ie j p r z e r w y w c h w ili n a r o d z in d n ia , k ie d y r ó ż a n e s tro p y n ie b io s z w o ln a r o z p r o m ie n ia ją s ię z ło te m , g ig a n ty c z n a m e tr o p o lia w y p o c z y w a . J u ż o g o d z in ie p ią te j r o z p o c z y n a s ię z e w s z y s tk ic h s tro n n a p ły w p r a c u ją c y c h m iljo n ó w w u lic e h a n d lu i p r z e m y s łu , b u d z i s ię n a p o w r ó t w ir lo n d y ń s k ie g o ż y c ia .
O te j to g o d z in ie m ilc z ą c e g o c z a r u p o w r a c a li o b a j s iw o b r o d z i n o c n i r e d a k to r o w ie d w ó c h r y w a li
z u ją c y c h p is m w s p ó ln ą d r o g ą d o d o m ó w w D u l
w ic h , a b y z a ż y ć w n ie d z ie lę d o b r z e z a s łu ż o n e g o w y p o c z y n k u . I d ą c , r o z m a w ia li o s p r a w a c h ’ s w e g o z a w o d u , ja k z a z w y c z a j d z ie n n ik a rz e .
— P r z e p u s z a m , ż e s p o tk a ło p a n a to s a m o n ie s z c z ę ś c ie , c o m n ie i ż e n ie m o g liś c ie o tr z y m a ć k o ń c a te j h is to r ji, ja k a s ię w y d a r z y ła w Y a rm o u th ?
— z a p y ta ł F e rg u s s o n , r e d a k to r W e e k ly D is p a tc h , w c h w ili, g d y z n a le ź li s ię n a p r z e c ię c iu u lic y W h ite f n a r. — M ie liś m y w ła ś n ie p ó ł s z p a lty z a jm u ją c e g o o p is u , g d y n a g le d r u t p r z e s ta ł f u n k c jo n o w a ć .
— T e le g r a f c z y te le f o n ? — d o w ia d y w a ł s ię B a in e s , m ło d s z y o c z te r y lu b p ię ć l a t o d s w e g o p r z y ja c ie la .
— U ż y w a m y o c z y w iś c ie i je d n e j i d r u g ie j d r o g i.
— M y ta k ż e — r z e k i B a in e s . — S p r a w a b a r d z o in te r e s u ją c a i w y w o ła o g r o m n ą s e n s a c ję . T a je m n ic z y n a p a d , o ile m o ż n a d o tą d p r z y p u s z c z a ć ...
N ie s te ty , o tr z y m a liś m y z a le d w ie p o ło w ę s p r a w o - d a n ia i a n i s ło w a w ię c e j. P r a w d o p o d o b n ie lin ja s ię z e p s u ła . G d y b y m e to , ż e te n p o r a n e k je s ie n n y j e s t p r z e ś lic z n y , g o tó w b y m p r z y p u ś c ić , ż e g d z ie ś s z a le je b u r z a .
— T a k je s t... T o je d n a k c ie k a w e , n ie p ra w d a ?
— z a u w a ż y ł d r u g i d z ie n n ik a r z . — S z k o d a w ie lk a , ż e b r a k u je d o k o ń c z e n ia w ia d o m o ś c i; j e s t to s e n s a c ja p ie r w s z o r z ę d n a , z a w s z e n a d e r p o ż ą d a n a . — C z y u m ie ś c iliś m y j ą w s p is ie r z e c z y ?
— N ie , b r a k o w a ło p r z e c ie ż k o ń c a ! P r ó b o w a łe m n a jr o z m a its z y c h s p o s o b ó w , d z w o n iłe m d o „ C e n - tr a s N e w s " d o „ P . A . E x c h a n g e T e le g r a p h C o m
p a n y 0 u s iło w a łe m p o łą c z y ć s ię b e z p o ś re d n io z Yar-
m e u th , s ło w e m s tr a c iłe m p ó ł g o d z in y , a la rm u ją c te i o w e b iu r a . A le z e w s z y s tk ic h s ta c ji n a d c h o d z iła t a s a m a o d p o w ie d ź ! „ L in ia p r z e r w a n a 1* 1
— I m n ie s p o tk a ł te n s a m lo s . T e le g r a f o w a łe m d o g łó w n e g o u r z ę d u i o tr z y m a łe m o d p o w ie d ź : „ W id o c z n ie c o ś s ię z e p s u ło n a lin ji“ !
— T a k , ta k , p r a w d o p o d o b n ie b u r z a u s z k o d z iła g d z ie ś p r z e w o d y ; a le — B a in e s s p o jrz a ł n a b ły s z c z ą c e , c z y s te n ie b o , k tó r e w ła ś n ie b a r w iły na
r ó ż o w e p r o m ie n ie w s c h o d z ą c e g o s ło ń c a — d o p r a w d y n a n ie b ie n ie m o ż n a d o s tr z e d z ś la d ó w te j b u r z y .
— C z ę s to z d a r z a ją s ię b u r z e n a w y b r z e ż u , c h o c ia ż w L o n d y n ie p a n u je p ię k n a p o g o d a , k o c h a n y p a n ie — o b ja ś n ia ł g o p r z y ja c ie l.
( C ią g d a ls z y n a s tą p i)
Nr. ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA4 8
^PRZEGCĄD POMORSKI1*
St. 3Z TORUNIA.
Z DOK. VII. S z e f sz ta b u D O K . V III. p p u łk .
■d y p l. T a d e u s z P a rafiń s k i m ia n o w a n y z o s ta ł d o w ó d z - c ą 4 8 p . p . w S ta n is ła w o w ie , z a ś z a s tę p c a sz e fa s z t. O K V III. m a jo r d y p l. P a w ło w ic z m ia n o w an y s o s ta ł sz e fe m s z tab u 1 5 d y w . p . w B y d g o sz cz y .
Zjazd lekarzy powiatowycha W p o n ie d z ia łe k 2 5 -g o b m . o d b y ł o b ra d y w T o ru n iu z ja zc le k a rz y w o jew ó d ztw a p o m o rsk ie g o , k tó re m u p rz e
w o d n ic zy ł n a cz e ln ik w o je w ó d z k ie g o w y d z ia łu z d ro w ia d r. K ry siń sk i. W z je źd z ie w z ią ł u d z iał d e le g a t M. S . W e w n . g e n e ra ln e j słu ż b y z d ro w ia d r. J a r- n iń s k i. Z ja zd o tw o rz y ł p rz em ó w ien ie m w o jew o d a
p o m o rsk i p . L a m o t. <
Z Koła toruńskiego Z. O. R. W p o n ie d z ia łe k 2 5 -g o b m . w s a li D w . A rtu s a o d b y ło się d o ro c z n e w a ln e z e b ran ie K o ła to ru ń s k ie g o Z w ią z k u O fic e ró w R e z e rw y R z. P . P re z e s e m n o w e g o z a rz ą d u K o ła w y b ra n y z o s ta ł p o r. re z . P ie try k o w s k i T a d eu sz , w ic e p re z e se m k p t. re z . T eo fil b c b a b , c zło n k am i c z y n n y m i z a rz ą d u p p . C z a c h la , L isz k o w s k i, P ie rac k i i in n i.
Bony żywnościowe dla bezrobot
nych. N a s k u tek p o le ce n ia p . w o je w o d y m a g i
s tra t m ia sta T o ru n ia w y d a je b e z ro b o tn y m z a re je s tro w a n y m w P U P P ., k tó rz y m e m a ją p ra w a d o .z a s iłk u z F u n d u sz u B e zro b o cia — b o n y ż y w n o śc io w e .
P a n ó w k u p c ó w m a g istra t u p ra sz a o p rz y jm o w a n ie ty c h b o n ó w w m ie jsc e z a p łaty i p rz e d k ła d a n ia ic h z b io ro w o w b iu rze m a g is tra tu , p o k ó j n r.
5 , d o d n ia 4 m a rca b r.
(S ) Akademja papieska. W n ie d z ie lę
2 4 b m . o d b y ła s ię w T o ru n iu (w te a trz e ) u ro c z y sta a k a d e m ja c e le m u c z c z e n ia 5 0 le c ia k a p ła ń s tw a O jc a św . p a p ie ż a P iu s a X I. U ro c zy sto ść w y p e ł
n io n a z o s ta ła p rz e m ó w ie n iem d o w ó d c y O K V 1 1 1 g e n . P a s ław s k ie g o , tre śc iw e m re fe ra te m p ro f.
M tim n ich a n a te m a t ż y c ia i d z ia ła ln o śc i w P o ls c e Otc a ś w „ o ra z c z ęścią k o n c e rto w ą w k tó re j u d z ia ł w z ięli: d y r, te a tru R y g ie r, p ro f. W is ter (sk rz y p c e , p ro f. K o z ło w sk a (śp ie w ) i z e sp ó l c h ó ru m ę sk ieg o D z w o n , k tó ry o d śp ie w a ł p o d b a tu tą p ro f. M o c z y ń - s k ie g o s z e re g p o d n io sły c h p ie śn i. W a k a d em ii w z ię li u d z ia ł p rz e d sta w ic ie le w ła d z c y w iln y ch w o j
sk o w y ch i d u c h o w ie ń stw a z p . w o je w o d ą L a m u te m J g e n . P a sła w sk im n a c z e le .
O przeniesienie siedziby biskupiej do Torunia. N a o n e g d . p o sie d z e n iu R a d y M ie jsk ie j m ia sta lo ru m a k o ło ro d z ie c k ie N P R . z g ło siło w n io s e k n a g iy , ż ą d a ją c y o d M ig 'S tra tu z w ró c e n ia się d o b is k u p a c h e łm iń sk ie g o k s. O k o n ie w sk ie g o o p rz e
n ie s ie n ie n a s ta łe s e d z ib y b isk u p ie j z P e lp lin a d o T o ru n ia . W n io se k d o m ag a s ię w ty m c e u o d d a n ia w ła d z o m d u c h o w n y m p a ła c u b isk u p ie g o w
T o ru n iu , z a jm o w an e g o o b e c n ie p rze z o fic ers k ie k a s y n o g a rn iz o n o w e . W n io se k o d e s łan o M a g is tra to w i d o ro z p a trz e n ia .
KRONIKA
C h e łm ż a, d n ia 2 7 lu te g o 1 9 2 9 ro k u . Kalendarzyk.
Ś ro d a : A n a sta z ji
C z w a rte k: R o m an a , R u fin a m . W sc h ó d s ło ń c a : 6 ,3 3 ra n o Z a ch ó d s ło ń c a : 1 7 ,1 3 p o p o ł.
DYŻUR NOCNY APTEK.
D y ż u r n o c n y p e łn i „ A p tek a p o d O rłe m t— Tytuł profesora o trz y m ał k s. F e lik s B a n ie c k i re s k ry p te m M in is te rs tw a O św iaty i W y z n a ń R e lig ijn y c h , w d o w ó d z a s łu g p o ło ż o n y c h n a p o lu s z k o ln ictw a p o lsk ie g o , b ę d ą c n a u c z y c ie le m re - lig ji i ła c in y tu te js z e g o p a ń s tw o w e g o g im n az ju m h u m a n is ty c z n e g o i d y re k to re m te g o ż w o k re s ie p rz eło m o w y m .
- Krwawy rok 1913. P o d ta k im ty tu łe m z a cz ę liśm y d ru k o w a ć n ie zw y k le in te re s u ją c ą p o w ie ś ć je d n e g o z n a jzd o ln iejszy c h p isa rzy a n g ie l
s k ic h W . L a n g w o o d ’a . T re ść te i p o w ie śc i o s n u ta je s t n a tle w a lk n ie m ie ck o -fra n c u sk ic h . O p isan e e p iz o d y w z ru sz a ją c e d o łe z i p rz e d sta w ia n e s ą w k o lo ry s ty c z n ą fo rm ę i z a ra z e m u jm u ją c o c h w y ta ją c z y te ln ik a z a s e rc e . W d łu g ie w ie c z o ry z im o w e je s t to n a jp o ż y te c z n ie js z a ro z ry w k a. D la te g o s p ie sz s ię i z a p ren u m e ru j so b ie „ P rz e g lą d P o m o rs k i" n a m a rz e c , k w iec ień i m a j. N o w i c z y te l
n ic y o trz y m a ją tę p rz e p ię k n ą p o w ie ść o d p o c z ą tk u .
— Mróz trz y m a z a w zię c ie. W d n iu d z is ie j
sz y m te rm o m e tr w sk a z u je 1 5 s to p n i C . p o n iż e j z e ra . H o ry z o n t le k k o z a c h m u rz o n y . C h ło d n e w ia try w sc h o d n ie .
— Kronika kościelna. G o rz k ie ż a le o d b y w a ją s ię w k a ż d ą n ie d z ie lę o g o d z in ie 3 -c ie j p o p o łu d n iu p rz e z c a ły p rz ec ią g W ie lk ie g o P o s tu . D ro g a k rz y ż o w a z a ś p rz y p a d a n a k a ż d y p ią te k o g o d z . 3 -c ie j p o p o ł. i 7 ,3 0 w ie c z o re m .
— Kronika policyjna. W d n iu w c z o raj
sz y m tu te jsz e w ła d z e b e z p ie c ze ń s tw a i p o rz ą d k u p u b lic z n eg o s p isa ły trzy p ro to k u ły z a p rz e k ro c z en ia p rz e p isó w p o lic y jn o -a d m in is tra cy jn y c h .
— Obowiązek posyłania do szkoły.
W ie le ro d z icó w są d z i, ż e w o b e cn ie p a n u ją c y c h m ro z a c h n ie s ą z m u sz e n i p o sy p ać d z ie c i d o sz k o ły . W y sz ło w p ra w d z ie ro z p o rz ą d z e n ie M in is te rs tw a W . R . i O .P ., k tó re b rz m i:
„ P ra g n ą c u c h ro n ić m ło d z ie ż o d z g u b n y c h n a s tę p s tw siln e g o m ro zu p rz y p rz e jśc iu d o sz k o ły , ja k ró w n ież p o d c z a s p o b y tu w sz k o le , M in iste rstw o W - R . i O . P . z e zw a la d y re k c jo m sz k ó ł i n a u c z y c iel
stw u n a u s p ra w ie d liw ien ie n ie o b ec n o ści w szk o le p o sz c ze g ó ln y ch , z w ła sz c za m ło d sz y c h d z iec i, w ty c h ra za c h , k ied y p rz y te m p e ra tu rz e z e w n ę trzn e j — 2 0 s to p n i C e l. ro d z ic e z a trz y m u ją w d o m u d z ia
tw ę m e d o ść z a h a rto w a n ą , s k ło n n ą d o p rz e z ię b ie ń , n ie p o s ia d a ją c ą d o s ta te c z n ie c ie p łe g o u b ra n ia, lu b m ie s z k a ją c ą d o ść d a le k o o d sz k o ły .
Je d n a k o w o ż ro z p o rz ąd z e n ia te g o w ię k sz a c z ę ść ro d z icó w m e z ro z u m ia ła m y ślą c, ż e p o s tę p u je p ra w id ło w o , je ż e li m e p o sy ła d z ie ci d o sz k o ły . W y ja
śn iam y , ż e w m y śl w y d a n e g o ro z p o rz ą d z e n ia , d z ie c i n a le ż y p o sy łać d o sz k o ły o ile te m p e ra tu ra m e p rz ek ra cz a n iż e j 2 U s to p n i C e ls ju sz a , n a to m ia s t, g d y te m p a ra tu ra w sk az u je w y ż e j 2 0 C e ls., ro d z ic e s ą o b o w ią z a n i p o sy ła ć d z ie ci d o sz k o ły . W o s ta t
n ic h d n ia c h z d arz y ło się , ż e te m p e ra tu ra m e b y ła ta k n is k a , a b y ro d zic e m e p o trz e b o w a li p o sy ła ć d o sz k o ły . 1 ta k w n ie je d n y c h szk o ła c h , g d z ie k la sy s ą d o b rz e o g rz a n e , n a le k c je p rz y b y w a ło c z a sa m i 3 - 4 d z iew c zą t. W o b e c ta k ie g o s ta n u rz e c zy p is a n e b ę d ą k a ry ty m ro d z ic o m z a m e p o s y ła n ie d z ie ci d o sz k o ły .
— To wir. śpiewu „Cecylji". L e k c ja w o - s ta tm p o n ied z iałe k m ia ia c h a ra k te r ra d o s n y . Z a ra z n a p o c z ą tk u z d a ł p . Ż u raw sk i, k tó ry p rz e z o łu ż szy c z as n ie m ó g ł b y ć c z y n n y m , sw o ją fu n k c ję n o w e m u b ib ijo tc k a rz o w i p . S ie lsk iem u . P o te m p o w in sz o w a ł n o w y m c z ło n k o m z a rz ą d u , ż y c z ąc b ra te r
sk iej i z g o d n e j p ia c y , k tó ra z a w sz e i w sz ę d z ie n a jle p s ze o w o c e w y d a je . D a lej w y ra z ił sw ą ra d o ś ć z p o w o d u p o w ię k sz e n ia s ię lic zb y śp ie w a k ó w . N a s tę p n ie z ro b ili o b e c n i m iłą n ie sp o d z ia n k ę c z ło n k o w i p , Z . B ie ń k o w sk ie m u , k tó ry w ty m d m u o b c h o d z ił sw e .im ie n in y . S ę d z iw y d y ry g e n t p . Ż e la z n y k ió tk o , le cz w serd ec z n y c h sło w ac h , p rz e m ó w ił d o s o le n iz a n ta i p rz e z trz y k ro tn y o k rz y k
„ n ie c h ż y je “ i o d śp iew a n ie m o d p o w ie d n ie j p ie sm
„ V iv a t“ , u c z c ili w te n sp o só b sw e g o g o rliw e g o c z ło n k a .
R z a d k o w to w arz y s tw a c h łą c z y c zło n k ó w ta k a b a rm o n ja ja k w T o w . „ C e c y lja “ . K o g o B ó g o b d a rz y ł p ię k n y m , m e ta licz n y m g io se m , te n n ie c h a j z a p isze s ię n a c z ło n s a n a s ze g o to w a rz y s tw a . N o w y c h c z ło n k ó w p rz y jm u je s ię n a k a żd e j le k c ji, k tó re s ię o d b y w a ją w p o n ie d z ia łk i i c z w a rtk i, w sz cz e g ó ln o ści d o b ry c h te n o ró w , k tó ry c h b ra k d a je s ię n a jb a rd z ie j o d c z u w a ć w n a sz y m c h ó rz e .
— Z życia Chrzęść. Zjedn. Zawodo
wego. W e w c z o ra jsz y w to re k o d b y ło s ię z e b ra
n ie tu te js z e j filji C h . Z . Z . w „ H o te lu D w o rc o w y m “ p rz y lic zn y m u d z ia le c zło n k ó w i s y m p aty k ó w . N a z e b ran ie to p rz y b y ł ró w n ie ż s z ta b s o c ja listó w z p . p o stem N e h rin g ie m i ra in y m p . Z u c h o - w sk im n a c ze le. C ie k a w ą n ie z w y k le b y ła d y sk u s ja n a d re fe ra te m re d . K o b ie rsk ie g o . P o m im o n a g o n k i z e s tro n y p rz e ciw n ik ó w p a rty jn y c h , k ilk a n a śc ie o só b z g ło siło sw e d e k la ra c je d o w s tą p ie n ia w s z e re g i C h . Z . Z .
W id a ć w ięc z te g o , ż e n a n ic s ię n ie z d a d z ą d z is ia j p ię k n e o b ie c a n k i p o lity c zn e , b o ro b o tn ik p o lsk i p o z n a ł s ię ju ż n a ro b o c ie p a rty jn ik ó w , le c z p ra g n ie o b ro n y sw y c h sp ra w ie d liw y c h w y m a g a ń n a d ro d z e c h rz e śc ija ń sk ie j sp ra w ie d liw o śc i s p o łe c z n e j. D z iś ju ż ro b o tn ik p o z n a ł s ię n a d z ia ła ln o ś ci u d z i z p a rty j i u m ie ro z e zn a ć p ra w d ę o d fa łs z u . J e ste śm y m o ra ln ie p rz e k o n a n i, ż e z d ro w a m y śl i d o b re u c z y n k i b ę d ą n a jlep sz y m a rg u m en te m p rz e k o n u jąc y m w a rstw ę ro b o tn ic z ą , ż e d o d o b ro b y tu id z ie s ię p rz ez p ra c ę u c zc iw ą , o p a rtą n a z a sa d a c h c h rz eśc ijań sk o -sp o łe cz n y c h .*
O b s ze rn ie js ze s p ra w o z d a n ie p o d a m y w ju trz e j
sz y m n u m e rz e .
m a g ł@ s!
W e d le p o le ty k i te ro je ru c h . J o ty ż n ie je z d e m o d te g u j. D o ń sk ic h lo t b e ło s ie w la n d ś tu rm ie , to ro zu m u tro c h e w io li d o łe h a , a i te ro n ie d u m s ię z a p y n d z ić w k o z i ró g .
N o jlep i o p o lety ce m o ż n o p o g o jd a ć u J a n k o s ia n a D w o rc o w y . U n m ie to n ie te g u j lu b i, b o ry c h - ty k jo n ie ty n g o je z d y m d o z a p ła cy n io . A u n te g u n ie lu b i — i jo ty ż te g u n ie łu b ie . A le ja k so b ie c z asy m p o p o le ty k u je m y ra zy m — to n a jp rz ó d je - d y n , p o ty m d ru g i, n o i trz e c i s ie ły k n y ło n a k ry - d e . Ł e , J a n k o s iu ta k i n ie je .
W io z e m te d y w p io n te k d u n ie g u . M o jec h p rz y ja cie ló w b e ło tu c a ła k u p a . J e d n e s ie d z ie li d y c h t p rz v k a rta c h i ju p iłi w „ c w a ju n d zw a n c ig " ,
„ z e k su n d z w a n c y k " i in n e sz y k a n y . J ó z e k z D z ie k a n k i z w alił m y g u ś w a g ra w z a m b y , b o ty n z a
fa jn p o le tv k o w a ł. J
Ś w a g ie r k rz y k n ą ł: — O r e ty ! J a k m ie z o b o c z y ł, o d ra zu d rz e s ię $
— J a n to ś , J a n tu c h n e k , ra tu j, b ó j s ie B o g a !
— T w y g o ś w a g ie ra ty n z ła k re w ź d z ie łił w z a m b y . O , p a trz e j... w id z isz ? ...
S ło w o h o n o ro w e p o k o z o ł m i c a lu d w a z a m b y
i je d n y g o w ie rtła . J
T e g u n i m u g y m z n iść . P o d lec io łem d o J ó z k a i m u p ę d o m :
J ó z e k ! C o ś ty z ro b i u l? C o , m o ig u ś w a
g ie ra b iły ś? T y d o b ic io s ie b ie rz e s z ?
— A n o c o ? — p y to .
- - C o ? T o c i p o w im , ż e ty n , c o sw o je g n io - z d o , to ... ty w isz ...
— P e w n i, ż e w im .
— T o te d y p a m in te j.
I te d y , ra n y J u le k , ja k s ie n ie w e zn e , ją k n ie z a c z n e p ra ć te p o le ty u iers k ie g a m b y , ta k c i z a - p u m m e łe m o w sz y ć k im . J a n k o s iu p o ty m w sz y sk o ro z p a ń d z ił, a jo p o sz e d y m i so b ie p e d z io łe m : J u d o so c ja lg w iz d ó w sie n ie p rzy z n o m . W stu m p ie d o ty c h tu , c o m a iu m z aw d y fo rs ę , b o trz y m a ju m z in d y k a m i — d o sp e n c e ró w . T a m p rz y n o m n i p o z n a jo m si n a m n i. N im a ja k to b y ć k o le g am z ta k y o iy , c o s p iry tu s m a ju m n a s k ła d z ie i o liw ę.
N o n i ?
U k łu n w szyćk im d a je
G ra jc a re k . Bank Polski płacił w dniu 26 lutego za:
d o la ry a m e ry k a ń s k ie 8 8 5 — 8 ,8 4
fu n ty s z te rlin g ó w ’ 4 3 1 1
fra n k i s z w a jc a rsk ie 1 7 0 8 4
fra n k i fra n c u s k ie 3 4 7 0
m a rk i n ie m iec k ie 2 1 0 8 5
g n ld e n y g d a ń s k ie 1 7 2 ^ 3 7
Giełda zbożowaa
P O Z N A Ń d n ia 2 6 2 . 1 9 2 9 ro k u . p ła c o n o z a 1U O k g . w z ł.
Z y to n o w e ... 3 8 6 5 -3 4 ,1 5
P s z e n ic a n o w a 4 3 7 5 — 4 4 7 5
J ę c z m ie ń p r z e m ia ło w y 3 2 2 5 — 3 3 2 5
J ę c z m ie ń b r o w a r o w y 3 3 5 0 -3 5’5 0
ł ^55. ; .* 3 0 ,2 ó -3 l’2 5
M ą k a ż y tn ia 7 0 p ro c 0 9 0 0 — 4 8 2 5
M ą k a p s z e n . 6 5 p ro c . . . • 6 1 ,5 0 -6 5 ,5 0 O trę b y ż y t n i e ... 2 5 ,2 5 -2 6 2 5
O trę b y p s z e n n e 2 5 5 0 -2 6 5 0
£ z e P a k , ... 0 0 ,0 0 -0 0 0 0 X ro< ? R ?.1? ? . • • • ... 4 4 0 0 — 4 7 ,0 0 G ro c h V ik to r ja ... 6 2 ,0 0 -6 7 ,0 0
G ro c h F o lg e ra 5 3 ,0 0 -5 8 0 0
T e n d e n c ja z n iż k o w a .
Giełda bydlęca, Poznań, d n ia 2 6 . 2 . 1 9 2 9 ro k u .
Bydło:
S ta d n ik i:
p e łn o m ię s iste m ło d s z e 1 3 4 1 4 0
m ie rn ie o d ż y w io n e m ło d sze i d o b rz e
o d ż y w io n e s t a r s z e 1 1 6 — 1 2 4
Jałowice krowy:
s ta rs z e w y to c zo n e k ro w y i m n ie j d o b re
k ro w y m ło d sze i ja łó w k i . . . . 1 4 2 — 1 4 6 m ie rn ie o d ż y w io n e k ro w y ja łó w k i . . 1 2 0 — 1 2 6 lic h o o d ż y w io n e k ro w y i ja łó w k i . . 1 0 0 — 0 9 0
Cielęta:
n a jp rz ed n ie j, c ie lę ta tu c z n e . . . . 1 5 0 — 1 5 4 lich e s s a k i . ... 1 2 0 — 1 1 6
Owce:
Opasy chlewne:
s ta rs z e sk o p y tu c z n e, lic h e ja g n ię ta
tu c z n e i d o b rze o d ż y w , m ło d e o w c e • 1 4 0 — 1 3 6 m ie rn ie o d ż y w io n e sk o p y i o w c e . ; 1 1 6— 1 2 4