Kazimierz Kloskowski
Sprawozdanie z pobytu w
Czecho-Słowackiej Akademii Nauk w
maju 1992 r.
Studia Philosophiae Christianae 29/1, 215-216
p y ta n ia z k w estio n ariu sz a P ap ie sk ie j R ady do S p ra w D ialogu z N ie w ierzącym i. W ykłady te głoszone są w d n ia c h : 21 p aź d ziern ik a, 18 li sto p a d a i 16 g ru d n ia 1992 r. oraz 13 stycznia, 24 lutego, 24 m a rc a, 21 k w ie tn ia i 19 m a ja 1993 r. (każdorazow o o godz. 14).
Do w ygłoszenia w y kładów zostali zaproszeni p rze d staw ic ie le różnych środow isk k ato lic k ich za jm u ją c y się p ro b le m a ty k ą św iatopoglądow ą. N a w y k ład y w stę p w olny m a ją pracow nicy n au k o w i i stu d en ci w szel kiego ro d za ju w yższych uczelni, duszpasterze, publicyści i dzien n ik arze.
bp B o h d a n B e j ze przew o d n iczący K o m isji E p isk o p atu P olski do S p ra w D ialogu z N iew ierzącym i
K A ZIM IE R Z K LO SK OW SK I
SPRAW OZDA NIE Z POBYTU
W C Z EC H O -SŁO W A C K IEJ A K A D E M II N A U K W M A JU 1992 R . N a zap ro szen ie L a b o ra to riu m Biologii E w olucyjnej C zecho-Słow ac- k ie j A k ad em ii N au k p rze b y w a łem w P ra d ze , w d n iach od 18.05. do 31.05. 1992 r. P odczas d w utygodniow ej n a u k o w e j w izyty m ia łe m m oż ność poznać, ro zm aw iać i dyskutow ać z d r J. M likow skim , d r Z. M a- sinow skim , d r W. W anczatą, d r K. Z em kiem , d r J. B oreckim i d r L u- boszem B elką. P ro b le m a ty k a naszych d y sk u sji k o n c e n tro w a ła się w o k ó ł antro p o lo g ii filozoficznej, w szczególności pochodzenia i n ie śm ie r telności duszy lud zk iej oraz je j duchow ego c h a ra k te ru . P u n k t w y j ścia stan o w iły w y n ik i b a d a ń n a d zachow aniem zw ierząt, w y k az u jąc e z je d n e j stro n y p o w iąz an ia psychizm u zw ie rz ą t z psychizm em lu d z k im , z d ru g iej zaś niem ożność osiągnięcia p rzez zw ie rzęta „pola”, k tó r e an tro p o lo g w ie n a z y w a ją św ia tem ludzkiego ducha. N adto w sp ó ln e za in te re so w an ia n a u k o w e d r L. B elki i m o je sta ły się in s p ira c ją dó n a p isa n ia a rty k u łu pt. S tu d iu m m etodologiczne w o k ó ł te z „n a u k o w y c h ’’ krea cjo n istó w , a ta k ż e do p rzy g o to w an ia k o n sp e k tu k siążk i n a
podobny te m at. W ynikiem d y sk u sji n a d tezam i k rea c jo n istó w „ n a u k o w y ch ” (lite ra ln e tr a k to w a n ie treśc i P ism a św., b ib lijn y potop ob ejm o w a ł cały św iat, ludzkość pochodzi od je d n ej p a ry A d am a i Ew y, św ia t p o w sta ł w ok resie m iędzy 10000 a 6000 la t p rze d Chr.) były n a s tę p u ją c e uzgodnienia:
— P ism o św. z je d n e j stro n y i te o ria ew olucji z d ru g iej stro n y o p e ru ją różnym i języ k a m i i u jm u ją te sam e k w estie z innego p u n k tu w id zen ia. Z atem m iędzy ty m i tw ie rd z e n ia m i (na pozór k o n k u re n c y j nym i) nie m a sprzeczności. O pisyw ane sta n y rzeczy m ogą w sp ó łistn ieć i n ie w y k lu cz ają się w z a jem n ie;
— K reacjo n iści „n a u k o w i” p rz y jm u ją ta k ie sam o założenie, co F. E ngels i K. M arks, zgodnie z k tó ry m tw ie rd z ą, że opis b ib lijn y p o zo staje w sprzeczności z p oglądem ew o lu cy jn y m ; je d n i o d rz u c a ją P i smo św., a d ru d zy ew olucjonizm ;
— N iek tó re zw roty, a n a w e t w y razy ję zy k a b ib lijn eg o m a ją sens w łaściw y w yłączn ie w B iblii, np. p o ja w ien ie się zw ierząt, człow ieka ( = stw o rzen ie); w biologii n ie m uszą znaczyć tego sam ego, co w B iblii, chociaż używ a się podobnych w y ra ż e ń i zw rotów .
M iałem też okazję poznać w ykładow ców , n auczycieli ak ad em ick ich (prof. Z. K ra to c h v ila, d r S. K o m a rk a i m g r J. M ichałka) i stu d e n tó w K a te d ry Filozofii W ydziału P rzy ro d n iczeg o U n iw ersy te tu w P rad ze. Po a k s a m itn e j rew o lu c ji w U niw ersy tecie d o k o n u je się re o rg a n iz a c ja s tu diów oraz pro g ram ó w badaw czych.
M oja w izy ta w P ra d z e zaowocowała· n aw ią z a n ie m stosunków n a u k ow ych L a b o ra to riu m B iologii E w olucyjnej C zecho-S łow ackiej A k a d em ii N au k w P ra d z e (ELB CSAN) z W ydziałem F ilozofii A k ad em ii Teologii K ato lick iej w W arszaw ie. U m ow ę z a w a rto n a czas n ie o k re ślony. M am n ad zieję, że w sp ó łp rac a ta przyczyni się do ro zw o ju środ- k o w o -e u ro p e jsk iej m yśli w sferze biologii teo rety czn ej, m e tabiologii o raz biofilozofiii.
JA R O SŁA W W ITK O W SK I
SPRA W O ZD A N IE Z D ZIA ŁA LN O ŚC I KOŁA NAUKOW EGO STUDENTÓW F IL O Z O F II PRZYRODY
W ROKU A K A D EM IC K IM 1991/1992
S p o tk a n ia K oła S tu d en tó w F ilozofii P rz y ro d y odbyw ały się w k aż d ą trz e c ią środę m iesiąca. B ra li w n ic h u d ział stu d e n ci II, III, IV i V fo ku. O p iek u n e m K oła b y ł ks. d r hab. K. K loskow ski. Z eb ra n ie o rg a n i za cy jn e zaow ocow ało w y b o re m przew odniczącego — został n im J. W it kow ski.
N a p ierw szy m roboczym sp o tk a n iu gościliśm y p ra c o w n ik a K ato lic kiego U n iw e rsy te tu L ubelskiego — d r M a ria n a W nuka. W sw oim r e fe ra c ie poru szy ł d w a problem y. P ierw szy dotyczył w p ły w u fa l e le k tro m agnetycznych n a u k ła d żyw y p o tra k to w a n y ja k o sw oisty u k ła d e le k tro n ic zn y . B iorąc pod u w ag ę ró żn e źró d ła p o la elektrom agnetycznego w śro d o w isk u człow ieka, re fe re n t w sk azy w ał n a te fale , k tó re, ze w zg lęd u n a sw e p a ra m e try i cechy (np. głębokość w n ik a n ia do o rg a nizm u), są szczególnie niebezp ieczn e d la zdrow ia.
D ru g a część re f e ra tu m ó w iła o m ik ro tu b u la c h — in te re su ją c y c h o r g anicznych p olim erach, b iorących u d ział w w ielu procesach życio w ych — od podziału kom órkow ego, p oprzez czynności n erw ow e, aż po fu n k c je psychiczne: pam ięć, in te le k t.
G ru d n io w e sp o tk a n ie K oła połączone zostało z A k ad e m ic k im o p ła t kiem .
Z ciekaw szych sp o tk a ń należy jeszcze odnotow ać dw a, ja k ie odbyły się 18 m a rc a i 15 k w ie tn ia z p. d r L esław em M ichnow skim . Na p ierw szy m z n ic h re fe re n t p rz e d sta w ił w łasn e, holistyczne u ję cie św ia ta o raz ro lę i m iejsce, ja k ie p rzy p isa ł w n im człow iekow i. M ów iąc o n ad c ią g ają ce j k a ta stro fie , w sk azy w ał n a sym ptom y tego zjaw iska, a ta k ż e n a d z ia ła n ia ludzkie, k tó re do tego doprow adziły.
N a k o le jn y m sp o tk a n iu k o n ty n u o w aliśm y te n sam te m at. P re le g e n t o k reślił m ożliw e d rogi ro zw o ju sy tu a cji p a n u ją c e j w system ie św ia to w y m o raz sposób u n ik n ię cia globalnego kryzysu. S zczególnie m ocno a u to r p o d k reślił konieczność p o d ję c ia przez człow ieka ro li i m iejsca hom eostazy in te le k tu a ln e j w ra m a c h ekosystem u globalnego.
N a pozostałych ze b ran ia ch d y sk u to w an o o z a g ad n ien ia ch z za k resu filozofii przyrody, in te re su ją c y c h członków K oła. N ajczęściej p o ru sza no te m a ty zw iązan e ze w spółczesnym i m o d elam i kosm ologicznym i o ra z in fo rm a c ją biologiczną i genezą życia.
