ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ S e r ia : AUTOMATYKA z . 18 •
_______ 1971 N r k o l. 303
ANDRZEJ NIEPOłOMSKI K a te d ra E le k tr o n ik i
EKSTRAPOLATOR IINIOWY
S tr e s z c z e n ie . W a r ty k u le podano o p is u k ła d u , r e a liz u ją c e g o p ro ces lin io w e j e k s t r a p o la c j i Impul
sowego sy g n ału w ejściow ego. N ajw ięcej uwagi po
święcono z a sa d n ic z e j c z ę ś c i u k ład u , ja k ą j e s t e k s tr a p o la to r rz ęd u O. P rzedstaw iono w ła sn o śc i zbudowanego modelu e k s tr a p o la to r a rz ę d u O o ra z w yniki dokonanych na tym modelu pomiarów, n a pod-ł s ta w ie k tó ry ch sformułowano w n io sk i, d o ty czące c a łe g o opisanego u k ła d u .
1. WSTęP
W te c h n ic e im pulsowej c z ę s to zachodzi p o trz e b a o dzyskania o ry g in a l
nego sy g n a łu c ią g łe g o s ( t) na podstaw ie c ią g u dy skretny ch w a rto ś c i S * ( t ) , uzyskanego w wyniku próbkowania sy g n ału S ( t ) . Celowi temu s ł u ż ą e k s tr a p o la to r y . K o n stru k c ja e k s tra p o la to ró w o p a rta j e s t o n a s tę p u ją c e w y rażenie, o k r e ś la ją c e p rz e b ie g sy g n ału wyjściowego S ^ ( t ) e k s t r a p o l a t o r a w p r z e d z ia le cz asu nT^ < t < (nł-1 )T^f g d zie T^ - ok res pow
t a r z a n i a impulsów w sy g n a le S * ( t ):
34 A ndrzej N iepołom ski
W ielomian, z n a jd u ją c y s i ę po praw ej s t r o n i e w yrażen ia (1 ), a p ro k sy - muje p rz e b ie g s (t) w c z a s ie nT^ < t < (ih-1)T^ n a podstaw ie d y s k re t
nych T iarto ści S*(nT p), S*J(n-1 J t J , . . . , p rz y czym rz ą d w ielom ianu o- k r e ś l a rz ą d e k s t r a p o la t o r a . W te n sposób p r z e b ie g i S ( t ) , t £ < nT^, (n + l)T ^ ), d l a e k s tra p o la to ró w rz ęd u 0 i 1 będą n a s tę p u ją c e :
S ^ C t ) = S*(nTp ), ( l a )
S^ i ( t ) “ s * ( nTp ) + F - { s+ (n T P ) - s * '[ in~1 )TP] } ( t - nTp ) • ( 1 b )
V/ t a b l i c y 1 zestaw iono w łasn o śc i e k s tra p o la to ró w rz ęd u 0 i 1 [2]
o ra z o p is a n e j w n in ie js z y m a rty k u le p r z y b liż o n e j r e a l i z a c j i e k s tra p o l a t o r a rz ę d u 1, d la k tó r e j p r z y ję to nazwę e k s tr a p o la to r a lin io w eg o .
2 . OPIS UKŁADU EKSTRAPOLATORA LINIOWEGO
2 . 1 . Schemat blokowy i sposób d z i a ł a n ia u kładu
Schemat blokowy e k s t r a p o la t o r a lin iow ego p rz e d s ta w ia r y s . 1 .
R ys. 1
Sposób d z i a ł a n ia u k ład u i l u s t r u j e r y s . 2 , na którym p rzedstaw ion o czasowe p r z e b ie g i sygnałów , oznaczonych n a schem acie blokowym. Sygnał w ejściow y uk ład u U j e s t podawany na w e jś c ie pierw szego z tr z e c h
W©
E x t r a p o l â t o r lin io w y 35
i
36 A ndrzej NiepołomskL
e k s tra p o la to ró w rz ę d u 0, wchodzących w s k ła d u rz ą d z e n ia . Każdy z ty c h e k s tra p o la to ró w p o s ia d a u kład s te r u j ą c y ( u n iw ib r a to r ), s p e łn ia ją c y r o l ę b ram ki. M ianow icie, e k s t r a p o la t o r może p rz y ją ć i zapam iętać w arto ść sy g n a łu ty lk o w tedy, gdy w spó łpracu jący z nim u k ład s t e r u j ą c y wygene
r u j e im puls s t e r u j ą c y us1;er» Układ s t e r u j ą c y e k s tr a p o la to r a E1 j e s t pobudzany im pulsam i wejściowymi U ^ . K astępne u k ład y s t e r u j ą c e s ą ła ń cuchowo dołączone do pierw szego u n iw ib ra tc ra w k o le jn o ś c i pokazanej na r y s . 1, a do i c h p o b u d zan ia w ykorzystano t y l n e zbocze im pulsu po przed
n ie g o u k ład u s te r u ją c e g o ( r y s . 2 ) , W c z a s ie określonym s z e ro k o ś c ią im
p u ls u s te r u ją c e g o T{'C < B ) , sy g n a ł wyjściowy każdego z e k s tr a p o la to - rć w zrównuje s i ę z a k tu a ln ą w a rto ś c ią odpowiedniego sy g n ału doprowa
dzanego do w e jś c ia danego e k s tr a p o la to r a , po czym w a rto ś c i t e s ą pa
m iętan e aż do w y stą p ie n ia k o le jn e j s e r i i impulsów s te r u ją c y c h , k tó ra p o ja w ia s i ę po c z a s ie t j . w c h w ili w y stą p ie n ia następ neg o im pulsu Uy e - U t e n sposób, ja k widać z r y s . 2 , e k s t r a ? o l a t o r y El i E2 zapa
m ię tu ją w a rto ś c i k o le jn y c h impulsów w ejściow ych, p rz y czym s y g n a ł wyj
ściow y E2 j e s t opóźniony o 2T v sto su n k u do sy g n ału na w y jściu E1.
To cp ó ź n ię n ie s tw a rz a możliwość u zy sk a n ia w u k ła d z ie odejmującym r ó ż n i c y w a rto ś c i ak tu a ln e g o i poprzedn ieg o im pulsu wejśoiow ego. R óżnica t a j e s t p am iętana p rz e z e k s tr a p o la to r E3, k tó reg o sy g n a ł wyjściowy p o d le g a całkow aniu w u k ła d z ie i n t e g r a t o r a o t a k dobranych p aram etrac h ,
t e wzmocnienie ca łe g o u k ład u e k s tr a p o la to r a lin io w eg o , rozum iane jak o U [(w-1 ) T l
V ( n J ) *^e s t r °wne je d n o ś c i.
WE p
Z a te m p ra c a u k ład u p o le g a n a lin io w e j e k s t r a p o la c j i impulsowego syg
nału wejściowego p rz e z łą c z e n ie szczytów impulsów w ejściow ych, p rz y czym fizyczn a re a liz o w a ln o śó teg o z a d a n ia n arzu ca o p óźn ien ie sy g n ału U ( t ) względem U ( t ) o czas równy T ( a ś c i ś l e j j T + -c). M ate-
wy we P p
m atyczny z a p is p rz e b ie g u U^ ( t ) w p r z e d z ia le czasu nT^< t <(iw-1 )T^
j e s t n astęp u ją cy s
V ° ’ K ] ł f [( » -1 )TP ] ]
Seblica
E k s tra p o la to r lin io w y 37
38 Andrzej N iepołom ski
W t a b l i c y 1 porównano w ła sn o śc i e k s tra p o la to ró w rz ęd u 0 i 1 o raz j k s t r a p o l a t o r a lin io w e g o .
2 , 2 . Elem enty u k ład u e k s tr a p o la to r a liniow ego E k s tr a p o la to r rz ę d u 0
Schemat blokowy e k s t r a p o la to r a rz ę d u 0 p rz e d sta w ia r y s . 3 . Układ s k ła d a s i ę z k lu c z a , poprzedzonego sto p n iem wejściowym, ko nd en sato ra p a m ię ta ją c e g o oraz s to p n ia se p a ru ją c e g o .
Rys. 3
W u k ła d z ie zastosow ano kompensacyjny k lu cz szeregow y, zbudowany n a tr a n z y s to r a c h krzemowych BF519 , włączonych in w e r- s y j n i e . 0 w ła sn o śc ia c h k lu c z a tr a n z y s to rowego d ecy du ją - ja k widać z c h a ra k te ry s ty k n a sy c e n ia i o d c ię c ia t r a n z y s to r a
( r y s . 4) - c z te r y p aram etry: w a rto ś c i p r ą1 du I Q i n a p ię c ia UQ o raz opory dyna
miczne c h a r a k te r y s ty k i n a s y c e n ia r i od
c i ę c i a r Q. P rz e z w łączen ie t r a n z y s to r a w sposób in w ersy jn y u zy sk u je s i ę zm n iejsze n ie param etrów I i UQ, t z n . p r z y b liż e n ie p u n k tu P do p o cz ątk u uk ład u w spółrzędnych ( i , U ).
0 ec
Zastosow anie tra n z y s to ró w krzemowych zapewnia bardzo małą w a rto ść I q , rz ę d u 10"''( a ) , bardzo dużą w arto ść r ^ ( k i l k a - k ilk a n a ś c ie (MJ2)) i p o-;1 m ija ln ą n i e s ta b il n o ś ć term icz n ą ty c h param etrów . W artości UQ i r n z a -
E k s tr a p o la to r lin io w y 39
= (1 i5-f3,0)(mV) p rz y n i e s t a b i l n o ś c i 5<^V/deg) [1] .
W c e lu u z y s k a n ia je s z c z e k o rz y s tn ie js z y c h param etrów s t o s u je s i ę k lu cze kom pensacyjne, zbudowane na dwóch tr a n z y s to r a c h , p rz y czym za
l e ż n i e od sposobu w łąc zen ia drugiego tr a n z y s to r a (kom pensacyjnego) r o z r ó ż n ia s i ę k lu cze szeregow e i ró w n o le g łe . Układ szeregowy c h a ra k te ry
z u je s i ę le p s z ą kom pensacją n a p ię c ia UQ, n iż u k ład ró w n o le g ły . Ponad
t o w klu czu szeregowym n a s tę p u je p o w ięk szen ie, a w klu czu równoległym - zm niejszen ie o p o rn o ści r Q w sto su n k u do k lu c z a p o jed yn czeg o. Za
stosow ano więc w u k ła d z ie e k s tr a p o la to r a kompensacyjny k lu cz s z e r e gowy.
N a p ięcie s t e r u j ą c e p ra c ą k lu c z a , mające p o sta ó impulsów p r o s to k ą t
nych, doprowadza s i ę poprzez tra n s f o rm a to r impulsowy o odpowiednio do
brany ch s ta ł y c h czasowych t a k , aby zapewnić przepływ p rąd u bazy 1^ <=■
“ ^b opt " oonst p rz e z c a ły czas zam knięcia k lu c z a . D z ięk i zastosow a
n i u tra n s f o rm a to ra b ra k j e s t galw anicznych p o łą c z e ń między głównym ob
wodem k lu c z a a obwodem s te ru ją c y m .
Normalna p ra c a k lu c z a , p o le g a ją c a n a tym, że obydwa t r a n z y s to r y Tl i T2 ( r y s . 5 ) s ą a lb o w s t a n i e o d c ię c ia (u s t e r “ k lu cz ^ o tw a rty ),
I I Stopień
separują«* -o
R ys. 5
a lb o w s t a n i e n a sy c e n ia (^s ^e r " ^ s t e r ^ k^ucz zam k n ięty ), ma m ie j
s c e ty lk o w tedy, k ie d y p rą d y em iterów obu tra n z y s to ró w n ie p rz e k ra c z a j ą w a rto ś c i, pow odującej w y jśc ie tr a n z y s to r a z n a s y c e n ia . J e ż e l i n a -
40 Andrzej N iepołom skl
żom iast je d e n z tra n z y s to ró w , w skutek przepływ u odpowiednio dużego p rą-' du w obwodzie e m ite ra , p rz ech o d z i do o b sza ru aktywnego, wówczas k lu cz zachowuje s i ę ja k ź ró d ło p rą d u s ta łe g o I , o w ie lk o ś c i z a le ż n e j od prą-.
du bazy 1^ i od param etrów tr a n z y s t o r a . Załóżmy n p ., że Uwq ** + U i U = 0. W momencie p o ja w ie n ia s i ę im pulsu s te ru ją c e g o t r a n z y s to r T2
c
n a sy c a s i ę i k o le k to ry obu tra n z y sto ró w s ą na p o te n c ja le z ie m i. Wobec te g o Tl przew odzi in w e rs y jn ie z napięciem U = +U, a p rą d bazy t e -
©c
go t r a n z y s to r a j e s t zn aczn ie m niej
s z y od prąd u bazy T2, równego p ra k ty c z n ie całemu prądow i 1 ^ , W t e j sy
t u a c j i Ic2 = o oraz 1=1^ = c o n s t, n a s tę p u je więc ładow anie kondensato
r a C sta ły m prądem I i n a p i ę c i e ' U ( t ) ro ś n ie lin io w o w c z a s ie ( r y s .
° dU ( t ) x
6) z nachyleniem : — ^ » co n st.
W c h w ili, gdy U ( t ) o s ią g a w artość c w p r z y b liż e n iu równą (U-0,1) ( v ) za
czyna s i ę nasycać Tl i p rą d ła d u ją cy sp ad a p rz e z p o z o s ta łą część czasu i w ykładniczo ze s t a ł ą czasowy T » c (R£r + nn li) , g d z ie r ^ - opór zam kniętego k lu c z a k om pensacyj-•
n eg o . D la poprawnego d z i a ł a n i a uk ład u oporność wewnętrzna ź r ó d ła R , z r powinna być ja k n a jm n ie js z a . W związku z tym u k ła d e k s t r a p o la t o r a wy
posażono w s t o p i e ń wejściow y o dużej o p o rn o śc i w e jśc io w ej, m ałej opor
n o ś c i w yjściow ej i wzmocnieniu napięciowym b lis k im je d n o ś c i W . Wykonany model e k s t r a p o la t o r a rz ę d u 0 ( r y s . 7 ) z o s t a ł z a p ro je k to wany p rz y z a ło ż e n iu , że sy g n a ł wejściow y u k ład u U ma p o s ta ć c ią g u
W©
p ro s to k ą tn y c h impulsów n a p ię c ia o w ysokości = £ (0,5t2,0) ( v ) , czę
s t o t l i w o ś c i p o w ta rz a n ia = (10t50)(Hz) i s z e ro k o ś c i 0 = 5^T^ » o 5 # z - . Zakres zmian w a rto ś c i sy g n ału w ejściow ego A V = 4,0 (v )
i we max
n i e p rz e k ra c z a d o p u sz c z a ln e j d l a tra n z y sto ró w EFP 519 w a rto ś c i U maxa
= 5( v ) , co pozw ala n a k o rz y stn e in w ersy jn e w łączen ie tra n z y s to ró w k lu c z a .
R ys. 6
E k s tr a p o la to r lin io w y 41
-o *30 V
-O
WYO
-o-joy
o **y
R ys. 7
S to p ie ń w ejściow y u k ład u c h a ra k te ry z u je s i ę n astęp u jący m i danymi!
ksymalną w a rto ś c ią , g w a ran tu jącą je s z c z e prawidłow y p rz e b ie g p ro c esu ładow an ia ko n d en sato ra (dokładność zrów nania n a p ię ć U i U p rz y
W© c
zamkniętym k lu czu j e s t le p s z a od 0 ,1 $ ), W c e lu zapew nienia dok ł adno ś c i
w a rto ść o p o rn o śc i w ejściow ej s t c p n i a se p a ru ją c e g o w ynosi ok. 5 (lŁi2). Ta
ka oporność w ejściow a w stałoprądow ych układach zbudowanych n a t r a n z y s to ra c h b ip o la rn y c h j e s t je d y n ie wyjątkowo o s ią g a ln a w skomplikowa
nych i kosztownych ro z w ią z a n ia c h . N atom iast w typowych i p ro s ty c h u k ła dach lampowych o s ią g a s ię . bez tru d u o p o rn o śc i wejściowe zn a czn ie p rz e k ra c z a ją c e 5(l>07). D latego jako s to p ie ń s e p a ru ją c y zastosow ano w tór
n i k katodowy. Oporność w ejściow a w tó rn ik a p rz y b rak u p rą d u siatkow ego!
R „ = ,28(Mi2), w związku z czysn procentow y b łą d p a m ię ta n ia w a rto ś c i na-
W© w
p i ę c i a p rz e z e k s t r a p o la to r , w ynikający z rozładow yw ania s i ę kondensa
t o r a p am iętając eg o p rz e z RweQ i oporność o tw arteg o k lu c z a r ol, ( r z ę du 20(MJ2) ) , n ie p rz e k ra c z a w n a jg o rsz y c h warunkach p ra c y (p rz y f =
*■ f = 10(H z)) w a rto ś c i 1 ,7 $ . -Jak wynika ze z d ję ty c h chs; a k te r y - p a m ię ta n ia n a p ię c ia p rz e z k ond ensator C n ie g o rs z e j od 5$ wymagana
42 A ndrzej H iepołom ski
s t y k lampy, pełnemu zakresow i zmian U odpow iadają zmiany p rą d u
W6
s i a t k i I s w g ra n ic a c h (0,01*0,045) (/¿A), p rz y czym w statyczn ym punk-+
c i e p ra c y I gQ = 0,02(/iA ). Maksymalne procentow e rozłado w an ie konden
s a t o r a p am iętając eg o w skutek przepływ u p rą d u s i a t k i , o k re ślo n e d la I s = 1 s max = 0,045 ( M ) . /• f » f p p • = 10(Hz) i \ U ^ = tT we min °
= 0,5(v), w ynosi 1,8%. C ałkow ity w ięc b łą d p a m ię ta n ia w a rto ś c i n a p ię c i a p rz e z e k s t r a p o la to r rz ę d u 0, wyznaczony d l a n a jb a r d z ie j n iek o rz y s tn y c h warunków p ra c y u k ład u , n i e p rz e k ra c z a 3,5%.
Układ odejm ujący
Układem odejmującym może być typowy wzmacniacz różnicow y, k tó ry s p e ł n i a łb y dodatkowo fu n k c ję k o r e k c ji wzmocnienia d l a c a łe g o u k ład u e k s t r a p o la t o r a lin io w e g o . P o trz e b a k o r e k c ji wzmocnienia wynika s t ą d , że w sp ó łczy n n ik i wzmocnienia e k s tra p o la to ró w rz ę d u 0 s ą n ie c o n iż s z e od p żądanej w a rto ś c i rów nej 1.
I n t e g r a t o r
Jako i n t e g r a t o r p rzew id zian o u k ład w y k o rzy stu jący e f e k t M ille r a ( r y s . 8) . J a k wspomniano w p un kcie 2 .1 , wzmocnienie ca łe g o u k ład u eks
t r a p o l a t o r a lin iow ego powinno być
,, Ci równe je d n o ś c i. W związku z tym
n a c h y le n ie p ro s to lin io w e g o (w k a ż - Uwy dym o k re s ie T ) p rz e b ie g u w y jścio -
-o p
wego i n t e g r a t o r a powinno być zmie
n ia n e , z a le ż n ie od a k tu a ln e j war
t o ś c i c z ę s to tliw o ś c i f z p rz e d z i a ł u (10t50)(Hz) . R e g u la c ji sz y b k o śc i całkow ania najw ygodniej doko
nywać j e s t za pomocą zmian w ie lk o ś c i s t a ł e j czasowej « R .jC ^O +K ^) p rz e z d o b ie ra n ie ró żn y ch w a rto ś c i R^ p rz y = c o n s t, => c o n s t, w sposób alb o c i ą g ł y , używając p o te n c jo m e tru , a lb o skokowy, p o le g a ją c y n a w ybraniu z a pomocą p rz e łą c z n ik a w ielopozycyjnego je d n e j z k ilk u war-, t o ś c i Ri# W ykorzystując d ru g i sposób r e g u l a c j i sz y b k o śc i całk o w an ia, można t a k wybrać c ią g załączan y ch k o le jn o d z i e s i ę c i u w a rto ś c i R^, że
E k s tr a p o la to r lin io w y 43
d l a c a łe g o za k resu f b łą d procentow y, wnoszony p rz e z I n t e g r a t o r , n ie p rz e k ra c z a 10%, p rz y czym i s t n i e j e wówczas po dziew ięć w a rto ś c i f , d l a k tó ry c h b łą d t e n wynosi 0 oraz d la k tó ry c h o sią g a w ielk o ść eksP tre m a ln ą , n ie zawsze równą jed nak 10%,
3 . OCENA DOKŁACNOŚCI PRACY UKŁADU
Decydującym procesem , k tó ry wp3ywa n a n ie k o rz y s tn ą ró ż n ic ę w p ra c y u k ła d u rz e cz y w iste g o w porównaniu do jeg o id ealn e g o odpow iednika, j e s t rozładowywanie s i ę p am iętając y ch kondensatorów e k stra p o la to ró w rz ę d u 0, wchodzących w s k ła d u rz ą d z e n ia .
O b lic z e n ia o ra z pom iary wykonanego modelu e k s tr a p o la to r a rz ę d u 0 po
k a z a ły , że d la te g o u k ład u rozładowywanie s i ę ko nden sato ra o maksimum 3,5% pam iętan ej w a rto ś c i n a p ię c ia n ie powoduje p ra k ty c z n ie żadnych r ó ż n i c w p ra c y e k s t r a p o la t o r a Idealn eg o i rz e c z y w iste g o . M ianow icie, zmie
rz o n o widma sy g n a łu wyjściowego e k B tra p o la ta ra rz ę d u 0 p rz y doprowa
d z e n iu na jeg o w e jś c ie sy g n ału s in u so id a ln e g o o c z ę s to tliw o ś c i f «<
o o 5(H z), próbkowanego w pierwszym pom iarze z c z ę s to tliw o ś c ią f ^ =
= 10(H z), a n a s tę p n ie z c z ę s to tliw o ś c ią f 2 ° 40(H z). Wyniki pomia
rów ch arak tery zo w ały s i ę dużą zgodnością z wynikami o b lic z e ń , p rz e p ro wadzonych d l a id e a ln e g o e k s t r a p o la to r a . N iew ie lk ie ró ż n ic e m iędzy war
to ś c ia m i zm ierzonym i.a obliczonym i n ie p rz e k ra c z a ły g ra n ic d o k ład n o ści pom iaru.
N atom iast w u k ła d z ie e k s tr a p o la to r a liniow ego p ro c es rozładow yw ania s i ę p am iętając y ch kondensatorów ma duże z n a c z e n ie , przed e w szystkim w tedy, gdy odtwarzane p rz e z e k s tr a p o la to r sy g n ały c ią g łe s ą s t a ł e lub wolno zmienne o szy b k o śc ia ch n a r a s ta n ia łu b opadania równych w p r z y b li ż e n iu p rę d k o ś c i, z ja k ą sp ad a n a p ię c ie n a k o n d en sa to rze. W t a k i c h przy-/
padkach b łą d w ynikający z rozładowywania s i ę p am iętający ch kondensato
rów n a r a s t a z czasem te o r e ty c z n ie n ie o g ra rd o z e n ie . U zasadnione w t a k ic h s y tu a c ja c h wydaje s i ę k o rz y s ta n ie z wyprowadzonego w u k ła d z ie wyj-*
ś c i a WY 0 e k s tr a p o la to r a zerowego rz ę d u E l ,
W przypadkach typowych, k ied y odtwarzane sy g n ały s ą p e rio d y c z n e , p r a c a e k s tr a p o la to r a liniow ego j e s t zado w alająca: b łą d , k tó reg o źród łem j e s t niedo k ład n o ść p a m ię ta n ia w a rto ś c i n a p ię c ia p rz e z e k s tr a p o la -
44 Andrzej NiepołomskL
t o r y rz ęd u 0, u trzym uje s i ę na s t a ł e j w a rto ś c i (rzęd u od ułam ka do k i l k u p r o c e n t) , z a le ż n e j od c z ę s to tliw o ś c i odtwarzanego syg nału f . Ze
1 ®
w zrostem t e j c z ę s to tliw o ś c i b łą d m aleje p ro p o rc jo n a ln ie do ~r~ (pod wa-
f o
runkiem , że każdorazowo ■^-^■2').
o
4 . '-WIOSKI
J a k widać z t a b l i c y 1 , e k s tr a p o la to r lin io w y l e p i e j odtwarza k s z t a ł t sy g n a łu c ią g łe g o n iż e k s t r a p o la t o r rz ę d u 1 (uwaga t a j e s t s łu s z n a d l a s z e r o k ie j k la s y odtw arzanych sygnałów ), n ato m iast p o sia d a m niej ko
r z y s tn ą c h a ra k te ry s ty k ę fazową: u k ład p ra c u je z opóźnieniem o je d e n o k re s T^ w sto su n k u do sy g n ału w ejściow ego. S tąd wynika za k res za
stosow ań e k s tr a p o la t o r a liniow ego - m ianow icie w ta k i c h u rz ą d z e n ia c h , g d z ie chodzi głów nie o dokładną re k o n s tr u k c ję k s z t a ł t u sy g n a łu c i ą g ł e go c a podstaw ie d y sk re tn y c h w a rto ś c i te g o s y g n a łu , a g d zie o p ó ź n ie n ie , z jakim u k ład p r a c u je , ma drugorzędne z n a c z e n ie .
E k s tra p o la to r lin io w y p ra c u je zadow alająco w przypadkach, gdy odtwav rż a n e sy g n ały c i ą g łe s ą p e rio d y c z n e , n a to m ia st j e ś l i sy g n a ły t e s ą s t a ł e lu b wolnozmienne, le p s z e r e z u l t a t y u zy sk u je s i ę , w yk orzystując w y jśc ie WY 0 e k s tr a p o la to r a zerowego rz ę d u E l , wchodzącego w s k ła d o p isan eg o u k ła d u .
LITERATURA
£ l ] KUZNIECOW A .A ., KD2HEC0W O.A.: Elem enty b y s tro d ie js tw u ju s z c z ic h anało g o -cifro w y ch p r i e o b r a z o w a t ie l ie j . I z d a tie ls tw o " E n e rg ia " , Moskwa, 1969.
[Ż] HISHKIH E ., BROWN L .t A daptacyjne u k ła d y s te ro w a n ia autom atyczne
g o . WNT, Warszawa, 1965.
£}] MITCHELL T . I . , PHILLIPS V .J .: A Waveform R eg en e rato r f o r Am plitude Sampled S ystem s. E le c tr o n ic E ngng,, s . 582-587, 1966.
£4] STAMPER H .: T r a n s is to r iz e d Sample - and - Hold C i r c u i t . E le c tr o n ic E ngng., s . 342-344, 1968.
E k s tr a p o la to r lin io w y 45
JIVlHLiiHüîï jK C T P A ÎIO JIH T O P
C o s e p x a K n e
3 HacTOHmeü c i a T t e npescTaBJieHO onacaiiK e c x e u u , xoT opaa peaJin3yeT j i b - seKuyio sKCTpanojim w» KunyaBCKoro C H raana Ha e x o s e c h c tewu# HanBaxaefimea
«iaOTB» CHCTeuŁi KBBaeTca 3anouHHaomnii aaeueHT H yseB oro n o p a ^ x a . B CTaTbe npeflCTasJieHŁ! xapaKTepHCTuKH «oaejtH 3anolU !H a»ąero 3JieueHTa, a i a x x e pé3yak- taTbi HcnmaHHÎi, caeaaHHX Ha s t o
»
w oaean, a a ocH oae k o t o p ł o c $opMyjmpy»TCii BKBORH, oT H ocam ieca k ueaoK orwcaHofi CKCTene.UNBAR BXÏRAPOLATOR ł S u m m a r y
The p re s e n t a r t i c l e d e s c rib e s a c i r c u i t which re g e n e ra te s th e o r i g i n a l contin u o u s s i g n a l from a sample p u ls e t r a i n by " jo in in g th e to p s’1 o f th e sam p les. A h o ld in g c i r c u i t which i s a main d e t a i l o f th e r e ge
n e r a t o r , was b u i l t by th e a u th o r. The h o ld in g c i r c u i t c h a r a c t e r i s t i c s and m easuring r e s u l t s a re th e base f o r co n c lu sio n s concerning th e who
l e d e sc rib e d d e v ic e .
Rękopis złożono w R ed ak c ji w dniu 30.X EI.1970 r .