RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE SANOCKIM W I-PÓŁROCZU 2008 ROKU

Powiatowy Urząd Pracy w Sanoku

RANKING ZAWODÓW

DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE SANOCKIM

W I-PÓŁROCZU 2008 ROKU

Wrzes

SPIS TREŚCI

1. Wstęp ... 3

2. Analiza bezrobocia według zawodów ... 5

3. Analiza ofert pracy według zawodów ... ...14

4. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych ... ...17

5. Wnioski ... 21

6. Aneks statystyczny ... 26

I. WSTĘP

Cel opracowania.

Wdrożenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych posłuży w szczególności do:

określenie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo – kwalifikacyjnej na lokalnych, regionalnych i krajowym rynku pracy,

stworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych struktur zawodowo – kwalifikacyjnych w układzie lokalnym, regionalnym i krajowym,

określenie odpowiednich kierunków szkolenia bezrobotnych,

bieżąca korekta poziomu, struktury, treści kształcenia zawodowego i ustawicznego,

usprawnienie poradnictwa zawodowego i pośrednictwa pracy,

ułatwienie realizacji programów specjalnych dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich zatrudnienia,

Podstawa opracowania.

załącznik nr 2 do sprawozdania MPiPS – 01 „Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz ofert pracy,

załącznik nr 3 do sprawozdania MPiPS – 01 „Bezrobotni oraz oferty pracy wg zawodów i specjalności,

rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 08.12.2004r.

w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności (Dz.U. nr 265, poz.

2644),

ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. nr 99, poz. 1001 z dnia 20.04.2004 r. z późniejszymi zmianami),

rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2007 r.)

Metodologia opracowania

W dobie gospodarki rynkowej szczególną uwagę należy poświęcić na dostosowanie systemu kształcenia do zmieniającego się zapotrzebowania pracodawców na kwalifikacje zasobów ludzkich.

Realizowanie tego zamierzenia wymaga zastosowania sprawnego systemu informacyjnego opartego na weryfikacji i analizie bieżących danych dotyczących poziomu i struktury bezrobocia oraz ofert pracy.

W tym celu opracowano w Departamencie Rynku Pracy MGiP metodologię wyodrębniania zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania się popytu na prace i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno - zawodowym oraz formułowanie na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz. Dane te stanowią niezbędne informacje dla prawidłowego funkcjonowania systemu szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego.

Przez zawód deficytowy należy rozumieć zawód, na który występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie, czyli – stosunek średniomiesięcznego napływu ofert pracy do PUP w danym zawodzie do średniomiesięcznej rejestracji osób bezrobotnych w tym samym zawodzie i w tym samym okresie czasu jest większy od 1,1.

Przez zawód nadwyżkowy należy rozumieć zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie, czyli – stosunek średniomiesięcznego napływu ofert pracy do PUP w danym zawodzie do średniomiesięcznej rejestracji osób bezrobotnych w tym samym zawodzie i w tym samym okresie czasu jest mniejszy od 0,9.

Natomiast, jeżeli stosunek ten zawiera się w przedziale od 0,9 do 1,1 to zawód należy uważać za zawód zrównoważony, czyli wykazujące równowagę na rynku pracy.

Niniejsze opracowanie zawiera analizę skali i struktury bezrobocia w grupach i zawodach oraz popytu na pracę dla poszczególnych zawodów z punktu widzenia zgłaszanych ofert pracy w powiecie sanockim. Bada zawody wykazujące deficytowość lub nadwyżkę pracowników oraz określa kierunki zmian w odniesieniu do zawodów wywierających największy wpływ na rynek pracy.

Celem niniejszej analizy jest ukazanie sytuacji na lokalnym rynku pracy w I-półroczu 2008 roku, a w szczególności jak kształtowało się bezrobocie wśród zawodów, oraz w jakich zawodach pracodawcy najczęściej składali zapotrzebowanie na pracowników.

Analiza niniejsza powstała w oparciu o „Klasyfikacją zawodów i specjalności”

wprowadzoną Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r.

w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr 265, poz. 2644).

Klasyfikacja jest pięciopoziomowym, hierarchicznie usystematyzowanym zbiorem zawodów i specjalności występujących na rynku pracy. Grupuje poszczególne zawody (specjalności) w coraz bardziej zagregowane grupy oraz ustala ich symbole i nazwy. Struktura klasyfikacji jest wynikiem grupowania zawodów na podstawie podobieństwa klasyfikacji zawodowych wymaganych dla realizacji zadań danego zawodu (specjalności), z uwzględnieniem obydwu aspektów kwalifikacji tj. ich poziomu i specjalizacji.

Analiza ta jest skierowana do samorządu terytorialnego, szkół ponadgimnazjalnych, wyższych uczelni, jednostek szkolących, centrów kształcenia ustawicznego, dla wszystkich zajmujących się polityką zatrudnienia.

Opracowanie niniejsze przedstawia analizę bezrobocia według zawodów, ofert pracy zgłoszonych, będących w dyspozycji, jak i pozyskanych przez Powiatowy Urząd Pracy, opis zawodów nadwyżkowych i deficytowych, strukturę zawodową absolwentów według poziomu wykształcenia i zawodów.

2. ANALIZA BEZROBOCIA WEDŁUG ZAWODÓW

2.1. Ogólne dane dotyczące bezrobocia w powiecie sanockim

Stopa bezrobocia w powiecie sanockim na koniec czerwca 2008 roku kształtowała się na poziomie 11,7% tj. o 1,6 punktu procentowego poniżej stopy bezrobocia podregionu krośnieńsko - przemyskiego, która wynosiła 13,3%. W kraju stopa bezrobocia wynosiła 9,6%.

W ciągu ostatnich dwóch lat poziom bezrobocia w powiecie sanockim obniżył się o 5,2% a ostatnich trzech lat o 7%. Dynamikę stopy bezrobocia w powiecie sanockim przedstawia wykres nr 1.

Wykres nr 1. Dynamika stopy bezrobocia w powiecie sanockim w ostatnich latach.

Według stanu na dzień 30.06.2008 roku liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy wynosiła 4287 osób, z czego 60,20% stanowiły kobiety tj. 2573 osoby. Wśród ogółu bezrobotnych 9,91% stanowiły osoby z prawem do zasiłku tj.

425 osób, jest to nieznaczny wzrost w stosunku do roku ubiegłego tj. o 1,51%.

W powiecie sanockim 56,52% ogółu bezrobotnych stanowiły osoby zamieszkałe na wsi. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych zamieszkałych na wsi według stanu na koniec czerwca 2008 roku wynosiła 2432 osoby. Wśród omawianej kategorii bezrobotnych 60,71%

stanowiły kobiety tj. 1471 osób, jest to nieznaczny spadek w stosunku do roku ubiegłego tj. o niespełna 2% w sytuacji, kiedy ogólny procent bezrobotnych zamieszkałych na wsi nieznacznie wzrósł.

Analiza struktury bezrobotnych według poziomu wykształcenia wykazuje, że największy procent stanowią osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym, które stanowili 32,30% ogółu bezrobotnych tj. 1385 osób. Struktura kolejnych grup według poziomu wykształcenia przedstawia się następująco:

­ gimnazjalne i poniżej - 26,1% - 1026 osób,

­ policealne i średnie zawodowe - 23,93% - 1165 osób,

­ średnie ogólnokształcące - 8,91% - 382 osoby,

19,40%

19,30%

19,60%

23,50%

22,30%

18,70%

18,50%

16,90%

16,10%

13,80%

13,80%

11,70%

10,00%

12,00%

14,00%

16,00%

18,00%

20,00%

22,00%

24,00%

Stopa bezrobocia w powiecie sanockim w latach 2002 - 2008

­ wyższe - 7,67% - 329 osób.

Strukturę procentową bezrobotnych według wykształcenia przedstawia wykres nr 2.

Wykres nr 2. Bezrobotni według wykształcenia na koniec I-półrocza 2008 roku.

2.2. Bezrobotni według zawodów

W końcu I-półrocza 2008 roku z 4287 zarejestrowanych bezrobotnych większość, tj. 3257 osób, to poprzednio pracujący (stanowili oni 75,97% ogółu bezrobotnych).

Dotychczas niepracujący to 1030 bezrobotnych (stanowili oni 24,03% ogółu bezrobotnych).

Tabela nr 1 przedstawia porównanie struktury procentowej bezrobocia w układzie grup wielkich w I półroczu 2008 roku oraz w I półroczu 2007 i 2006 roku, natomiast graficznie wykres nr 3.

Tabela nr 1. Struktura procentowa bezrobotnych (według grup wielkich zawodów) w I półroczu 2008 roku oraz w I półroczu 2007 i 2006 roku.

Lp. Nazwa grupy wielkiej Rok 2008 Rok 2007 Rok 2006

% 1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i

kierownicy 0,58 0,67 0,56

2 Specjaliści 8,48 7,54 6,25

3 Technicy i inny średni personel 13,00 13,23 14,22

4 Pracownicy biurowi 5,34 5,58 5,13

5 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 20,79 22,22 19,92

6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 2,95 3,07 3,36

7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 26,46 25,96 28,14

8 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 8,59 7,45 6,73

9 Pracownicy przy pracach prostych 13,82 14,29 15,69

zasadnicze zawodowe

32,31%

gimnazjalne i poniżej 23,93%

policealne i średnie zawodowe

27,18%

średnie ogólnokształcące

8,91%

wyższe 7,67%

Wykres nr 3. Struktura procentowa bezrobotnych (według grup wielkich zawodów) w I półroczu 2008 roku oraz w I półroczu 2007 i 2006 roku.

Analiza bezrobotnych na podstawie wielkich grup klasyfikacji zawodów (kod jednocyfrowy) pokazuje, że największy odsetek stanowi grupa siódma tj. Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy – 26,46% ogółu bezrobotnych, podobnie jak w roku 2007 i 2006.

Tabela nr 2 przedstawia porównanie struktury procentowej bezrobocia w układzie grup dużych zawodów (kod 2-cyfrowy) w I półroczu 2008 roku oraz w I półroczu 2007 i 2006 roku.

0,00 5,00 10,00 15,00 20,00 25,00 30,00

Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy Specjaliści Technicy i inny średni personel Pracownicy biurowi Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeo Pracownicy przy pracach prostych Rok 2008 Rok 2007 Rok 2006

Tabela nr 2. Zarejestrowani bezrobotni (struktura procentowa) - grupy duże w latach 2006 - 2008.

Kod grupy

zawodów Nazwa grupy zawodów 2008 2007 2006

%

"52" Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 12,94 13,25 12,25

"74" Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 11,32 11,43 11,44

"72" Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 8,23 7,95 9,30

"51" Pracownicy usług osobistych i ochrony 7,85 8,97 7,67

"91" Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 7,27 7,38 7,73

"71" Górnicy i robotnicy budowlani 6,44 6,25 7,02

"93" Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie

i transporcie 6,28 6,69 7,73

"34" Pracownicy pozostałych specjalności 5,20 4,73 4,50

"31" Średni personel techniczny 5,01 5,90 6,62

"24" Pozostali specjaliści 4,96 4,10 3,30

"41" Pracownicy obsługi biurowej 4,41 4,66 4,37

"82" Operatorzy i monterzy maszyn 4,27 3,18 2,55

"32" Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony

zdrowia 2,75 2,58 3,07

"83" Kierowcy i operatorzy pojazdów 2,29 2,01 2,00

"81" Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 2,04 2,26 2,18

"63" Leśnicy i rybacy 1,71 1,61 1,73

"23" Specjaliści szkolnictwa 1,32 1,31 1,23

"21" Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 1,16 1,29 0,87

"22" Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 1,05 0,83 0,85

"42" Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 0,94 0,92 0,76

"61" Rolnicy 0,88 1,01 1,26

"73" Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy

wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni 0,47 0,32 0,38

"12" Kierownicy dużych i średnich organizacji 0,41 0,46 0,34

"62" Ogrodnicy 0,28 0,32 0,31

"92" Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 0,28 0,23 0,23

"13" Kierownicy małych przedsiębiorstw 0,17 0,21 0,22

"64" Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0,08 0,12 0,05

"33" Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 0,03 0,02 0,04 Z tabeli tej wynika, że najwięcej osób posiada zawody z grupy - modelki, sprzedawcy i demonstratorzy (kod 52) – 12,94%, zaś najmniej - nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy (kod 33) – 0,03%, czyli podobnie jak w latach ubiegłych. Kolorem żółty zostały zaznaczone grupy zawodów, w których zmieniła się kolejność w rankingu, ze względu na udział procentowy danej grupy zawodów w ogólnej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych w roku 2008 w stosunku do 2007 i 2006 roku.

Analizując bezrobotnych zarejestrowanych na koniec I-półrocza 2008 roku według zawodów zauważa się, że spośród całej grupy bezrobotnych, 655 osób to osoby bez zawodu, w tym 405 kobiet. Osoby te stanowią 15,27% ogółu bezrobotnych.

Zawody, w których jest zarejestrowanych więcej niż 30 osób przedstawia tabela nr 3.

Zawodów takich jest, 26 w których w sumie jest zarejestrowanych 2448 bezrobotnych tj. 57,1% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych.

Tabela nr 3. Zarejestrowani bezrobotni według zawodów.

Lp. Nazwa zawodu

Liczba bezrobotnych ogółem

w tym

kobiety absolwenci powyżej 12 m-cy

1 Bez zawodu 655 405 97 22

2 Sprzedawca 467 425 2 276

3 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik

prac biurowych] 88 81 0 53

4 Krawiec 88 88 1 39

5 Ślusarz 87 6 0 41

6 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 87 55 1 65

7 Sprzątaczka 86 84 0 67

8 Kucharz 76 72 1 22

9 Technik mechanik 70 8 0 18

10 Robotnik budowlany 69 1 0 36

11 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik

ekonomista] 63 53 2 17

12 Murarz 60 0 1 33

13 Szwaczka 60 59 0 40

14 Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług

fryzjerskich] 58 58 0 20

15 Robotnik placowy 48 13 0 39

16 Robotnik leśny 47 23 0 26

17 Tokarz 39 14 0 16

18 Cukiernik 39 36 0 16

19 Konfekcjoner wyrobów gumowych 39 38 0 19

20 Piekarz 34 18 0 12

21 Pozostali operatorzy maszyn do produkcji

wyrobów z drewna 33 4 0 4

22 Pozostali operatorzy maszyn do produkcji

wyrobów z gumy 32 17 0 8

23 Technik rolnik 31 23 0 11

24 Pomoc kuchenna 31 31 0 23

25 Robotnik gospodarczy 31 14 0 15

26 Technik budownictwa 30 10 0 4

W okresie I–go półrocza 2008 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Sanoku zarejestrowało się 2707 osób, w tym 1195 kobiet (tj. 44,14%). Strukturę napływu bezrobotnych według zawodów przedstawia tabela nr 4, w której zestawiono zawody, w których zarejestrowanych jest więcej niż 20 osób. Zawodów takich jest, 22 w których w sumie zarejestrowało się 1484 bezrobotnych tj. 54,82% ogółu rejestrujących się w I półroczu 2008 roku bezrobotnych.

Tabela nr 4. Napływ bezrobotnych według zawodów.

Lp. Nazwa zawodu

Liczba bezrobotnych

ogółem w tym

kobiety absolwenci

1 Bez zawodu 654 316 235

2 Sprzedawca 203 165 2

3 Technik mechanik 58 2 5

4 Ślusarz 57 1 1

5 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik

ekonomista] 37 28 3

6 Robotnik budowlany 36 0 0

7 Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług

fryzjerskich] 35 34 2

8 Murarz 35 0 1

9 Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 33 0 4

10 Technik budownictwa 32 4 2

11 Kucharz 31 22 1

12 Kierowca samochodu ciężarowego 31 0 0

13 Pozostali operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z

gumy 29 9 0

14 Stolarz 27 0 0

15 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac

biurowych] 26 18 0

16 Pozostali operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z

drewna 26 4 0

17 Piekarz 25 8 1

18 Szwaczka 24 24 0

19 Robotnik leśny 22 3 0

20 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 22 10 1

21 Konfekcjoner wyrobów gumowych 21 20 0

22 Tokarz 20 4 0

Należy tu zaznaczyć, że zawody reprezentowane przez nowozarejestrowanych w I-półroczu 2008 roku bezrobotnych w znacznej części pokrywają się z zawodami występującymi wśród ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Sanoku.

2.3. Bezrobotni absolwenci

W ciągu I-półrocza 2008 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy zarejestrowało się 469 absolwentów, w tym 273 kobiet tj. 58,20% omawianej grupy bezrobotnych. Ogół nowozarejestrowanych absolwentów stanowił 17,32% ogółu napływu bezrobotnych.

Zdecydowana większość to absolwenci liceów ogólnokształcących lub profilowanych, czyli osoby nieposiadające zawodu (235 osób, w tym 136 kobiet). Stanowili oni 50,10% ogółu nowozarejestrowanych absolwentów w I-półroczu 2008 roku, jest to znaczny wzrost w stosunku do roku, 2007 kiedy to wskaźnik ten wynosił - 34,85%.

Strukturę bezrobotnych absolwentów według zawodów przedstawia tabela nr 5, w której zestawiono zawody, w których zarejestrowanych jest więcej niż 4 osoby.

Tabela nr 5. Napływu absolwentów według zawodów.

Lp. Nazwa zawodu Absolwenci

ogółem kobiety

1 Bez zawodu 235 136

2 Kulturoznawca 13 8

3 Kucharz małej gastronomi 10 5

4 Pedagog 10 9

5 Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i

turystycznych 8 4

6 Technik mechanik 5 0

7 Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaży] 5 3

8 Specjalista administracji publicznej 5 3

9 Ekonomista 5 4

10 Nauczyciel wychowania fizycznego 5 2

11 Filolog – filologia obcojęzyczna 5 4

12 Masażysta [zawód szkolny: Technik masażysta] 5 4

13 Inżynier mechanik – maszyny i urządzenia do obróbki metali 5 0

14 Inżynier rolnictwa 5 2

15 Nauczyciel języka obcego w szkole podstawowej 5 5

16 Pozostali inżynierowie mechanicy 5 1

17 Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 4 0

18 Pielęgniarka 4 3

19 Fizjoterapeuta 4 4

20 Filolog – filologia polska 4 4

Zawodów takich jest, 20 w których w sumie zarejestrowało się 347 bezrobotnych tj. 73,98% ogółu napływu absolwentów w I półroczu 2007 roku.

Wśród osób legitymujących się wyuczonym zawodem największą grupę stanowili:

kulturoznawca,

kucharz małej gastronomi, pedagog.

Strukturę napływu absolwentów w I-półroczu 2008 roku według dużych grup zawodów (kod 2- cyfrowy) przedstawia tabela nr 6.

Tabela nr 6. Napływu absolwentów według dużych grup.

Lp.

Kod grupy zawodów

Nazwa grupy zawodów Absolwenci

2008 2007

1 "24" Pozostali specjaliści 32,48 24,84

2 "21" Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 12,39 14,33

3 "23" Specjaliści szkolnictwa 10,26 2,86

4 "22" Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 8,12 8,28 5 "51" Pracownicy usług osobistych i ochrony 8,12 6,36 6 "34" Pracownicy pozostałych specjalności 5,56 7,32

7 "31" Średni personel techniczny 5,13 10,19

8 "32" Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 5,13 9,87

9 "71" Górnicy i robotnicy budowlani 4,27 2,22

10 "72" Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 3,42 5,41 11 "74" Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 2,14 3,5

12 "41" Pracownicy obsługi biurowej 0,85 0,63

13 "52" Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 0,85 2,54 14 "73" Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów

galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni 0,43 -

15 "83" Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,43 -

16 "93" Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i

transporcie 0,43 -

17 "81" Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych - 0,63

18 "82" Operatorzy i monterzy maszyn - 0,63

19 "42" Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów - 0,31 Na koniec czerwca 2008 roku zarejestrowanych było 176 osoby w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki (w tym 123 kobiety). Grupa ta stanowiła 4,10% ogółu bezrobotnych.

2.4. Bezrobotni zarejestrowani powyżej 12 miesięcy

Kolejną omawiana grupą osób są bezrobotni pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy. Ogółem na koniec czerwca 2008 roku było zarejestrowanych 1668 osób w tym 1106 kobiet. Stanowili oni 38,9% ogółu bezrobotnych, natomiast kobiety stanowiły 66,30%

bezrobotnych pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy. W stosunku do I – waszego półrocza 2007 roku obniżył się wskaźnik procentowego udziału osób zarejestrowanych powyżej 12 miesięcy z 44,5% do 38,9% - co należy uznać za zjawisko pozytywne.

Biorąc pod uwagę wskaźnik długotrwałego bezrobocia największą dużą grupą zawodów (wg kodu 2-cyfrowego) generującą długotrwałe bezrobocie jest grupa: - kierownicy małych przedsiębiorstw. W dalszej kolejności występuje cztery duże grup zawodów charakteryzujące się wysokim wskaźnikiem długotrwałego bezrobocia (ponad 60%):

 pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach,

 robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni,

 rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby,

 robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie.

Załącznik nr 1 (strona 26) przedstawia ranking zawodów generujących długotrwałe bezrobocie według grup dużych.

Wskaźniki kolejnych zawodów wahają się w przedziale 60–20%. Natomiast wskaźnik długotrwałego bezrobocia równy lub niższy od 20% zanotowano w odniesieniu do trzech dużych grup zawodów:

 ogrodnicy,

 specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych,

 nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy.

Fakt ułożenia się w takiej, a nie innej kolejności dużych grup rankingu zawodów generujących długotrwałe bezrobocie nie przesądza jeszcze o realnej sytuacji danego zawodu na lokalnym rynku pracy.

Strukturę bezrobotnych mieszkańców powiatu sanockiego pozostających bez pracy dłużej niż 12 miesięcy według zawodów przedstawia tabela nr 7, w której zestawiono zawody, w których zarejestrowanych jest więcej niż 15 osób.

Tabela nr 7. Bezrobotnych pozostających bez pracy dłużej niż 12 m-cy według zawodów.

Lp. Nazwa zawodu

ogółem w tym kobiety

liczba

% ogółu zarejestro- wanych w

danym zawodzie

liczba

% ogółu zarejestro- wanych powyżej 12 m-cy

1 Sprzedawca 276 59,10 257 93,12

2 Sprzątaczka 67 77,91 66 98,51

3 Robotnik pomocniczy w przemyśle

przetwórczym 65 74,71 39 60,00

4 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik

prac biurowych] 53 60,23 50 94,34

5 Ślusarz 41 47,13 5 12,20

6 Szwaczka 40 66,67 39 97,50

7 Krawiec 39 44,32 39 100,00

8 Robotnik placowy 39 81,25 12 30,77

9 Robotnik budowlany 36 52,17 1 2,78

10 Murarz 33 55,00 0 0,00

11 Robotnik leśny 26 55,32 16 61,54

12 Pomoc kuchenna 23 74,19 23 100,00

13 Bez zawodu 22 3,36 7 31,82

14 Kucharz 22 28,95 22 100,00

15 Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług

fryzjerskich] 20 34,48 20 100,00

16 Magazynier 20 71,43 10 50,00

17 Konfekcjoner wyrobów gumowych 19 48,72 19 100,00

18 Opiekunka domowa 19 79,17 18 94,74

19 Technik mechanik 18 25,71 2 11,11

20 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik

ekonomista] 17 26,98 15 88,24

21 Tokarz 16 41,03 7 43,75

22 Cukiernik 16 41,03 16 100,00

23 Robotnik gospodarczy 15 48,39 7 46,67

24 Malarz budowlany 15 57,69 4 26,67

Zawodów takich jest, 24 w których w sumie zarejestrowało się 957 bezrobotnych tj. 57,4% ogółu bezrobotnych mieszkańców powiatu sanockiego pozostających bez pracy dłużej niż 12 miesięcy w I półroczu 2008 roku.

Analizując bezrobotnych mieszkańców powiatu sanockiego pozostających bez pracy dłużej niż 12 miesięcy, najliczniejszą grupę stanowili:

 sprzedawca – 276 osób w tym 257 kobiet,

 sprzątaczka – 67 osób w tym 66 kobiet,

 robotnik pomocniczy w

przemyśle przetwórczym – 65 osób w tym 39 kobiet.

3. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) 3.1. Oferty pracy według zawodów

W I-półroczu 2008 roku ogółem zgłoszono w Powiatowym Urzędzie Pracy 781 ofert pracy (w tym 269 staży, tj. 34,44% ogółu ofert) w 138 zawodach zawartych w klasyfikacji.

W tym samym okresie 2007 roku zgłoszono 940 ofert pracy (w tym 197 staży, tj. 20,95% ogółu ofert) w 168 zawodach.

Wykres nr 4. Oferty pracy zgłoszone w poszczególnych miesiącach w I półroczu 2008 roku.

Strukturę procentową ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2008 roku oraz I półroczu 2007 i 2006 roku w układzie grup wielkich zawodów przedstawia tabela nr 8 oraz graficznie wykres nr 5.

Tabela nr 8. Struktura procentowa ofert pracy - grupy wielkie.

Nr

grupy Nazwa grupy % w latach

2008 2007 2006

1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i

kierownicy 0,38 0,32 0,00

2 Specjaliści 7,94 8,09 9,20

3 Technicy i inny średni personel 16,26 12,77 15,10

4 Pracownicy biurowi 16,77 12,02 14,90

5 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 15,24 14,26 17,10

6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,51 0,21 0,50

7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 7,30 14,47 14,50

8 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 5,89 19,47 14,00

9 Pracownicy przy pracach prostych 29,71 18,40 14,70

53

149

139

202

128

110

5

78

70

61

22 33

0 50 100 150 200 250

I II III IV V VI

Liczba

Miesiąc

oferty ogółem w tym staże

Wykres nr 5. Struktura procentowa ofert pracy według grup wielkich w latach 2008 - 2006.

Największe zapotrzebowanie zgłoszono w I – półroczu 2008 roku na zawody:

 robotnik gospodarczy - (86 ofert),

 pracownik biurowy - (84 oferty),

 sprzedawca - (79 ofert),

 pracownik administracyjny - (68 ofert).

Należy zauważyć, że w zawodach pracownik administracyjny oraz pracownik biurowy zdecydowaną większość stanowiły oferty stażu dla bezrobotnych. Zawody, w których zgłoszono, co najmniej 10 ofert pracy przedstawia tabela nr 9.

Tabela nr 9. Oferty pracy zgłoszone w I-półroczu roku 2008 oraz 2007 i 2006 roku.

Lp. Nazwa zawodu Liczba ofert pracy

2008 2007 2006

1 Robotnik gospodarczy 86 53 21

2 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] 84 77 84

3 Sprzedawca 79 77 85

4 Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik

administracji] 68 61 53

0 5 10 15 20 25 30

Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy Specjaliści Technicy i inny średni personel Pracownicy biurowi Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeo Pracownicy przy pracach prostych 2008 rok 2007 rok 2006 rok

5 Robotnik drogowy 56 37 36

6 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 55 53 21

7 Magazynier 17 6 8

8 Kucharz 13 10 15

9 Aparatowy procesów chemicznych 13 89 27

10 Kasjer handlowy 12 9 0

11 Kierowca samochodu osobowego 12 9 6

12 Doradca rolniczy 10 0 0

13 Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] 10 2 2

14 Robotnik placowy 10 1 0

W powyższych 14 zawodach zgłoszono 525 ofert pracy, co stanowi 67,2% wszystkich ofert zgłoszonych w I półroczu 2008 roku.

Analiza ofert pracy według sekcji PKD wskazuje, że największa liczba ofert pracy była zgłaszana przez:

administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne - 181 ofert (tj. 23,17%), handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz

artykułów użytku osobistego i domowego - 148 ofert (tj. 18,95%), przetwórstwo przemysłowe - 132 oferty (tj. 16,90%).

Szczegółowe zestawienie przedstawia załącznik nr 2 (strona 27).

4. ANALIZA ZAWODÓW NADWYŻKOWYCH I DEFICYTOWYCH

4.1. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych

Przez zawód deficytowy należy rozumieć zawód, na który występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Oznacza to, że w badanym okresie było więcej ofert pracy aniżeli zarejestrowanych bezrobotnych.

Zawody deficytowe to takie, gdzie wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów jest większy od 1,1.

Z analizy ranking zawodów nadwyżkowych i deficytowych, z uwzględnieniem 28 dużych grup zawodów wynika, że trzy grupy zawodów są deficytowe, a to:

pracownicy obsługi biurowej (kod 41), wskaźnik intensywności deficytu 1,7937, pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach (kod 91), wskaźnik intensywności deficytu 1,5493,

robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie (kod 93), wskaźnik intensywności deficytu 1,1296,

Oznacza to, że jest na nie większe zapotrzebowanie, niż liczba zarejestrowanych bezrobotnych. Szczegółowe zestawienie przedstawia załącznik nr 3 (strona 28).

Przeprowadzając analizę należy zwrócić uwagę na zawody, których wskaźnik intensywności deficytu jest maksymalny. Oznacza to, że w ewidencji osób bezrobotnych nie było osób posiadających zawód wskazany przez pracodawcę w ofercie. Maksymalny wskaźnik miało 41 zawodów. Tabela nr 10 przedstawia 30 zawodów deficytowych z maksymalnym wskaźnikiem deficytowości. Tabela ta zawiera również dane dotyczące liczby ofert pracy zgłoszonych w danym zawodzie, w 16 zawodach liczba ta wynosi 2 i więcej, w pozostałych przypadkach zawodów z maksymalnym wskaźnikiem deficytowości zgłoszono po 1 oferty pracy.

Tabela nr 10. Zawody deficytowe - wskaźnik intensywności deficytu – maksymalny.

Lp. Nazwa zawodu

Liczba oferty pracy

1 Doradca rolniczy 10

2 Pracownik kancelaryjny 8

3 Muzealnik 5

4 Strażnik miejski 5

5 Bibliotekarz 3

6 Recepcjonista 3

7 Psycholog 2

8 Dziennikarz 2

9 Pisarz 2

10 Operator sprzętu komputerowego 2

11 Asystent bankowości 2

12 Sekretarz asystent 2

13 Asystent osoby niepełnosprawnej 2

14 Animator kultury 2

15 Pozostali operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów chemicznych gdzie

indziej niesklasyfikowani 2

16 Woźny 2

17 Dyrektor wykonawczy 1 18 Kierownik wewnętrznej jednostki działalności podstawowej w handlu hurtowym i

detalicznym 1

19 Inżynier inżynierii środowiska – gospodarka wodna i hydrologia 1

20 Położna 1

21 Nauczyciel chemii 1

22 Nauczyciel przedmiotów zawodowych technicznych 1

23 Nauczyciel informatyki w szkole podstawowej 1

24 Nauczyciel matematyki w szkole podstawowej 1

25 Specjalista do spraw kadr 1

26 Technik telekomunikacji 1

27 Diagnosta samochodowy 1

28 Instruktor higieny 1

29 Technik farmaceutyczny 1

30 Organista 1

Trzy pierwsze pozycje w powyższej tabeli tj.: - doradca rolniczy, - pracownik kancelaryjny, - muzealnik są to zawody, w których pracodawcy zgłosili oferty staży.

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych według 6-cyfrowego kodu zawodów wskazuje, że 12 zawodów na powiatowym rynku pracy, osiągnęło wskaźnik deficytu większy od 1,1. Wykaz tych zawodów wraz z liczbą zgłoszonych ofert pracy w powiecie sanockim przedstawia tabela nr 11.

Równocześnie należy zauważyć, że jest to zdecydowany spadek w stosunku do roku ubiegłego, kiedy to liczba zawodów deficytowych wynosiła 28, podyktowane to jest tym, że zmniejszyła się liczba zgłoszonych ofert pracy.

Tabela nr 11. Zawody deficytowe.

Lp. Nazwa zawodu

Wskaźnik intensywności nadwyżki zawodów

Liczba ofert pracy

1 Robotnik gospodarczy 7,1667 86

2 Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik

administracji] 4,5333 68

3 Robotnik drogowy 3,2941 56

4 Aparatowy procesów chemicznych 3,25 13

5 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac

biurowych] 3,2308 84

6 Pracownik socjalny 3 3

7 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 2,5 55

8 Kasjer handlowy 2,4 12

9 Nauczyciel nauczania początkowego 2 2

10 Kierowca operator wózków jezdniowych 1,3333 4

11 Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] 1,25 10

12 Fizjoterapeuta 1,1667 7

Należy tu zaznaczyć, że na niektóre oferty pracy mogą zgłaszać się osoby posiadające zawód pokrewny i podjąć pracę po wcześniejszym przeszkoleniu.

Należy podkreślić fakt, że nie wszyscy pracodawcy poszukują pracowników za pośrednictwem Urzędu Pracy. Ponadto część osób posiadających wysokie kwalifikacje, na które istnieje duże zapotrzebowanie na rynku pracy, poszukuje zatrudnienia na własną rękę.

Wykres nr 6 przedstawia zawody deficytowe w zestawieniu z liczbą zarejestrowanych bezrobotnych i zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie.

Wykres nr 6. Zawody deficytowe – liczba bezrobotnych w I-półroczu 2008 roku.

Przez zawód zrównoważony należy rozumieć zawód, na który występuje na danym rynku pracy takie samo zapotrzebowanie jak liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Zawody zrównoważone to takie, gdzie wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów zawiera się w przedziale od 0,9 do 1,1.

Grupą zawodów będącą w stanie równowagi na powiatowym rynku pracy są:

 pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów (kod 42) – wskaźnik 1,0000,

 pracownicy pozostałych specjalności (kod 34) ) – wskaźnik 0,9035.

Pozostałe grupy zawodów według kodu 2-cyfrowego są nadwyżkowe na rynku pracy.

Ponadto w większości stanowią grupy, na które zapotrzebowanie na rynku pracy jest znikome lub wynosi zero. Należą do nich zawody z dużych grup:

 nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy kod (33),

 kierownicy małych przedsiębiorstw (kod 13), - rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby kod (64),

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

Robotnik gospodarczy Pracownik administracyjny Robotnik drogowy Aparatowy procesów chemicznych Pracownik biurowy Pracownik socjalny Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym Kasjer handlowy Nauczyciel nauczania początkowego Kierowca operator wózków jezdniowych Przedstawiciel handlowy Fizjoterapeuta 86

68 56

13

84

3

55

12

2 4 10 7

12 15 17 4

26

1

22

5 1 3 8 6

Liczba ofert pracy Liczba zarejestrowanych bezrobotnych

 robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni (kod 92).

Szczegóły w załączniku nr 3 strona 28.

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych według 6-cyfrowego kodu zawodów wskazuje, że 15 zawodów na powiatowym rynku pracy, osiągnęło wskaźnik deficytu większy od 0,9 i mniejszy, od 1,1 czyli są zawodami w równowadze. Wykaz tych zawodów oraz liczbę ofert pracy zgłoszonych w powiecie sanockim przedstawia tabela nr 12.

Tabela nr 12. Zawody zrównoważone.

Lp. Nazwa zawodu

Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu)

zawodów

Liczba ofert pracy 1 Pozostali inżynierowie budownictwa i inżynierii środowiska 1 1 2 Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i

opiekuńczych 1 4

3 Archiwista 1 1

4 Technik geolog 1 1

5 Technik dentystyczny 1 1

6 Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] 1 3

7 Opiekun w domu pomocy społecznej 1 1

8 Fakturzystka 1 1

9 Magazynier 1 17

10 Kasjer walutowy 1 1

11 Monter instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych 1 1

12 Mechanik – operator pojazdów i maszyn rolniczych 1 1

13 Sortowacz - brakarz szkła 1 1

14 Operator sprzętu do robót ziemnych 1 1

15 Robotnik placowy 0,9091 10

Jak z wynika z tabeli 12, aż w 11 przypadkach zawodów w równowadze w okresie I półrocza 2008 roku, zgłoszona była tylko jedna oferta pracy oraz jedna osoba w ewidencji osób bezrobotnych legitymująca się określonym zawodem. W tej sytuacji zawody te trudno uznać za zawody w równowadze, ponieważ zarejestrowanie się jednej osoby legitymującej się danym zawodem lub zgłoszenie jednej oferty pracy w tym zawodzie, zasadniczo może zmienić kwalifikację tego zawodu.

Przez zawód nadwyżkowy należy rozumieć zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie.

Zawody nadwyżkowe to takie, gdzie wskaźnik deficytowości (nadwyżki) zawodów jest mniejszy od 0,9.

Z pośród 554 zawodów funkcjonujących na rynku pracy Powiatu Sanockiego, 486 czyli 87,72% to zawody nadwyżkowe. Z tej liczby zawodów, 416 czyli 85,60% zawodów, to takie, w których nie wpłynęła ani jedna oferta pracy. Zawody nadwyżkowe wraz z liczbą zgłoszonych ofert pracy oraz liczbą zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie przedstawia tabela nr 13.

Tabela nr 13. Zawody nadwyżkowe.

Lp. Nazwa zawodu

Wskaźnik intensywnośc

i nadwyżki zawodów

Liczba ofert pracy

bezrobo- tnych

1 Kierowca samochodu osobowego 0,8 12 15

2 Hutnik - dmuchacz szkła 0,75 3 4

3 Sekretarka 0,6667 2 3

4 Blacharz samochodowy 0,6667 2 3

5 Sortowacz materiałów drzewnych 0,6667 2 3

6 Masażysta [zawód szkolny: Technik masażysta] 0,625 5 8

7 Kelner 0,6154 8 13

8 Lakiernik samochodowy 0,6 3 5

10 Pielęgniarka 0,5 7 14

19 Pomocnik mleczarski 0,5 2 4

9 Inżynier elektryk 0,5 1 2

11 Nauczyciel biologii 0,5 1 2

12 Dietetyk 0,5 1 2

13 Kasjer bankowy 0,5 1 2

14 Tynkarz 0,5 1 2

15 Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 0,5 1 2

16 Operator maszyn do produkcji płyt i sklejek 0,5 1 2

17 Palacz pieców zwykłych 0,5 1 2

18 Pakowacz 0,5 1 2

20 Sprzątaczka 0,4667 7 15

21 Technik geodeta 0,4286 3 7

22 Księgowy [samodzielny] 0,4286 3 7

23 Kierowca autobusu 0,4286 3 7

24 Kucharz 0,4194 13 31

25 Technik żywienia i gospodarstwa domowego 0,4 2 5

26 Konserwator części 0,4 2 5

27 Sprzedawca 0,3892 79 203

35 Mechanik pojazdów samochodowych 0,3333 4 12

29 Nauczyciel języka obcego w szkole podstawowej 0,3333 2 6

28 Geolog 0,3333 1 3

30 Laborant chemiczny 0,3333 1 3

31 Agent ubezpieczeniowy 0,3333 1 3

32 Zaopatrzeniowiec 0,3333 1 3

33 Fryzjer damski 0,3333 1 3

34 Pozostali hodowcy zwierząt i pokrewni gdzie indziej

niesklasyfikowani 0,3333 1 3

36 Tłoczarz w metalu 0,3333 1 3

37 Spawacz ręczny łukiem elektrycznym 0,3 3 10

38 Pomoc kuchenna 0,3 3 10

39 Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaży] 0,2632 5 19 40 Kierownik wewnętrznej jednostki organizacyjnej gdzie

indziej niesklasyfikowany 0,25 1 4

41 Technik technologii żywności – produkcja piekarsko-

ciastkarska 0,25 1 4

42 Terapeuta zajęciowy 0,25 1 4

43 Piekarz 0,24 6 25

44 Szlifierz materiałów drzewnych 0,2222 2 9

45 Organizator usług gastronomicznych [zawód szkolny:

Technik organizacji usług gastronomicznych] 0,2 1 5

46 Opiekunka dziecięca 0,2 1 5

47 Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny:

Technik ochrony fizycznej osób i mienia] 0,2 1 5

48 Konfekcjoner wyrobów gumowych 0,1905 4 21

49 Mechanik samochodów osobowych 0,1875 3 16

50 Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług

fryzjerskich] 0,1714 6 35

51 Nauczyciel języka polskiego 0,1667 1 6

52 Pozostali magazynierzy i pokrewni 0,1667 1 6

53 Cieśla 0,1667 1 6

54 Technik informatyk 0,1429 1 7

55 Technik leśnik 0,1429 1 7

56 Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 0,1429 1 7

57 Robotnik magazynowy 0,1429 1 7

58 Robotnik budowlany 0,1389 5 36

60 Szwaczka 0,125 3 24

59 Kucharz małej gastronomii 0,125 2 16

61 Krawiec 0,1176 2 17

62 Stolarz 0,1111 3 27

63 Stolarz meblowy 0,1111 1 9

64 Elektromechanik pojazdów samochodowych 0,1 1 10

65 Kierowca samochodu ciężarowego 0,0968 3 31

66 Robotnik leśny 0,0909 2 22

67 Ślusarz 0,0877 5 57

68 Murarz 0,0857 3 35

69 Pilarz 0,0833 1 12

70 Pedagog 0,0769 1 13

Pierwsze pozycje powyższej tabeli przedstawiają zawody nadwyżkowe o wskaźniku intensywności nadwyżki zawodu bliskim 0,9 czyli bliskim dolnej granicy określającej przedział zawodów zrównoważonych. Istotnym jest jednak to, że w zawodach tych zgłoszono większą liczbę ofert pracy, to też zgłoszenie pojedynczych ofert pracy nie zmieni pozycji tych zawodów w rankingu.