Efektywna
praca zdalna
RAPORT 2021
Reedycja raportu - rok w pandemii
Spis treści
STRONA - 04
STRONA - 06
Wprowadzenie
Uczestnicy badania
STRONA - 42
STRONA - 45
Wnioski końcowe
Zakończenie STRONA - 33
STRONA - 36
Zalety i wady pracy zdalnej
Co dalej po epidemii?
STRONA - 19
STRONA - 23
Organizacja pracy zdalnej
Emocje STRONA - 08
STRONA - 14
Wyzwania pracy z domu
Efektywność i kompetencje
Efektywna praca zdalna Raport 2021
s. 3
Spis treści
Wprowadzenie
Uczestnicy badania
01
s. 4 Spis treści
Wprowadzenie
Praca zdalna stała się normą dla wielu organizacji. Trzeba pamiętać, że ciągle wymaga naszej uwagi, aby przynosiła oczekiwane efekty.
WYDZIAŁ SZKOLEŃ I PROCESÓW ROZWOJOWYCH ALLIANZ
Jeszcze 1,5 roku temu praca zdalna była mglistym marzeniem większości Polaków i nic nie zapowiadało, aby miało się to w najbliższym czasie zmienić. Dzisiaj to nasza rzeczywistość. Jak się w niej odnajdujemy po roku trwania pandemii? Z jakimi problemami mierzyliśmy się na początku, gdy do pracy zdalnej zostaliśmy niejako zmuszeni z dnia na dzień, a jak to wygląda teraz? Odpowiedzi na te i inne pytania związane z home office
znajdziemy w raporcie, który opracowaliśmy na podstawie ankiet, przeprowadzonych w okresie styczeń-marzec 2021 roku. Podobny raport stworzyliśmy wiosną 2020 roku, gdy zaczynaliśmy zdobywać pierwsze doświadczenia w pracy w domu. Porównanie wyników z obu badań przynosi cenne wskazówki oraz pozwala wyznaczyć trendy na przyszłość.
EFEKTYWNA PRACA ZDALNA
Efektywna praca zdalna
s. 5 Spis treści
Zarówno pracownicy, jak i pracodawcy dostali wielką szansę, wzięli udział w próbie generalnej, podczas której na własnej skórze mogli przekonać się, z czym wiąże się praca zdalna. Wyobrażenia kontra rzeczywistość to często
dwa różne światy. Chcieliśmy sprawdzić, czy to, co na początku jawiło się pełnią szczęścia (praca w domu, a w perspektywie praca z każdego miejsca na zie-
mi) nie zamieniło się w znienawidzoną codzienność, obarczoną różnego rodzaju przeszkodami czy brakami (np. brak kontaktów międzyludzkich, niemożność
zorganizowania stałego i ergonomicznego miejsca do pracy).
Bardziej doświadczeni, z realnymi, a nie wyimaginowanymi oczekiwaniami, chociaż będący pod wpływem skrajnych emocji związanych z życiem w warun- kach zagrożenia epidemicznego, uczestnicy ankiet wyrazili swoje przemyślenia na temat pracy zdalnej. Ponownie zapytaliśmy o wyzwania pracy z domu, po- ziom efektywności pracy, zakres potrzebnych umiejętności, ilość wolnego czasu czy czynniki emocjonalne. Interesowało nas, jakie zalety i wady obecnego syste- mu pracy dostrzegają pracownicy i w jakim stopniu pracodawcy pomogli zatrud- nionym w dostosowaniu się do nowych warunków, przyczyniając się np. do zor- ganizowania im stanowiska pracy.
Zachęcamy do tego, aby już z większym spokojem przyjrzeć się, jakie są prawdzi- we korzyści pracy zdalnej, czego potrzebują pracownicy, co mogłoby im pomóc w lepszym wypełnianiu obowiązków poza biurem. Biorąc pod uwagę fakt, że
obecna epidemia koronawirusa nadal trwa, a przyszłość jest niepewna, to powin- niśmy zadbać o to, aby być doskonale przystosowanymi do home office, niezależ- nie od tego, czy jest to nasz ulubiony model pracy czy raczej daleko mu do tego, o czym marzyliśmy. Nawet gdy epidemia dobiegnie końca, niekoniecznie oznacza to, że pożegnamy się z pracą on-line. Dla jednych (tych, co są w zdecydowanej większości) jest to świetna wiadomość, dla innych powód do zmiany swojego nastawienia.
ZAPRASZAMY DO ZAPOZNANIA SIĘ Z WYNIKAMI NASZEGO BADANIA!
Wprowadzenie
Spis treści
66% 34%
WIEK UCZESTNIKÓW PŁEĆ UCZESTNIKÓW
21-30 lat 29%
31-40 lat 46%
pow. 40 lat 25%
s. 6
Uczestnicy badania
Podział ze względu na płeć wyglądał następująco – 66% kobiet i 34% mężczyzn.
W naszym badaniu wzięło udział 104 pracowników różnych firm – w większości byli to przedstawiciele branży IT (40%), finansów i ubezpieczeń (11%),
sprzedaży (8%), edukacji (8%) i administracji (7%).
EFEKTYWNA PRACA ZDALNA
Prawie połowa ankietowanych 46% ma pomiędzy 31 a 40 lat, drugą grupę stanowią osoby w wieku 21-30 lat (29%), trzecia grupa to osoby powyżej 40 roku życia (25%).
Efektywna praca zdalna
s. 7 Spis treści
Miasto do 100 tys.
mieszkańców
Miasto pow. 100 tys.
mieszkańców
Miasto pow. 500 tys.
mieszkańców 62%
Wieś14% 9%
15%
Sam12%
Z rodziną 81%
Ze współlokatorami
7%
Uczestnicy badania
Zdecydowana większość badanych mieszka z rodziną (81%).
Pozostali mieszkają ze współlokatorami (7%) lub prowadzą samodzielnie gospodarstwo domowe (12%).
Większość ankietowanych mieszka w dużych miastach, powyżej 500 tys. mieszkańców (62%). Pozostałe grupy osób zamieszkują od- powiednio miasta powyżej 100 tys. osób (15%), wsie (14%) oraz mia- sta do 100 tys. mieszkańców (9%).
SPOSÓB ZAMIESZKANIA MIEJSCE ZAMIESZKANIA
Efektywna praca zdalna Raport 2021
s. 8
Spis treści
Wyzwania pracy z domu
Nasze badanie zaczęliśmy od pytań z kategorii Wyzwania pracy z domu. Dowiedzieliśmy się, czy ankietowani nadal pracują zdalnie (rok trwania pandemii). Zapytaliśmy również
o najefektywniejsze ich zdaniem miejsce do pracy. Na końcu zmierzyli się ze swoimi wyzwa- niami związanymi z home office.
02
vPraca
Praca w domu 99%
Praca w biurze 1% KWIECIEŃ 2020
MARZEC 2021
Praca zdalna 75%
Praca w biurze
Praca hybrydowa
22%
3%
s. 9
Wyzwania
pracy zdalnej
Jesteśmy świadkami początku nowej epoki i zdajemy sobie sprawę, że nie wrócimy do świata sprzed epidemii a rynek pracy musi dostosować się do nowej rzeczywistości.
RAFAŁ SALAMONIK,
DYREKTOR DEPARTAMENTU
ZARZĄDZANIA ROZWOJEM I KARIERĄ, BANK BNP PARIBAS
MIEJSCE PRACY
Na początku sprawdziliśmy, ilu ankietowanych pracuje w trybie home office. Zdecydowana większość, bo aż 75%
pracuje zdalnie. Stacjonarnie w biurze – 3%. W porównaniu z badaniem z kwietnia 2020, pojawiła się nowa grupa osób pracujących w trybie hybrydowym (częściowo w domu, częściowo w biurze) – jest to 22% z osób ankietowanych. Warto zwrócić uwagę, że w zeszłym roku zdalnie pracowało aż 99% ankietowanych.
PRACA ZDALNA ROK W EPIDEMII
Efektywna praca zdalna
s. 10 Spis treści
MARZEC 2021
MARZEC 2021
KWIECIEŃ 2020
Dom 58%
Biuro 29%
Inne 13%
57%
29%
14%
60%
29%
0% 11%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Dom Biuro Inne
Kobiety Mężczyźni
Wyzwania pracy zdalnej
NAJEFEKTYWNIEJSZE MIEJSCE PRACY
Po roku pracy w domu, chcieliśmy sprawdzić, w którym miejscu efektywniej wykonywane są obowiązki zawodowe.
Najczęściej wybieraną odpowiedzią był dom (58%).
Widoczny jest tutaj wzrost względem roku poprzedniego (48%). Dodatkowo, w aktualnym badaniu 13% wybrało inne miejsce niż dom czy biuro jako to najefektywniejsze.
W przypadku podziału na płeć wyniki rozłożyły się porównywalnie, zarówno kobiety (57%), jak i mężczyźni (60%) za najefektywniejsze miejsce pracy uznali dom.
W zeszłym roku dane te wyglądały nieco inaczej: zarówno kobiety, jak i mężczyźni wybierali biuro jako najefektywniejsze miejsce pracy.
46%
54%
49% 51%
42%
44%
46%
48%
50%
52%
54%
56%
Dom Biuro
Kobiety Mężczyźni
Efektywna praca zdalna
s. 11 Spis treści
MARZEC 2021
KWIECIEŃ 2020
44% 52%
46%
56% 48% 54%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
21-30 lat 31-40 lat Pow. 40 lat
DomBiuro
60% 68%
54%
33% 25% 31%
7% 7% 15%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
21-30 lat 31-40 lat Pow. 40 lat
Dom Biuro Inne
Wyzwania pracy zdalnej
NAJEFEKTYWNIEJSZE MIEJSCE PRACY (PODZIAŁ WG GRUP WIEKOWYCH)
Analizując grupy wiekowe, w każdej z nich badani wskazali dom za najefektywniejsze miejsce pracy.
W tej formie pracy najlepiej odnajdują się osoby w przedziale wiekowym 31-40 lat (68%), następnie 21-30 (60%) i na końcu osoby powyżej 40 lat (54%).
Zupełnie inaczej było rok temu, gdzie głosy w każdej z grup wiekowych były rozdzielone prawie jednakowo z niewielką przewagą na wskazanie biura.
Efektywna praca zdalna
s. 12 Spis treści
54% 60%
43%
23% 29%
23% 43%
11% 14%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Sam Z rodziną Ze współlokatorami
Dom Biuro Inne
MARZEC 2021
KWIECIEŃ 2020
53%
46%
53%
47%
54%
47%
42%
44%
46%
48%
50%
52%
54%
56%
Sam Z rodziną Ze współlokatorami
Dom Biuro
Wyzwania pracy zdalnej
NAJEFEKTYWNIEJSZE MIEJSCE PRACY (PODZIAŁ WG SPOSOBU ZAMIESZKANIA)
Ze względu na sposób zamieszkania badanych w każdej z grup zwyciężył dom jako najefektywniejsze miejsce pracy.
Najliczniejszą grupą wybierającą to miejsce pracy jako najefektywniejsze były osoby mieszkające z rodziną (60%).
W tej grupie zaszła również największa zmiana, w porów- naniu do zeszłego roku, ponieważ w 2020 osoby mieszkają- ce z rodziną wskazywały biuro jako najefektywniejsze
miejsce pracy (54%).
Pozostałe grupy, czyli osoby mieszkające same oraz ze współlokatorami również z dużą przewagą wybrały dom (zarówno teraz, jak i rok temu).
Efektywna praca zdalna
s. 13 Spis treści
NAJWIĘKSZE WYZWANIA PRACY ZDALNEJ
W celu znalezienia odpowiedzi na to zagadnienie,
zadaliśmy ankietowanym pytanie wielokrotnego wyboru.
Największym wyzwaniem pracy w domu jest życie
domowe (41%). Z naszych badań wynika, że w przeciągu roku pracownicy zauważyli trudności w utrzymaniu wła- ściwego work-life balance. W tym roku mamy 10% wzrost względem roku 2020 w odpowiedzi dotyczącej zachowa- nia równowagi między obowiązkami zawodowymi a ro- dzinnymi (41%). Wyzwanie związane z komunikacją
w zespole plasuje się na trzecim miejscu (36%) - jest to niewielki wzrost w odniesieniu do roku ubiegłego.
Co ciekawe, po ponad roku zdalnej pracy znacząco więk- sza grupa ankietowanych zwróciła uwagę na wyzwa- nia związane z planowaniem i zarządzaniem zadaniami (wzrost z 4 do 11%).
Komunikacja w zespole
Samodyscyplina i motywacja Życie domowe (dzieci, zwierzęta, domowe obowiązki itp.)
Rozpraszacze (media społecznościowe, komunikatory itp.)
Planowanie i zarządzanie zadaniami (harmonogram dnia) Zachowanie równowagi między obowiązkami zawodowymi a rodzinnymi
Organizacja miejsca pracy
Brak 5%
23%
41%
11%
21%
41%
24%
36%
0%
26%
31%
4%
21%
42%
24%
31%
0% 10% 20% 30% 40% 50%
Kwiecień 2020 Marzec 2021
Wyzwania pracy zdalnej
Efektywna praca zdalna Raport 2021
s. 14
Spis treści
03 Efektywność i kompetencje
W tej grupie pytań skupiliśmy się na miejscach, w których wykonywanie zadań jest efektywniejsze. Dodatkowo zapytaliśmy o umiejętności, których posiadanie sprawia, że praca zdalna jest bardziej skuteczna.
vPraca
Spis treści
Tak 66%
Nie 34%
Tak 60%
Nie 40%
KWIECIEŃ 2020 MARZEC 2021
s. 15
Efektywność i kompetencje
PRACA ZDALNA ROK W EPIDEMII
PRACA ZDALNA POZWALA NA SZYBSZE WYKONYWANIE ZADAŃ
Teza postawiona w zeszłym roku o szybszym wykonywaniu zadań podczas pracy zdalnej jest nadal aktualna.
Aż 66% badanych szybciej pracuje zdalnie. Oznacza to 6% wzrost względem 2020 roku.
Efektywna praca zdalna
s. 16 Spis treści
70% 65% 65%
30% 35% 35%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
21-30 lat 31-40 lat Pow. 40 lat
Tak Nie
Efektywność i kompetencje
PRACA ZDALNA POZWALA NA SZYBSZE WYKONYWANIE ZADAŃ (PODZIAŁ WG PŁCI I WIEKU ANKIETOWANYCH) Zarówno kobiety (67%), jak i mężczyźni (66%) są zgodni
z tym, że praca zdalna umożliwia im szybsze wykonywanie zadań.
Analizując przedział wiekowy, również mamy potwierdze- nie założonej tezy i można zauważyć niewielką przewagę (5%) wśród pracowników 21-30 (70%) względem grup
pozostałych (65%).
Efektywna praca zdalna
s. 17 Spis treści
MARZEC 2021
KWIECIEŃ 2020
77% 66%
57%
23% 34% 43%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
Sam Z rodziną Ze współlokatorami
Tak Nie
55% 59%
77%
45% 41%
23%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
Sam Z rodziną Ze współlokatorami
Tak Nie
Efektywność i kompetencje
PRACA ZDALNA POZWALA NA SZYBSZE WYKONYWANIE ZADAŃ (PODZIAŁ WG SPOSOBU ZAMIESZKANIA)
Patrząc na wyniki badań z perspektywy sposobu zamiesz- kania ankietowanych, wychodzi, że osoby mieszkające same (77%) uznają pracę zdalną za bardzo efektywną.
Co ciekawe, równie wysoko (66%) prezentują się odpowiedzi osób mieszkających z rodziną.
Porównując do wyników z ubiegłego roku, widać odwró- cenie proporcji dla rozpatrywanych grup.
Efektywna praca zdalna
s. 18 Spis treści
39%
14%
50%
44%
69%
65%
40%
19%
53%
23%
21%
45%
39%
66%
56%
39%
16%
42%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
Kwiecień 2020 Marzec 2021
NAJWAŻNIEJSZA KOMPETENCJA POD WZGLĘDEM EFEKTYWNOŚCI PRACY ZDALNEJ
W celu znalezienia odpowiedzi na to zagadnienie,
zadaliśmy ankietowanym pytanie wielokrotnego wybo- ru. Badani wskazali dwie najważniejsze kompetencje pod względem efektywności pracy zdalnej: samodyscyplina (69%) oraz samoorganizacja (65%).
Następne miejsca zajęły: umiejętność zarządzania czasem (53%), samodzielność (50%) oraz planowanie i organizacja każdego dnia (40%).
Wysoki wzrost względem roku ubiegłego (o 16%) obserwu- jemy przy kompetencji, jaką jest elastyczność (39%).
Umiejętność zarządzania czasem
Umiejętność pracy zespołowej
Planowanie i organizacja każdego dnia
Samoorganizacja Samodyscyplina
Automotywacja
Samodzielność
Dokładność
Elastyczność Efektywność i kompetencje
Efektywna praca zdalna Raport 2021
s. 19
Spis treści
04 Organizacja pracy zdalnej
Organizacja pracy zdalnej to hasło, które w zeszłym roku było jednym z najczęściej wyszuki- wanych. Byliśmy ciekawi, jak pracodawcy i pracownicy poradzili sobie z tym niełatwym zada- niem. Dlatego zapytaliśmy o to, jak firmy wsparły swoich pracowników oraz czy ten tryb jest bardziej wymagający od pracy w biurze.
vPraca
Spis treści Pracodawca zadbał, aby każdy pracownik
miał sprzęt i narzędzia do pracy zdalnej.
Pracownicy zostali przeszkoleni, jak organizować czas podczas pracy zdalnej.
Pracodawca umożliwił zabranie do domu sprzętu firmowego.
Pracodawca (lub dział HR) organizuje cykliczne spotkania online z zespołami.
Pracodawca umożliwił zabranie do domu potrzebnych mebli z biura.
Pracodawca zapewnił pracownikom finanse na doposażenie domowego biura.
Pracodawca dba o zdrowie psychiczne pracowników w tym trudnym okresie, np. udostępniając szkolenia online.
33%
22%
36%
33%
84%
16%
61%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
s. 20
Organizacja pracy zdalnej
JAKIE KROKI PODJĄŁ PRACODAWCA, ABY ZORGANIZOWAĆ PRACĘ ZDALNĄ?
84% badanych miało możliwość zabrania sprzętu firmo- wego do domu, a w 61% przypadków pracodawca zadbał o to, aby każdy pracownik miał sprzęt i narzędzia do pracy zdalnej.
Tylko 16% ankietowanych miało zapewnione szkolenia, któ- re pomogły im w organizacji czasu podczas home office.
PRACA ZDALNA ROK W EPIDEMII
Efektywna praca zdalna
s. 21 Spis treści
MARZEC 2021
MARZEC 2021
KWIECIEŃ 2020
49% 59%
51% 41%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Mężczyźni Kobiety
Tak Nie
Organizacja pracy zdalnej
TRYB PRACY ZDALNEJ JEST BARDZIEJ WYMAGAJĄCY NIŻ PRACA W BIURZE
56% badanych uznało, że tryb pracy zdalnej jest bardziej wymagający niż praca w biurze. Widoczny jest minimalny spadek procentowy względem zeszłego roku (o 5%), jednak ciągle home office wymaga od nas więcej zaangażowania niż praca w biurze.
Porównując lata 2020 i 2021 wynika, że home office ciągle jest bardziej wymagający dla kobiet (59%). U mężczyzn widać tendencję spadkową i podział odpowiedzi prawie pół na pół (51%-49%).
Tak 56%
Nie 44%
61% 60%
39% 40%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Mężczyźni Kobiety
Tak Nie
Efektywna praca zdalna
s. 22 Spis treści
MARZEC 2021
KWIECIEŃ 2020
47% 52%
73%
53% 48%
27%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
21-30 lat 31-40 lat Pow. 40 lat
Tak Nie
53%
67% 64%
47%
33% 36%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
21-30 lat 31-40 lat Pow. 40 lat
Tak Nie
Organizacja pracy zdalnej
TRYB PRACY ZDALNEJ JEST BARDZIEJ WYMAGAJĄCY NIŻ PRACA W BIURZE (PODZIAŁ WG GRUP WIEKOWYCH)
Analizując grupy wiekowe widać, że tryb home office jest najbardziej wymagający dla osób powyżej 40 lat (73%) i jest to wzrost o 9% w stosunku do roku ubiegłego.
W dwóch pozostałych grupach wiekowych odnotowano znaczne spadki, odpowiednio 14% dla osób z grupy 21-30 lat (47%) i 15% spadku do roku wcześniejszego dla grupy 31-40 lat (52%).
Efektywna praca zdalna Raport 2021
s. 23
Spis treści
05 Emocje
W tej części pytaliśmy o poziom stresu w trakcie pracy zdalnej oraz czy dzięki pracy zdalnej mamy więcej czasu dla siebie. Ten temat jest dla nas niezwykle ciekawy, dlatego też zostawiliśmy pytanie otwarte, w którym ankietowani chętnie opisywali uczucia, które towarzyszą im w home office.
s. 24 Spis treści
Tak 42%
Nie 58%
MARZEC 2021 KWIECIEŃ 2020
Tak 54%
Nie 46%
Emocje
EFEKTYWNA PRACA ZDALNAPRACA ZDALNA OBNIŻA POZIOM STRESU WZGLĘDEM PRACY W BIURZE
W przypadku tego pytania odnotowaliśmy jeden z największych wzrostów procentowych i odwrócenie proporcji.
Rok temu ankietowani stwierdzili, że tryb pracy zdalnej wcale nie obniża ich poziomu stresu. Obecnie sytu- acja wygląda inaczej, aż 54% osób uważa, że praca w trybie home office jest mniej stresująca względem pracy w biurze.
Dla wielu osób wyzwaniem stało się
zachowanie równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym. Ważną rolę pełni tu pracodawca, który powinien edukować i wspierać work life integration.
Wsparcie takie powinno być w zakresie rozwoju kompetencji ale także w obsza- rze pracy na postawach, wartościach, przekonaniach.
PAULINA BERNATEK
MENADŻER DS. ROZWOJU
DZIAŁ ROZWOJU PRACOWNIKÓW UNIQA
Efektywna praca zdalna
s. 25 Spis treści
MARZEC 2021
KWIECIEŃ 2020
47% 37%
53% 63%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Kobiety Mężczyźni
Tak Nie
57% 49%
43% 51%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Kobiety Mężczyźni
TakNie
Emocje
PRACA ZDALNA OBNIŻA POZIOM STRESU WZGLĘDEM PRACY W BIURZE (ROZKŁAD WG PŁCI)
Analizując z perspektywy podziału na płeć, w obu grupach widać zmianę w sposobie odczuwania stresu w trybie home office. W obu grupach zanotowano ponad 10% wzrost
względem roku poprzedniego.
Efektywna praca zdalna
s. 26 Spis treści
38% 41%
62% 59% 57%
43%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
21-30 lat 31-40 lat pow. 40 lat
Tak Nie
MARZEC 2021
KWIECIEŃ 2020 67%
48% 50%
33%
52% 50%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
21-30 lat 31-40 lat Pow. 40 lat
Tak Nie
Emocje
PRACA ZDALNA OBNIŻA POZIOM STRESU WZGLĘDEM PRACY W BIURZE (ROZKŁAD WG GRUP WIEKOWYCH) Grupa, dla której widać wyraźne odwrócenie proporcji oraz wynika, że praca zdalna jest mniej stresująca niż praca w biurze, to osoby z przedziału 21-30 lat.
W pozostałych grupach wiekowych głosy rozkładają się prawie po połowie.
Efektywna praca zdalna
s. 27 Spis treści
54% 52%
71%
46% 48%
29%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Sam Z rodziną Ze współlokatorami
Tak Nie
25%
43%
57%
75%
57%
43%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Sam Z rodziną Ze współlokatorami
Tak Nie
MARZEC 2021
KWIECIEŃ 2020 Emocje
PRACA ZDALNA OBNIŻA POZIOM
STRESU WZGLĘDEM PRACY W BIURZE (ROZKŁAD WG SPOSOBU ZAMIESZKANIA)
Analizując odpowiedzi badanych ze względu na sposób zamieszkania, każda grupa stwierdziła, że tryb home office obniża poziom stresu.
Najwięcej pozytywnych odpowiedzi udzieliły osoby mieszkające ze współlokatorem (71%). Podobnie było rok temu (57%).
Największa zmiana dotyczy jednak osób mieszkających samotnie. Obserwujemy tu wzrost o 29% względem roku ubiegłego.
Efektywna praca zdalna
s. 28 Spis treści
57% 60%
43% 40%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Mężczyźni Kobiety
Tak Nie
74%
62%
26% 38%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Mężczyźni Kobiety
Tak Nie
Tak 66%
Nie 34%
MARZEC 2021
MARZEC 2021
KWIECIEŃ 2020 Emocje
DZIĘKI PRACY ZDALNEJ MAM WIĘCEJ CZASU DLA SIEBIE Więcej czasu dla siebie – taką tezę uznali za prawdziwą ankietowani rok temu. Jak było tym razem? Zdecydowana większość to potwierdziła (66%). Wynika to zapewne
m.in. z możliwości zaoszczędzenia czasu na dojazdy do biura i z powrotem.
74% ankietowanych mężczyzn, pracując zdalnie, potrafi wygenerować więcej czasu dla siebie
względem pracy w biurze (wzrost o 17% względem roku ubiegłego). Większość kobiet (62%) również potwierdza, że w trybie home office ma więcej czasu dla siebie.
Widzimy też zmianę proporcji między obiema grupami. Rok temu kobiety częściej udzielały pozy- tywnej odpowiedzi. W tym roku, mężczyźni zdecydowanie prowadzą.
Efektywna praca zdalna
s. 29 Spis treści
83%
63% 54%
17%
37% 46%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
21-30 lat 31-40 lat Pow. 40 lat
Tak Nie
75%
48% 43%
25%
52% 47%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
21-30 lat 31-40 lat Pow. 40 lat
Tak Nie
MARZEC 2021
KWIECIEŃ 2020 Emocje
DZIĘKI PRACY ZDALNEJ MAM WIĘCEJ CZASU DLA SIEBIE (ROZKŁAD WG GRUP WIEKOWYCH)
Niezależnie od wieku, pracownicy w trybie home office deklarują, że mają więcej czasu dla siebie. Znacząco na tle innych grup wybija się grupa z przedziału 21-30 lat (83% pozytywnych odpowiedzi).
W każdej z grup odnotowano też wzrost procentowy
względem roku ubiegłego. Największy w grupie wiekowej 31-40 lat (o 15%).
Efektywna praca zdalna
s. 30 Spis treści
MARZEC 2021
KWIECIEŃ 2020
62% 68%
57%
38% 32%
43%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Sam Z rodziną Ze współlokatorami
Tak Nie
75%
55% 60%
25%
45% 40%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Sam Z rodziną Ze współlokatorami
Tak Nie
Emocje
DZIĘKI PRACY ZDALNEJ MAM WIĘCEJ CZASU DLA SIEBIE (ROZKŁAD WG SPOSOBU ZAMIESZKANIA)
68% osób mieszkających z rodziną uznało, że ma więcej czasu dla siebie – to 13% wzrost w stosunku do roku
ubiegłego.
Odwrotnie sprawa się ma jeśli chodzi o osoby mieszkające samotnie – tutaj obserwujemy spadek o 13% względem poprzedniego roku. Równiez niewielki spadek (o 3%) obserwujemy u osób mieszkających ze współlokatorami.
Pokazuje to, że po roku pracy zdalnej najlepiej zorganizo- wały się osoby mieszkające z rodziną i dzięki temu potrafią wygenerować więcej czasu wolnego.
s. 31 Spis treści
Emocje - insighty
„Głównie spokój, skupienie”
„Jestem zadowolona, ponieważ
oszczędzam czas na dojazdach, ale też brakuje mi bieżącego kontaktu ze współpracownikami szczególnie w sytuacjach problematycznych.”
„Lubię w ten sposób pracować nie tracę czasu na dojazdy.”
„Spokój, radość, satysfakcja, entuzjazm, wdzięczność”
„Poczucie spokoju i możliwość pełnego skupienia na wykonywanej pracy.”
„Radość, szczęście”
„Wolność”
„Poczucie większego komfortu pracy,
możliwość pracy w ciszy i spokoju, większa samodzielność, choć też niepokój związa- ny z odwołaniem pracy zdalnej.”
„Większy spokój i poczucie, że czas nie umyka między palcami.”
„Satysfakcja z realizacji powierzonych zadań, mniejszy stres, większy balans
między pracą a obowiązkami domowymi, opanowanie, zadowolenie.”
Postanowiliśmy zadać pytanie ankietowanym, jakie emocje towarzyszą im podczas pracy zdalnej. Daliśmy pełną swobodę odpowiedzi
i podzieliliśmy je na 3 kategorie: pozytywne, negatywne i neutralne.
Na tej oraz kolejnej stronie prezentujemy niektóre z pierwszych dwóch kategorii.
EFEKTYWNA PRACA ZDALNA
s. 32 Spis treści
Emocje - insighty
„Brak motywacji”
„Demotywacja, poddenerwowanie”
„Frustracja związana z brakiem przestrzeni do pracy i satysfakcja z elastyczności i efektów.”
„Poirytowanie, zdenerwowanie, zmartwienie, często apatia”
„Przygnębienie, tęsknota za
kontaktami z innymi, samotność”
„Przemęczenie, poczucie izolacji”
„Permanentna presja; niepokój,
kiedy jem obiad; presja, żeby ciągle być online.”
„Często mam dość, brakuje mi fizycznego wyjścia z pracy i odcięcia się. Często
wkurzam się na niedziałające sprzęty, internety, dużą liczbę maili…”
„Stres, by być cały czas dostępnym.
Brakuje mi umiejętności wyważenia czasu na pracę z domu vs prywatny czas.”
„Wypalenie zawodowe, smutek, rozgoryczenie, frustracja”
EFEKTYWNA PRACA ZDALNA
Efektywna praca zdalna Raport 2021
s. 33
Spis treści
06 Zalety i wady pracy zdalnej
Po roku home office zdobyliśmy mnóstwo doświadczeń. Jakie są zalety a jakie wady tego trybu pracy?
vPraca
Spis treści Oszczędność czasu na dojazdach do pracy
Wygoda, komfort Brak dress code
Brak ciągłej kontroli Zaufanie przełożonego
Większa elastyczność czasu pracy Samodzielny podział pracy
Brak ciągłego pośpiechu Mniej rozpraszaczy
Lepsze, twórcze, kreatywne pomysły
Nie dostrzegam żadnych zalet Możliwość większego skupienia
Sprawniejsze wykonywanie zadań
Większa satysfakcja
1%
25%
19%
33%
22%
62%
19%
42%
31%
33%
27%
45%
58%
93%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
s. 34
Zalety pracy zdalnej
W celu poznania zalet pracy zdalnej, zadaliśmy pytanie wielokrotnego wyboru.
Podobnie jak rok temu najczęściej wskazywaną zaletą pracy zdalnej jest oszczędność czasu na dojazdach do pracy (93%).
Kolejne wysokie miejsca zajęły: większa elastyczność czasu pracy, wygoda, komfort, brak dress code oraz możliwość większego skupienia.
PRACA ZDALNA ROK W EPIDEMII
vPraca
Spis treści
8%
13%
22%
38%
25%
9%
25%
11%
31%
11%
3%
13%
55%
28%
24%
74%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
Brak relacji ze współpracownikami (wspólny obiad, kawa) Konflikty wynikające z relacji na odległość (np. nieporozumienia, niezrozumienie jednej ze stron) Brak motywacji spowodowany izolacją i osamotnieniem
Konieczność zorganizowania domowego biura Brak budowania relacji pomiędzy współpracownikami
Szybsze męczenie się Brak samodyscypliny
Brak umiejętności rozdzielenia pracy i życia domowego Brak osoby koordynującej bezpośrednio pracę/proces/zadanie
Rezygnacja z przerw podczas pracy
Obecność w domu dzieci, opieka nad nimi i nauka z nimi
Nie dostrzegam żadnych wady Konieczność nauki nowych narzędzi (do komunikacji, wideokonferencji i raportowania pracy)
Brak wsparcia przełożonego
Poczucie bycia w pracy cały czas
Słabe łącze internetowe
s. 35
Wady pracy zdalnej
Najwięcej badanych wskazało na brak relacji ze współpracownikami (74%), tak samo jak rok temu.
Kolejne miejsca zajęły odpowiedzi:
brak budowania relacji pomiędzy współpracownikami, poczucie bycia w pracy cały czas oraz konieczność zorganizowania domowego biura.
PRACA ZDALNA ROK W EPIDEMII
Efektywna praca zdalna Raport 2021
s. 36
Spis treści
07 Co dalej po epidemii?
Wielu z nas zadaje sobie to pytanie. Dzisiaj już wiemy, że nie wrócimy do tego, co było przed epidemią. Coraz więcej mówi się o wprowadzeniu pracy zdalnej na stałe, o modelach hybrydowych, a co o tym myślą nasi ankietowani?
vPraca
Spis treści
Tak 14%
Parę dni w tygodniu 35%
Parę dni w miesiącu 35%
Nie 16%
Tak 8%
Parę dni w tygodniu 29%
Parę dni w miesiącu 40%
Nie 23%
s. 37
Co dalej po epidemii?
CZY PO ZAKOŃCZONEJ EPIDEMII CHCEMY WRÓCIĆ DO PRACY W BIURZE?
To pytanie zadaliśmy naszym ankietowanym. Największą popularność zdobyły odpowiedzi związane z modelem pracy hybrydowej (70%). Najmniejszą grupą były osoby, które chciałyby wrócić na stałe do pracy w biurze (12%).
Mężczyźni głównie opowiedzieli się za modelem pracy hybrydowej (69%), wyłączna praca zdalna to 23%.
Kobiety po równo wybrały obie możliwości modelu hybrydowego pracy.
PRACA ZDALNA ROK W EPIDEMII
Tak 12%
Parę dni w tygodniu Parę dni w 33%
miesiącu 37%
18%Nie
Efektywna praca zdalna
s. 38 Spis treści
8%
13% 14%
31% 33%
29%
46%
33%
57%
15%
21%
0% 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Sam Z rodziną Ze współlokatorami
Tak Parę dni w tygodniu Parę dni w miesiącu Nie
Co dalej po epidemii?
MODEL PRACY PO ZAKOŃCZENIU EPIDEMII (ROZKŁAD WG SPOSOBU ZAMIESZKANIA) Ze względu na sposób zamieszkania,
każda z grup chciałaby pracować w modelu hybrydowym – wariant parę dni w miesiącu w biurze. Najliczniej opowiedziała się za tym wyborem grupa osób mieszkających ze
współlokatorami (57%).
Efektywna praca zdalna
s. 39 Spis treści
CZY PO SKOŃCZONEJ EPIDEMII CHCIAŁBYŚ, ABY TWOJA FIRMA OFEROWAŁA MOŻLIWOŚĆ PRACY ZDALNEJ PARĘ DNI W TYGODNIU?
CZY PO SKOŃCZONEJ EPIDEMII CHCIAŁBYŚ,
ABY FIRMA, W KTÓREJ PRACUJESZ UMOŻLIWIAŁA PRACOWNIKOWI WYBÓR POMIĘDZY PRACĄ
ZDALNĄ A STACJONARNĄ W BIURZE?
KWIECIEŃ 2020 KWIECIEŃ 2020
Tak 96%
Nie 4%
Tak 82%
Nie 18%
s. 39 MODEL PRACY PO ZAKOŃCZENIU EPIDEMII
Już rok temu ankietowani wykazali zaintereso- wanie wprowadzeniem nowego modelu pracy hybrydowej po zakończeniu epidemii.
Aż 82% badanych chciało, aby pracodawca
umożliwił pracownikowi wybór pomiędzy pracą zdalną a stacjonarną.
Zainteresowanie pracą zdalną, modelem hybrydowym i ograniczeniem pracy w biurze utrzymuje się do dziś.
Co dalej po epidemii?
Efektywna praca zdalna
s. 40 Spis treści
JAK BĘDZIE WYGLĄDAŁ RYNEK PRACY W NOWEJ RZECZYWISTOŚCI PO PANDEMII?
Aby to zbadać, zadaliśmy pytanie wielokrotnego wyboru.
Najwięcej ankietowanych uznało, że firmy dostrzegą
zalety i oszczędności wynikające z modelu pracy zdalnej i będą częściej ją oferować (74%).
W drugiej kolejności wybrana została odpowiedź,
że pracownicy chętnie będą korzystać z modelu pracy zdalnej i będą pracować również poza domem,
np. podróżując (73%).
Na trzecim miejscu znalazła się pozycja dotycząca firm, które nie będą oferować modelu pracy zdalnej i przez to stracą atrakcyjność na rynku pracy.
Umiejętność efektywnej pracy zdalnej będzie mocnym atutem pracownika
Firmy zobaczą zalety i oszczędności w modelu pracy zdalnej i będą częściej oferować taki model pracy
Firmy, które nie będą oferować modelu pracy zdalnej stracą atrakcyjność na rynku pracy
Pracownicy chętnie będą korzystać z modelu pracy zdalnej i będą pracować również poza domem, np. podróżując
Pracodawcy bardziej będą inwestować
w narzędzia niezbędne do pracy zdalnej 39%
73%
65%
74%
55%
0% 20% 40% 60% 80%
Co dalej po epidemii?
Efektywna praca zdalna
s. 41 Spis treści
OBAWY W ZWIĄZKU Z TRWAJĄCĄ EPIDEMIĄ
Jakie są największe obawy w Twojej firmie w związku
z trwającą epidemią? Było to pytanie wielokrotnego wyboru.
Zdecydowana większość osób nie ma żadnych obaw (64%).
Na drugim miejscu ex aequo ankietowani obawiają się obniżenia wynagrodzenia i zwolnienia z pracy (19%).
Otrzymaliśmy również dodatkowe odpowiedzi od bada- nych, które brzmiały: brak możliwości rozwoju, awansu, podwyżki; wpływ na popyt; zwiększenie obowiązków.
Dodatkową odpowiedzią, która powtórzyła się parę razy była obawa powrotu do biura na stałe.
Obniżenia wynagrodzenia Zwolnienia z pracy (np. ze względu na brak
nowych zleceń w firmie) Nie mam obaw
19%
19%
64%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Co dalej po epidemii?
Efektywna praca zdalna Raport 2021
s. 42
Spis treści
Wnioski końcowe Zakończenie
08
s. 43
Wnioski końcowe
Wyniki przeprowadzonych badań pokazały wyraźny podział pracowników na dwie grupy. Pierwszą grupę stano- wią zwolennicy pracy zdalnej, którzy czas pandemii wykorzystują na rozwijanie swoich umiejętności i kompetencji, sprzyjających trybowi home office, takich jak: samodyscyplina, samoorganizacja, zarządzanie czasem, work-life balance i mogą pochwalić się większą efektywnością pracy. Są spokojni, zadowoleni i skoncentrowani na realizo- waniu zadań. Nie wyobrażają sobie powrotu do biurowej rzeczywistości po zakończeniu pandemii.
Drugą grupę tworzą osoby, które nie odnajdują się w nowych warunkach. W przystosowaniu się do pracy zdalnej przeszkadzają im własne ograniczenia i cechy osobowościowe, jak chociażby potrzeba posiadania stałej kontroli ze strony przełożonego, która ma wpływ u tych pracowników na poziom motywacji. Są psychicznie wyczerpani, zestresowani, nie potrafią oddzielić pracy od życia domowego. Niektórzy ankietowani wskazywali nawet na wy- palenie zawodowe. Nadzieją dla nich jest jak najszybszy powrót do pracy w biurze, w momencie kiedy zagroże- nie epidemiczne zostanie opanowane.
EFEKTYWNA PRACA ZDALNA
Widząc u niektórych naszych pracowników spadek energii
i motywacji oraz wzrost poziomu stresu obecną sytuacją,
postanowiliśmy dać każdemu z nich możliwość nauki relaksacji dzięki szkoleniom online.
ZESPÓŁ SZKOLEŃ I ROZWOJU PZU
Efektywna praca zdalna
s. 44 Spis treści
Należy jednak zaznaczyć, że w porównaniu do roku poprzedniego, coraz więcej osób przekonuje się do pracy w trybie on-line i zauważa u siebie lepszą skutecz- ność wykonywanych zadań. Wiąże się to z tym, że wraz z upływem czasu, ogólnie lepiej radzimy sobie z nowymi wyzwaniami, praca zdalna jest mniej stresująca, chociaż badania potwierdzają, że tryb home office jest bardziej wymagający niż stacjonarne wykonywanie obowiązków. Ankietowani przyznali, że mają
więcej czasu dla siebie, bo nie tracą go np. na dojazdy do biura. Ważna jest dla nich elastyczność czasu pracy, wygoda i komfort.
Istotny udział w zorganizowaniu pracownikom home office mieli pracodawcy, co zresztą nie powinno dziwić. Właściciele firm zrobili wszystko, co w ich mocy, aby ułatwić pracę zdalną swoim zespołom, m.in. umożliwili im zabranie sprzętu fir- mowego do domów oraz zadbali o to, aby każdy pracownik miał dostęp do na- rzędzi, wykorzystywanych do realizacji zadań.
Negatywnymi konsekwencjami pracy zdalnej, o których informuje raport, są
przede wszystkim te związane z brakiem bezpośredniego kontaktu ze współpra- cownikami. Korzyści pracy w domu są jednak przeważające do tego stopnia, że po zakończeniu epidemii zdecydowana większość osób nie chce wracać do pra-
cy w biurze. Najchętniej wybieraną formą pracy jest model hybrydowy, w którym pracownik przez parę dni w miesiącu wykonuje obowiązki w siedzibie firmy.
Nie ulega wątpliwości, że praca zdalna na stałe wpisze się w kodeks pracy, a pra- codawcy będą musieli zaakceptować fakt, że pracownicy będą coraz chętniej z tej formy świadczenia pracy korzystać. Mało tego, atrakcyjność pracodawcy będzie zależała od tego, czy będzie oferował możliwość wykonywania obowiąz- ków służbowych poza biurem. Wskazówką, którą osoby, oferujące zatrudnienie, powinny wziąć pod uwagę, jest uwzględnienie obecności na rynku pracy dwóch głównych grup pracowników: zwolenników i przeciwników home office i dosto- sowanie do nich swojej oferty pozwalającej na świadomy wybór modelu pracy.
Dzięki temu pracownik będzie nie tylko bardziej wydajny, ale również skutecznie zmotywowany i zadowolony.
Wnioski końcowe
s. 45
Zakończenie
EFEKTYWNA PRACA ZDALNAWielu z nas może dzisiaj z całą pewnością podpisać się pod stwierdzeniem, że praca przez pięć dni w tygodniu przez 8 godzin dziennie z biura to przeżytek.
Prawdziwą satysfakcję i wolność daje praca zdalna. Nie wszyscy zgadzają się w 100% z tą tezą, ale, jak pokazuje nasz raport, postęp w tym zakresie jest
widoczny. Skoro coraz więcej osób zaczyna dostrzegać plusy pracy on-line, to znaczy, że pracodawcy mają dużo do zrobienia. W rękach szefów leży pomoc wszystkim zatrudnionym w rozwijaniu ich zdolności organizacyjnych oraz innych umiejętności, tak aby byli w stanie samodzielnie poradzić sobie z obowiązkami.
Analiza wyników raportu dowodzi, że pracownicy całkiem dobrze odnajdują się w nowych okolicznościach pracy, chociaż zdarzają się przypadki osób sfrustro-
wanych, niezadowolonych i smutnych. Receptą na bolączki pracowników nie po- winno być poszukiwanie sposobu na to, jak przywrócić model pracy stacjonarnej, ale co zrobić, by odnaleźć się w trybie pracy zdalnej, jak zaadaptować się w no- wej rzeczywistości. Sądzimy, że większość problemów, z którymi borykają się pracownicy, da się rozwiązać, np. poprzez szkolenia czy zwykłą rozmowę, wsparcie przełożonego albo działu HR.
Pandemia prędzej czy później skończy się, ale to, co nam ze sobą przyniosła, w tym pracę zdalną, raczej nie zostanie zapomniane, bo pewnych spraw wca- le nie chcemy wyprzeć z naszej codzienności. Tak jak przyswoiliśmy sobie zasady funkcjonowania w czasie zagrożenia epidemicznego, tak samo możemy nauczyć
Efektywna praca zdalna
s. 46 Spis treści
się wykonywania pracy w domu bez kontrolującego nas stale szefa. To kwestia
„treningu”, który dla jednych minął gładko i bezproblemowo, przynosząc im sukces, a dla innych być może trwa nadal, generując po drodze mniejsze lub większe obrażenia.
Ważne, by osoby doznające negatywnych konsekwencji, o których można prze- czytać w raporcie, mogły liczyć na potrzebne im wsparcie. Jeżeli okazałoby się, że absolutnie nie odnajdują się w trybie home office, powinny mieć w przyszłości zapewnioną możliwość wyboru: pracy w biurze lub poza nim. Robienie czegoś na siłę nigdy nie zaowocuje pozytywnymi skutkami. Tylko zadowolony pracownik jest w stanie wzbić się na wyżyny swojej kreatywności i zawojować rynek. Wyra- żenia „pracownik biurowy” i „lokal biurowy”, standardowo odnoszące się do osób wykonujących swoje obowiązki zawodowe w pomieszczeniu nazywanym biurem, które jest gwarantowane przez pracodawcę, przechodzą obecnie zasadniczą metamorfozę znaczeniową.
Zakończenie
Efektywna praca zdalna O nas
!["Porządek, chaos, znaczenie. Szkice o powieści współczesnej", Michał Głowiński, Warszawa 1968, Państwowy Instytut Wydawniczy, ss. 254, 2 nlb. : [recenzja]]()