„Don Giovanni” Volfganga Amadeusza Mozarta
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
Zapoznanie uczniów z tematyką i problematyką opery Volfganga Amadeusza Mozarta „Don Giovanni”. Omówienie i przedstawienie głównych bohaterów dzieła scenicznego. Wskazanie historii powstania utworu oraz wysłuchanie i percepcja poszczególnych jego części.
b. Umiejętności Uczeń potrafi:
1. Omówić tematykę i problematykę opery „Don Giovanni” Volfganga Amadeusza Mozarta.
2. Przedstawić i omówić główne postaci występujące w operze.
3. Wyjaśnić pojęcie ekspresjonizmu muzycznego.
4. Omówić historię powstania omawianej opery.
5. Rozpoznać i nazwać fragmenty wysłuchanych części „Don Giovanni”.
6. Wskazać podstawowe cechy stylu V. A. Mozarta, które uwydatniają się w tym utworze.
2. Metoda i forma pracy
Metoda opisu z elementami pogadanki. Percepcja muzyczna. Analiza muzyczna – praca w grupach.
Forma ćwiczeniowa.
3. Środki dydaktyczne
1. Podręcznik: J. Ekiert, Bliżej muzyki. Encyklopedia, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1994.
2. Stanowisko do odtwarzania płyt.
3. Nagranie CD lub video opery „Don Giovanni” V. A. Mozarta.
4. Karta pracy ucznia.
5. Partytura opery.
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza 1. Sprawdzenie obecności.
2. Powtórzenie wiadomości poprzez odpytanie jednej osoby z trzech ostatnich lekcji.
3. Podanie tematu do zeszytu.
(10 min.)
b. Faza realizacyjna
1. Przedstawienie historii powstania opery „Don Giovanni” V.A Mozarta oraz najważniejszych i charakterystycznych elementów tej opery (metoda opisu). Omówienie tematyki i stylistyki utworu.
Notatka:
„Don Giovanniego” Mozart napisał na zamówienie opery w Pradze. Termin był bardzo krótki, toteż Mozart w Wiedniu naszkicował tylko zamówione dzieło i wraz z librecistą przyjechał do Pragi, by tam według ówczesnych zwyczajów komponować dalej już w trakcie przygotowań do premiery. „Don Giovanni” Mozarta to jedno z najświetniejszych i jednocześnie najbardziej złożonych dzieł w historii muzyki. Jeśli istnieje dzieło doskonałe, jest nim właśnie opera V.A. Mozarta. Podstawą libretta jest historia o młodym szlachcicu andaluzyjskim, pożeraczu serc niewieścich. Don Juan Tenorio rodem z Sewilli, piękny, dumny i wiarołomny, rozpustnik i uwodziciel, zamordowawszy ojca uwiedzionej Donny Anny i dokonawszy innych przestępstw, opanowany nadludzką pychą, zaprasza nagrobny posąg ofiary na ucztę, po czym ginie, wciągnięty przez swego kamiennego gościa w piekielną czeluść.
Opera Mozarta zatytułowana "Rozpustnik ukarany, czyli Don Giovanni" – wesoły dramat muzyczny, powstała do libretta Lorenza da Pontego, które wykorzystuje wątki z powieści hiszpańskiego dominikanina piszącego pod pseudonimem Tirso de Molina i weneckiego poety, Bertatiego.
Arcydzieło Mozarta łączy elementy pogodnej komedii z dramatycznym napięciem; postacie są pełne życia, prawdy i wewnętrznej logiki. „Don Giovanni” był wydarzeniem nie tylko muzycznym, lecz ważkim dla całej kultury europejskiej. Temat zmysłowego libertyna, stawiającego swe prawa ponad ustanowionymi normami, którym sprzeciwia się aż po śmierć, znalazł odbicie w licznych dziełach literackich, socjologicznych, psychologicznych, etycznych.
2. Przedstawienie (metodą opisu) bohaterów opery „Don Giovanni” oraz omówienie tematyki dzieła.
Notatka:
Bohaterowie:
Don Giovanni, tytułowy bohater, szlachcic, sprytny i bezwzględny uwodziciel – baryton
Komandor, ojciec Donny Anny – bas
Donna Anna – sopran
Don Ottavio, narzeczony Don Anny – tenor
Donna Elvira, była kochanka Don Giovanniego – sopran
Leporello, służący Don Giovanniego – bas
Masetto, wieśniak – bas
Zerlina, narzeczona Masetta – sopran
służba, wieśniacy
(25 min.)
c. Faza podsumowująca
1. Wysłuchanie i percepcja fragmentów opery „Don Giovanni” lub obejrzenie przedstawienia na video.
2. Zapisanie notatki do zeszytu.
(10 min.)
5.Bibliografia
a. J. Ekiert, Bliżej muzyki. Encyklopedia, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1994.
6. Załączniki
a. Karta pracy ucznia
Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji „Don Giovanni” Volfganga Amadeusza Mozarta.
b. Zadanie domowe
