„Rigoletto” Giuseppe Verdiego
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
Zapoznanie uczniów z tematyką i problematyką opery „Rigoletto” Giuseppe Verdiego. Przedstawienie głównych bohaterów dzieła oraz dokonanie krótkiej ich charakterystyki. Wskazanie historii powstania utworu oraz wysłuchanie poszczególnych części opery.
b. Umiejętności Uczeń potrafi:
1. Omówić tematykę i problematykę opery „Rigoletto” Giuseppe Verdiego.
2. Przedstawić główne postaci występujące w operze oraz umie dokonać krótkiej ich charakterystyki.
3. Wyjaśnić pojęcie bell canto.
4. Omówić historię powstania wymienionej opery.
5. Rozpoznać fragmenty wysłuchanych części „Rigoletto” i je nazwać.
6. Wskazać stylistyczne cechy charakterystyczne dla „Rigoletto” Verdiego.
2. Metoda pracy
Metoda opisu z elementami pogadanki. Percepcja muzyczna. Analiza muzyczna – praca w grupach.
Forma ćwiczeniowa.
3. Środki dydaktyczne
1. Podręcznik –Gwizdalska D., Historia muzyki cz.1, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2006
2. Stanowisko do odtwarzania płyt.
3. Nagranie CD (lub film video) opery „Rigoletto” G. Verdiego.
4. Karta pracy ucznia 5. Partytura opery
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza 1. Sprawdzenie obecności.
2. Powtórzenie wiadomości poprzez odpytanie jednej osoby z trzech ostatnich lekcji.
3. Podanie tematu do zeszytu.
(10 min)
b. Faza realizacyjna
1. Metodą opisu, przedstawienie historii powstania opery „Rigoletto” Giuseppe Verdiego oraz wymienienie najważniejszych, charakterystycznych elementów tej opery. Omówienie stylistyki utworu.
Notatka:
„Rigoletto” powstało w dobrym dla Verdiego okresie. Rok wcześniej skomponował „Luizę Miller”, a w latach następnych swe najpopularniejsze opery: „Trubadura” i „Traviatę”. Wszystkie te dzieła odznaczają się niezwykłą siłą oddziaływania na słuchacza, poprzez: zwartość utworu, wyrazistość postaci i motywów muzycznych, doskonałą dramaturgię i piękno melodii.
Pomimo ponurego tematu, dzieło pełne jest przepięknych melodii (aria Gildy, kwartet, arie Księcia).
Jest to mistrzowskie dzieło operowe, którego muzyka jest bardzo efektowna, a przy tym pełna wyrazu i emocji. Premiera opery miała miejsce w 1851 roku, w weneckim Teatro La Fenice i od razu spotkała się z gorącym przyjęciem ze strony prasy i publiczności. W stosunku do poprzednich dzieł Verdiego,
„Rigoletto” odznacza się znacznym pogłębieniem środków dramatycznego wyrazu i świetną charakterystyką muzyczną występujących postaci, i to zarówno w ariach solowych, jak i w scenach zespołowych. Opera skonstruowana jest w czterech aktach.
2. Metodą opisu, przedstawienie bohaterów opery „Rigoletto” oraz omówienie tematyki dzieła.
Notatka:
Bohaterowie:
Rigoletto, książęcy błazen - baryton
Książę Mantui - tenor
Gilda, córka Rigoletta - sopran
Sparafucile, morderca - bas
Magdalena, siostra Sparafucila - alt
Giovanna, służka Rigoletta - mezzosopran
Hrabia Ceprano - bas
Hrabina Ceprano - sopran
Hrabia Monterone - bas
Marullo, dworzanin - baryton
Borsa, dworzanin - tenor
Paź – mezzosopran Treść opery:
Mantua, rok 1550. Książę (Alvarez) - pozbawiony skrupułów młodzieniec, żądny jedynie rozkoszy i uciech życia, uwodzi Gildę (Mula), przepiękną córkę swego błazna Rigoletta (Serville). Ojciec pałający żądzą zemsty za utraconą cześć swojej córki, wynajmuje Sparafucilla, znanego zabójcę, by ten pomścił honor jego rodziny. Decyzja ta dla wszystkich okazuje się tragiczna w skutkach.
(25 min)
c. Faza podsumowująca
1. Wysłuchanie fragmentów opery „Rigoletto” lub obejrzenie przedstawienia na video.
2. Zapisanie notatki do zeszytu.
(10 min)
5. Bibliografia
a. Ekiert J., Bliżej muzyki. Encyklopedia, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1994 b. Gwizdalska D., Historia muzyki czt.1, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2006
6. Załączniki
a. Karta pracy ucznia
Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji pt. „Rigoletto” Giuseppe Verdiego.
b. Zadanie domowe
