„Peleas i Melizanda” Claude’a Debussy’ego
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
Zapoznanie uczniów z tematyką i problematyką opery Claude’a Debussy’ego „Peleas i Melizanda”.
Omówienie i przedstawienie głównych bohaterów dzieła scenicznego. Wskazanie historii powstania utworu oraz wysłuchanie i percepcja poszczególnych części opery.
b. Umiejętności Uczeń potrafi:
1. Omówić tematykę i problematykę opery „Peleas i Melizanda” Claude’a Debussy’ego.
2. Przedstawić i omówić główne postaci występujące w operze.
3. Wyjaśnić pojęcie impresjonizmu muzycznego.
4. Omówić historię powstania omawianej opery.
5. Rozpoznać i nazwać fragmenty wysłuchanych części „Peleas i Melizanda”.
6. Wskazać podstawowe cechy stylistyczne, zastosowane w operze „Peleas i Melizanda” przez Claude’a Debussy’ego.
2. Metoda i forma pracy
Metoda opisu z elementami pogadanki. Percepcja muzyczna. Analiza muzyczna – praca w grupach.
Forma ćwiczeniowa.
3. Środki dydaktyczne
1. Podręcznik: Janusz Ekiert; Bliżej muzyki. Encyklopedia, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1994.
2. Stanowisko do odtwarzania płyt.
3. Nagranie CD lub video opery „Peleas i Melizanda” Claude’a Debussy’ego.
4. Karta pracy ucznia.
5. Partytura opery.
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza 1. Sprawdzenie obecności.
2. Powtórzenie wiadomości poprzez odpytanie jednej osoby z trzech ostatnich lekcji.
3. Podanie tematu do zeszytu.
(10 min)
b. Faza realizacyjna
1. Metodą opisu, przedstawienie historii powstania opery „Peleas i Melizanda” Claude’a Debussy’ego oraz najważniejszych elementów charakterystycznych dla tej opery. Omówienie tematyki i stylistyki utworu.
Notatka:
„Peleas i Melizanda” opera w 5 aktach; Libretto wg Maurice Maeterlincka.
Prapremiera 5-aktowego dramatu lirycznego "Pelléas et Mélizanda" odbyła się 30 kwietnia 1902 r. na scenie paryskiej Opera Comiquena i zakończyła się wielkim skandalem. Dochodziło do rękoczynów między zwolennikami nowej muzyki i jej przeciwnikami, przy czym ci drudzy byli w zdecydowanej większości. Kilka razy zanosiło się na to, że trzeba będzie opuścić kurtynę, ale powoli, powoli opera zaczęła zdobywać serca słuchaczy i ostatniego aktu wysłuchano we względnej ciszy. Nie przeszkodziło to jednak przeciwnikom, by zakończyli premierę głośną manifestacją niezadowolenia. Następnego dnia dyskusja przeniosła się na łamy paryskiej prasy.
Debussy, uciekając w swoim dziele od potęgi brzmień wagnerowskich dramatów i ich patosu, skupił się bardziej na subtelności i finezji oddania uczuć i nastrojów, przypisując przy tym szczególne znaczenie barwie dźwięku. Feeria barw orkiestry przekraczała wszystko, co w tym czasie było znane w tym względzie. Uczucia w tej muzyce wyrażane są "półgłosem”. Miłość i śmierć bez krzyku obrazowane są jedynie poprzez delikatne falowanie linii melodycznej. „Peleas" nigdy nie zyskał popularności równej operom Mozarta, Verdiego, Wagnera, Pucciniego czy Masseneta, pozostał jednak w historii muzyki dziełem jedynym w swoim rodzaju.
2. Metodą opisu, przedstawienie bohaterów opery „Peleas i Melizanda” oraz omówienie tematyki dzieła.
Notatka:
Bohaterowie:
Król Arkel
Peleas
Golound
Genowefa
Melizanda
Yniold
(25 min)
c. Faza podsumowująca
1. Wysłuchanie i percepcja fragmentów opery „Peleas i Meliznda” lub obejrzenie przedstawienia na video.
2. Zapisanie notatki do zeszytu.
(10 min)
5.Bibliografia
a. Janusz Ekiert; Bliżej muzyki. Encyklopedia, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1994
6. Załączniki
a. Karta pracy ucznia
Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji „Peleas i Melizanda” Claude’a Debussy’ego.
b. Zadanie domowe