Paweł Purski
Sprawozdanie z konferencji "Oblicza
Jana Pawła II"
Studia Philosophiae Christianae 41/2, 295-297
[77] SPRAWOZDANIA 2 9 5
K ończąc obrady, prof. T. Klimski podziękow ał prelegento m , w ładzom W ydziału Filozofii C hrześcijańskiej i In sty tu tu Filozofii U K SW oraz gościom i stu d en to m za uczestniczenie w dotow anej p rzez KBN sesji pośw ięconej tw órczości filozoficznej E tien n e G ilsona.
PAWEŁ PURSKI
SPRAWOZDANIE Z KONFERENCJI OBLICZA JANA PAWŁA II W dniu 10 m aja 2005 roku w Podziem iu Kam edulskim, n a te re nie kam pusu U niw ersytetu K ardynała Stefana Wyszyńskiego przy ulicy Dew ajtis odbyła się konferencja pt. Oblicza Jana Pawła II. Trudu zorganizow ania spotkania podjął się ks. prof. dr hab. Ja n So- choń z K atedry Filozofii Boga i Religii U K SW oraz R ad a Studen tów W ydziału Filozofii Chrześcijańskiej wraz z Kołem Naukowym Studentów Filozofii. Już sam tem at konferencji sugerował spojrze nie n a osobę niedaw no zm arłego Papieża - Polaka pod szerszym kątem , z uwzględnieniem perspektywy Jego bogatej twórczości na rozm aitych płaszczyznach: nie tylko teologicznej, lecz także, a m o że przede wszystkim literackiej i filozoficznej.
Spotkanie podzielone zostało n a dwa panele. Po krótkim w pro w adzeniu ks. Prodziekana W ydziału Filozofii Chrześcijańskiej U K SW dr hab. Ja n a K rokosa pierwszą część zapoczątkow ał wspo m nieniam i z osobistych kontaktów z Papieżem Jego Ekscelencja Stefan Frankiewicz - w ieloletni am basador R P w W atykanie, n a stępnie zaś swój referat pt. Osobiste książki Jana Pawła I I wygłosił ks. prof. Ja n Sochoń. Część ta zakończyła się prezentacją krótkiego filmu dokum entującego spotkanie W ielkiego Polaka z dziećmi. Po przerwie n a poczęstunek wiersze K arola Wojtyły wygłosili studenci W ydziału Filozofii Chrześcijańskiej, potem zaś wystąpiło dwóch kolejnych prelegentów : ks. dr Maciej B ała (UKSW ), który przed stawił referat pt. R ozum ność i wiara według Jana Pawła I I oraz ks. dr Jacek Grzybowski (UKSW ) z tem atem Ideologie filozofii pokar-
W błędzie są ci, którzy K arola Wojtyłę chcieliby traktow ać jedy nie jako nauczyciela, czy przewodnika. Zam knięcie się jedynie w płaszczyźnie Jego duchowego przesłania, bez uwzględnienia płaszczyzny przyrodzonej zakrywa nam obraz Ja n a Pawła II jako człowieka z krwi i kości. Swymi słowami zwrócił na to uwagę Jego Ekscelencja Stefan Frankiewicz, którego samo pojawienie się w charakterze prelegenta przypom niało, że papież to także Głowa Państwa Watykańskiego - suwerennego podm iotu praw a m iędzyna rodowego, m ałego terytorialnie, lecz jakże obfitego w ludzkie dusze. Jan Paweł II był politykiem i to, należy dodać, że wyjątkowym. R zu cony przez historię w trudne czasy wschodnioeuropejskiej kom uni stycznej hegem onii, siłą Swego przesłania, z pom ocą D ucha Święte go potrafił burzyć mury, sprawiać by „rdzewiały” kurtyny, odm ie niać oblicze nie tylko „tej” ziemi, lecz także Ziem i całej.
Pisarz, poeta, literat - taki obraz Ojca Świętego wyłonił się w trakcie prelekcji ks. prof. Sochonia. Pierwsze pisarskie kroki m łody Karol W ojtyła stawiał już w czasie wojny, jed n ak horacjański „pom nik trwalszy niż ze spiżu” zapewniły m u w szczególności dwa ostatnie dzieła: Tryptyk Rzym ski oraz Pamięć i tożsamość - oba przeplatane osobistymi m om entam i zadumy i fragm entam i Pisma Świętego, przepełnione mistycznymi refleksjam i i porywającymi in terpretacjam i. Ks. prof. Sochoń zwrócił uwagę na zawarte w tych książkach przesłanie miłości i głębokiej wiary, których szerzeniu Papież poświęcił całe swoje życie.
Po przerwie referat wygłosił ks. dr Maciej Bała. Już n a samym początku zwrócił uwagę n a kilka ujęć pojęcia rozum u, z czego wy różnił n a podstaw ie encykliki Fides et Ratio, jako właściwe dla Jana Pawła II pojęcie szerokie, polegające n a zdolności do uchwycenia bytowego uposażenia treściowego. Papież pisze, iż w iara nie może być przeciwstawiana rozum owi i nie zwalnia z myślenia, a wręcz do m aga się racjonalnego ujęcia. Prowokuje do zadaw ania pytań, przez co pom aga w drodze do m ądrości, k tó ra stanowi tu pewien
m odus rozum u i zależna jest od nagrom adzonych doświadczeń p o
koleń oraz od poznania, które jest bezustannym poszukiwaniem prawdy, a którem u Objawienie m oże dostarczyć pom ocy o wielkiej wartości, zarówno epistemologicznej, jak też i m oralnej. E lem ent zawierzenia występuje już n a płaszczyźnie relacji międzyosobowych i stanowi w arunek konieczny dla intersubiektywnej wymiany rezul tatów poznawczych. Należy więc dążyć do zapew nienia owocnej
w spółpracy rozum u i wiary. Tymi zaś, którzy najdoskonalej wyraża ją tę postulow aną harm onię są w edług Wojtyły męczennicy.
O statnią prelekcję wygłosił ks. d r Jacek Grzybowski. Jego wystą pienie dotknęło bodajże najbardziej żywotnej ostatnim i czasy kwestii zagubienia fundam entalnego pojęcia bytu, na co Papież zwrócił uwa gę w ostatniej swej książce Pamięć i tożsamość. Począwszy od Karte- zjusza doszło do daleko posuniętej subiektywizacji metafizyki, co za owocowało pogłębiającym się coraz bardziej egoizmem. Bóg przestał być transcendentną jednością istoty i istnienia, a stał się zesencjalizo- w aną treścią świadomości. Poznanie pierwotnie ufundowane w sze roko rozumianym akcie nie tyle wiary, co zawierzenia zmieniło rady kalnie swój fundam ent i ugruntowało się w wątpieniu, jako zabiegu pozornie tylko czysto metodologicznym. Ludzka świadomość została podniesiona niem al do rangi Absolutu wraz z jed ną z naczelnych prerogatyw tegoż - nadaw ania sensu rzeczywistości. N a płaszczyźnie m oralności tak rozum iana filozofia zrodziła „ideologię zła”, dopro wadzając do zamiany kolejności w bytowej binomii dobro-zło, a w konsekwencji do wyeliminowania tradycyjnego pojmowania po jęć takich chociażby jak wiara i rozum. W edług Wojtyły jedyną możli wością ochrony przed skutkami opisanych filozofii staje się powrót do egzystencjalnej metafizyki Sw. Tomasza z Akwinu i postulowane go przez nią realizmu, zarówno bytowego, jak i poznawczego.
Dwa ostatnie w ystąpienia ukazały Ja n a Pawła II odpow iednio ja ko teologa i filozofa. K onferencja, zatem bezpośrednio zwróciła uwagę n a cztery oblicza Papieża - Polaka, pośrednio zaś pozwoliła wydobyć się kilku innym. I także, co chyba najważniejsze nie p o zwoliła zapom nieć, że był to przede wszystkim człowiek.
[79] SPRAWOZDANIA 2 9 7
IGOR DĄBROWSKI
SPRAWOZDANIE Z ROCZNEJ DZIAŁALNOŚCI KOŁA NAUKOWEGO STUDENTÓW FILOZOFII
Z początkiem roku 2005 studenci Instytutu Filozofii powzięli decyzję, by reaktywow ać Koło Filozoficzne założone przed laty na