Latarnia Morska : "przez morze do mocarstwa", 1934, nr 43

(1)

/

?

..

J

. ": '":;..

•

,.

t' -.:. ^?

?

"_! t

?

! ?

?.

? ^? ^. ^o. I

. \-. ? ,..

I

"P ^.w. Ê Ô ^R Ê ^D Ô Ô ^••

.

. ST ^? ^"

Tre?? ^numeru:

Stanis?aw Oko?

"Listy ^morskie ^zWarsza wy"

.lóz ef S?k ^-

"N ^a krzywo ⁱ ^na prosto"

Kronika wybrze?a

II andel morski

TYGODNIK

ILUSTROWANY

.s 43 ^- GDY

Tre?? numeru:

Kronika gdyiiska

Z Gdy?skiego ^Ko?a Zwi?zku ^Ofi-

cerów Rezerwy

Wiadomo?ci rybackie

Powie??

\?' .

Lf,,"1 ...?-r:ti'

• ,." °0

.., • 1T"" ..?

?

'--??

.-/:-,...

"".?"

...

'; ....

?.

o. ,..

'

... ^oli

'9

'.,? ^.t

., :?

uJJUIW? ^.• ^!. PO?WI?CONY-' -.

f

. "

..,.

I i ^S t ^O _P ^a d a 1· 34 ^r.

II'

.. ?

(2)

Strona 2

:or

I.

Warszawa, ^w listopadzie ¹⁹³⁴ ^r.

Redakcja "Latarni Morskiej" ^zwróci?a

si? ^do ni?ej podpisanego (a raczej niepod-

pisanego, ^bo ^z ^wielu wzgl?dów lepiej jest

w dzisiejszej ^{P olsce} pisa? prawd? pod

mask?), by ^w korespondencjach ^z ^War-

szawy o?wietla? pogl?dy, reakcje spo?e-

cze?stwa, prasy, organizacyi, ^wreszcie rz?-

du i Sejmu ^na sprawy ^morza. Wypada

przedewszystkiem ^autorowi korespondencji

- cho? pod mask? pseudonimu, przed-

stawi? si? czytelnikom.

A wi?c zaczynamy ^...

Niech czytelnicy "L?tarni" ^nie szukaj?

w korespondencjach niniejszych ?adnej ^stron-

niczo?ci. Autor jest cz?owiekiem najzupe?-

niej prywatnym, ^dalekim ^od ^wszelkich

"?wieczników" spo?ecznych, ^dalekim ^od

t. zw. sfer decyduj?cych czy to rz?dowych,

czy te?; organizacyjnych. ^Dalekim j??t

równie? [od wszelkich, ^tak cz?stych dzi?,

rozgrywek politycznych, czy organizacyj-

nych. St?d ^te? listy niniejsze b?d? nosi?y

charakter, by? mo?e, zbyt subjektywny,

b?d? reakcj? ot, takiego zwyk?ego _?zar??o

cz?owieka na to wszystko, ^co ^w ^dziedzinie

spraw morskich w centrum gieograficznem,

w stolicy pa?stwa si? czyni, mówi, pisze,

my?li. ^Ale ^te? ^mo?e dzi?ki ^temu b?d?

one obce wszelkim interesom i interesikom

jednostek, grup spo?ecznych czy te? klik

i kliczek.

Sprawa ^morska ^w ^Polsce! ^... Zwyk?y,

szary cz?owiek mniema, ^?e ^wiele ^w tej spra-

wie si? czyni, ^wiele si? pisze, ^wiele my?li.

Wszak _mamy specjaln? pras? Ligi Morskiej

i Kolonialnej, rozchodz?c? si? ^w ^Polsce ^w

dziesi?tkach tysi?cy egzemplarzy, mamy

wydawany przez Sekcj? Marynarki ^Wo-

jennej ^M. ^S. Wojsk. perjodycznie, ^wcale

?adnie wygl?daj?cy "Przegl?d Morski" _czy

co? w tym rodzaju, mamy wreszcie notatki,

notateczki, ^nawet ^ca?e szpalty ^w prasie ^co-

dziennej. ^A prócz tego przecie? istniej?

kluby sportowe, istniej? zwi?zki sportu

wodnego, specjalnie ^morskie jachty, ^a ^raz

do roku _czy nawet cz??ciej, ca?y kraj ^de-

monstruje ^swoje urni?owanie morza czy ^to

w ko?cu czerwca na ?wi?cie Morza, czy

te? w lutym, ?wi?c?c rocznic? przy??czenia

Pomorza do Polski. Ba, ^nawet istniej? pu-

blicy?ci, którzy ^z propagandy zagadn.ie?

morskich czyni? swój, je?eli ^tak si? ^mozna

wyrazi?, ^zawód publicystyczny, ^?e wymie-

niwszy zas?u?onego ^dla propagandy mary-

narki wojennej p. Gimsberta, pozatern

"Kapitana Nerno", d'Artaynan'a (pseudoni-

my) ⁱ innych.

A przecie? jako? ^od ^czasu stworzem.a .

Gdyni ^nic si? ^w tej ^dziedzinie nadz,:",yczaj-

neg-o nie dzieje. Ot, chodz? S??Ie ^"Pu-

?aski" i , Ko?ciuszko" do AmerykI ^l ^na wy-

cieczki, ?ozi _emigrantów _?ydowskie h i piel-

grzymów katolickich do Palestyny "Polo-

nia" wo?? w?giel ^rozmaite "Robury", troch?

tych' ^naszych ^parowców ^stoi ^w ^portach

z braku ?adunków i tyle tego.

Natomiast znajomo?? morza, natomiast

wyzyskanie tego ?ywio?u, jako ^?ród?a pracy

- to co innego; ^o tym ^stosunkowo ^ma?o

si? ^mówi ⁱ pisze. ^A wi?c znajomo?? ^mo-

rza: pisze ^sobie korespondent powaznego

dziennika korespondencj? ^z ^morza, ^wzmian-

kuje ^o ^wietrze ^o ^sile 8, tymczasem redakc?a

przy pomocy us?u?nego kore?tor.a przer?bla

mu ten wiatr na si?? ^80. ^Znow ^lOny ^dZIen-

nik ^- te? powa?ny ⁱ _poczytny, potrafi ^ata-

kowa? kogo? ^o to, ^?e ^ten ^kto? sprowa.dza

p?ótno ?aglowe ^z zagranicy, gdy ^robI ^to

p?ótno ⁱ Zyrardów ⁱ "Cz?stochowiank?"

i jeszcze Bóg ^wie ?to. Przec?ytawszy ^takle

ciekawe rzeczy, SIada cz?OWIek og?usz?ny

w fotelu i _zaczyna oblicza?, jak ^to ^mozna

robi? takie p?ótnisko ^na u?ytek, jak ^do-

tychczas, "Daru Pomorza" i. "Iskr?", b??

przecie? ^dziecko ^nawet ^moze ^zdac ^sobIe

spraw?, ?e co innego ?agiel ^dla "pi?t.ki"

czy ^nawet "pi??dziesi?tki" _na. wody. ^WIs?y

czy jeziora Narocz, ^a 7upe?me ^co mnego

?agiel ^na oceany. Gdy ow? notatk? ^w

rozpowszechnionym ,,1. K. ^C." przeczyta-

?em, by?em dumny: ^a wi?c eksportujemy

"LATARNIA MORSKA"

-

Nr. 43

?---?I

I

do Danji p?ótno ?aglowe! ^Inna ^rzecz, ^?e

duma moja prys?a szybko, ^bowiem ^nie ^zna-

laz?em takiej pozycji eksportowej ^w "Ma-

?ym ^Roczniku Statystycznym" ^...

A teraz _morze, jako ^?ród?o pracy.

Dziwna _rzecz, ale w?a?nie w stosunku do

"ludzi ^morza" najtypowiej p?l)kich, ^wie-

kami z morzem sw? prac? zwi?zanych, ^do

Kaszubów jako? ^ci "centralni", ^równinni

Polacy ^nie maj? przekonania. ^Bardzo ?ul-

turalny ^Polak ^wie ^co? ^tam ^o Derdowskim,

ale gdy ^w ^czasie poby.tu ^nad m?rze?. ^zet-

knie si? ^z Kaszubami, ^to ^woli ?Iec d?

czynienia ^z "cywilizowanymiII ^Niemcami

z Helu. Sam typ rybaka ^- Kaszuby jest ^nam

obcy, bli?szym jest Niemiec, troch? ^hand-

larz, troch? hotelarz, troch?... c?asem

agient hitlerowski. I nic d7iwneg.o, ^ze .dla

znawców sytuacji jako? niezrozum!a?ym J?s!

fakt. ?e niemiecki obywatel ^Helu jest ^le oie]

sytuowany materialnie, ^ni? jastarne?ski ^Ka-

szub. Murzyn swoje zrobi?, wybra? Polsk?,

mo?e ju? ^i?? ^do djab?a!

Ale V\ ró?my ^do zagadnienia ^w?a?ci-

wego. Mamy tych rybaków co?. ok.o?o

2000. Kto? si? ^nimi naprawd? zajrnuje ^?

Prawda, ^?e ^ten rybak ^woli ^?owi? ryby ^w

Zatoce Puckiej, ^ni? ^na ^Wielkim .?orzu,

prawda, ^?e ^na my?l ^o dalekomorskIe! _w?:

prawie dostaje zwyk.?ego "wszechpol?kIego

"pietra", ^ale gdzie? s? o.w? kursy ^instruk-

torskie dla rybaków, gdzie? s? kredyty ^dla

spó?dzielni rybackich, gdzi? ^s? cho?by

stocznie do budowy ^kutrow rybackich,

które mog?yby wyj?? poza zatok?? .Ka.?dy,

kto widzia? taki zwyk?y ^kuter rybacki ^z jego

"motorem", pykaj?cYI? ?obie o?, ^tak ^od-

niechcenia, cz?sto zacmaj?cym SI?, ^a poza-

tem ka?dy, ^kto ^widzia? omasztowanie ta-

kiego kutra, o?aglowanie, olinow?nie, ^no,

i operacje, jakich za?oga dokonuje ^z ^tern

wszystkiem, ^wie doskon.ale, ^ile ^trze.ba ^w?o-

?y? pracy, by stworzyc ^nadmorskie ryba-

ctwo polskie.

Czy ^o ^tem my?li ^Warszawa? "B?ogo-

s?awieni, którzy wierz?! ^... ^"

Marynarz polski.. ^. Wychodzi ^taki

sobie naiwniaczek ze Szko?y Morskiej, ^od-

bywszy szere? pod?ó?y ,,I?arem Pomorza"

i odrazu konczy SI? dla mego okres _"na-

rzecze?stwa" z morzem ^-- zaczyna si?

ci??ki ^okres poszuki.wania ^pracy. r:ra ka??e

stanowisko oficerskie w Polsce jest Bog

wie ilu kandydatów. ^Puszcza si? uszy po

sobie ⁱ ^kontent ^cz?owiek _jest, _kiedy uda

si? ^mu zaokr?towa?, jako I??odsz? I?ary-

narz: zawsze jest ^co ^w bUZI? w?o?y?, ^A

ilekro? _razy trzeba, jako darmowy prakty-

kant wyjec?a? ?dzie? dal,?k? ⁱ .a.n?a.?owa?

si? ^na lakIegos "trampa ^l pozmej owej

Gdyni ^latami ^nie ^widzie?!

Nie mówmy ju? ^o ^stoczniach polskich,

o budowie okr?tów ⁱ ^t. ^d.

Tak, ^tak ^- ⁱ ^na wybrze?u ^?le ⁱ ^w

Warszawie nie my?l? ^o tem, ^?e wybrze?e,

?e _morze, daj?c pewne przywileje Polsce,

wymagaj? ^wk?adu pracy, inicjatywy, kapi-

ta?u ^...

Warsza wa tymczasem ^z przydechem

dumy przy porannej ^kawie wyczytuje ^wia-

domo?ci ^o nowych linjach okr?towych ^cu-

dzoziemskich z Gdyni, ^nie zdaj?c ^sobie

sprawy, ?e ^w ten sposób cudzoziemcy wy-

wo?? miljony ^od ^nas ^za frachty ^towarowe ^...

Ale ^za to ta sama Warszawa, ^a ^za ni?

ca?y kraj entuzjazmuje si? wycieczkami ^nad

morze (opalenizna ^robi "do twarzy" ^na-

szym Polakorn 1), ^raz czy dwa _razy do

roku "patrjotycznie" wzdycha ⁱ ^klaszcze

na akademjach ?wi?tecznych ^{i mówi} sobie,

?e kocha morze!

- Ba, ^- odpowie ^Wam ka?dy zwyk?y

obywatel ^- ^wszak ^nie mamy kapita?ów!

Ciekawa rzecz: w Polsce w ci?gu ^kil-

kunastu lat Niepodleg?o?ci powsta? prze-

mys?- chemiczny, elektrotechni.czny,. ^- ^.^dzi?

w okresie kryzysu ^- ^banki skarz? SI? ^na

nadmiar up?ynnionej gotowizny (nazywa si?

to brakiem materja?u wekslowego ^do dy-

skonta), â jednak, ô île czern?, zwi?zanem

z morzem nie zajmie si? rz?d, ^nic ^zreali-

zowa? nie mo?na! Umiej? ^rozmaite rekiny

przemys?owe wydobywa? ^ostatni po.t, ^ostat-

ni? cz?stk? zdrowych p?uc ^z ^robotnika przy

fabrykacji sztucznego jedwabiu, ^nie znaj-

duj? okazji ^do zastanowienia si? ^nad ^za-

gadnieniami ^morskiemi.

Tak wygl?da druga ^strona morskiego

zagadnienia. ^W opinji ^nikt istotnie _spra-

wami temi si? ^nie interesuje. ^nikt ^nie ^trak-

tuje ^ich powa?nie; poza nielicz?ymi fan?ty-

karni morza. Szary obywatel jest pewien,

?e, ô île zaszczyci sw? obecno?ci? âka-

dernj? ^w ^dniu ?wi?ta Morza, ju? spe?ni?

swój obowi?zek.

Ale przecie? s? organizacje, ^które pra-

cuj? ^nad tym zagadnieniem.

O tym ^te? pomówimy ^...

St. Oko?.

Pierwszy ^w Cidyni

Zak?ad ku?nierski

M. WASSERMAN

mi s t r z ku?nierski

Telefon 23-84 Ci D Y N I A

ul. ?wi?toja?ska ²⁸ naprzeciw restauracji

"Polonja?l

przyjmuje ^w ^s ^z ê Î ^{k i} ê

roboty ^w ^zakres ^ku?nier-

stwa wchodz?ce.

Wykonanie punktualne. Ceny przyst?pne.

P?ASZCZE

UBRANIA _LUSZE

KAPE _K-

K waty, ^czap ^1.

sKa, ^ra ?_

bielizna ^tn? _K _l" _tn?snl.e

wszelKa ^. art Y ^u"

wszelKIe '.

oraZ

Specialny^J ^dZIa?. ^_ _fi ^.. cKla"

t "I." U

Goepper ^a

Kapelusze.. , lA

G D Y N K. TUJt ^lYN ^{S li} ^l

-

Telefon ^15-93

?wi?toiansKa ⁹

? ^... _ .... _.--- ... ---

(3)

Zobacz

.. -

K?errnasz

Oddzia? ^w Gdyni ^--- ^ul. Starowiejska ¹⁷

K lJ P ⁿ ^o ⁿ i e o b o w i ? z uje.

ja krz _o

...

T _Y s i ? c e a r t y k ^1:1 ?ów ^z a b e z c e n.

c?????????_??? __ ?_?,,???

i N a p ^r ^{o s} t o ^Z Gdy?skiego ^Ko?a

--- Zw. Oficerów Rezer ^.

Taka sobie bajeczka

Lldzie to bylo, mniejsza ^z ^tem ^- ^do??

?e bylo ^- ^a najwa?niejsze, ^co ⁱ jak. ^Do

zasobnego ^domu gospodarskiego przyszed?

biedny, zglodzony ^w?drowiec. ^Pozdrowil

uni?enie gospodarza ⁱ prosi! ^o schronienie:

- Qlodny jestem ⁱ zdro?ony, ^wi?c pozwól

mi przyjacielu, ^twojego ^dachu ^nad ^glowq

i daj Iy?k? cieplej ^strawy, abym ^nie ^zmarl

pod progiem.

- Qo?? w dom ^- Bóg ^w ^dom! ^-

rzeki gospodarz ⁱ nakarmiloraz napoil ^po-

dró?nego. ^Dal ^mu posianie ⁱ ^pocieszy?,

?e mo?e pozosta? pod ^jego ^dachem, ^a?

wypocznie.

Przybysz ja dl, spal ⁱ wypoczywa].

Mijaly ^dni ⁱ tygodnie. Podpasl ^si? godnie,

nabral si! i pewno?ci siebie, poczem zaczql

si? rozporzqdza? ^w cudzym domu, jak ^na

wlasnych ^?mieciach. ^A gdy ^mu gospodarz

zwrocit grzecznie uwag?, ^?e nie wypada,

aby si? rzqdzi? ^w jego ^domu ^- odpar?

bu?czucznie:

- Nie podobam ^ci si?? ^Ja ^tu ^mam

prawo obywatelstwa. Zadomowi/em si?,

dobrze mi tu jest ⁱ je?eli ^ci si? niepodoba.

mo?esz si? wynie?? gdzie ^chcesz. ^W ^tej

chacie ja ^mam ^prawa ^takie ^same, jaku ⁱ ty.

A ?e przybysz byl wypocz?ty ⁱ silniej-

szy, wyp?dzil ^z ^domostwa gospodarza ⁱ ^sam

w nim pozostal.

Tyle ^mówi ^ta ^stara bajka, ^którq przed

laty opowiedzial ^mi ^pewien ^chlop polski,

wywodzqcy ^si? ^z ^Mazurów wschodnio-pru-

skich.

Moral z niej plynie jasny ⁱ czysty:

- Qlupia ⁱ bezmy?lna go?cinno?? jest

zbrodnio przeciwko ^samemu ^sobie.

Istnieje ^w Qdyni caly ^szereg firm por-

towych, ^które zatrudniajq ^Niemców ^z ^Qda?-

ska i z Rzeszy ^na ^dobrze platnych ^stano-

wiskach. Panowie ci nie _sq obywatelami

Rzeczypospol. ^P. Zgarniajq polskie ^z?ote, ^bo-

gacq i zabierajq ^prac? ^Polakom, ^?miejqc

si? ^w ^kulak ^z naszej ^ultra ^- go?cinno?ci.

A czyniq tq firmy skandynawskie, ^du?skie

i niemieckie, ^które ^same korzystajq ^u ^nas

z prawa qoscinnosci. Bylby ju? ^czas naj-

wy?szy, aby ^z ^tern sko?czy?, tembardziej,

i? nie _sq to fachowcy, których by ^nie ^mo?na

zastqpi? ^Polakami, ^o ^takich samych ^kwa-

lifikacjach.

Jak ^nam wiadomo, zgodnie ^z ^usta-

wodawstwem polskiem, obcokrajowcy pracu-

jqcy ^w naszym kraju otrzymujq ^od ^wladz

przywilej zarobkowania ^na okre?lony ^czas.

W obecnym ^czasie szereg Niemców

ubiega si? ô ^taki przywilej, â raczej ô prze-

dlu?enie _go. Nazwiska firm ⁱ ^nazwiska

owych ^Niemców ^sq ^nam ^znane, ^lecz ^nie

widzimy ^na ^razie ^celowo?ci ^w podawaniu

ich, je?eli jednak ^owa "nadgo?cinno??" ^si?

nie sko?czy, pogadamy ^w innej tonacji.

S?k.

Kronika

brze?a

Puck

Kursy ^wieczorne

Kierownictwo Szko?y Powszechnej

w Pucku organizuje ^dla doros?ych ⁱ ^m?o-

dzie?y pozaszkolnej kursy ^wieczorne, ^O-

twarcie kursu nast?pi ^w ^dniach najbli?-

szych.

Poniewa? _s? jeszcze ^wolne miejsca,

kierownictwo przyjmuje ^dalsze zapisy ^co-

dziennie od godz. ¹⁶ ^do ¹⁸ ^w kancelarji

szko?y.

Reda

Swi?to niepodleg?o?ci

W dniu ?wi?ta niepodleg?o?ci odby?o

si? ^w tutejszym ^ko?ciele paraf. uroczyste

nabo?e?stwo, po którem ks. prob. ^Wicza-

nowski wyg?osi? patriotyczne ^kazanie. ^Wie-

czorem urz?dzono Akademj? przy udziale

450 oko?o osób. Program by? ^urozma-

icony.

W sobot? ubieg?ego tygodnia. odby?o

si? ^w Gdyni ^zebranie towarzyskie tutej-

szego Ko?a Zw. Oficerów Rezerwy, ^w ^któ-

rem wzi?li ^udzia? prawie wszyscy cz?onko-

wie. Sp?dzono ^kilka godzin wspólnie ^w

nastroju powa?nym, serdecznym, ^kole?e?-

skim, ^chwilami ^nawet weso?ym.

W tej cz??ci zebrania, ^w której ^oma-

wiano _sprawy spo?eczno-ogólne ⁱ obywa-

telskie, zabra? g?os pan prezes Berge..

W przemówieniu swejem podkre?li? ^donio-

s?o?? roli oficerów _rezerwy, jako czynnika

uzupe?niaj?cego arrnj? ^czynn? ^- ^a ^prze-

chodz?c ^do wielkiej postaci ^Wodza ^za-

znaczy?, ^i? zgodnie ^z jego wskazaniami

i zapatrywaniami, ^które tylokrotnie ^v.. yra?nie

okre?li?, ^oficera rezerwy znamionowa? _po-

winna odwaga cywilna ^w dzia?alno?ci _spo-

?ecznej ⁱ ^umi?owanie prawdy, jako ^cz?o

wieka, który przewodzi innym.

Przemówienie to spotka?o si? ^z gor?-

cym aplauzem zebranych. Nast?pnie ^od-

czytano wyj?tki ^z artyku?u, zamieszczonego

w "Gazecie Polskiej" ^- ^a ^mianowicie ^o

zas?ugach znanego ^na naszym terenie dzia-

?acza, p. porucznika jeczkow.aka, ^które

po?o?y? ^w ^P. ^O. ^W. ^w Warszawie, ^w ^cza-

sie powrotu ^Marsza?ka Pi?sudskiego ^z Mag-

deburga, gdy ^w stolicy ^bawili Niemcy. ^W

owym to czasie porucznik j?czkowiek ^oso-

bi?cie otrzyma? ^rozkaz dzia?ania, ^z którego

wywi?za? si? znakomicie.

W dalszych przemówieniach ^zabierali

g?os ^oficerowie rezerwy: dr. med. Stani-

s?aw Bobkowski. s?dzia ^Pernak ⁱ ^inni. ^Pan

in?. Zuske- Zdzierz wyg?osi? pi?kny ⁱ pod-

nios?y ^wiersz patrjotyczny, w?asnego ^utworu.

We wszystkich przemówieniach ^brzmia?a

podnios?a ^nuta konieczno?ci odrodzenia

i oczyszczenia atmosfery ^w ?yciu spo?ec?-

nem w my?l zbawczych ^wskaza? pu?k.

S?awka i pu?k. Prystora, ^?e ^trzeba praco-

wa? dla idea?ów wy?szych ^- ⁱ ^?e ^na tym

odcinku oficerowie _rezerwy wiele zdzia?a?

mog? dla pa?stwa ⁱ ^dla ^narodu.

Redakcja ,?Latarni Morskiej" raduje si?

szczerze, i? _spraw? odrodzenia i _oczysz-

czenia ?ycia spo?ecznego poruszono ^w tych

ko?ach. Pisali?my ^na ^ten ^temat ^kilkakro-

tnie, przeto cieszymy si?, ^i? s? tacy, ^któ-

rzy podobnie my?l?.

W serdecznym naslroju ^zako?czono ^to

pi?kne ⁱ ^owocne ^zebranie towarzyskie.

Hallo!

-r .•.•

:,'?-.?. I,' 1I';I'I; __ f'II" __ M... ?.f. _

Firma Futrzana

"

Hallo! l

I

?. _i

I:' ^:{ _?

,t:i

'

.... ^'

?"

,? ^;:

J: ^?

?

' '

:;.?.?

?•

J •

,lM lIVarsza\Nie, ^ul. MarszalkolMska 137

Urz?dza ^od ²¹ listopada ^w Gdyni, ^ul. Starowiejska, ^Hotel Centralny, pokój ^nr. ⁴

Wielk? reklarnovv? sprzeda? ^luter

Ceny ^o ⁴⁰ procent ta?sze. Wykwintne wykonanie. ^Wielki wybór.

U wag ^a: Firma nasza zosta?a nagrodzona ^na tegorocznych wystawach rzemie?lniczych ^w Gdyni, ^Katowicach ⁱ ^Poznaniu.

'I

,.'

'?{